هدکشناد یناسنا مولع و تایبد
یشزومآ هوگر . یعیبط یایفارغج
دشرا یسانشراک همان نایاپ هجرد تفایرد یارب همان نایاپ شیارگ یعیبط یایفارغج هتشر یرظن یژولوفروموئژ
لدم هضوح رد قلعم تابوسر نازیم یزاس یاه
هفلوم لیلحت زا هدافتسا اب لیبدرا ناتسا زیخبآ هناگدنچ نویسرگر و یلصا
رگشهوژپ :
هلکت تفاظن زورهب
امنهار داتسا :
دابآرد یرایدنفسا ابیرف رتکد
رواشم داتسا :
یفطصم فوئر رتکد هداز
1399
ناونع و :روآدیدپ مان لدم
زاس ی م نازی هضوح رد قلعم تابوسر اه
ی خبآ زی بدرا ناتسا لی لحت زا هدافتسا اب لی
بلاطم تسرهف 2
لصا هفلوم ی سرگر و نوی هناگدنچ / هلکت تفاظن زورهب
داتسا امنهار : دابآرد یرایدنفسا ابیرف رتکد
داتسا :رواشم یفطصم فوئر رتکد
هداز
خیرات :عافد 02
/ 07 / 1399
دادعت حفص :تا 88
.ص
نایاپ هرامش :همان
/یعیبط یایفارغج یشزومآ هورگ
:هدیکچ فده : لدم زاس ی م نازی هض وح رد قلعم تابوس ر اه
ی خبآ زی بدرا ناتس ا لی
لحت زا هدافتس ا اب لی
هفلوم
لصا ی سرگر و نوی م هناگدنچ ی دشاب .
شور :شهوژپ یس انش ارب ادتبا
ی ا نی طا زا روظنم لا
تاع 29 ا هاهتتتسی وتتسر نتتس ی ارب ی دا یا
لدم اه ی قلعم تابوتتسر دروآرب
، لدم تتس .دتتش هدافتتتسا اه
ی هعتتسوت هتفای طا اب لا تاع 6 ا هاهتتتسی
وسر نس ی د رهی نسرابتعا ی .دش 15 و یگژی ف فلتخم زی ی
،یفارگو لقا
،یمی فروموئژ
،کی مز نی سانش
،ی
هب اهرتماراپ ناونع ی
ورو ید لدم رد زاس ی ز ت شور زا .دش هدافتس ا قلعم تابوس ر دروآرب هی
لحت و لی
هفلوم اه ی لصا ی ( ارب ،)PCA
ی مهم اختنا رت
نی هصلاخ هب هجوت اب س و دش هدافتسا اهرتماراپ زاس
ی
سرگر شور زا اهرتماراپ نوی
ارب هناگدنچ ی
لدم زاس ی عم زا و دش هدافتسا یاهرای
نعم ی
،یراد ،اطخ دصرد
رض بی عت نیی دعت لی هتسبمه و ،هدش ی
پ
،نوسری ارب ی زرا یبای لدم .دش هدافتسا اه
هتفای اه اتن: جی لحت لی لتصا هفلوم ی
لتصا هفلوم راهچ هک داد ناتشن ی
رادقم اب لوا 39
/ 86 لک زا دتصرد
راو نای هب هفلوم ناونع اه
ی لتتتصا ی ارب ی تتتسرگر ما نا نوی
مه .دندتتتش اختنا نچ
نی اتن جی شور اه ی
تتتسرگر ینوی ( شور رد هک داد ناتتتشن
Best Model
لماع ،) اه ی ب شراب و عافترا رثکادح هنیتتتشی
رد ،
شور ه یا (
Stepwise) ،
(Forward
حم لماع ،) طی
( شور رد و
Backward
لماع ) اه ی لقادح عافترا
( 073 / 0 ،) عاتتفترا رثکادتتح (
0001 /
>0 )،
تتتحاتتتتسم (
002 / 0 )،
حم طی ( 053 / 0 )،
هتتهاربآ لوط عوم م
لص ا ی ( 010 / 0 )،
ب شراب هنیش ی ( 0001 /
>0 شراب ،) طس وتم ( 008 / 0 )،
اهدنزاس ی شیاس رف ریذپ ( 082 / 0 ) رب
نعم ساس ا ی
یراد هب لماع ناونع اه
ی ارب رترب ی اهن هلداعم یی اهن رد و دندش اختنا تی
هن تلاداعم ییا
.دندش صخشم وسر هجیتن یریگ : اربانب نی تن ه ی م ی دوش اتن ساسارب هک جی
هب لحت زا هدمآ تسد لی
لصا هفلوم ی یاهریغتم
ششوپ ،یشکهز مکارت(
لدم زا )یهایگ ساسارب .دندش فذح یزاس
سرگر نوی لماع هناگدنچ اه
ی اهن یی
ب و دندتش تلاداعم دراو هک شی
نیرت ثات یراذگری م رد ار نازی لوت دی هتضوح رد وتسر اه
ی خبآ زی ناتتسا
بدرا لی رد و دنداد صاصتخا دوخ هب ار اهن
تی هضوح شش ساسارب ا
،لیری ه
،ری تسود ب
،ولهی دنکدمحا
،ی
مش مرهبآ ،دابآ لدم
یاه ییاهن هب هدمآ تسد یبایزرا
.دندش
هژاو :یدیلک یاه ،لیبدرا ناتسا ،زیخبآ هضوح ،قلعم بوسر
هناگدنچ نویسرگر ،PCA
1
لوا لصف
شهوژپ تایلک
فده و همدقم 2
1-1 هلئسم نایب و همدقم
رورض دراوم زا قلعم وسر دروآرب ی
شور ذاختا رد اه
ی دم تیری مز رتهب نی هضوح رد آ و اه
ی
خبآ زی لمح .تسا لقن و
هناخدور رد وسر اراد اه
ی فنم تارثا ی غت و نزخم ندشرپ دننام ریی
رد
صوصخ تای هنماد زا لصاح تابوسر تسا نکمم هک تسا لاناک هکبش رد کچوک قطانم و اه
هناخدور ه ا و ای لاناک اه ی بآ یرای عم ت دنبای رب هولاع . ا
نی زا ب نی نتفر لصاح خ یزی ذغم داوم و ی
هرهب شهاک ثعاب هک کاخ رو
ی مه و نچ نی گدولآ ی م آ عبانم ی
دوش اسرف هعلاطم . شی
درکلمع و
هب نآ لد لی مها تی داصتقا ی مز نآ زا لصاح هنی
مهم ی قحت زا تاقی ه یکیژولوردی م لماش ار
ی دوش
ا هک ز لصاح و کاخ راتخاس ظاحل خ
یزی هب نآ و هژی مز رد نی یاه ش بی راد رخت لاحرد و بی
اراد ی
مها تی هب .تسا لک روط ی ور رب تشک ی
ش قطانم بی راد ا رظن زا دا ی س و اناور لای
یاه ناهگان ی
لوت شهاک و دی
غ و لوصحم هری
حم رب طی تسیز ثات ری م ی دراذگ م دروآرب . نازی همانرب رد وسر ر
یزی
و حارط ی هژورپ اه ی هب آ عبانم هعسوت و
هژی ارب ی ناکما هعلاطم نس
ی زرا ،دس ثادحا یبای
ب نلای
ن و وسر تبسن لوحت دروآرب و وسر زی
زرا یبای غت تاریی شان ی لاعف زا تی یاه ناسنا ی هدافتسا دروم
م رارق ی دریگ ارب هولاع .
،نی هداد اه ی هب وسر لد لی ا دوبمک هاهتسی یاه اپ شی سد رد سرت ن دنتسی .
اسرف ی ش دپ وسر لاقتنا و هدی
پ هدیچی یا و تسا ا نی ارف اهدنی ثات تحت ری ددعتم لماوع ی
دننام
ارش طی آ و اوه
،یی مز نی سانش ی مز زا هدافتسا و نی
ک( دراد رارق نئوراچتی
،ناراکمه و1
2014 .)
شور اه ی ارب دوجوم ی
م دروآرب نازی م ار تابوسر ی
ناوت لصا هورگ راهچ هب ی
سقت می درک : ( 1 )
شور اه ی اسرف دروآرب شی
کاخ و م نآ رد هک وسر نازی
اسرف شی مخت کاخ نی
م هدز ی دوش تبسن .
وحت لی و ساسا رب بلغا وسر یگژی
یاه سررب هضوح ی
م ی دوش ( . 2 ور ) درکی لدم زاس ی هضوح
ف یکیزی ای زوت یعی هب کاخ و آ تکرح نآ رد هک ناکم شور
ی مخت هضوح رسارس رد نی
م هدز ی دوش .
( 3 ) لدم اه ی وسر تظلغ هب طوبرم ای
رج قلعم راب نای
رد هک هناخدور هداد زا نآ
اه ی وسر تظلغ
هزادنا گ یری هدش و و یگژی یاه رج نای م هدافتسا هناخدور ی
دوش ( . 4 لدم ) اه ی بر ت ی انبم رب ی
تایصوصخ آ
و اوه یی ور .تسا هدش هتخاس یاهدرکی
اسرف دروآرب شی
لوت و کاخ دی
ًلاومعم وسر
ناهج هلداعم ساسارب ی
اسرف شی ب کاخ نای م ی دوش وحت تبسن موهفم ساسارب هک لی
راوتسا وسر
ز دادعت هچ رگا .تسا یدای
لدم تلاداعم زا زاس
ی اسرف شی لوت و دی زاب اما دنتسه سرتسد رد وسر
ن مه زای هب ی نساو اربانب و دنراد نی
من ی دنناوت هب تحار ی اس رد ری گ رارق هدافتسا دروم قطانم دنری
.
لدم اه ی ف یکیزی ن دنمزای هداد اه ی دورو ی سب رای ز یدای
ًلاومعم هک دنتسه ن سرتسد رد
دنتسی .
لدم اه ی بر ت ی هدودحم ا ی ارف زا دنی اه م لماش ار ی
دنوش هب هک صوت فی دورو راتفر ی
جورخ و ی
هضوح خبآ زی مکت هک دنتسه هتسباو لی
هدننک لدم اه ی ف یکیزی م ی دنشاب ک(
نئوراچتی ،ناراکمه و
1-Kitcharoen
فده و همدقم 3
2014 .)
ره هلاس کاخ یمیظع شخب زا
حوطس هضوح یاه زیخبآ طسوت روشک یاهرتماراپ
توافتم
ًاصوصخ
شیاسرف داب و آ و
ب ه رهید لحم ی
نمض و هتفای لاقتنا ندروآ نییاپ
ک تیفی ،کاخ و آ عبانم
تلاکشم رظن زا ار یدایز
م دیدپ یعامتجا و یداصتقا ی
دروآ یفرط زا . ندرک زه م رهید
یمامت
هضوح اه هب یاهرازبا هزادنا و یریگ هیهت هنومن ه یا یرارکت هن بترم و رظن زا اهنت
یصصخت نکمم
فرص مزلتسم هکلب تسین یم ینلاک هنیزه و تقو
دشاب . نیا یارب روظنم
ندرک صخشم یاهراکهار
قیقد و یملع دروآرب یارب وسر
یهد هضوح رد یاه زیخبآ هب روشک یرما دنیآرف نیا لرتنک روظنم
یرورض ور .تسا ش لیلحت و هیز ت یاه یرامآ
هب ما هطساو ناک دا یا لدم بسانم یاه یارب
دروآرب
نازیم ییاسانش و قلعم وسر یاهرتماراپ
رد لیخد وسر
یهد هضوحریز یاه نودب هاهتسیا
هزادنا یم یریگ هنیمز نیا رد دنناوت
راذگریثات لت( دنشاب رو
،ی 1381 .)
رد لدم زاس ی زرا و یبای رج قلعم وسر نای
م ی ناوت اهرتماراپ زا ی
ژولوفروموئژ
،یکی لقا
،یمی
ه یکیژولوردی لوت .دومن هدافتسا
دی لرتنک لماوع طسوت وسر اسرف هدننک
شی لماش وسر و
فارگوپوت ی لحم
،ی و یگژی یاه آ ،کاخ ششوپ ،اوه و
گ
،یهای ژولوفروم ی و ،هضوح یگژی یاه هکبش
شکهز ی مز زا هدافتسا و نی
م لرتنک ی دوش . ب هطبار نی م نیهنای ا رد وسر و هنلااس شراب تلاای
صخشم طابترا هک تسا هدش صخشم و هتفرگ رارق هعلاطم دروم هدحتم ی
ب نی تابوسر و اوه و آ
سب وسر راب رب اوه و آ تارثا هک ارچ درادن دوجو رای
پ هدیچی نوسردنا( تسا ،1
1957 .) لماوع ی
نام دن ربآ هضوح هزادنا
،زی ارش طی آ اوه و یی ششوپ و گ یهای م رثوم ی دنشاب پ . شی ینیب وسر عماج
قم رد نهوک هعلاطم ساسارب سای
ناهج ی م ما نا ) وسر راب و آ لداعت لدم( طسوت ی
دوش هک
مهم رت نی دورو ی یاه ا نی ترابع لدم ناسنا لماوع زا دنا
،ی ششوپ
،خی گنس سانش
،ی ،نزخم وسر
بد و امد ی م هنازور ی دشاب نهوک(
،ناراکمه و2
2013 رد قلعم راب درکلمع .) کی
رط زا هضوح قی
ارف یاهدنی ف یکیزی زاسادج دننام ی
لمح ،کاخ و
م خر وسر و لقن ی
دهد گناژ(
ناراکمه و3
2017 .)
رامآ شور ی
غتم شهاک یاهری
لدم رد لقتسم زاس
ی ز ت هی لحت و لی هفلوم اه ی لصا
4ی مان هدی
م ی دوش سب رد و یرای مز زا هنی یاه قحت قی ملع ی پ .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم شی
ینیب و
هب هنی یزاس قم زا وسر راب دروآرب سای
امزآ یهاهشی ب ه قم سای م ینادی ز ت زا هدافتسا اب هی
لحت و لی
هفلوم لصا ی .تسا ما نا لباق
فادها ا نی پ هعلاطم داهنشی کی م هک تسا لمکم شور ی
دناوت پ رد شی ینیب تابوسر درکلمع
رد قلعم کی غ هضوح لباقری دوفن هب(
اج لاثم ناونع یی
هداد هک اه ی رج نای سرتسد رد هناخدور
1 - Anderson
2-Cohen 3 - Yang
4 - Principal Component Analysis
فده و همدقم 4
ن دنتسی ور ساسا رب و ) درکی
لدم زاس ی هداد ز ت لدم زا هدافتسا .دوش هدافتسا اه هی
لحت و لی هفلوم
ا یلص راو شخرچ و کامی
ارب ی نش اسا یی وسر رب رثوم لماوع هدافتسا و
زا لحت لی سرگر نوی
ارب هناگدنچ ی
عت نیی ب هطبار نی تابوسر صوصخ و قلعم تای
ف( هضوح
،کیفارگویزی ژولوفروموئژ
،کی
ه یمیلقاوردی ربراک و
ی ضارا ی سررب دروم ،) ی
هتفرگ رارق .دنا
1-2 - شهوژپ تیمها و ترورض
ناستنا اه هتمادا یارتب دوخ یگدنز یاهزاین نیمات و
دنتسه هتسباو ییاذغ عبانم هب هک
آ عبانم
مهم زا کاخ و نیرت
ناسنا یاهزاین نیمات عبانم یم اه
دنشاب اما . وسر یهد لماع ی دوجوم هک تسا تی
عبانم ار کاخ و آ رطخ
ز تلاکشم و هتخادنا یدای
هعماج یارب ار
،یرشب هب هژیو خا نرق رد ری
دپ دی
وآ هدر اسرف ،اذل .تسا شی
شان وسر و کاخ ی
هب نآ زا مهم ناونع نیرت
امن هی یضارا ندرب نیب زا
،
رد یرثوم ینوگرگد اپ هعسوت
رادی و هرطاخم یا ز رب تسی موب اه یم قلاطا دوش
ترصن(
ی ،ناراکمه و
1397 .) شقن وسر یهد رد ندروآ نییاپ لصاح
یزیخ و نیب زا نتفر ،کاخ نزخم لیمکت یاه
،اهدس
هار یدودسم یاه
بآ
،یرای ههاربآ اه یعرف و یلصا ی و
هناخدور
،اه رییغت سم رد ری ای فرظ شهاک تی
دور لمح
،اه بیرخت سات تاسی سم ری لگ ،هناخدور و هناخدور آ ندرک دولآ
ندمآ نییاپ ک
تیفی آ
گدولآ و ی آ یاه اپ نیی د زا تسد ری
اسانش زاب یی هجوت دروم و مز مولع ناسانشراک
نی .تسا هدوب
هچرگ یریگولج لماک
زا اسرف شی لوت و دی ارش دح ات وسر طی
بط یعی نکمم ن
،تسی لو ی راهم
اسرف شی و آ نییاپ نازیم ندرو هضوح رد وسر
یاه زیخبآ حرط و یاه هرهب یرادرب زا آ و کاخ
کی ن زای م مهم ی دشاب ( ینیعم ،ناراکمه و 1396
ارب .) ی گولج یری و ندرک مک تارثا
دای ن هدش زای هب
حرط یزیر ارجا و ی تامادقا ی یارب تظافح زا وسر لرتنک و کاخ یهد
حرط وچراچ رد اه
ی
خبآ یرادزی همانرب همزلا و تسا یزیر
و مصت می اسرف راهم هرابرد شی
وسر و یهد هاگآ ، ی تدش زا
اسرف شی م و نازی لوت دی سر و رد کی خبآ هضوح زی
م ی دشاب هب . مه نی لد لی مخت نی حص حی تابوسر
جورخ ی هضوح زا اه ی خبآ
،زی مها تی هب ازس یی دم رد تیری .دراد عبانم
د زا هاگدی ز تسی حم یطی شقن رد قلعم تابوسر ندرک لقتنم
داوم اذغ
،یی اس و مومس ری
لاآ هدنی
،اه خا
ًاری هجوت دروم تیمها و
ب شی یرت هدش عقاو و
دربراک و ییاراک ا
نی هداد اه شیب زا شیب
هتفای تیمها تسا
. هولاع
،نیارب اتن جی هزادنا یریگ راب وسر رد ًلاومعم قلعم یسررب
اه و تاقیقحت
دم اب طبترم تیری
عبانم سدنهم ، آ ی
خبآ و آ عبانم یرادزی
م رارق هدافتسا دروم ... و ی
دریگ ا رد . نی
اب ،اتسار دی دادعت هک تشاد هجوت کدنا
ا هاهتسی یاه هزادنا وسر یریگ و
ندوب مک لاس دادعت
یاه
اراد ی مه و رامآ نچ
نی دادعت کدنا هنومن یرادرب اه رد نامز یبلایس یاه هب
صوصخ کشخ قطانم رد
ن و همی روشک کشخ
، ز ت هی لحت و لی وسر راب قلعم
هناخدور اه ار اب لکشم هجاوم هدرک تسا . رد
فده و همدقم 5
تروص نیا هب
یریگراک رازبا زا یاه لحت لی هقطنم یا تهج نتفای تسد لدم هب
یاه رتهب یارب دروآرب
بوسر راب ی رورض ی هب م رظن ی دسر قداص(
ی ،ناراکمه و 1385
.)
هضوح یاه خبآ زی بدرا ناتسا حطس رد دوجوم
،لی بلغا هب لیلد رارق یریگ ناتسهوک هقطنم رد ی
و
دایز بیش یاراد اهدنزاس اب
ی ساسح ریذپ مه و نچ نی ششوپ دودحم یهایگ اراد ،
ی سناتپ لی اسرف شی
و وسر یهد دش کاخ دی م ی دشاب مه . نچ نی یاهراک ناسنا تسردان ی
ارچ هلمج زا ندرک
یب هزادنا
ماد
،اه تشک یرارکت نودب هجوت هب ناوت
،نیمز مخش ندز درادناتساریغ دشت ثعاب
دی اسرف شی کاخ
د هب هجوت اب اذل .تسا هدش هقطنم ر م دروآرب ،رکذلا قوف دراوم
نازی هضوح قلعم تابوسر یاه
ناتسا
رورض ی هب م رظن ی دسر هب . شور قلعم وسر راب دروآرب روظنم یاه
ددعتم ی راد دوجو د . یکی زا
شور یاه مهم ی لحت رد هک لی
لوت رد رثوم لماوع دی
هب وسر م راک ی
،دور شور زا هدافتسا یاه
رامآ ی
م ی دشاب شور زا هدافتسا هک رظن نآ زا و اه
و لیلحت یاه رامآ ی لاس رد یاه خا ری لااب لابقتسا زا یی
خرب و هدوب رادرو ه یتن
یکرد لباق هب ار
ا رد تسا هتشاد هارمه نی
پ شهوژ ن زی لدم زاس ی م نازی
تابوسر هضوح رد قلعم اه
ی خبآ زی بدرا ناتسا لی
لحت زا هدافتسا اب لی
هفلوم لصا ی سرگر و نوی هناگدنچ
م رظن دم ی دشاب .
1-3 شهوژپ تلااوس
1 زا هدافتسا رد . ارب PCA
ی غتم دادعت شهاک یاهری
لدم رد رثوم زاس
ی هچ قلعم تابوسر
غتم یاهری لوت رد دی
؟دوب دنهاوخ رثوم وسر
2 آ . ای م نازی لدم تحص زاس
ی سرگر زا هدافتسا اب قلعم تابوسر نوی
؟تسا لوبق لباق هناگدنچ
3 غتم مادک . یاهری
ف
،یفارگویزی ه
،یمیلقاوردی ربراک
ی ضرا ی و ای ژولوفروموئژ یکی
آرب رد درو
م نازی خبآ رد قلعم تابوسر یاهزی
بدرا ناتسا لی
؟دنتسه رترثوم
1-4 شهوژپ یاه هیضرف
1 شور زا هدافتسا اب . غتم دادعت شهاک ناکما PCA
یاهری دوجو قلعم تابوسر دروآرب رد رثوم
.دراد 2 م . نازی لدم تحص زاس
ی سرگر زا هدافتسا اب قلعم تابوسر نوی
رامآ رظن زا هناگدنچ ی
لباق
.تسا لوبق
فده و همدقم 6
1-5 شهوژپ فادها
1 زا هدافتسا . غتم دادعت شهاک رد PCA
یاهری لدم رد رثوم زاس
ی خبآ قلعم تابوسر یاهزی
بدرا ناتسا لی
2 لدم . زاس ی شور اب قلعم تابوسر دروآرب خبآ ردPCA
یاهزی بدرا ناتسا لی
3 عت . نیی م نازی ثات یراذگری غتم یاهری ف
،یفارگویزی ه
،یمیلقاوردی ربراک
ی ضرا ی ژولوفروموئژ و ی
م دروآرب رد نازی
خبآ رد قلعم تابوسر یاهزی
بدرا ناتسا لی
8
لصف مود
قیقحت هنیشیپ و ینابم
2-1 - هنیشیپ شهوژپ
تتسررب دروم رد یددعتم تاعلاطم ی
ز ت و هی لحت و لی شور زا هدافتتتسا اب قلعم تابوتتسر اه
ی
فلتخم ی م هلمج نآ زا ،تسا هتفرگ تروص روشک لخاد رد ی
ناوت هب ذ دراوم لی .دومن هراشا
2-2 - تاعلاطم ا رد هدش ماجنا
ناری
( ناراکمه و یقداص 1385
ب ،) ه و یسررب روظنم هقطنم لیلحت
هضوح رد قلعم وسر دروآرب یا
دیس ر ه یتن نیا هب ناش یا .دنتخادرپ ناجریس و ناهفص ا هب یراومهان و یعترم یض ارا هک دن
ناونع
بسانم لدم نیرت دروآرب تهج اه
.دندش اختنا هنازور قلعم وسر دیلوت نیهنایم
طل نایفی نسح و ( هداز 1386 اب ،) لیلحت داقم ری لاقتنا وسر ی
رد 5 ا هاهتسی ه یرتموردی ور
ی
ساماگ هناخدور ای
کمک هب ، هلداعم
یاه اب و وسر لاقتنا هریغتم دنچ نویسرگر
هب ا نی تن ه ی سر دندی
فلت شور هک قی
بد ی رج هنازور طسوتم نای
نحنم و ی ه نس وسر طخ کت
،ی زا نییاپ نیرت م نیهنای
و اطخ تاعبرم نیرتدایز
رض بی بت نیی هب تبسن اس ری شور .تسا رادروخرب اه
ینابعش ( ناراکمه و 1386
،) وسر دیلوت رب راذگریثات یاهریغتم هضوح
لاط زیخبآ هدافتسا اب ار ناق
نویسرگر زا هناگدنچ
شور و ( ) PCA
و دندرک نییعت ناشیا
هب سر ه یتن دندی یضارا تحاسم هک
یزرواشک و
هضوحریز همین و ساسح یاهدنزاس تحاسم عوم م ،اه ،هضوح یدنلب و یتسپ و ساسح
88 وسر تارییغت دصرد یم لرتنک ار یهد
.دنک
لاغ ( ناراکمه و یم 1387
دیلوت یسررب رد ،) سا اب اهرابگر زا یشان وسر
و ناراب لماوع زا هدافت
ناور آ لهچ زیخبآ هضوح رد گ
هک دندیسر جیاتن نیا هب ناتسدرک ناتسا یز شور
یاه یسرگر ینو
هناگدنچ اب هسیاقم رد هریغتم ود زا
یرتدایز درکراک .تسا رادروخرب
( ناراکمه و یدعاسم 1388
اب ،) ندرک صخشم مهم
نیرت هلداعم یاه نحنم ی رد وسر ه نس
ا هاهتسی یاه ،جرک و زد یاهدس هب یدورو یا
ناش هب ا نی تن ه ی سر دندی ا هک نی هلداعم اه رادقم ، دیلوت
وسر دودح رد زد دس یارب ار 70
دودح رد جرک دس یارب و دصرد 97
رادقم دصرد یلصا
دروآرب
م ی دننک .
فقث نای ( ناراکمه و 1388
،) هضوح وسر دیلوت رد راذگریثات یاهرتماراپ رغ ونج زیخبآ یاه
ناریا شور اب ار لیلحت
هفلوم یلصا یاه و دندرک نییعت
ناشیا هب لماوع هک دندیسر ه یتن نیا
ضارا دصرد و دحت دصرد ،هضوح تحاسم ی
هب یبرغ لامش تهج اب بیترت
نیرتراذگریثات لماوع
.دنتسه هضوح وسر رب
( ناراکمه و یهارف 1390
هب ،) روظنم هضوح وسر یسررب لامش زیخبآ یاه
ناسارخ ار هدافتسا اب
لدم زا و دندرک دروآرب یزاف نویسرگر ناشیا
هب هک دندیسر ه یتن نیا یاهریغتم
فلاتخا تبسن
تشگزاب هرود اب هنازور یبد رثکادح ،عافترا 2
یضارا دصرد و طسوتم بیش ،طسوتم عافترا ،لاس
یعارز نیرتراذگریثات دنتسه اهریغتم
.
( ناراک مه و یناب رق 1390
هب ،) یناک م عیزوت نهمه نییعت روظنم زیربآ هتتتضوح رد قلعم راب
یجآ هناخدور هقطنم لیلحت زا هدافتس ا اب یاچ
شیازفا هک دندیس ر ه یتن نیا هب ناش یا .دنتخادرپ یا
نهمه هطتتساو هب وتتسر لدم هیهت تقد تتتسد و قطانم یدنب
زا رثوم و مهم یاهرتماراپ هب یبای
.دنتسه یتیریدم تامادقا نیرتهب ( ناراکمه و یحایر 1393
هب ،) هناماتتتس دربراک یتتتسررب شور و دنمتتتشوه یاه
رد یرامآ یاه
لدم و هناگدنچ نویس رگر زا هدافتس ا اب قلعم تابوس ر تظلغ عیزوت نیمخت بص ع هکبش یاه
و ی
متسیس یزاف جاتنتسا یاه -
ناشیا .دنتخادرپ یبصع ییاراک نویسرگر لدم هک دندیسر ه یتن نیا هب
مک .دراد رهید لدم ود هب تبسن یرت
مافریخ هافو و ( هاوخ 1394 ینحنم و اماگ نومزآ یبایزرا هب ،) هب وردنا یاه
رادقم نیمخت روظنم
هضوح قلعم وسر هک داد ناشن ناشیا جیاتن .دنتخادرپ رزخ یایرد یقرش ونج و ونج زیخبآ یاه
تشگزاب هرود اب جوا یبد 2
شیب هلاس .دراد هنلااس قلعم وسر طسوتم نازیم رد ار ریثات نیرت
اق یرد ف ینا ی ( ناراکمه و 1394
هب ،) یاهریغتم نییعت روظنم نآ ریثأت و یفارگویزیف
رد اه دیلوت
وسر هضوح د عقاو وتایلا زیخبآ و دنتخادرپ نامیرف رغ ونج ر
دندیسر ی یاتن هب ناشیا و هک
رادقم وسر دیلوت .دراد میقتسم هطبار هضوح بیش و هضوح عافترا اب
قشع ی ( ناراکمه و 1395
هب ،) سرررب روظنم ی
اراک یی لدم قلعم تابوسر دروآرب رد دنمشوه یاه
هناخور خبآ هضوح رد یاه زی
لامش ناسارخ ناما اباب
،ی هداد زا بد یاه ی رج
،نای بد ی ،قلعم وسر
خبت و شراب ری
اتن ،دندومن هدافتسا جی
قحت قی ا ناشی ب زا هک داد ناشن نی
لدم سررب دروم یاه ی
ا ز
بق لی نحنم لدم ی
نس بصع هکبش لدم ، وسر ه
،ی مصت تخرد لدم می
شام لدم و نی
تشپ رادرب
،نابی
شام لدم نی ب قباطت رادرب شی
یرت داقم اب ری هزادنا گ یری .تسا هتشاد هدش
ولروچارق ( یرایدنفسا و 1395
هب ،) زا هدافتسا اب قلعم وسر دروآرب بسانم لدم هئارا روظنم
بیکرت و ینویسرگر عباوت هقبط
یدنب رد یبد ینامز یخیلاب زیخبآ هضوح
،)لیبدرا ناتسا( یاچ دروم
هب ناشیا .دنداد رارق یسررب نتشاد اب هناهام یناوت ینویسرگر لدم هک دندیسر ه یتن نیا
نییاپ نیرت
( دروآرب درادناتسا یاطخ نازیم 81
/ 0 لدم ریاس هب تبسن ) هب اه
وسر راب دروآرب بسانم لدم ناونع
.دش اختنا قلعم یمهدا ( ناراکمه و 1395
،) هب هشوخ کینکت نیرتهب اختنا روظنم یدنب
یانبم رب یبتارم هلسلس
هفلوم لیلحت هناخدور قلعم وسر دروآرب رد یلصا یاه
هرق یاه ار ناتسلک ناتسا دورناگرگ و وس
هب ناشیا .دنداد رارق یسررب دروم کینکت نیب زا هک دندیسر ه یتن نیا
فتسا دروم فلتخم یاه و هدا
صخاش ساسارب هشوخ تیفیک ش نس یاه
شور ،یدنب
Single linkage
هئارا ار یرتهب درکلمع
هشوخ بسانم شور اذل داد یم یدنب
وسر لئاسم رد دناوت .دشاب رثوم شیاسرف و یراذگ
ناراکمه و ناشور (
1396 هب ،) بسانم نییعت روظنم رد قلعم وسر دروآرب لدم شور نیرت
دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا .دنتخادرپ وسر ه نس ینحنم زا هدافتسا اب ناردنزام ناتسا مراز هناخدور ینحنم لدم هتسد طسو دح
مک نتشاد نمض اه نازیم نیرت
شیب وRME
نییبت بیرض نازیم نیرت
( 96 هب )دصرد دور قلعم راب دروآرب لدم نیرتهب ناونع .دش اختنا مراز هناخ
( ناراکمه و یترصن 1396
هب ،) لماوع نییعت رد یلصا هفلوم لیلحت و هیز ت دربراک یسررب روظنم
ناور دیلوت رب رثوم لماوع نیب زا هک دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا .دنتخادرپ کراصح هضوح رد آ
ناور دیلوت رد رثوم لماع ، آ
نیمز یاه رد یضارا یربراک و یسانش
ناور دیلوت نازیم .دنتسه رثوم آ
یناضمر ناراکمه و روپ (
1396 هب ،) بسانم نییعت روظنم ساسارب قلعم وسر دروآرب شور نیرت
هرامآ هضوحریز زا یدادعت :یدروم هعلاطم( ی نساطخ یاه فشک یاه
،)دور لیلحت زا هدافتسا اب
ن ناشیا قیقحت جیاتن .دنتخادرپ وسر ه نس ینحنم و ینویسرگر لدم هک داد ناش
یاه
ششوپ ،یکیژولوردیه مک نتشاد اب یمیلقا و یهایگ
هب دروآرب یاطخ نازیم نیرت لدم ناونع
رترب یاه
.دندش اختنا ( ناراکمه و هدازدسا 1396
سررب هب ،) ی
یگژیِو هسیاقم و قلعم تابوسر ییایمیش و یکیزیف یاه
هضور هناخدور رتسب و هشوخ زا هدافتسا اب یاچ
لس یدنب یلصا هفلوم لیلحت و هیز ت و یبتارم هلس
یلآ داوم تشابنا ببس هناخدور رتسب هب یهناخ لاضاف هیلخت دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا .دنتخادرپ یم تسد لااب رتسب تابوسر رد حلاما و .دوش
( ناراکمه و یروفغف 1396
هب ،) وسر رب رثوم لماوع نییعت روظنم زا دابآدیس هضوح رد یهد
شور ه هب ناشیا .دندرک هدافتسا یرامآ یا هب هجوت اب هک دندیسر ه یتن نیا
لدم ینویسرگر یاه
هب هب هدمآ تسد بیترت
لماوع ( آ ناور 02
/ 0 ،) گنس شیاسرف یاه ( ریذپ
001 / 0 آ ناور بیرض ،)
( 0005 / 0 نش دصرد ،) (
00002 / 0 زا ) یاهرتماراپ وسر رب رثوم
یهد .دندش هداد صیخشت هضوح رد
یترصن ( ناراکمه و 1397
هقطنم لیلحت هب ،) ب یا
دیفس زیخبآ هضوح رد قلعم وسر را دور
اب
هفلوم نویسرگر شور زا هدافتسا یلصا یاه
هب ناشیا .دنداد رارق یسررب دروم هک دندیسر ه یتن نیا
نهمه هقطنم رد 1
وسر یبد نییبت بیرض رادقم اب لوا روتکاف ، 25
هلاس 67 / 0 نهمه هقطنم رد و
2 ین ، نییعت بیرض اب مود و لوا روتکاف ز 32
/ 0 .دندش لدم دراو
( ناراکمه و یدمتعم 1398
هب ،) یگژیو نیب طابترا یسررب روظنم زیخبآ وسر اب کیفروموئژ یاه
هب ناشیا و دنداد رارق یسررب دروم هریغتم دنچ نویسرگر اب یوضر ناسرخ اب هک دندیسر ه یتن نیا
ییایفارغج تاعلاطا متسیس هعسوت ناکما یکیژولوفروموئژ و یکیفارگویزیف یاهرتماراپ جارختسا رد
هقطنم طباور هئارا ا
شیپ یارب ی .دراد دوجو وسر ینیب
( هعلق و یرغصا 1398
هب ،) یگژیو نیب طابترا یسررب روظنم دیلوت نازیم و کیفروموئژوردیه یاه
لوم لیلحت هدافتسا اب یقرش نا یابرذآ ناتسا وقنرق هضوح رد وسر هف
نویسرگر و یلصا یاه
هب ناشیا و دنداد رارق یسررب دروم هناگدنچ لوط ،طیحم ،تحاسم لماع راهچ هک دندیسر ه یتن نیا
هتسناوت هضوح مرف بیرض و اب دنا
2 / 92 .دننک نییبت ار شهوژپ یاهریغتم یمامت نایراو زا دصرد
( ناراکمه و شخبرنه 1398
لدم هب ،) و وسر نازیم هطبار یزاس
یگژیو یاه و یکیژولوردیه
زد دس هضوح یطیحم هناگدنچ نویسرگر و یلصا هفلوم لیلحت زا هدافتسا اب
پ ناشیا .دنتخادر هب
نیا
هک دندیسر ه یتن د
،هنلااس یگدنراب طسوتم ،هنلااس یب هضوح طسوتم عافترا و نوتروه بیرض
مهم ت هنلااس یبد و دندوب قلعم تابوسر دروآرب رد اهرتماراپ نیرت لدم رد رتماراپ نیرتراذگریثا
یاه
.دوب قلعم تابوسر دروآرب
2-3 - تاعلاطم ا زا جراخ رد هدش ماجنا
ناری
لحت دروم رد هدش ما نا تاعلاطم زا لی
ن روشک جراخ رد قلعم تابوسر زی
م ی ناوت هب ز دراوم ری
.دومن هراشا وتربلآ ( ناراکمه و6
2000 ،) هعلاطم روظنم هب یسررب و
غت تاریی ینامز و یناکم وکوس هناخدور
7ای
تناژرآ نی هداد هب طوبرم یاه 22
ریغتم لوط رد ار هناخدور ود
اب ار لاس لدم
یاه بق زا یرامآ لی
PCA8 9 و درومCA
و یسررب لحت لی اتن .دنداد رارق جی
قیقحت هک داد ناشن اتنCA
جی بسانم اما
ئزج اب تای یکدنا د هرابر غت تاریی ناکم ی نامز و ی ک تیفی آ شیامن م ی
،دهد مه نچ نی هبPCA
13
ریغتم ن زای ات دراد 71 دصرد زا غت تاریی ناکم ی نامز و ی ار .دنک صخشم
نیل گناو و (10
2006 ،) درکلمع نییعت رد لدم
یاه خشت عباوت صی
نوناک کی ز ت و هی لحت و لی
هشوخ نهمه هب مادقا یاه هضوح یدنب
ات ونج یاه ناوی
هب مخت روظنم نی
رج نای یاه دندومن لقادح
هک هب درکلمع هک دندیسر ه یتن نیا خشت عباوت شور یلااب
صی نوناک کی هب تبسن ز ت شور هی
و
لحت لی شوخ ه یا کرت اب و هدوب بی
ا نی اتن شور ود جی
یلوبق لباق .دش لصاح
و یرتسیر ( ناراکمه و 11
2006 لدم ،) اه ی سرگر نوی ارب هناگدنچ ی
مخت نی رد وسر درکلمع
کی رما ونج هضوح اکی
مه و نچ نی نآ غتم شش اه ری
هضوح پ هک ار اه شی
ینیب م نازی زا وسر
بد و طسوتم عافترا ،شراب دوعص ،شراب ، اناور هلمج ی
هب و تسا هدش شرازگ آ ا
نی تن ه ی سر دندی
6 -Alberto
7 -Sokiya
8-Principal Component Analysis 9-Cluster Analysis
10- Lin. Wang 11-Restrepo
م هک یهنای لرتنک لماع اناور هنلااس طسوتم ن ی
.تسا بلاغ
یلبمارت ( ناراکمه و12
2008 ،) شهوژپ رد یسررب هب ی طابترا
ب نی بد ی بوسر و هناخدور تا
قلعم
یاهتنا 208 ا هاهتسی رمآ لامش
،اکی دندیسر جیاتن نیا هب ناشیا رد اهنت هک
98 هناخدور طابترا بسانم ی
ب نی بد ی هناخدور بوسر و قلعم تا هک دراد دوجو
ناشن نحنم شور ندوب عماج مدع زا ی
وسر ه نس
مخت تهج نی
م نازی بوسر تا هضوح قلعم اه
م ی دشاب .
زیوهیردور ( ناراکمه و13
2010 اب ،) هداد زا هدافتسا اه
ی بد و قلعم وسر ی
رج
،نای ط رد ی تدم
لاس هس ( 2004-2007 ،)
غت تاریی نامز ی رد ار وسر لاقتنا هضوح
خبآ زی تنلاتآ کی او ق لامش رد ع
نا سا ای سررب ی اتن .دندرک جی قحت قی نآ ک داد ناشن اه ه
غت یی ر داقم رد ی لوت ر ی د وسر و دادعت اب قلعم
تدش عیاق هطبار اناور ا
ی نعم ی یراد نآ .دراد مه اه نچ نی شقن رب ذغم داوم لاقتنا رد وسر ی
و
اههدنیلاآ لحاس قطانم هب
ی هقطنم ا ی کأت هعلاطم دروم دی
.دنتشاد
جاودراب ( ناراکمه و14
2010 رد ،) یشهوژپ ک تیفی تک هناخدور آ ی
کادناگ زا هدافتسا اب دنه15
یاهرتماراپ PCA
بق زا لی شکهز فعض
،ی لدابت
،ینوی و کاخ یذغم داوم زا هدافتسا تلاکشم
هناخ ی دروم ار رارق یسررب .دنداد
دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا ضعب رد هک
ی هب ،قطانم لد
لی ازفا شی
لق تییای تخس و ی هدافتسا یارب آ اه
ی بآ و رش یرای من بسانم ی
دشاب .
نامور ( ناراکمه و16
2012 لدم جارختسا یارب زیخبآ تایصوصخ زا یسررب رد ،) ینویسرگر یاه
طسوتم هک داد ناشن ناشیا جیاتن .دندرک هدافتسا اکیرما قرش رد هنلااس قلعم وسر هریغتم دنچ تایصوصخ ،یلصف شراب ،یضارا یربراک یوهلا ،زیخبآ هضوح تحاسم یاهریغتم اب هنلااس وسر ا و کاخ .دراد طابترا یکیژولوردیه حلاص
17یش ( ناراکمه و 2014
هب ،) یسررب روظنم مز یربراک تارثا
نی ف یاهرتماراپ و یفارگویزی
راذگریثات وسر رب خبآ هضوح
زی د
18وی چ نی هناگدنچ نویسرگر هدافتسا اب دنداد رارق یسررب دروم
.
هب ناشیا دندیسر ه یتن نیا ضارا تحاسم دصرد هک
ی یزرواشک نیرتدایز
ثات ری لوت رد ار دی وسر
تسا هتشاد .
نئوراچتیک ( ناراکمه و 19
2014 ،) هب هضوح رد قلعم تابوسر یسررب روظنم لامش زیخبآ یاه
زا هدافتسا اب دنلیات هک دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا ،هریغتمدنچ نویسرگر و PCA
هضوح تعسو
یگژیو ،زیخبآ نازیم و یضارا یربراک ،ههاربآ یاه
شراب زا یاهرتماراپ رب رثوم
دیلوت و تسا وسر
12-Tramblay
13- Rodríguez 14- Bhardwaj 15 - Kandak 16- Roman 17 - Shi 18 - Dev 19 - Kitcharoen
اب هفلوم شش 7
/ 86 دصرد لک نایراو زا یم
وسر نیمخت رد دناوت ب
تا دروم قلعم یبایزرا
گ رارق دری .
س
20میل ( 2014 ،) یگژیو هضوح یارب ار وسر رد رثؤم کیژولوفروموئژ یاه ه
ندرا ونج رد یا
ماگ هب ماگ نویسرگر هدافتسا اب جارختسا
.درک دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا هک
تیمها 43 لک زا %
، وسر نازیم رد هعلاطم دروم یاهریغتم زا رتمک
5 دصرد ،هضوح یبد قیقحت نیا رد .تسا دصرد
ششوپ هب هضوح بیش و یهایگ مهم بیترت
نازیم رد اهریغتم نیرت .دنتسه وسر
21گنیه ( ناراکمه و 2014
ضوح یکیزیف تایصوصخ یشهوژپ رد ،) ینحنم لاقتنا یارب زیخبآ ه
نهمه توافتم صخاش راهچ زا وسر ه نس رد یزاس
16 زیخبآ هضوح رد عقاو زیخبآ هضوحریز
زا هدافتسا شور هک داد ناشن ناشیا قیقحت جیاتن .دش هدافتسا ایسآ یقرش ونج رد گنوکم هلصاف
وم ،یفارگوپوت( زیخبآ هضوح تایصوصخ ،یهجودنچ سایقم طسوت هک یسدیلقا ،یژولوردیه ،یژولوفر
لامرن ار ،)کاخ و نیمز ششوپ یم یزاس
شور هب تبسن یبسانم اوج و دنک یم هئارا رهید یاه
.دهد
22گناژ ( ناراکمه و 2015
) رد ، یشهوژپ هب یسررب و هعلاطم هنوهچ
ی لوت دی ارش تحت وسر طی
گدنراب فلتخم ی
و و یگژی یاه ژولوفروموئژ کی
خبآ هضوح زی
یاتلاپ سوئلا چ 23
نی زا هدافتسا اب
یاهشور هناگدنچ نویسرگر وPCA
اتن .دنتخادرپ جی
قحت قی ا ناشی هب هک داد ناشن ترت
بی یاهریغتم
رض ،هضوح لکش بی
یردنائم لصا ههاربآ لوط ،هناخدور ی
، قطانم عافترا
،ی عضو تی شراب ش و بی
ثأت تاری ز یدای بوسر یور رب تا
.دنراد هدش لمح
24سرآ ناراکمه و (
2016 )،
هب رد وسر تظلغ لرتنک روظنم سا ماپ هقطنم
نیتناژرآ25
هدافتسا اب
هک دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا و دنداد رارق یسررب دروم هناگدنچ نویسرگر زا هتفای هعسوت لدم
حیضوت هب رداق یطخ 85
% بوسر تظلغ تارییغت زا یم تا
.دشاب
بملا ولینوت و (26
2016 ،) هب یمک روظنم تابوسر راب یزاس
رد قلعم 3 یلامش هقطنم هناخدور
شور زا هدافتسا اب اکسلاآ هنومن و ینویسرگر یاه
هناخدور زا یرادرب ناشیا .دنداد رارق یسررب دروم اه
ره رد هک دندیسر ه یتن نیا هب 3
ب ریثات هضوح لکش و یگدنراب یاهریغتم هناخدور ه
نازیم رد ییازس
وح قلعم وسر راب هض
.دنتشاد اه
سونیلیاپ ( ناراکمه و27
2016 ،) هب یسررب روظنم وح یرتموفروم
هض زیخبآ
Oguta
هیر ین رد
هداد زا هدافتسا اب ار یاه
وRS
لیلحت و یسرربGIS
و دندرک ناشیا هب هک دندیسر ه یتن نیا لماوع
هضوح تحاسم ،ههاربآ لوط ،
هضوح لوط و
مرف صخاش زا هضوح یاه
مهم یژولوردیه رد و
20- Salim
21- Heng 22 - Zhang 23 - Laous Platai 24- Ares 25- Pampas 26- Toniolo. Lamb 27- Paulinus
وسر یهد هضوح یاه دروم یسررب تسا .
کیفار ( لیمک و28
2016 هب ،) هاچ لخلخت و یریذپذوفن نازیم یسررب روظنم شور زا هدافتسا اب اه
لیمر یسیه هقطنم رد یعونصم هکبش لدم و یلصا هفلوم لیلحت هیز ت و یرتماراپریغ نویسرگر هک داد ناشن ناشیا قیقحت جیاتن .دنداد رارق یسررب دروم ار ریاز لا رد شیپ
هدافتسا اب یریذپذوفن ینیب
ناکما یرتماراپ ریغ نویسرگر زا شیپ نیا هب رداق یتخرد نویسرگر شور هک یلاح رد تسا ریذپ
ینیب
یمن .دشاب
29گنچ ( ناراکمه و 2017
اب نیچ یسل تلاف رد ار کاخ شیاسرف و یفارگوپوت نیب طابترا ،)
هفلوم قیقحت جیاتن .دندرک یسررب یطخ نویسرگر و PCA
یفارگوپوت تایصوصخ هک داد ناشن
شیاسرف یفارگوپوت صخاش نیب و دنرادروخرب هباشم یوهلا زا شیاسرف یفارگوپوت صخاش و هضوح بد یاهریغتم و ی
.دراد دوجو تبثم یهتسبمه هضوح وسر
ویانانات (30
2017 قلعم تابوسر هبساحم هب هریغتمدنچ نویسرگر لیلحت زا هدافتسا اب یشهوژپ رد ،)
ناور آ لدم .دش هتخادرپ مه و هدرتسگ یرظن یاه
شور نینچ متیروهلا و اه
بیارض یبایزرا یاه
شیپ رییغت هک داد ناشن ناشیا قیقحت جیاتن .تفرگ رارق لیلحت دروم نویسرگر رد هدننک ینیب
تلاداعم مه ،تسا یرامآ یبایزرا دنمزاین موزل تروص رد SRC
شیپ نیرتهب آ هیلخت نینچ ینیب
تسا یگدنراب وسر راب هدننک
.
31اکوی ( ناراکمه و 2018
هب ،) شیپ روظنم تابوسر هیلخت نازیم ینیب
شور زا هدافتسا اب هنازور
هک دندیسر ه یتن نیا هب ناشیا .تفرگ تروص یعونصم یبصع هکبش و هناگدنچ یطخ نویسرگر هریغتم دنچ نویسرگر شور شیپ یارب
آ هضوح رد قلعم وسر هیلخت ینیب بسانم ناردنج زیخب
رت
.دشاب یم
2-4 - ج عم قیقحت هنیشیپ یدنب
قبط هتفرگ تروص تاعلاطم م
ی ناوت تن ه ی تفرگ ثات هک تاری فلتخم لماوع ی
مه ،شراب نوچ
ش ،هضوح عافترا ، وسر تفاب ،کاخ عون ،دنزاس نج
،بی ششوپ ،امد گ
یهای رد ههاربآ لوط و
لدم زاس ی م نازی هفلوم هدافتسا اب قلعم تابوسر گ رارق هعلاطم درومPCA
دری اربانب . نی و تخانش
سررب ی ا نی م لماوع ی دناوت لدم رد زاس ی م نازی سب قلعم تابوسر رای
فم دی مه و دوش عقاو نچ
نی رد
قحت قی زا رضاح سرگر وPCA
نوی هناگدنچ ارب ی م دروآرب نازی هضوح رد قلعم تابوسر اه
ی خبآ زی
28- Rafik
29-Cheng 30- Tananaev 31- Uca
دروم م رارق هدافتسا ی
دریگ .
Title and Author: Modelling of Suspended Sediment Yield in Ardabil Province watersheds using PCA and Multiple Regression Analysis Supervisor:F
Esfandyari Darabad.
Graduation date:2020 Number of pages:88 Abstract
Research Aim: Modelling of suspended sediment yield in Ardabil Province watersheds using PCA and Multiple Regression Analysis was the aim of the present study.
Research method: The available suspended sediment data of 29 river gauge stations were used for this purpose to develop the models of suspended sediment load. Then, the developed models were validated by the sediment data of separate 6 river gauge station. The 15 different physiographic, climatic, geomorphic, geological characteristics were used as input parameters in the modeling of suspended sediment estimates. Principal component analysis (PCA) method was used to select the most important parameters and then according to the summary of the parameters, multiple regression method was used for modeling and the statistical measures error percentage, adjusted coefficient of determination, and Pearson correlation coefficient were used or the model evaluation.
Findings: The results of principal component analysis showed that the first four principal components with 86.39% of the total variance, which were selected as the main components for regression modelling input variables.
Also, the results of regression methods showed that in the method (Best Model), the factors of maximum height and maximum precipitation, in the methods (Stepwise), (Forward), the factor of the environment and in the method (Backward) the factors of minimum, (0/073) and maximum, (<0/0001), elevation, area (0/002), environment (0/053), total Main stream length (0/010), maximum (<0/0001), and average (0/008), yearly rainfall, and sensitive formations to erosion, (0/082), were selected based on the ANOVA table as the best factors for the final equations and therefore, the final sediment equations were determined.
Conclusion: It is concluded that based on the results obtained from principal component analysis and multiple regression of final factors that entered the equations and had the greatest impact on sediment production in the watersheds of Ardabil province. Based on the obtained equations, the results can be generalized to the watersheds with no sediment data over the study region.
Keywords: Suspended sediment, watershed, Ardabil province, PCA, multiple regression
University of Mohaghegh Ardabili Faculty Literature of Humanities Department of Natural Geography
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.Sc. in Geomorphology
Modelling of Suspended Sediment Yield in Ardabil Province watersheds using PCA and
Multiple Regression Analysis
By:
Behrouz Nezafat Takle
Supervisor:
Fariba Esfandyari Darabad (Ph.D)
Advisor:
Raoof Mostafazadeh (Ph.D)
2020 September