یعارز همانرب نییعت -
ا یرادیاپ تهج رد تشک یوگلا یداصتق
طیحم ظفح و تسیز
همانرب لدم زا هدافتسا اب یتیولوا ینامرآ یسیر
)یبرغ توملا رابدور :یدروم هعلاطم(
ییاصشیٔ ٖاشٔبو
1* یئبیض ٖبٔبػ ،
2
:تفبیسد خیسبت 14
/ 10 / 94 :ؽشیزپ خیسبت 18
/ 01 / 95
ٌديکچ ؽٚس ٜصٚشٔا
ٝث یفاسص تلاٛلحٔ تـو ٝٙیٟث یٍِٛا ٗییقت یاشث ٝو ییبٞ
یٔ سبو ذ٘ٚس
، سد تّغا
شخواذح ٚ ٖاصسٚبـو ٜبفس ؾیاضفا تٟج
٘آ دٛػ یصبػ یٔشث ْبٌ بٟ
ٗییقت ،شضبح ٝقِبغٔ صا فذٞ .ذ٘ساد
سبثدٚس ٝمغٙٔ سد تـو ٝٙیٟث یٍِٛا بت بث ،ٗیٚضل ٖبتػا سد یثشغ تِٕٛا
ٚ دٛو فشلٔ ؾٞبو شث ذیو
یٔ دٚشٞبؿ ٝ٘بخدٚس ٜصٛح یٌدِٛآ ؾٞبو تٟج سد ییبیٕیؿ ْٕٛػ َذٔ صا ،سٛؾٙٔ ٗیا یاشث .ذؿبث
ٝٔب٘شث
ٚا ی٘بٔسآ یضیس د .ذؿ ٜدبفتػا یتیِٛ
؛ذؿ ٝتفشٌ شؾ٘ سد فذٞ ؾؿ ٝقِبغٔ ٗیا س فذٞ سبٟچ
تؼیص فذٞ ٚد ٚ یدبلتلا ٓٞ ،ٝمغٙٔ ٗیا سد تـو یّقف یٍِٛا ٝو داد ٖبـ٘ جیبت٘ .ذ٘دٛث یغیحٔ
تؼیص شؾ٘ صا ٓٞ ٚ یدبلتلا شؾ٘ صا ٝث ٛج ٚ ْذٌٙ تلاٛلحٔ ،ٗیاشثبٙث .تؼی٘ ٝٙیٟث یغیحٔ
تّف
ٝجٌٛ تلاٛلحٔ ٚ ٓو قِبخب٘ ٜدصبث ٚ یٍ٘شف
ٝث ٝج٘ٛی ا ٓػ ٚ دٛو یلابث فشلٔ ُیِد یّقف یٍِٛا ص
ٗیاشثبٙث .ذ٘ذؿ فزح یٔ دبٟٙـیپ
،یدبلتلا فاذٞا شث ٜٚلاف ،تـو ٝٙیٟث یٍِٛا ٗییقت سد ٝو دٛؿ
تؼیص فاذٞا داد ساشل شؾ٘ ذٔ ضی٘ اس یغیحٔ
.
ٍقبط يدىب :JEL C02,C61,Q15
شاي
ٌ ياَ
:يديلك
ٝٔب٘شث ،تـو ٝٙیٟث یٍِٛا ،یتیِٛٚا ی٘بٔسآ یضیس
تؼیص فاذٞا تِٕٛا ،یغیحٔ
یثشغ .
1 - ُثاص ٜبٍـ٘اد یصسٚبـو دبلتلا ذؿسا یػبٙؿسبو یٛجـ٘اد .
2 -
ُثاص ٜبٍـ٘اد یصسٚبـو دبلتلا ٜٚشٌ سبیدبتػا .
*
ٜذٙؼیٛ٘
َٛئؼٔ ی ،ِٝبمٔ
راتفگشیپ
ٝٔب٘شث حشع سد تسٛك یصسٚبـو ؾخث سد ٝو یدبلتلا یبٞ
ٔ ی دشیٌ
، ٝٙیٟث یٍِٛا ٗییقت یاشث
سص تلاٛلحٔ تـو
ٝٔب٘شث یبٍِٞٛا صا بٕٔٛف فبخ ٝمغٙٔ هی سد یغبث ٚ یفا ٜدبفتػا یضبیس یضیس
ٔ ی .دٛؿ
ٝٔب٘شث ضی٘ ی٘بٔسآ ٚ یغخ یضیس ؽٚس
بٞ
ٙتجٔ یی َٛكا شث ی
َذٔ
بٞ
یضبیس ی
ٔ ی سد ٝو ذٙؿبث
ٓیٕلت سد ُیّحت ٚ ٝیضجت تٟج
ٌ یشی ث یصسٚبـو یبٞذحاٚ ٖاشیذٔ ییبٟ٘ یبٞ
ٝ سبو
ٔ ی ذ٘ٚس . َذٔ
ٝٔب٘شث یغخ یضیس
ٝث ٝفسضٔ تیشیذٔ تبمیمحت سد1
ٖاٛٙف ذل یٕی ساشل ٜدبفتػا دسٛٔ هیٙىت ٗیشت
ٔ ی
ٌ
ُلاذح بی ٚ شخواذح ٖآ فذٞ ٝو دشی ٗتفشٌ شؾ٘ سد بث یصسٚبـو ٖاشیذٔ فذٞ ـثاٛت یصبػ
صا یخشث دٚذحٔ
تی بٞ
ٝث تسٛك ٖبٔضٕٞ
ٔ ی
ٜسٚد َٛع سد .ذؿبث تٟج تبقِبغٔ تّغا شیخا یبٞ
یصسٚبـو ؾخث سد ـثبٙٔ قیلخت بتذٕف
ا ٜبفس شتـیث ٝچشٞ ؾیاضفا یٚس شث ٖاصسٚبـو یدبلتل
.تػا ٝتفبی ضوشٕت ـو ؾخث ٝو تػا ٖآ صا یؿب٘ شٔا ٗیا
یصسٚب یسٛـو شٞ یدبلتلا ٝقػٛت سد
ٛٔ ؾم٘
بفیا اس یشح
ٔ ی ذٙو . صا تّفغ ٝث شجٙٔ ٖاصسٚبـو یدبلتلا ٜبفس ٝث ذح صا ؾیث ٝجٛت بٔا
تؼیص ةشخٔ یبٞذٔبیپ لاخ ُیِد ٗیٕٞ ٝث .تػا ٜذؿ یغیحٔ
صا ٜدبفتػا
َذٔ
بٞ
ٝو یذٔآسبو ی
ذٙ٘اٛتث
ٝث سٛع تلا ت٘اٛج ْبٕت ٖبٔضٕٞ
تؼیص ٚ یفبٕتجا ،یدبل بت اس یغیحٔ
ذٙیبٕ٘ ٗیٔ
ٝث ، سٛع
ٜذٞبـٔ ُثبل عٛؼحٔ
ٔ ی ذؿبث ،َبؼٟٙو ٚ یسٛلٙٔ(
2007 .)
ٝٔب٘شث َذٔ ٝو ییبج٘آ صا
ٝٙیٟث یٍِٛا هی یغخ یضیس ٝفذٞ هت یصبػ
ٔ ی ُئبؼٔ تّغا ٚ ذؿبث
ٝٔب٘شث
ٝث(یصسٚبـو ؾخث سد یضیس
َبخٔ ٖاٛٙف
ٛلحٔ تـو ٝٙیٟث یٍِٛا ٗییقت ،یغبث ٚ یفاسص تلا
ةبخت٘ا
ٝتیساٚ
ٚ حغػ ذحاٚ سد تـو یاشث ٜدصبثشپ ٚ تػبٙٔ یبٞ
یتیٞبٔ یساد )...
ٝفذٞذٙچ
ٔ ی ذٙؿبث . ؽٚس ٗیا ازِ
ٕ٘
ی
ٓیٕلت یاشث ییبٟٙت ٝث ذ٘اٛت تػبیػ ٚ یشیٌ
ؾخث سد یدبلتلا یسازٌ
ٝث ٝجٛت بث .ذؿبث ٍٛثاٛج یصسٚبـو پ
تفشـی
ٞد ذٙچ سد ٝو یتبمیمحت ٚ یّٕف فشٍؿ یبٞ
ٝ سد شیخا
ٚبـو ؾخث تػا ٝتفشٌ تسٛك یصس
، ؽٚس بٞ
ٝٔب٘شث سد یذیذج ٚ َٚاذتٔ ی یضیس
دٛجٚ ٝث ٝو ٜذٔآ
هٕو ٝث
٘آ بٟ
ٔ ی ت بث ٖاٛت
ٜدبٟ٘ ٚ ـثبٙٔ ٖدٛث دٚذحٔ ٝث ٝجٛ
ٗیث یٞبٌ ٝو یدبضت ٚ یذیِٛت یبٞ
دساد دٛجٚ ٖاشیذٔ شؾ٘ دسٛٔ فاذٞا
، ٗیشتٟث ةاٛج بٞ
فاذٞا ٝث یثبیتػد یاشث قٛف
شوزِا اس .دشو اذیپ
صا ٗیا ّٕٝج ؽٚس
بٞ
ٔ ی
ٝٔب٘شث ٝث ٖاٛت ُیّحت ٚ ٝیضجت یاشث یجػبٙٔ ساضثا ٝو دٕٛ٘ ٜسبؿا ی٘بٔسآ یضیس
ٕلت
ٓی یبٞ
ٝفذٞذٙچ ٝفسضٔ تیشیذٔ سد
ٔ ی .ذؿبث
ٝٔب٘شث ٝو تػا شور ٝث ْصلا َبػ صا ی٘بٔسآ یضیس
1960
ٝث ذقث
ٝث سٛع ؾخث تبقِبغٔ سد یقیػٚ
ث یصسٚبـو
ٝ .ذؿ ٝتفشٌ سبو
1- Linear Programming(LP)
ٍِٛا ٗیا یدشٌ ٝئاسا شپٛو ٚ ض٘سبچ ظػٛت سبث ٗیتؼخ٘
ذ Charnes,Cooper,1961( ).
٘آ بٟ
سد
ٔ صا فّتخٔ دشىیٚس ٝػ یفشقٔ ٝث دٛخ تبقِبغٔ
ٝفذٞذٙچ ُئبؼ 1
ٝٔب٘شث ) فؿ یث یچ فذٞ یضیس
2
ٝٔب٘شث ) یػذیٕؿسا فذٞ یضیس ٚ
3
ٝٔب٘شث ) ٜذؿ یذٙث تیِٛا فذٞ یضیس ذٙتخادشپ
.
سد دسٛٔ ْٛػ دشىیٚس كیمحت ٗیا یٔ ساشل ٜدبفتػا
سد ٝو دشیٌ
دسٛٔ فاذٞا اذتثا ٖآ سد شؾ٘
ذقث هی
فیشقت تیدٚذحٔ
یٔ
ذ٘ٛؿ
ٚ غپػ ظػٛت یبٞشیغتٔ
یفاشح٘ا d-(
d+ٚ )
َشتٙو یٔ
د .ذ٘دشٌ
َبػ س
1965
ٝٔب٘شث ؽٚس صا یشیجیا
ٓیٕلت یاشث ی٘بٔسآ یضیس یشیٌ
ٚ دشو ٜدبفتػا یتیشیذٔ یبٞ
غپػ
صا ٗیشیبػ ٚ ٚص یٌٙا ،یِ
اشث َذٔ ٗیا تیشیذٔ ی
ذ٘دشو ٜدبفتػا یِبٔ یبٞ
Ijiri,1965( )
.
ٚ یِٙص د ٖاشچٛو َبػ س
1973
ٝٔب٘شث صا ٜدبفتػا بث شٌا ٝو ذٙتفبی تػد ٝجیت٘ ٗیا ٝث ی٘بٔسآ یضیس
دٛؿ حشغٔ یجػبٙٔب٘ ُىؿ ٝث فاذٞا ةّٛغٔ حغػ ؽٚس ٗیا سد ةاٛج ٖآ یاشث تػا ٗىٕٔ ،
ٝٙیٟث ذؿبث ٝتؿاذ٘ دٛجٚ یا Zeleny,Cochran,1973(
).
َبػ سد 1977 ظػٛت ؽٚس ٗیا
ٝٔب٘شث تٟج ٖبتػشف ٚ تسٛ٘ ،یّی٘
تیِٛا ٚ یضیس
ٜطٚشپ یذٙث یبٞ
ذؿ ٜدبفتػا یثآ (
Neely,Nort,Ferstan,1977 )
سد . َبػ 1987
ٝٔب٘شث صا ٚشٔس ٚ ْبٙٞس یضیس
یٔ ٖبـ٘ ٝقِبغٔ ٗیا .ذ٘دشو ٜدبفتػا ْاد ییازغ ٜشیج ٗییقت یاشث ی٘بٔسآ ؽٚس ٝو ذٞد
ٝث GP
فبغق٘ا ٗتؿاد تّف
ٝٔب٘شث ؽٚس ٝث تجؼ٘ شتـیث یشیزپ سد یغخ یضیس
ٗییقت
ٜشیج ییازغ ْاد
ـلاٚ جیبت٘
ٝ٘بٙیث یٔ ُكبح اس یشت ذٙو
( Rehnam,Remro,1987 ).
َبػ سد 1995 ْبج٘ا یاشث ٗیٙچٕٞ ٚ ٗیٔص ٚ ةآ ـثبٙٔ ٝٙیٟث قیلخت یاشث اذ٘بپ ٚ ًٙیػ ،ی٘بػ
قت ٚ تیػبؼح ُیّحت ٖاضیٔ ٗیی
بت ث جیبت٘ یٚس فّتخٔ یبٞشتٔاسبپ شیح
ٝ یٍِٛا صا ٜذٔآ تػد
ٝٔب٘شث ذ٘دشو ٜدبفتػا ی٘بٔسآ یضیس (
Soni,Sing,Panda,1995 ).
َبػ سد ٖاسبىٕٞ ٚ ٗفتػا ٗیٙچٕٞ
2009 ٖدشو شخواذح یاشث دٚذحٔ ـثبٙٔ صا یسادشث ٜشٟث بث
ت ٝٙیضٞ ٖذ٘بػس ُلاذح ٝث ٚ تلاآ ٗیؿبٔ صا ٝٙیٟث ٜدبفتػا ٚ ذیِٛت ٚ بىیشٔآ ٝ٘بخسبو ٝػ سد تاشیٕق
ذ٘دشو ٜدبفتػا ی٘بٔسآ یضیس ٝٔب٘شث ؽٚس صا ٗیچ ٝ٘بخسبو هی (
Estefen et al., 2009 ).
ٖاسبىٕٞ ٚ سٛپذػا (
1386 قت سد ) ی ذٔ صا ،یسبػ صب٘ تؿد ٝمغٙٔ سد تـو ٝٙیٟث یٍِٛا ٗی َ
ٝٔب٘شث
ٝتفشٌ ٜشٟث ی٘بٔسآ یضیس
ٝتفبی ٚ جیبت٘ ٚ ذ٘ا یٔ ٖبـ٘ كیمحت یبٞ
ذٞد ٝو ٚ ٜٛمِبث تب٘بىٔا
دساد دٛجٚ ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد یصسٚبـو ؾخث تیشیذٔ فاذٞا ٝث یػشتػد دٛجٟث یاشث ُقفِبث .
ٝث یسٛع َذٔ دبٟٙـیپ بث ٝمغٙٔ یفاسص فّتخٔ تلاٛلحٔ یاشث تـو یٍِٛا ٝٙیٟث شیدبمٔ ٝو
یٔ
ٝمغٙٔ قِبخب٘ ذٔآسد ذٙ٘اٛت سبتىٞ شٞ سد اس
336100
ٙٞد ؾیاضفا َبیس .ذ
یسبٍتػس یحٛجك ٚ سٛپ (
1388
ٝٔب٘شث ٝث ) صا ٜدبفتػا بث ٖلاػشث یبتػٚس سد یفاسص ٝٙیٟث یٍِٛا یضیس
یفّت َذٔ
ٝتخادشپ ی٘بٔسآ ٚ دبتٛٔ تٌسبت یم
ٜشٟث ٝو ذ٘داد ٖبـ٘ ٚ صا شتٕو ٖاسادشث
15 سبتىٞ
سذٙغچ َٛلحٔ
ٝث اس ٝج٘ٛی ٚ ذٙل یػٛؼحٔ سٛع
یٕ٘ دٛخ تـو یٍِٛا دساٚ
حٔ ٗیا .ذٙٙو تلاٛل
٘آ یاشث یشتـیث ٜدصبث جیا بٟ
یٔ دب عبیمٔ يسضث ٖاصسٚبـو ٚ ذٙو یلابث(
15 ٖدشو دساٚ بث ضی٘ )سبتىٞ
ذٔآسد سد ،دٛخ تـو یٍِٛا سد تلاٛلحٔ ٗیا یٔ ُٕحتٔ یدبیص هؼیس لابث سبؾت٘ا دسٛٔ یبٞ
ذ٘ٛؿ .
یحتف
ٚ ییبجیص ( 1391 ) بث
ٜدبفتػا صا یٞس تفب
ٝٔب٘شث یضیس ی٘بٔسآ
ٝث
ٗییقت یٍِٛا
ٝٙیٟث
،تـو
یظتاشتػا
ٚ ؽٚس یسبیثآ
ٝٙیٟث سد تٟج یساذیبپ ـثبٙٔ
ةآ تؿد دبثآصٚشیف عسبف
ذٙتخادشپ . جیبت٘
ُكبح صا
ٝقِبغٔ
ٖب٘آ
ٖبـ٘
داد
ٝو ةبخت٘ا یظتاشتػا یبٞ
ٓو یسبیثآ
ٚ ث
ٝ یشیٌسبو
ٓتؼیػ یبٞ
یسبیثآ ی٘اسبث شجٙٔ
ٝث ؾٞبو تؿادشث صا ةآ یبٞ
یٙیٔصشیص سد
ؼیبمٔ
ٝ بث ظیاشؿ ی٘ٛٙو یٔ
دٛؿ .
(یسربثا ٚ سٛپذػا 1393
) ٗییقت ٝث
ِٝلا ؾخث یفاسص ٝٙیٟث تـو ٝٔب٘شث بث ُثبث ٖبتػشٟؿ دبثآ
ٝٔب٘شث َذٔ صا ٜدبفتػا عبػاشث .ذٙتخادشپ ی٘بٔسآ یغخ یضیس
ج٘شث َٛلحٔ تـو ،ٝقِبغٔ جیبت٘
ٝث ؾٞبو ٚ ةآ ـثبٙٔ یساذیبپ سٛؾٙٔ
ذثبی ؾٞبو ذیبث تؼیص ظیحٔ ؼفح ٚ ییبیٕیؿ دٛو فشلٔ
ث ٝو
ٝ
ٚ شیػ تـو شثص حغػ ٖآ یبج
ٝث اضّو ث ٜدصبث ؾیاضفا سٛؾٙٔ
ٝٔب٘ش ٜذؿ دبٟٙـیپ ٝمغٙٔ یا
تػا . قِبغٔ صا
ٝٞد یع ٝو قٛف یّٕف تبمیمحت ٚ تب
ٜذؿ ُكبح شیخا یبٞ
ذ٘ا
، یٔ
یپ ٝتى٘ ٗیا ٝث ٖاٛت
فبغق٘ا ٝو دشث یشیزپ
شتـیث ت سد
ٓیٕل یشیٌ
،بٞ
ٖبىٔا تػد یثبی
ٖبٔضٕٞ
ٝث
ٗیذٙچ فذٞ
(
ٝو
یٞبٌ
یتح
ٗىٕٔ
تػا
ٗیا فاذٞا سد دبضت بث
ٓٞ
ذٙؿبث )
ٚ تیِٛا یذٙث فاذٞا
ٖاشیذٔ
سد ؾخث
یصسٚبـو صا
ٟٓٔ
ٗیشت یػبػا ٚ
ٗیشت یٌظیٚ
یبٞ
ٝٔب٘شث یضیس ی٘بٔسآ یٔ
ٝو ذؿبث ٖآ اس
ٝٔب٘شث صا یضیس
یغخ
ٜدبػ یٔ ضیبٕتٔ
.دصبػ صا ٖاشیذٔ ٝ٘بٌذٙچ فاذٞا ٝث یثبیتػد یاشث ٍِٛا ٗیا صا ٜدبفتػا ازِ
یدشثسبو ضی٘ یدبلتلا شؾ٘ صا ٚ ٜدٛث سادسٛخشث یشتلابث ییاسبو یٔ شت
.ذؿبث
اسص تلاٛلحٔ تـو ٝٙیٟث یٍِٛا ٗییقت كیمحت ٗیا یّكا فذٞ
بث ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد یف
ٜشٟث
ٝٔب٘شث َذٔ صا یشیٌ
تیِٛا ی٘بٔسآ یضیس یٔ ی
شث ؽٚس ٗیا یاشجا ٝو تؿاد ٝجٛت ذیبث ٝتجِا .ذؿبث
مشف ؾیپ عبػا سبثدٚس ؾخث سد ٝو ییبٞ
ذ٘ساد دٛجٚ ٗیٚضل ٖبتػا یثشغ تِٕٛا
، یٔ تسٛك دشیٌ
مشف ؾیپ ٗیا ٝو :صا ذٙتسبجف بٞ
1 )
ٜدبٟ٘ صا ٝو یذٔآسبو شیغ ٜدبفتػا فّف ٚ تبفآ ـفد ْٕٛػ ،دٛو ،سبو یٚشی٘ ،ةآ ،ٗیٔص یبٞ
ؾو بٞ
یٔ تسٛك .دشیٌ
2 دساد دٛجٚ شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد ٝو یتـو یٍِٛا )
، ٗیا ٖاصسٚبـو یّكا فذٞ ٚ تؼی٘ ٝٙیٟث
.تػا یغیحٔ تؼیص ةشخٔ سبحآ ٝث ٝجٛت ٖٚذث دٛػ شخواذح تؼو ٝمغٙٔ
3 ییبیٕیؿ یبٞدٛو فشلٔ ) (
ٚ ْٛی٘ٛٔآ تبفؼف شپٛػ ،ْٛی٘ٛٔآ تبفؼف یشت ،ٜسٚا دٛو
ٝث )ٜبیػ ٜظیٚ
یبٞساضیِبؿ سد سد ٖٚذث ٝمغٙٔ
شؾ٘
ٝث ٚ یٞدصبث ؾیاضفا شىفت صشع بث ٝىّث ؿساضٔ یقلاٚ صبی٘ ٗتفشٌ
یٔ ؾیاضفا ٝث ٚس ٝتؿزٌ صا ؾیث بپ ٜدشخ ٖاصسٚبـو یٞبٌآ ْذف تّف .ذؿبث
4 سشمٔ ذفٛٔ هی سد یسبیثآ سٚد دٚشٞبؿ ٝ٘بخدٚس ٝضٛح سد شتـیث ةآ ٓجح ٝث یػشتػد تّف ٝث )
َٕٛقٔ ذح صا ؾیث صبی٘ دسٛٔ
ٔ سد یٔ تسٛك ٜٛیٔ تبغبث ٚ ؿساض یٛـتؼؿ جفبث ُٔبف ٗیا ٝو دشیٌ
زغ شكبٙف یٔ نبخ ٝیٚس یث ؾیبػشف ٚ ییا
دٛؿ
ٖبٔصبػ(
دبٟج یصسٚبـو
ٖبتػا )ٗیٚضل .
شور و داوم اه
یاشث ةبخت٘ا یٍِٛا تػبٙٔ
تـو بث
ٜدبفتػا صا
َذٔ
ٝٔب٘شث یضیس ی٘بٔسآ اذتثا فاذٞا
ٖاصسٚبـو بث
ٝجٛت
ٝث تیدٚذحٔ
یبٞ
،یدبلتلا تؼیص
یغیحٔ
ٚ یفبٕتجا دٛجٛٔ
سد
ٝمغٙٔ
دسٛٔ
شؾ٘
ٜدس یذٙث
ٜذؿ
ٚ
ٜبٍ٘آ شث عبػا تیِٛا یاشث كمحت شٞ
هی صا
٘آ بٟ
سد ؿساضٔ
تبٔاذلا
ْصلا تسٛك تفشٌ
.
ٜداد
ٚ ٝیضجت یاشث صبی٘ دسٛٔ یبٞ
ٝٔب٘شث َذٔ ٖدشو ِٝٛٔشف ٚ ُیّحت كیشع صا یتیِٛٚا ی٘بٔسآ یضیس
،ٝٔبٙـػشپ ،ی٘اذیٔ تبقِبغٔ
َبػ یصسٚبـو ٝٔبِٙبػ 1389
ٜداد ٚ
ٔصبػ ٜذؿ شـتٙٔ یبٞ
دبٟج ٖب
ـٕج ٗیٚضل ٖبتػا یصسٚبـو
ٚ یسٚآ ٝٙیٟث یٍِٛا ٗییقت یاشث
َذٔ ٚد صا ٜدبفتػا بث تـو
ٝٔب٘شث ث یتیِٛٚا ی٘بٔسآ ٚ یغخ یضیس
ٝ
٘ذؿ ٝتفشٌ سبو
َذٔ ُح .ذ بٞ
ْش٘ ظیحٔ سد سٛوزٔ ی یساضفا
Excel .تفشٌ ْبج٘ا
ٝٔب٘شث َذٔ یّو ُىؿ یٔ شیص تسٛك ٝث یتیِٛٚا ی٘بٔسآ یضیس
:ذؿبث
( 1 ) ) , ( ...
) , ( ) , ( ) ,
( 1 1 1 2 2 2
1
+
− +
− +
− +
−
=
+ +
+
∑ =
= dk
dk pk d
d p d d p d d k
p Z
MIN i i
i i
i i
a xi di d w
f
st: ∑ ( )+ − − + =
i, j=1,2,3,...,k 0
, , i− i+ ≥
i d d
x )یفٙٔشیغ یبٞتیدٚذحٔ(
ٜذؿ ٗییقت ةّٛغٔ فاذٞا صا تبفاشح٘ا صا یا ٝفٕٛجٔ صا تػا یقثبت قٛف ٝغثاس سد z (
.)فذٞ ـثبت
xi ٓیٕلت شیغتٔ
یٔ ْاi .ذؿبث
fa
یٙف تیاشض
ٝو تػا ٓیٕلت شیغتٔ
) (a =1,2,3,...
+
− i
i d
d , یٔ یفٙٔ ٚ تجخٔ فاشح٘ا یبٞشیغتٔ تیتشت ٝث .ذٙؿبث
wi
یٔ شؾ٘ دسٛٔ فاذٞا یاشث ٜذؿ ػبحِ شیدبمٔ
.ذؿبث
pi یٔ فاذٞا تیِٛا ٜذٙٞد ٖبـ٘
.ذؿبث
صا كیمحت ٗیا سد ٝقِبغٔ ٝث طٛثشٔ تبفلاعا
7 ٜدبفتػا شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد ٜذٕف یفاسص َٛلحٔ
َٚذج .تػا ٜذؿ 1
یٔ تلاٛلحٔ ٗیا ٝث طٛثشٔ تبفلاعا شٍ٘بیث یا سد .ذؿبث
یٔبٕت َٚذج ٗ
حغػ ذحاٚ سد تبلخـٔ
ٜذؿ ٗییقت )سبتىٞ هی(
دٛو ُٕح ٝٙیضٞ ٚ ذیِٛت ٝٙیضٞ ،قِبخب٘ ٜدصبث .ذ٘ا
یثآ صبی٘ ،ٖبٔٛت تؼح شث شث دٛو ،سبتىٞ سد تقىٔشتٔ تؼح شث
ّٛیو تؼح شث ٓػ ،سبتىٞ سد ْشٌ
شث تلاآ ٗیؿبٔ ،سبتىٞ سد صٚس شف٘ تؼح شث سبو یٚشی٘ ،سبتىٞ سد شتیِ تؼح سد سبو تبفبػ تؼح
سبتىٞ شٞ سد ْشٌّٛیو تؼح شث سزث ٚ سبتىٞ
تػا ٝتفشٌ ساشل ٝجػبحٔ دسٛٔ
.
ُٔبؿ ٜدبفتػا دسٛٔ یٍِٛا 6
ٚ ی٘بٔسآ تیدٚذحٔ
4 یٔ یٕتؼیػ تیدٚذحٔ
فاذٞا ٗیا ٝو ذؿبث
ٝث ذ٘ساد ٝمغٙٔ سد ٝو یتیٕٞا ٝجسد ٝث ٝجٛت بث ٚ ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ ظیاشؿ بث كثبغٔ
شیص تسٛك
یٔ یذٙث تیِٛا :ذ٘ٛؿ
1 )قِبخب٘ ٜدصبث( یا ٝٔب٘شث ٜدصبث یصبػ شخواذح ٖبٔسآ )
( ٝغثاس 1 )
1 1
1 d Q
d x
Ei i + − − + =
∑
2 ٖدشو ُلاذح ٖبٔسآ ) تلاٛلحٔ ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ
( ٝغثاس 2
2 )
2
2 d Q
d x
Ci i + − − + =
∑
3 یفشلٔ یفاسص ةآ یصبػ ُلاذح ٖبٔسآ )
( ٝغثاس 3
3 )
3
3 d Q
d x
Wi i + − − + =
∑
4 ییبیٕیؿ دٛو فشلٔ یصبػ ُلاذح ٖبٔسآ )
( ٝغثاس 4 )
4 4
4 d Q
d x
Fi i + − − + =
∑
5
ٝمغٙٔ سبو یٚشی٘ صا ٜدبفتػا یصبػ ُلاذح ٖبٔسآ ) ( ٝغثاس 5
5 )
5
5 d Q
d x
Li i + − − + =
∑
6 ییبیٕیؿ ْٕٛػ فشلٔ یصبػ ُلاذح ٖبٔسآ )
( ٝغثاس 6
6 )
6
6 d Q
d x
Ti i + − − + =
∑
شخواذح یاشث یفٙٔ فاشح٘ا قِبخب٘ ٜدصبث یصبػ
ُلاذح یاشث ٚ ٜذؿ ٗییقت ٖبٔسآ صا فشلٔ یصبػ
ٓػ ٚ سبو یٚشی٘ ،دٛو ،ةآ
، خٔ فاشح٘ا
ٜدبٟ٘ ٗیا ٜذؿ ٗییقت ٖبٔسآ صا تج یفشلٔ یبٞ
ػبحِ
یٔ
ددشٌ
. ازِ
ٝث فذٞ ـثبت یٔ ٖبیث شیص تسٛك
:دٛؿ
] [ 1 1−+ 2 2+ + 3 3++ 4 4+ + 5 5++ 6 6+
= p d p d p d p d p d p d MinZ
فذٞ بث شثاشث ُلاذح قِبخب٘ دٛػ تػا صبی٘ ٝو ییبج٘آ صا Q1
ٖآ صا شتـیث بی ٚ ؿبث
،ذ ساذمٔ ذیبث
−
d1
دٛؿ شفك بث شثاشث )قِبخب٘ دٛػ ٖبٔسآ صا یفٙٔ فاشح٘ا(
. ٗىٕٔشیغ شفك ٝث ٖآ ُیذجت ُٕف سد بٔا
یٔ
ذؿبث . اس ٖآ ساذمٔ ذیبث ازِ
ٖبىٔا ذح بت .دٕٛ٘ هچٛو
+
d2
ٜذؿ ٗییقت ٖبٔسآ صا تجخٔ فاشح٘ا
یٔ ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ یاشث
ٝٙیضٞ ذیبج٘ ٝو ییبج٘آ صا .ذؿبث ساذمٔ صا یذیِٛت یبٞ
ٜذؿ ٗییقت ی٘بٔسآ
،ذؿبث شتـیث ٖآ یبث ازِ
ساذمٔ ذ
+
d2
ٖاضیٔ ٝث اس ذ٘بػس دٛخ ُلاذح
+ .
+ + +
3 4 5
6,d ,d ,d تیتشت ٝث d
یٔ ٓػ ٚ سبو یٚشی٘ ،دٛو ،ةآ فشلٔ صا تجخٔ فاشح٘ا شیدبمٔ
صا یىی ٝقِبغٔ ٗیا سد ٖٛچ .ذٙؿبث
ٜدبٟ٘ ٗیا فشلٔ ؾٞبو شؾ٘ دسٛٔ فاذٞا یٔ بٞ
ذؿبث
، .دٕٛ٘ ُلاذح ضی٘ اس بٞشیغتٔ ٗیا ٝو تػا صبی٘
ٖبٔسآ حیشـت ٚ یػسشث ٝث ٝٔادا سد ییبٞ
ذ٘ذؿ شور لابث سد ٝو ،
ادشپ یٔ ٝتخ دٛؿ .
1 )صلاخاو ٌدزاب( يدمآرد ٌدزاب ندرك رثكادح )
ُكبح صا سبتىٞ شٞ سد قِبخب٘ ٜدصبث ُكبح ٖآ یساصبث تٕیل سد َٛلحٔ شٞ دشىّٕف ٖاضیٔ ةشض
یٔ
( ٝغثاس ٝث ٝجٛت بث .دٛؿ 1
) Ei
َٛلحٔ قِبخب٘ ٜدصبث حغػ ذحاٚ سد ْاi
(
،)سبتىٞ
xi
شیص حغػ
َٛلحٔ تـو
ٚ ْاi Q1
یٔ ٝمغٙٔ سد ذیِٛت دٛجٛٔ حغػ ظیاشؿ تِبح ٝػ سد یذٔآسد ٜدصبث .ذؿبث
ٜسبٕؿ َٚذج سد یتیِٛا ی٘بٔسآ یضیس ٝٔب٘شث ٚ یغخ یضیس ٝٔب٘شث ،یّقف 1
- 3 .تػا ٜذؿ ٜدسٚآ
2 ندرك لقادح ) حطس دحاي رد تلاًصحم ديلًت ٍىیسَ
ذیِٛت
ٜدبٔآ ُحاشٔ سد یصسٚبـو تلاٛلحٔ
بث ٜاشٕٞ تؿادشث ٚ تؿاد ،تؿبو ،ٝفسضٔ یصبػ
ٝٙیضٞ
یٔ ییبٞ
ٝٙیضٞ ٗیا تػا صبی٘ ٝو ذؿبث
ٞبو ٗىٕٔ ٖاضیٔ ُلاذح ٝث اس بٞ
شٍید تسبجف ٝث .داد ؾ
ٝٙیضٞ ؾٞبو ذیِٛت یبٞ
دٛػ ٝغثاس ٝث ٝجٛت بث .تؿاد ذٞاٛخ ٜاشٕٞ ٖاصسٚبـو یاشث اس یشتـیث یٞد
( 2 ) Ci
،سبتىٞ حغػ سد یصسٚبـو تلاٛلحٔ ذیِٛت ٝٙیضٞ
xi
َٛلحٔ تـو شیص حغػ
ٚ ْاi Q2
یٔ ٝمغٙٔ یضاسا سد ذیِٛت ٝٙیضٞ دٛجٛٔ حغػ سد .ذؿبث
ٗیا كیمحت شث عبػا
،تیِٛٚا
ُلاذح
ٖدشو
ٝٙیضٞ
ذیِٛت ؾٞبو ٚ
ٖآ
ٝث
ٖاضیٔ
10 ذكسد
ٝث
ٖاٛٙف
ٗیٔٚد
ٖبٔسآ شؾ٘ذٔ
یٔ
.ذؿبث
8955221932 3606551
4756335
925230 1345700
904641 984510
5723460
2 2 7 6
5 4
3 2
1
=
− + +
+
+ +
+ +
+
− d
d x x
x x
x x
x
3
ٍقطىم رد یعارز بآ فرصم ندرك لقادح )
ٟٓٔ صا یىی د ذیِٛت ُٔاٛف ٗیشت
یصسٚبـو ؾخث س
"
"ةآ تػا بت ٝو
ٗیٔ
ؾخث سد ٜسإٛٞ ٖآ یبٞ
تیدٚذحٔ بث سٛـو فّتخٔ
یٔ ٝجاٛٔ یذج یبٞ
ٝچشٌا .ذؿبث یبٞضیشثآ ٚ دٚشٞبؿ ٝ٘بخدٚس دٛجٚ
ٝٙی٘
ٝٙـٌ ،دٚس جفبث ٗیٚضل ٖبتػا یثشغ تِٕٛا سبثدٚس ؾخث سد دٚسشپ ٚ دٚس
ٖاصسٚبـو تّغا بت ٜذؿ
ذٙؿبج٘ ٝجاٛٔ یثآ ـثبٙٔ تیدٚذحٔ بث ٝمغٙٔ
، ا یث ٜدبفتػا ٝو تؿاد ٝجٛت ذیبث بٔ
سد ةآ صا ٝیٚس
،نبخ ؾیبػشف ،ٖآ تیشخت ٚ تؼیص ظیحٔ سد َلاتخا جفبث ـثبٙٔ ٗیا ذیذٟت شث ٜٚلاف ؿساضٔ یسبیثآ بخ ی٘ٛیتبو تیفشؽ صا شكبٙف ٗیا ییاذج ٚ ییازغ شكبٙف یٛؿ ٛـتؼؿ یضاسا نبخ ٖذؿ سٛؿ ،ن
ُكبح ؾٞبو ،ٝمغٙٔ تػد ٗییبپ سد شٍید ءٛػ تاشحا ٚ یتآ َبػ ذٙچ تذٔ فشؽ ؿساضٔ یضیخ
0 1825170000 8904000
9289000
5649000 6580000
2414000 2945000
10712600
1 1 7 6
5 4
3 2
1
=
− + +
+
+ +
+ +
+
− d
d x x
x x
x x
x
ذیِٛت سد ةآ صا ٜدبفتػا ٖاضیٔ ٖذ٘بػس ُلاذح ُیِد ٗیٕٞ ٝث .ذؿ ذٞاٛخ ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ
ئبح ٚ ٟٓٔ فاذٞا صا یىی یفاسص تلاٛلحٔ
یٔ ٝفسضٔ تیشیذٔ سد تیٕٞا ض .ذؿبث
ٗیاشثبٙث صا یىی
ؾٞبو كیمحت ٗیا یّكا فاذٞا 10
یّقف ظیاشؿ ٝث تجؼ٘ ٝمغٙٔ ؿساضٔ سد ةآ فشلٔ یذكسد
یٔ
( ٝغثاس سد .ذؿبث 3
) Wi
یٔ سبتىٞ سد تقىٔ شتٔ تؼح شث یفاسص تلاٛلحٔ یثآ صبی٘ شٍ٘بیث
،ذؿبث
xi
َٛلحٔ تـو شیص حغػ
ْاi یٔ ٖبـ٘ اس
ٚ ذٞد Q3
هی َٛع سد ٝمغٙٔ سد دٛجٛٔ ةآ ُو
یٔ یفاسص َبػ .ذؿبث
40414840 12120
18560 3800
13350 5100
5700 25400
3 3 7
6 5
4 3
2 1
=
− + +
+ +
+ +
+
+
− d
d x
x x
x x
x x
4
ٍقطىم رد ییايميش ياَدًك فرصم ندرك لقادح )
یضاسا تیٛمت یاشث یصسٚبـو ؾخث سد ٜصٚشٔا تـو تحت
(
ٝث یضاسا ٜظیٚ
سد ٝو هی َٛع َبػ
یٔ ساشل یسادشث ٜشٟث دسٛٔ یپبیپ سبث ذٙچ یاشث یفاسص دشىّٕف ٖاضیٔ ؾیاضفا یاشث ٗیٙچٕٞ ٚ )ذ٘شیٌ
سد یفاسص تلاٛلحٔ
صا حغػ ذحاٚ
فؼف ،ٝتصا ؿٛ٘ ٝػ سد تّغا ٝو یدبیص ییبیٕیؿ یبٞدٛو تب
ٚ ٝ
یٔ ٝػبتپ ذٙؿبث
، یٔ ٜدبفتػا ٝچشٌا .دٛؿ
فتػا
ٜدب سد ییبیٕیؿ یبٞدٛو صا
ٜبتٛو ؾیاضفا تجػ تذٔ
یٔ حغػ ذحاٚ سد دشىّٕف دٛؿ
؛ سد بٞدٛو ٗیا ذح صا ؾیث فشلٔ صا یؿب٘ ٝو ٖآ ءٛػ تاشحا بٔا
یٔ ؿساضٔ
ذؿبث ذّٙث سد ، یٔ شٞبؽ تذٔ
شیغ ٜدبفتػا ٚ ییبیٕیؿ یبٞدٛو فشلٔ ٝث ٝجٛت ْذف .ذ٘ٛؿ
ٖبیِبػ سد بٞدٛو ٗیا ذح صا ؾیث ٚ َبٔش٘
ٝث شیخا
ِبؿ سد ٜظیٚ
یثشغ تِٕٛا سبثدٚس ٝمغٙٔ یبٞساضی بث(
یٔ ُكبح اس یشتـیث دشىّٕف شتـیث دٛو ٝو شىفت صشع ٗیا ةّٛغٔب٘ یبٞذٔبیپ دبجیا جفبث )ذٙو
ٟٓٔ ٚ نبخ تفبث تیشخت ،یغیحٔ تؼیص بخدٚس ةآ یٌدِٛآ ؾیاضفا ٕٝٞ صا شت
.تػا ٜذؿ دٚشٞبؿ ٝ٘
ازِ
ٞدٛو صا ٜدبفتػا ؾٞبو ییبیٕیؿ یب
٘آ فشلٔ ٖدشو هیدض٘ ٚ ذیبث ی٘بٟج یبٞدساذ٘بتػا ٝث بٟ
ٚ یفاسص یبٞذحاٚ ٖاشیذٔ یّكا فاذٞا صا یىی ؾٞبو ضی٘ ٝقِبغٔ ٗیا سد .ذؿبث ٝمغٙٔ ٖاصسٚبـو
20 یٔ شؾ٘ ذٔ یّقف ظیاشؿ ٝث تجؼ٘ ییبیٕیؿ یبٞدٛو صا ٜدبفتػا یذكسد ( ٝغثاس سد .ذؿبث
4 )
Fi
ٛو ٖاضیٔ شٍ٘بیث
َٛلحٔ یفشلٔ د یٔ ْاi
.ذؿبث xi
َٛلحٔ تـو شیص حغػ یٔ ْاi
ٚ ذؿبث Q4
یٔ ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد ْشٌّٛیو تؼح شث ییبیٕیؿ دٛو فشلٔ ُو .ذؿبث
1234990 510
650 125
520 240
250 750
4 4 7
6 5
4 3
2 1
=
− +
+ +
+ +
+ +
+
− d
d x
x x
x x
x x
5 ييريو زا ٌدافتسا لقادح )
ٍقطىم رد دًجًم راك
اصآ داصبٔ سبو یٚشی٘ صا یـخث ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد سبو یٚشی٘ صا ٜدبفتػا ٖدشو ُلاذح بث د
یٔ
یٔ ازِ .دٛؿ
ْاد ؽسٚشپ یبٞذحاٚ ثاذحا یاشث ٖاٛت
ٚ یشیؿ ٚبٌ شیؾ٘(
،یتؿٌٛ
،یساٚشپ ِٝبػٌٛ
سٛیع ٚ )ذٙفػٌٛ
(
ٚ ّٖٕٛلٛث ،كشٔ شیؾ٘
سبو یٚشی٘ صا یتقٙك یبٞذحاٚ ٗیٙچٕٞ ٚ )كشٔشتؿ داصبٔ
ٝث ٝمغٙٔ سد ( ٝغثاس سد .دشو ٜدبفتػا ٝٙیٟث تسٛك
5 ) Li
سبو یٚشی٘ ٖاضیٔ شٍ٘بیث ث
ٝ سبو ٜذؿ ٝتفشٌ
َٛلحٔ ذیِٛت سد یٔ ْاi
.ذؿبث xi
َٛلحٔ تـو شیص حغػ یٔ ٖبـ٘ اس ْاi
ٚ ذٞد Q5
یٚشی٘ ُو
شث اس ٝمغٙٔ سد دٛجٛٔ سبو یٔ ٖبیث صٚس شف٘ تؼح
.ذٙو
96930 35
54 18
30 21
23
58x1+ x2 + x3+ x4 + x5 + x6+ x7 +d5− −d5+ =
6
ٍقطىم رد ییايميش مًمس زا ٌدافتسا ندرك لقادح )
َبػ سد ث یثشغ تِٕٛا سبثدٚس ؾخث سد شیخا یبٞ
یرٛٔ تاشـح ٚ تبفآ بث ٜصسبجٔ یاش
ٝث(
فٛلخ
ٝلبػ ْشو ٚ خّٔ
)ج٘شث ساٛخ فّف َشتٙو یاشث ٗیٙچٕٞ ٚ
صشٞ یبٞ
،ْذٌٙ ؿساضٔ سد یغشٔ ٝجٙپ شیؾ٘(
ؿساضٔ سد فٚسٛػ ٚ قبیل ـ عذف ٚ ٛج ضٔ سد غػ ـ ج٘شث
تفآ صا )هؿبٔ ٚ شّّخ ٚ ٝج٘ٛی ؿسا ؾو
بٞ
فّف ٚ ؾو یٔ ٜدبفتػا بٞ
یتٔلاػ یاشث ٝىٙیا شث ٜٚلاف ییبیٕیؿ داٛٔ ٗیا ذح صا ؾیث فشلٔ .دٛؿ
یٔ شضٔ ٖبؼ٘ا صا ٗیٙچٕٞ ٚ ٝ٘بخدٚس ةآ ٖذؿ ٜدِٛآ جفبث ،ذؿبث
ٔ ٗتفس ٗیث شغخ یث ٜذ٘ص تادٛجٛ
ذیفٔ تاشـح ٚ
ٝث(
ُؼف سٛج٘ص ٜظیٚ
یٔ تسٛك یقیػٚ حغػ سد ٝمغٙٔ سد ٖآ ؽسٚشپ ٝو )دشیٌ
یٔ
.دٛؿ ییبیٕیؿ ْٕٛػ صا ٜدبفتػا ٝو تػا صبی٘ قٛف تاشغخ بث ّٝثبمٔ ٚ تؼیص ظیحٔ ؼفح یاشث ٗیاشثبٙث
ؾٞبو كیمحت ٗیا یّكا فاذٞا صا یىی .ذػشث دٛخ ٖاضیٔ ُلاذح ٝث 15
د صا ٜدبفتػا یذكس
تفآ ؾو فّف ٚ بٞ
ؾو بٞ
تجؼ٘
ٝث ظیاشؿ
ٝمغٙٔ سد یّقف یٔ یثشغ تِٕٛا
( ٝغثاس سد .ذؿبث 6
) Ti
َٛلحٔ ذیِٛت سد یفشلٔ ٓػ ٖاضیٔ شٍ٘بیث یٔ ْاi
.ذؿبث xi
شیص حغػ تـو
َٛلحٔ
ٖبـ٘ اس ْاi
یٔ
ٚ ذٞد Q6
هی سد ییبیٕیؿ ْٕٛػ فشلٔ ُو ضی٘
یٔ یفاسص َبػ .ذؿبث
11712 8
2 . 8 5 / 1 3 2 5 . 3
7x1+ x2 + x3 + x4+ x5 + x6 + x7 +d6− −d6+ =
تیدٚذحٔ
ٗیؿبٔ یاشث ضی٘ یٕتؼیػ یبٞ
سزث ،)سبتىٞ سد سبو تبفبػ(تلاآ شٌّٛیو(
،)سبتىٞ سد ْ
ٗیٔص ٚ )سبتىٞ سد ٖبٔٛت(ٖآ ُٕح ٚ دٛو ٝٙیضٞ
ٝث )تـو شیص حغػ(
یٔ حشغٔ شیص تسٛك :ذ٘ٛؿ
48880 16
17 10 13 14 16
29x1+ x2+ x3+ x4+ x5+ x6+ x7≤
314458 1850
25 . 1 120 23
250 230
125x1+ x2 + x3+ x4+ x5+ x6+ x7 ≤
374979800 115300
143700 71500
102500 90000
930520 161500
7
6 5
4 3
2 1
≤ +
+ +
+ +
+ x
x x
x x
x x
7 2008
6 5 4 3 2
1+x +x +x +x +x +x ≤
x
ثحب و جیاتن
ٝٔب٘شث َذٔ سد
ٖبٔسآ ٝیّو ٖدشو ػبحِ صا غپ تـو یٍِٛا ،یتیِٛٚا ی٘بٔسآ یضیس تیدٚذحٔ ٚ بٞ
یبٞ
تؼیص ٚ یدبلتلا ؾٞبو ،یغیحٔ
10 ؾٞبو ،ذیِٛت ٝٙیضٞ یذكسد 10
ؾٞبو ،ةآ فشلٔ یذكسد
20 ؾٞبو ٚ دٛو فشلٔ یذكسد 15
ٖبٔسآ ـلاٚ سد .تػا ٜذؿ ٝئاسا ٝمغٙٔ سد ْٕٛػ یذكسد سد بٞ
شث َذٔ ٗیا ذ٘ساد شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد ٝو یتیٕٞا عبػا
تیِٛٚا ، تػبٙٔ تـو یٍِٛا غپػ ٚ یذٙث
ٖبٔسآ یجؼ٘ تیٕٞا بث كثبغٔ
ج .تػا ٜذؿ ٝئاسا بٞ
َٚاذ 2 ٚ 3
ٝث جیبت٘
ٖبٔسآ یاشث ٜذٔآ تػد ٚ بٞ
َذٔ ُح صا غپ اس یثشغ تِٕٛا سبثدٚس ؾخث یفاسص تلاٛلحٔ تـو شیص حغػ
ٝٔب٘شث یبٞ
یضیس
یٔ ٖبـ٘ حٛضٚ ٝث یتیِٛٚا ی٘بٔسآ ٚ یغخ ث جیبت٘ ٝث ٝجٛت بث .ذٙٞد
ٝ َٚذج سد ٜذٔآ تػد 2
شث َذٔ یٍِٛا شث ٜٚلاف یٍ٘شف ٝجٌٛ ٚ ٛج ،ْذٌٙ تلاٛلحٔ
ٝٔب٘
یغخ یضیس ٜذؿ ٝئاسا یٍِٛا سد ،
ٔب٘شث َذٔ
ٝ یٔ فزح ضی٘ یتیِٛا ی٘بٔسآ یضیس
ٌ َٛلحٔ ٚد تـو ـلاٚ سد .ذ٘ٛؿ تّف ٝث ٛج ٚ ْذٙ
ٝجٌٛ تـو ٚ )یدبلتلا شؾ٘ صا(ٓو قِبخب٘ ٜدصبث دبیص ٓػ ٚ دٛو فشلٔ تّف ٝث یٍ٘شف
شؾ٘ صا(
ٔ تؼیص یٔ یدبلتلا ٝفشك ذلبف )یغیح .ذؿبث
سد َٛلحٔ ٝػ ٗیا تـو ازِ
یثشغ تِٕٛا ٝمغٙٔ
یٕ٘ ٝیكٛت دٛؿ
ٗیا(
(ی٘بٔسآ یضیس ٝٔب٘شث َذٔ ظػٛت ٜذؿ ٝئاسا یٍِٛا سد ٝجیت٘
ٜذٞبـٔ ضی٘ )GP
یٔ
1)دٛؿ
ٝٔب٘شث َذٔ سد . ٚ هؿبٔ ٚ شّخ ،ٝج٘ٛی ،ج٘شث َٛلحٔ سبٟچ تـو یتیِٛا ی٘بٔسآ یضیس
یٔ ٝیكٛت شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد یدبلتلا تیِٛٚا عبػا شث یٙیٔص تیػ دٛؿ
. َٛلحٔ ٝػ تـو بٔا
یٍ٘شف ٝجٌٛ ٚ ٛج ،ْذٌٙ
تؼیص تیِٛٚا عبػا شث ْٚد ّٝٞٚ سد .تؼی٘ ٝفشك ٝث ٖٚشمٔ تِبح ٗیا سد
یٔ ٝیكٛت ٝمغٙٔ سد هؿبٔ ٚ شّّخ ٚ یٙیٔص تیػ ،ج٘شث تـو یغیحٔ
دٛؿ . تِبح ٗیا سد بٔا
یٔ فزح َذٔ صا دبیص ٓػ ٚ دٛو فشلٔ تّف ٝث ٝج٘ٛی َٛلحٔ
ٝث شیدبمٔ صا یّو سٛع ٝث .دٛؿ
ٍِٛا یاشث ٜذٔآ تػد ذؿ ٝئاسا تـو ی
ٝٔب٘شث َذٔ ظػٛت ٜ (یتیِٛٚا ی٘بٔسآ یضیس
یٔ )LGP ٖاٛت
صا ٓٞ ٚ یدبلتلا ذقث صا ٓٞ هؿبٔ ٚ شّّخ ٚ یٙیٔص تیػ ،ج٘شث َٛلحٔ ٝػ تـو ٝو تفشٌ ٝجیت٘
یٔ ٝیكٛت یثشغ تِٕٛا ٝمغٙٔ سد یغیحٔ تؼیص ذقث .دٛؿ
َٚذج جیبت٘ ٝث ٝجٛت بث 3
یٔ ٝؾحلأ
شث َذٔ یاشث یذٔآسد ٜدصبث ٗیشتـیث ٝو دٛؿ یغخ یضیس ٝٔب٘
( 18916519211 یتیِٛٚا ی٘بٔسآ یضیس ٝٔب٘شث َذٔ یاشث یذٔآسد ٜدصبث ٗیشتٕو ٚ )ٖبٔٛت
( 17319841560 یٔ )ٖبٔٛت
فشلٔ ذیبث ٝو ییبج٘آ صا یغیحٔ تؼیص تیِٛٚا ٝث ٝجٛت بث .ذؿبث
ٖاضیٔ ٝث ٚ دٛؿ ُلاذح شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد ْٕٛػ ٚ ییبیٕیؿ یبٞدٛو 20
ٚ 15 ؾٞبو ذكسد
ذثبی یّقف ظیاشؿ ٝث تجؼ٘ ذیِٛت ٝٙیضٞ ، 1450328006
یٔ ؾٞبو ٖبٔٛت
ٝث ٖاضیٔ .ذثبی یشیٌسبو
صا ضی٘ یصسٚبـو ؾخث سد ی٘بؼ٘ا یٚشی٘
96930 ٝث صٚس شف٘
89830 یٔ ؾٞبو صٚس شف٘
بث .ذثبی
1 -
ٝقجاشٔ
دٛؿ
ٝث
ِٝبمٔ
"
ٗییقت یٍِٛا
ٝٙیٟث تـو بث
ٜدبفتػا صا
َذٔ
ٝٔب٘شث یضیس ی٘بٔسآ ؾخثسد سبثدٚس تِٕٛا یثشغ
ٖبتػا
ٗیٚضل
"
ٖاضیٔ ٝث سبو یٚشی٘ ؾٞبو 7100
یٔ یّقف ظیاشؿ ٝث تجؼ٘ صٚس شف٘
ٖاضیٔ ٗیا ٖاٛت سبو یٚشی٘
اس داصبٔ
ؾخث ٝث ؾخث ٗیا ٝقػٛت .داد َبمت٘ا شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد یسادسٛج٘ص ٚ یساذٔاد یبٞ
بٞ
یٔ
ٝث .ذیبٕ٘ ی٘بیبؿ هٕو ٝمغٙٔ سد َبغتؿا دبجیا ٚ ذٔآسد ؾیاضفا ٝث ذ٘اٛت
ٝث بث یّو سٛع یشیٌسبو
َذٔ ظػٛت ٜذؿ ٝئاسا تـو یٍِٛا یٔLGP
فشلٔ ٖاضیٔ ،ذیِٛت یبٞ ٝٙیضٞ ؾٞبو شث ٜٚلاف ٖاٛت
ةآ ْٕٛػ ٚ دٛو فشلٔ ؾٞبو بث .داد ؾٞبو ٝقِبغٔ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد ضی٘ اس سبو یٚشی٘ ٚ ٓػ ،دٛو ،
یٔ یٞبتٛو ٖبٔص سد یّقف ظیاشؿ ٝث تجؼ٘ یشتـیث ٖاضیٔ ٝث ٖاصسٚبـو یاشث اس یذٔآسد ٜدصبث ٖاٛت
ٗیٙچٕٞ .داد ؾیاضفا یٔ
ٞبؿ ٝ٘بخدٚس ةآ یٌدِٛآ ٚ ٝمغٙٔ ٓتؼیػٛوا سد َلاتخا دبجیا صا ٖاٛت دٚش
هٕو ٝث ٜذؿ ٝئاسا تـو یبٍِٞٛا ٝو تػا ٖآ صا یوبح ُكبح جیبت٘ .دسٚآ ُٕف ٝث یشیٌّٛج
َذٔ
ٝٔب٘شث یبٞ
شؾ٘ دسٛٔ ٝمغٙٔ سد یّقف یٍِٛا صا تٚبفتٔ یتیِٛٚا ی٘بٔسآ ٚ ی٘بٔسآ ،یغخ یضیس
یٔ
.ذٙؿبث هجیتن یریگ تاداهنشیپ و
شث عبػا جیبت٘
ٝث تػد
ٜذٔآ صا
ُح
َذٔ
ٚ
ٝؼیبمٔ
شیدبمٔ
ٝٙیٟث بث شیدبمٔ
یقلاٚ
شیغتٔ
،تِبح
ٜدبفتػا صا
ٝٔب٘شث یضیس یتیِٛٚا ی٘بٔسآ
ٝث
ٝٙیٟث یصبػ قیلخت ـثبٙٔ
شجٙٔ
یٔ
دٛؿ . سد ـلاٚ
فذٞ
ٖاصسٚبـو شخواذح
ٖدشو ذٔآسد یتفبیسد صا ؿساضٔ
یٔ
ذؿبث . بٔا
ٖلاٛئؼٔ
یبٞذحاٚ
یفاسص
ٜٚلاف شث
ٖذیػس
ٝث دٛػ شخواذح سد یپ فاذٞا یشٍید صا
ُیجل ؾٞبو فشلٔ
دٛو ییبیٕیؿ
ٚ
،ْٕٛػ داصآ
ٖذؿ یـخث صا یٚشی٘
سبو تٟج ث
ٝ یشیٌسبو سد
ؾخث یبٞ
شٍید
،یصسٚبـو تؽبفح
صا ظیحٔ
تؼیص
ٚ
ٝقػٛت یصسٚبـو ساذیبپ
ذٙتؼٞ ضی٘
. سد
ٗیا كیمحت بث
ٜدبفتػا صا
َذٔ
ٝٔب٘شث یضیس یتیِٛٚا ی٘بٔسآ
یقػ سد
ٝٙیٟث یصبػ یٍِٛا تـو سد ؾخث سبثدٚس تِٕٛا یثشغ
ٜذؿ تػا . سد ـلاٚ
بث ث
ٝ یشیٌسبو
ٗیا
َذٔ
ٖاصسٚبـو
ٝمغٙٔ
یٔ
ذٙ٘اٛت بث سد شؾ٘
ٗتفشٌ
سبحآ ةشخٔ
تؼیص یغیحٔ
ٚ ؾٞبو
ٗیا
،تاشحا ذٔآسد یدبلتلا دٛخ
اس ضی٘
شخواذح ذٙیبٕ٘
. یٟیذث تػا سد یمعبٙٔ
ٝو یٌدِٛآ یبٞ
تؼیص
یغیحٔ
یّضقٔ
یذج
ٝث سبٕؿ یٔ
،ذ٘ٚس ث
ٝ یشیٌسبو
ٗیا ؽٚس
ٝٔب٘شث یضیس یاشث
ٗییقت یٍِٛا تػبٙٔ
تـو ضئبح تیٕٞا یٔ
ذؿبث . جیبت٘
ُكبح صا
ٝٔب٘شث یضیس یتیِٛٚا ی٘بٔسآ (
سد
َٚذج 2 ٚ 3 )
ٖبـ٘
داد
ٝو بث
ٜدبفتػا
ٝٙیٟث صا ـثبٙٔ
یذیِٛت دٛجٛٔ
سد
ٝمغٙٔ
دسٛٔ
،ٝقِبغٔ
یٔ
ٖاٛت
ٜٚلاف شث ؾٞبو
ٜدبٟ٘
ییبٞ
ٖٛچ
،ةآ
،دٛو
ٓػ
ٚ یٚشی٘
سبو
ٝث حغػ یثّٛغٔ
صا ذٔآسد
ٚ بی دٛػ ضی٘
تػد تفبی .
ٜظیٚ ٝجٛت ٜذؿ ْبج٘ا تبقِبغٔ شتـیث سد ٗییقت سد یقػ شتـیث ٚ ٜذـ٘ یغیحٔ تؼیص ُئبؼٔ ٝث یا
تػا ٜدٛث یدبلتلا ُئبؼٔ شث ذیوبت بث تـو ٝٙیٟث یٍِٛا .
ٚد شٞ ٝو ٜذؿ یقػ ٝقِبغٔ ٗیا سد بٔا
ٙج
ٝج )یغیحٔ تؼیص ٚ یدبلتلا(
ث جیبت٘ .دشیٌ ساشل ٝجٛت دسٛٔ
ٝ بث كیمحت ٗیا سد ٜذٔآ تػد
ٓٞ یسربثا ٚ سٛپذػا ظػٛت ٜذؿ ْبج٘ا تبقِبغٔ
ْٕٛػ ٚ دٛو صا ٝو یتلاٛلحٔ ٚ ٝتؿاد ی٘اٛخ
یٔ ٜدبفتػا یدبیص ییبیٕیؿ فزح َذٔ صا ذ٘ا ٝتؿاد شث سد اس یدبیص ةآ فشلٔ ٗیٙچٕٞ ٚ ذ٘دشو
.ذ٘ا ٜذؿ سد ،یّو سٛع ٝث شضبح كیمحت
ٝث جیبت٘ ٝث ٝجٛت بث یاشث ٜذٔآ تػد
ُی٘
ٝث فاذٞا
ٕٝٞ
ٝج٘بج ی قٛف
ٚ
ٗیٙچٕٞ
یاشث یثبیتػد
ٝث
ٓتؼیػ یصسٚبـو ساذیبپ
سد ؾخث سبثدٚس تِٕٛا یثشغ
ٖبتػا
ٗیٚضل
تادبٟٙـیپ شیص
حشغٔ
یٔ
ددشٌ
.
1 ) دبٟٙـیپ یٔ
دٛؿ
ٝو یٍِٛا تـو
ٝئاسا
ٜذؿ سد
ٗیا كیمحت سد حغػ یىچٛو صا
ٝمغٙٔ
تِٕٛا
یثشغ اشجا ؿ ذ
ٜ
ٚ غپ صا ت ب
ٗیٔ
فاذٞا دسٛٔ
شؾ٘
سد
ٗیا حغػ
،یـیبٔصآ جیبت٘
ّٝكبح غپ صا تیبضس
یـخث
ُٔبو
ٝث ؾخث یبٞ
شٍید
ٗیا
ٝمغٙٔ
ٓیٕقت
ٜداد دٛؿ . بث ث
ٝ یشیٌسبو
ٗیا
ٍِٛا صا یٌدِٛآ
ٖاٚس ةآ یبٞ
یحغػ یشیٌّٛج
ٝث
ُٕف یٔ
ذیآ .
ٜٚلاف شث
ٗیا صا تیشخت ظیحٔ
تؼیص
ٚ دبجیا
َلاتخا
سد
ٓتؼیػٛوا
ٝمغٙٔ
تِٕٛا یثشغ تق٘بٕٔ
یٔ
دٛؿ .
2 )
ٝچشٌا سد
ٝمغٙٔ
دسٛٔ
ٝقِبغٔ
(
ٝث
ٜظیٚ
سد
ٝیؿبح
ٝ٘بخدٚس دٚشٞبؿ ) یاشث ـجٙٔ
ةآ یتیدٚذحٔ
دٛجٚ
دساذ٘
؛ بٔا دبٟٙـیپ یٔ
دٛؿ
ٝو تلاٛلحٔ
یٍِٛا تـو
ٝئاسا
ٜذؿ شث عبػا صبی٘
یثآ شور
ٜذؿ
سد
َذٔ
ٚ بث سٚد یسبیثآ شتٕو تـو ذ٘ٛؿ . بث
ْبج٘ا
ٗیا سبو صا ؾیبػشف یث
ٝیٚس
،نبخ یٛـتؼؿ
شكبٙف ییازغ
ٚ
َبمت٘ا
ْٕٛػ ـفد تبفآ
ٚ یبٞدٛو ییبیٕیؿ
ٝث
ٝ٘بخدٚس دٚشٞبؿ یشیٌّٛج
ٝث
ُٕف
یٔ
ذیآ .
3 ) دبٟٙـیپ یٔ
دٛؿ ٝو غپ صا شٞ
ّٝحشٔ
تؿادشث ج٘شث سد یبٞساضیِبؿ
،ٝمغٙٔ
تـو
َٛلحٔ
شّخ
ٚ هؿبٔ
سد ؿساضٔ
تسٛك
1دشیٌ
. تـو
ٗیا تلاٛلحٔ
غپ صا تؿادشث ج٘شث
ٜٚلاف شث
ٝىٙیا جفبث
تیجخت تصا نبخ یٔ
،دٛؿ ؾیاضفا تیفیو
ٚ
ٖبٔذ٘اس ذیِٛت
َٛلحٔ
ج٘شث اس
ٝث
َبج٘د ذٞاٛخ تؿاد .
شّّخ
ٚ هؿبٔ
ی٘بٞبیٌ
صا
ٜداٛ٘بخ تلاٛمث ذٙتؼٞ
ٝو سد
ٓتؼیػ
ٝـیس یا دٛخ یاساد
ْٚضیس یبٞ
تیجخت تصا یٔ
ذٙؿبث . غپ صا 2 بی 3
ُلف یفاسص یٔ
ٖاٛت
ٗیا تلاٛلحٔ
اس
ُجل صا
ٌُ
یٞد
ٝث
ّٝیػٚ
ٓخؿ یحغػ
ٝث نبخ ذ٘ادشٌشث . بث
ٗیا
ُٕف نبخ ؿساضٔ
یاشث تـو
َٛلحٔ
یذقث
ٝو تّغا ج٘شث
ٚ
ٝج٘ٛی یٔ
ذؿبث
، تیٛمت
ٜذؿ
ٚ داٛٔ
یِآ نبخ ؾیاضفا یدبیص ذح بت یٔ
ذثبی . سد
ٝجیت٘
بث
ْبج٘ا
ٗیا
ُٕف یفاسص ـ یىی٘بىٔ
فشلٔ
دٛو ییبیٕیؿ سد
ؿساضٔ
اس یٔ
ٖاٛت
ٝث
ُلاذح
ٖاضیٔ
ٗىٕٔ
ؾٞبو
داد .
4 ) یاشث یشیٌّٛج صا
ؾیبػشف نبخ
سد یضاسا لابث تػد
ٝو یؿب٘
صا یسبیثآ یثلایػ
ٜدٛث
ٚ
ٗیٙچٕٞ
یاشث ؾٞبو ذؿس فّف یبٞ
صشٞ
سد ؿساضٔ
ٚ تبغبث
ٝمغٙٔ
، صا
ٓتؼیػ یبٞ
ٗیٛ٘
یسبیثآ (
ٜشغل یا
ٚ ی٘اسبث ) یٔ
ٖاٛت
ٜدبفتػا دشو . بث اشجا
ٖدشو
ٗیا ؽٚس بٞ
سد ؿساضٔ
یٔ
ٖاٛت فشلٔ
فّف ؾو بٞ
اس
ٝث
ُلاذح
ٖاضیٔ
ٗىٕٔ
ؾٞبو داد .
یاشث تـو
ٝیٛ٘بح ذقث صا تؿادشث ج٘شث صا تـو یمیفّت شّخ
ٚ هؿبٔ
سد ؿساضٔ
ٜدبفتػا دٛؿ
. -1
5 )
ٜصٚشٔا سد ؾخث تِٕٛا یثشغ یاشث
ٜصسبجٔ
بث تبفآ یتلاٛلحٔ
شیؾ٘
ج٘شث
ٚ
ٝج٘ٛی تّغا صا
ٜشـح ؾو بٞ
ٚ تفآ ؾو ییبٞ
ٜدبفتػا یٔ
دٛؿ
ٝو شحا ءٛػ
٘آ بٟ
َبػ یبٞ
یِاٛتٔ
سد ؿساضٔ
یلبث
یٔ
ذ٘بٔ
ٚ یتح یاشث
ٝیزغت
ٖبؼ٘ا ضی٘
تلاىـٔ
ٜذٙٙوذیذٟت یا
اس
ٝث دٛجٚ
یٔ
دسٚآ . دبٟٙـیپ یٔ
دٛؿ
ٝو یاشث ؾٞبو فشلٔ
تفآ ؾو بٞ
ٚ فّف ؾو بٞ
صا حشع تیجیّیػ سد1
ؿساضٔ
ٜدبفتػا دٛؿ . بث
ث
ٝ یشیٌسبو
ٗیا حشع تاشـح شضٔ
ُجل صا
ّٝحشٔ
ٓخت یسازٌ
ٓیمف یٔ
ذ٘ٛؿ .
ٜدبفتػا صا
ٗیا ؽٚس
ٜٚلاف شث
ٝىٙیا سبحآ ءٛػ
ٚ
ٜذٙٙوذیذٟت سد
یٌذ٘ص شـث
،دساذ٘
صا شؾ٘
یدبلتلا ضی٘
ٖٚشمٔ
ٝث
ٝفشك
یٔ
ذؿبث .
1- Sylybyt plan
عبانم تسرهف 1 . ذػا
؛ح ،سٛپ
،ك
؛یذٕحا
،ْ
یٙؼح ْذمٔ
( 1386 )،
یحاشع هی
َذٔ
ٓیٕلت یشیٌ
ٝفذٞذٙچ یاشث
ٗییقت یٍِٛا
ٝٙیٟث تـو سد تؿد صب٘
،یسبػ
ٝفٕٛجٔ
تلابمٔ
ٗیٕـؿ
غ٘اشفٙو دبلتلا
،یصسٚبـو یٞبٍـ٘اد
یػٚدشف
،ذٟـٔ
8
ٖبثآ 1386 .
2 . 2 . .ؿ ،یسربثا ٚ .ح ،سٛپذػا 1393
دبثآ ِٝلا ؾخث یفاسص ٝٙیٟث تـو ٝٔب٘شث ٗییقت .
ٝٔب٘شث َذٔ صا ٜدبفتػا بث ُثبث ٖبتػشٟؿ ،ٝقػٛت ٚ یصسٚبـو دبلتلا .ی٘بٔسآ یغخ یضیس
20 ( 87 :) 25 - 137 .
3 . 3 . .ْ ،یحٛجك ٚ .ف ،سٛپ یسبٍتػس 1388
سد ی٘بٔسآ ٚ دبتٛٔ تٌسبت َذٔ یمیفّت دشثسبو .
ٝٔب٘شث ٝفٕٛجٔ .ٖبچٛل ـثاٛت صا ٖلاػشث یبتػٚس یدسٛٔ ٝقِبغٔ یفاسص ٝٙیٟث یٍِٛا یضیس
.ٖاشیا یصسٚبـو دبلتلا غ٘اشفٙو ٗیٕـؿ تلابمٔ
4 . 4
ٖبٔصبػ . دبٟج یصسٚبـو
ٖبتػا
ٗیٚضل
ٚ دبٟج یصسٚبـو ؾخث
سبثدٚس تِٕٛا یثشغ .
5 . 5 . .ْ ،ییبجیص ٚ .ف ،یحتف 1391
سد ٝٙیٟث یسبیثآ ؽٚس ٚ یظتاشتػا ،تـو یٍِٛا ٗییقت .
ٝٔب٘شث تفبیٞس صا ٜدبفتػا بث ةآ ـثبٙٔ یساذیبپ تٟج ـثبٙٔ تبمیمحت ّٝجٔ .ی٘بٔسآ یضیس
،ٖاشیا ةآ 1
: 10 - 19 .
6 . 6 .
،یسٛلٙٔ
ٜ
ٚ
،ْ
ٟٗو
َبػ ( 1386 )،
ٗییقت یٍِٛا
ٝٙیٟث تـو شث عبػا
ٚد
ٜبٌذید
یدبلتلا
ٚ تؼیص
،یغیحٔ
ٝفٕٛجٔ
تلابمٔ
ٗیٕـؿ غ٘اشفٙو دبلتلا
،یصسٚبـو
ٜبٍـ٘اد
یػٚدشف
،ذٟـٔ
8
ٖبثآ 1386 .
7. Malakoti, M.J. 1997. Sustainable agriculture and enhance the performance of optimized fertilization in Iran, Posted agriculture, Karaj.
8. Stephen, C.H., Leung and S.W. Shirley. 2009. A goal programming model for aggregate production planning with resource utilization constraint. Computers and Industrial engineering, 56: 1053-1064.
9. Rafael, C. 2006. Interactive meta-goal programing, European Journal of operational research, Vol. 175, Issue 1,p. 135-154.
10. Romero, C. & Rehman, T. 2003. Multiple criteria analysis for agricultural decisions, Elsevier, Second edition, P: 186.
11. Mansuri, H., & Kohansal, M.R. 2007. Determine the optimum cropping pattern based on economic and environmental approach, the Sixth Conference of Agricultural Economics.
12. Hilier, F.S., & Liberman, J.J. 1995. Operations Research: Linear programming. Translation M, Modares & A, Asef Vazire, Thunder Publishing, Tehran, P: 72.
13. Charnels, A. and cooper, w.w.1961.managment models and industrial applications of linear programming.vo1.I.john Wiley and sons, New York.
14. Ijiri, Y. 1995. Management goals and accounting for control.
North Holland publishing co, New York, Pp: 117.
15. Neely, w.p.r, North and fortson, J.C.1976. Planning and selecting multi objective projects by goal programming. 12:19-25
16. Rehnam, T. and C. Romero, 1987. Goal programming with penalty function and livestock ration formulation. Agricultural system, 23: 117-132.
17. Sonia, B, R. Singh, and D.R. Panda, 1995. Optimal crop planning for Kansabahal irrigation project, Orissa, India, Proceeding of regional conference on water resource management, Isfahan, Iran.
18. Stephen, C.H., Leung and S.W. Shirley, 2009. A goal programming model for aggregate production planning with resource utilization constraint, Computers and Industrial engineering, 56: 1053-1064.