هدکشناد مولع
یشزومآ هوگر ش یمی دبرراک ی
اپ نای ارب همان ی رد تفای سانشراک هجرد ی
دشرا
هتشر ش یمی ارگ شی ش یمی ف کیزی
هت هی سررب و ی
لاعف تی لاتاکوتف یروزی
زوپماکونان تی
یاه دج
دی اپ رب هی ی موتناوک طاقن ی
TiO
2ئرم رون شبات تحت ی
:رگشهوژپ
عاجش امسا
:امنهار داتسا
زع رتکد زی بح یبی هجگنی
:رواشم داتسا
م رتکد ارتی وسوم ی
( رهش روی 1398 )
ناونع و :روآدیدپ مان هت
هی سررب و ی لاعف تی لاتاکوتف یروزی زوپماکونان تی یاه دج دی اا ررب هری ی مورتناوک ارقن ی
TiO2
ئرم رون شبات تحت ی
/ عاجش امسا
داتسا امنهار : زع رتکد زی بح یبی هجگنی
داتسا :رواشم نا م رتکد
ارتی وسوم ی
خیرات :عافد 27
/ 6 / 1398
دادعت حفص :تا 122
.ص
نایاپ هرامش :همان
ش هورگ یمی دربراک ی
:هدیکچ :فده امرگ هلاسم هب هجوت اب هزورما شی
ناهج
،ی بآ عبانم ی ش نیری ور دوجوم ی هرک ی مز نی شهاک هب ور
فرط زا .تسا ی
پ اب تفرشی انص شرتسگ و عماوج عی
م ،فلتخم نازی گدولآ ی اهلابس هبب تتبسن بآ ی
خا ربی
ازفا شی گمشچ یری اربانب .تسا هتشاد نی
فصت هی ی اه بآ ی هدولآ یکی اه شلاچ زا یی
هجوت دروم هک تسا
ز یدای آرف زا هدافتسا .تسا هتفرگ رارق یاهدنی
لاتاکوتف یروزی یکی رتهب زا نی ارب اه شور ی
لاآ فذح هدبنی
فصت و اه هی ی م بآ ی ا رد .دشاب نی اپ نای لاعف دوتهب فده همان تی
لاتاکوتف یروزی
TiO2
رط زا بی ازبفا شی
کرت و حطس تحاسم بی
اس اب ندرک ری
ن همی داه ی اه ی ون شبات تحت لاعف ر
ئرم ی م ی .دشاب
شور :شهوژا یسانش هعلاطم ابادتبا
ی ن ،طتترم و ددعتم تلااقم همی
داه ی اه ی حطس ظاحل زا بسانم
ژرنا ی فرظ راون و شناسر راون تی
کرت تهج بی اب ندش
TiO2
رخ زا دعب .دش باختنا یرادی
لوا داوم هی ،مزلا
زوپماکونان تی اه ی اپ رب رظن دروم هی
TiO2
هت هی درگ دی ابه هبنومن سپس . ی
هت فبلتخم هبی
ظابحل زا هدبش
اس راتخ رولب
،ی ژولوفروم ،صولخ
،ی و یگژی اه ی بش
،ییایمی روبن
،ی حطبس ی لانآ کبمک هبب یابهزی
،XRD
،EDX
،SEM
،TEM HRTEM
، ،FTIR
،XPS
،DRS
،PL
سررب درومBET
ی .تفرگ رارق
هتفای اه : هلحرم رد ی دعب ی لاعف تی لاتاکوتف یروزی زوپماکونان تی اه ی هت هی رخت رد هدش بی
لاآ هدبنی ابه ی
لآ ی تاک ینوی نآ و ینوی ندعم و ی سررب دروم فلتخم ی
نچمه .تفرگ رارق نی
ابهرتماراپ ربثا ی
نب یدابی ظن ربی
نزو تتسن ی ازجا ی زوپماکونان هدنزاس فلتخم
،تی هت نامز تدم هی
اه هنوگ رثا و ی
ر ربب لابعف یو
لاعف تبی
لاتاکوتف روزی سررب قوف ی درگ دی زوپماکونان هک دش هدهاشم و تی
اه ی هت هی هدش اپرب هی ی موبتناوک ابقن ی
TiO2
لاعف تی لاتاکوتف یروزی ب یرتشی رخت رد بی لاآ هدنی اه .دنراد
هجیتن :یریگ سررب اب ی هعلاطم و ی س کیتنی رخت بی لاتاکوتف یروزی لاآ هدنی یابه بلآ ی نآ ینوبی تابک و ینوی
تم لماش توافتم لی
شلاام ،ژناروا تی
بمادور ،زتبس نی
،ب بتم ،دروبگنک نلی
و وبلب هربی .دندبش هدافتبسا
نچمه نی لاعف تی لاتاکوتف یروزی زوپماکونان تی یاه هت هی ئرم رون شبات تحت هدش ی
ب و هعلاطم دروم یبسرر
تببباث ،راببک هببس رببه رد .تببفرگ رارببق تعرببس
بببیرخت لاببتاکوتف یروزی لاآ هدببنی یاببه ببسوب فببلتخم هلی
ی
زوپماکونان تی یاه هت هی هدش ی هب هنی ن زا همی داه ی یاه کت ی
TiO2
و QDs TiO2
ب
رتشی اهن رد .دبندوب ،تبی
اناوت یی زوپماکونان تی یاه هت هی هدافتسا رد هدش ی
سررب و هعلاطم دروم ددجم ی
رارق زوپماکونان .تفرگ -تی
ییاه زاب تحت هک تفای
لاعف رد ،دنتفرگ رارق تی
لاتاکوتف یروزی ز شهاک یدای اتن تط هک دندادن ناشن ار جی
زوپماکونان تی اه اپ یرادی لااب یی همادا رد .دنراد ی
ا نی م اهراک ی ناوت اناوت یی زوپماکونان تی یاه هت هی رد هدش
مز هنی یاه د رگی ظن ری شهاک
CO2
، ی م ندرک لاعف ر مسیناگراورکی
اه ظن ری رتکاب ی ابه رابق و ابه و دبیلوت
ه نژوردی سررب دروم ی .داد رارق
هژاو :یدیلک یاه لاتاکوتف
،روزی رخت بی لاآ هدنی اه ی موتناوک اقن ،بآ ی
TiO2
نوگمهان لاصتا ،
1 - 1 - همدقم
2 - 1 - هلأسم یگدولآ ی طیحم
هب تسیز یبآ عبانم هژیو زا یکی
یساسا نیرت نیرتداح و
تلاکشم یم رامش هب زورما ناهج رد یناسنا ندمت زا یشان
دور . ازفا ی ش و اضاقت
رس دشر هب هجوت اب کاا بآ عبانم دوبمک ی
ع تعنص ی عمج دشر ،ندش ی
ت لاسکشخ و ی
اه ی ناهج رسارس رد تدم دنلب هدمع لکشم کی هب
دبت ی ل .تسا هدش هب هجوت اب
یگدولآ شیازفا بآ
اه م راظتنا ی ا هک دور ی ن سرتسد و اضاقت رد فلاتخا ی
،کاا بآ هب
لد هب ی ل ندش دراو لاآ
ی هدن هخرچ رد اه ی
بط بآ ی ع ی .دوش رتشیب و ددجم هدافتسا
زاب ی تفا باسا اه ی مات روظنم هب بلاضاف ی
ن ش بآ عبانم ی
ر ی ن رورض ی ط رد .تسا ی
ههد دنچ ی فلتخم عاونا هتشذگ ی
ژتارتسا زا ی
اه ی لمع ی ارب ی هعسوت ی نف روآ ی اه ی
فصت ی ه ی بلاضاف .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم ا رد
ی ن هعسوت ،اتسار یژولونکت
یاه
برخمریغ
، اا و زبس ی راد ارب ی فصت ی ه ی مها زا بآ ی
ت ز ی دا ی .تسا رادروخرب دنیآرف
-
یروزیلاتاکوتف یاه ز هجوت
ی دا ی زا عماوج ملع ار ی ما راکهار ناونع هب ی
راود هدننک
ارب ی تلاکشم لح طیحم
یتسیز
، و هب ی هژ ب زا ی ن گدولآ ندرب ی
اه ی گنر ی قاب ی زا هدنام
بلاضاف اه هب ، تسا هدرک بلج دوخ .
روزیلاتاکوتف فذح رد لااب نامدنار لیلد هب اه
هدنیلاآ یرتکاب و یگنر ،یلآ یاه رضم یاه
هنیزه ، هدنیلاآ لیدبت ییاناوت و مک ی هب اه
دننام رتررض مک تلاوصحم CO2
Oو H2
بآ یزاسکاا یارب هنیزگ نیرتهب یفرعم اه
تسا هدش .
ییاراک دوبهب و اهروزیلاتاکوتف یور رب قیقحت و هعلاطم هزورما نیاربانب
نآ تسا هتفرگ رارق یسررب دروم هک تسا یدراوم هلمج زا اه Ding et al., 2019 (
.)
1-2 - بآ عبانم
یگدنز همه ی ننام هدنز تادوجوم د
ناهایگ
، ناروناج و
ناسنا اه بآ هب میقتسم روطب
.تسا هتسباو فراصم یارب اهنت هن بآ
هرمزور یاهراک و
یم رارق هدافتسا دروم ندیماشآ -
،دریگ یارب هکلب ندرک لح
تلاکشم طیحم
،تسیز یزرواشک یاهدربراکو عیانص یگناخ ،
و یلصا شقن .دراد ار هدمع
یناسنا یاهدربراک نیا مامت ًاتیرقت نیریش بآ هب زاین
و دنراد
طقف 5 / 2
% لاچخی رد نآ زا موس ود زا شیب و تسا نیریش بآ ،نیمز رد بآ یعیتط یاه
خی و هضرع زا شیب رضاح لاح رد بآ یاضاقت ناهج اقن زا یرایسب رد .تسا یتطق یاه
یم راظتنا و تسا هدنیآ رد ار لداعت مدع نیا رگید طانم زا یرایسب هک دور
کیدزن ی
ز نیمخت .دننک هبرجت یم هد
هک دوش 70
یارب ناهج رسارس رد بآ فرصم زا دصرد
رد بآ عبانم رب یریگمشچ ریثات بآ یمیلقا تارییغت .تسا یزرواشک شخب رد یرایبآ هب ،تسا دشر لاح رد بآ یارب اضاقت تیعمج شیازفا هب هجوت اب .دراد ناهج رسارس
یروط هرفس زا یرایسب هک م بآ دوتمک راچد گرزب ینیمز ریز یاه
ی دنوش (
McNabb,
.)2019
1-3 - اه نآ فذح یاه شور و بآ یاه هدنیلاآ
گدولآ ی بآ ی ک ی دج زا ی رت ی ن دهت ی تاد طیحم تسیز زورما هک تسا ه
هجاوم نآ اب
تسه ی م . گدولآ ی م بآ ی هب دناوت شور یاه فلتخم ی ا ی داج دوش هک هدمع ی یگدولآ نیا اه
زا یشان بلاضاف یاه رهش ی لخت و ی ه ی هلابز یاه تعنص ی .تسا عبانم ی ر قتسم ی م گدولآ ی
گدولآ لماش بآ ی
اه یی رط زا هک دنتسه ی
س و کاخ ی
متس اه ی ز بآ ی مزر ی ن ی رط زا و ی
م بآ دراو ناراب ی
.دنوش لاآ ی هدن فلتخم عاونا اه هلمج زا هک دنراد ی
نآ ی یم اه هب ناوت
هدنیلاآ یاه لآ ی
، ندعم ی
، دار ی و تکا ی و هری و .درک هراشا هزورما
ی ک هلئسم ی دروم رد هدمع
گدولآ ی گنر ،بآ اه
ی قاب ی هدنام انص لاثم ناونع هب( فلتخم عبانم زا ی
ع جاسن ی
، ،ذ اک
لوت ی د گنر داوم ی
، وراد یی
، ابد ی و ی هر سو عاونا و ) ی
ع ی لاآ زا ی هدن اه ی لآ ی اپ ی راد هک تسا
س هب ی متس اه ی ناسربآ ی تط ی ع ی ی ا س ی متس اه ی فصت ی ه ی بلاضاف اه
هدش دراو .دنا
نیا رد
نایم فصت ی ه ی بلاضاف هب یجاسن عیانص یاه لاد
یل ی ز حرش هب هک ی
ر تسا هدش رکذ ی
ک
سب لکشم ی
را دج ی تسا .
( لولحم دماج رادقم• ) TDS
رد بلاضاف .تسا دایز
ف• گنس تازل ی
ن مس ی دننام ،Cr
،As
،Cu
وCd
ی هر .دنراد روضح
گنر• یاه لآ ی رد دوجوم تیهام بلاضاف
ی ر لباق زجت ی ه .دنراد
س و دازآ رلک• ی
ل ی س لولحم .دراد دوجو
اضاقت هب هجوت اب ی
دشر هب ور بآ یارب
اهراکهار ، ی
لمع ی هار و لح اه ی ارب فلتخم ی
هب
ب بآ عبانم ندروآ تسد ی
رتش خذ .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم ی
هر ندرک ارب ناراب بآ ی
یاهدربراک ازفا و هنازور
ی ش شیاجنگ بآ
اهریگ ارب ی ناراب بآ هار هلمج زا
ییاه هک تسا
م ی تلاکشم دناوت بآ دوتمک زا یشان
.دنک لح تدم هاتوک رد ار ندش رتدب هب هجوت اب
پ ،کاپ بآ دوتمک ی
تفرش روآنف ی اه ی پ ی هتفرش ژولونکت اب ی
زه مک ی هن راک اب و ییآ لااب
ارب ی هیفصت باسپ ی اه
م .تسا هتفرگ رارق هجوت درو اجنآ زا
یی ا هک ی ن ضاف بلا اه ی ک ی زا
گرزب رت ی ن کشت ار نکمم بآ عبانم ی
ل م ی نارتج روظنم هب نآ زا ددجم هدافتسا ،دنهد
بآ عبانم کاپ
داهنشیپ م
ی .دوش یزاسکاپ بلاضاف
اه ی اتسور یی لحم رد یا
فصت ی ه ی
بلاضاف یاه رهش ی ارب ی لاعف ی ت اه ی زرواشک ی تعنص و ی یم رارق هدافتسا دروم .دریگ
بلاضاف اه
ًلاومعم یاراد ، لعم دماج داوم یرتکاب
اه کرت و ی تات لآ ی هک دنتسه مواقم
هنیزه و نامز اهنآ یزاسکاپ یم یدایز ی
.دهاوخ ژولونکت ی اه ی فصت ی ه ی بآ هک لاح رد
رضاح هدنیلاآ دنراد دوجو یمن دوبان ای فذح لماک روط هب ار اه
.دننک شور اه رگید ی
فصت ی ه ی بآ یم هدافتسا لومعم روط هب هک دنوش
بوسر دننام راذگ
ی
، ف ی سارتل ی
،نو
روآنف ی اه ی ش ی م ی ا یی اش و یی هنیزه دنراد یدایز یاه م و
ی ناوت ن لاآ د ی هدن اه ی وناث ی ه هب ار
سوکا ی متس دراو نک ن .د نزرلک ی لومعم رت ی ن بآ ندرک ینوفعدض یارب هک تسا یدنیآرف
دروم هدافتسا یم رارق .دریگ نوفعدض داوم ی
هدننک ی لوت ی د ،ندزرلک زا هدش ی
ک هدام ی
از ناطرس و تسا
ناسنا تملاس یم رطخ هب ار
.دزادنا لاس رد اه ی خا ی
،ر آرف ی دن
ف زا هدافتسا اب یروزیلاتاکوت ن
ی هم داه ی اه
، ناونع هب ی
ک ژولونکت ی فصت ی ه ، زه اب ی هن ی ،مک
طیحم رادتسود تسیز
اپ و ی راد تسا هدرک ادیپ یدایز تیمها اض حرط اب هک
ی
" تاع
"رفص
بآ تعنص رد و
تسا راگزاس بلاضاف
(Saravanan et al., 2017)
.
1-4 - ارف ی دن سکا ی ساد ی نو هیفصت رد هتفرشیپ بآ ی
رف یآ اهدن ی سکا ی ساد ی نو ب(
ی ژولو ی ک ی
، ش ی م ی ا یی ی ا ف ی ز ی ک ی ) یروآنف زا یکی ناونع هب -
نیون یاه رد
هیفصت ی م بآ ی دشاب هدنیلاآ فذح یارب هک دروم مک تظل اب ییاه
هدافتسا
هلحرم رد دنیآرف نیا نینچمه .دنریگ یم رارق هیفصت رخآ ی
تاجناخراک یاه بلاضاف ی
.دراد دربراک زین گرزب دنیآرف نیا
،یگدولآ عاونا عفر یارب زا و هتشاد یدایز لیسناتپ
هدافتسا دراوم ی
یم نآ سپ بیرخت هب ناوت آ
ب یتعنص یاه یزاسکاپ ،
بآ و ینیمزریز یاه
ندرب نیب زا یگدولآ
درک هراشا رارف یلآ یاه .
ییایمیش یاهدنیآرف رب ینتتم کینکت نیا
اکیدار دیلوت نآ رد هک هدوب ل
دازآ یاه دننام
لیسکوردیه
)
•OH
، (
یه لیسکورپورد
) HO2
(•
دیسکارپوس و
-) O2
(•
رجنم هب تسکش نآ و هدش هدنیلاآ تاتیکرت ییایمیش راتخاس ندش ه
یم هیزجت یتاتیکرت هب ار هک دنک
رادن یگدنیلاآ تیصاخ ن
د . یروزیلاتاکوتف یاهدنیآرف
هلیسوب نگمهان دننام (یداه همین یاهروزیلاتاک ی
TiO2
، وZnO N4
C3
-
یازس هب ریثات )g
هدودحم بیرخت رد ار دوخ هدنیلاآ زا یمیظع ی
مک تلاوصحم هب اه نآ لیدتت و یلآ یاه
دننام رتررض
CO2
و
O H2
( تسا هداد ناشن
2010 Chong et al.,
.)
1-5 - نگمهان یاهروزیلاتاکوتف
1-5-1 - یگژیو و صاوخ نگمه ان یاهروزیلاتاکوتف یاه
مهم یگژیو نیرت :زا دنتراتع نگمهان یاهروزیلاتاکوتف یاه
لاآ
ی هدن هب لماک روط هب اه نبرک
ید دیسکا اس و ی ر ندعم داوم ی
زجت ی ه م ی .دنوش
یم ماجنا یطیحم طیارش رد دنیآرف نیا
.دوش
روضح
سکا ی نژ و یم شنکاو زا آ یارب زاین دروم لماوع اهنت بسانم یژرنا فاکش
.دنشاب هدافتسا لباق و یمسری ،نازرا اهروزیلاتاک
دنتسه ددجم ی (
Ahmed & haider,
.)2018 1-5-2 - نگمهان یاهروزیلاتاکوتف یاهدربراک
لکش ( 1 - 1 ) اهدربراک ی لاتاکوتف ی ز یاهرو رد نگمهان هنیمز
یاه حم ی ط تسیز
، کشزپ ی
و ار ینامتخاس م ناشن
ی دهد
) 2018 Ahmed & haider, .(
لکش 1 - 1 - نگمهان یاهروزیلاتاکوتف یاهدربراک
1-5-3 - یداه همین روزیلاتاکوتف لآ هدیا طیارش
همین روزیلاتاکوتف یلک روط هب :دشاب هتشاد ار ریز طیارش دیاب لآ هدیا یداه
1 ) یاراد ( .دشاب لاعف رون تحت ).دشاب بسانم یژرنا فاکش
2 ) و یئرم رون زا هدافتسا هب رداق شفنب ءاروام هعشا
.دشاب کیدزن
3 ) ).دوشن هدروخ رون ربارب رد ( دشاب رادیاپ رون لباقم رد
4 ) .دشاب یثنخ ییایمیش و یکیژولویب طیحم رد
5 ) .دشاب نازرا
6 ) دشاب یمسری
) 2009 Malato et al., (
.
1-6 - یاهدنیآرف کیتنیس یروزیلاتاکوتف
1 - 6 - 1 - رویمگنلا کیتنیس -
دوولشنیه
1
نیلوا و عیسو نیرت لدم یکیتنیس هب
راک هدرب هدش حیضوت یارب یاهدنیآرف
،نگمهان یروزیلاتاکوتف لدم
ریومگنلا - یم دوولشنیه نیا .دشاب
لدم هچرگا یارب شنکاو -
یاه زاگ - دماج حیضوت هداد هدش یلو شنکاو یارب دماج یاه
- مه عیام یم راکب
.دور
θ= 1+𝐾𝐶𝐾𝐶 )1-1(
رد هک لدم نیا هدیشوپ حطس تتسن( حطس یششوپ رسک θ
یارب حطس لک هب هدش
،)بذج رظن دروم زاگ تظل ای راشف C
و لداعت تباثK
هب وبرم بذج شنکاو
بذجاو و
یم ،هجگنی یتیتح( دشاب 1389
.) مسج تظل ای راشف هب هتسباو حطس ششوپ رسک
بذج .دراد هدنوش اب
تفرشیپ
،شنکاو تعرس
بذج و شهاک تعرس
بذجاو شیازفا -یم
دبای رد.
هظحل ی لداعت تعرس بذج و بذجاو ربارب یتیتح( تسا هجگنی
و روپ یدمحم
،ینادنهآ 1393
.) ریومگنلا شنکاو تعرس -
دوولشنیه
) ( L-H
اب بسانتم ربارب و هدوب θ
:اب تسا
)2-1(
و
kr
یم شنکاو تعرس تباث .دشاب
1-6-2 - لوا ی هبترم کیتنیس
هلداعم زا رگا ( ی
1-2 هطبار ،دوش هتفرگ لارگتنا ) یم تسد هب ریز ی
:دیآ
( 1-3 ) هلداعم هلداعم عومجم لااب ی هتترم یاه
ی هتترم و کی نآ رادقم تسا رفص ی
تظل هب اه
C0
یماگنه .تسا هتسباو هلداعم ،دشاب کچوک یلیخ هیلوا تظل هک
ریز تروص هب قوف ی
یم رد دیآ ما(
ی د ی
، 1392 ):
( 1-4 )
1-Longmuir-Hinshelwood
r r1
dC KC
R k k
dt KC
rKt
= k C)
0- C + K(C
0/ Ln C
Ln C0/C = kobs . t
اب نیاربانب رادومن مسر
C / LnC0
،تسا میقتسم طخ کی هک شبات نامز هب تتسن
هدنهد ناشن بیش هجرد تعرس تباث ی
،یدیما( تسا هدش هدهاشم لوا ی 1392
.)
1-7 - نگمهان یاهروزیلاتاکوتف حطس رد هدننک دیسکا یاه هنوگ دیلوت مسیناکم
ناکم مسی لاتاکوتف ی ز یاهرو جنز لماش نگمهان ی
هر ا ی شنکاو زا اه
ی بسکا شیا شهابک و
هک تسا ور
ی ف حطس ماجنا روزیلاتاکوت م
ی .دوش
ا لحارم یلص رف رد یآ دن حطس رد هدش ماجنا لاتاکوتف
ی هز یا نی هم داه ی ز حرش هب ی
ر تسا :
هب )یژرنا فاکش ربارب ایرتشیب یژرنا اب( رون یروزیلاتاکوتف یاهدنیآرف رد ادتبا رد
همین یداه یم هدیبات اه بیترت نیا هب .دوش
راوبن هبب تبیفرظ راوبن زا نورتکلا کی
یم لقتنم شناسر .دوش
یماگنه
هک نورتکلا زا راون تیفرظ هب راون یبم هبتخیگنارب شناسر ،دوبش
یدادبعت
یاج یلاخ رد راون تیفرظ یم دوجوب دیآ
نیا . یاج یلاخ رد اه راون تیفرظ هرفح
یم هدیمان دوش
ح.
هرف یاه دیلوت هدش رد راون تیفرظ همین
،یداه دعب شنکاو زا اب
بآ دیلوت لاکیدار یاه لیسکوردیه یم
.)شیاسکا دنیآرف( دیامن
فرط زا
رگید نورتکلا دوجوم رد راون تیادبه هبمین نژیبسکا ،یدابه دوبجوم
رد
طیحم ار هب نوینآ لیدتت دیسکارپوس لاکیدار یم
.)شهاک دنیآرف( دیامن
هنوگ
یاه یلاکیدار هلصاح لاعف
دنرداق شیازبفا ابب هبب
یپ دبنو نتفربگ ابی هبناگود
نژوردیه هب
لوکلوم یاه هلمح یلآ دننک
تلاوصحم و یب
رطخ بآ و ید دیسکا
نبرک ار دیلوت دننک
(Saravanan et al., 2017)
.
لکش 1-2 - نگمهان یاهروزیلاتاکوتف حطس رد یروزیلاتاکوتف دنیآرف مسیناکم زا کیتامش حرط
1-8 - یروانف ونان
هلوقم یروانفونان ی همانرب زا یرایسب هجوت
نارادمتسایس یتح و نارگشهوژپ ،نازیر
داجیا .تسا هدرک بلج دوخ هب ،ندوب اپون م ر یلع هتفرشیپ و هعسوت لاح رد یاهروشک نداد صاصتخا و هصرع نیا زا نارگشهوژپ ناوارف لاتقتسا و یشهوژپ نوگانوگ زکارم هدننک دییات یگمه ،هجوت لباق تاراتتعا ساعدا نیا ی
رتم مدرایلیم کی رتمونان کی .ت
هزادنا رد مسج کی ،هسیاقم رد .تسا متا کی رطق ربارب راهچ ًادودح رادقم نیا .تسا ی
هزادنا اب ونان اتیرقت یا
10 .تسا رتکچوک ربارب رازه ناسنا یوم رات کی رطق زا ،رتمونان
فیرعت هچرگا هملک یارب یفلتخم یاه
ما ،تسا هدش هئارا یروانفونان ی کارتشا هجو ا
همه نآ ی یم ریز تروص هب ار اه :درک هصلاخ ناوت
"
یروآنف لماش یروانف ونان شهوژپ و اه
هدودحم رد هک تسا ییاه ی
1nm
- 100 سایقم(
یم تروص )یلوکلومربا و یلوکلوم ،یمتا شهوژپ .دریگ
و نتفای لماش هنیمز نیا رد اه
تیصاخ ییانشآ تس هب داوم نیا رصحنم و عیدب یاه
هزادنا ب نآ کچوک ی
تسا اه
هاگتسد ات تسا زاین نینچمه.
هدودحم رد هک دنوش عادبا ییاه هدافتسا لباق هدش رکذ ی
هدودحم رد داوم لرتنک و دنمفده تارییغت ور نیا زا .دنشاب فده و دوصقم یرتمونان ی
یم یقلت یروانفونان یلصا و مهم نآ شقن لیلد هب یروانفونان یلصا تیمها .دوش
رد
طیحم ،لقن و لمح لماش هک تسا رشب یگدنز زا یعیسو یانهپ ،یکشزپ ،تسیز
هنیمز یرایسب و ییاضف مولع ،تعنص ،یزرواشک یم رگید یاه
.دوش
1-8-1 - نف ا یمیش ملع رد ونان یرو
یم ونان یروانف رد لااب مجح هب حطس تتسن یاراد هک درک هیهت ییاهروزیلاتاک ناوت
زا روطنیمه و دنتسه یم یرط نیا
ار هدزاب یدایز نازیم هب ییایمیش یاهدحاو رد ناوت
یرتاب دیدج لسن .دیشخب دوتهب ششوپ ،زیمت تخوس ناونع هب نژوردیه دربراک ،اه
یاه
مدع و مواقم ملع رد ونان زا هدافتسا دراوم زا یمیش ناهج رد رگید دراوم و وشتسش هب زاین
روص رد اه بآ یگدولآ ناکما .تسا یمیش عبانم ندوب دودحم ت
نآ یم شهاک دبای
.
1-8-2 - تارذ ونان دیلوت یاه شور
لک شور ود ی
ارب ی زتنس و دیلوت دراد دوجو داومونان
:
نییاپ هب لااب شور
2
2-Top-Down
لااب هب نییاپ شور
3
1-8-2-1 -
نییاپ هب لااب شور
و هدام زا تمسق کی ندرک کچوک و ندیرب زا تسا تراتع نییاپ هب لااب شور یم ار هدام تقیقح رد .تسا راظتنا دروم هک یداعبا هب نآ ندرکدرخ هیزجت ردقنآ میناوت
تسکش طسوت لمع نیا هزورما .دنسرب یرتمونان دح رد ات مینک یکیزیف و ییایمیش یاه
.تسا ماجنا لباق شور زا
اب یاه لا یم نییاپ هب هب ناوت
شور یاه و یفارگوتیل بایسآ شور
هلولگ یا رک هراشا د . دراد داوم زا یرتشیب ریداقم هب زاین شور نیا یتیتح(
هجگنی و روپ
یدمحم ینادنهآ
، 1393 ) .
1-8-2-2 -
لااب هب نییاپ شور
لوکلوم ،زتنس شور نیا رد متا و اه
هب اه یم رارق رگیدکی رانک رد یقد یلیخ روط -
هلیسوب نیا هک میسرب ونان سایقم رد هدام کی هب ات دنریگ تیصاخ ی
لباق ییارآدوخ
یم ،ندروآ تسدب .دشاب
شور زا اب هب نییاپ یاه لا
یم هب ناوت – لس
و لژ ییایمیش بوسر
راخب زاف زا هراشا
درک .دراد یدایز نامز هب زاین نییاپ هب لااب شور دننام مه شور نیا .
شور هیهت و تخاس یارب نییاپ هب لااب دیلوت یاه و ورکیم ،ونان سایقم رد داوم ی
دربراک…
یلو دنراد هیهت یارب اهنت لااب هب نییاپ شور
هدودحم رد داوم ی هدافتسا لباق ونان ی
دنتسه یتیتح(
هجگنی و روپ یدمحم ،ینادنهآ
1393 ).
1-8-3 - تارذ ونان ییاسانش یاه شور
1 - 3 - 8 - 1 - فیط یجنس شارپ هعشا
4سکیا
هیحان وترپ ی رد x
فیط یسیطانغمورتکلا رد
هدودحم نیب ی شفنبارف وترپ و
وبترپ
γ
رارق یتاعلاطا .دراد رد
هدام راتخاس ،سنج صوصخ و
نییعت ریداقم اب ار رصانع هدافتبسا
زا
هیحان وترپ ی یمx
ناوت تسدب .دروآ هزادنا ار رولب تارذ نیگنایم ی یم
اب ناوت هدافتسا
زا ررش لومرف .دروآ تسدب5
D= β cosӨk λ (1₋5)
3-Bottom-Up
1-X-ray Diffraction (XRD) 2-Sherrer
،هلداعم نیا رد ربارب یتباث k
89 / 0
، هزادنا نیگنایم D
بسح رب تارذ ی ،nm
جوم لوط λ
هعشا ی X
θ و هیواز و نایدار بسحرب شارپ ی رب عافترا فصن رد کیپ ضرع زین β
یم نایدار بسح .دشاب
یتقو یدادعت هک
،دنتسه یژرنارپ و عیرس هک نورتکلا هب
فده
یزلف رد هلول ی تباصا هیلخت دروخرب نیا رثا رد،دننک
نورتکلا اه تعرس زا یرادقم دوخ
ار
زا تسد هداد و یرادقم زا یژرنا یشتنج نآ اه هب یوترپ لیدتت x
یم دوش وترپ.
هک لصاح
لوط لقادح ای سناکرفرثکادح یاراد هب ،تسا جوم
تروص کی فیط هتسویپ تیور یم
دوش هتسباو هک هب
یژرنا رثکادح نورتکلا
اه هدوب و زا هلداعم ریز ی یوریپ یم دنک
:
𝑉𝑒 = ℎ𝑉𝑚𝑎𝑥 = ℎ𝑐
𝜆𝑚𝑖𝑛 )1-6(
𝜆𝑚𝑖𝑛= ℎ𝑐
𝑉𝑒 =12400 𝐴°
𝑉 )1-7 (
هک رد نآ راب e
،نورتکلا تباث h
،کنلاپ ،سناکرف υ
تعرس C
و رون ژابتلو V
تعربس هدبنهد
لوط .تسا جوم
اه رب بسح لوط رثکادح و دنتسه Å
جوم رد فیط 5 / 1 لقادحربارب لوط
جوم .تسا
1-8-3-2 -
ینورتکلا پوکسورکیم
امنگرزب هب لوصح دصق هب یدایز تاقیقحت یی
اه ی ب ی رتش رب ، پوکسورکیم یور اه
تفرگ تروص هک
اتیاهن پوکسورکیم یاه
ینورتکلا .دش عادبا
ریوصت هنوگنیا رد
پوکسورکیم هب اه
رب لومعم روط هحفص کی یور
ی تنسرولف یم هدید
نیا رد .دوش
پوکسورکیم زا اه
)رون یاج هب( ینورتکلا وترپ یارب
هب یسرتسد ریوصت
لااب حوضو اب
یمراکب نینچمه .دنریگ پوکسورکیم
یاه ینورتکلا اب هسیاقم رد
پوکسورکیم ،یرون یاه
یم رارق نارگشهوژپ رایتخا رد ار یرتشیب تیفیک و ییامنگرزب اب ریوصت دنهد
.
3 - 3 - 8 - 1 - پوکسورکیم ینورتکلا
یشبور
6
پوکسورکیم ای SEM
ینورتکلا یشبور
یکی پوکسورکیم زا نایم رد سانشرس یاه
پوکسورکیم یاه
ینورتکلا .تسا
یاهدربراک یروانفونان رد SEM
نیلوا .دراد یدایز
شلات اه رد هنیمز ی تفرشیپ پوکسورکیم
یشبور یاه هب وبرم
سکام لون رد رد ناملآ
6-Scanning Electron Microscopy (SEM)
لاس 1991 هک تسا رد
دروم هدیدپ یاه کینورتکلا یرون
یقحت ییاه ماجنا نیا .داد
کی هب دنمشناد ار ریوصت
زا دلاوف یمیسیلیس رب
هیاپ تسارتناک ی یلاناک
تسد ینورتکلا
ناراتمب رثا رد .تفای هنومن
یوترپ اب نوتوف ،ینورتکلا
نورتکلا و ییاه اه
هدش جراخ و
هب
تمس اهزاسراکشآ یم تکرح
دننک هک نآ رد تمسق هب اتیاهن لانگیس
لیدتت اه یم
دنوش .
هعومجم یا زا لانگیس
،اه هنومن یور رب وترپ تکرح رثا رد یم داجیا
هک دوش یرط نیا زا
یریوصت زا
حطس یم ار هنومن دناوت
یور رب هحفص ناشن دهدب یرترب .
هدمع ی هاگتسد
رد هک تسا نیاSEM
هسیاقم اب پوکسورکیم یاه
اب پوکسورکیم ریوصت ،یرون تیفیک
و
تردق ار یرتشیب کیکفت زا
هنومن یاه یم رارق ام رایتخا رد دماج یلصا لوصا .دهد
درکراک
هس یشبورSEM
لصا دراد هک هب راوریجنز تروص اب
رگیدکی اتترا دنتسه
:
1 ییاناوت . داجیا
یگژیو لرتنک و وترپ
رگشبور ینورتکلا رد
نادیم و یسیطانغم یاه
؛یکیرتکلا 2 لماعت . وترپ ینورتکلا اب
؛هنومن
3 ییاناوت . یزاسراکشآ
یاهوترپ جراخ
هدش زا یوس رد هنومن رثا
لماعت نآ اب وترپ ینورتکلا
یدورو
(Zhou et al., 2007)
.
4 - 3 - 8 - 1 - یروبع ینورتکلا پوکسورکیم
7
پوکسورکیم
پوکسورکیم زا عون نیلوا ،یروتع ینورتکلا یاه هک دندوب ینورتکلا یاه
ساسا نوتوف یاج هب یلو ،تسا یرون پوکسورکیم اب دننامه نآ یراتخاس نورتکلا زا اه
اه
نآ طسوت ات تسا هدش هدافتسا وترپ ناونع هب )تسا مورتسگنآ دح رد ناشجوم لوط(
هلحرم .دریگ رارق لیلحت و یسررب دروم هدام یلخاد راتخاس پوکسورکیم کی رد هک ییاه
ا ندرک بسک یارب یروتع ینورتکلا یم هدنارذگ تاعلاط
:زا تسا تراتع دوش
1 لیسناتپ کی طسوت نآ نتفرگ تعرس و نورتکلا عتنم کی زا ینورتکلا نایرج داجیا ب
.یکیرتکلا 2 یسدع طسوت ینورتکلا وترپ نتفای زکرمت ب .یسیطانغمورتکلا یاه
3 لماعت ماجنا ب نآ ندش عقاو رثؤم و هدش یهدوترپ هنومن لخاد رد ییاه
رب اه
.ینورتکلاوترپ 4 لماعت ییاسانش ب هب نآ لیدتت و نآ ریثأت و ینورتکلا وترپ یور رب هتفای ماجنا یاه
.ریوصت
7-Transmission Electron Microscopy (TEM)
5 - 3 - 8 - 1 - فیط یجنس یگدنکارپ یژرنا
وترپ
8سکیا
فیط یجنس یگدنکارپ یژرنا
وترپ سکیا
(EDS)
کی شور یلیلحت تسا هک نامه روط
هک زا مان نآ رب یم
،دیآ لماش هدافتسا زا یژرنا وترپ
،سکیا یارب هیزجت و لیلحت یراتخاس
و نییعت ییایمیش بیکرت کی
هنومن رد سایقم یاه رایسب کچوک یم دوش و یم هارمه دناوت
اب هاگتسد یاه یرگید مه نوچ عاونا پوکسورکیم یاه
دروم ینورتکلا هدافتسا
رارق هب .دریگ
فیط کمک یجنس
یگدنکارپ یژرنا
سکیا وترپ و
اب نییعت وترپ سکیا هصخشم ره
رصنع
یم ناوت زیلانآ و ىفیک ىمک ار رب یور فیط یعیسو زا هنومن اه هنومن لماش ىاه
وبرم هب
تاعلاطم
،ونان تلااصتا
،یکیرتکلا هنومن
یاه ىندعم نیمز و
،ىسانش هنومن
یاه و ىژولاتم
کیمارس و اه هری داد ماجنا رد .
لمع ود هصخشم زا
عطاس سکیا یوترپ هدش
زا هدام
لماش لوط و جوم
،یژرنا لباق هزادنا یریگ تسا هک ود نیا
،یگژیو صیخشت دوجوم رصانع
رد هنومن و زیلانآ یفیک ار ایحم یم هزادنا .دنک یریگ
دادعت یاهوترپ عاونا یتفایرد
زا(
ظاحل
لوط جوم و )یژرنا رد دحاو
،نامز زیلانآ ماجنا یمک
ار یم مهارف یارب .دنک
ندش هتخیگنارب
و ندش رشتنم وترپ
سکیا صخشم زا
کی
،هنومن وترپ یدادعت دایز یژرنا اب
زا تارذ (رادراب
کی لثم هتسد
ای سکیا وترپ )نورتکلا
رب یور هنومن زکرمتم یم تباصا .دوش نورتکلا
هب
،هدام لماعت لماش ىاه
ینوگانوگ هک تسا
ىکی زا نآ
،دراوم ندش هتخیگنارب نورتکلا
ىاه
زارت ىلخاد هدام رد .تسا فیط
یجنس یگدنکارپ یژرنا
وترپ هنومن ،سکیا طسوت
وترپ
ىنورتکلا ناراتمب
ىم دوش هک رد رثا نآ یضعب نورتکلا زا ىاه
متا زا ناکم دوخ جراخ هدش و
هرفح ینورتکلا ی رد
یلتق یاج نورتکلا
یم دیلوت ىارب .دنک
نآ هک متا هب تلاح لداعت
نورتکلا ،دسرب زا
زارت ىاه ىاراد هک رتلااب ىژرنا
هب ،تسا یرتشیب یاج
ىلاخ هدش دیلوت
ترجاهم و هدرک
ىاج ار هدش رکذ ىلاخ رپ
ىم رد .دنک تیاهن نورتکلا ىاهزارت ىاه رتلااب
یتمسق زا ىژرنا دوخ ار زا تسد هداد سپسو هب ندیسر رثا رد
حطس زارت ىژرنا دیدج
یم رادیاپ رد .دنوش
نیا
،تیعضو ىژرنا
هب تروص سکیا یوترپ یم راشتنا
هب رظن .دبای
،هکنیا یژرنا یاهوترپ ناشن سکیا
هدنهد ی توافت یژرنا نیب ود زارت و زین عون یرصنع
تسا زا هک نآ رشتنم هدش
،تسا ناکما مولعم ندرک رصانع هنومن یم رسیم دوش
(
allen et
al., 2012
.)
8-Energy Dispersive X-ray Spectroscopy (EDS)
6 - 3 - 8 - 1 - فیط یجنس نورتکلاوتوف وترپ
9سکیا
فیط یجنس نورتکلاوتوف هعشا
هعلاطم یارب یزیلانآ شور X
رظن هطقن زا داوم حطس ی
فیط شور رد .تسا یدنویپ تلاح ندش صخشم و ،یرصنع زیلانآ ،ییایمیش بیکرت یجنس نورتکلاوتوف وترپ ،سکیا وترپ
ی کت x
نورتکلا هدرک دروخرب هنومن حطس هب
و
نورتکلا رتدایز یژرنا اب ییاه یم جراخ هنومن زا هک هدش داجیا
نیا نداتسرف زا سپ .دنوش
نورتکلاوتف لیلحت هب اه
نآ یشتنج یژرنا ندش صخشم و یژرنا رگ زاسراکشآ یوس هب ،اه
یم تکرح نورتکلا دادعت ات دننک
رد .دنوش هدرمش نیعم یشتنج یژرنا اب هدش دیلوت یاه
نورتکلا دادعت تروص هب رادومن هجیتن بسح رب اه
یم مسر یدنویپ یژرنا یژرنا .دوش
نورتکلا یژرنا لیلد نیمه هب .تسا متا ره صوصخم ،یلخاد یاه نورتکلا یشتنج
ییاه
هزادنا هدش جراخ یم یریگ
هداد صیخشت هنومن رد دوجوم یاهرصنع هنوگ نیدب و دوش
یم یژرنا رد مک تافارحنا هب هجوت اب .دوش تظل و یشتنج یاه
و رصانع نآ یتسن یاه اب
تدش هب هجوت نورتکلاوتف یاه
رد دوجوم رصانع ییایمیش تلاح ،رصنع ره هب طتترم یاه
یم صخشم هنومن دوش
.(watts & wolstenholme, 2003)
7 - 3 - 8 - 1 - شور هزادنا یاه رثؤم حوطس و لخلخت نازیم یریگ
10
هزادنا یریگ و ذفانم عیزوت و مجح حطس تحاسم
م یاهدربراک یاراد یفلتخ
رد
هعلاطم ی
،اهرمیلپ ،لاعف نبرک یلاتاک
روز
،ییوراد داوم ،اه گنر
کیمارس ،اه هلول ونان ،اه
اه و
ششوپ یم اه .دشاب نیاربانب شور
یاه ینوگانوگ هزادنا تهج
یریگ لخلخت و تحاسم
حطس هجوت دروم ، یسررب و
شور هب هک تسا هتفرگ رارق شور و یپوکسورکیم یاه
یاه رب
هیاپ ی بذج یم هراشا ناوت .درک
هکیتروص رد هدام کی
ی دماج هتشاد یرادیاپ ًلاماک لکش
و ذوفن لباق ری
،دشاب نآ لک حطس تحاسم اتیرقت
هزادنا لباق .تسا یریگ
یلو دروم رد
هنومن ییاه هک لخلختم راتخاس دنراد
تهج ، ندرک صخشم نینچمه و لخلخت نازیم
نآ لک حطس تحاسم یتلاکشم
ور .دراد دوجو ش
زا یکیBET
و نیرت یلصا مهم
نیرت
شور اه روظنم هب هزادنا
هنومن تحاسم یریگ یاه
لخلخت یاراد تسا
رب هک هیاپ ی بذج
ب یضع هنوگ نآ حطس یور زاگ تلاح رد صاخ یلوکلوم یاه اه
رارقرب هب هجوت اب .تسا
نازیم نییعت تیمها و لخلخت
داوم ونان رد لک تحاسم رد
ادتبا زاین ب ات تسا هفم ا مو یاه
9-X-ray Photoelectron Spectroscopy (XPS) 10-Brunauer Emmett Teller (BET)
هیلوا دننام هزادنا ،لخلخت هژیو مجح ،
و دش انشآ لخلخت هژیو حطس (
Thommes et al.,
.)2015 3
8 - 3 - 8 - 1 - لماح ییادج یسررب سناسنیمولوتف کینکت زا هدافتسا اب راب یاه
11
لکش رد هک روطنامه (
1-3 همین رد ،تسا هدش هداد ناشن ) یداه
نوتوف دروخرب اب اه
ای پملا طسوت(
نورتکلا )یژرنا فاکش هب تتسن رتشیب یژرنا اب رزیل هب تیفرظ راون زا اه
یم هتخیگنارب رتلااب یژرنا یاهزارت نورتکلا .دوش
شیاسآ زا دعب هدش هتخیگنارب یاه
یم لقتنم تیاده راون هب یشباتری ییاجنآ زا .دنوش
نورتکلا نیا هک اب ،دنتسه رادیاپان اه
راون هب سناسنیمولوتف رشن یم زاب تیفرظ
هرفح اب و دندرگ تیفرظ راون رد هدش دیلوت یاه
یم بیکرت هرابود یتروص رد .دنوش
نورتکلا ییادج هک هرفح
نورتکلا ،دتفیب قافتا اه یمن اه
-
نیمه هب .دوب دهاوخ رتمک سناسنیمولوتف رشن هجیتنرد و ددرگزاب تیفرظ راون هب دنناوت اشن رتمک سناسنیمولوتف رشن تدش لیلد ن
هدنهد نورتکلا رتهب ییادج ی -
هرفح و اه
.تسا راب نلاماح رتمک یتیکرتزاب
11-Photoluminescence (PL)
لکش 1 - 3 - سناسنیمولوتف رد رون رشن مسیناکم
1-9 - مویناتیت دیسکا ید روزیلاتاکوتف
شنکاو ندرک زیلاتاک یارب اهروزیلاتاکوتف یم هدافتسا ،رون شبات تحت ییایمیش یاه
-
رد اهروزیلاتاکوتف .دنوش هنیمز
نآ .دنراد دربراک یفلتخم یاه شنکاو یرط زا اه
یاه
یم نویسادیسکا و بآ رد دوجوم یاه مسیناگراورکیم و یندعم ،یلآ یاه هدنیلاآ دنناوت
هیزجت یرط زا .دنرتب نیب زا و هدرک دیسکا ار اوه هدنیلاآ ی
هب بآ ای اوه رد دوجوم یاه
یم ،رتررض مک داوم نیا نتشاتنا زا ناوت
هدنیلاآ مهم .درک یریگولج اه هک یداوم نیرت
یم ناشن دوخ زا یروزیلاتاکوتف تیلاعف ید لماش دنهد
دیسکا و یوردیسکا ،مویناتیت
نبرک دیرتین یم دننام تیفارگ همین یاهروزیلاتاکوتف داوم نیا .دنشاب
یم هک دنتسه اناسر -
نورتکلا و دننک بذج ار رون دنناوت -
هرفح دننک دیلوت ار اه شنکاو رد ات
ییایمیش یاه
ید اما .دننک تکرش تسود ،یمس ری هک تلع نیا هب مویناتیتدیسکا
،تسیز طیحم راد
.تسا هدمآرد یراجت تروص هب ،تسا بآ و دیسا ربارب رد مواقم رایسب و نازرا لاح رد
دودح رضاح 95
هب ایند مویناتیت دیلوت دصرد ید تروص
نآ دیسکا یم فرصم
هک دوش
گنر ناد ه یم دیفس یا ،دزاس
5 یقاب دصرد هب هدنام
یم هدافتسا مویناتیت زلف تروص دوش
.
ید ییایمیش لومرف یاراد مویناتیت دیسکا
TiO2
تسا و اب ناونع یاه ایناتیت ای
مویناتیتدیسکا یم هتخانش IV
دوش . ید مویناتیت دیسکا هب و تسا نازرا
رد هدرتسگ روط
یم هدافتسا یروانف و تعنص .دوش
ردوپ
TiO2
و تسا تام رایسب یردوپ رد
لباقم رون
باتفآ یم دناوت گنر دوخ ش ظفح ار دنک
ششخرد تلع . زمرق توقای
و دوتک توقای
هراتس یا دوجو ید مویناتیت دیسکا نآ رد
اه یم .دشاب ید صلاخ میناتیت دیسکا هب تتسن
ساملا ب یرون هیزجت و لااب تسکش بیرض یاراد یرتلاا
تسا . ید ونان رد مویناتیت دیسکا
همه ی دراد دوجو زین مویناتیت دیسکا ید تایصوصخ نیا اب
فلاتخا هزادنا هک ی نآ تارذ
کچوک رایسب تسا رت
. نیاربانب ییاناوت دراد یرتشیب یگدننکرثا و حطس هک لیلد نیا هب
سامت هطساو هب ی
هزادنا ندوب کچوک ی
،تارذ هتفای شیازفا راک و
نآ یاهدرب یم رتشیب
-
دوش . یماگنه نینچمه هزادنا هک
ی تارذ
TiO2
شهاک ونان سایقم هب یم
دبای
، تحاسم
و هتفای شیازفا رثؤم حطس شیازفا یروزیلاتاکوتف تیلاعف
یم .دبای