The Relation between Dietary Nitrate and Nitrite Intake and Obesity Phenotypes: Tehran Lipid
and Glucose Study
Maryam Mousavi1, Zahra Bahadoran2, Zahra Saeedirad1, Parvin Mirmiran3, Fereidoun Azizi4
1 MScStudent in Nutrition, Faculty of Nutrition Sciences and Food Technology, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
2 Assistant Professor, Nutrition and Endocrine Research Center, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
3Professor, Department of Clinical Nutrition and Diet Therapy, Faculty of Nutrition Sciences and Food Technology, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
4 Professor, Endocrine Research Center, Research Institute for Endocrine Sciences, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran
(Received June 30, 2019 ; Accepted December 11, 2019)
Abstract
Background and purpose: Obesity is one of the major health problems that is highly prevalent in the world. There is controversial evidence about the association between dietary nitrate and nitrite and obesity. The aim of this study was to investigate the association between dietary nitrate and nitrite intake and incidence of obesity phenotypes.
Materials and methods: A prospective approach was used in this research that was conducted in participants of the Tehran Lipid and Glucose Study. The study included 1756 males and females and their nutritional, anthropometry,and biochemical information were recorded every three years and followed for six years. Food Frequency Questionnaire (FFQ) was administered to collect the data.
General obesity phenotype, abdominal obesity phenotype, Hypertriglyceridemic-Waist Phenotype (HTW), and body adiposity index phenotype were determined. Then, the incidence of obesity phenotypes across tertiles and intakes of nitrate/nitrite was assessed using regression logistic test.
Results: The cumulative incidence of HTW phenotypes was 25% after 6 years. The risk of HTW in highest tertiles compared to the lowest tertiles of total nitrate intake and intake of nitrate and nitrite through fruits decreased insignificantly by 6% (OR = 0.94, 95% CI = 0.72 - 1.17), 5% (OR = 0.95, 95%
CI = 0.73 - 1.24), and 10% (OR = 0.90, 95% CI = 0.69 - 1.17), respectively.
Conclusion: Dietary nitrate and nitrite had no effect on the occurrence of HTW, BMI, and general and abdominal obesity phenotypes.
Keywords: nitrate, nitrite, obesity phenotypes, dietary intake
J Mazandaran Univ Med Sci 2020; 29 (181): 39-52 (Persian).
* Corresponding Author: Parvin Mirmiran - Faculty of Nutrition Sciences and Food Technology, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran (E-mail: [email protected])
جم ــ ل ـــ ناد هـ ـ ع هاگـــش ــ ل ــ ـ ـ پ موـ ــ شز ــ ـــك ـ م يـ ــ نزا ــــ ناردـ
هرود هرامش مهن و تسيب 181
نمهب لاس 1938 ( 52 - 93 )
:یقاچ یاه پیتونف زورب اب ییاذغ میژر تیرتین و تارتین تفایرد طابترا هعلاطم
نارهت دیپیل و دنق
یوسوم میرم 1
نارداهب ارهز 2
دار یدیعس ارهز 1
ناریمریم نیورپ 3
یزیزع نودیرف
4
هدیكچ
هقباس :فده و هدمع زا یقاچ تارتین اب هطبار رد یضقانتم دهاوش .تسا ناهج رد یتملاس تلاکشم نیرت عیاش و نیرت
.دراد دوجو یقاچ و یفرصم تیرتین و ه
فد یاه پیتونف اب ییاذغ میژر تیرتین و تارتین تفایرد طابترا یسررب هعلاطم نیا
.دشاب یم یقاچ شور و داوم .دش ماجنا نارهت دیپیل و دنق هعلاطم موس هلحرم بلاق رد ،رگن هدنیآ هعلاطم نیا:اه
6571 درم و نز لاسگرزب
،هیذغت لماک تاعلاطا اب طم دراو ییایمیشویب و یرتموپورتنآ
هب و هعلا تدم 1 .دندش یریگیپ لاس تفایرد هب طوبرم تاعلاطا
همانشسرپ طسوت ییاذغ 611
همین یمتیآ -
ییاذغ داوم فرصم ررکت هتفای یجنسرابتعا یمک عمج
پیتونف .دش یروآ یقاچ یاه
یرت هیامن ،یمکش یقاچ ،یمومع لااب رمک رود و دیرسیلگ
(HTW)
زوردب ردطط .ددش نییعت ندب یبرچ هیامن و پدیتونف
یاده
کهس نیب یقاچ .دش ماجنا کیتسجل نویسرگر نومزآ طسوت ییاذغ میژر تیرتین و تارتین تفایرد و اه
هتفای پیتونف یعمجت زورب:اه یطHTW
1 ،یریگیپ لاس 57
ینعم هطبار .دوب دصرد کهس نیب یراد
ییاذغ تفایرد یاه
پیتونف زورب و تیرتین و تارتین نیرتلااب .دشن هدهاشمHTW
هویم تارتین ،لک تارتین تفایرد کهس هویم تیرتین و اه
رد اده
نییاپ اب هسیاقم زورب رطط ،تفایرد کهس نیرت
ینعم ریغ تروص هب ارHTW
بیترت هب یراد 1
دصرد نادش تبدسن(
49 / 0
نانیمطا دودح 47
دصرد 65 / 6 - 55 / 0 و ) 7 دصرد ناش تبسن ( 47
/ 0 نانیمطا دودح 47
دصرد 59 / 6 - 57 / 0 و ) 60 دصرد
داد شهاک ناش تبسن(
40 / 0 نانیمطا دودح ، 47
دصرد 65 / 6 - 14 / 0 .)
:جاتنتسا هطبار ییاذغ میژر تیرتین و تارتین تفایرد پیتونف زورب اب یا
پیتونف هلمج زا یقاچ یاه یبرچ هیامن ،HTW
.درادن یمومع و یمکش یقاچ و ندب
:یدیلک یاه هژاو میژر ،یقاچ یاه پیتونف ،تیرتین ،تارتین
ییاذغ
همدقم
هدمعزا یکی یقاچ عیاشو نیرت
یتملاس تلاکشم نیرت
تسا ناهج رد
( 6
، 5
مدهم ردطط لدماع کدی ناودنع هب هک)
باسح هب ریمو گرم اب طبترم تلالاتطا زا یرایسب یارب یم دیآ
( 7
لاس رد ).
5061 ابیرقت 74 و دصرد 67 دصرد زا
:لوئسم فلوم ناریمریم نیورپ
- نارهت : یتشهب دیهش ینامرد تامدط و یکشزپ مولع هاگشناد ،
ییاذغ عیانص و هیذغت مولع هدکشناد
E-mail:[email protected]
6 . یوجشناد هدکشناد ،هیذغت دشرا یسانشراک اذغ عیانص و هیذغت مولع
،یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،یی
،نارهت ناریا
5 . رایداتسا ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،مسیلوباتم و زیر نورد ددغ مولع هدکشهوژپ ،زیر نورد ددغ و هیذغت تاقیقحت زکرم ،
7 . داتسا مولع هاگشناد ،ییاذغ عیانص و هیذغت مولع هدکشناد ،ینیلاب هیذغت هورگ ، ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش یکشزپ
9 . داتسا
، تاقیقحت زکرم ناریا ،نارهت ،یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،مسیلوباتم و زیر نورد ددغ مولع هدکشهوژپ ،مسیلوباتم و زیر نورد ددغ
: تفایرد خیرات 4
/ 9 / 6741 : تاحلاصا تهج عاجرا خیرات 60
/ 9 / 6741 صت خیرات : بیو 50 / 4 / 6741
و نزو هفادها یاراد بدیترت هدب نادهج لاسگرزب تیعمج دندوب یقاچ
4(
نینچمه.)
شیپ لادس ادت هک تسا هدش ینیب
5070 ، 1 / 75 لاتدبم ناهج رد لاسگرزب تیعمج زا دصرد
دددش دددنهاوط یقاددچ اددی نزو هفاددها هددب
5(
یقاددچ عویددش.)
ادنز و نادردم نیب رد یمکش یقاچ و یمومع رد یدناریا ن
تددسا شیازددفا لاددح
( 5 )
یناددهج نامزاددس زرازددگ گددبط .
لاس رد تشادهب 5060
لادسگرزب تیعمج مود کی زا شیب
ددندوب یقاچ ای نزو هفاها یاراد یناریا
6(
یرادمیب.)
یاده
یرامیب لماش یقاچ اب طبترم ( لااب
)HTW
،6
یدبرچ هیامن
( ندب )BAI
یقاچ ،5
عون تباید ،یقورع یبلق یاه 5
دبک ،
،نوط یبرچ تلالاتطا ،یلکلا ریغ برچ لاادب نوطراشف
ناطرس زا یطرب و یم اه
دنشاب
( 5
، 1
. )
پیتونف یردت دیردسیلگ -
رمکرود ( لااب )HTW
،7
( ندب یبرچ هیامن )BAI
یقادچ ،9
پددیتونف عاوددنا زا یددشاب یمکددش و یموددمع یقاددچ یادده
یدددم طادددبترا رد یکیلوبادددتم تلالاتدددطا ادددب هدددک دندددشاب
دنتسه
( 5
، 4
، 60
تارتین ).
ییاذدغ تلاودصحم زا یرایسب رد
زا ،مدلک ،وهادکرد هژدیو هدب زبدس گردب تاجیزبس هلمج هدک یلادح رد دراد دودجو هدچبرت و زمرق ردنغچ ،جانفسا
تدشوگ رد تدیرتین ییاذدغ عبادنم و هددش یروآردف یاده
یم تفای یناویح (دوش
طدسوت ییاذدغ مدیژر تاردتین .)11
یرتکاب یم ءایحا تیرتین هب یناهد یاه زا دعب پس ،دوش
دب ادددجم ،بذج و علب لمع هدب ءادیحا مدسیناکم هلیدسو ه
(کیرتین دیسکا تفاب رد )NO
و اه یم لیدبت نوط دودش
( 12
. )
کیرتین دیسکا میزدنآ طدسوت لقتسم تروص هب نینچمه
دس دیاسکا کیرتین ی
زا زاتن لا - یدم هتطادس نیدنژرآ .دودش
میزنآ وزیا هس لماش میزنآ نیا ( لایلتوددنا یاده
،)eNOs
( یبصع ( ییاقلا و )nNOs
یم )iNOs
شاب .د کدیرتین دیدسکا
هیزجت تیرتین و تارتین هب نویسادیسکا لمع اب تیاهن رد یم .دوش زتنس ریسم ود زا مادکرهرد للاتطا کدیرتین دیدسکا
هب شهاک رد لقتسم روط کدیرتین دیدسکا
شدقن نددب رد
(دنراد .)13
نآ زا هک اج طادسبنا گدیرط زا کدیرتین دیسکا
کا سرتسا زا یشان باهتلا شهاکو ینوط قورع ویتادیدس
1. Hypertriglyceridemic waist phenotype 2. Body adiposity index
3. Hypertriglyceridemic waist phenotype 4. Body adiposity index
رد للاتطا هجیتن رد ،دنک یم لامعا ندب رد یمهم تارثا کیرتین دیسکا تطاس یرامیب داجیا هب رجنم ندب رد
یاه
یم نمزم ددرگ
( 69
، 67
لدماوع میدمنت ادب کدیرتین دیسکا ).
لدادعت ،نددب یمدسیلوباتم متدسیس میمنت هلمج زا فلتام ذدغ تفایرد ،یژرنا یدبرچ تدفاب یکیلوبادتم میدمنت ،ییا
یبرچ تفاب لیدبت و ندب ( دیفس
)WAT
هب7
یدبرچ تفاب
هوهق ( یا )BAT
تارثا1
دراد نددب نزو رب یمهم
( 67،67
.)
لاعف نددش
c GMP
زادنیک نی توردپ هدب هتدسباو عودنG
6
هدب دیفدس یبرچ تفاب لیدبت ثعاب کیرتین دیسکا طسوت هودهق یبرچ تفاب یدم یدیا
دب ،دودش ه لادع یدفورترپیه زا هو
لولس ندش یریگودلج دیفدس یدبرچ تفاب رد یبرچ یاه
یم دنک
( 67
کی زا.)
یرادمیب یاراد و قادچ دارفا رد وس یاده
رد للاتدطا هدب ردجنم لایلتوددنا دردکلمع رد صقن ،نمزم میزنآ کدیرتین دیدسکا کوطدس شهادک ادبقاعتم وeNOs
یم ،ددرگ ییاذغ میژر تدم ینلاوط فرصم رگید یوسزا
دقاف و کدیلوباتم موردندس هب لاتبا ثعاب تیرتین و تارتین
یدم یلایلتوددنا دردکلمع للاتدطا فرددصم نیاربادنب .دودش
تیرتین و تارتین یم
ینادمرد لدح هار کی ناونع هب دناوت
دودش یدقلت یقاچ یارب (
و تاردتین درودم رد یدنارگن .)13
هب ییاذغ میژر تیرتین تیلوباتم هب ندش لیدبت لیلد
یاده
اب طبترم نیمآزورتین دننامه ناطرس داجیا ،دراد دودجو اه
لیدددبت مدددع تروددص رد هددک دددنداد ناددشن تاددعلاطم اددما نیمآزورتین هب ییاذغ میژر تیرتین و تارتین ندیا فردصم ،اه
ناطرس ییاذغ هدام یمن از
دشا
( 61
ردگید دوجو نینچمه.)
یدلپ دننام تاجیزبس و هویم رد ییاذغ تابیکرت لودنف
،اده
آ زورتین زتنس نیم
یم راهم هدعم رد ار اه دننک
( 61،65 ).
هعلاطم نونکات ییاذدغ تدفایرد طادبترا هدنیمز رد یا
نادسنا رد یقادچ زورب و نزو تارییغت اب تیرتین و تارتین هددب دودددحم هدددش ماددجنا تاددعلاطم و تددسا هدددشن ماددجنا یقاددچ زورددب اددب تددیرتین و تارددتین یمرددس کوطددس هددطبار یم هتفرگ تروص تاعلاطم .دنشاب یمرس کوطس هنیمز رد
تددیلوباتم و کیرتیندیددسکا نآ یادده
)تارددتین و تددیرتین(
5. White adipose tissue 6. Brown adipose tissue
یضقانتم جیاتن هداد ناشن
رد دندرک زرازگ هعلاطم ود .دنا
تیلوباتم و کیرتین دیسکا یمرس کوطس قاچ دارفا یاده
نآ لامرن نزو اب دارفا هب تبسن تدسا هدوب نییاپ
( 1
، 64
رد)
کوطس و یقاچ نیب هطبار رگنایب رگید تاعلاطم هک یلاح تارتین و تیرتین یمرس یلااب یم
دنشاب
( 4
، 50
یمردس کوطس ).
شیازدفا هلمج زا یفلتام لماوع ریثات تحت تیرتین و تارتین نیارباددنب دنتددسه ندوددب اتددشان و تاددیناطد لامعتددسا ،نددس هددمآ تدسد هدب جیادتن رد یرثودم لماع تاعلاطم تیهام یم یطابترا تیرتین و تارتین یمرس کوطس نینچمه .دشاب
تددفایرد اددب دددنرادن تاددبیکرت نددیا ییاذددغ یادده
( 66
رد.)
ردجنم یکاروط تیرتین و تارتین زیوجت یناویح تاعلاطم تسا هدش نزو شهاک هب
( 67،56
هدعلاطم ادما)
هدنیمز رد یا
تدفایرد تارثا زوردب ادب تدیرتین و تاردتین یدمیژر یاده
پیتونف تدسا هدتفرگن ترودص نادسنا رد یقاچ یاه اذدل،
تدفایرد نیدب هطبار یسررب هب رهاح هعلاطم ییاذدغ یاده
پیتونف زورب اب بیکرت ود نیا .تسا هتطادرپ یقاچ یاه
اه شور و داوم
هعلاطم دروم تیعمج مادجنا ناردهت ددیپیل و دنق هعلاطم بلاق رد رهاح هعلاطم
هددنیآ هدعلاطم کدی نارهت دیپیل و دنق هعلاطم .تسا هدش ردگن
یم هب هک دشاب یریگشیپ و یسررب رومنم
یرادمیب زا یاده
هدقطنم رد نکادس داردفا یور ،ریگاوریغ 67
ناردهت رهدش
تسا هدش ماجنا
( 22
زا ).
65757 یلااب درف 7
زادف رد لاس
( هددعلاطم موددس 6740
- 6711 ،) 7117 زا هدافتددسا اددب درددف
هنومن زور هدشوط یفداصت یریگ
هدلحرم ددنچ یا ردب ،ی
ایزرا ماجنا یارب نج و نس بسح یب
باداتنا ییاذدغ یاه
نییاپ دارفا .دندش زا رت
64 لاس 600 ( رفن و ) هدک یداردفا
فذدح هدعلاطم زا دنتدشاد یدصقان ییاذغ میژر تاعلاطا هداد دقاف دارفا نینچمه .دندش یجنس نت یاه
55 ( رفن و )
ییایمیش ویب 9 (
رفن تدیاهن رد .دنددش فذدح هدعلاطم زا )
7056 دنام یقاب هعلاطم موس زاف رد رفن فذدح ادب هدک ددن
یقادچ پدیتونف یاراد دارفا (HTW
814 ردفن ،) 5505 ردفن
هداد فذدح ادب پدس .ددندنام یقاب یاده
زادف رد لدماکان 9
548( رفن زادف و ) 7 675 ( ردفن تدیاهن رد ) 6571
رد ردفن
ددنتفرگ رارق یسررب دروم و بااتنا هعلاطم نیا رادودمن(
هرامش 6 .) تیاهر کرش همه طسوت یبتک هناهاگآ همان ت
هدننک هیلوا تقفاوم و هدش لیمکت اه طسوت رهاح هعلاطم
هدکشهوژپ رد قلاطا یشهوژپ هتیمک نورد ددغ مولع
زیر
.دیسر بیوصت هب یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد و
هرامش ریوصت 1
نارهت دیپیل و دنق هعلاطم ،هعلاطم دروم تیعمج رادومن: عمج لک
ی ت اهن یی هعلاطم دروم
دادعت 6571
اراد دارفا دادعت ی هد تسد زا ی رطآ هلحرم رد اه هداد
دادعت 970
عمج ی ت ارش دجاو ی ط ( موس هلحرم رد 5069
- 5065 )
اراد دارفا دادعت ی
قاچ پبتونف ی 575
تونف نودب دارفا دادعت ی
پ قاچ ی 6749
اراد دارفا دادعت ی د تسد زا ه ی ( موس هلحرم رد اه هداد 5069
- 5065 )
دادعت 157
عمج ی ت ارش دجاو ی ط ( مود هلحرم رد 5066 - 5004 )
اراد دارفا دادعت ی
قاچ پبتونف ی 157
تونف نودب دارفا دادعت ی
پ قاچ ی 6541
اراد دارفا دادعت ی هد تسد زا ی اه هداد (مود هلحرم رد 5066 - 5004 )
دادعت 791
عمج ی ت تونف نودب و ملاس ی پ قاچ HTW ی (لوا هلحرم رد 5001 - 5001 )
دادعت 5505
عمج ی ت اراد ی تونف ی پ قاچ ی HTW ( لوا هلحرمرد 5001 - 5001 )
دادعت 169
عمج ی ت ارش دجاو ی ط رد ( لوا هلحرم 5001 - 5001 )
دادعت 7056
اراد دارفا دادعت ی تسد زا هد ی هداد رمکرود دادعترد اه 77
رت دادعت ی لگ ی رس ی د 4
عمج ی ت ب ی ن 64 ات 50 ( لوا هلحرم رد لاس 5001
- 5001 )
دادعت 7017
زا رتمک دارفا دادعت 64
( لوا هلحرم رد لاس 5001
- 5001 )
دادعت 100 (لوا هلحرم رد تیعمج لک دادعت 5001
- 5001 )
دادعت 7117
اهداد یروآ عمج کیفارگومد و یجنس نت یاه یریگ هزادنا
هزادنا یریگ ودیب و یجندس ندت و کدیفارگومد یاده
یدط رد ییایمیش 1
،ینادمز هلدصاف هدس رد یردیگیپ لادس
هزادددنا .دندددش یباددیزرا یرددیگ
لاددس رد هددیلوا یادده یادده
5001 - 5001 یددسررب و دددش ماددجنا هددب موددس و مود یادده
لاس رد بیترت یاده
5066 - 5004 و 5069 - 5065 مادجنا
عمج .دش هبحاصم طسوت تاعلاطا یروآ ززومآ یاهرگ
همانشسرپ زا هدافتسا اب هدید ،هدش شیامزآ شیپ زا هک یا
هردهچ هبحادصم گدیرط زا ندیشک راگیس تیعهو .دش ماجنا اب نزو .دش یسررب هرهچ هب اب لاتیجید یوزارت زا هدافتسا
تددقد 600 لقادددح یاراد و شددفک نودددب دارددفا( مرددگ
هزادنا ،)سابل ادب یراودن ردتم زا هدافتدسا ادب دق .دش یریگ
تقد 7 / 0 یتناس ،شدفک نوددب و هداتدسیا تدلاح رد ،رتم
هزادنا هیامن .دش یریگ (ینددب هدودت
)BMI
ترودص هدب6
نزو
( )رتم( دق روذجم رب میسقت )مرگولیک ردمک رود .دش هبساحم
تقد اب 6 / 0 یتناس کیراب رد ،رتم ناواتدسا نیدب تمسق نیرت
نییاپ و کایلیا اب ،کزان سابل یور ،هدند ناواتسا نیرت
یراون رتم زا هدافتسا ،ندب یور راشف ندرک دراو نودب و
هب تدقد ادب ندساب رود یاردب .ددمآ تدسد 6
/ 0 یتنادس ،ردتم
هتسجرب ور و دش صاشم نآ تمسق نیرت سادبل ی
،کزادن
یور رادشف ندردک دراو نوددب و یراودن رتم زا هدافتسا اب هدمجرت زا هدافتدسا ادب یکیزیف تیلاعف .دمآ تسد هب ندب همانشسرپ یسراف
modifiable activity questionnaire
( )MAQ
تدیلاعف همانشسرپ نیا .دش یسررب تادقوا یاده
یدم هزاددنا ار یگناط لغاشم و ندرک راک ،تغارف دردیگ
هددددتفه رد هددددقیقد ساددددسارب ار کددددیلوباتم لداددددعم و (
MET min/w
) یم هبساحم ددنک
( 57
هماندشسرپ ندیا رد.)
یط دارفا 65 تیلاعف عون هتشذگ هام هدس ندیا رد هک ییاه
تیلاعف(هتسد لغادشم و ندردک رادک ،تدغارف تاقوا یاه
هداد ماجنا )یگناط یم زرازگ ار دنا
تادعفد پس .دننک
مادک ره نامز تدم و تیلاعف نیا زا
طسوت هتسد ره رد اه
یم صاشم دارفا یاردب لاس ره رد گیاقد لک دادعت .دوش
1Body mass index
یم عمج و هدش هبساحم هتسد ره رد یندب تیلاعف ره دوش
رب و 75 یم میسقت یارب هتفه ره رد گیاقد لقادح ات دنوش
لک تیلاعف هتسد ره رد اه ب
ه تسد ندرک بره اب پس .دیآ
کیلوباتم لداعم رد تیلاعف نیا
ردب کدیلوباتم لدادعم ،اده
هدتفه رد هدقیقد سادسا (
MET min/w
) هتدسد رده یاردب
ب یکیزیف تیلاعف ه
یم تسد دیآ
( 57
ینددب تیلاعف حطس.)
مدددک ترودددص هدددب
(MET<600 min/wk)
طدددسوتم ،
(MET 600-1499 min/wk)
لاادب و
(MET≥1500 min/wk)
تسا هدش فیرعت
( 57
. )
ندیا زا شیپ شناراکمه و نانموم
ییاددیاپ و یدیاور یددسراف هددمجرت
هدرددک نیددیعت ارMAQ
دندوب
( 57
نورد یگتدسبمه بیرده ،هماندشسرپ ییایاپ یارب .)
هشوط همانشسرپ ود نیب یا دپ و نومزآ زا شیپMAQ
تیلاعف یارب نومزآ زا ندرکرادک و تدغارف تادقوا یاده
تیلاعف عمج و هتشذگ لاس رد و تدغارف تادقوا( اه
رادک
بیترت هب )ندرک 49
/ –0 41 / –0 45 / 0 نادشن هک دوب هددنهد
یم همانشسرپ نیا یسراف همجرت یلااب ییایاپ یاردب .دشاب
هدتفه کدی رد هدک ددش هتساوط دارفا زا همانشسرپ ییاور تیلاعف هیلک ،لصف ره رد لومعم .ددننک تبث ار دوط یاه
لک دارفا یتحار یارب 59
ینامز زاب هس هب ،تعاس 69
- 1 ،
55 - 69 ، 1 - 55 نآ زا و دش میسقت رد هدک دش هتساوط اه
تیلاعف همه ینامز هزاب نیا تدغارف تاقوا هلمج زا دوط یاه
ینددب تدیلاعف تدبث همانشسرپ .دننک تبث ار ندرک راک و ود نیگنادیم ادب و لدیمکت داردفا یاردب لصف ره طساوا رد همانشسرپ یدیارگمه یدیاور یبایزرا یاربMAQ
MAQ
ش هسیاقم نیگنادیم نیدب نمریپسا یگتسبمه بیره هک ،د
همانشسرپ ود نیگنایم وMAQ
9 تدیلاعف تدبث همانشسرپ
عددمج و ندرکراددک و تددغارف تاددقوا یارددب یددکیزیف تیلاعف بدیترت هدب )ندردک راک و تغارف تاقوا( اه 74
/ 0
( 07 / 0 )P
، 71 / 0 ( 05 / 0 )P
، 95 / 0 ( 06 / 0 ) P
هدک دودب
ناشن راف همجرت طسوتم ییاور هدنهد هماندشسرپ ندیا یدس
یددم دددشاب
( 57
هزادددنا یارددب ).
و کیلوتددسیس راددشف یرددیگ
تددم هدب دارفا ،کیلوتساید 67
هتدسشن تدلاح رد هدقیقد
هزادددنا نددیا و دددندوب یرددیگ
تددسار یوزاددب زا راددب ود ادده
هزادددنا ود نیگناددیم .تددفرگ تروددص ناوددنع هددب یرددیگ
.دش هتفرگ رمن رد درف نوطراشف
دنا ییایمیشویب یاه یریگ هزا زا پ یگرهایس نوط هنومن 69
- 65
،ییاتدشان تعادس
هزادنا تهج مردس یاهددیپیل و نوط زکولگ تملغ یریگ
ادتبا رد یریگیپ یدعب لحارم رد و )هعلاطم لوا زاف(
زاف(
عمج ،)هعلاطم موس و مود ادب اتدشان نودط ددنق .دش یروآ
زکولگ زور و یمیزنآ یجنس گنر زا هدافتسا زادیسکا
هزادنا یرت یمرس حطس .دش یریگ گنر طسوت دیرسیلگ
تکردش( زادیدسکا تافدسف لوردسیلگ ادب یمیزنآ یجنس هزادنا )ناریا ،نارهت ،سراپ نومزآ .دش یریگ
ییاذغ یبایزرا ییاذددغ تددفایرد یباددیزرا یارددب لاددس یددط لوددمعم
همانشسرپ زا هتشذگ کارودط دمادسب هددش یجندس رابتعا
یمک همین 611
متیآ هدیذغت ساندشراک زا .ددش هدافتسا ی
لقادددح هددبرجت ادب 7
نارددهت دددیپیل و دددنق هددعلاطم رد هلاددس
رردکت هرادبرد ناگدننک تکرش تاعلاطا ات دش هتساوط متیآ زا مادک ره هنازور تفایرد هدش فرصم ییاذغ یاه
،هدناهام ادی یدگتفه ،هدنازور بسح رب ار هتشذگ لاس یط عمج .دنک یروآ رصم گنیورس هزادنا
تروص هب هدش ف
هنامیپ لیددبت مردگ هدب پس هک دش زرازگ یگناط یاه
دش
( 24
مانشسرپ رابتعا ).
هدسیاقم گیرط زا کاروط دماسب ه
هورگ ددمآدای ادب هماندشسرپ یاه یذغمزیر و ییاذغ یاه
59 و یژردنا هدسیاقم گدیرط زا هماندشسرپ ییایاپ و هتعاس
یذغمزیر هدب کارودط دمادسب هماندشسرپ ود زا اده تدسد
یگتدسبمه بیره و نوسریپ یگتسبمه بیره .دمآ نورد
هدر یذغمزیر یارب یا ق رادقم ،یژرنا و اه
نیدب لودبق لدبا
کاروطددمآدای هدزاود و کارودط دمادسب همانشسرپ 59
و هدیلوا کارودط دمادسب هماندشسرپ نیب نینچمه و هتعاس تدسا هداد ناشن ار هیوناث
( 25
ندودبن لدماک هدب هدجوت ادب ).
و ییاذددغ ملاددقا دادددعت رددمن زا یددناریا تاددبیکرت لودددج و یژردنا یاودتحم ،ییاذدغ ملادقا رثکا یارب اه یذغمزیر ییاذدغ بدیکرت لوددج زا هدافتسا اب یتفایرد یذغم داوم
(USDA United States Department of Agriculture
Food Composition Table
) دش هبساحم
( 26
یاودتحم ).
نآ یودتحم نیدیعت ادب یدمیژر تیرتین و تارتین رد اده
15
هویم ،تابوبح ،تلاغ لماش ییاذغ متیآ و اده
یزبدس ،اده
ددیدرگ دروآردب هدش دنیآرف تشوگ و تشوگ ،تاینبل
( 27
. )
دش هدهاشم نان رد تارتین یلااب تملغ (
~70 یدلیم مردگ
رد 600 مرددگ ) هوددیم رد تددیرتین و تارددتین نیگناددیم . ادده
1 / 91 - 70 / 5 و 56 / 0 - 67 / 0 یلیم رد مرگ 600 .تسا مرگ
یزبدس شیددب ادب ادده هددچبرت رد تاردتین تددملغ نیردت
151
یلیم رد مرگ 600
،مردگ رددنغچ 947 یدلیم رد مردگ 600
نوطرت ،مرگ 959
یدلیم رد مردگ 600 وهادک ،مردگ 717
یلیم رد مرگ 600 انعن ،مرگ 554
یلیم رد مرگ 600 ،مرگ
فرک 516 یلیم رد مرگ 600 تدیرتین حطس .تسا مرگ
تاجیزبدددس رد 59
/ 0 - 56 / 0 یدددلیم رد مردددگ 600
مردددگ
یددم تاددینبل رد تددیرتین و تارددتین یاوددتحم .دددشاب 97
/ 0 -
69 / 0 یلیم رد مرگ 600 و مرگ 57 / 7 - 51 / 6 د مرگ یلیم ر
600 تشوگ رد تیرتین و تارتین نیگنایم .تسا مرگ و اه
هددش دنیآرف تشوگ 9
/ 64 - 71 / 7 و 4 / 67 - 47 / 5 یدلیم مردگ
رد 600 یم مرگ تدیرتینو تاردتین .ددشاب کدیکفت هدب اده
هویم و تاجیزبس تدشوگ نینچمه و لک یاه
یرواردف یاده
تشوگ لک و هدش ددش هبساحم یفرصم یاه
( 27
تادعلاطم ).
نادشن یندیماشآ بآ تیرتین و تارتین نازیم نیمات یارب رد یندیماددشآ بآ رد تاددبیکرت نددیا عددیزوت هددکدنداد
،ییاذدغ عبانم اب هسیاقم مدک
یدم ردت ددشاب ( 5 / 1 ددصرد و
1 / 51 دصرد و )تیرتین و تارتین یارب بیترت هب هدجوت ادب
هب ( ناریا تیعمج نایم رد بآ مک فرصم 41
/ 0 هدب ،)رتیل
رمن یم یندیمادشآ بآ زا یتفادیرد تیرتین و تارتین دسر
یددم نییاددپ دددشاب
( 54،51
هددب.)
هددعلاطم نددیا رد لددیلد نیددمه
یمن رمن دروم یندیماشآ بآ تیرتین و تارتین .دشاب
اهدمایپ فیرعت شیب یندب هدوت هیامن یواسم رت
70 ردتم ردب مرگولیک
یقادچ .ددش هدتفرگ ردمنرد یمودمع یقادچ ناونع هب عبرم
یمکدش شیدب ردمک رود یوادسم ردت
47 یتنادس یاردب ردتم
دش فیرعت نانز و نادرم
( 30
یقادچ پدیتونف ).
هدب HTW
شیب رمکرود تروص یواسم رت
40 یتناس نادردم یارب رتم و
شیب یواسم رت 17
هدب و نادنز یاردب ردتم یتناس نآ هاردمه
یردت شیددب یمردس دیرددسیلگ یوادسم رددت
655 یددلیم مرددگ رد
یسد رتیل شیب و نادرم رد یوادسم ردت
677 یدلیم رد مردگ
ددش فدیرعت ،نادنز رد رتیل یسد
( 31
نددب یدبرچ هدیامن ).
یتناددس(نساب رودو لوددمرف زا )رددتم
÷ )رتم(دددق }6.7
- 61
دش هبساحم (
).32
یرامآ لیلحت ادددب داردددفا هدددیلوا یاددده یدددگژیو یبادددیزرا یاردددب
یقاچ پیتونف نودمزآ زا یدمک یاده ردیغتم یاردبHTW
T test
زا یدفیک یاده ریغتم یارب و لقتسم یادک نودمزآ
،دش هدافتسا ود نیگنادیم( ترودص هدب بیترت هب جیاتن هک
نیددنچمه .دندددش ناددیب )دددصرد( و )راددیعم فارددحنا± تفایرد پیتونف اب طابترا رد دارفا ییاذغ یاه یقادچ یاه
نومزآ زا اه نآHTW T test
هب هک دش هدافتسا لقتسم
ززرا و دنددش نادیب رادیعم فارحنا و نیگنایم تروص
P
مک زا رت 07 / 0 هدتفرگ رمن رد یراد ینعم حطس ناونع هب
کهدس طادبترا یسررب یارب .دش تدیرتین و تاردتین یاده
پدیتونف زوردب ادب )کدیکفت هدب(ییاذغ مدیژر یقادچ یاده
هداد .دش هدافتسا کیتسجل نویسرگر نومزآ زاHTW
اه
نانیمطا دودح و ناش تبسن تروص هب 47
نادیب دصرد
هداد .دندش زآ نیا رد اه
هب نوم هدش لیدعت و ماط تروص
یاردب .دنددش نادیب لدک یفرصم یژرنا ، نج ،نس یارب ییاذغ میژر تیرتین و تارتین تفایرد طابترا یسررب هدب(
یقادچ یاده پدیتونف تاردییغت زوردب اب )کیکفت ،HTW
نویدسرگر نومزآ زا یمکش و یمومع ،ندب یبرچ هیامن هداد و دش هدافتسا یطط اتدسا بیرده تروص هب اه
درادن
ریداقم و نویسرگر (P
β(P value)
ندیا رد .دنددش نادیب )
پیتونف تارییغت نومزآ هب یقاچ یاه
دارفا دادعت ،تروص
پیتونف یاراد ادب هدسیاقم رد ییادتبا هلحرم رد یقاچ یاه
هب ،هعلاطم ینایاپ هلحرم نودمزآ نیا رد .تسا هدمآ تسد
پیتونف رطآ رد یژردنا و ندج ،ندس ردمن زا یقاچ یاه
یارب .دندش لیدعت لک یفرصم یردت تارییغت
،دیردسیلگ
.دش لیدعت زین ندب هدوت هیامن مردن طدسوت اهزیلانآ همه
رازدفا
هاسنSPSS
57 ریدادقم .تدسا هدش ماجنا مدکP
زا ردت
07 / 0 هب ینعم حطس ناونع .دش هتفرگ رمن رد یراد
اه هتفای
ییاذدغ میژر تیرتین و تارتین لک تفایرد نیگنایم رت هب بیت 6 / 941 و 6 / 60 هک دوب زور رد مرگ یلیم 9
/ 95
یفردصم تاجیزبدس تاردتین هب طوبرم لک تارتین دصرد ( 5 / 577 یددلیم و )زور رد مرددگ 76
لددک تددیرتین دددصرد
( یفرصم تشوگ لک تیرتین هب طوبرم 6
/ 7 رد مرگ یلیم
هدعلاطم رد هددننک تکردش داردفا ندس نیگنایم .دوب )زور 7 / 67 1±
/ 71 و لاس 9 / 91 دصرد زوردب .دندوب درم دارفا
یقادچ پیتونف یعمجت یدطHTW
1 ،یردیگیپ لادس 57
یدگژیو .دودب دصرد تکردش داردفا هدیلوا یاده
رد هددننک
رد هعلاطم هرامش لودج
6 .تسا هدش هداد ناشن
لودج هرامش 1
ییایمیشویب و یجنس نت ،کیفارگومد تایصوصط:
هعلاطم رد هدننک تکرش دارفا
یاراد یقاچ پیتونف6
دادعت(
439 ) یقاچ پیتونف نودب
) دادعت (1317 = حطس یراد ینعم 5
)دصرد(درم 40/7
48/2 0/006
)لاس(نس 40/1 ± 12/6
37/6 ± 14/1 0/001
)دصرد(راگیس فرصم 10/3
8/3 0/2
)هتفه رد تعاس یکیلوباتم لداعم(یکیزیف تیلاعف 34/6 ± 48/5
36/1 ± 60/1 0/ 147
)رتم یتناس(رمک رود 89/6 ± 10/9
85/2 ± 13/6 0/001
(نساب رود )رتم یتناس 101/7 ± 7/8
98/8 ± 8/2 0/02
)عبرمرتم رب مرگولیک(یندب هدوت هیامن 27/3 ± 4/1
25/4 ± 4/6 0/003
)هویج رتم یلیم(کیلوتسیس نوط راشف 110/4 ± 16/4
109/4 ± 15/3 0/318
)هویج رتم یلیم(کیلوتساید نوط راشف 73/6 ± 10/5
71/5 ± 10/4 0/377
)رتیل رب مرگ یلیم(اتشان نوط دنق 89/6 ± 18/9
87/7 ± 15/7 0/240
)رتیل یسد رب مرگ یلیم(دیرسیلگ یرت 135/8 ± 58/3
99/3 ± 44/9 0/002
ندب یبرچ هیامن 30/7 ± 5/7 7
28/9 ± 5/6 0/319
( یقاچ پیتونف6 )HTW
یعم فارحنا و نیگنایم تروص هب یمک یاه ریغتم5 دصرد تروص هب یفیک یاه ریغتم و را
دندش نایب لومرف زا ندب یبرچ هیامن7 )رتم یتناس(نساب رودو
÷ )رتم(دق }6.7
- 61 .تسا هدش هبساحم
یم رمن هب یقادچ پدیتونف یاراد داردفا ددسر
،HTW
هب یدنعم رودط هدودت هدیامن ،ندساب رود و رتلاادب ندس یراد
شیب یندب تونف نودب دارفا هب تبسن یرت
یقادچ پی
HTW
،هوردگ ود نیب رد ندب یبرچ هیامن هعلاطم نیا رد .دنتشاد
یقاددچ پددیتونف اددب تددشادن یراد یددنعم هددطبار ،HTW
( 4 / 51 لباقم رد 5 / 70 و 764 / 0 .)P=
تفایرد تکردش دارفا ییاذغ یاه هدعلاطم رد هددننک
هرامش لودج رد 5
هدتفای .تسا هدش هداد ناشن ندیا یاده
تواددفت دددنداد ناددشن لودددج یددنعم
یژرددنا رددمن زا یراد
تاردیهوبرک ،لک یفرصم یفرصم یبرچ و نی تورپ ،لک
ود رد تدیرتینو تاردتین ییاذدغ تدفایرد نینچمه و لک پیتونف یاراد هورگ نودب وHTW
.تدشادن دوجو ،HTW
کهس طابترا ادب تدیرتین و تاردتین ییاذدغ تدفایرد یاه
یقاچ پیتونف زورب یطHTW
1 لودج رد یریگیپ لاس
امش هر 7 هدطبار ریده .تدسا هدش هداد شیامن یدنعم
یراد
کهس نیب تدیرتین و تاردتین ییاذدغ تدفایرد یاده
زوردب و
یقاچ پیتونف نیرتلاادب .تدشادن دودجو دارفا رد HTW
هویم تارتین و لک تارتین تفایرد کهس ادب هسیاقم رد اه
نییاپ زوردب رطط ،تفایرد کهس نیرت هدب ارHTW
ترودص
ینعم ریغ ت هب یراد بیتر 1 نادش تبدسن( ددصرد 49
/ 0
نانیمطا دودح 47
دصرد 65 / 6 - 55 / 0 ) و 7 تبدسن( ددصرد
ناددش 47 / ناددنیمطا دودددح 47
دددصرد 59 / 6 - 57 / 0 )
تشوگ تارتین تفایرد کهس نیرتلااب اما .داد شهاک یاده
نییادپ ادب هسیاقم رد هدش یروارف ،تدفایرد کهدس نیردت
پیتونف زورب رطط هدب ارHTW
یدنعم ردیغ ترودص راد
ی
7 / 0 ناددش تبددسن( دددصرد 077
/ 6 ناددنیمطا دودددح 47
دصرد 75 / 6 - 16 / 0 .داد شیازفا )
پدیتونف زورب رطط کهدس نیرتلاادب طدسوتHTW
نییاپ هب تبسن و تاجیزبدس تاردتین تفایرد کهس نیرت
تشوگ تدفایرد کهدس نیرتلاادب .دودبن هدجوت لدباق ،اده
هویم تیرتین ،تدفایرد کهدس نیرت نییاپ اب هسیاقم رد اه
رطط پیتونف زورب ارHTW
60 ردیغ ترودص هدب ددصرد
یددنعم ناددش تبددسن( داد شهاددک یراد 40
/ 0 دودددح
ناددنیمطا 47 دددصرد 65 / 6 - 14 / 0 .) کهددس رددگید یادده
،تاجیزبدس ،لدک تدیرتین( ییاذغ میژر تیرتین تفایرد تشوگ تدشوگ لدک و هدش یروارف یاه ردب یریثادت )اده
پددبتونف زورددب تددفایرد .تددشادنHTW
و تارددتین یادده
ین یدددنعم طادددبترا ییاذدددغ مدددیژر تدددیرت ریادددس ادددب یراد
پیتونف تاردییغت هدلمج زا یقاچ یاه ،نددب یدبرچ هدیامن
ندددب هدوددت هددیامن و رددمک رود هددعلاطم یاددهتنا و ادددتبا رد
هددب و تددشادن هداد لددیلد نیددمه
تددفایرد هددب طوددبرم یادده
پیتونف ریاس زورب اب تیرتین و تارتین ییاذغ یقادچ یاده
.تسا هدشن هداد ناشن
لودج هرامش 2
هعلاطم رد هدننک تکرش دارفا ییاذغ یاه تفایرد: یاراد
یقاچ6
دادعت(
439 ) یقاچ نودب
) دادعت (1317= حطس یراد ینعم 5
لک یفرصم یژرنا )زور رد یرلاکولیک(
2415/7 ± 1154/3 2403/4 ± 1066/8
0/231
لک یفرصم تاردیهوبرک )زور رد مرگ(
351/5 ± 222/9 346/9 ± 184/8
0/165
لک یفرصم نی تورپ )زور رد مرگ(
82/1 ± 36/9 81/1 ± 37/1
0/342
لک یفرصم یبرچ )زور رد مرگ(
82/6 ± 38/7 83/9 ± 42/1
0/ 649
تارتین )زور رد مرگ یلیم(
496/7 ± 500/9 لک 495/8 ± 431/7
0/984
تاجیزبس 232/7 ± 157/7
236 ± 173/5 1
اه هویم 82/4 ± 426/3
78/4 ± 353/5 0/240
هدش یروارف یاه تشوگ 1/72 ± 2
1/76 ± 3/1 0/591
اه تشوگ 7/9 ± 5/7
8 ± 7/3 0/244
)زور رد مرگ یلیم(تیرتین 10/1 ± 6/6 لک
10/3 ± 6/4 0/981
تاجیزبس 1/48 ± 0/85
1/49 ± 1 0/188
اه هویم 1/83 ± 5
1/81 ± 4/4 0/893
هدش یروارف یاه تشوگ 0/92 ± 1
0/97 ± 2 0/348
اه تشوگ 3/23 ± 2/2
3/31 ± 3/2 0/240
( یقاچ پیتونف6 )HTW
رایعم فارحنا و نیگنایم تروص هب اه ریغتم5 بی
نا دندش
لودج هرامش 3
طابترا:
کهس و تدیرتین و تاردتین ییاذدغ تفایرد
یقاچ پیتونف زورب یط6
1 یریگیپ لاس
لوا کهس مود کهس
موس کهس
تارتین لک 1 ماط
1/255)2
- 0/96(0/741 0/94(0/723-1/228)
هدش لیدعت 1 7
1(0/777-1/446) 0/99(0/750-1/325)
تاجیزبس تارتین 1 ماط
1/03(0/796-1/351) 0/99(0/765-1/301)
هدش لیدعت 1
1/22(0/922-1/623) 1/09(0/832-1/434)
اه هویم تارتین 1 ماط
1/02(0/790-1/337) 0/95(0/731-1/243)
هدش لیدعت 1
1/09(0/826-1/440) 1(0/765-1/317)
هدش یروارف یاه تشوگ تارتین 1 ماط
0/95(0/732-1/246) 1/05(0/810-1/370)
هدش لیدعت 1
0/80(0/604-1/064) 1(0/765-1/313)
اه تشوگ تارتین 1 ماط
0/88(0/679-1/158) 1/01(0/782-1/320)
هدش لیدعت 1
0/81(0/614-1/084) 0/97(0/744-1/281)
لک تیرتین 1 ماط
0/89(0/688-1/171) 1/01(0/778-1/314)
هدش لیدعت 1
0/87(0/630-1/205) 0/98(0/735-1/312)
تاجیزبس تیرتین 1 ماط
0/82(0/633-1/082) 1/05(0/813-1/368)
هدش لیدعت 1
0/94(0/713-1/260) 1/13(0/867-1/479)
تیرتین اه هویم 1 ماط
0/91(0/704-1/192) 0/90(0/693-1/176)
هدش لیدعت 1
0/99(0/751-1/308) 0/95(0/730-1/253)
تیرتین هدش یروارف یاه تشوگ 1 ماط
0/94(0/721-1/226) 1/02(0/785-1/327)
هدش لیدعت 1
0/80(0/606-1/063) 0/97(0/746-1/279)
تیرتین اه تشوگ
ط 1 ما
0/94(0/725-1/231) 0/98(0/754-1/278)
هدش لیدعت 1
0/87(0/660-1/165) 0/95(0/726-1/258)
( یقاچ پیتونف6 )HTW
سح رب دودح و ناش تبسن ب نانیمطا
47 دصرد
لک یفرصم یژرنا و نج ،نس یارب هدش لیدعت7
ثحب
و تارددتین ییاذددغ تددفایرد طاددبترا هددعلاطم نددیا رد رطط اب تیرتین پیتونف زورب
پدیتونف (یقادچ یاه ،HTW
کددی رد )یموددمع و یمکددش یقاددچ ،ندددب یددبرچ هددیامن لااددب تدفایرد .ددش یدسررب تددیعمج ردب یدنتبم هدعلاطم ی
هوددیم تددیرتین ادده
1/83( یددلیم ،)زور رد مرددگ 60
دددصرد
یقاددچ پددیتونف رددگید فرددط زا .داد شهاددکارHTW
یلااب تفایرد لک تارتین
( 5 / 941 یلیم7
) زور رد مرگ و
هوددیم تارددتین ادده
( 9 / 15 یددلیم )زور رد مرددگ ،
زورددب رددطط
یقاچ پیتونف بدیترت هب ارHTW
1 و 7 شهادک ددصرد
ریه اما .داد ینعم هدمآ تسد هب جیاتن زا مادک
.ددندوبن راد
ریادس زوردب ردطط و تیرتین و تارتین ییاذغ تفایرد نیب پیتونف .ددشن هددید یطادبترا یقادچ یاده ردهاح هدعلاطم
ناشن هددنهد و تاردتین تدفایرد نیدب طادبترا دودجو مددع
پیتونف ای نزو تارییغت داجیا اب ییاذغ میژر تیرتین یاه
یم دارفا رد یقاچ تدیرتینو تارتین نیشیپ تاعلاطم .دشاب
ادب یکارودط فردصم و یمردس کوطدس تروص ود هب ار هدرک یسررب یقاچ و نزو تارییغت دنا
( 65،4
صوصط رد.)
ب تیرتین و تارتین تفایرد یادنبم هدک یکاروط تروص ه
یدم رهاح هعلاطم هدب ،دراد دودجو یدضقانتم جیادتن ددشاب
نزو رد تاردییغت دادجیا مددع و نزو شهاک هک یتروص تادعلاطم رد ییاذدغ تادبیکرت ندیا فردصم ردثا رد ندب زرازگ یناویح تدسا هدش
( 77،65
رد ینادسنا تادعلاطم.)
ردب ردب ییاذدغ مدیژر تیرتین و تارتین تفایرد اب هطبار زو
پیتونف شیب و هتفرگن تروص یقاچ یاه ردب تادعلاطم رت
یم یناویح یاهدم یور ،ردهاح هدعلاطم ادب وسمه .دنشاب
تدددم ینلاودددط هددعلاطم رد
Hezel
شنارادددکمه و (
)12
،
زوم هب ملاس رن یاه تدم
760 یندیمادشآ بآ فرصم زور
ادب هدش ینغ 6
یدلیم ادبیرقت( میددس تاردتین ردتیل رد لودم
لدادعم 770 یدلیم نزو رد یرددییغت )تاردتین زور رد مرددگ
زوم نیا میددس ادب هددش یدنغ( لردتنک هورگ هب تبسن اه
فردصم زدین ادم هدعلاطم رد ،دردکن دادجیا )دیرلک 5
/ 941
یلیم ارتین مرگ یدط ت 1 یردیگیپ لادس هدطبار
یا ریده ادب
پیتونف زا مادک ردگید رد ادما .تشادن یقاچ یاه
هدعلاطم ،تدم ینلاوط
شناراکمه وChow (
7 3
هدک ددنداد ناشن)
فرصم هنازور 5000 یلیم و میددس تدیرتین ردتیل رد مرگ
9000 یلیم دش هفاها میدس تارتین رتیل رد مرگ بآ هدب هد
تدددم هددب یندیماددشآ 950
ثددعاب ،زور رد نزو شهاددک
زوم بآ فردصم( لردتنک هوردگ ادب هدسیاقم رد ردن یاه
دش )رطقم هک
یدم ردهاح هدعلاطم جیاتن فلاط رب ،ددشاب
هددب( تددیرتین و تارددتین یلااددب رایددسب زود فرددصم دیاددش بددیترت 1 و 57 زوددم رد )رددهاح هددعلاطم رددبارب لددیلد ادده
دودددب نزو تاردددییغت دادددجیا هدددعلاطم هدددمادا رد .تدددسا ه
روکذم
( 77 Chow،)
شناراکمه و زوم
رد یردگید یاه
مک نامز تدم و زود یرت
ترودص نیدب ،دندرک یسررب
هنازور فرصم هک 500
یلیم و میدس تیرتین رتیل رد مرگ
900 یلیم بآ هدب هددش هفادها میدس تارتین رتیل رد مرگ
تدم هب یندیماشآ 665
زوم نزو رد یرییغت زور اده
رد
.دردکن دادجیا )رطقم بآ فرصم( لرتنک هورگ اب هسیاقم هدودب ادم هعلاطم زا رتلااب هعلاطم نیا تیرتین نازیم هچرگا یم ناسکی ابیرقت یفرصم تارتین نازیم یلو ندیا ادب ،دشاب
ار روکذم هعلاطم عوهوم ،ام هعلاطم زا لصاح جیاتن لاح یم دییات دنک ناشن دیاش جیاتن نیا . طابترا هدنهد
فردصم
زودم رد نزو شهادک و تدیرتین و تارتین یلااب زود اده
یم .دشاب فلاطرب اما
،رهاح هعلاطم شنارادکمهوZaki
( 34 )
هعلاطم رد ناشن یا دنداد ندوزدفا هک هک 70
، 600 ، 670 ،
700 یلیم یندیمادشآ بآ هدب میدساتپ تاردتین رتیل رد مرگ
زوم رن راتسیو یاه تدم هب
670 زودم نزو ،زور رد ار اده
یواح ،ریش بآ( لرتنک هورگ اب هسیاقم 7
/ 67 یلیم مردگ
هدب هتسباو نزو شهاک نیا هک داد شهاک )تارتین رتیل رد ( موس هورگ هک یتروص هب هدوب زود 670
یلیم تارتین رتیل
( مراهچ هورگ اب هسیاقم رد )میساتپ 700
یلیم تاردتین رتیل
بدیترت هب )میساتپ 61
و ددصرد 57
نزو شهادک ددصرد
نتدشاد .د هدعلاطم رد نیدنچمه یا
El-Wak
شناراددکمه و
( 35 )
هدنازور فردصم هدک دنداد ناشن 770
یدلیم ردتیل رد مردگ
تددم هب یندیماشآ بآ هب هدش هفاها میدس تارتین 650
زوددم رد نزو شهاددک ثددعاب ،زور رد رددن راتددسیو یادده
دش لرتنک هورگ اب هسیاقم .
نیا هب هجوت اب دح فرصم هک