هدکشناد یعیبط عبانمو یزرواشک ی تاتابن حلاصا و تعارز یشزومآ هورگ
دشرا یسانشراک هجرد تفایرد یارب همان نایاپ تعارز شیارگ تاتابن حالصا و تعارز ی هتشر رد
سررب ی
ثات ی ر نم تافلوس فلتخم حوطس ی
ز ی م گنم و زن
ازجا و درکلمع رب ی
گ درکلمع ی
ها وگنلاب ی
رهش ی
Lallemantia iberica ( )
رگشهوژپ :
یبیبح یقن
امنهار داتسا :
یکمرب یضترم رتکد
رواشم داتسا :
هداز نسح دمحم رتکد یبلاط رسای
زییاپ 9911
رثا تیکلام و تلاصا گرب دام قوقح یمامت یونعم و ی
تبترم یروآون و تاعارتخا ،تاراکتبا ،جیاتن رب ا ییییییشان ِیاه
هب قلعتم ،شهوژپ نیا ماجنا یلیبدرا ققحم هاگشناد
یم تیاعر اب ،رثا نیا ا بلطم لقن .دشاب
داتییییسا مان ،یلیبدرا ققام هاگییییشناد مان رکذ اب و هطوبرم تار ّرقم نامعب وجییییشناد و امنهار
.تسا
بنایجنیا یبیبح یقن شناد
هتخومآ ییییییسانییییییشراک ی
دییییییشرا هتییییییشر ر اییییییشی یییییییسدنهم -
شیارگ ژولونکت رگآ هدکیییشناد
ر ایییشی یلیبدرا ققحم هاگیییشناد
هرامیییش هب ییوجیییشناد
2054075979 خیرات رد هک
1399/6/3 ا
نایاپ همان "ناونع تات دوخ یلیییصات ییسررب
ی
ثات ی ر نم ا لوییییس للس م تومییییس ی
ز ی م ازجا درکلمع رب زنگنم گ درکلمع
ی ها وگنلاب
رهش Lallemantia iberica( )
هدومن عافد یم دهعتم ،ما
"هک موش
9 نیا ) نایاپ همان چیه تفایرد يارب ًعبق ار تیلاعف هنوگره ناونع هب ای یلیییصات كردم هنوگ
هاگیشناد ریایس رد ییشهوژپ تایایسؤم و اه
روشک ا اراخ و لخاد ییشهوژپ و ییش ومآ
هدومنن هئارا .ما
نایاپ تاجردنم یمامت مقس و تّاص تیلوئام )2 همان
یم هدهع رب ار دوخ یلیصات .مریگ
9 نیا ) نایاپ همان یم بناجنیا طسوت هدش ماجنا شهوژپ لصاح ، .دشاب
4 ومن هدافتییییییسا نارگید یییییییشهوژپ و یملع ياهدرواتییییییسد ا هك يدراوم رد ) هد
قباطم ،ما
و هدافتسا دروم بنم مان ،یملع یرادتناما لیصا تیاعر اب و هطوبرم تار ّرقم و طباویض هدومن ركذ بانم تسرهف و نتم رد ار نآ تاصخشم ریاس .ما
5 هرهب هنوگ ره ای هدافتیییسا دیییصق ،لییییصات ا تغارف ا دعب هچنانچ ) ریییشن ا معا يرادرب
نیا ا ... و عارتخا تبث ،باتك یاپ
نا همان ه وح ا ،میییشاب هتیییشاد ار و ییییشهوژپ تنواعم
.میامن ذخا ار م لا ياه وجم ،یلیبدرا ققام هاگشناد یرواّنف 6 هئارا تروییص رد ) هلاقم
نیا ا ارختییام نایاپ
همان شیامه رد سنارفنک ،اه
،اهرانیمییس ،اه
ییایمهدرگ مان راینك رد ار یلیبدرا ققام هایگییییییشناد ماین ،تعجم عاونا و ایه
ناگدنییییییایون
.میامن رکذ )رواشم و امنهار دیتاسا و وجشناد(
7 ( نآ ا یشان بقاوع ،دوش تباث قوف دراوم فعخ ،ینام طقم ره رد هچنانچ ) ا
هلمج
یلییصات كردم لاطبا یم ار )... و هاگشناد طیسوت تیاکیش حرط ،
ققام هاگشناد و مریذپ
یم اجم ار یلیبدرا قباطم بناجنیا اب مناد
.دیامن راتفر هطوبرم تار ّرقم و طباوض
یبیبح یقن اضما
خیرات
ناونع و :روآدیدپ مان یوگنلاب هایگ درکلمع یازجا و درکلمع رب زنگنم و میزینم تافلوس فلتخم حوطس ریثات یسررب
یرهش ( Lallemantia iberica )
- / یبیبح یقن
داتسا نا امنهار : یکمرب یضترم رتکد
داتسا :رواشم نا هداز نسح دمحم رتکد
یبلاط رسای سدنهم–
خیرات :عافد 1399/06/03
دادعت حفص 68 :تا
.ص
نایاپ هرامش :همان
اپ هرامش / هورگ مان ی
نا همان
:هدیکچ شور :شهوژپ یسانش لاس رد یشیامزآ
-19 رد9917 لامش یرتمولیک 5 ناتسرهش
یوگنلاب یور رب یمرگ
یملع مان اب یرهش
Lallemantia iberica F.&C.M
لیروتکاف شیامزآ تروص هب )هایس کرزب یلحم مان اب(
رد
یفدااصت لماک یاه کولب حرط بلاق لولحم لماش لوا روتکاف .دش ارجا رارکت هس رد
رد زنگنم تافلوس یشاپ
و رفاص( طاس ود )رازه رد5
( طس نپ رد میزینم تافلوس یشاپ لولحم لمااش مود روتکاف و ،0
/5 ،9 ،9
/5 و4 .دندوب )رازه رد6 .دوب لیبدرا یموب مقر ،هدافتسا دروم مقر
هتفای اه یاتن: روتکاف حوطاس ررن زا هک داد نااشن لولحم(a
)زنگنم تافلوس یشاپ رد
صخاش تافص
،هناد رازه نزو ،گرب دادعت ،گرب طاس رثا ررن زا ، شخ هدام داصرد و یبرچ داصرد ،هناد درکلمع
روتکاف لولحم(b
)میزینم تافلوااس یااشاپ رد
هتوب عافترا و هقدنف دادعت ،هقاااس رطق تافااص فالتخا
ینعم لامتحا حوطس رد یراد و5
دصرد9 و و هقدنف دادعت ،هقاس رطق تافص رد روتکاف ود لباقتم رثا
هتوب عافترا ینعم فالتخا
راد گرب دادعت تافااص اب گرب طااس صخاااش نیب هطبار .دیدرگ هدهاااشم
*( /971 0
= هب یبایزرا دروم تافص هیلک اب یبرچ داصرد ،هناد درکلمع ،هناد رازه نزو نیب هطبار و )r
ج ز هناد درکلمع و هناد رازه نزو ،هتوب عافترا تافص اب شخ هدام دصرد هطبار و گرب طس صخاش
ینعم و تبثم .دوب راد
لولحم و دیدرگ ومن و دشر دوبهب عاب ییااذ راصانع یمهارف یشاپ
رازه رد5
اب زنگنم تافلواس /2
درکلمع شیازفا عاب و تشاد ار هناد درکلمع نیرتشیب راتکه رد مرگولیک 642
لولحم .دیدرگ هناد یشاپ
/5 و4 اب بیترت هب میزینم تافلوس رازه رد6 /4
و642 /6 رد مرگولیک642
اشیب راتکه دربراک .دیدرگ دهاش هب تباسن هناد درکلمع شیازفا عاب و دنتاشاد ار هناد درلکمع نیرت
طااس رد زنگنم تافلوااس حوطااس رد میزینم تافلوااس و رازه رد5
/5 و4 شیازفا عاب رازه رد6
دصرد ،هناد درکلمع ،هناد رازه نزو ،هقدنف دادعت ،هقاس رطق ،گرب دادعت ،گرب طس صخااش تافاص د و یبرچ .دیدرگ شخ هدام دصر
هجیتن :یریگ هایگ دشر یارب زاین دروم ییااذ رصانع یمهارف شیازفا اب میزینم و زنگنم تافلوس دربراک
یقحت نیا رد یبایزرا دروم یفیک و یمک تافااص شیازفا و ومن و دااشر دوبهب عاب یرهااش یوگنلاب .دیدرگ
بلاطم تسرهف ح
هژاو :یدیلک یاه و یمک درلکمع ،یرهش یوگنلاب
زنگنم تافلوس ،یفیک تافلوس ،
میزینم
بلاطم تسرهف ط
بلاطم تسرهف ي
تسرهف بلاطم
-9 فده و همدقم ...
...
...
...
...
9
-9 -9 همدقم ...
...
...
...
...
9
-9 -2 شهوژپ لاوس ...
...
...
...
...
9
-9 -9 ضرف ی ه اه ی شهوژپ ...
...
...
...
9
-9 -4 شهوژپ فادها ...
...
...
...
...
4
-9 -5
ّمها و ترورض ی
ت شهوژپ ...
...
...
...
4
-9 -6 گ ی ناها وراد یی ...
...
...
...
...
4
-9 -7 رات ی هچخ گ زا هدافتسا ی
ناها وراد یی ...
...
...
4....
-9 -9 الد ی ل گ تشک ی ناها وراد یی ا رد ی نار ...
...
...
5..
-9 -1 گ شنکارپ ی
ناها وراد یی ا رد ی نار ...
...
...
...
5
-9 -90 وگنلاب ی رهش ی ...
...
...
...
...
6
-9 -99 د ی هچاب وگنلاب ی رهش ی ...
...
...
...
6
-9 -92 گ ی سانشها ی وگنلاب ی رهش ی ...
...
...
...
6
-9 -99 نامرد صاوخ و هدافتسا دراوم ی
...
...
...
...
7
-9 -94 سناسا ...
...
...
...
...
9
-9 -95 سوم ی ژال وگنلاب ...
...
...
...
...
9
-9 -96 وگنلاب نذور ...
...
...
...
...
1
-9 -97 وگنلاب تشاد و تشاک ی
رهش ی ...
...
...
...
1
-9 -97 -9 تشاک شور ...
...
...
...
...
1
-9 -97 -2 س ی متس تشک ...
...
...
...
90
-9 -97 -9 تشک مع و نامز ...
...
...
...
90
-9 -97 -4 ن دروم راب رادقم ی
زا ارب ی تشک ی راتکه ...
...
...
90
-9 -97 -5 نز هناوج تدم ی
...
...
...
...
90
-9 -97 -6 هتوب مکارت ...
...
...
...
...
99
-9 -99 بآ ی را ی ...
...
...
...
...
99
-9 -91 نی اهزا ی ااذ یی ...
...
...
...
99....
-9 -20 زره فلع لرتنک ...
...
...
...
92.
-9 -29 تشادرب ...
...
...
...
...
92
بلاطم تسرهف ك
-9 -29 -9 تشادرب نامز ...
...
...
...
92.
-9 -29 -2 هناد تشادرب ...
...
...
...
92.
-9 -29 -9 هناد ندرکادج ...
...
...
...
99
-9 -29 -4 هناد درکلمع ...
...
...
...
99...
-2 نابم ی پ و ی ش ی قحت هن ی ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 رات دنور ی خ ی اهدوک فرصم ی
ش ی م ی ا یی ...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 مها ی ت یاغمزیر رصانع دربراک و ییایمیش یاهدوک هنیهب فرصم Error! Bookmark
not defined.
-2 -9 رعت ی ف دوک ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 -9 اه دوک ی ش ی م ی ا یی ...
...
k not defined.
Error! Bookmar
-2 -9 -9 -9 اهدوک ی ن ی نژورت ه ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 -9 -2 اهدوک ی هرفسف ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 -9 -9 اهدوک ی هساتپ ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 -9 -4 اهدوک ی درگوگ ی ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 -9 -5 اهدوک ی سلک ی م نم و ی ز ی م ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -9 -9 -6 اهدوک ی لماک ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -4 نم ی ز ی م ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -4 -9 دوبمک مئالع گ رد
ی ناها ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -4 -2 نارحب دح ی نم ی ز ی م گ و کاخ رد ی
ها ...
t defined.
Error! Bookmark no
-2 -4 -9 نم تافلوس دوک ی
ز ی 7م هبآ ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -4 -4 ام دوک ی ع ن ی تارت نم ی ز ی م ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -5 اهدوک ی فرصم مکرصانع ...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -6 زنگنم ( )Mn ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-2 -7 ثاات ی ر اااشااپلولحم ی
نم تافلواااس ی
ز ی م ازجا و درکلمع رب زنگنم و ی
گ درکلمع ی
ناها عارز ی
...
...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 قحت شور ی ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -9 ارجا لحم تاصخشم ی
امزآ ی ش ...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -2 امزآ حرط ی ش ی ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -9 لمع ی تا عارز ی ...
...
..
fined.
Error! Bookmark not de
-9 -4 زرا دروم تافص ی
با ی ...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -9 گرب طس صخاش ...
...
Error! Bookmark not defined.
بلاطم تسرهف ل
-9 -4 -2 گرب دادعت ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -9 هقاس رطق ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -4 هقدنف دادعت لصا هقاس رد
ی ...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -5 هتوب عافترا ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -6 د رازه نزو هنا
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -7 هناد درکلمع ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-9 -4 -9 نذور دصرد ...
...
..
d.
Error! Bookmark not define
-9 -5 لحت ی ل رامآ ی ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 اتن ی و ی هتفا اه ی شهوژپ ...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 ازجا و درکلمع ی
درکلمع ...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -9 گرب طس صخاش ...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -2 رب دادعت گ ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -9 هقاس رطق ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -4 لصا هقاس رد هقدنف دادعت ی
...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -5 هتوب عافترا ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -6 هناد رازه نزو ...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -9 -7 د درکلمع هنا
...
...
...
ror! Bookmark not defined.
Er
-4 -2 ک تافص ی ف ی ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-4 -2 -9 برچ دصرد ی
...
...
..
Error! Bookmark not defined.
-4 -2 -9 شخ هدام دصرد ...
...
Error! Bookmark not defined.
-5 تن و حب ی هج گ ی ر ی ...
...
Error! Bookmark not defined.
-5 -9 تن ی هج گ ی ر ی ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
-5 -2 پی تاداهنش ...
...
...
Error! Bookmark not defined.
تسرهف لوادج
لودج -9 -9 وج تاصخشم ی
لاس ههام شش امزآ لحم9917
ی ش مرگ ناتسرهش رد ی
...
21
لودج -9 -2 وج تاصخشم ی
لاس ههام شش امزآ لحم9919
ی ش مرگ ناتسرهش رد ی
...
90
لودج -4 -9 زرا دروم تافص سنایراو هیزجت ی
با ی ...
...
...
90
لودج همادا -4
-9 ...
...
...
...
...
46
لودج -4 -2 برچ دصرد تفص سنایراو هیزجت ی
...
...
...
47
لودج -4 -9 شخ هدام دصرد تفص سنایراو هیزجت ...
...
...
41
لودج -4 -4 گتسبمه ی ب ی ن زرا دروم تافص ود ی
با ی ...
...
...
59
لودج تسرهف اه
4 لکش 9- - ور رب زنگنم تافلوس حوطس رثا ی
گرب طس صخاش تفص ...
...
96
4 لکش 2- - نم تافلوس حوطس رثا ی
ز ی م ور رب ی گرب طس صخاش تفص ...
...
96
4 لکش 9- - ور رب زنگنم تافلوس حوطس رثا ی
گرب دادعت تفص ...
...
97
4 لکش 4- - نم تافلوس حوطس رثا ی
ز ی م ور رب ی گرب دادعت تفص ...
...
99
4 لکش 5- - تافلوس هبناجود رثا زنگنم
× نم تافلوس ی
ز ی م ور رب ی هقاس رطق تفص ...
91
4 لکش 6- - زنگنم تافلوس هبناجود رثا ×
نم تافلوس ی
ز ی م ور رب ی لصا هقاس رد هقدنف دادعت ی
40 .
4 لکش 7- - زنگنم تافلوس هبناجود رثا ×
نم تافلوس ی
ز ی م ور رب ی هتوب عافترا تفص ...
42
4 لکش 9- - ور رب زنگنم تافلوس حوطس رثا ی
هناد رازه نزو تفص ...
...
49
4 لکش 1- - نم تافلوس حوطس رثا ی
ز ی م ور رب ی هناد رازه نزو تفص ...
...
49
4 لکش 90- - حوطس رثا ور رب زنگنم تافلوس
ی هناد درکلمع تفص ...
...
44
4 لکش 99- - نم تافلوس حوطس رثا ی
ز ی م ور رب ی هناد درکلمع تفص ...
...
45
4 لکش 92- - ور رب زنگنم تافلوس حوطس رثا ی
برچ دصرد تفص ی
)%(
...
...
49
4 لکش 99- - نم تافلوس حوطس رثا ی
ز ی م ور رب ی برچ دصرد تفص ی
)%(
...
...
49
4 لکش 94- - ور رب زنگنم تافلوس حوطس رثا ی
)%( شخ هدام دصرد تفص ...
50
4 لکش 95- - نم تافلوس حوطس رثا ی
ز ی م ور رب ی )%( شخ هدام دصرد تفص ...
50
ریواصت تسرهف
تسرهف لکش اه
-1 فده همدقم
-1 -1 همدقم
یرهاااش یوگنلاااب (
Lallemantia iberica )
گ اای ها ی ی هاالااااسک فلع و
ی هااب لعتم هاالیبق
Stachyoideae-nepteteae ( هریت و
Lamiaceae )
نایعانعن اای هدوب
( Amanzadeh et al.,
)2011 هناد و زا راااشرااس نآ یاه نذور
کاروخ یاه ی
تااسا ( Megaloudi, 2006 اااشنم .)
نآ ار
زاقفق هدرک رکذ یلو دنا ای ن گ ی ها ا فلتخم طانم رد ی
نار ی تفا زا و تااسا هدااش هتااشاگ
رود یاه
لوت تهج ی د هناد نذور یاه ی تااشک نآ یم
( دوااش Samadi et al., 2007 .)
رد یرهااش یوگنلاب
سب ی یرا زا سآ یاهروشک ی
ا یی زا کرت هلمج ی
ه ، روس ی ه نچمه قارع و ی
ن بونج یاپورا یاهروشک رد ی
ن یزکرم و ی
ز ی تفا یم ( دوش Shafiee et al., 2011 .)
ماسا اب یرهش یوگنلاب ی
:نوچمه نوگانوگ
اس یوگنلاب ی
،ها س کرزب ی
1ها
، اهدژا رس م روهشم
ی دشاب ا رضاح لاح رد . ی
ن گ ی ها تهج لوت ی د و هناد
نی ز اسوم و نذور ارختاسا ی
ژال تشک م ی هدوب ناتک نذور هباشم نآ نذور .دوش (
Kazmi et al,
)2011 زا شیب یاراد و یم الاب ینادیاااسکا یتنآ تیاااصاخ اب اااشخ نذور داااصرد90
داااشاب
( Amanzadeh et al., 2011 نذور ،ییانااشور ،ییااذ یاهدربراک یاراد یرهااش یوگنلاب نذور .)
ذور ،الج تسا ییوراد و سیرگ نذور ،یشاقن ن (Jones and Valamoti, 2005
برچ یاهدیسا .)
:لمااش نآ نذور /5
، یتملاپ داصرد6 /9
، یرائتسا دصرد9 /9
، یئلوا دصرد90 /9
دصرد90
-1
کر هرق
فده و همدقم 2
و یئلونیل یم ینلونیل دصرد69
،ناراکمه و شابرود یزابهش( دشاب .)9914
ا هب هجوت اب ی
هکن
ای نار ی ک ی لاااصا زکارم زا ی
عونت تنژ ی ک ی ک و هدوب یرهاااش یوگنلاب ز تمدق نآ تاااش
ی یدا
،دراد
نچمه ی ن لد هب ی ل ط رد یراگزاااس ی
گ هک ،نامز ی
ها ا رد یرهااش یوگنلاب ی
ن هدومن بااسک طانم
،تسا نژ یواح بولطم یاه ی
رن ی ر کشخ هب لمحت ،ی
و تافآ هب تمواقم و یروش ب
ی یرام لخاد اه
تسا هدش روشک ،ینادجو(
.)9975
خاشم ینامز درکلمع شیازفا رد ورکیم راصانع شقن یم ص
ییااذ رصانع ررن زا هایگ هک دواش
یکی ،دشاب الاب طس دحاو رد یدیلوت درکلمع نازیم و دشاب هتاشاد رارق بولطم یاراش رد ورکام دروم رد هنافساتم .تسا نآ یحاص هیاغت و دوک هنیهب فراصم درکلمع شیازفا رد رثوم لماوع زا رارق ریثات تحت ار نآ تیفیک هک هایگ نیا باسانم هیاغت یشخب تیااضر یدربراک تاقیقحت دهد
نییاپ رگید یاهروشک اب هسیاقم رد امروشک یراتکه درکلمع لیلد نیمه هب تسا هتفرگن تروص ت
ر
،یتوکلم( درادن تقباطم یناهج یاهدرادناتسا اب یدیلوت لوصحم یفیک تایصوصخ و تسا 9994
،رهپاس و یتوکلم و .)9994
بولطم یارش رد ییااذ راصانع تیریدم ییااذ رصانع نیب یتسیاب
و یدورو دانک رارقرب هاانزاوم ،ینااالوط نااامز تدام یارب و یجورخ
،ینارهط و یتوکلم(
و9979
.)9971 یم دوک باسانم رادقم دربراک یدوبهب و رادیاپ یزرواشک ّقحت هب دناوت
و زرواشک عاضوا
فرصم رصنع هک تسا نیا دوک دربراک رد هلئسم نیرتمهم .دنک مک هدننک هب ییااذ
م روط و رّثؤ
نودب هب ،تاسیز یحم و هایگ رب بّرخم تاریثأت داجیا دوش باج هایگ هلیاسو
و تسرد فرصم .
هداهن عاونا باسانتم هب یزروااشک یاه
هار زا یکی اهدوک هژیو یاتسار رد هک تسا ییاه
تسایس
یاهروشک هزورما .تسا رادروخرب ییازاسب تیمها زا یزروااشک رادیاپ عاسوت یاه هجوت هتفرشیپ
شقن هب یدایز مک راصانع
رد .دنراد یزرواشک تالوصحم تیفیک دوبهب و دیلوت شیازفا رد فرصم
نامزاس اسوت هداش ماجنا تاعلاطم یناهج رابراوخ
)وئاف(
زا شیب هک تسا هدش مولعم دصرد99
کاخ زا دنچ ای راصنع ی دوبمک هب یعون هب ناهج یاه مک راصنع
دنتسه التبم فرصم (
فاک ی و
،ناراکمه .)9999
رد دوجوم یزلف رصنع اهنت میزینم راتخاس
،تسا هتفرگ رارق نآ زکرم رد هک دشاب یم لیفورلک
میزینم دوبمک بجوم
یم لیفورلک رادقم شهاک ،بیکرت نیا دوجو نودب هک تسا صخشم و دوش
قن یهایگ یاه میزنآ یرامشیب دادعت رد میزینم .دوش یم لالتخا راچد هایگ یگدنز نک لاعف ش
هدن
سفنت رد هک یرتیس دیسا هخرچ رد صوصخ هب هنبرکوردیه داوم مسیلوباتم رد رصنع نیا .دراد دراد تلاخد ،تاااسا رثوم هاایگ (
Malakouti, 1999 )
، هدنهد لاقتنا ناونع هب میزینم نینچمه
یه ید هلمج زا اه میزنآ زا یرایسب هدننک لاعف و دنک یم لمع ناهایگ رد هناد هب رفسف و زانژورد
تااسا زالیااسکوبرک ید (
Malakouti and Homaei, 2004 .)
،میااسلک مااسیلوباتم یارب میزینم
نیماتیو تیمها اب رایسب یژرنا هب نوخ دنق لیدبت رد میزینم .تسا یروراض میاساتپ و رفاسف ،C
فده و همدقم 3
رد راد میزینم یاهدوک بسانم فرصم .تسا هداش هتخاناش سرتاسا داض هدام ناونع هب و تاسا لع عرازم شیازفا نمااض دناوت یم ،دنتااسه هجاوم رااصنع نیا دوبمک اب هک تالوااصحم ریاااس و هفو
دشاب رثوم زین ماد و ناسنا یتمالس و هیاغت رب ،لواصحم (
یهاقناخ ،ناراکمه و .)9919
زنگنم زین
زا مک رااصانع هلمج کاخ بلذا هک تااسا یفرااصم
رب هوالع و دنتااسه نآ دوبمک راچد یکهآ یاه
شهاک هایگ ،درکلمع یم زین نآ دوبمک راچد
لاعف رد رّثؤم رااصنع زنگنم .ددرگ میزنآ ندرک
یاه
رد و هدوب هایگ رد یفلتخم تاردیهوبرک مااسیلوباتم
شقن زتنااسوتف و سّفنت ،هنیمآ یاهدیااسا ،اه
یم افیا یمهم دنک
( Yilmaz et al., 1999 .)
مک راصنع نیا فرصم
رد ییایمیشویب فیاظو ررن زا
میزینم هایباااش هاایگ یم لامع
نوی ،ود ره .دنک یمیزنآ سکلپمک اب ار ATP
( و اهزانیکوفاااسف
اهزارفسنارتوفاسف )
یم دنویپ یم لیکشت زنگنم سوت هک یدنویپ هکیلاح رد ؛دنهد دوش
یدنویپ اب
میزینم اسوت هک یم لیکاشت
هخرچ یاهزانژوردیهد و اهزالیسکوبرکد .تسا توافتم یمک ،دوش
یم لاعف زنگنم اسوت زین سبرک دنواش
. متسیسوتف رد زنگنم دوجو شنکاو رد هکII
یزجت یاه
یم تکرااش بآ یرورااض زین دنک
یم رامااش هب دور
، دیدااش شهاک عاب هایگ رد زنگنم دوبمک
یم درکلمع و زتنسوتف دوش
( Heckman, 2000 کاخ رتشیب ندوب یکهآ هب هجوت اب .)
و ناریا یاه
ورکیم و ورکام رااصانع باج تیلباق ندوب نییاپ کاخ نیا رد
یم رااصانع نیا دوبمک ،اه کی دناوت
ی
اب ،دشاب یرهش یوگنلاب نوچمه یعارز ناهایگ درکلمع دیلوت و ومن و دشر هدننکدودحم لماوع زا رب زنگنم و میزینم فلتخم حوطااس ریثات یااسررب شهوژپ نیا زا فده هدااش هتفگ دراوم هب هجوت ناتسرهش رد یرهش یوگنلاب درکلمع یازجا و درکلمع یم یمرگ
.دشاب
-1 -2 لاوس شه ژپ
-9 یم یرهش یوگنلاب درکلمع شیازفا عاب زنگنم و میزینم رصانع دربراک ایآ
؟دوش
-2 شیازفا و اااشخ هدام نازیم شیازفا عاب زنگنم و میزینم راااصانع لداعتم فراااصم ایآ
یم نآ تیفیک
؟دوش
-1 -3 هیضرف شه ژپ اه
-9 لولحم و میزینم تافلوس یشاپ .دراد یرهش یوگنلاب یفیک و یمک تافص رد یریثات زنگنم
-2 لولحم حوطااس رد رییغت یازجا و درکلمع رب یتبثم ریثأت میزینم و زنگنم تافلوااس یااشاپ
.دراد یرهش یوگنلاب درکلمع -9 هدافتااسا ماوت
زا میزینم و زنگنم تافلوااس رب یتبثم ریثأت
درکلمع شیازفا ک و یمک
رد یفی
یرهش یوگنلاب دراد
.
فده و همدقم 4
-1 -4 شه ژپ فادها
درکلمع شیازفا درکلمع یازجا و
زا هدافتاسا اب ورکیم و ورکام راصانع
فده یلصا یم شهوژپ
دشاب . -9 لولحم فلتخم حوطااس نییعت رب میزینم و زنگنم تافلوااس یااشاپ
درکلمع درکلمع یازجا و
یرهش یوگنلاب -2 ریثأت نییعت هدافتااسا
ماوت زا رد میزینم و زنگنم تافلوااس و درکلمع شیازفا
لمع یازجا درک
یرهش یوگنلاب
-1 -5 شه ژپ تیّمها ر رض
هک ییاجنآ زا شرازگ
زنگنم باج هداش لثم رگید ییااذ رصانع باج شیازفا عاب دناوت یم
هناد نذور شیازفا زین و زتنسوتف شیازفا ،لیفورلک یاوتحم شیازفا عاب و هدش میاسلک و رفاسف ددرگ ( و هنایچ ییااضر ،ناراکمه
)9919 هک ییاجنآ زا زین و ، ریثات دروم رد یهباشم یاه شرازگ
دراد دوجو ینذور ناااهااایگ یخرب رد نذور و هااناد درکلمع رب مویزینم راد ینعم و روپ ازریم(
،ناراکمه یوگنلاب ینذور هایگ تیفیک و تیمک یور رب روکام رااصانع ریثات یااسررب اال )9992
یرهش ددعتم یاهدربراک هک
،دراد یکاروخ و ییوراد فده
یلصا شهوژپ رضاح دشاب یم .
-1 -6 یی راد ناهایگ
احل هب مه عماوج یتمالااس و تااشادهب نیمأت رد یااصاخ تیمها و شزرا زا ییوراد ناهایگ یرامیب زا یریگاااشیپ مه و نامرد دنتاااسه و هدوب رادروخرب اه
( Kafi et al., 2001 )
لاح رد .
،رضاح دصرد25
یاهوراد زا و دنراد یهایگ أشنم ،دوجوم
دصرد92 یبورکیم عبانم زا زین اهوراد
هداش هتخااس دیلوت لیسناتپ .دنا
تسالاب رایسب تعیبط رد یهایگ یاهوراد (
Lombardo et al.,
.)2005
-1 -7 یی راد ناهایگ ا هدا سسا هچ یرات
یزتنااس و ییایمیااش یاهوراد زا هدافتااسا رد
مرد رورنم هب ییوراد ناهایگ یگدنز خیرات اب نا
هدوب نامز مه نااسنا ،تاسا
راثآ تعرس هب یلو تفای اور تداش هب هتاشاگ نرق مین رد هچ رگا
نآ راب نایز یگدنز رب اه
نااسنا اه دیدرگ ییوراد ناهایگ هب ددجم شیارگ ببس (
Temperini et
al., 2009 یرافح رد .)
60000 یاه قارع هلاااس ناااسنا
یوراد هایگ تااشه هیلوا یاه هلمج زا ی
فده و همدقم 5
یم رارق هدافتاااسا دروم ار یمتخ و اردفا ناهایگ ،یماما هدزاود و ینیاااسح نونجم( تاااسا هداد
.)9996 داااشاب یم ییایرآ هرود هب هوبرم ام رواااشک رد بط خیرات ،
هتیرت یناریا اااشزپ ،
ردپ
نآ هراصع و ییوراد ناهایگ دربراک زا هک هدوب ناولهپ باسااشرگ رد وا ماقم و هتشاد عالطا اه
بط
( پتوهمیا ماقم ریرن ۰۰۳۳
مور رد سوینالوکسآ و نانوی رد سویبلقنا ،ناتساب راصم رد )م.ق هس(
تاااسا هدوب )نامرد عونلا بر (
Sadeghi et al., 2003 ).
ییوراد ناهایگ ام ناکاین یلک روط هب
هتااشاد رایتخا رد یدایز رایااسب نآ ریثات هدهاااشم و ندروخ اب هبرجت هب و دنا
اب ای و اه هدهاااشم
نآ هب دوخ نداد شلام ای و ناهایگ هنوگ نیا ندروخ مااگنه هاب تااناویح ینامرد راثآو دئاوف اب اه
هدش انشآ اهنآ زا یخرب ،یماما هدزاود و ینیسح نونجم( دنا
.)9996
-1 -8 ناریا رد یی راد ناهایگ تشی لیلاد
عومجم زا زا شیب زا هااکنیا دوجو ااب ،یهاایگ هاانوگ رازه700
250000 یم هانوگ
داوم ناوت
دودح هزورما .درک ارختسا ییایمیش و ییوراد ییاهروشک رد رطعم و ییوراد ناهایگ هنوگ9500
هرهب دروم ناتسلگنا و هیکرت ،ایناپسا ،ناتسراجم ،ناملآ ،هسنارف ،یساورک ،ناتاسراغلب ،ینابلآ ریرن هنوگ نیا زا .دانراد رارق یرادرب دودح اه
ات50 طاااس رد هنوگ60 نایرج رد و یدااااصتقا دیلوت
تیلاعف قف هک ،دنا هتفرگ رارق یداژن هب و یعارز هب یاه نآ زا هیوناث تیلوباتم920
و ارختسا اه
یم هدافتسا وراد ناونع هب ،یماما هدزاود و ینیسح نونجم( دنوش
.)9996
-1 -9 ناریا رد یی راد ناهایگ شنیارپ
شهوژپ ( فولیواو یااه رورنم هااب )9995
و یکاروخ ناااهااایگ یور رب قف ینژ زکارم نییعت
هیودا ناهایگ دننام( دنراد یگناخ فرصم هک یناهایگ نینچمه و یدااصتقا .تسا هتفرگ ماجنا )یا
هداوناخ هک یقطانم یم اهنآ رد نونکا مه ییوراد ناهایگ یاه سنج ای یهایگ یاه
عقاو رد ،دنیور
یقلت ناهایگ زا هنوگ نیا ینژ زکارم نامه یم
یحاون رد رتشیب ییوراد ناهایگ یلک روط هب .دنواش
یم لدتعم هداوناخ زا یخرب یلو ،دنیور
هدرتاسگ هک ییوراد ناهایگ دجاو یهایگ یاه یرتشیب یگ
هنارتیدم و یریاااسمرگ یحاون هب ،دانراد زین هداوناخ هلدتعم طانم رد .دنراد لعت یا
یهایگ یاه
هداوناخ لمااش ،شاخشخ ،یرفعج یاه
عیزوت هریذ و بیطلا لبنس ،نایئاپیلچ ،ورس ،هلالآ ،خرسلگ
هدااش هنارتیدم و یریااسمرگ طانم رد .دنا هداوناخ یا
هداوناخ لماااش ،یهایگ یاه ،ناجمداب یاه
( دنتسه یگدنکارپ یاراد هریذ و کرینپ ،رادمن ،اسآ هناورپ ،بانع ،هرهزرخ ،باداس Daneshvar
Kakhki and Farahmand Gelyan, 2012 .)
فده و همدقم 6
-1 -11 رهش وگنلاب
( )کرز هرق( یرهش یوگنلاب Lallemantia iberica, Fisch.et
سناسا یاراد ناهایگ زا یکی )
( نااایعااانعن هداوناااخ زا و Lamiaceae
،ناراااکمه و هداز عراز( ) هریت ریز هااب و هدوب )9996
Nepetoideae هاافیاااط ،
Mentheae هاافیاااط ریز و
Nepetinae ( دراد لعت
Harley et al.,
هژاو زا هداوناخ نیا مااسا .)2004 Labium
مان نیا و هدااش هتفرگ بل ینعم هب هک لیلد هب یرااگ
لگ دوجو یم بل ود یاراد بلذا هک تساهنآ یاه ،ارعش مخفا دیعس( دنشاب
نایعانعن هریت .)9992
دودح رد هک هتاااشاد هنوگ5600
هتاااسد سنج229 ( دنا هداااش یدنب
Dinc et al., 2009 و
نیااسح ،ناراکمه و هداز سناااسا و ییوراد ناهایگ .)2099
رایااسب یکیژولوکا فاطعنا هریت نیا راد
میلقا هب یدایز یم بوسحم یهایگ مهم یکیتنژ ریاخذ زا لیلد نیمه هب ،دنراد عونتم یاه
نوش و د
دربراک زین یتااشادهب و یااشیارآ عیانااص رد ،عونتم رایااسب رطعم تابیکرت زا یرادروخرب لیلد هب وارف ،هدازربکا( دنراد نا .)9992
-1 -11 رهش وگنلاب هچابید
هرق ای یرهااش یوگنلاب رد اپورا قرااش بونج و ایااسآ برذ بونج رد هک تااسا یهایگ کرز
نامز یم تااشک رود رایااسب یاه زا یفلتخم طانم رد یلو هدوب زاقفق یموب هایگ نیا .تااسا هدااش
هب بااس یورواش زا ییاهتماسق رد نینچمه و ناریا یم تاشک ینذور هایگ ی ناونع
تسا هدش
،یتومالاو و زنوج(
ییاوه و بآ فلتخم یارش نوچمه یلیالد هب ینذور هایگ نیا تاشک .)2005
( داش هجاوم تاسکاش اب اداناک و شیرتا ،ناملآ نوچمه ییاهرواشک
, 1987 et al Van Soest
نیا تشک .)
هدمع زکارم زا یکی و هتااشاد ییالاب تمدق ناریا رد هایگ یم یرهااش یوگنلاب یکیتنژ عونت
ب دااشا
( Ursu and Borecean, 2012 .)
-1 -12 رهش وگنلاب یسانشهایگ
( دایئولپید یهاایگ یرهاااش یوگنلااب 2n=14
هقطنم رد هک هدوب هپلود و هالااااسکی یهاایگ )
هرق مان اب رتاااشیب نازروااااشک نیب رد ناریا طانم بلذا و ناجیاابرذآ یم هتخاناااش کرز
دواااش
( Amanzadeh et al., 2011 هقااااس هایگ نیا ،)
نودب دابیرقت و هدااااس و یراب ،درفنم ،یفلع یا
دودح رد یعافترا .دراد کرک ات20
یتنااس60 نیا یارش ندوب دعااسم ترواص رد و هتاشاد رتم
،ینابرق( تااسا هدااش شرازگ مه رتااشیب عافترا گرب .)9994
و هدوب لباقتم و تفج تروااص هب اه
گرب تفج لک دادعت د اه
دودح یلاصا هقااس ر ،ندش زبس زا سپ زور45
ات94 شرازگ ددع97
فده و همدقم 7
هراوگرب ود گرب ره هدعاق رد .تسا هدش ( دراد دوجو2
2011 et al., .)Lon
گرب نهپ ینییاپ یاه
هیااشاح ،زارد و هرگنک یا
لوط هب یگربمد و یا ات5
یلیم90 مراهچ گرب ات گرب لوط .دنراد رتم
لیوط هک( یلصا هقاس نیرت
یم شیازفا )تسا هتوب گرب یلصا هقاس مراهچ گرب تفج زا یلو ،دبای
گرب لوط زا هقاس یالاب تمس هب یم هتساک اه
،ینابرق( دوش گرب تفج زا زین گرب ضرع .)9994
یم شهاک هقاس یاهتنا تمس هب سپاس و هتفای شیازفا مود هب لوا گرب تفج بیترت نیا هب .دبای
یرع یلصا هقااس مود گرب نیرت
گرب هب ضرع نیرتمک و هتوب هتوب تسا هوبرم هتوب یاهتنا یاه
( 2011 et al., لگ هساک .)Lon
هلول3
لوط هب یا یلیم1
یم متخ یثلثم هنادند نپ هب و رتم .دوش
لاگ مااج هلول مه4
لوط هب یا ات 90
یلیم92 یرط زا و هبل ود و رتم هبل رد یلوط یگدروخات2
مچرپ یناقوف اهنپ نآرد اه
یم صخااشم ،تااسا ن ( دوااش
Lon et al., 2011 لگ .)
یوگنلاب یاه
یترواص ای دیفاس سنر هب و یاسنج ود یرهاش یم
هامریت ات دادرخ زا نآ یهدلگ مسوم و دناشاب
هوهق ای هایاس و یپراکواسکیم تیاصاخ یاراد و هقدنف عون زا هویم .تاسا و لکش یکود و هریت یا
هقدنف داعبا اسوتم /91
×0 /44 یتنااس0 یم رتم ،ینابرق( دشاب ،یبلاط و9994
عون ود .)9910
یاااسار کرک ینزواااس و5
هراوگرب و لگ هاااساک ،گرب ،هقااااس یور ،6
هدید یرهاااش یوگنلاب یاه
یم (دوش Dinc et al., 2009 .)
-1 -13 ینامرد صاوخ هدا سسا دراوم
یم یرهاش یوگنلاب فراصم دراوم زا دیلوت ،هناد زا نذور دیلوت هب ناوت
،هناد زا باعل ای ژالیسوم
ناسنا یارب ییااذ ناونع هب یشک نذور زا دعب هلاجنک دربراک ،هایگ یشیور هرکیپ زا سناسا دیلوت گرب زا هدافتاسا ،ماد و هخااشراس و اه
هزات یزبس ناونع هب یهدلگ زا لبق هایگ زباس یاه و یروخ
،ناراکمه و یرمق( درک هرااشا زباس دوک ناونع هب دربراک )9914
هایگ ناونع هب یرهااش یوگنلاب .
یم تااشک زین یتنیز زا .تاااسا بوطرم و مرگ یرهاااش یوگنلاب تعیبط یتنااس بط رد .دواااش
یم هایگ نیا هدمع ییوراد و ییااذ یاهدربراک هناحبص رد هدادوب هناد زا میقتسم هدافتاسا هب ناوت
هناد زا نینچمه .دومن هرااشا لاسع اب هولخم ای و صلاخ ترواص هب لاب یاه
تلع هب یرهاش یوگن
هراصع اب هولخم تبراش هیهت رد یتبراش مخت ناونع هب ناحیر مخت دننامه الاب ژالیاسوم نتاشاد یم هدافتاسا شرتومیل ای و نارفعز گرب .ددرگ
یزبس ناونع هب یهدلگ زا لبق یرهش یوگنلاب یاه
هزاات یم فراااصم مه یروخ نپ بلعث و وگنلاب هناد یدیئولکوردیه تابیکرت زا .دواااش
هج یعون یا
2-Bract
3- Calyx
4- Corolla
5-Capitate
6-Acicular
فده و همدقم 8
یم دیلوت زین الاب یراگدنام اب ینتسب مارهب( دوش
،ناراکمه و رورپ .)9997
-1 -14 سناسا
سناااسا لالح رگید و لکلا رد هک دنتااسه رارف یداوم اه یم لح لباق یلآ یاه
اااشنم .دنااشاب
سناسا نیرت زا اه یبوکزس ،اه
نپرت لکلا ،اه رتسا ،اه دیئدلآ ،اه رتا ،اه
سکارپ ای و اه یم اهدی
دشاب نیا .
یرتکاب دااشر عنام داوم مارآ ،مروت دااض تیااصاخ و هدااش اه
،یااضویع( دنراد یروآ اهتااشا و شخب
( ناراکمه و هدازدمحا شرازگ هب .)9991 Ahmadzadeh et al., 2011
سناسا هدمع تابیکرت )
یم توافتم یهدلگ زا سپ هلحرم اب یهدلگ هلحرم رد یرهاش یوگنلاب خیرات رثا یسررب رد .داشاب
،یرهااش یوگنلاب سناااسا یازجا رب تااشاک هلااصاف و تااشاک caryophyllene
9 ( 24/ 5 ات 27/
و )دااصرد germacrene
1 ( 95/ 1 ات 99/ یازجا رگید زا .دندوب سناااسا یلااصا زج ود )دااصرد
یم یرهااش یوگنلاب سناااسا هدااش ییاااسانااش هب ناوت
lemonene 9 (
6/ 2 ات 90/ و )دااصرد o-
cadinene 7 (
5/ 6 ات 99/ ( درک هراشا )داصرد Badaway et al., 2013
مادنا زا لصاح سناسا .)
مارهب( تسا دیفم یگدروخامراس نامرد رد وگنلاب ییاوه ،ناراکمه و رورپ
هایگ نیا سناسا .)9997
( دراد عوبطم رایسب و شوخ ییوب Ahmadzadeh et al., 2011
.)
-1 -15 وگنلاب ژلایسوم
ثوم داوم رگید زا یم یرهاااش یوگنلاب رد دوجوم ر
یناوارف ییوراد دربراک هک ژالیاااسوم هب ناوت
یلپ ،اهژالیااسوم .درک هرااشا ،دراد بآ باج زا سپ هک دنتااسه الاب یلوکلوم نزو اب ییاهدیراکاااس
یم میجح و مروتم یکشزپ و یزاسوراد ،تعنص ،ییااذ داوم رد یعیسو دربراک تابیکرت نیا .دنوش
کمه و یرکف( دنراد ،نارا
ییاهدیراکاسونوم لماش یرهش یوگنلاب هناد زا لصاح ژالیاسوم .)9997
یم زونمار و زکولگ ،زونیزگ ،زونیازآ ،زونام ،زوتکالاگ ، ینوروتکالاگ دیاسا کمه و یرکف( داشاب
،نارا
یگژیو ندوب اراد تلع هب اهژالیاسوم .)9997 و یگدننک نویسناپسواس ،یگدننکرادیاپ دننام ییاه
ک نواسیلوما یگدنن
هدرتسگ یاهدربراک یزاسوراد و یجاسن تعناص رد دربراک نیرتشیب .دنراد یا
نویاااسلوما هیهت رد هک تاااساهوراد رد یروراااض رزج ناونع هب تاااسودابآ یااهرمیلپ نیا ،اه
نویسناپسوس صرق و لونارگ هیهت رد بسچ ناونع هب ،اه
نویسلوما لماع ناونع هب و یندیکم یاه
،لولحمان یاهردوپ هدننک نذور
نیزر و اه یم راک هب اه
،یمواااصعمریم( دنور اهژالیاااسوم .)9979
هجیتن رد و هدرک داجیا هدعم یطاخم یاشذ یور یفیرظ ظفاحم هیال و هتشاد شزوسدض تیصاخ مخز یاوادم رد یم رارق هدافتااسا دروم هدور و هدعم یاه
هناد .دنریگ رطاخ هب یرهااش یوگنلاب یاه
یژالیاسوم بیکرت ندوب اراد ،ینیسح نونجم و یماما هدزاود( هدرک دیلوت باعل دوخ زا
و )9997
فده و همدقم 9
هفرااس و ولگ یگتفرگ عفر رد رد یرهااش یوگنلاب هناد .دنراد دربراک یگدروخامرااس زا یااشان یاه
یرامیب و یدبک ،یبااصع تالالتخا نامرد یم راک هب زین یویلک یاه
ناونع هب یتنااس روط هب و دور
نج کرحم ،هدننک تیوقت ،نیلم یم فرصم روآ لخ و یس
( دوش Naghibi et al., 2005 .)
-1 -16 وگنلاب نغ ر
یواح یرهاش یوگنلاب هناد ( تسا هدنوش اشخ نذور داصرد90
Usher, 1974
ولروچارق ییاقآ .)
9912( ار یرهاش یوگنلاب هناد نذور نازیم زین ) /9
ات26 /6 دیسا .تسا هدومن شرازگ دصرد90
سا ، یئلونیل دیاسا ، ینلونیل هدمع برچ یاهدیسا یرائتسا دیسا و یتیملاپ دیسا ، یئلوا دی
یم لیکاشت ار یرهاش یوگنلاب هناد نذور یرهش یوگنلاب هناد نذور ینلونیل دیسا نازیم .دنهد
( الاب ات67 ( تسا هداش شرازگ )داصرد74 Hondelmann and Dambroth, 1990
Van Soest و
, 1987 et al
لونیل دیسا یالاب یوتحم .) هایگ نیا هدرتسگ دربراک عاب یرهش یوگنلاب هناد نذور ین
هب نآ تاشک هب مک شیارگ ینلونیل دیاسا یالاب یوتحم ،عقاو رد .تاسا هداش توافتم فادها اب یم یثنخ ار نییاپ درکلمع لیلد و دراد ینادیسکا یتنآ تیاصاخ یرهاش یوگنلاب هناد نذور .دنک
و سنر تعناااص رد ییاااذ فرااااصم رب هواالع یم راک هب الج نذور
رد کرزب نذور دننامه و دور
مرچ سنر دیلوت ،یزاس نوبااص ،یذابد ،یزااس ،هدننک ناور ناونع هب و موئلونیل دیلوت ،ینذور یاه
یم هدافتاااسا ساچ رهوج و لبم سکاو ،دااااسف زا بوچ ظفاحم ( دواااش
Ahmadzadeh et al.,
بااسا هیاغت رد هایگ نیا هلاجنک .)2011 ،اه
شوگرخ و ناگدننکراوخااشن هدافتااسا تیقفوم اب اه
یم ،ولروچارق ییاقآ( دوش .)9912
-1 -17 رهش وگنلاب تشاد تشای
-1 -17 -1 تشای ش ر
اب ،تسا یار مک مکارت اب و نازرواشک نیب رد شاپتسد تروص هب بلذا یرهش یوگنلاب تاشاک اب و راک یبآ یحطااس یاهراکراب ااسوت نآ یفیدر تااشک لاح نیا شاپر
زین زکرم زا زیرگ یاه
ناکما فیدر اب طاسم رتاسب رد یفیدر تاشک لک رد .تاسا ریاپ هیصوت راک یحطس یبآ یاهراک
یم و مید تشک ،یبآ یهاگ و مید تروص هب بلذا ناتسمز و زییاپ رخاوا رد یرارتنا تاشک .دواش
دننام یقطانم رد هام دادرخ ات یبآ تاااشک و راهب لیاوا و ناتاااسمز رخاوا یبآ ترواااص ناجیابرذآ
یم یم تاااسد هب عقوم هاب یراارتنا تاااشک رد درکلمع نیرتهب لااح نیا ااب .دریگ درمدازآ( دیآ
شلات ،لیئاکم .)9919
فده و همدقم 01
-1 -17 -2 تشی مسسیس
و یبآ ای مید یتشک ت تروص هب )وج و مدنگ لثم یترک تروص هب( طسم رتاسب رد تاشک اجنا دیفاس دوخن هایگ اب هولخم تاشک ترواص هب نینچمه یم م
تشک نازرواشک نیب رد و دریگ
یم یار دیفس دوخن اب یرهاش یوگنلاب مهرد هولخم یوگنلاب دوخن یفیدر هولخم تشک زا .دشاب
( تسا هدش شرازگ یبولطم یاتن مه یرهش Nasrollahzadeh et al., 2014
.)
-1 -17 -3 تشی قمع نام
هنماد رد یرهاش یوگنلاب راب تاشک یرارتنا تشک زا یا
لصف ردو ناتسمز ،زییاپ لصف رخاوا
یم ماجنا نیدرورف رخاوا ات راهب نییاپ مکارت رد و ماگنهدوز تشک رد هایگ دشر نیرتهب .دواش
ت هب ر
ینعم شیازفا اب هک تااسا هدمآ تااسد ( تااسا هدوب هارمه درکلمع راد
Badaway et al., 2013 .)
یرهش یوگنلاب راب یارب تاشاک مع نیرتهب ات2
یتناس9 م یم رت ناکما عقوم هب تشک رد .دشاب
هناوج مع زا هچهایگ دشر و راب ینز ات9
یتناس4 ییالد( دراد دوجو یرتم ،نالیم
هلصاف .)9914
تاشاک فیدر ات95
یتنااس20 فیدر لااصاوف اب ناهایگ تاشک زا یبولطم یاتن و تااسا رتم 20
شلات درمدازآ( تسا هدمآ تسد هب رتمیتناس ،لیئاکم
قآ ؛9919 ،ولروچارق ییا ییالد ؛9912
،نالیم
و9914 Ursu and Borecean, 2012 ات تشاک هلصاف شیازفا اما ،)
یتناس45 یم مه رتم دناوت
ینعم دوبهب رد ( دشاب رثؤم یرهش یوگنلاب یفیک و یمک درکلمع و داشر راد
Badaway et al.,
.)2013
-1 -17 -4 راسکه کی تشی ارب این دروم رذب رادقم
ت اب یانبم رب لقادح و ربارب دنچ ار راب رادقم تااسا رتهب یرهااش یوگنلاب راب ندوب زیر هب هجو
مکارت رثکادح یبآ تشک رد تلاح نیا رد هک تفرگ ررن رد تشک نامز رد عبرمرتم رد راب500
ینعی رادقم نیا فصن ،هپرک و مید تشک رد و راتکه رد مرگولیک50 راتکه ره یارب مرگولیک25
سا یفاک ،ولروچارق ییاقآ( ت ییالد و9912
،نالیم .)9914
-1 -17 -5 ین هناوج دم
هناوج یرهاش یوگنلاب یاهراب ینز ات9
یم لوط هب هتفه2 رد هک تسا یضوت هب مزال .دماجنا
اوه ندش دعاسم اب راهب لیاوا ای و ناتاسمز رخاوا رد و هدنام یقاب کاخ رد اهراب ،یرارتنا تاشک زبس و هدز هناوج یم
شلات درمدازآ( دنوش ،لیئاکم
.)9919
فده و همدقم 00
-1 -17 -6 هتوب میارت
تاااشک رد ،هایگ نیا یریااپ مکارت هاب هاجوت ااب رخاوا ،زییاپ رخاوا یرارتنا مید عقوم هب یاه
مکارت ،راهب لیاوا و ناتااسمز مکارت ات یبآ یریخات و هپرک تااشک رد ،عبرمرتم رد هتوب900
500
تااشک رد و ؛عبرم رتم رد هتوب دودح ات یبآ عقوم هب هراهب
.تااسا بااسانم عبرمرتم رد هتوب250
مکارت ،هام تااشهبیدرا رد یبآ تااشک رد یرهااش یوگنلاب هناد دیلوت یارب عبرمرتم رد هتوب400
( تسا هدش ناونع مکارت نیرتهب Aghaei-Gharachorlou et al., 2013a
.)
-1 -18 رایبآ
م دشر اشخ طانم رد یبوخ هب یرهاش یوگنلاب ی
یم ور نیا زا ،دنک یبسانم نیزگیاج دناوت
( دااشاب ااشخ طانم رد یتنااس یعارز ناهایگ یارب Lon et al., 2011
رد و مید طانم رد .)
نایاپ هب یبولطم درکلمع اب ار دوخ داااشر هرود هایگ ،عقوم هب هراهب ای هزییاپ یرارتنا مید تاااشک یم رگا یاراش هب هتاسب ،عقوم هب یبآ تاشک رد .دنااسر یرایبآ هب زاین دشاب یگدنراب اب فدااصم
ابیرقت یگدیاااسر ات یهدالگ ناامز زا و تاااسین یلا2
( دوب دهاوخ یفاک یرایبآ راب5 Aghaei-
gharachorlou et al., 2013a, b and 2014 ساوا رد یرهش یوگنلاب هایگ تشک تروص رد .)
زا سپ یرایبآ ،تااشهبیدرا یلیم900
سالک تااشت زا ریخبت رتم م ،A
بااسان یارب هلااصاف نیرت
( تسا هدش داهنشیپ ریسدراس یاه هقطنم رد هایگ نیا یرایبآ Aghaei-gharachorlou et al.,
2013b .)
-1 -19 ییاذغ اه این
دشر هرود نتاشاد لیلد هب و تاسا کاخ ییااذ داوم احل زا یعقوت مک هایگ یرهاش یوگنلاب ارب میاساتپ و رفاسف ،نژورتین هب یدایز زاین ،هاتوک فرصم .درادن هناد دیلوت ی
ات20 مرگولیک90
شیازفا رب یریثات دوک رتااشیب ریداقم فرااصم اما .تااسا هدااش هیااصوت راتکه رد صلاخ نژورتین ( شک و لسیارتاسا شرازگ هب .درادن درکلمع Strasil and Kas, 2005
رثا نژورتین دوک فرصم )
ینعم ح نیا اب .درادن یرهااش یوگناب هناد درکلمع رب یراد یناویح دوک و هروا دوک ماوت فرااصم لا
( Shafagh-kolvanagh and Nazari-Heris, 2013 یقیفلت دربراک و )
و هروا دوک داااصرد50
،ناراکمه و یرمق( نیاااسکورتین یتاااسیز دوک و9914
Ghamari et al., 2016 و تبثم رثا )
ینعم .تسا هتشاد یرهش یوگنلاب درکلمع و دشر دوبهب رد یراد