3460 УДК 159.946.4:61-057.875
МЕДИЦИНАЛЫҚ ЖОО БІЛІМ АЛУШЫЛАРЫНДА ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІНІҢ ҚАЛЫПТАСУЫНА ӘР ТҤРЛІ ЖАНРДАҒЫ КІТАПТАР
ӘСЕРІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ Нҧрышқызы Мейірім [email protected]
М. Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті,
«Жалпы медицина» мамандығының 1 курс студенті, Ақтӛбе, Қазақстан Ғылыми жетекші –Жұмалиева Г.С.
педагогика ғылымдарының магистрі, аға оқытушы, психолог.
Кітаптан әлем мен әлемнің қайнар кӛзі ретінде ескі және заманауи кітаптарда адамдар кӛптеген сұрақтарға жауап таба алады. Адамзат жиі ӛз проблемаларын шешу үшін кітапқа сүйенеді - қалай ӛмір сүруге, кімнен үлгі алуға, қандай жолда болуға, ӛмірдің мағынасын білуге және т.б. үйретеді. Кітап - шынайы дос және тәлімгер. Кәрілікке дейін, кітап адамдарда ӛткенді еске түсіреді, тәжірибені қалпына келтіруге, тәжірибелі жылдар тәжірибесімен бӛлісуге, ӛмір сүрген күнді түсінуге мүмкіндік береді. Ол адамдардың қателіктерден аулақ болуға, дұрыс жолға баруға үйретеді. Кітаптардың беттерінен оқырман қуанады және қайғыға батады, зардап шегеді және қорқады, тыныштайды және алаңдайды.
Кітап біздің ӛмірімізді жарқын әрі бай етеді , біздің сезімімізді - тереңірек, ойларды ӛткір етеді.
Дегенмен, бүгінгі күні кітабы басқа жоғары технологиялық байланыс құралдарына қатысты ӛзінің ұстанымын жоғалтты. Бірақ менің ойымша, бұл әлі түбегейлі бәрін алмастырмады. Интернетте табылуы мүмкін электронды кітаптар қажет ақпаратқа қол жеткізу үшін әлдеқайда оңай және жылдамырақ. Электрондық кітаптар дәстүрлі қағаздар басылымдарын ауыстырып, біздің ӛмірімізде жүйелі түрде пайда болды . Олай болу себебі неде? Біріншіден, бұл ыңғайлы, ал екіншіден, кішкене құрылғыда сіз ӛте кӛп әдебиеттердің үлкен кітапханасын жинай аласыз: техникалық кітаптардан бастап, сүйікті ақындардың жиналған шығармаларына дейін [1].
Медициналық ЖОО білім алушылар арасында пәндік оқулықтардан дербес әр түрлі жанрдағы кітаптарды оқу барысында жеке тұлғалық қасиеттерін және маман тұлғасын дамытуда психологиялық әсерін қалыптастыру мақсатын алға қоя отырып, сауалнама бойынша білім алушыларға әр түрлі жанрлардың ой қабілеті мен психологиялық қасиеттеріне әсерін анықтау міндетін қойып жұмыс атқарылды.
Осы күнге дейін түрлі зерттеулердің нәтижесі кітаптың ойлау қабілетімен тығыз байланысты екенін кӛрсеткен болатын. Сондай-ақ, басқа да психологиялық әсер етулерін қарастыратын болсақ, мысалы: оқу қиял мен шығармашылықты жақсартады; әр уақыт ізденісте болу; оқу сіздің ӛміріңізді ӛзгертуі мүмкін; қиындыққа тӛзе білу қабілеті; ӛзін шабыттандыра білу қабілеті; ойлау дағдыларын жетілдіру; кӛңіл аудару мен назар қою;
идеяларды қалыптастыру; психикалық денсаулықты жақсарту; физикалық денсаулығын жақсарту.
Біздің ғылыми мақаламыздың ӛзектілігін айқындауда Марат Оспанов атындағы БҚММУ «Жалпы медицина» мамандығының 1 курс білім алушылары арасында 3 сұрақтан құралған сауалнама жүргізілді. Сауалнама бойынша әртүрлі жанрлардың білім алушыларға психологиялық әсері, мамандыққа әсері және пайдасы туралы мәліметтер белгілі болды.
Сауалнама жүргізу барысында білім алушылардың ЖОО мамандық оқулықтарынан басқа кітаптарды оқитынына және де қандай жанрларды сүйіп оқып, әсер етуін анықтау болатын. Сауалнама бойынша білім алушылардың 13,3 % -ы үнемі кітап оқитынын, 36,66%- ы уақыт жетпейтінін, 43,3%-кейде оқитынын, 6,6%-ы мүлдем оқымайтынын кӛрсетті.
Жанр бойынша 9%-ы бизнес бағытын, 20%-ы психология бағытын, 18%-ы детективті , 16%-ы фантастиканы таңдаса, 18%-ы классикалық жанрды таңдады. Соның ішінде 64%-ы
3461
ың ӛ і і ұ ы ы і і і і ы. ұ ӛ іш і і шы ың
ы ың ығы ы ғ і ы ү і і ӛ , і і і
шы ы ү і ы ы ы ы ы і і ы. Кӛ і і шы
і ың -ӛ і і ӛ і , і і ығы
ы ы і ңғ ы. С ү і ы ы ғы ы ы
і ы і і шы ы ы , ү і ың ы
і ы ы .
і і ы ы , і ы ы ғ ғ ы ӛ ы
ш ы ы , ң я ы ы ш ғ ы ы ы.
ұ і ғ ӛ ғ ы ү і і , ш ғы ы ғ і і
і і.
М ы Ж і і шы ы і ы ұ ы
ы ы і і шы ың ү і ы ү і ы , ң ы ы ы,
і - ұ ы ӛ і і ұ ы ы , ы ӛ ы і
ы ы . С ың іші ң ғ ғы ӛ іш і ұ ғ я ы ғы
і ы . я ы ғы і ы ӛ ғ ы ы ы і і
шы ӛ і ің ш ғ ы ңі ы , ӛ і і і , і
ығы ш ы ы ы ы. ұ
і я ы і і. ы ы ӛ ші і , ы
я ы ң ңы ы ы ың ы ы ы. ұ і ы
і ы ы: ш - , , , ,
ы ы ы. К і ӛ іш ы ш ,
ы ғ ы ы. Д ы ы ығ шы ы ы і і
шы ың ӛ ш ұ ы і . Мы ы, ғ і і
яғы і і , ұ ы ы шы ы ы ығ шы ы ы ұ ы ы .
ы ӛ і і ы ы ш ш і
і і: , - , ы ы ғ ы. ,
ы ұ ы ы , ы ӛ ш ғ і ш ы ы , ӛ і ы
ү і ы ы , ң і ү і . С і ұ ы ы
, , я ы ғы ы і ы ғ ы [2, 3].
С ың 25% ұ шы ы і ы і і
шы ы. ы ң шы і і шы ңі і і і
ы і . і ы ғ ғ ы і ұ ӛ ың ы
і. Мы ы, ы ү і ң я ы
ұ ы ғы ұ ы ы ; , , , ы
ғ ы і ы ү і і .
ы ы і і шы ү і і і шы ы
ы ы ы ы ың і і. ұ ғы і ы і і і ү
. С і, ы ы ың ы я і , ы ы ы ы
і я ы ӛ я ы ы ы. Кӛ
ғ , ұ ӛ ы.
і ің ү і і і ің і , і і шы ғы ү і
я ы ы ы ғ ң і і і і і і ұ ы ы .
М ы ғы ММ і і шы ы ың і ү і ы
, ы ы і ы , ғ і , ы ӛ ы
ғ ғ ӛ і і і. ығ і і шы ы 4 ы ы
ы і і ұ ы ғ ы ы [4].
Ж ү і і і і шы ғ (1- ):
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
3462
«451 » э Б 1-
ы і і ы , ң қ қ і і і ы (2- ):
« » э Ф э
2-
ы қ ы ық ү і қы ы ы , ӛ і і і і і і і ы (3- ):
і ұ ық « , қы ық ы »
3-
Ж і і ұ ы ы і і ы (4- ):
50 « » Кэ
4-
ы ы ұ ы ы ы ың і і і і і ы ың і
қ қы ы ы ы ы ы . ы ы ы ұ і ы ың
і і Б ы ы ы і і і ы ың ы ұ ы ы .
Ж і і қы ық і ӛ і , і қы ы
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)
3463
і ң і , і і ш ң . ң
- , і ,
ң ӛ і [5]. , i ш ң 3
. і і і ші ,
і ші і і і. Кӛ і і і
, ң і И і і
і.
ң і ш і і ш ң ӛ ӛ і і і
ш ң і , і і ші і і ің ң
ӛңі ӛ і і. Д , ш і ші ң
ң : і ӛ і і і , ш ші
, і і, -
, ң і , ң
і і ің і ,
і ң і і і і ш
ӛ .
і і і.
1. И К. . ш : - і і / К.
. И . - : , 2017. -172 .
2. Кӛ Ж. . і і: / Ж. . Кӛ . -К :
, 2013. -190 .
3. Ж ӛ і і і і і і
4. https://miridei.com/idei-dosuga/kakuyu-knigu- pochitat/top10_knig_dlya_podrostkov/
5. ш ң і ӛ і ің і ӛ і і і ш
6. https://infourok.ru/issledovatelskaya-rabota-na-temu-kniga-v-moey-zhizni- 1085211.html
Ж:372.378
І І ҤЙ І Ң Ы І І Ҧ Ы ҚЫ
І І І STEM ҚЫ Ы Ҥ Ы
ы ы ы
ң Ш і і і
ші і – Д. .
і і і ӛ і ші :
ң , і і ің
ӛ і і і ің ӛ і . , , ,
і , 3D- – ң і і і ің і і ің
ш . ш ші
і . і і ,
ш ң . , ,
і і , STEM (science, technology,
engineering and mathematics) і ӛ і і і і .
« і і і ң і і і і» і
ш ң і і і ің і і , і
ӛ ш ш і і . « і і
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)