Сақтардың этникалық тарихынан (Шығыс Қазақстан территориясындағы ескерткіштер негізінде

(1)

3980

Большинство из первокурсников сильно заинтересованы в артефактах и находках («то есть, когда ты понимаешь, что вот эту вещь держали до тебя за 100, 300, 500, 700 лет, да, это серьезно»). А ещё, меня обрадовало, что число студентов, которые просто хотели получить зачёт по практике значительно уменьшился.

В заключение могу сказать, что, изучив внимательно все отзывы, студентов недовольных практикой почти нет. Проведенный мною опрос вполне соответствует общепринятым представлениям о значении археологической практики.

Список использованных источников

1. Новикова О. И., Скобелев С. Г. Предварительный этап полевой археологической практики // Полевые практики в системе высшего профессионального образования: Материалы III Междунар. конф. Новосибирск, 2009. С. 123–125.

2. Дураков И. А., Мыльникова Л. Н. Археологическая практика в системе научно- учебной работы (на опыте деятельности Западносибирского отряда Североазиатской комплексной экспедиции ИАЭТ СО РАН) // Вестн. НГУ. Серия: История, филология.

2016. Т. 15, No 5: Археология и этнография. С. 9–19.

3. Мжельская Т. В. Воспитательные возможности археологической практики (из опыта работы) // Актуальные проблемы археологии, истории и культуры (к юбилею профессора Т. Н. Троицкой). Новосибирск, 2008. С. 55–59.

4. Молодин В. И., Скобелев С. Г. Характер участия студентов в археологической разведке в ходе полевой практики (по опыту совместной деятельности Новосибирского государственного университета и Института археологии и этнографии Сибирского отделения Российской академии наук) // Вестн. Новосиб. гос.

ун-та. Серия: История, филология. 2011. Т. 10, вып. 5: Археология и этнография. С. 6–

15.

5. Снигиревский С. М. Крымские практики ЛГУ – СПбГУ: история и перспективы //

Полевые практики в системе высшего профессионального образования: Материалы III Междунар. конф. Новосибирск, 2009. С. 67–70.

УДК 902.2

САҚТАРДЫҢ ЭТНИКАЛЫҚ ТАРИХЫНАН (ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ТЕРРИТОРИЯСЫНДАҒЫ ЕСКЕРТКІШТЕР НЕГІЗІНДЕ)

Кенжебаева Еркежан [email protected]

Л.Н. Гумилев атындағы ЕҰУ, Археология және этнология мамандығының 1-ші курс магистранты

Шығыс Қазақстан ерте темір дәуірін зерттеудің түйткілді мәселелерін, өткен.

тарихымыздың ақтаңдақ тұстарын ғалымдар ашу үстінде. Кешенді зерттеулердің қорытындылары бойынша хронологиялық тарих, жазбалар арқылы, археологиялық қазба жұмыстарының қорытындысы сонымен қатар салыстыра зерттеу этнографиялық және лингвистикалық зерттеулер арқылы, солардың ішінде антропологиялық ерекшеліктеріне байланысты жүргізілген зерттеулерге негізделе аталмыш тақырыптың кең ауқымдылығын таныстыра аламыз. Қазақ Алтайын мекен етушілерді ерте кезден белгілі «скифтер»,

«массагеттер», «исседондар» деген атпен кезіктіре аламыз. Алайда, олардың этникалық кескін келбеті мәселесіне келген тұста зерттеушілердің арасында бірізді тұжырымға негізделген ортақ шешімнің болмауы әлі де болса зерттеудің аздығын айтып тұрғандай.

Тәуелсіз Қазақстанның археологиясына жарқын жаңалықтарының бір легі Шығыс Қазақстан жеріне тиесілі екендігі анық. Бұған байланысты, Шығыс Қазақстан жерін мекен еткен ерте

(2)

3981

і ің і і ің ң , і і

і і і ә і і ұ і і .

і я і ү і ің

, і і і і . і,

ә ің ү і і і і .

і ң – ә і і і

ә і ң і і .

і ә і і і ің . . . VI – III

ң ң ң і ә і ә ұ .

і ә ің і . . ң ң і ,

і ң я і ң і ( . . . VI –

V) ұ , і ұ ұ ң ә і і .

. . і і я ң

і ү ә і ің ә і і

і . . II ң і і і. ұ і і ә

ә і ің і і ің

– ә і ә і ің і і і і

і ұ і і [1, 78 ].

1998 я я ң і і

я ң і , ү і і і

і ң і – і і і і і і

ә і . №11 ң і і

әң і і ң ә і і ң

ү і . і ің і і і , ұ ә

і ң

ә і і і. ң і і ұ

, і і ә ә я ң

ә і і ң я і ің

ә і і і і. Д ,

ң ү і .[2]. ә , Ші і і і ә

, і і ң я

ң я - і і і ң ә і [3].

ә і ің і і

ә і , я 2 ұ і і. ,

ң ү і і і і, ә і ің

і і ң ү і ә ң ү і – . ң і і

і і і ң ң

і і і [4].

ә і і і і я

і ің і і і ә і і. : ә , ұ ,

і і , – ә і ә ә і ің

ұ ң ү і і і. , ү і і ә і ің

ү і і і.

і і і і ,

. ң і і і ң і і

– ә і ә і ің і . ң

– ә і ә і ә і і ә

ә і ә і ің і і іңі і

і. ә і ә і Ш ң і

ә і і і і. ә і ің і і

і ің – і Ш і

ә і [5, 70-71 ].

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

(3)

3982

ә і ің ө

ң і і і . ң : М. . ., М . .,

. Ш ө і і ің ұ

і , і – і і і і ө і ә

і і ұ : ә і

ө і , ә ұ ә ұ Ш ұ

ә і ө . і і ә ің . . .

VII – III ң і « » ә і

ә і і. ңі і і ө і і і ә і і ің

ө і ң ң

і і , ө і ің ә і ің ң

і ң . ұ ә і ң і і ұ

і . Ш і ө і ің ә

ө і ң ә і –

ұ ң ә і і і і і і і. і ,

ө і ің ә

ң . ұ ә і ,

і ің і ұ ә

і . , і і ің ң

і ң – . і і ң

« ң» і ө ұ , ә і і ә і –

ң і « , , »

і і. ә і ұ

ұ . – ң ұ

ө і і

ө і . ө і ә і , ө і

і і і. ұ і і

і . . . ә ің – ө і і

і . ң :

« » і ің і ө і і «

» і ә ә ө і ұ ң

ұ і і і. ұ , ң . . . V – III

« ңі » ң – і

ө і і і ( ө і ) і

. ұ ұ ің «Arimaspia» ө ,

ө і ің , і і . . ің

, ( ө і ) і ә і і

ң ә і

ө і . і

, і і

і і. ә ө і

ң . і і – ң

і ң і ө і і і і і і

і , ә ң ө і і ң і і.

ұ ә ің ұ

і і . ұ ңі

. ә ұ ,

ң ә і і Ш ң ң ө і ә ің

ұ і і . ә і ің , Ш ң ң,

і і і і . і ң ұ

і ә і ә ң і і

(4)

3983

ұ і ә

ің і. ұ ,

і ә і і ә ұ і і і і

ң і [2, 120-121 ].

і ә і і і ң

і ү і , і і і ң і –

і і і і . і і

ә і ң ү і .

ү і , ә і і ің ү і –

ә ү і і ң і і і і і і, ә і ө

і « » і і і ің і і

.

і і ң , і

ү і і

– ү і і і. ң ү і і ү

№ 11 – і і і і ң – ө і ү і

ң . –

ә і ің , ұ

ә ә і ә ұ .

ә – 2 ұ ң

ң ұ і ң [6, 338-339 ].

і ің і і і і , і ің ү і і і і

ә і ің ң - ұ ұ .

, і ө і ің

– ә і і і і ің

ү , ү і ң ң і ,

і і ің ұ ә і і .

ы ғ тт р ті і і

1. . . : ,

\\ , (4). –

, 2000. – . 131 – 142.

2. 3. . .Ш., . .

. – . – 2001. – 108 .: .

3. , . = Berel / ; і і ә - і,

., Ə. . ұ . - .- : , 2011.- 236 .: і.

( ә ұ ).

4. . ., . . .

., -1963 .

5. . .

\\ -2. -1977. .-71-77.

6. ., .

\\ :

– . .

. – , 2008. .338-339 . 726

Ү І А – Ү І Е І ІҢ ГЕ Е І.

р ы

. . ұ і