№1

с үйінші!

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ

УНИВЕРСИТЕТІНІҢ РЕСПУБЛИКАҒА ТАРАЙТЫН ГАЗЕТІ

'Д д

№ 01 <131в> 21-цямтар,

Парижден жеткен марапат

Франция астанасы Парижде Өнеркэсіпті цолдау ассоциациясының (SPI) 2002 жылгы халыцаралыц конкурсыныц цррытындысы бойынша гылым мен білімді дамыту саласына црсцан зор улесі мен элемдегі улкен беделі ушін эл- Фараби атындагыК,азацулттыцуниверситетіне “SPIАлтынмедалі”табыс етілді. Ал, университет ректоры Т.Ә.К,ожамқуловца білім мен гылымды уйымдастырудагы ецбегімен шыгармашылыцтабыстары ушін Алтын медаль берілді.

Өнеркөсіпті қолдау ассоциациясы (SP1) 1801 жылы Наполеон Бонапарттың жарлығымен қүрылған болатын.

Аталған қауымдастық (SPI) 1824 жылдан бастап қоғамдық маңызы жоғары

мөртебесін иеленді.

онеркесіп, экономика, ғылым мен білім саласындағы

■ is'y

«ЫЛ

үйым SP1

Газет 1948 жылдың 20 сәуірінен шыға

бастады

^5

уған күн

I

!

I і:

Ж

прогресске өз үлестерін қосып жатқан алдыцғы қатарлы мекемелерді табу мен қолдауға үмтылады.

Алғашқы SP1 Алтын медалі архитектор, Суэц каналыныц қүрылысшысы - Фердинанд де Лессепке берілген болатын. SPI Алтын медалініц ец алғашқы шетелдік марапаты 1873 жылы телеграфты алғаш ойлап тапқан ағылшындык Карл Вэтстоунға тапсырылған. 1998 жылдан бері “SP1 Алтын медалі”

лауреаттығын алуға ТМД мен Балтық елдері де қатыстырылып келеді.

Алтын медаль, атаулы диіиом мен төс белгісін SPI-дың 33-і Президент! Бернар Муссон Сен

болуы. Ал, оку орнын таңдаған абитуриенттті алдымен "Осы лартада отырып кеткен аға- апайлар қазір кандай портфель үстал жүр?” деген сүрақ кызықтырады. Ал, бізді пәлен министр, түген әкім бітіргенін жарнамалай білуде үлкен мән бар.

Өйткені, казіргі буын жарнамасы жоқболса ванды да жемей қоюга бар.

Қауымдастық пен түлектер арасындағы байланыстын жемісті болып жаткдны осы кеште де анык байкдлды. Бүлжолғы университет туған күніне заң және журналистика факультеттерінің 1992 жылғы түлектері Тілек Байғабылов пен Ақмарал Кайназаровалар шыгып, мерекелік лебіздерін білдірді. Тілек мырза өзі басшылык ететін **Grata” зандык мекемесінің атынан оқу мен қоғамдық жүмыстарда белсенділігімен танылған екі студентке (заң және халықаралық кдтынастар факультеттерінен) арнайы шәкіртакы

Жермен алаңындағы “Люмьер” тарихи залындағы салтанатты мөжілісте тапсырды.

2002 жылгы 24 желтоқсанда өткен университетіміздің Ғылыми Кеңесівде академик Яхия Әубөкіров Франциядан жеткен алтын медаьді ректорымыз Төлеген Әбдісадиүлы Қажамкұловтыи төсіне салтанатты түрде тақты. Ғылыми Кеңеске катысуинадар бүл сэтгі жақсы ырымға балады.

Осыидай елеулі сыйлықтардың жалпы университетіміз үліін үлкен м^тгебе, зсф куаныш екенін айтқымыз келеді.

Редакция үжымы

корреспондент-мүшесі, 250-ден астам ғылым докторлары мен профессорлары, 800-ге жуық ғылым кандидаттары мен доценттерден күралған білікті үстаздар күрамы жасақталуыүстаздар қүрамы интеллектуалдык куат-күшіміздің жаркын мысалы болса керек.

Қазакстан — бейбіт аспан аясында азаттық акорды ойнап түрған болашагы бекем, елдік үміттері ақталмай калмас жас мемлекет! Ендеше, оның ертеңі базарда делдалдык жасап, қарнын жүбатканға ғана тәубе кылатындарға емес, университеттен диплом алып, дәптер калам үстаған арманшыл жастарға барынша тәуелді. Сол армандардың аттаныс нүктесі саналар казакстандык Гарвардта - әл-Фараби атындағы Казак үлттық университетінде үстаз болу да, оған шәкірт атану да үлкен абыройі

Б.ТӨРЕБЕКҮЛЫ

ЖЕТШСКҒ БІР ЛИНАЛЫМ ҚАЛДЫ

2003 жылдын қаңтар айының 15-і күніТіл және тәрбие саласы қдізметкерлерінің үйымдастыруымен ӨЛ. Жолдасбеков атындағы Студенттер сарайында әл- Фараби атындағы КдзҰУ-дың 69 жылға толу қүрметіне арналған салтанатты кеш болып өтті. Кешті университет ректоры, ф.-м.ғ.д., профессор Т.Ә. Кржамқүлов қүттықтау сөзімен ашты.

Ол өз сөзінде оқу ордасынын казіргі тыныс- тіршілігіне - ғылым мен білімде, мәдениет пен

Тілек спортта және үлттық қүндылыктарға басым багыт■■ ■ х' с БАЙҒАБЫЛОВ ' • 'беріле бастаған тәрбие саласында багындырған биіктерімізге тоқталып өтті. Сондай-ак,

4

ж

Ақмарал ҚАЙНАЗАРОВА

халыкдралық байланыстарымыз да нығайып келе жаткднын айта келіп, әлемнің әр елдеріндегі 72 жоғары оку орындарымен біліктілікті байытар тәжірибелер алмасылып жатканы жөнінде астын сыза айтты. Соның бір мысалы ретінде мерекелік жиынға бас крсқандарға Оңтүстік Корея елінен бізге ат басын тіреген Корей шет тілдер университетінін ректоры Анн Бенг Манды және түрік тілі факультетінің деканы Ким Де Сунды жұбайларымен таныстырып өтіп, екі тарапты жасалған келісімдердін баянды жалғасын таба береріне зор сенімін білдірді.

Өздеріңізге мәлім, бізде 2000 жылдын мамыр айынан бері “Шамшырак” түлектер қауымдастығы жүмыс істеп келеді. Бүл заман ағымы әкелген кажетті қадамның бірі болғаны анык. Себебі, бүгінгі біз өмір сүріп жаткан демократиялық коғамдағы шешуші фактордың бірі, ол - таңдаудың

jt

^If!

в

БУГІНГІ

тағайындағанын айтып қуантты. Және де жалпы түлектер атынан оку ордасы мен онын казіргі басшысына алғыс хат табыстады. Ал, Ақмарал ханымды баршамыз Қазақстанда ҮНДІНІН классикалық би өнерін алғаш орындаушы дарын иесі ретінде жақсы білеміз. Ол көрермен кдуымға әдемі биін тарту етіп, кеш көркін қыздыра түсті.

Кеш соңы Студенттер клубы кызметкерлері мен мүшелері күшімен

соңы

үйымдастырылған концерттік бағдар- ламамен жалғасты. Ол өзінін түрлі жанрларды қамтыған әсерлі мазмүнымен көрермендерін бір серпілтіп тастады.

Әсіресе, “Фараби сазьГ оркестрінің сүйемелдеуімен хор орындағанхор

“Тойбастар”, Н. Жанпейісовтын орын- дауындағы “Қоңыр қаз”, Ж. Қожаға- зинанын орындауындағы “Япурай” әндері жүректі тербеп, тәтті ләззат сыйлай білді.

Сонымен, әл-Фараби атындағы КдзҮУ-дың өзінің 70 жылдық дөңгелек датасына жетуіне бір айналым қалды. Ол аталмыш мерейтойға жоғары кәсіптік білім беретін №0000001

лицензиясымен, 2001

мемлекеттік жылдын 5 шілдесінде берілген ерекше үлттық мәртебесімен, казакстандык жоғары оку орындары арасында Халықаралық университеттер ассоцациясына бірінші Щ болып кабылданған мандатымен, т.т.

титулдарымен бара жатыр. Бізде ҚР ҮҒА- нын 3 академигі. 10-нан астам (

БІЗ ДЕ ЖЕТІ КҮНГЕ КЕШІПП

ҚАЛМАИЫҚ

¥дттық

қауіпсіздік

жастар көзімен

Тьтыс белгісінсЬ

жазатын галымдар

акультетте

СЕНАТОР СТУДЕНТТЕРМЕН КЕЗДЕСТІ

ҒЬІЛЫМИ КЕҢЕС ф

Өткен жылы, ягни 2002 жылдыц 24-желтоқсаны куні өткен Ғылыми Кецес мәжілісінде механика-математика факультетінің деканы Ш.С.Смагулов факультет жумысы жөнінде баяндама жасап, оныц сөзін комиссия тврагасы З.Ж.Жаңабаев өзінің баяндамасымен толыцтырды. Интернет жумысының тиімділігі және оны жетілдіру мумкіндіктері туралы компьютер орталыгыныи, бастыгы У.А.Токеевтің хабарламасы тыңдалды. Сондай-ак; гылыми жумыстар жөніндегі нроректордың орынбасары ¥.]^.Жапбасбаев Ғылыми Кецестіц 2001 жылдың 25-желтоқсанында жасаган “Уииверситеттіц даму стратегиясын жузеге асыру барысындагы биология және биотехнология мәселелері ҒЗИ-ыныц жумысы” атты қаулысыиың орындалуы барысынан деректер берді.

Сонымен бірге университет басшылыгы студенттер мен устаздарды гылым мен білімде, спорт пен мәдениетте жеткен жетістіктерімен қуттықтап, арнайы шәкіртацылар мен сыйацылар тагайындады.

I

Қаңтардың 19-шы жұлдызында

I Философия және политология факультетінде I Парламент Сенатының депутаты, қоғам Іқайраткері, Ұлттық Ғылым Академиясының іакадемигі Әбділдин Жабайхан

I Мүбаракулымен студенттер мен факультет Іұжымының кездесуі болып өтті.

і

РЕКТОРАТ

Қаңтардыц 7-жулдызында откен Ректорат мэжілісінде Аспирантура және докторантура бөліміиіц бастыгы Д.К,-Асанова, 2002 жылгы аспирантура мен докторантурага цабьидау қорытындысы жөнінде, Бірінші проректор З.А.Мансуров университеттін, 70 жылдық мерейтойына дайындык; барысы жонінде хабарламалар жасады, ҒЗИ-дің директоры К.АЖубановтың “Жаңа химиялык; технологиялар зкэне материалдар ҒЗИ- дің жумыс тәжірибесі” атты хабарламасы тыңдалды.

Бүл кісі философия факультетін 1954 жылы бітірген түлектердің бірі. Соз алған Жабайхан Мүбаракүлы жалпы қазіргі үлтгық философиянық даму бағыты төнірегінде ой өрбітіп, факультетке студенттер мен факультет үжымымен кездесуге келгенін айтып өтті. Факультет тарапынан профессорлар М.С.Әженов, Л.Ә.Байдилдинов. Т.Х.Ғабитов,

М.С.Орынбеков, К.Ү.Биекенов сөз сойлеп, сөз соцын Тіл және тәрбие жүмысы жөніндегі проректор, профессор Намазалы Омашүлы Омашев қорытындылады. Сосын факультет деканы Ғарифолла Есімүлы Есімов депутатты келе жатқан 70 жасымен күттықтап, шапан жапты.

Кездесу соны факультет студенттерінің үйымдастыруымен қойылған концертпен аякталды.

аготворительность “П ар а с ат

^{^5}

кәсіподағы

ПУТЬ к ДЕТСКИМ СЕРДЦАМ Қайырымдылық тан

к*

Помощь социально незащи- щенной категории людей представляет собой сложную область деятельности не только целого I

ведомств.

ряда министерств, но и межгосудар- ственных, неправительственных международных организаций.

Именно поэтому политика, осуществляемая государством в отношении таких граждан, является своего рода показателем его цивилизованности, уровня жизни.

качественным критерием гуманизации общества, фунда­

ментальной основой социальной политики государства.

Студенты как активная часть населения помогает реализовать социальную политику государства.

Профессиональный союз

■ в

^{условиях}становления государственногосуверенитета

Республики

Казахстан и

формирования

законодательно- .4 правовой базы, одним из

наиболее важных направлений

деятельности

государства

"I

является

его социальная политика.

Iw' Вопросы социальной

'i

защищенности

детей

как нетрудоспособных

граждан

I

занимают

при

этом особое место.

мероприятия делают этих детей более счастливыми.

Аналогичные мероприятия

отметил необходимость уделять больше внимания и помогать проводятся и отдельными

представителями нашей студен­

ческой молодежи. Примером является студент 3-го курса

детям-сиротам и инвалидам со стороны казахской молодежи.

Руководство Дома ребенка выразило свою благодарность гостю и высказало мнение, что факультета международных

I

именно молодежь, ярким представителем которой является Рахат, должна своим примером показывать необходимость заботы о детях, которые обделены здоровьем или лишены родителей, и не только по праздникам, но и в повседневной жизни. Ведь именно этим детям так не хватает тепла.

На это Рахат Турлыханов ответил:

“Забота о детях и в первую очередь

инвалидах

о детях-сиротах и это долг каждого студентов

общественное

“Сункар”

объединение.

представляющее всех студентов Казну им. аль-Фараби, провел ряд благотворительных акций в поддержку детей-сирот и детей- инвалидов.

В 2001 году студентов “Сункар”

профсоюз посетил Детский дом в г. Каскелен, а 29 марта 2002 года - Детский дом №1 в пос. Баганашил, ул. Алматинская, дом №26. Для поездок был выделен автобус из автопарка Казну им. аль-Фараби.

отношений. Председатель РОО

“Молодежь за здоровый образ жизни”, звезда казахстанской эстрады Рахат Турлыханов. В канун Нового года он посетил Дом ребенка №1 г. Алматы. Там он поздравил воспитанников с Новым Талантливые студенты подготовили

годом, пожелал им расти здоровыми, умными и красивыми интересную концертную

программу для детей. Праз­

дничную атмосферу создало вручение подарков и призов.

детьми на благо нашего

сладостей, игрушек.

собранных студентами вещей,

всех факультетов нашего университета.

Благодарные глаза и сияющие

асқан ізгілік жоқ

, Жақында

эл-Фараби

атындагы

ҚазҰУ-дың

Г'

ректоры, профессор Т.Ә.Қожамқұловтың атына Ё

Қаскелеңдегі

кемекші

мектеп-интернаттың f атынан

алғыс хат

жолданыпты.

“

Қаскелең

й

_{көмекші}

мектеп-интернатының ұжымы мен й

тәрбиеленушілері

Сіздің

көрсеткен

*

қайырымдылық

шараларыңызға шын көңілден

ризашылығын

білдіреді.

“Сіздің

бастауынызбен

біздің балаларға үнемі

көмек

көрсетіліп келеді, университетбіздің қайырымдыдосымызға g;

айналды...”

,-делінген онда.

государства. Затем он раздал подарки, игрушки, а также вручил телевизор и видеомагнитофон.

Рахат высказал пожелание, чтобы дети по этому телевизору смотрели любимые мультфильмы и развивающие игровые передачи.

гражданина Республики Казахстан.

Я надеюсь, что мы, молодое поколение, внесем свой вклад в это благородное дело”.

Что касается студентов из числа детей-сирот, обучающихся в Казну им. аль-Фараби, то я хотела бы отметить, что они получают ежемесячную денежную компен- 'сацию на питание независимо от формы их обучения, т.е. как из бюджетных, так и из внебюд­

жетных средств университета.

В начале 2003 года, 17 января, мы, члены профкома “Сункар”, посетили “Дом юношества” при детском фонде “Бобек”, где живет студентка 1-го курса юридического факультета Сауле Тулегенова. Нас порадовало, что существуют такие дома, где заботятся о детях-сиротах в возрасте от 12 до 23 лет.

Лаура Кайыпова, председатель ОО “Профсоюз

Осы бір жапырақ қағаздың артында жастайынан жетім кдлып, тағдыр тауқыметіие душар болған көптеген сөбилер тұр. Олардың естерінде Алматыдағы үлкен-үлкен оқу орындағы үлкен-үлкен аға-апаларының кдмқорлықтар мөнгілік жатталып калатындығы сөзсіз.

- Біз азық-түлігімізді, киім-кешек, баска да солардың қажетіне жарайды- а.у деген заттарды алып барғанымызда жанарлары жөудіреген сөбилер алдымыздан жүгіріп шығады. Алыстан жакьін адамдары келгеадей куанып, жыльиык іздегендей болады,- дейді “Парасат” көсіподағының төрайымы М.Т.Мұқашева.

С(Парасат” көсіподағының Қаскелеңдегі жетім балалар мектебін

R ППРМ интеовью ^{студентов Сункар”,}

кдмқорлықгарына алғандарына біраз уақыт болды. Азық-түлік, киім-кешек, қаржылай ждғынан үнемі көмек көрсетіліп тұрады. Сонымен қатар бьштырғы жылғы балалар мерекесівде оларды КдзҰУ-ге өкеліп, музей аралатып, сый-сияпатгар тарту етілген болатын. Сондаіы жас сөбилердің куанғанын корсеңіздер ғой. Сол кезде Алматы кдласындағы N1 жетім балар үйіне де қамқорлықтар көрсетілді. ҚазҰУ қызметкерлерінің арасындағы түрмысы темен, жалғызбасты аналарға да көмек қолын созуды бір сөт те жадынан шығарған емес. ҚазҰУ-де қызмет істеп жүріп қайтыс болған С.Б.Кдраеваның жетім калган балалары Гауһар мен Надираға жаз айларында “Парасат” көсіподағынан 14500 теңге бөлініп, “Орленок” мектеп лагерінде демалыс үйымдастырылған болатын. Желтоқсан айынан бері оларға ай сайын 2000 тенге көлемінде каржылай көмек көрсетіп түруға шешім қабылданды. Сонымен катар төмендегі жалғызбасты аналарға каржылай көмек көрсетілді. Олар: К.Аманова (ректорат), А.Маликова (заң факультет!), Ж.Жамалова (биология факультет!), С.Шалгымбаева (биология факультет!), А.Сарбасова (механико-математика факультет!), Д.Есімбекова, т.б.

Бүг!нг! қоғамымызда түрмысы темен, өлеуметтік мөселелер!

шешілмеген отбасылар, жетім балалар көп-ақ. Соларды шешуге аз да болса қарлығаштың канатымен су сепкеніндей КазҰУ-дей үлкен оку ордасының атынан “Парасат” көсіподағының араласуы қүптарлық !с. Кдйырымдылык жайындағы бүл өңгімеміз болашақга да жалғасын таба берсе екен деп т!лейм!з.

Ғалия АҚСЕЙІТ,

■4- I ж

yHMBepcMTjBTi

МӘСЕЛЕ

астар саясаты р

Өткен жылдың соңына таман он

ойланып, жүз толғанып түзілген “Жастар туралы” Заң да әупіріммен депуггар талқысына түскен болатын. Бұл заңды жазу әрі оңай, әрі қиын екені тәуелсіз ел жастарының бұрнағы еш атталып

қабылданбаған “ ерекше тәртіпсіз” өмір сүріп келгендігінде. Осынша уақыт

құқықтық негіздерсіз-ақ таңы атып, тауығы шақырған жастарға ендігі заңның қажеті бола қояр ма екен деген сауал туады.

басқа-басқа қыз балалардың басым көпшілігі бұрнағы адам естіп көрмеген қылмыстың түрімен - құрбыларын, яғни қыз зорлағаны үшін отырыпты. Ал, сол уақыттан он жыл өткен соңғы бүгінгі күнгі қылмыскер нәзік жыныстылар адам өлтіргені үшін темір тордың арғы жағына аттанған. Ендігі он жылдан соң бозбаланы былай қойғанда, әлгі бойжеткендер арасындағы қылмыс түрі тіптен бұдан бетер күрделене, жан түршіктірер алуан сипат ала түсетіндей

Іух салтанаты

ТЭУЕЛСІЗДІК

сыңайы бар. Әлеуметтік

I

.. 1

ТЕПН КЕЛГЕН

ЖОК I

Қасиетті қазақ

тарихының керуені талай^{;И {}

I

1

ғасырдың белесі мен қыратын артқа тастады.

Бірақ, осынау көште жанын сақтап қана

I

I Қажет!

зерттеудің қылмыскер ұлдардың ғана емес, қыздардың арасында жүргізілуінің сыры түсінікті.

қоймай, бақьпты , болашаққа деген тәуекел | нық сенімін жетелей | басқан қайсар қазақ жаңа і

1

БІЗ ДЕ ЖЕТІ КҮНГЕ КЕШІГІП

ғасыр бекетіне тәуелсіздік туын желбірете көтеріп, ат басын тіреді! Алшысынан түскен сақадай болған бүндай тосын оқиғаның қуанышын сезбен айтып И жеткізу қиын.

I I

I

I

\ Қылыштын жүзі, найзаныңі [үшымен жол бастап, ат үстінде өткен!

[ғасырлар да артта калды.|

ҚАЛМАИЫК,

ІХандығымыздың іргесін калап, тұтас|

)ел болуға шақырған Өзбек пен|

Біріншіден, жастардың ешкімнің көлеңкесінде қалып қоймай, дербес әрі тұлғалық жағынан толық қалыптасуын қамтамасыз етеді. Екіншіден, күнде аяққа оралғы болып, кездесіп жататын тұрмыстық деңгейдегі мәселелер мен емен есіктерді именбей ашып, өз мүддесін төтесінен қоюға құқық береді. Дегенмен, аталған заңымызды мәртебелі Парла- ментіміз әлі де кейін ысырып қоятын сыңайы бар. Оған заңның жүзеге асу механизмін қалыпқа келтіретін қаржылық жағдайы қарастырылмағаны басты себеп.

Осылай деп, бірнеше депутат әлденеше рет үсыныс тастаған көрінеді. Енді бұл кешікпей сараң үкіметіміздің табалдырығын тоздырады деген сөз.

“Жастар туралы” заң үкіметтің

мәлімдеді. Сөйтсе, Ресей жастарының елу пайызы нашаның дәмін татып, үйірсектеп алыпты.

Оның жиырма сегіз пайызы нашаны тұрақты тұтынушыға айналған. Осылайша нашақорлық дертінің бұқаралық сипаты қатты қарқын алғаны соншалық, жас талғамайтын жағдайға жеткен.

в

(Жәнібек, татулық пен бірлікті ту еткен|

^Береке мен Абылай, Есім мен Тәуке,|

(Казыбек пен Әйтеке, Теле би сияктыі

в

1

_{'% 'ш.}

Яғни, нашаны пайдалана- тындардың жас мөлшері жыл

сайын жасарып келеді.

<

кабинеттерін кезіп жүріп күндердің-күнінде қаржылық жағдайы шешіліп, оны депутаттар асықпай қарап және бір қайнауы ішінде кеткен заңның өзін иін қандырып, қайта-қайта кері қайырып, пысықтап болғаншада қанша уақыт кетер екен? Бір жыл? Әлде тағы да он жыл?

Бұдан Парламент те, үкіметте еш ұтылмауы мүмкін. Қолдың қысқалығын, бар мүмкіндіктің пайда-

Я

‘Ж

в

^үлықтар ұлт тарихында ұлы тұлғалар

■I

^ретінде мэңгі калды. 1

Ереуілдеп еркіндікке кол созған|

жастарымыз алаңда каршадай өміріні ажалға тігіп, халық санасын тағы бір|

^оятты. Асыл жүректің жалынымен|

асқактаған, берік рухшыл намыстыі

^Кайрат, кешегі Ләззат, Сәбиралар|

|орыс бодандығының бүғауына|

(шыдамай, бүкіл казак жастарыні (арманға жетеледі. Соңы, сағымдай|

(елеске айналған арман сол жастардың|

(пәк көңілінде шарк үрып, талайыні [сонда күрбан етті. Тамыры катып,{

sJA w п ■■ I > r-J Аітіп wnrAnaaAPAU klz в u 1

Бұрынырақта нашақорлардың ең төменгі жас мөлшері он жеті, он тоғыз болса, қазір он екіде бір гүлі ашылмаған он бір, он үш жастағы өрімдердің өзі ауызданып алған. Ресейдің статистикалық орталықтары жариялаған осы мәліметтерді көрген жоғарғы билігі шошып кетсе керек, бұған қарсы жедеғабыл күрес жариялап жіберді. Сонда наркомания мәселесі жастар мәселесі ғана емес, Ресейдің ұлттық қауіп- сіздігіне қатер төндірген мемлекет мәселесіне айналып келген.

Міне, әншейінде елемей келген жастар саясаты Ресей шенеуніктерін осылайша ышқындырып отыр. Жан қысыл- ғанда аталған салаға жауап беретін министрлер: “Бұл бізде мемлекеттік жастар саясатының

ұл ретте аңызға айналған мына бір оқиға назар аудартады. Егделеу тартқан

шағында сәбилі болған бір азамат ауылының көргенді ақсалының батасын zf/ алып, баласын тәрбиесіне бермек

ниетпен алдына барады. Ақсақал баланың туылғанына қанша уақыт

болғанын сұрайды. Сонда әкесі ұлының дүниеге келгеніне жеті күннен асып бара жатқанын баяндайды. Қария бұған қарны ашып: “Онда, балам, кешіктің. Жеті күнге кешігіп қалдың” ,- депті.

ланғандығын айтып ақталар. Ал, мемлекет жоғарыдағыдай кешігулерден үлкен зиян шегері анық.

Біздегі қордаланып қалған жастар саясатына соны серпін, кең тыныс беретін “Жастар туралы” заң жоғары деңгейде баяу қаралып жатқанда нақ осы мәселе Ресейде мемлекеттік тұрғыда кезек күттірмес күйіп тұрған шара ретінде Президент Путиннің өзі халқының алдында сөз алып, арнайы түзілген бағдарламаға қол қоятындығын

жоқтығынан, жұмыс істемей келгендігінен” деп мойындады.

Енді мынадан кейін Ресей билігі жастар мәселесін жіті бақылауға алып, жастар ісі жөніндегі министрлік құрып жатса таң қалмаңыз.

Жастар денсаулығының нашарлауына есірткі заттарын, спиртті ішімдіктер мен темекі өнімдерін қолдану орасан зиянын тигізіп отырғаны мәлім.

Оған нақты дәлел жоғары оқу орындары мен мектептегілердің сексен пайызьі шылым

9-

Ібұршігі бітіп үлгермеген жан|

^шыбықтай нәзік те, жайсаң өмір-айі

I 1

шегетіндігі! Темекі өнімдерін жастардың мұншалықты пайдалануы анық қауіп барын байқатады. Себебі, темекі шегіу нашақорлықдертіне шалдығудың алғы шарты екені анық. Оған мысал да жоқ емес. Жаңа ғасырымыздың басындағы ресми деректерге қарасақ, кейінгі бес жылдықтарда жастар арасында нашақорлық саны бес есеге өскен. Тіркелгені - 33041! Бұл жоғарыдағы республикамыз бойынша нашақорлар санының жетпіс үш пайызға жуығы жастар деген сөз. Яғни, бұл жағынан Ресеймен иық тірестірмесек, қалып тұрған жоқпыз. Ертелі кеш алып көршіміздің жоғары билігі сияқты біз де бір күні тәтті ұйқымыздан шоршып тұрып, жастар саясатын ауызға алар күн алыс емес. Ендігі мәселе соған жеткізбей-ақ жеделдетіп заңды қабылдап, аурудың алдын алуға тырыссақ етті!

Жастар саясаты, оның өзегіне айналған әлгі нашақорлық дерті сияқты мәселелер бұрынғы одақтас елдердің бәріне ортақ екен. Салыстырмалы тұрғыда осының әлеуметтік астарына үңіліп көрелікші.

Тоқсаныншы жылдардағы дағдарыста одақтас елдердің қай-қайсысы да жаңа ұрпақ, жас буын тәрбиесінде үлкен қателіктер жібергенін енді байқатып жатыр. Иә, ол кезде байтал түгілі бас қайғы еді. Халық ескі қағидалармен өмір сүре алмады. Жаңасы түзіліп бітпеді.

Дайын болған күнде бұқараның қабылдай қоюы қиын еді. Осы әрі-сәрі күйде жастар тәрбиесі ұмыт қалды, олар өз бетімен кетті. Дәл сол уақыттың жас өренін көше тәрбиеледі. Осыдан он жыл бұрын түрмеге түскен,

[десеңші! |

Одан кейінгісін, жаркабаккаі [тіреліп, кабағын каре айырған халыкты!

1 Іарада жүйткіп өткен бес жыл көпірше | I Ітөселіп, тө^іне дәл жеткізді. CenepJ I |сенбесімізді бГлмепгііз... КөкірегіміздТ|

I |кернеген “Казакстан - тәуелсізі I Імемлекет!” деген касиетті де кастерліі

|үлы сөздің куатына сүйсінген байтакі Іөлкеміз астаң-кестең тулап, аптыққані Іасаудай бір желпініп алгандай|

|болды. I

j “Төбесіз жер, төресіз ел|

Іболмайды” дейді ғой атам казак.!

|Халык Нүрсүлтандай үлын өсірді.І і

і

Қызыңыз мынадай қылығымен таңдандырғанда ұлыңызға не жорық? Түйені жел шайқаса, ешкіні аспаннан іздейсіз!

Сонымен кешегі тағдыры бір, табиғаты ұқсас елдегі жоғары- дағыдай жайлардан біз де сабақ алсақ артық емес. Ортақ дәстүрден ірге ажыратып кете қойғанымыз жоқ. Өз соқпа- ғымызды саралау жағы да әлсіз.

Оны жолға қоятын, жастар саясатын реттейтін заң ауадай қажеттігін депутаттар жете түсінсе жарар. Себебі, әлгінде мәлім болғандай жас ұрпақ тәрбиесі бүгінде өзекті.

Бұл ретте аңызға айналған мына бір оқиға назар аудартады.

Егделеу тартқан шағында сәбилі болған бір азамат ауылының көргенді ақсалының батасын алып, баласын тәрбиесіне бермек ниетпен алдына барады. Ақсақал баланың туылғанына қанша уақыт болғанын сұрайды. Сонда әкесі ұлының дүниеге келгеніне жеті күннен асып бара жатқанын баяндайды. Қария бұған қарны ашып: “Онда, балам, кешіктің.

Жеті күнге кешігіп қалдың”,- депті.

Аңыз да болса астарында ақиқат барын аңдасак,, дәл қазір бұның біз үшін салмағы зор.

Нашақорын емдерміз, намыс-

с ы 3 ы н

ІЖ^қын болашақтың тағдыры үшін|

|Елбасы етті, ел тізгінін қолынаі Ітапсырды. Жайнаган жарык күнніңІ Іжетегіізде самгаган кьіраны бар, күлаш 1

|бергісіз көк Туымызды, түяғымені

|намысымызды корғаган алыпі Ітүлпарымыздың кос бейнесі енгені ІЕлтаңбамызды, шыркағанда жані Ідүниеңді тебірентіп, көңілге үлті Ісезімін орнататын ӘнүранымыздыІ Ідүниеге әкелдік. Сонда барып қүрлықі ібетіндегі күжынаган елдер арасынан{

Іөзімізді жоғары сезіндік! БҮҰ-ғаІ мүше болып, алғаш дүниеге теңгемізді

I

^әкеп, өмірлік Ата ЗаңымыздыІ Ікабылдап, енді ешкімнін бізге кол сүгаі

|алмасына түбегейлі сендік. Әрі өзгеі

|үлттармен теңесіп, бір елі соңынан|

^калмауға талпынған ой-санамыз әл|

|беріп, когамдағы кадамымыздыі

^жетелей түсті. Туған жер топырағынан!

йтүңғыш аспан әлеміне жол да салдык,

|Талғат пен Тоқтардай үлдарымызды Іақ жол тілеп, төсімізден квк твріне Іүшырдық. Төрткүл дүние таныды.

J Абай мен Жамбыл Ібабаларымызды, Мүхтар мен

|Каныштай үлдарымызды еске алып,

|кайта оралдык, халык болып рухына

|бас иіп, әруагына тагзым еттік.

мен

I і Елім деп еңіреп өткені [боздактарымызды кайта түгендедік.Іеңіреп

|Кие түТып атын жаңғыртуға серт:

|бердік. Қалың ел боп, үрпақтар Z ^сабактастығы мен бірлігін түзедік.

|Бейбітшіл максатымызбен Орта Азия|

^барысына айналуды жөн кврдік,|

^Елбасымыздың “2030 стратегиялык|

Ібағдарламасы” жарыкдүниеге келді.І

ше? Жас өскіннің бойындағы жат әдет жалған отаншылдыққа дейін өсіп кетсе

ІКдісык көз Кдітай мен такиялы өзбекі

^ағайындарымызбен арадағы даулы|

^шиеленістерді шештік, шебімізді|

|түбегейлі етіп, шекарамызды мәңгілік|

ІКЫЛДЫК. I

Еркін жатып, кеңінен көсілген|

оны сылып. алып тастай алмайсыз. Ол дерттің ең оңай дауасы - Бәрі де, оның ішінде болашақ та балалық, жастық шақтан басталатынын ойлау, ойлап қана қоймай дер уағында қолға алу.

Болатбек ТӨЛЕПБЕРГЕН, Қаз¥У-дың Баспасөз іфізметінің жетекшісі

|Сарыарка жазығы Орда атанды.|

|Оңтүстіктен ауған Астана ендігі табан |

^тіреген күтты конысына мығымі

|орныкты. Ол енді казак жерінің|

jжүperi ретінде дүрсілдеп соға|

|бермек...

I Міне, осы тәріздес мағыналы|

|максаттармен мәдениетті де көш ілгеріі Ідамыттык. Өнер мен білімге аскакі

|орын бөлдік. Мемлекеттік тілі Ідәрежесін көтердік. Осыншама сані Ітүпсіз істердің жиыны - тәуелсіздіктің|

I

іаркасы екендігі анык,

Әйгерім КАМАЛОВА

'(

БҮГІНГІ ӘҢГІМЕ умиверситетіі

^•J

Ж |ер тағдыры ■ ел тағдыры

Әйтсе де, төл топырақта ұлт- азаттық идеясының тарихы болмаған, Кдзақстанның төуеліздік алуы — КСРО-ның қүлауының нәтижесінде ғана келген тағдыр сыйы деген пікірді айтатындар бар.

Біздіңше, бүл - өкесі қалдырған аманатты да редакциялап барып орындайтын орашолақтар ойынан басқа ештеңе де емес. Жөне мүндай касаң көзқарас XX ғасыр басындағы қазақ қоғамына төн үлттық сана- сезімнің оянуына түрткі болған, ел бостандығы үшін бакилык сапарға да сертінен таймай аттанған саяси- рухани ақсүйектердің кадір-қасиетін

(Алаш қозғалысы. - Алматы: Санат, 1995 ж.]. Біздіңше, дөл осы пікір - қоғамтану ғылымына қатысты академиялық кері көзқарастарға батыл қарсы жауап қата білген пікірлердің бірі болып, тарихи өділеттің орнауына жол салғаны шындық.

Баспасөз — өлеуметтік мінбер, ол қоғамдық пікір тудыру арқылы

‘төртінші билік” ролін атқаратыны айқын. Қазіргі таңда ақпараттар ағыны әлемді бір-біріне барынша жакындастырып, мейлінше түсінікті етіп жөне адамдар қолы түрғызған джунглиде — зөулім үйлер мен өсем

сіңірілді. Сөзіміздің айғағы ретінде шетелдік галым М.Б.Олкоттың:

“...қазақтар үшін жер негізгі қүндылыққа саналмаған. Түлік өсіруді шаруашылықтағы басты көсібіне айналдырып, ортақ жайылымдарда бақкан. Жөне де олар жерге деген жекеменшік қүқығына емес, пайдалану қүқыгына ғана ие болған” [К.Нүрпейісов. Алаш һөм Алашорда. -?^маты: Ататек, 1995 ж.|, - деген қисынсыз топшылауын келтірсек те жеткілікті. Мүндай адасулардың белгілі бір саяси мақсатқа ғана қызмет істегені мөлім.

Әйтпесе, бүгінгі олшем басқаша.

Егер жоғарыдағы ғалым пікірі рас болатын болса, онда ғасыр басында ағартушылық-демокра- тиялық бағытта шығып түрган

иелеріне қарсы майдан ашып, бірлік пен татулықтың сыналар сәті туды.

Кезінде “қазақ сауда жасай алмайды” — деген пікір бар болатын.

Алайда, уақыт оның кдтелік екенін дөлелдеп берді. “Үш күннен соң тозақка да үйренесің” дегендей, бүл саланы тез меңгерген соң, басты өндіріс орындарының жарамды- ларын шетелдіктерге сатып

1

Жаңғырығы мен

тәуекелі басым жаңа

мыңжылдыққа

көшін

ұзатқан

Қазақстан халқы

бүгінде

дербес

мемлекет

ретінде

өзінің алғашқы қадамдарын жасауда. Азаттықтың рауандап атқан ақ таңына

ол сан

ғасырлық

отарлық тәуелділікті

артқа

тастап,

ұлттың алтын

тамыры

мен

бекзаттық

болмысын

сақтап

қалу

жолында

болған

күрескерлік рухтың

арқасында

қол жеткізгені

анық.

біткеннен кейін, енді кезек жерге келді.

Қазіргі уақытта талқыланып жүрген “Жер туралы” заң жобасы сол күйінде қабылданса, жер учаскесін иеленуге қүмарлардың іске кірісетіндері белгілі. Баспасөзде жарияланып жүрген материалдарға Караганда, онсыз да қазіргі кезде ауылшаруашылық жерінің 95 пайызының “ресми емес” иелері бар екен. Ендігі бар үміттері — заңның тез арада қабылдануы. Егер ол үміт ақталса, елімізде өлеуметтік дүмпу басталады. Жері жоқ адамдар бірден кобейеді. Бүл түста “Кдзақ” газетінің

бас жазушысы Ахмет

Байтүрсынов : “Жер мөселесі - кдзақтың тірі я өлі болу мәселесі”, - деп орынды ескерту жасаган.

Олжас Сүлейменов агамыздың

“Жер - халықтікі!"деген үраны көпшілікке жағымды естілгенімен,

Бекжан ӘШІРБАЕВ,

((Қазақ университет!

газетінің бас редакторы

болжам. Алайда, ол шындыққа айналуы да мүмкін қүбылыс. Оны болдырмау үшін “Жер туралы”

занды өлі де жетілдіріп, еліміздің қарапайым азаматгарының мақсат- мүддесін ескерген абзал. Консти- туциямызда жазылган Кдзақстанның бар азаматы тең кұқылы екендігін есте үстау қажет-ақ.

Заң жобасы Парламентімізде сол күйінде кабылданса, арадан 80-100 жыл өткеннен соң, мұражай қызметкері: “Бұл жерде кезінде кдзақ деген халық мекендеген, нарық дегеніміз — сауда-саттықекен” деген пікірде болып, қолындағы бар байлығын — жерін сатып жіберіп өздері қаңғырумен күн кешкен, таусылған, мыналар — солардың балауыздан жасалған мүсіндері, енді 2-ші залға жүріңіздер, бүл жерде мамонт кдңкалары қойылған”, - деп туристерге таныстырып түруы да гажап емес-ау.

Рас, кешегі 1937-38 ж.ж. үлтқа кдрсы жасалган кднды террор алаш лидерлерін арман-мұратына жеткізбей кетті. Бірақ, олар азат мазмұндағы мемлекеттік институт- тарды калпына келтіру жолында өз дөуіріндегі барлық мүмкіндіктерді сарка пайдаланып, қазіргі егемендігіміздің ғылыми-теориялық

Әке аманатына редакция лау жүрмейді

кетіретін әрекет. Демек, аталмыш

«1бөстесерлік” мөселеде Біз бен Олар баррикаданың

тұрарымыз хақ.

екі жағында Бір анығы, XX ғасыр басындағы патшалы Ресей аграрлы саясаты мен

ғимараттарда жасалатын тағдыр- лардың реттеуші, компасы болып отырғаны тағы да шындық. Ендеше, мың аттық күші бар өлеумет көлігін адамаралық қатынастарды ынты- макты етуге де, ысырапты етуге де катар пайдалануға өбден болады.

Және бүл — саяси өмір төжірибесінде

Айқап” пен “Қазақ” басылым- дарындағы тақырыпқа қатысты полемикалық мақалалар топтамасын қайда қоямыз?!

ІСТарих қайталауды сүйеді”, -

бүның екінші жағы да бар. Ол қандай жақ ? Кдзақ халқы ма, өлде Казақстан халқы ма? Егер соңғысы болса, онда көрші мемлекеттермен шекаралы аймақтарда жағдай бірден

іргетасын қалап кеткендері

әскери-әкімшілік басқаруы

сынақтан пөрменді өдіс.

Кешегі

өткен

дейді халық даналығы. Жер тағдыры бүгінгі төуелсіз Кдзақстанныц да күн төртібіндегі кабырғалы моселелердің біріне айналып отыр. Басқаша

ушығады. Себебі, солтүстік

бодандық бүғауына түскен Алаш елінің райы мен реңіне көптеген көлеңкелі жағдайлар алып келді.

Монархиялы диктатураның саяси- экономикалық және рухани- моральдық отарлауы параллель жүріп жатты. Бүл ретте белгілі алаштану саласының маманы, профессор М.Қойгелдиевтің мына

Әлихан .1

айтканда, болашақ ұрпаққа

пікірі назар аударарлық: Міне, осындай жағдайда қоғамдық күреске қазақ қоғамы үшін мүлдем жаңа саяси-өлеуметтік күш - үлттық интеллигенция араласа бастады.

Негізінен метрополия оқу орындарында білім алып, отаршыл мемлекеттік баскару аппаратындағы қызметке жөне қазақ арасында орыс мөдениетін егіп, тарату үшін даярланған зияльиар мүның бөрін жиып қойьш, үлттық төуелсіздік пен

бастаған өуеден тамған өулие нүрындай рефор- маторлық бағыттағы оқымысты топтың да саяси күресте қолына үстаған ең үлы қаруы — баспасөз еді. Жөне соның ішінде алфа- виггік төртіппен окуға бағынбайтын ең басты такьірып — жер мөсе- лесі-түғын. Міне, біздің е.ндігі өңгімеміз осы төңіректе өрбімек.

Кеңестік кеудемсоқ идеологияға “қолбала ^t

ұлттық мөдениеттің өсіп-

болған ғылыми әдеби- еттерде аталмыш про- блемаға байланысты үлт лидерлерінің саяси үста- нымдары бүрмаланьш өркендеуіне, ұлт өмірін қайта кұру

мақсатына қызмет ете бастады”

облыстарда орыс үлтының өкілдері көп шоғырланған, сол шекараға жакын жерден жер учаскелерін сатып алып, ^иБатька! Прими нас!

аксиомалы шындық. өйтсе де, бұл ресми дөрежеде мойындалмай келеді. Оған себеп, екі дөуірдің саяси элитасының арасында принципті карама-кайшылықтар бар. Мысалы, жерге деген меншік формасын алсақ, Әлихан Бөкейханов “Мен кадет партиясынан неге шықтым?” атты Ресейге қарап,

деп макаласында: ... кадет партиясы жер^и қысым

аң жобасы Парламентімізде сол күйінде қабылданса, арадан 80-100 жыл өткеннен соң, мұражай

қызметкері: “Бұл жерде кезінде қазақ деген халық мекендеген,

“нарық дегеніміз - сауда-саттық екен” деген пікірде болып,

қолындағы бар байлығын - жерін сатып жіберіп өздері қаңғырумен күн кешкен, таусылған, мыналар - солардың балауыздан жасалған 'Г ‘ мүсіндері, енді 2-ші залға жүріңіздер,

бұл жерде мамонт қаңқалары қойылған”, - деп туристерге таныстырып тұруы да гажап , емес-ау.

көрсетіліп, біздің санамызға казак үшін жер мөселесі шешуші факторға ие болмаған деген жалған ұғым

аманаттап қалдырар басты қүндылығымызды саудаға салғысы келетін сарнауық сараң төлім

көріп, қиналып отырған кандастарына көмектесуін сүрамасына кім кепіл?.. ”

адамға меншікті болып берілсе жөн'

Сол уақытта

жағдайда қазіргі

дейді. Біздің қазақ жерді меншікті қылып алса, башқүртша көрші мұжыққа сатып, біраз жылда

і”

сытырылып, жалаңаш шыға келеді , қит етсе

экономикалық санкция- лармен қорқытып қоятын

“үлы халық” бізге “екінші Косованы” орнатып, еліміз аумағына әскер өкеліп, бес облысымыздың біраз бөлігін алып қоюы ғажап емес. Осындай хал-ахуалды еліміздің оңтүстігінде өмір сүріп жаткан 300 мындай

— деп, өзі басшылық жасап отырган партияның позициясын айқын білдірген болатын. Ал, бүгінгі күнніц ақиқаты мүлдем басқаша жагдайга ойысуда.

Тақырыпты жинақтай келе, айтарымыз мынау: жер тагдыры еш уақытта да атүсті карайтын, есінеп- тыңдайтын салғырт-салақтықты кешірген емес. Ендеше, киіз өзбектердің де істеуі

туырлықты қазақ халқында ықтимал. 2010-жылы бол-

жам бойынша халқының саны 50 миллионға жететін Өзбекстан қазірдің өзінде Сарыағашқа көз тігіп отырғанда, сондай ыңғайлы

елбасынан етікшіге дейінгі аралыкіы елең еткізіп, ережеге айналар есті сөз айта білер баспасөз мінберін сөтті пайдаланып, аталмыш мөселеде батыл үсыныстар жасамағымыз абзал. Ал, осынау идеология жағдайды мүлт жібермесі анық.

Әрине, бүлардың барлығы

майданында кешегі ұлт зиялыларының іс-төжірибелерінен үтымды сабақ алу - уақыт талабы.

Үлттық қауіпсіздік жастар козімен S ауалнама

? *

ж

XXI ғасыр есігін терроризммен ашып, әбден І зәресі кеткен әлем жұртшылығы оған қарсы күресті

күшейткен сайын, террористерде, олардың f әрекеттері де жиіленіп, адам баласын одан әрі

қорқытуда. Айтайын дегеніміз, 2001 жылғы АҚШ-

2

^"Ч|

Мадияр ҚҰДАЙБЕРГЕНҰЛЫ,

журналистика факультетінің 4 курс

студент!

, тағы 11 қыркүйекте болған оқиға, кешегі Ресейдегі теракт, бүгін және ертең тағы қай жерде

қайталанатындығын бір Алланың өзі біледі (десек g те Алла өзі сақтасын!). “Сақтансаң құдай сақтайды”

t- демекші, қазір осы құйтырқы, әрі жан шошытар әрекетке қарсы дүние жүзі мемлекеттері бірігіп күресуді мақсат етіп отыр, сонымен қатар әскери саланы күшейтіп, қару-жарақтарын қайта санап жатқаны баршамызға аян.

в

Кдзақстан ше? Казақстанда да мемлекеттік түрақтылықты және үлттық кзуіпсіздікті күшейту үшін, қолдан келген барлық шаралар кдрастырылуда. Дегенмен, осы күшейту барысында не нәрсеге катты мән беру керек деген сүрак твңірегінде жастардан сауалнама жүргізіп едік.

Олжас Жгманов, ҚазҮУ-дың 3-курс студент/:-Ең бірінші дінге кдтты мән беру кажет.

Өйткені, соңғы кездері болып жатқан террористік әрекеттердің барлығы діни сипат алуда. Соның ішінде ислам туын бүркенушілер көп. Сондыктан елімізге келіп жаткан бүрын-соңды адам естімеген, неше түрлі діндер мен секталардың алдына тоскауыл кою керек. Эрине, еліміздің келешегі үіііін имянлы. ибдлы а.заматтао кажет екені сезсіз.

Ол үшін байырғы дініміз исламды түбегейлі зерттеп, халыкка дүрыс насихаттау керек.

Мейірхан Абуов, Багалау институтының 1 курс студент/: - Меніңше, әскери саланы күшейткен жөн және Қазакстан шетелге үшак, тікүшакжалпы әскери техниканы сатуын доғаруы кажет. Әскерилерде мынандай бір сөз бар: "Егер көршілерің сыйласын десең, кдрулан” деген.

Мүмкін6үл да рас шығар.

Азамат Кемелбаев, ҚРХУ-дың 4 курс студент/ (Қазакстан-Ресей Халықаралык университет/): - Мәселе жауапкершілікте деп ойлаймын. Ұлтымыздың әрбір азаматы келешек үрпактан және замандастарымыздың алдында үлкен жаүапкеошілікте екенін сезінүі тиіс. Яғни,

алған міндетін бүлжытпай орындау. Мейлі министр, мейлі әкім, мейлі полиция кызметкерлері, мейлі жай жүмыскер болсын мойнына алған кызметін үлкен жауапкершілікпен орындаса, әсіресе, полиция кызметкерлері мен жоғарыда отырған ағаларымыз 6үл мәселеде жүртка үлгі болуы керек.

Сонда ғана шешілмей келе жаткан мәселелер шешімін табар деп ойлаймын.

Ербол Нүртаев, КазҮУ-дың зкономика және бизнес факультет/нің 1 курс студент/:

- Ұлтымыздың кауіпсіздігі үшін руға, жүзге бөлінуді доғарып, үлттың түтастығы үшін барлык іс-шараларды карастыру керек. Өйткені, рулык санадан арылып, үлттыксанаға жетпейінше, елге төнген кзтерлерге төтеп бере алмаймыз. Әсіресе, мынау ғаламдану процесінің барысында 6үлжәйт

өте кауіпті. Әрине, салт-дәстүрді кайта жаңғырту керек. Себебі, әр үлттың баска үлттан ерекшелендіріп түратын кдсиеттерінің бірі — салт- дәстүрлер мен әдет-ғүрыптар. Алайда, біздіңәу баста жіберген кателерім�