МЕДИЦИНСКОЕ И ФАРМАЦЕВТИЧЕСКОЕ ОІ.РЛЗОВЛПІІЕ:
© КОЛЛЕКТИВ АВТОРОВ, 2018 УйС 378:811
Үе. 8. Кеііег-ОейИзкауа, N. Ғ. Уизһкө
ІМОЕРЕМОЕМТ №ОКК АТ ТНЕ ҒОРМДТІО^ ОҒ РКОҒЕ55ІО^АЬ ҒОРЕІС^-ЬД^СиДСЕ СОМРЕТЕ^СЕ ОҒ А МЕйІСАЬ 5ТУйЕ^Т
К.и55іап Іапдиаде Серагітепі оҒ КагадапСа 5іаіе МеСісаІ ^ ^ 5 ^ (КагадапСа, Ка2акһ5іап)
Тһе агіісіе апаіу2е5 іһе еҒ(есііVепе55 оҒ арріуіпд ^ 0^^^ теіһоС5 іп іһе Ғогтаііоп оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп- Іапдиаде сотреіепсе Ьу 5іиСепі5 оҒ теСісаІ ^^№^№5. Рагіісиіаг аііепііоп і5 раіС іо іһе апаіу5і5 оҒ 5исһ теіһоС5 а5 дІ055агу, са5е апС іапСет. Іі і5 іпСісаіеС іһаі іһе ргерагаііоп оҒ іһе дІ055агу і5 ҒіхеС Ьу іһе иогк оп огаі апС игіі- іеп 5реесһ, іп іһе соиг5е оҒ мһісһ іһе 5іиСепі сап таке а сіеаг іСеа оҒ һои іһі5 іегт5 иогк. Такіпд іпіо ассоипі аІІ іһе5е сопСіііоп5, іһе сотрііаііоп оҒ іһе дІ055агу Ьесоте5 ап еҒ(есііVе Ғогт оҒ іпСерепСепі иогк оҒ 5іиСепі5 іп іегт5 оҒ іһе Ғогтаііоп оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе. Тһе 5іаде5 оҒ иогк оп іһе са5е аге Се5сгіЬеС, иһісһ аІ50 сопігіЬиіе5 іо ^^^0^^ іһе IеVеI оҒ 5кіІІ5 5исһ а5 5реакіпд апС Іі5іепіпд. Тһе іапСет теіһоС і5 соп5іСегеС Ғог іһе Ғіг5і ііте іп іһе агЪісІе а5 а Ғогт оҒ сІа55гоот иогк іһаі Ғасііііаіе5 іһе ^0^1^ ^ оҒ іһе іапСет раг1пег5 іп іһе ехіга-Ііпдиі5ііс ехрегіепсе апС Ьгіпд5 іо а ^иаIііаііVеIу пем IеVеI іһе ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе оҒ іһе 5іисепі5.
Кеу шогсІ5: сотреіепсе, ^ 0^^^ теіһоС5, іпСерепСепі иогк, дІ055агу, са5е, іапСет, Ғогеідп 5іиСепі5, ргоҒе55іопаІ Ки55іап Іапдиаде
МоСегп еСисаііоп і5 аітеС аі сотргеһеп- 5меіу іһе рег5опаІііу оҒ іһе 5іиСепі апС та5іегіпд іһе 5іиСепі5 іп а тіСе гапде оҒ сотреіепсе5; 5иЬ)есі, ^0^ ^ ^ ^ ^ апС рго- Ғе55іопаІ. ТоСау, дгаСиаіе5 оҒ теСісаІ 5сһооІ5 һа^е 5ресіаІ гедиігетепі5. йигіпд іһе 5іиСуіпд, іһе 5іиСепі 5һоиІС Ғогт поі опіу ргоҒе55іопаІ 5кіІІ5, Ьиі Ье ргерагеС іо ^о^е ргоЬІетаііс і55ие5 апС ргоҒе55іопаІ іа5к5 іп іһе Ғасе оҒ ап е^ег- іпсгеа5іпд ҒІот оҒ іпҒогтаііоп, іакіпд іпіо ас- соипі іһе дІоЬаІі2аііоп оҒ іһе тогІС 5расе іп деп- егаі, апС ргоҒе55іопаІ іп рагіісиіаг. Іп іһе5е соп- Сіііоп5, іһе Ғогтаііоп оҒ Ғогеідп ргоҒе55іопаІ сотреіепсе і5 оҒ 5ресіаІ ітрогіапсе. КпотІеСде оҒ Ғогеідп Іапдиаде5 ехрапС5 іһе гапде оҒ а^аііа- ЬІе ргоҒе55іопаІ іпҒогтаііоп. Оп іһе оіһег һапС, іһе раііепі аішу5 тапі5 іһе Сосіог іо 5реак іо һ іт Ьу іһе и5е һі5 Іапдиаде, Ьесаи5е һе Сосіог ти5і ҒиІІу ипСег5іапС іһе ргоЬІет5 апС Се5іге5 оҒ іһе раііепі. АпС Ғгот іһі5 роіпі оҒ ^іем іһе 5есопС Іапдиаде 5кіІІ5 іп іһе сопСіііоп5 оҒ дІоЬаІ- і2аііоп оҒ іһе тогІС 5расе і5 а песе55агу сопСі- ііоп Ғог іһе ргоҒе55іопаІі5т оҒ іһе Сосіог. Тһаі і5 тһу, ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе Ьесоте5 ап е55епііаі сотропепі оҒ іһе ігаіпіпд оҒ а дгаСиаіе оҒ а теСісаІ ^^^5^.
РгоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе оҒ теСісаІ 5іиСепі5 һа5 аІгеаСу Ьесоте іһе оЬ- )есі оҒ соп5іСегаііоп оҒ ге5еагсһег5. 5о, іһі5 ргоЬІет і5 ^^^0^ іо іһе Сі55егіаііоп оҒ Т.А.
Вауе^а «МеіһоСоІоду оҒ іһе Ғогтаііоп оҒ ргоҒе5- 5іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе оҒ 5іиСепі5 оҒ теСісаІ ^ ^ ^ 5^ 5 іп сопСіііоп5 оҒ іпҒог- таііоп апС еСисаііопаІ ...» [1]. Тһе аиіһог ^^^^^5 іһе е55епсе оҒ іһе Ғогтаііоп оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе оҒ 5іи-
Сепі5 іп іһе сопСіііоп5 оҒ тоСегп іпҒогтаііоп еСисаііопаІ ^^^0^^^^. Т.А. Вауе^а СеҒіпе5 ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе іп а5
«а Супатіс рег5опаІііу ргорегіу іһаі а55ите5 іһе рге5епсе оҒ а сегіаіп атоипі оҒ Ііп- диі5ііс кпомІеСде, іһе аЬіІііу іо арріу іһ е т іп іһе 5иЬ)есі ҒіеІС оҒ теСісіпе апС аііош поі опіу іо огіепіаіе іп іһе 5ресіаІ теСісаІ Іііегаіиге, іо ех- ігасі ^аІиаЬІе іпҒогтаііоп Ғгот іі, Ьиі аІ50 іо и5е а Ғогеідп Іапдиаде а5 теап5 оҒ ргоҒе55іопаІ сот- типісаііоп» [1]. Тһи5, ргоҒе55іопаІ Ғогеідп- Іапдиаде сотреіепсе, тһііе Ьеіпд соттипіса- 1^, аІ50 со^ег^ іһе IеVеI оҒ ргоҒе55іопаІ кпотІеСде. Іп һі5 тогк, Т. А. Вауе^а апаіу2е5 тһісһ 5кіІІ5 согге5ропС іо еасһ оҒ іһе5е ^^^5.
5о, іһе Іапдиаде сотропепі рге5ирро5е5 іһе ро55е55іоп оҒ іһе 5иЬІапдиаде оҒ теСісіпе апС іһе аЬіІііу іо орегаіе тііһ іһі5 таіегіаі іп аІІ іуре5 оҒ 5реесһ асіміу, апС іһе ргоҒе55іопаІ сотропепі теап5 «геаСіпе55 Ғог ргоҒе5- 5іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде соттипісаііоп апС рго- Ғе55іопаІ [1]. Тһе ргоҒе55іопаІ сотро- пепі іпсІиСе5 Ьоіһ іһе аЬіІііу Іо сһоо5е іһе пес- е55агу Іапдиаде Ғасіііііе5 іп іһе 5ііиаііоп оҒ рго- Ғе55іопаІ соттипісаііоп, апС іһе кпотІеСде оҒ іһе ҒеаІиге5 оҒ іпіегсиііигаі соттипісаііоп оҒ паіі^е 5реакег5, іһе геаііііе5 оҒ іһе һеаПһ 5у5Іет іп іһе соипігу оҒ іһе Іеагпіпд Іапдиаде апС іһе геаСіпе55 Ғог ргоҒе55іопаІ соттипісайоп іп а Ғогеідп Іапдиаде. Т. А. Вауе^а оҒҒег5 еҒ(ес^іVе шу5 оҒ Ғогтіпд 5исһ а ргоҒе55іопаІ Ғогеідп- Іапдиаде сотреіепсе оҒ а теСісаІ 5ІиСепІ. 5о 5һе герге5епІ5 «а іһеогеіісаі тоСеІ Ғог іһе Ғог- таііоп оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотре- Іепсе оҒ теСісаІ 5ІиСепІ5 іп іһе сопСіііоп5 оҒ іпҒогтайоп апС еСисаііопаІ ^^^0^^^^» [1];
апС о1ег5 а 5у5Іет оІ іһе то5І еҒҒесҒме іесһпоі- одіе5, теіһоС5 апС іесһпідие5 Іог тогкіпд тііһ 5іиСепі5. Номе^ег, іһе аиіһог Сое5 поі соп5іСег 5исһ а сотропепі а5 ап іпСерепСепі тогк оІ 5іиСепі5. Аі іһе 5ате ііт е , іһе тоСегп еСиса- ііопаі ргосе55 а55ите5 іһаі то5і оІ іһе 5іиСепі'5 ііт е і5 оссиріеС Ьу іпСерепСепі ргерагаііоп.
Тһе ітрогіапсе оІ іпСерепСепі тогк іп іһе ргерагаііоп оІ Іиіиге рго1е55іопаі5 һа5 аігеаСу Ьееп СеіегтіпеС Ьу іеасһег5 апС 5сіепіі5і5 а5 рагіісиіагіу ітрогіапі. Тһи5, А. Р. Рагакһоп5кіу етрһа5ііе5 іһаі іпСерепСепі тогк һа5 поі опіу іеагпіпд Ьиі аі5о еСисаііопаі 5ідпі1ісапсе. Тһе аиіһог поіе5 іһаі «іһе ро5ііме ге5иіі5 оІ іпСе- репСепі могк, еСисаііоп апС 5еі1-еСисаііоп оІ 5іиСепі5 іп іһе ргосе55 оІ ипмег5ііу 5іиСуіпд Се- іегтіпе іһе оррогіипіііе5 Іог іһеіг рег5опаі апС рго1е55іопаі аСаріаііоп, іпСісаіог5 оІ һеаііһ апС диаіііу оІ ііІе, етоііопаі меіі-Ьеіпд; сопігіЬиіе іо іһе Іогтаііоп оІ а 5ресіаіі5і сараЬіе оІ 5еі1- ітрго^етепҒ» [6]. А. Р. Рагакһоп5кіу 5ит5 ир іһе Ьа5іс ргіпсіріе5 оІ огдапіііпд іпСерепСепі тогк оІ теСісаі 5іиСепі5 оп іһе Ьа5і5 оІ ргоІіііпд Сі5сірііпе5. Номе^ег, һі5 сопсіи5іоп5 аге Іиііу ар- ріісаЬіе іо іһе Сі5сірііпе5 оІ іһе депегаі еСисаііоп сусіе, апС, іп рагіісиіаг, іо рго1е55іопаііу-огіепіеС Іогеідп (Ки55іап) іапдиаде. 5исһ ргіпсіріе5 а5 5у5іетасііу, ргоЬіетаіісііу, Іоси5 оп іһе Іог- таііоп оІ сегіаіп ргасіісаі 5кііі5, тагкеС Ьу А. Р.
Рагакһоп5кіу [6], сап Ье гедагСеС а5 со тто п іо Сі5сірііпе5, поі опіу рго1е55іопаі, Ьиі аі5о депегаі еСисаііоп. №е адгее тііһ іһе аиіһог іһаі іһе іпСерепСепі тогк оІ 5іиСепі5 саппоі һа^е а 5ропіапеои5 сһагасіег. й 5һоиіС аі5о Ье сагеІиі сігсит5ресі, а5 теіі а5 іһе сіа55тогк. Могео^ег, іп оиг оріпіоп, іһе іпСерепСепі тогк оІ 5іиСепі5 і5 тоге еҒҒесМе мһеп іҒ і5 сотЬіпеС тіҒһ іһе сіа55тогк апС і5 сопігоііеС поҒ опіу Ьу а Іогта- Ғме Ьиі аі5о Ьу а ситиіаМ е а55е55тепҒ.
Ву іһе тогС5 оІ А.Үи. Видаі, «іһе таіп Ға5к оІ огдапіііпд іһе 5 М і5 Ғо сгеаҒе р5усһоіодісаі апС СіСасііс сопСіііоп5 Іог іһе Се^еіортепҒ оІ іпійаМе апС іһіпкіпд іп сіа55е5 оІ апу Іогт». №е адгее тіҒһ іһе аиҒһог іһаі «іһе таіп ргіпсіріе оІ іһе 5№ огдапігаііоп 5һоиіС Ье іһе сһапде-о^ег оІ аіі 5ҒиСепҒ5 Ғо іпСмСиаі тогк апС сһапде іһе Іогтаі регІогтапсе оІ сегіаіп Ға5к5 міҒһ іһе ра5- 5^е гоіе оІ іһе 5ҒиСепҒ Ғо іһе огдапігаііоп оІ іһе еСисаііопаі ргосе55, мһеп іһе ргосе55е5 оІ сод- піМе асҒміҒу оІ іһе 5ҒиСепҒ аге ирСаҒеС тіҒһ іһе ҒогтаҒіоп оІ іһеіг отп оріпіоп аҒ 5оМпд іһе 5еҒ оІ ргоЬіетаҒіс дие5Ғіоп5 апС Ға5к5» [2]. АпС 5исһ а ігап5іііоп і5 ро55іЬіе опіу іҒ іһе іпСерепС- епҒ мэгк оҒ 5ҒиСепҒ5 і5 сотреҒепҒіу огдапііеС апС е^аіиаҒеС Ьу іһе Ғеасһег. А. Үи. Видаі іп һі5 агіісіе, етрһа5ііе5 іһе Сесі5ме гоіе оҒ іһе Ғеасһ-
ег іп іһе огдапііаҒіоп оҒ іһе 5Ш , «тһісһ 5һоиіС тогк поҒ міҒһ іһе 5ҒиСепҒ «іп депегаі», Ьиі тіҒһ а 5ресіҒіс рег5оп, міҒһ іі5 5ҒгепдҒһ5 апС теак- пе55е5, іпСШиаі аЬіііііе5 апС іпсііпаііоп5» [2].
АҒ іһе 5ате Ғіте, Ғо іпсгеа5е іһе еҒҒесМе- пе55 оҒ іпСерепСепҒ тогк оҒ 5ҒиСепҒ5, ге5еагсһ- ег5 оҒҒег таіпіу ігаСіііопаі Ғогт5 оҒ тогк. Ғог ехатріе, А.Р. Рагакһоп5кіу 5идде5Ғ5 іһаі «5Ғи- СепҒ5 сап, а5 ап а^апсеС іп5ігисііоп, іпСереп- Сепііу 5ҒиСу іһе еСисаііопаі таҒегіаі5, апаіуіе тһаҒ Ғһеу геаС, 5еіесі іһе таіп іһіпд5, апС 5ит- тагу іһе таіп іпҒогтаҒіоп, тогкіпд тіҒһ ргітагу 5оигсе5 апС теҒһоСоіодісаі іііегаіиге». А. Үи.
Видаі оҒҒег5 а 5иттагу, е55ау мгійпд, Сгатіпд ир сһагҒ5 апС іаЬіе5, апаіу5і5 оҒ еСисаііопаі іііег- аҒиге [2]. Тһе5е Ғогт5 оҒ мэгк аге арріісаЬіе поҒ опіу Ғо іһеогеіісаі Сі5сірііпе5. Тһеу сап Ье еҒҒес- М е іп іһе 5ҒиСу оҒ а ргоҒе55іопаііу-огіепіеС Ғог- еідп іапдиаде. Тһи5, 5ҒиСепҒ5 тһо һа^е та5Ғе- геС іһе Ьа5іс кпоміеСде оҒ іһе іапдиаде сап аі- геаСу іпСерепСепііу таке сһагҒ5 апС іаЬіе5, 5Ғи- Су іһе гапде оҒ 5оигсе5 оҒҒегеС Ьу іһе Ғеасһег.
тогк оҒ 5ҒиСепҒ5 іп іһе 5ҒиСу оҒ а ргоҒе55іопаі Ғогеідп іапдиаде, оҒ соиг5е, һа5 іі5 отп 5ресіҒіс Ғогт5. 5іиСіе5 СегоҒеС Ғо іһе іпСе- репСепҒ тогк оҒ 5ҒиСепҒ5 оҒ поп-ііпдиі5ііс, іп- сіиСіпд теСісаі ипмег5ійе5, аге 5иҒҒісіепі. №е Со поҒ таке апаіуіе іһі5 ргоЬіет а5 а тһоіе а іт оҒ іһі5 агіісіе. Тһе ргоро5еС Ғогт5 оҒ тогк Ғаке іпіо ассоипҒ Ьоіһ ігаСіііопаі апС іппо^аМе теҒһоС5.
Тһи5, іһе аиҒһог5 оҒ іһе агіісіе
тогк оҒ 5ҒиСепҒ5 іп іһе ргосе55 оҒ іеасһіпд а Ғог- еідп іапдиаде іп а поп-ііпдиі5ііс ипмег5іҒу» 5ит- тагііе іһе то5Ғ рориіаг теҒһоС5 оҒ іһе 5 М , тһісһ һа^е а рег^опаі-огіепҒеС арргоасһ. Тһеу іпсіиСе теҒһоС5 оҒ сгеаііпд ргоЬіет 5реесһ 5ііи- аііоп5, рго)есҒ асҒмйе5, са5е5 апС датіпд теҒһ- оС5 [3]. А5 а Ғогт оҒ огдапіііпд іһе іпСерепСепҒ тогк оҒ 5ҒиСепҒ5, іпҒогтаҒіоп апС соттипісаҒіоп Ғесһпоіодіе5 аге іпсгеа5іпдіу Ьеіпд и5еС. 5о, атопд іһе іппо^аМе, те сап поҒе іһе Ғесһпоіо- ду оҒ іһе теЬ-дие5Ғ5. Тһе Ғеасһег 5еіесҒ5 а сігсіе оҒ геҒегепсе5, айег тһісһ, іһе 5ҒиСепҒ 5іиСіе5 іһе геіе^апҒ таҒегіаі5 оп іһе Ьа5і5 оҒ тһісһ һе сге- аҒе5 а сегіаіп ргоСисҒ (рге^епҒаҒіоп, е55ау, ге- рогҒ, еҒс.). Тһе Ғһете оҒ іһе и5е оҒ тоСегп іпҒог- таҒіоп апС соттипісаҒіоп Ғесһпоіодіе5 та5 Сі5- си55еС іп Сеіаіі аҒ іһе 5есопС Аіі-К.и55іап 5сіеп- ііҒіс апС ргасіісаі сопҒегепсе «Огдапі- іаҒіоп оҒ іпСерепСепҒ тогк оҒ 5ҒиСепҒ5» оп йе- сетЬег 6-9, 2013 [5]. Тһе сопҒегепсе таҒегіаі5 оҒҒег ^агіои5 Ғогт5 оҒ тогк Ьа5еС оп іпҒогтаҒіоп апС соттипісаҒіоп Ғесһпоіодіе5. АҒ іһе 5ате Ғіте, іҒ і5 етрһа5ііеС іһаі Ғһе5е Ғесһпоіодіе5 тогк еҒҒесМеіу іп іеасһіпд 5ҒиСепҒ5 Ғо Ғогеідп іапдиаде5.
А СеіаіІеС агіісіе оп іһе ргоЬІет оҒ 5ресіе5 апС іһе Ғогт5 оҒ огдапі2аііоп і5 ргоро5еС Ьу М.
I. ^тігпо^а апС I. С. Ког^һипо^а [7]. Тһе аи- іһог5 апаіу2е іһе аVаіIаЬIе сІа55іҒісаііоп5 оҒ іуре5 апС Ғогт5 оҒ ш гк іп іһе 5іиСу оҒ а Ғогеідп Іап- диаде іп поп-Ііпдиі5ііс ^^^5^5. Тһеу аге такіпд сопсІи5іоп іһаі «іһеге і5 5ііІІ по 5іпдіе арргоасһ іо іһе іпіегргеіаііоп оҒ іпСерепСепі тогк апС геІаіеС сопсері5» [7]. М. I. ^тіто^а апС I. С. Ког^һипо^а ргоро5е іһеіг отп сІа55іҒі- саііоп, мһісһ і5 СеіаіІеС, апС Гаке5 іпіо ассоипі а тіСе гапде оҒ дгоипС5 Ғог Сі5ііпдиі5һіпд сегіаіп Ғогт5 апС Гуре5 оҒ тогк [7]. Аі іһе 5ате ііте , іһе аиіһог5 ргосееС «Ғгот іһе СеҒіпіііоп оҒ іпСе- репСепі тогк а5 апу іпСерепСепі асііVііу оҒ 5іи- Сепі5 іп сІа55гоот, іп оҒҒ-һоиг ііт е , тіГһ іһе іеасһег апС мііһоиГ һіт, Ьиі ипСег һі5 Сігесі ог теСіаіеС тападетепі, мһісһ ІеаС5 іо іһе Ғог- таііоп оҒ ап іпСерепСепі рег5опаІііу, сараЬІе оҒ сопііпиои5Іу геріепі5һіпд апС ^ N0^ ^ іпСе- репСепіІу оЬіаіпеС кпотІеСде, 5кіІІ5, һа5 іһе 5кіІІ5 оҒ іпСерепСепі асііVі^у» [7]. Іі 5еет5 іо и5 іһе то5і ассигаіе 5исһ сһагасіегі5ііс оҒ іһе 5Ш. Іп оиг тогк, те міІІ Сгат ироп іһі5 СеҒіпіііоп, ҒоІІоміпд іһе аиіһог5. Іп аССіііоп, ш 5һаге іһе ^іем оҒ іһе аиіһог5 оҒ іһе агіісіе іһаі ехігасиггісиіаг тогк 5һоиІС Ье а ІодісаІ сопііпиа- ііоп оҒ іһе сІа55гоот.
йигіпд іһе 5І№, іһе 5іиСепі ітрго^е^ іһе кпотІеСде апС 5кіІІ5 іһаі һе асдиігеС ог Ьедап іо
^^^^^0^ іп іһе соиг5е оҒ ргасіісаі сіа55е5. Аі іһе 5ате ііт е , ап ітрогіапі Ғасіог іп іһе 5иссе55ҒиІ оҒ а ргоҒе55іопаІ Ғогеідп Іапдиаде Ьу 5іиСепі5 і5 іһе 5у5іетасііу апС гедиіагііу. Іп аСсіііоп, іпСерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5 і5 опе оҒ іһе ітрогіапі Ғасіог5 оҒ іһе Ғогтаііоп оҒ іһеіг ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе. Тһі5 іуре оҒ тогк аііош іһе Іеагпег поі опіу іо ЬиіІС іпСерепСепіІу іһе іга^есіогу оҒ та5іегіпд а сег- іаіп рагі оҒ іһе соиг5е, Ьиі аІ50 іпСіVіСиаIIу ^о^е ргоЬІетаііс і55ие5. А5 поіеС Ьу и I. Кор2һа5а- го^а, N. А. ^^^^N0^^ «Тһе и5е оҒ іһе ргоЬІет- 5оМпд ^^^^5 Ғог оҒ 5іиСепі аи- іопоту сгеаіе5 сопСіііоп5 Ғог іпсгеа5іпд тоГі^а- ііоп апС диаіііу оҒ Ғогеідп Іапдиаде та5іегу апС сопііпиои5 іпСерепСепі Іапдиаде еСисаііоп, тһісһ і5 геа5опеС Ьу іһе Ғасі іһаі тіГһіп 5исһ асііVііу 5іиСепі5 іаке ге5роп5іЬіІііу Ғог іһеіг отп зиссезз іп Іеаттд.Аһе ітрго^етепГ оГ іпгіе- репСепі ш>гк оҒ 5іиСепі5 іп іһе сопіехі оҒ іһе и5е оҒ іһе р^оЬIет-50ІVіпд арргоасһ іо іһе Ғог- еідп Іапдиаде іеасһіпд апС Іеагпіпд ргосе55 сге- аіе5 іһе Ье5і оррогіипііу Ғог іһе оҒ Іапдиаде 5кіІІ5, сгііісаі іһіпкіпд оҒ риріІ5; іһеіг 5еIҒ-ітр^0Vетеп^ апС 5еІҒ-а55егііоп» [4].
Тһи5, іі і5 СіҒҒісиІі іо 0Vе^е5^іта^е іһе іт-
рогіапсе оҒ іпСерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5 іп іһе Ғогтаііоп оҒ іһеіг ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе. ^0^^^^ іһе еҒҒесі оҒ іһі5 тогк сап Ье опіу тіГһ а сотреіепі огдапі2аііоп Ьу іһе іеасһег. ҒипСатепіаІ5 оҒ іһі5 аге ІаіС аІгеаСу іп іһе Ғогтаііоп оҒ іһе еСисаііопаІ апС теіһоСоІод- ісаі сотріех оҒ іһе соиг5е апС іһе Сі5ігіЬиііоп оҒ іһете5, Ғогт5 апС Гуре5 оҒ тогк тһеп іі і5 сот- ріІеС. Ье55 һоиг5 аге ГоСау іо іпСерепС- епі тогк оҒ 5іиСепі5 іһап іо ргасіісаі сіа55е5, апС іпСерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5 тіГһ а іеасһег.
^0^^^^ іп аССіііоп іо іһе «оҒҒісіаІ» һоиг5 Ғог іпСерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5, 5іиСепі5 сап Ье
^0!^^^!^^ Ғог аССіііопаІ Іапдиаде Іеагпіпд, и5іпд іһеіг Ғгее ііте . Тһе дие5йоп оҒ то^іVа^іоп сап Ье а 5иЫесі: оҒ 5ресіаІ ге5еагсһ. Іп оиг тогк, ш тіІІ опіу рау аііепііоп іо іһе Ғасі іһаі ргорегіу 5еіесі- еС Га5к5 Ғог іһе 5Ш сап Ьесоте ап ітрогіапі Ғасіог іп 5іиСепі5 Ьоіһ Ғог Ғигіһег іп- СерепСепі 5іиСу оҒ іһе Іапдиаде апС Ғог Ғигіһег
іһе Іапдиаде 5кіІІ5 аҒіег сотріеііпд іһе соиг5е оҒ 5іиСу аі іһе ^^^^^^5^^. Ғог 5іиСепі5 оҒ поп-Ііпдиі5ііс ^ ^ ^ 5^ 5 іһі5 і5 оҒ рагіісиіаг іт- рогіапсе, 5іпсе іһе Іапдиаде, оп іһе опе һапС, Сое5 поі соп5іііиіе іһеіг Ьа5іс, ргоҒе55іопаІ асГі^- ііу, Ьиі, оп іһе оіһег һапС, і5 ап ітрогіапі рагі оҒ іһеіг ргоҒе55іопаІ сотреіепсе іп іһе дІоЬаІі2а- ііоп оҒ іһе дІоЬаІ 5осіеіу апС іпҒогтаііоп 5расе.
То оиг оріпіоп, іһе диагапіее оҒ іһе 5иссе55- ҒиІ огдапі2аііоп оҒ іпСерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5 іп іһе 5іиСу оҒ а ргоҒе55іопаІ Ғогеідп Іапдиаде Ііе5 іп іһе оріітаі сһоісе оҒ теіһоС5 апС Ғогт5 оҒ тогк, іакіпд іпіо ассоипі іһе IеVеI оҒ Іапдиаде ргерагеСпе55 оҒ 5іиСепі5, іһе сотріехііу оҒ іһе 5іиСуіпд таіегіаІ5, а сотЬіпаііоп оҒ ігаСіііопаІ апС ^ 0^ ^ ^ теіһоС5. Мһеп іһе іеасһег сһоо5е5 іһе Ғогт5 апС теіһоС5 оҒ іпСерепСепі тогк, һе 5һоиІС еVаIиа^е іһеіг еҒ(ес^іVепе55 іп іһе ргерагаііоп оҒ іһе ргоҒе55іопаІ Ғогеідп- Іапдиаде сотреіепсе оҒ іһе теСісаІ 5іиСепі. АІІ оҒ іһ е т 5һоиіС Ье сіеагіу тагкеС іп іһе саІепСаг- ГһетаГіс ріап, һа^е іһе 5МАРТ-доаІ апС іһе рге- сі5е сгііегіа оҒ ^^^^^0^. АІІ іһе5е сопСіііоп5 тіІІ аііот іо гаі5е іһе IеVеI оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп- Іапдиаде ргерагеСпе55 оҒ іһе 5іиСепі.
Тһе а іт оҒ оиг тогк і5 іо оҒҒег 5оте кіпС5 оҒ іпСерепСепі тогк, тһісһ, іп оиг оріпіоп, сап таке ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде ігаіпіпд оҒ 5іиСепі5 тоге еҒҒес^іVе. №е геіу оп іһе ехрегі- епсе оҒ іеасһіпд Ғогеідп-5іиСепі5 оҒ іһе Кагадап- Са 5ГаГе МеСісаІ ^ ^ 5 ^ . Неге іһе ргоҒе55іоп- аііу огіепіеС К.и55іап Іапдиаде і5 5іиСіеС іп іһе Ғоигіһ уеаг. Опіу Г ш сгеСіі5 аге дмеп Ғог іһі5. Іп Гһе5е сопСіііоп5, іһе іпСерепСепі тогк оҒ 5іи- Сепі5 саггіе5 а һеа^у ІоаС. Ьеагпіпд іһе К.и55іап Іапдиаде аі а ргоҒе55іопаІ IеVеI гедиіге5 тогкіпд
оиі ргасіісаі 5кііі5, іп іһе Ғіг5і ріасе. Аі іһе 5ате ііт е , іһе 5іиСу оҒ а ргоҒе55іопаі Ғогеідп (К.и55іап) іапдиаде дое5 іп рагаііеі тііһ сііпісаі Сі5сірііпе5. Неге 5іиСепі5 һа^е іһе оррогіипііу Саііу іо соттипісаіе тііһ К.и55іап-5реакіпд ра- ііепі5 апС 5іаҒҒ оҒ сііпіс5. Тһі5 сгеаҒе5 аССіііопаі сопСіііоп5 Ғог ітргсміпд іһе іапдиаде 5кііі5 іп а ргоҒе55іопаі а^ресі Тһі5 ро55іЬііііу оҒ іпіедгаіеС іпСерепСепҒ тогк 5һоиіС аі5о Ье и5еС апС Ғакеп іпіо ассоипҒ тһеп Сгатіпд ир ап іпСерепСепҒ тогк ргодгат Ғог 5ҒиСепҒ5 5іиСуіпд а ргоҒе55іоп- аі Ғогеідп іапдиаде.
^ іһі5 агіісіе, ме ргоро5е Ғо соп5іСег 5исһ Ғуре5 оҒ іпСерепСепҒ тогк а5 сотріііпд а діо55а- гу, са5е апС ҒапСет. Тһеу һа^е поҒ уеҒ Ьесоте іһе оЬ)есҒ оҒ 5ресіаі 5ҒиСу а5 а кіпС оҒ іпСерепС- епҒ тогк оҒ 5ҒиСепҒ5. АҒ іһе 5ате Ғіте, а5 оиг ехрегіепсе оҒ іеасһіпд 5һош, Ғһе5е Ғуре5 оҒ тогк ргсме Ғо Ье диііе еҒҒесМе іп іһе ҒогтаҒіоп оҒ ргоҒе55іопаі Ғогеідп-іапдиаде сотреҒепсе.
Тһе сотрііаііоп оҒ а діо55агу геҒег5 Ғо ап іпСШиаі-5ерагаҒеС, 5у5ҒетаҒіс, огаі-тгіііеп Ғогт5 оҒ іпСерепСепҒ тогк оҒ 5ҒиСепҒ5 тіҒһ рег- 5ресҒме, ҒогтаМе апС 5иттагу сопігоі. Тһі5 Ғуре оҒ тогк міҒһ ап еҒҒесҒмеіу ҒогтеС ЬоСу оҒ Ға5к5 аііош Ғо ітргсме аіто^Ғ аіі Ғуре5 оҒ 5реесһ асМіҒу: 5реакіпд, геаСіпд, тгіҒіпд, іі5іепіпд. Тһе Ғогт оҒ іһе а55ідптепҒ і5 огаі-тгіііеп. Неге уои сап и5е 5исһ Ғуре5 оҒ ехегсі5е5 ог Ға5к5 а5 ргасіі- саі, гергоСисМе, гесоп^ҒгисМе-^агіаҒме, апС аі5о іапдиаде: іехісаі, дгаттаҒісаі, 5реесһ апС рге-5реесһ. Тһе сотрііаііоп оҒ а діо55агу Ғо іһе ҒехҒ5 5іиСіеС таке5 іҒ ро55іЬіе поҒ опіу Ғо ехрапС
^осаҒіопаі іехісаі 5Ғоск, Ьиі аі5о Ғо ітрго^е іһе 5осіосиііигаі а^ресҒ оҒ іапдиаде іеагпіпд. ^ аССі- ііоп, іпСерепСепҒ тогк оп іһе діо55агу і5 сот- ЬіпеС міҒһ сіа55гоот тогк. Тһе Ғеасһег іпігоСис- е5 5ҒиСепҒ5 Ғо а рагіісиіаг іоріс, тһісһ тііі тогк міҒһ іһе діо55агу, апС Ғһеп сопСисй ҒогтаМе апС 5иттагу сопігоі. 5іпсе іһе тогк тіҒһ 5Ғи- СепҒ5 оп іһе 5ҒиСу оҒ іһе ргоҒе55іопаі Йи55іап іапдиаде і5 Ьиііі іп іһе Ғогт оҒ Ьіоск5, Ғһеп еасһ Ға5к і5 а55ідпеС а Ға5к Ғо сотрііе а діо55агу. йе- репСіпд оп іһе іоріс, іһе ^оіите оҒ іһе діо55агу тау ^агу. Ғог ехатріе, оп іһе іоріс «ТееҒһ» апС іһе іоріс «йіде^Ме 5у5Ғет» іһе питЬег оҒ тогС5 іп іһе діо55агу тііі Ье СіҒҒегепі. Номе^ег, Ғог оЫесМе сопігоі іһе Ғеасһег дме5 Ғо 5Ғи- гіепҒз' гіезсгірҒогз. Апгі һеге Ғһе ұосаЬиІагу тіпі- т и т апС іһе т а х іт и т іһаі іһе Ғеасһег СеҒіпе5 іп ассогСапсе тіҒһ іһе іоріс аге 5ресіҒіеС.
Тһе Ғ1г5і 5Ғаде оҒ іһе тогк оп іһе діо55агу і5 сопСисҒеС іп а ргасіісаі іе55оп. 5ҒиСепҒ5 5ҒиСу іһе Ьа5іс ҒехҒ оҒ іһе Ьіоск. Могк міҒһ іһе ҒехҒ і5 саггіеС оиҒ Ьу іһе теҒһоС оҒ «Ғме Р»: 5ее іһе ҒехҒ - тагк іһе кеутогС5 - соте ир міҒһ дие5-
ііоп5 Ғо Ғһет - мем іһе ҒехҒ адаіп - геіеіі. Тһе5е кеумогС5 тііі Ғогт іһе Ьа5і5 оҒ іһе діо55агу. 5Ғи- СепҒ5 мгіҒе оиҒ іехісаі ипіі5 іп іһе Сісііопагусору- Ьоок апС тгіҒе оиҒ іһеіг теапіпд5 апС СеҒіпіііоп5 Ғгот іһе Сісііопагіе5. 5іпсе 5ҒиСепҒ5 аге а5кеС Ғо сотро5е а діо55агу, Ғһеп Ғо еасһ тогС Ғһеу 5һоиіС поҒ )и5Ғ ріск ир іһе теапіпд, Ьиі таке іі5 ігап5іаііоп, ргомСе соттепҒ5 апС ехатріе5.
Тһе 5есопС 5Ғаде оҒ могк оп іһе діо55агу і5 аігеаСу саггіеС оиҒ тіҒһіп іһе Ғгатемогк оҒ іпСерепСепҒ тогк. 5ҒиСепҒ5 аге епсоигадеС Ғо ехрапС іһе іпіегргеіаііоп оҒ Ғегт5 тгіііеп Сотп іп ргасіісаі Ғегт5, апС Ғо 5ирріетепҒ іһе діо55а- гіе5 тіҒһ оҒһег Ғегт5 оп іһе геіе^апҒ іоріс. А5 а 5оигсе оҒ іпҒогтаҒіоп, поҒ опіу Сісііопагіе5 аге и5еС, Ьиі аі5о еСисаііопаі, 5сіепііҒіс іііегаіиге оп ргоҒе55іопаі Сі5сірііпе5. Ап ітрогҒапҒ рагі оҒ тогкіпд оп а діо55агу і5 Ғо и5е іһе ехрегіепсе оҒ соттипісаҒіпд тіҒһ паМе 5реакег5 іп іһе соиг5е оҒ 5іиСуіпд сііпісаі Сі5сірііпе5, Ьоіһ міҒһ сііпісіап5 апС раііепі5. Неге, 5ҒиСепҒ5 аге дмеп іһе оррог- іипііу Ғо и5е һеигі5ііс апС сгеаМе арргоасһе5.
5о, Ғог ехатріе, Ғһеу Ғіх, а5 Ғһеу саіі іһі5 ог іһаі ЬоСу огдап, іһі5 ог іһаі Сі5еа5е раііепі5 апС рһу- 5ісіап5. Ғог ехатріе, мһеп 5іиСуіпд іһе іоріс
«ТееҒһ», 5ҒиСепҒ5 Ғіх іһаі тоіаг ҒееҒһ реоріе аге саііеС «коренные зубы». Ог, Ғог ехатріе, іһаі СосҒог5 и5е іһе рһга5е «удалить зуб», апС ра- ііепі5 «выдернуть зуб». !п іһі5 5еп5е, іһе тогк оп іһе діо55агу ітрго^е5 іһе 5осіо-сиііигаі а^ресҒ оҒ іапдиаде іеагпіпд, апС ҒһегеЬу епһапсе5 іһе іе^еі оҒ ргоҒе55іопаі Ғогеідп-іапдиаде сотре- Ғепсе. А5 а ге5иіі оҒ іһі5 могк, іһе 5ҒиСепҒ 5ідпіҒі- сапііу ехрапС5 іһе іехісаі 5Ғоск оп а ргоҒе55іопаі іе^еі. Тһе 5ҒиСепҒ і5 аЬіе Ғо ипСег^ҒапС поҒ опіу һі5 соііеадие5, Ьиі аі5о Ғо асһіе^е іһе таіп іһіпд - іһе оррогіипііу Ғо ипСег5ҒапС іһе раііепі, Ғо 5реак «іп опе іапдиаде» тіҒһ һіт.
Ш гк оп іһе діо55агу гедиіге5 соп^ҒапҒ топіҒогіпд Ьу іһе Ғеасһег. Тһі5 сопігоі 5һоиіС Ье Ьоіһ ҒогтаМе апС 5иттагу. Мһеп ҒогтаҒме сопігоі і5 сһескеС, поҒ опіу іһе Ғііііпд оҒ іһе поҒе- Ьоок міҒһ іһе діо55агу, Ьиі аі5о іһе аЬііііу оҒ іһе 5ҒиСепҒ Ғо и5е іһе тгіііеп Ғегт5 іп а соһегепҒ ҒехҒ, Ғо ипСег5ҒапС іһе 5ііиаііоп іп тһісһ іһі5 ог іһаі Ғегт і5 арргоргіаіе, һот іҒ и5е5 іҒ іп іһе Сіа- іодие, һот соггесііу іҒ 5ау5 апС сотро5е5 дгат- таіісаі Ғогт5. Тһе5е сап Ье ехегсі5е5 Ғог ҒіпСіпд согге5ропСепсе5, Ғііііпд іп Ьіапк5, ігап5іаііпд оҒ Епдіі^һ тогС5 Ьу іһе К.и55іап едимаіепй, аССіпд Ғо 5епҒепсе5 тогС5 Ғгот іһе діо55агу, Ғііііпд оиҒ Ғогт5, 5иЬ5іііиііпд песе55агу ехрге55іоп5 іпіо Сіаіод5. А5 а 5иттагу сопігоі сап Ье ргоро5еС Ғе5Ғ5 тіҒһ тиіііріе сһоісе, іһе 5еагсһ Ғог таҒсһе5 апС сгеаҒме Ға5к5 іп іһе Ғогт оҒ рге5епҒаҒіоп5, тгіҒіпд іпСерепСепҒ Ғехі5 оп іһе іоріс, а Ьи5іпе55
дате тіГһ іһе ргерагаііоп оҒ СіаІодие5 оп іһе іоріс, 5исһ а5 «У дантиста», «На прие- ме у гастроэнтеролога», еіс. Тһе сотрііаііоп оҒ а дІ055агу 5һоиІС Ье 5иррогіеС Ьу іһе тогк оп огаі апС тгіііеп 5реесһ. Тһе 5іиСепі 5һоиІС таке а сіеаг іСеа оҒ һот а рагіісиіаг іе гт іһаі һе Се5сгіЬе5 іп іһе дІ055агу іп 5рокеп апС ш іі- іеп 5реесһ Ғипсііоп5, іп мһаГ 5ііиаііоп5 оҒ рго- Ғе55іопаІ асііVі^у һе сап арріу. Такіпд іпіо ас- соипі аІІ Гһе5е сопСіііоп5, іһе сотрііаііоп оҒ іһе дІ055агу Ьесоте5 ап еҒҒес^іVе Ғогт оҒ іпСерепС- епі тогк оҒ 5іиСепі5 іп іегт5 оҒ іһе Ғогтаііоп оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотреіепсе. Аі іһе 5ате ііт е , опе 5һоиІС рау аііепііоп іо іһе Ғасі іһаі іпСерепСепі тогк оп іһе дІ055агу 5һоиІС Ье огдапісаііу сотЬіпеС тіГһ іһе сіа55 ш>гк оп а сегіаіп іоріс апС согге5ропС іо іі. Тһаі і5, іҒ 5іи- Сепі5 5іиСу іһе іоріс "Зубы", іһеп іһеу таке а дІ055агу оп іһі5 іоріс. Тһе 5иттагу сопігоі Ғог еасһ іоріс оҒ іһе дІ055агу і5 саггіеС оиі 5ітиііа- пеои5Іу мііһ іһе сопігоі оҒ іһе таіегіаі оҒ іһе тһоіе ЬІоск.
ІҒ іһе сотрііаііоп оҒ а дІ055агу і5 тоге іо іһе ігаСіііопаІ теіһоС5 оҒ тогкіпд мііһ Ііпдиі5ііс таіегіаі, іһеп іһе са5е теіһоС сап Ье аіігіЬиіеС іо ^ 0^ ^ ^ теіһоС5. й һа5 Ье- соте міСеІу и5еС іп іһе а5ресі оҒ ргоЬІет- огіепіеС Іеагпіпд. Тһе са5е геҒег5 іо асГі^е іеасһ- іпд теіһоС5. Аі іһе 5ате ііт е , Ғгот іһе роіпі оҒ щем оҒ сІа55іҒуіпд іһе Ғогт5 апС теіһоС5 оҒ іп- СерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5, и5іпд іһе са5е- 5іиСу, те и5е а дгоир, Іитр-5ит Ғогт оҒ тогк, и5іпд һеигі5ііс апС с^еа^іVе Гуре5 оҒ Га5к5, тһісһ аііом аІІ Гуре5 оҒ 5реесһ асііVііу тіГһ ап огаі-тгіііеп апС аиСіошиаІ Ғогт оҒ рге5епіа- ііоп. Тһе Ғогт оҒ сопігоі і5 а 5^^^^!^. Мһеп тогкіпд оп іһе са5е, уои 5һоиІС аІ50 сотЬіпе іһе сІа55гоот апС іпСерепСепі тогк.
Могкіпд тіГһ іһе са5е, уои 5һоиІС ҒоІІот іһе ігаСіііопаІ 5іаде5 оҒ тогк оп іі. Аі іһе 5ате ііт е , іпігоСисііоп іо іһе ргоЬІет апС 5еіііпд оҒ Га5к5 5һоиІС Ье Сопе тіГһіп іһе Ғгатетогк оҒ сІа55гоот ^ ^ ^ 5 , Ғог ехатріе, ргасіісаі сіа5- 5е5. Тһе 5іиСепі5 аге іһе са5е іп іһе дгоир іпСерепСепіІу. ОерепСіпд оп іһе рІаппеС питЬег оҒ һоиг5, уои сап Со ап іпіегіт сопігоі оҒ іһе тогк оп іһе са5е а5 рагі оҒ іһе іпСерепС- епі тогк оҒ 5іиСепі5 мііһ іһе іеасһег. Тһе ҒіпаІ Іе55оп і5 аІ50 сопСисіеС а5 рагі оҒ іһе сІа55гоот тогк, еііһег іп а ргасіісаі Іе55оп ог аі іһе 5ШТ- сіа55. ^иттаГі^е ^^^^^0^ і5 саггіеС оиі іп іһе ҒіпаІ Іе55оп. Тһі5 Гаке5 іпіо ассоипі һот іһе 5іи- Сепі тогкеС оп іһе са5е а5 а тһоіе апС һом һе ітрго^еС һі5 Іапдиаде 5кіІІ5. То Со іһі5, уои сап и5е іһе рге^епГайоп оҒ са5е ге5иіі5 іп іһе Ғогт оҒ рге5епіаііоп5, апС аІ50 сотЬіпе іһі5 теіһоС
тіГһ іе5ііпд.
А5 а 5ГаГетепГ оҒ іһе ргоЬІет, Ьоіһ іһе геаі 5ііиаііоп апС іһе тоСеІеС 5ііиаііоп сап Ье и5еС. А5 а оҒ іһе са5е, Гто 5ііиаііоп5 оп опе іоріс сап Ье ргоро5еС, іһе сотрагі5оп оҒ тһісһ апС іһе оҒ ап оріітаі 5іпдіе 5оІиііоп тіІІ Ье іһе Га5к оҒ іһе са5е. Тһе са5е теіһоС рго^іСе^ атріе оррогіипіііе5 Ғог іпіедга- ііVе Іеагпіпд. 5о, а5 а са5е 5ііиаііоп, ехатріе5 Ғгот сііпісаі Сі5сірііпе5 апС геаі ргасіісе оҒ іеасһ- іпд сііпісаі 5кіІІ5 сап Ье и5еС. Ғог ехатріе, оҒҒег іо Сі5си55 іһе 5ііиаііоп іһаі іоок ріасе Сигіпд іһе ігаіпіпд іп іһе сііпіс. Іп іһі5 са5е, оҒ соиг5е, Сі5- си55іоп апС Ғигіһег Сесі5іоп оҒ іһе са5е 5һоиІС опіу іаке ріасе іп К.и55іап. Оп іһе оіһег һапС, ргоЬІет5 геІаіеС іо іһе оҒ сегіаіп Сі5- еа5е5 сап Ьесоте а ргоЬІет Ғог Сі5си55іоп. Аі іһе 5ате ііт е , іһе 5иЬ)есГ таііег оҒ іһе са5е, а5 теІІ а5 іп іһе са5е оҒ а дІ055агу, 5һоиІС согге- 5ропС іо іһе Ьа5і5 іоріс оҒ іһе ЬІоск Ьеіпд 5іиС- іеС апС Ье а сопііпиаііоп оҒ іһе тогк тіГһ іһе сепігаі Гехі5 оҒ іһе ЬІоск.
Ғог ехатріе, іһе са5е «Доктор, почему у меня кариес?» і5 5идде5іеС. Тһе ҒоІІоміпд 5ііиа- ііоп і5 5идде5іеС; А раііепі тіГһ сагіе5 соте5 іо іһе Сосіог апС а5к5 тһаГ һе 5һоиІС Со іп огСег іо кеер һі5 ГееГһ һеаііһу іп іһе Ғиіиге. Үои сап и5е Ғгадтепі5 Ғгот соттегсіаІ5 а5 ргоЬІет 5^^^^^^^^^^^, тһеге сопСіііопаІ раііепі5 сот- ріаіп аЬоиі ГооГһ Сесау. Тһі5 тіІІ һеір іо ітрго^е Іі5іепіпд 5кіІІ5 оҒ 5іиСепі5. Тһеп іһе 5ііиаііоп і5 Сі5си55іпд іп іһе дгоир. «Какие средства наибо- лее эффективны для защиты от кариеса?»,
«Влияет ли выбор питания на состояние зу- бов?», «Гарантирует ли зубная паста защиту от кариеса?» ргоЬІет рие5Гіоп5 5идде5іеС. 5іи- Сепі5 аге СмСеС іпіо іһгее дгоир5, еасһ оҒ мһісһ тіГһіп а теек ог Г ш ^^^^^5 іі5 отп ргоЬІет. То Со іһі5, іһеу геаС іо іһе Іііегаіиге, а5к іһе Геасһег5 оҒ теСісаІ Сі5сірііпе5, іп рагііси- Іаг Сепіі5і5, іп^е^Vіет раііепі5. Ме Со поі 5еі оиі іп іһе агіісіе іһе ригро5е оҒ дмпд а ҒиІІ Се5сгір- ііоп оҒ іһе са5е. №е опіу поіе іһаі аІІ Гһе5е 5іад- е5 оҒ тогк 5һоиІС Ье сагеҒиІІу ргерагеС апС Се- 5сгіЬеС Ьу іһе іеасһег. Могк оп іһе са5е рго^еС іо Ье еҒ(ес^іVе іп іһе рагі мһеге 5іиСепі5 соп- Сисі іпСерепСепі оҒ іһе іоріс. Тһе IеVеI оҒ 5кіІІ5 5исһ а5 5реакіпд апС Іі5іепіпд іп- сгеа5е5 5ідпіҒісапіІу. Тһе ге5иіі5 оҒ іһе Се^еіор- те п і оҒ іһе іоріс 5іиСепі5 рге5епі іп рге5епіа- ііоп5. 5іпсе 5ІіСе5 аге 5иррІіеС тіГһ 5һогі іехі5, іһеп тгіГіпд апС геаСіпд 5<ііі5 аге аІ50 ргасіісеС.
Тһи5, іһе са5е рго^е^ іо Ье ап еҒ(ес^іVе Ғогт оҒ іпСерепСепі тогк сопігіЬиііпд іо іһе ітрго^е- те п і оҒ ргоҒе55іопаІ Ғогеідп-Іапдиаде сотре- іепсе.
Ргасіісе 5һош іһаі іһе теіһоС оҒ іапСет сап Ье ап еҒҒесіме теҒһоС оҒ іпСерепСепҒ тогк оп ітрго^іпд ргоҒе55іопаі Ғогеідп-іапдиаде сот- реҒепсе. Тһе ге5иіі5 оҒ іһе іприі апС Ғіпаі іе5ііпд оҒ іһе рагіісірапі5 іп іһе ҒапСет тееііпд5 5һом іһаі а5 а ге5иіі оҒ іһі5 теҒһоС, іһе іе^еі оҒ поҒ опіу ііпдиі5ііс Ьиі аі5о іпіегсиііигаі сотреҒепсе і5 5ідпіҒісапііу іпсгеа5еС. Тһе ҒапСет теҒһоС һа5 Ьееп и5еС іп Еигоре 5іпсе іһе 605 оҒ іһе 201һ сепҒигу. Тһе е55епсе оҒ іһе теҒһоС ііе5 іп іһе ехігасиггісиіаг, іпсіиСіпд гетоҒе соттипісаҒіоп ЬеҒтееп 5ҒиСепҒ5 5іиСуіпд еасһ оҒһег'5 іап- диаде5. 5о, аҒ К5МУ Ғогеідп 5ҒиСепҒ5 мһо 5реак Епдіі5һ іеагп іһе ргоҒе55іопаі К.и55іап іапдиаде.
Ьосаі 5ҒиСепҒ5, мһо 5реак Йи55іап, 5ҒиСу ргоҒе5- 5іопаі Епдіі5һ. йигіпд іһе ҒапСет тееҒіпд5, тогкіпд іп раіг5, ог 5таіі дгоир5, 5ҒиСепҒ5 һеір еасһ оҒһег. ТапСет тееііпд5 аге һеіС ассогСіпд Ғо е5іаЬіі5һеС гиіе5. То һеір рагіісірапі5 Се^еіор тогкіпд 5һееҒ5. Тһеу аге Се5ідпеС іп ассогСапсе міҒһ іһе 5іиСіеС іоріс5. ^ оиҒ-оҒ-сіа55 Ғіте 5Ғи- СепҒ5 соте Ғо іһе 5о-саііеС «ТапСет Согпег».
Неге Ғһеу Ғаке 5һееҒ5 тіҒһ іһе іоріс Ғһеу тапҒ Ғо могк оп. Упііке іһе теҒһоС5 Сі5си55еС аЬо^е, іп іһі5 са5е іһе 5ҒиСепҒ іпСерепСепііу ЬиііС5 іһе іга^есіогу оҒ һі5 5іиСіе5. ТһаҒ і5, һе сап тогк оиҒ а іоріс іһаі һа5 аігеаСу Ьееп 5іиСіеС Ғог сіа55е5, ог, соп^ег^еіу, ігу Ғо іеагп іп а^апсе іһе таҒегі- аі іһаі мііі опіу Ье 5іиСіеС. ^ ҒапСет тееҒіпд5, рагіісірапі5 аііегпаіеіу соттипісаҒе Ғіг5і оп опе, апС іһеп іп апоҒһег іапдиаде, 5ігісііу оЬ^етпд іһі5 гиіе. ^ іһе соиг5е оҒ іһе тогк, іһе рагҒпег5 соггесҒ ті5Ғаке5 іп еасһ оҒһег'5 5реесһ, 5идде5Ғ- іпд тһісһ іапдиаде орііоп і5 Ьеііег Ғо и5е іп іһі5 ог іһаі са5е. АҒ іһе 5ате Ғіте, 5исһ могк і5 оҒ а ргасіісаі паҒиге, герге5епііпд а ргосе55 оҒ сот- типісаҒіоп, поҒ іеагпіпд. ^ іһе соиг5е оҒ ҒапСет тееҒіпд5, 5ҒиСепҒ5 рау тисһ аііепііоп Ғо іһе 5осіо-сиііигаі а5ресҒ5 оҒ соттипісаҒіоп. А5 поҒеС іп іһе 5һееҒ5 оҒ геҒіесііоп ҒапСет рагіісірапі5, іһе то5і іпіеге5ііпд іп соттипісаііоп аге іһо5е тотеп і5 іһаі геіаіе іо іһе сиііиге, іһе Ғеаіиге5 оҒ соттипісаііоп оҒ іһе 5реакег5 оҒ іһе іап- диаде Ьеіпд 5іиСіеС. !п іһі5 5еп5е, Ғатіііагііаііоп тііһ іһе ехігаііпдиі5ііс ехрегіепсе оҒ іапСет рагіпег5 таке5 іі ро55іЬіе іо Ьгіпд іо а диаіііа- імеіу пем іе^еі іһе ргоҒе55іопаі Ғогеідп сотре- іепсе оҒ 5іиСепі5.
йигіпд іһе могк оп іһе іапСет теіһоС, ^агі- ои5 іуре5 оҒ іа5к5, іпіегасіме ехегсі5е5, 5исһ а5 іпіегаеш, Сі5си55іоп, соттипісаііоп, рге5епіа- ііоп, сап Ье и5еС. Тһе дие5ііоп оҒ һот іо топі- іог іһе ге5иіі5 оҒ іапСет тееііпд5 Ғог іһе ге- 5еагсһег5 оҒ іһі5 іоріс апС іһе МеіһоСі5і5 ге- таіп5 ореп. ^ оиг могк, те и5е ҒееСЬаск. Тһе5е аге 5һогі дие5ііоппаіге5 іһаі іпсіиСе а саіаіод оҒ
еггог5 апС а геҒіесііоп оп тһ а і та5 іеагпеС. 5исһ а іесһпідие аііош поі опіу іо топііог 5іиСепі5, Ьиі аі5о іо е^аіиаіе іһе еҒҒесімепе55 оҒ іһе іап- Сет теіһоС а5 ап іпСерепСепі тогк оҒ 5іиСепі5.
^ аССіііоп, іо 5ирет5е іһе іеасһег сап іпміе 5іиСепі5 іо кеер іһе Сіагу оҒ іапСет, ог таке а рогіҒоііо.
^ іһе Ғогтаііоп оҒ ргоҒе55іопаі Ғогеідп- іапдиаде сотреіепсе, іпСерепСепі мэгк оҒ 5іи- Сепі5 ріау5 ап ітрогіапі гоіе. МеіһоС5 5исһ а5 сотріііпд а діо55агу, са5е 5іиСу, іапСет таке іі ро55іЬіе іо таке іһі5 тогк тоге еҒҒесіме апС сопігіЬиіе поі опіу іо ітргомпд іһе іапдиаде іе^еі, Ьиі аі5о ітрго^іпд іһе 5осіо-сиііигаі а5ресі оҒ ргоҒе55іопаі Ғогеідп-іапдиаде сотреіепсе.
КЕҒЕКЕМСЕ5
1 Вауе^а Т. А. МеіоСіка Ғогтіго^апгіа рго- Ғе55іопаі'по] іпо^аіусһпо] котреіепсіі 5іиСепіо^
теСісіп5кіһ ^иіо^ V и5іо^Паһ іпҒогтасіоппооЬга- 2о^аіеі'по) 5геСу ... - АуҒогеҒ.Сі55. па 5оі5капіе исһ.5іерепі капСіСаіа реС.паик. - Ыігһпі^ Ыо^до- гоС, 2013// һіір://пеі.кпіді-х.ги/24реСадо-діка/
271498-1-теіоСіка-Ғогтіго^апіуа-ргоҒе55іопаі- поу-іпоуа2ісһпоу-котреіепсіі-5іиСепіо^- теСісМкіһ^иго^.рһр
2 Видаі А. Ж 5ато5іо)аіеі'па)а гаЬоіа 5іиСепіо^ ^и^а: 5о^гетеппое 5о5іЫапіе і ргоЬ- іету// һіір5://суЬегіепі п ка .ги/а гіісіеД/5а то5- іоуаіеіпауа-гаЬоіа-5іиСепіо^^и2а-5о^гетеппое- 5о5іоуапіе-і-ргоЬіету-1.рСҒ
3 СогЬаіо^а Т. N. 5ато5іо)аіеі'па)а гаЬоіа 5іиСепіо^ V ргосе55е оЬисһепі)а іпо5ігаппоти )а2уки V и5іо^Паһ пе^а^укогодо ^и^а //МоіоСо) исһепу). — 2015. — №10. — Р. 1141-1143. — УЙЬ һіір5://тоіисһ.ги/агсһме/90/18757/
4 Кор2һа5аго^а и. I. йе^еіортепі оҒ 5іи- Сепі5 іпСерепСепі тогк аі Ғогеідп іапдиаде сіа5- 5е5 /Дпі. )оигп. оҒ аррііеС апС ҒипСатепіаі ге- 5еагсһ. - 2016. - №1 //ммм.5аепсе-5С.сот/463 -24967.
5 Огдапі^асда 5ато5іо)аіеі'по) гаЬоіу 5іи- Сепіо^: Маіегіаіу СокіаСо^ II ^5его55і)5ко) паис- һпо-ргакіісһе5коі іпіегпеі-копҒегепсіі «Огдапі2а- сі)а 5ато5іо)аіеі'по) гаЬоіу 5іиСепіо^» 6-9 Сека- Ьгіа 2013 доСа. - 5агаіо^, 2013. - 184 р.
6 Рагакһоп5кіу А. Р. О5по^а ]еҒҒекімпо5іі 5ато5іо)аіеі'по) гаЬоіу і ^ато^рііапда 5іиСеп- іо^-теСіко^ //5о^гетеппуе паикоеткіе іеһпоіодіі. - 2005. - №6. - Р. 28-29 // һіір://іор -іесһпоіодіе5.ги/ги/агіісіеДіем?іС=23197
7 5тігпо^а М. I. ^іСу і Ғогту 5ато5- іо)аіеі'по) гаЬоіу 5іиСепіо^ ргі і2исһепіі іпо5ігап- подо )а2ука //Ғііоіодісһе5кіе паикі. ^орго^у іеогіі і ргакіікі. - 2015. - №11(53). - Р. 155-160 //
ммм.дгатоіа.пеі/еСіііоп5/2.һіті
Поступила 12.03.2018
Е. Р. Келлер-Дедицкая, Н. Ф. Юшко
САМОСТОЯТЕЛЬНАЯ РАБОТА ПРИ ФОРМИРОВАНИИ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ ИНОЯЗЫЧНОЙ КОМПТЕНЕЦИИ СТУДЕНТА -МЕДИКА
Карагандинский государственный медицинский университет (Караганда, Казахстан)
В статье проанализирована эффективность применения инновационных методов при формировании ино- язычной профессиональной компетенции у студентов медицинских вузов. Особое внимание уделено анализу таких методов, как глоссарий, кейс и тандем. Указано, что составление глоссария закрепляется работой над устной и письменной речью, в ходе которой студент может составить четкое представление о том, как функцио- нирует тот или иной термин. С учетом всех этих условий составление глоссария становится эффективной фор- мой самостоятельной работы студентов с точки зрения формирования профессиональной иноязычной компетен- ции. Описаны этапы работы над кейсом, которая также способствует повышению уровня таких навыков, как говорение и аудирование. Метод тандем впервые рассматривается в статье как форма аудиторной работы, кото- рая способствует приобщению к экстралингвистическому опыту тандем-партнеров и выводит на качественно новый уровень профессиональную иноязычную компетенцию обучающихся.
Ключевые слова: коммуникативная компетенция, инновационные методы, самостоятельная работа, глосса- рий, кейс, тандем, иностранные студенты, профессионально ориентированный русский язык
Е. Р. Келлер-Дедицкая, Н. Ф. Юшко
СТУДЕНТ-МЕДИКТІҢ КӘСІБИ ШЕТ ТІЛДІК ҚҰЗЫРЕТТІЛІГІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ ДЕРБЕС ЖҰМЫСЫ Қарағанды мемлекеттік медицина университеті (Қарағанды, Қазақстан)
Мақалада медицина жоғары оқу орындары студенттерінің кәсіби шет тілдік құзыреттілігін қалыптастыруда инновациялық әдістерді қолданудың тиімділігі талданады. Ерекше көңіл глоссарий, кейс және тандем сияқты әдістерге бөлінеді. Глоссарийді құрастыру жазбаша тіл және ауызша сөйлеу тілін дамыту жұмысымен бекітіледі делінген, бұның барысында студент қандай да бір терминнің қызмет етуі туралы нақты ұғым қалыптастырады.
Аталған шарттардың ескерілуімен глоссарийді құрастыру кәсіби шет тілдік құзыреттілікті қалыптастыру тұрғысынан студенттердің дербес жұмыс жасауларының тиімді түрі болып табылады. Сонымен қатар сөйлеу және тыңдап түсіну сияқты дағдылары деңгейінің жоғарылауына ықпалдасатын кейспен жұмыс жасау кезеңдері сипатталады. Тандем әдісі мақалада тандем-серіктестерінің экстралингвистикалық тәжірибеге үйренуіне ықпалдасатын және оқытылатын тұлғалардың кәсіби шет тілдік құзыреттілігін жаңа сапа деңгейіне көтеретін аудиторлық жұмыс түрі ретінде алғаш қаралуда.
Кілт сөздер: коммуникативтік құзыреттілік, инновациялық әдістер, дербес жұмыс, глоссарий, кейс, тандем
