wt ;L?i • ilOIISia - EPrints USM

I

E

A E ’M 'I .O'\'<

©ARI AS®EK SWKTW T> “ HTA^AAA

©AN EivDWW axhiai '. ;

v

-

a

'

w

;

I

ARKIB

f rb |

I fAC895 U

| M22K17 I

i

UNIVERSITI SAINS MALAYSIA WLAU PINANG

198H / fidMv ■

wt ;L?i •

OUS! II

KAMAWDDilN KN AimW

' A . ■' ' '

' a . a >F A/ < :

ilOIISia

PENDUDUKANJEPUNDI PERAK DARI ASPEK STRUKTUR PENTADBIRAN DANEKONOMI

TAHUN1942 1945

Oleh KAMARUDDIN BINAHMAD

Penyelia DR. CHEAHBOON KHENG

Sebahagian Daripada Syarat-Syarat Ijazah Sarjana MudaSastera DenganKepujian Universiti Sains Malaysia

LatihanIlmiah UntukMemenuhi

Universiti Sains Malaysia PulauPinang

1981/1982.

Untuk..

Demikejayaanku.

Di Berkati Allah Hendaknya SemogaSetiap Rentak DanLangkah Dalam Perjalanan HidupKita

Ayah dan Kakak

Yang Sentiasa Berkorbandan Mendoakan

KANDUNGAN'

HALAMAN

PRAKATA i

PENDAHULUAN ii-vi

BAB 1

1-13 BAB 2

14 - 42

BAB 3

43 - 61

KESIMPULAN ₆₂ -67

BIBLIOGRAFI 68 74

LAI-IPIRAN A

15 LAilPIRAN B

76

LAKPIRAN C

77

LAI-IPIRAN D

78-79 Peristiharan Oleh Komander Tentera

Darat Jepun

StrukturEkonomi - Masaiah Dan Langkah-Langkah Mengatasi Oleh Kerajaan Jepun Di Perak .. ..

Corak DanStruktur Pentadbiran Di NegeriPerak

SenaraiNama Pegawai-Pegawai Pentadbiran JepunDiTanahMelayu Tahun 1943

Organisasi PentadbiranDaerahDan Jabatan-Jabatan KerajaanDi Perak Pada Tahun1942-1945

Senarai Kama Jawatan Pegawai Daerah DiPejabat—PejabatDaerah Negeri Perak - Pada Tahun 1942

SenaraiNama-Nama Doktor DiHospital Hospital Dalam NegeriPerak Pada Tahun 1942

HALANAN LAMTIRAN E

80-81

LAMPIRAN F ₈₂

LAMPIRAN G

83-84

LAMPIRAN H

85 -86

LAliPIR/tN I

87 - 88

LAMPIRAN J

89

LAI-1PIRAHK

90 - 94 Senarai Nama-Nama JuruteraDi

Gabatan Elektrik NegeriPerak Pada Tahun1942

KeanggotaanShu-Sanjikai Negeri Perak (Perak State Council) Tahun 1943 -1945

Jumlah Kawasan (Ekar) Bagi Jenis-Jenis Tanaman Negeri Perak Perbezaan Tahun 1940dan Tahun 1945

KeanggotaanMajlis Negeri Perak (PerakState Council)yang BermesyuaratDiTaiping pada Tahun 1941

Gambar-Gambar KetikaPemerentahan JepunDiPerak -1942-1945.

Ikhsan DaripadaMuzium Perak Keanggotaan Shu Sanjihai Tanah MelayuDanSingapura Mengikut Kavin Tahun 1943 -1945

Nilai Inflasts Harga Pasar Gelap -Ipoh Tahun 1941-1945 Barang-Barang Makanan

SENARAI KEPENDEKAN

B. M. A. BRITISH MILITARY ADMINISTRATION

M.P.A.J.A. MALAYANPEOPLE'S ANTI JAPANESE ARMY

M.P.A.J.U. MALAYAN PEOPLE ANTI-J/vPANESE UNION

F. M. FEDERATED MALAY STATE

S. SURAT SURAT PERSENDIRIAN

i PRAKATA

S.w.

Sekian. Terima Kasih.

Penghargaanditujukan kepada KakitanganArkib Ngara, Petaling Jaya, PerpustakaanDewanBahasa danPustaka, Kuala Lumpur, Perpustakaan Universiti SainsMalaysia, PulauPinang, Perpustakaan Universiti Malaya dan Perpustakaan Universiti Kebangsaan Malaysia, Kuala Lumpur, Perpustakaan Awam, PulauPinang serta Muzium Perak di ataskerjasama mereka yang disanjung tinggi.

Penulistidak melupakan segala panduan dan tunjuk ajar serta semangat yang telah diberikan oleh Dr. Cheah Boon Kheng,dari Bahagian Sejarah, Pusat Pengajian Ilmu Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia disepanjang kajianLatihanIlmiah ini.

Kamaruddin BinAhmad Universiti Sains Malaysia

PulauPinang.

Bersyukur penulis kepada Allah s.w.t. keranatelah dapat menyiapkan Latihan Ilmiah ini. Berbanyak-banyak terimakasih penulis ucapkan kepada beberapa pihak danindividu yang telah memberikan bantuandan kerjasama kepada penulis ketikamenjayakan kajian Latihan Ilmiah ini.

PENDAHULUAN ii

Pertukaran daripada satu kuasapemerentahankepadasatu kuasapemerentahan yang lain kebiasaannya akan membawa perubahan struktur pemerentahanbagi sesebuah negara. Oleh yang demikian pertukaran kuasa daripadapemerentahan British kepada pemerentahan Jepun keatas Tanah Melayudalam jangka tempoh 1942 hingga 1945 adalah suatuperistiwa bersejarahyang tidak harusdilupakan, kerana peristiwa tersebut membawa implikasiterhadap struktur

oleh

inMalayaoleh pentadbiran, ekonomi, sosial dan politik kepadapenduduk-penduduk Tanah Melayu samada pada ketikaitudan selepasnya. Perkara-perkara yangbersangkutandengan pentadbiran, ekonomi, sosialdan politik ketika pemerentahan Jepun telah mendapatperhatian oleh pengkaji pengkaji sejarahdan setakat iniinisiatif dan sumbangan samada yang berbentuk artikel-artikelatau yangberbentuktisis daripada pengkaji-pengkaji sejarahluar memang banyak. Antaranya ialah Japanese Rule in Malaya 1942 - 1945 oleh Brett, C.C. Japanese Military Administration in MalayaandThe Philippines Homer, L. japeneseOccupation of Malaya: Interruption or Transformation danJapenese MilitaryAdministration

Akashi. Y, The Japanese Policy for MalayaUnder TheOccupation oleh Itagaki, Y dan sebagainya. Pengkajian mereka telah member! sumbangan yang berguna kearahmempertinggikan lag! ilmu pengetahuan dibidang sejarahTanah airkita.

iii Walau bagaimanapun sejak akhir-akhir initerdapat pengkaji- pengkajisejarah tempatansendiri yang telah menghasilkanpenulisan

Mayudin,menulis mengenaiPendudukan JepundiJohor1942-1945, dan

negeriPerak,

adalah berbeza,kerana

negeri Perak sahajadan tentang pendudukan Jepun denganmemberi penumpuan keatas negeri- negeri yangterdapat didalam Tanah Melayu.

yang dirangka serta arahan yang diterima daripada pusat pemerentahan JepunTanah

tidakdapatdinafikan sedikit

Melayu,memang sebanyak mempengaruhi struktur pentadbiran dan ekonomidlnegerl-negerilain termasuk negeri Perak.

Namun begltu darl segl perlaksanaannya

pegawai—pegawai Jepunyangmemerentahantara sebuah negeri dengan sebuah negeri yanglain adalah berlainan, begltuJuga kakltangan dan pegawal-pegawai kerajaanyangdllantlk baglnegeri Perak umpamanya adalah hanyamelibatkan rakyat

tidakdaripadarakyat negerilain.

beberapa penulisan juga telahdihasilkanbaginegeri-negeri yang lain, Penulisan Mismy Mohamad secara umumnya meliputi aspek-aspek sosial, politik,pentadbiran danekonomi, manakala Yap Hong Kuanpula memberi tumpuan kepada aspekaspeksosial danekonomi. Kali ini penulis mengkajisuatu aspek yang memberi penekanankepada struktur pentadbiran danekonomipula iaitu suatuaspek baru yang membincangkan perkara-perkara yangmelibatkanstrukturpentadbiran dan masalah-masalah ekonomi. Waiaupun penuiis menumpukankajiankeatas

tetapi strukturpentadbiran danekonomi

Umpamanyabagi negeri Perak, Mismy Mohamad menulismengenaiPendudukan Jepundj Perak 1941-1945, danYap Hong Kuan, menulis mengenaiPerakUnder The Japanese. 1941-1945. Manakala bagi negeri Johor pula Ghazali

tersebutlah penulis dapat mengetahui Daripadasumber surat khabar

bidang ekonomi.

Sumber-sumber pendua yang terdiri daripadabuku-buku artikel artikel dan latihanilmiahjuga menjadi panduan kepada penulis

untuk memahamidan membezakan pendekatan dan penulis menggunakannya

Tahun-tahun 2602 hingga2605 yang digunakan oleh penulis menunjukan tahun-tahun1942 hingga tahun 1945. DanSalamlatihan ini penulistelahmembahagikannya kepada 3bab:

Bab pertama merupakan gambaranlatar belakang mengenai tenteraJepun, kenegeri Perak sehingga berjaya menakluk negeri

pertahankan negeri Perakkhasnya dan Tanah Melayuamnya ketika meng hadapi serangan-serangan pihak Jepun juga disentuh, disamping menerang kan segara ringkas faktur—faktur kemenanganpihak' Jepun dan kekalahan dipihak British. Danseterusnya membincangkanstruktur pentadbiran negeri Perak

Bab kedua, adalah mengenai struktur pentadbiran daerahdan jabatan-jabatan kerajaan negeri Perakyangmanamembincangkan langkah langkahdan penyusunan kakitangan danpegawai-pegawai didalam pentadbiran.

tersebut.Persediaan yangdilakukan olehpihakBritish didalammem yangberhubung dengan latihan ilmiahini.

masalah-masalah yang dihadapi olehpihak Jepun terutamanyadi

vi

penulis membuat persamaan dan perbandingan Dalamkes-kes tertentu

antara struktur pentadbiran semasa Jepun denganstruktur pentadbiran British dinegeti Perak dari segi kakitangan danpegawai semasa

pegawai yang terlibat disamping menilai sejauh manakah pengaruh dan sumbangan merekakepada penduduk negeri Perak. Organisasi pentadbiran PejabatDaerah, Pentadbiran Mahkamah, Pentadbiran UgamaIslamdan Institusi Sultan juga dibincangkan.

Bab ketiga, akan membincangkan strukturdankeadaan

ekonomi yang terdapat serta langkah-langkah yangdijalankan oleh pihak Jepununtuk mengatasi masalah tersebut dinegeriPerak. Negeri Perak menghadapi masalah kekuranganmakanan dan penduduk-penduduk mengalami untukmendapatkanbekalan makanan. Oleh yang demikian pihak Jepuntelahmengutamakan kegiatan-kegiatan ekonomi di bidang pertanian terutamanya pertanian makanan yang cepat mengeluarkan

hasilseperti penanaman padi. Pembukaan-pembukaan kawasan pertanian baru untukditanam dengan berbagai-bagaijenis tanaman makanan telahdigalakkan kepadapenduduk-penduduk negeri Perak.Institusi- institusi kev.angan seperti bank-bank perdagangan telah ditubuhkan dengan tujuan mengurangkan peredaran wangdalam negeriyangsemakin banyakdisamping menggalakkanusaha berjimat cermat, menyimpan dan meminjam wangserta menggalakkan rakyat menceburkandiri di dalam lapangan pertanian. Penulis akanmembuatpenilaian tentangsejauh manakah kejayaan pihak Jepun dalam usahanyamengatasimasalah ekonomi di negeri Perak.