• Tidak ada hasil yang ditemukan

NINFA FILIPINA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "NINFA FILIPINA"

Copied!
19
0
0

Teks penuh

(1)

|WMNWMMMWWWVMWVMMiMr)AMMMHAA>MVVVtWMWWWAlVWWWWAWwwWM

Rabies Transportation

j Tel. 5-73-20—543 Sepulcro,Pako, Maynila

May inga trak sa pagliüpát ng inyong Nagbibili ng mga Buhangin Bato. Se-

• mga kasangkopan sa ibang tahanan. ' mentó. Apog,</Tisa at iba't iba- ra- Naglilingkod sa ar..w at gabi na Pj»OO ¡ Tumatanggap din kami ng mga gawa-ng lamang sa isang oras pagpapatambak na P 2 OH sa isang < ras

Humitit ng Sigarrilyong Itong Dalisay ra Pilipino at TangXilikin ano Inyong Bníiay at LuMutan

NINFA FILIPINA

SIYANG PINIPILI AT SIYANG KIN AGIGILIWAN NG LAHAT NG HUMIHITIT PAGKA’T MAY MABANGO AT MA- :

LAMIG NA USOKATMA Y MASARAP NA LaSA

Ipinagbibili Sa Labat Ng Tindahan

KATUBUSAN

PAGAWAAN NG

TABANO

AT

SIGARR1LY0

501 Clavel, San Nicolás,

Tel. Nos. 48070-49524

FELIX VALENCIA

'Tagapañgasiwa

(2)

HiMAG/iKan

Pahayagang ganap natagapamansagat tagapagsanggalang ng mgatindahan, kalakal, Industria at mga hanap buhay ng mga Filipino- LUMALABAS TUWING UNANG ARAWNG BAWATBUWAN

Ang banal na tungkulin ng isang Manunulat ay walang iba kundi ang maging matapat na alagad ng katotohanan.

Ang Manunulat na duwag ay di makapagtuturo sa Bayan, at kailan man ay di mangyayaring asahan. Tanging ang mga Manunulat na matapang at marangal ang siyang HI- YAS ng Sangkatauhan.

EDILBERTO PARULAN

Kami’y magiging tapat at marangal sa aming layunin.

Wala kaming sisikapin kundi ang maiíahad ang mga kato- tahanan, at mabigyan ang mga mamamayan ng mga aral at tuntuning makabubusog sa kaisipan. Gagawin namin ng lahat ng paraan upang mapaglingkuran ang Lupang Tinu- buan.

JUAN FELEO

Nasa Kamay ng mga Manggagawa ang Kanilang Katubusan

Sinulatni EDILBERTO PARULAN Sa pagsapit ng unang arawng Mayoangtanang

mga manggagawa aydilamañg nararapatmagsaya, kundi kinakailangan din namang dilidilihin angka­ nilangkafcuhayan,at kanilang kaugnayansa bu- ong daigdig. Hindi nararapat hanapinng sinopa mangmanggagawaangkanyang katubusan sa ka­ may ng iba. Wala akong maipagtatapat at maipa- hahayag kundi ang ganito. “ANGKATUBUSAN NGl MGA MANGGAGAWA’Y NASA KANILA RING MGA KAMAY”. IJanaping iba ang maglig- tas sa mga gipít na kalagayan, at naising sa kamay ng iba doon kunin ang ganitong susi ng katubusan, ito’y isang pangarap na hindi matatamo.

Ang mga manggagawa’y dapatmagpakatalino.

Huwagpalilinlang sa gayón atganitong líder, na wala namangibangkinakasangkapankuindi ang karamihan. Ang kasawian ngsuliraning mangga­

gawa, kahit saang sukk ng daigdig, ay nagbubuhat sa kawalang malay at kawalanng talinoniyang mga naglilider di-kuno subali’t ang totoo, ang pinaglili- dira’y ipinahahamak.

Saaraw ngang ito, nasiyang tunayna araw ngmga manggagawakinakailanganang isangpag- babagong kilos. Huwagpadala samga kasayahan, .na samalao’t madali’.y lilipas at hindi man lamang mag-iiwanng bakas. 'panyan ang karaniwang mangyari. Pawang pagsasayaat pawang maiinit na talumpatianang nasasaksihan sa mga pagdiri- wang; subali’t ano pagkataposangnagigingwakas?

Kailangangsa araw na itoang lahat at bawa’t isang manggagawa’y maglimi. Magibago ng ugali at pagkukuro. Magingisangmanggagawangma- runong kumilala ng kanyangtungkulingdapatgam- panan, at huwag isang manggagawang pawang karapatan na lamang niya ang nakikilala.

Kungmahalagaman ang mga karapatan ayla- long mahalaga ang mga tungkulin,atdahil sapag- tupad sa ating mgatungkulin kung kaya’t tayo‘y nagkakaroonng karangalan at kabuhayan. Dapat din namangpag-aralansa mgaarawna itoangsu­

liraning nauukolsa pagkakaisa ng tanan,athuwag

EDILBERTO PARULAN Tañging katulong ng “Himagsikan"

ang katulad ng mganangyayari na manggagawa na rinang kalabanng kapuwa manggagawa, at mang­ gagawa na rin ang siyang nagpapahamak sa ka- manggagawa. Itoang dapat ihanap ng lunas. Ka- pag hindi nagkakaisa ang tanangmga manggagawa, kahit anong gawin,at kahit na magkaroon ng ma­

tapangat matalinong taga panguna ay wala ring mapapala.

Ang unang arawngMayo ay itinakda atdapat igalang ng lahat, pagka’t iyan ang araw nanag- papatunay sa kadakilaanng mga manggagawa; iyan ang araw naipinagmumuni ng lahat, at araw nasiyangnaghuhudyat sakabuhayanng mgaanak- pawis.

Magsaya ang lahat, nguni’t pagsasayang di da­

pat humantong sa walang kabuliuihan, at pagsasa­ yarg bilanglaya atginhawasa mga pagod nabi- sig, athindi pagsasayang walang katuturan. Mag- sipagriayakayoat masdan angbughaw na langit ng inyong kapalaran; magsipagsaya kayo upang pagkatapos aymagsipanumbaliksa*mabifcigat na gawain, na taglay din sapuso ang matibay na paniniwalaat pananálig sa mga banal at dakilang simulain, na“TANGING ANG PAGGAWA ÁNG SIYANG NAGPAPADAKILA SA TAO”.

(3)

2

| Pitak ng Kababaihan j

Mga Kuro-Kuro ni Pas A. Wemeg Kung ano ang maitutulong ng kadalagahan sa minimithing TANGKILIKAN ng ating mgá kababa- yan ?...

Malaki, napakalaki ang maitutulongngkada­

lagahan.

Hindimaitatanggi na ang kadalagahan, ma- ging sa loob ngpaaralan maging sa gitna ng kali- punan, magingsa lilim ng sariling tahanan, ayka- gaya ngtalang hínahangaan, ng minimithing bulak- lak, ng isang likhang kadluanng malalambing na tula, at dahil dito’y lagingnakalahad sa kanila ang pagkakataon upang magingsakit ng matatamis na bigkas, at ng ulirangpaggawa’y makapagla ganap ng simulain ng TANKILIKAN.

Kung ang kadalagahang pinag-uukiulanng mga talatang ito’y pagsisikapang isagunita ang kani- lang tunkuhng umibig sa bayang tinubuan, diyan satinubuangpinagbubu-an ng dugo ngüanilangmga ama, diyan sa tinubuang nangangailanganng pun- yaging mga tapat na mamamayan,ay makikitang ang lubhang kakutya-kutyangmasdang pamamayani ngugali’t bihisang dayuhan napüit ginagamitan ng mga sankap na tawid ayunti-unting mapaparám, pagka’tpilit nilang magugunita na tayo’y may sa­

riling uring bihisan, na yarisa magagandang ha- bing sarili,na hindi miminsang hinangaan ng mgadayuhan.

Halos matitiyak, na kung sadyang pipilitin, yayamanghindi namanmakapagpapababa ng ating uri, tayo’y makagagayak, tayo’y makapagbibihis nanghindi lubhang kakailanganin angmgaipina- pasokng taga-labas, niyang may malalaking pu- hunang unti-unting pumapatay samatón ang puhu- nannatin,bagay na nagpapatotoo na maliban na lamang sasarili natingsikap ay hindi na tayo ma- kapaghihintay ng tulongng iba.

Panahon nangayong dapat nating patuna- yan na ang kababaihanay may pag-ibig din sa ba­

yangtinubuan, gaya ng pag-ibigng mga putisa kanilang bayan. Kapag tayo ngmga babaeang nagsimulasapaggawa, kapag tayo naangunang nagpawalang bahal'a’t pagwawalang halagasamga bagay na dayo; kapagtayona ang unangnagtak- wil diyan sa bihisang tinawanan at kinutya ng a- ting mgaina,makikitang iyankaialakihang nahi- hilig na malabis sa paggámitng hindi yari sa sa­ rilinating bayan ay lubusannangmatututong mag- bigaysalahat ng maytatakpilipino, at marahil ay hindilamang sa gawing iyanmagtatagumpay ang TANKILIKAN kundi sa gawi man ng pagtankilik sa sariling wika,at kung magkagayon naay hindi rin mal'ayongmatankilik pati ng ating puso saga­ wi ng pag-ibigsahindi kabalat, naang kadalasan aywalangnalilikha kundi ng palagay na anggayón ay akit dinngpagwawalang-halaga sa talagang atin.

Nalilimbag ng gintongtitik sa ating kasaysa- yan na, ng panaliongang ating mganinuno’tama’y dinudulang ang kasarinlan sa larangan ng patayan, ay walangibangnaglakas ng loob at tumulong sa ipagtatamo ng tagumpay kundiang mahinhing ka­ babaihan. Mga itoang unang umaampatnadugong ipinalit sa katubusan; mga ito ang nagdulot ng malamig na tubigsa mgasandalingnananaigang uhaw dahil sa tagumpay; mga itorin angsumaklu- lo sa sandali ng kamatayan ngmga bayaningyuma- ondahil sa pagsasanggalang ng matuwid,, at ang lahat ng tvmkuling iyan ay ginagampanan sa lara­ ngan ng labanan. Ngayon, ay kaunti lamang ang sa atin ay hinihiling. Hindi napagbirosa panganib;

hindina pagsuung sa kamatayan.Oo,kaunting pag- ibig lamang sa lahat ng ganang atin;kaunting ü- ngap at hinayang sasalaping lumalabassa ating bayan dahil lamang sa pagkahiligsa mgabagay na dayuhan, atkauntipa... ilang bigkasna pangpalakas loob sa ating mgabayani na nakikila- bansa loob ng katahimikan...

MANILA WESTERN INSTITUTE.

COURSES OFFERED:

COMPLETE HIGH SCHOOL Typewriting

Stenograpby Bookkeeping Accounting Spanish ,

MGAPUNONGTAGAPAMAHALA:

Vicenta R. Tengco

Principal Pacita San Pedro

IflgatYaman

Pablo M. Silva Saoggunian

MAY KLASE ARAW AT GABI

Para sa iba pang mga bagay na dapat na maala an ay makipagkita ó sumulat sa PRINCIPAL 91 Quesada, Tondo.

(4)

Mayo, 1929 HIMAGSIKAN 3

Ang Kasaysayan ng Unang Araw ng Mayo

Labingpitongtaon na ang nagdaanmuía nang igalang ng mga obrerongpilipino ang unang araw ngMayo naisang araw ng Paggawa. Unang arawngMayonoon nang 1903,isangtaon na muía nang magsimula ang kilusanngmga manggagawa sa Kapuluan, nang ang mgamanggagawang ito’y ipagdiwang ang kaunaunahangAraw ngPaggawa sapamamagitan ngisang maringal na paimahayag naidinaos sa ilalim ng pamamanihalang ¡noo’y na- bubuhay pang UNION OBRERA DEMOCRATI­ CA DE FILIPINAS.

KUNG PAANOANGPAGDIRIWANGNGMGA FILIPINO

Muía na noon hanggang sa makaraanang siyam na taon, ang atingmanggagawa,sa namamalayan mano hindi, ay patuloy sa pagdiriwang sataon taon sa Unang Araw ngMayosa pamamagitanng mgapistahan, tugtugan atiba’tibapangmgaka- sayahan, at sa gayo’y napagkamalan tuloy kung

minsanangaraw na ito na parangisang pista ng mga romano na pangkaraniwannang idinaos atda- hilsapangyayaring ito’y ipinakilala nila ang ka- walan ngmalay sa tunay nakahulugan ng araw na itoparasa mga manggagawa sa buongdaigdig.

ANG PAGKILALA NG ASAMBLEA PILIPINA Ang gayong paniwala’y lalongnagtalik sagu- nita ng lahat nang ang Kapulungang Bayansa pagnanasang patunayan ang kanyang pagkaganap na demókrata, ay magpatibay sa unang arawng kanyang pagpupulong noong 1907ng isang batas na mayblg.1818, na nagtatadhanangang Unang Araw ng Mayc’y gawingKaarawan ng Paggawa.

Dapat alaming magpahanggang sa mgaarawna ito’y wala Pa. ni isa mangPamahalaang nagtakdana ang Unang Araw ng Mayo ng bawa’t taon ay- kilalaningaraw ng pamgilin. Ipinagdiriwang ngmga manggagawa sa ibang bansaang Unang

Ñas ika 13 pahina ang karugt' ng

Bakit Kayo Nagtitiis ng Saklt at di Lunasan ang Inyong Karamdaman?

Ikinararangal naming ipakilala sa inyo ang isang b agong tuklas na pamurga na kilala sa pangalang PHIL- NA WATER, isang solución sientifico ng pinaghalong magnesium sulphate at sodium chloride, na mabisang H-amot sa hindi madumi. Uminom kayo ng isang basong karaniwan bago kumain ng PHIL-NA WATER hanggang sa gumaling. Sakaling masasal ang inyong karamdaman ay ipagpatuloy ninyo ang paginom ng ilang beses sa pagitan ng pagkain.

Sa mga reyuma o pananakit ng mga kasukasuan » y uminóm kayo ng isang malaking basong puno bago matulog at pagkagising sa kinabukasan at iyinit ninyo ng maligamgamgam ang Phil-na Water at ihagod sa mga lugar ng masakit. Sa hindi pagkatunaw ng pagkain, dyspepsia, at nervios ay uminom ng isang basong puno. Sa mga binabalisawsaw at pamamaga ng pantog ay uminum ng isang basong puno at makaitlo sa isang araw tuwing makakain. Sa mga karamdamang likha ng malabis na paginom ng alak, karamdaman dahil sa pagkagutom, ay madaling malunasan kung iinom ng isang basong puno at makalawa isang araw. Ito ay ma­

bisang gamot din sa mga napaghihilo, dinudugo, pamamaga ng tiyan, Bronchitis, mga sakit sa atay at di pag kaihi.

Ang inga lalong kilalang manggagamot ay lagi ng ¡nihahatol ang PHIL-NA WATER. Ito ang “Cnraba- nia Pilipina.”

UMINOM KAYO NG PHIL-NA WATER AT KAYO’Y GAGALING SUBUKIN NINYO AT MANANAULI ANG DATI NINIYONG SIGLA.

DOSIS:

Sa pagpupurga, muía sa 4 hanggang 6 na onza o kalahating baso na karaniwan ang laki; sa laxante mu­

ía sa 1 o 2 onza o ikaapat na bahagi ng isang basong karaniwan. Sa hindi napagkakatulog, muía sa kalahah o isang kutsara bago matulog na susundan ng isang basong tubig.

ANG PHIL-NA WATER AY IPINAGBIBILl SA LAHAT NG MALALAKING BOTINA.

Halaga saMaynlla Ang mga bilin

(MALAKING BOTELLA ... P0.45 i MALAKING BOTELLA ...P1.44 Halaga sa Lalawigan -

(MALlIT NA BOTELLA ... 0.30 6 / MALIIT NA BOTELLA ... 75 sa pamamagitan ng C. O. D. ay pinaguukulan namin ng madali at maingat na paglilingkod.

THE PHIL-NA WATER COMPANY

INTERISLAND SALES CO. TANGING K1NATAWAN

93S Ylaya, Maynila, IMBAKAN:BoticaLantaka. Tel.4-89-96

(5)

4 H1MA0SIKAN Mayo, 1929

HIMAGSIKAN

Pahayagang ganap na tagapamanaag at tagapagaanggaláng ng mga tindahan, kalakal, industria at mga hanapbuhay

ng mga pilipino

LUMALABASTUWING UNANGARAW NS BAWA'T BUWAN Paunang bayad sa isang taon ... P1.00

’Sa ibang lupain, (isang t.ion) ... 2.QP Halaga ng bawa’t sipi ...10

Tagapamatnugot

M<a palaging kalulong

Tagapamahala

Juan Feleo Edilberto Parulan I Francisco Legaspi ' Rosa Fojas ni Josué I Elíseo Florante

^Paterno Cunanan Manuel Perez

SAR1LING KURO

Ang Paraanng Pangaalipin at Pananakop ng inga Bayan

Noong unangdako, upang maka£ianaig ar ma- maibabaw ang isang bayan sa kanjfang kapuwa ha­ yan ay gumagamit nglakas. Ndon, kung sino ang matapang, malakasat mangdirigmajty siyang ki- nikilalangpuno ng isangtyfoo, atkung alin ang pinakamatapang at mang^írigmang tribu ang siyang nakapananakop sa kapuwa .tíúbu. Kaya’t neón, ang digmaan at pagsasukatan ng lakas ngmagka- kalapit bayan ay vyalang kapahingahan. Ganiyan din ng mga bansaí Angisangbansang nagnanais lumaki ang kaniyang riasasakupan ay walang tigil ng p<aghanap rgibailgbayan o bansang di pa nila kilala,naglalayag at nakikipagsapalaran sa mala- lawakna dagat upang humanap ng madirigma.

ItongPiipinas ay sa ganitongparaan natuklasanng mgakastila,atsapamamagitan ng pakikidigma sa ating mgaRaxa, Lakandúla at mga Solimán, ng magapinilaang ating mga puno at kinikilalangmga hari ay nasakop nila angating bayan. Sanilakad- lakadng panahon atsa matuling takbongka'oihas- nan, ng makilala na sa pamamagitanng digmaan ay maramingmga buhay ang napuputi, ay kinastu- klaman ito. At pagkapalibhasa’y ang katusuhan at pagiimbotay lalongnagiibayo, angnaisipan naman ng mga tao ay ibang paraan. Hindi nadigmaan angkanilang ginamit kung di kapayapaan, pagpapa- kumbabaat pananalanginsa Dios. Ang religión na­ man angkanilang pinalaganap at pir.apaniwala ang mga tao na sa pamamagitan nito ng kaguluhan sa sangdaigdig aymalulunásan. Ang taonga ay-pina- samba sa Dios at pinapaniwalang angDiosna iyan aynasa kalangitan, kaya’tang mgataoay tuminga- lasa itaasupang manalangin. Nguni’t samanta- lang ang mga tao ay nangakatingala' at tuma- tawag sa Dios,ang mgá tuso r.aman at nagutosing

panalangin aysinamantalang kinakapkap namansa ibaba ang kayamananng pananalangin kaya’t ng imiulatnito ang kanilang mga mata ang lahat n.ga ng kayamanan ay nauwing lahat sa mga tuso atkumalakal ng religión. Ang sa ating bayan ay ganitonggarito ang nangyari.

Ang ganitong kabuktutan at katusuhan ay lu- mipas din, at sa ngayon naman ay ibangparaan ang ginagamit—hindinaanglakas at pangdirigma,hin­

di na ang religión at panguulolkundi angginagamit ngayon nglalong matatalinoat mga tusong bansa ay ang panglulupig sa pangangalakal. Anglahatnga­

yonngmga bansang mapagimbotat manglulupig ang kasangkapang ito ang ginaamitnaparaan. Na- huhuthot nilaang kayamananng isangbansa at napamumulubi nilahanggangsa lubusang maalipin ng hindi nararamdaman ng hinuhuthot. Ganito angnangyayari sa ating bayan. Nahuhuthottayo ng mga banyaga sa pamamagitanngpangangalakal ng hindi natinnararamdaman. Angmatuling pag- lago ng pangangalakalng mga Amerikanodito sa atin nghindinatinalumana ay lalong nagiging ali- pin tayoat palayo ng pálayo ang atingpangarap na kalayaan. Kung angkasaysayang itorg pangaali­ pin ng mgamalalakiat mga tuso ay totoo ay dapat na natingpagkalayuan at kasuklamanang mga ka­ lakal at puhvnangdayo. Huwag nating bayaang samantalahin ng mga banyaga ang'átinV'kayama- nan, huag nating bayaang lumago ang kalakal ni­

laay ating tinatangkilik, hangang angating kaya­

manan ay binabayaan riilang huthutin ayhindita­

yo palalayain kasukdulang gumamittayonglakas.

MAGKAISA ngatayomagbangong tulad sa isang tao,at labananang kanilangpagsasamantala.

FUNERARIA HENZON

Cabanatuan, Nueva Eeija, Tel. 52

MGA KAGAMITAN SA PAARALAN!

1 Mga “pad” ng papel na may guhit para sa iba’t ibang grado, mga kuaderno, “Fountain Pens”, la- pis, mga kagamitang kinderkarten, “School de- vic-es ”, mga istrumento sa “drawing” mga kra- yola, tinta, papel makinilya, para sa “Theme”

at mga sobre.

E. C. ARELLARO & sons

“Teaehers' Headquarters’’ Tindahang nagbibili ng Pakyawan

at Tinglan

628 J. Luna, Maynila Tal. 4-87-81 i___________________;_____________________________I

(6)

Mayo, 1929 HIMAGSIKAN ñ

Ang Katuturan, Diwa At Kahulugan Ng Unang Araw Ng Mayo

Sinulat ni PEDRO G. OCAMPO Pagpapakatibay...Pagtutol... Pagkfikaisa.../

BayangManggagawa:

Mga mamamayang anajf^pawis,'dumating na naman sa atin angUnaijg Araxy-'ng Mayo, ang araw na tinatawagnating Arajrng Paggawa, ngu- ni’t angtotoo ay hindiiyanjámang ang nagiging kahulugan sa atin Mg araw^haiyan, kundi iyanay mayroong napakalaking J<&hulugan, saatin,at iyan ang tunay na ayáw ng jjifíng pagtutol, arawng ating pagpapakatijxíy araw ng atingpagkakaisa, pagka’t tanging sa pagkakaisa lamang natin matutuklasan ang hinihingi ng ating damdamin, ang isinisigaw ng ating kaluluwa, angpagpapantay-pantay, at ang katubusan ngBayang Manggagawa sa kamay ng mga imperialista at mga burges.

Buklatin, nating angkasaysayan ng Bayang Manggagawa,at ang kasayjayang iyan angsiyang magbabalita ngkabulhayan nating api at apiaipihan.

Buhatkina Dr. Rizal na nagbinhisaating mga damdamin, ng pagkakaisang mahiwalay ang ating bayan sa pamahalaang Espanya, datapuwa’t saka- bila ngginagawa niyang pagsusumakitay hinad- langang ng malupit na kamatayan. Gayón man, matapos tanggapinni Rizalang kanyangkamatayan sakamay ngmararahas na kaütilaay sumipot na­ man angisangAndrés Bonifacio namapanghimag- sik, at mapanglaban. Kung angbuktot na pagka- patay kayRizal ngmga kastila ay dinamdam at ipir.agluksang sangbayanang Pilipino ay lalong ikinalurgkotat ipinagdamdam angpagkapatay kay Bonifacio pagka’t angpumataykayBonifacio ay hindi ang mgakaaway nakastila kung dimga tu­

nay na kapatid atkadugo, na mga angkan ng ma- lalaki;hanggang saan lumaabot ang kataksilan at pagimbotng mga mayayaman...! Walang kiniki- lalangkapatid, walang kinikilalang kadugo kailan man at ang pinaguuaapanat hinalhargad ay kara- ngalan at kapangyarihan. Kinainggitan nila siBo­ nifacio dahil sa katapatan ritosakaniyang mga mithiin; kinaingitan nila si Bonifaco dahilsa kan­

yanguringmanggagawa nanakauungos sa mapag- kunwaring líderna mga burges. Mataposmaisa- gawaanggayongwalangpngalawang kabuktutan at magwagi ang ating panghihimagsik laban sa pama­

halaangkastila, ay isinunodpa ang pagaalis ng karapatan sa ating mgamanggagawa, karapatang natamo nila dahil sa kanilang mataimtimna pag- lilingkodsa parang ng patayan na ang gayong pag­

aalis ay walang ibang pinagbuhatan kundi ang di lamang kaalamang sumulat atbumigkas ng mga wikang hiram, ng wikangingles at kastila. Ang isinasaad ng kasaysayang ito ay maliwanagna ma- sisinag natin sa ano mang paraanay aayaw ng atingmalalaki atkinikilalangmaharlika na mapa- hanay tayong mahihirap sa pilingnila; kung ito daan naman ng katuwiran ay dapat tayongmagkaisa u- pang ipakilala sa kanilia nakung tayoman ay bu- mukod aytayo ang nakararami at dapat igalang at aundin, nadi tulad ng kasalukuyang nangyaya- ri na tayo ang kanilangkinakasangkapanat ha- makna iniiring at inaapi.

Kung saharapngganitongpangyayari ayidu- rugtong pa natin ang kasalukuyang lakadng poli- tika, ay tulad din kahapon na kung diman nagpa-

Nagsisimula na ang pista sa Antipolo Kami y nalulugod magpagunita na ang bawa't taong makjk'pamista sa Mahal na Virgen sa Antipolo ay na- rarapat gumamit ng mga Sánelas at Kort^o na an^kop sa kanilang paa upa. g huwag sumak t ang mga daliri.

Kaya t banda kammg maghandog at íuagl ngkod sa lahat ng iba t ibang uri ng Sinelas at Kortso na yari sa pinakamahusay na kasangkapan, kaya't pagsadyain upang mapatoiohanan.

Sinelaaan ni

JUAN S. KATINDIG

PansiuloneTindahao Kasangay 2261 Ave. Rizal 1007Azoarraga, Tundo

Tel. 2-78-68

(7)

6 HIMAGSIKAN Mayo, 1929 babatay ng mga bayan ing tulad ni Bonifacioay nag-

bibili naman ng ating kaüayaan tulad ng kasun- duan, sa Biyak-Na-Bato nása pamamagitan ng P800,000.00 ay nakalinwftan. attikis na niwalang kabuluhan ang mga -Biihay na naputiatmga du- gong dumanak ng ating mga bayani. Ang ating mga líder na bnrgcs ngayen ay walang sinasakit kungdi mgkípagsabuata’fí sa mga imperialista at kapitalistang Amerikano sa pagbibigayng kaluwa- gan sapamamagitan ng batas ng Corporación,at ng nakaiiihiyan^'bill Belo nanagreregalo sa Go- verrador GeneralngP250,000.00 taon. taon,mali- war.ag na isang panglalangis sa panginoon. Ka- pag sa harap ng ganitongpangyayari ay di tayo kumilos atnagsamasama upangipag-angalang ang kapalaranngating tayanay mapapatulad tayo sa Haway nasila ang nanunuluyan sa kanilang sari- lingbayan. Ang kaunting pag-asa ng atingbayan ay nasakamayra lamaug nating maliliit, kaya dapattaycng magkaisa at sa araw na ito ngPAG- GAWAay ating itanimsaating damdamin ang ma- tibay na pagiibigaei. at pagiasanggalang saaktutur bong katuwiran ng ating bayan, at sa. ikatutupad nito, ay tatolng bagayang dapat nating maging tuntunita: Pagtutol, Pagkaakisa, atPagpapaka- tibay.

“Ang Sadya”

STORE OF QUALITY

C. A.

CACNIO, Prop.

M.ker of fine Hats, Shoes, Slippers and Furnishing Goods &

Laundry OUR WORKS ARE GUARANTEED

FIRST PRIZEAÍTHE PHILIPPINE EXPOSITION 1917-1926

108Burgos St.,Cabanatuan.NuevaEcija Branches: Baloc &Quimba,N.E.

SASTRERIA AT SOMBRERERIA

ni I. E. Alvaran Yumayari ng kasuotan sa 12 oras

Azcarraga 608, Tondo, Manila.

Residencia: 158 Prudencia

Telefono 4-80-07 Tondo, Manila.

FUNERARIA HENZON

Cabanatuati Nueva Ecija Tel. £1

Parunan Ninyo Agadü!

Sa mga nalalapit nang pistang dakila sa mga bu- wang papasok ay PARUNAN NINYO AGA1)..! I ang SOMBRERUHAN (SOMBRERIA) “ANG MANGGAGAWA” ni G. Gerardo Pagkatipunan sa daang Juan Luna blg 487, Binundok,. o TU- MÜWAG kayo sa kanilang telepono blg, 4-80-51 at magkakaroon kayo ng lalong MAGAGARA, MABUBUTI, MATITIBAY at K A AKIT AKIT na mga SOMBALILO... ! ! !

Nagbibili at naghuhulma... 1 ¡ ! lluwag nrnyong kalilimutan:

Sombrerería "ANG MANGGAGAWA”

487 JuanLuna, Binundok. Tel. 4-8C-5I.

Valeriano

Automotive & Electrical School

Dati’y

Philippine Trade & Engineering School Maliit ang inyong sinasahod.... ? Nais ba niyong maging Automotive Expert?

Magsadya kayo sa Paaralang ito at kayo’y tutu- ruan naming maging Expert Automotive Mechanic.

Kumuha kayo ng course sa Certified AUTO­

MOTIVE ENGINEERING.

Ang cursong ito ang maghahatid sa inyo upang maging Mekaniko ng mga Automobile, Auto­

mobile Electrieiañ; Baterry man; at Licenced Driver sa halagang napakababa —P90.00 kaliwa- an —P120.00 hulugan hanggang sa matapos ang curso.

Walang paaralan sa Pilipinas na magtuturo sa inyo sa ganitong napakababang halaga. Huwag sayangin ang pagkakataong ito.

Sinasagutan namin ang inyong tagumpay o isasauli namin ang inyong salapi.

Para sa dapat malaman ay magsadya o sumulat kayo sa Pangulo.

JOSE V. VALERIANO

P. O. Box 2577 1848 Ave. Rizal

(8)

Mayo, 1929 HIMAGSIKAN 7.

Ang Magiging Lagay ng Panahon sa Buwan ng Mayo

Mainit kaya oMaúlan?

(Sinulat ni Edilberto 'Pandan) Wala sinci pamang di nagnanais makafcatid kurg ano ang magiging lágay ng panahonsa. bu- wanng Mayo,lalonglalona yaong mga magbubu- kid. Kung sa bagay, sa isang biglaang pagtaya, masasabing ang Mayo ay nag-aangkin din ngkan- yang kaningningajr;baga ma’t sabuwang itoayma- dalasmasasaksiXan ang mgamatutunog na kulog atangmga lintik na hindí miminsang pumuputi ng buhay, lalo tíang mgamagbubukid na nasa ka- lawakan pg parang.

Sa,.15uwanng Mayo ay mangyayari ngmagpa- simujaang bagyo, at itonaman ay nalilikha sa ma}áking dagatng Pasipiko. Kung magkakagani- t</ nga,ang kaningr.inganng nasa’cing buwan ay mawawala, at ang humahalili’y ulan, unosat ha- ngin. Kungwala namang mangyayaring bagyo, mgakulog naman at kidlat sa magdadapit hapón at ki.L g minsaln. aysa maguumagaang siyang masa- Eiaksihan.

Ang Mayo’ymainit kung sa Abril lamang, nguni, ang init sabuwanito’y hindi panay, kundi nagkakaron lamang ngmga ilarg araw na itina- taas ngasige, at sa kadalasan, kasabay ngtindi ng init ay ang pagkakaroon ng malakasna unos.

Sa ilanglalawiganng kapuluan, tulad halim- bawa sa kabisayaan, aymaykadalasan ang ulan, subali’t sadakong ¡babang Mindanao, sa kanluran at hilaga ngLúzon, sa karaniwan ay mabuti at bi- hirang umulan,maliban na lamang kung magkaka- rocn ngá ng bagyo. Ang hilaga ng Mindanao ay mai'outi rin, nguni, sa panaka naka ay umuulandin.

Kungwalang malaking pagbabago, ang hangin sa boong kapuluan ay buhat sa hilaga patungong silangan.

I Kamiy nagbibili ng lahat ng uri ng sombrero ; gaya ng kalasiaw, buutal at fieltro.

Sombrerería ni F. Frías

Ilaya No. 905. Tondo

SANTA CRUZ BAZAR

ni M. Lontok 27 Plaza Sta. Cruz, Manila Nagbibili ng gunting labaha kubiertos at mga kagamitan ng karpintero at mekanikó na tatak Bazar Pilipino, sehool snpplies at iba pa.

Here Is Your Opportunity

Beeome a Professional and be independcnt, free from Master or Chiefs and earn more money at the start from P200 to P500 per month. If you are ambítious enough, we can help you beeome a Professional. Enroll at once by residencc or correspondence to the following Courses:

EXPERT BOOKKEEPER (6 months) ... P45.00 EXPERT ACCOUNTANT (10 month) .... „65.00 SCIENTIFIC SALESMAN (10 months) ... „65.00

P120.00

„220.0(1

„200.00 SCIENTIFIC MASSEUR (1 year)

ELECTRO-THERPIST (2 vears) NATUROPATH (2 years) ...

Our graduates are admitted to Government Board Examination for Masseurs.

For further information to any of the above course, please seo or write the Director.

Jefferson Technical College

700RizalAvenue, 2nd Floor, Room 12,Manila, P.I.

To Prolong the natural power of your EYES consult or see

Dr. M. D. Evangelista

Visual defects andstrabismus ■

Use “EVANGELISTA OPTICAL EYEGLASSES”

for Eye proteetion from tropical light and dust.

Camalig

ng

Palay

— NI —

Rita Cuevas de Evangelista

Tumatanggap kami ng mga deposito at gayón din bumibili ng palay sa

halaga ng bayan.

53 Burgos St., Cabanatuan, Nueva Ecija

(9)

8 HIMAGSIKAN

Mga Pañgulo ng iba't ibang Kalipunang Manggagawa

Crisanto Evangelista Pañgulong"Union de Impresores

deFilipinas'' atKalihim ng C. O. F.

Joaquín Bal mor i Pañgulo ng "Federación del

Trabajo de Filipinas."

Hilario C. Barroga Pañgulo ng“ Gongerso Obrero

de Filipinas.”

Isábelo Tejada Pañgulo ng ‘‘Union de Ta­

baqueros de Filipinas."

Cirilo Bognot Pañgulo ng "Union ngmga

Muglalagari"

"La Yebana" at Kagewad saC. 0. F.

(10)

Mayo, 1929 HIMAGSIKAN 9

ANG DIWA NG HIMAGSIKAN”

---((«■))--- (Tufo ni Pedro G. Manaban.)

T N

I

ingnan ninyong mga ibong sa kulunga’y napipii--- inutukang isa-isa ang rehas na malii--- ila waring nalulungkot sa buhay na napagsapi---

—ahimik na sa kulunga’t ni hindi man umaawi---

—ng kawawang mga ibo’y nagtitiis, nagbabat---

—t lulugolugong lagí sa madilim na haul---

—no pa’t kung susuriin ang kawawang buhay nil---

—y dapat nang palayai’t nararapat lumaya n ---

—araiapat makalaya ang mumunting mga ibo---

—a malaong nagtitiis ng hirap na suson-suso---

—agbabata sa lahat ng inyaatas ng panaho---

—aghihintay ng sand'ali’t dakilang pagkakatao---

—anyang-ganyan ang katulad nitong ating aping bayan---

—inagahis na lagi na ng makamkam na dayuha —

—alamay ng masasakim at alagad ng puhunan —

—umigiit na maghari’t ang nais pa’y makalaman

—ung nais ang kalayaan at buhay na matahimi

—ai«angang lunasan na ang bayang hihibik-hibi

—umilos na tayong lahat, palayasin ang limati

—alagin ang taníkala’t ang paglaya’y magbabali

—guho natin ngayon ang puhunang mapaghar -

—waksi na ang gawain ng masamang mga lip —

—galang ang simulain nitong ating baya’t lah —

—bangon ang katubusa’t magkaisa tayong muli

—ipulin ang mga liping sa kapuwa’y mapangulo

—iwanagin ang paglayang sa atin ay nauuko —

—ingapin ang Inang Baya’t kailangang ipagtanggo

—umaya na kung lalaya maburol kung mabuburo —

—tong bayan, kung mayroong tinatanghal na bayan

—tanim sa ating puso ang kahapong pangyayar ,—dilat ang ating mata’t makikitang isang saks I —sang tanda, nitong bayan noong tayo’y inaap

—ung ngayo’y di kailangang pagalawin iyang taba

—ailanga’y ang magpinki’y ang uták sa kapuá uta

—undi nais na mayanig na minsan pang Balintawa

—alagan na’t palayain itong bayang hinahama----

—ng laya ng Inang Baya’y makikitang walang sal —

—t minsan pang mamasdan ang luningning ng pagas

—no pa’t kung tayong lahat ngayon ay magkakais -y lalaya at lalaya itong bayang nagdurus---

A G K

—asa atin ang pagasa nitong ating Inang Baya---

—arito rin iyang ating minimithing kalayaa---

—guni’t kundi pa lalaya sa atas ng Tangkilika---

—gayo’y dapat liwanagin “ANG DIWA NG HIMAGSIKA —

(11)

10 HIMAGSIKAN Mayo,1929

Pahayag nang Lupong Pambansa sa Pagtutol ng mga Manggagawa at Magbubukid

(Binubuo ng Kalipunan ngmga Magbubukid saPi- lipirias, Lapiang Manggagawasa Pilipinas, at Tumututol Kami sapanggagaga, pangangam- kam at pang-iilit ng mgamay-aqyendísa mga lu- pang pag-aari at minana ng mga mahihirapna mag­ bubukid sa kanilang mgamagulang at ninurro:

Tumututol Kami sa ginagawang panlilinlang sa mga mahihirap na homesteadersnabinabayaanmu- nang magpatuloy ng paghahawan atpagtatanim sa mga masusukal mía homestead at kung matapos a/

saka EMsulpot ang mga manggágagáng nagpapaiit- gap nadi-umano’y siyang unaqg nagpatala at tunay na may-aringgubat na nil’taisXit Xawakas ayma- wawalan at napalalayas ang lpga\abáng hcmestead- ers:

Tumututol Kamisawalang habas vna pagilit sa mgalupa atáni ng mga magbubukid Eapamama- gitan ng walang tarós na pagtataas ngbúwis na pinaiiral ng nagpapanggap namay-esyenda;

Tumututol Kami sa ginagawangpang-iilit mga halaman mga kasangkapan at hayop na pan- saka atpanghanap-buhay, sa mga tahanan, at ma- liliitna ari-arianng mgamagbufcukid,na/isina^aga- wa sá pamamagitan\ng mgapahlilinlang o kat- ha-kathang pagkakaur^g -atnagabuwi¿ sa mga may-asyenda; /\ ,

Tumututol Kami' sa malabis na pagtataas ng mga maylupa atmay-pasaka, na walangpinatata- wad maging palayok, dikin, kanim, maiiok, baboy,.

pinggan atmakinang panahing mga mahihirap na magbubukid;

Tumututo Kami sa walamg tarós na pagpapa- layassa mga maralitang magbubukid at gayun- din snpagpapalansag ng kanilang mga tahanan, at samgatahanan ngmga mahihirap na mamama- vang naniniraham sa mgasinasabingasyenda;

Tumututol Kami samalabis na pagtataas ng mga upahansa balhay at lupa;

Tumututol Kami salumaat bulókna batayan

I LupongJPan^^gisa saAraivngPaggawa sa Taónc/1929.) \

ng pakikisamá na siyanglatisrg madlang karali- taani ng mga magbubukid, sapagka’t -.alamat sa batayang iyan at Irangyayaring mapa- iral ang malabis na pagpapatubo at sari- sarin» paraanng panghuhuthotat pagrasamantala ng mga asendero at mayayamargmay-pasaka sa mga magbubukid nakasamanila, gaya ng tiratawag na pasuinód, pamatá, takalanan, bugnós, ka’:ig, med- yang-palabasan, talindnwa, takipan, bukod paea sa- pilitan nj>pagpapadalá ngkahoy, mga regalo, at iba’tiba- pa;

TumututolKamisamgawalang dahilan at walang ftatwid mi pagpapadakip at pagpapabilarg- gosa mgamagbubukid sa pamamagitan lamang ngmga suplong o sumborg na kata-kata na ni- lilikíha ng mgaasendero, mga may-pasakaat mga upahán nito, laban sa mga magbu'bukid na mahi- sa

FABRICA

DEJARCIAS

DE JUAN FELICIANO YHERMANAS

Premiados con Meaal a oe Oro Ang markang LAGUNA ROPE, puré hemp na aming lubid ay siyang tanging hinirang ng ma- ngingisda, pagka’t taglay ang ganda at tibay at tagal sa kanilang kagamitan. Ang DRY WHITE ROPE ñama'y siyang pinili ng inga magsasaka sa kanilang gawain, pagka?t bukod sa kanyang ka- muraban, ay may sariling katangian sa tibay, sa uri at vari ng pagkalnbid.

May inga iba pa kaining niarka: Ang PA- TENT MANILA ROPE STANDARD, MANILA ROPE (at FELICIANO ROPE, NAVY STAND­

ARD (puré hemp) na pawang ginagamit naman ng mga sasakvang dagat pagka’t siyang nababa- gny sa kanila.

Despacho: 118 Dasmariñas, Binondo. Manila Tel. 2-52-05 Cable Address: .FELICOROPE

REYES BROS. OPTICAL CO.

OPTICIJiNS WHOLESALE & RETAIL

Mayroon kaining inga angkop na salaming bagong dating muía sa Amerika na angkop para sa tag-init. Magsadya kayo sa aming tanggapan. Huwag kayong niang- hinayang sa kaunting halaga sa alikabók at init ng araw.

TANGGAPAN:

710 Avenida Rizal, Sta. Cruz, Manila Phone 2-63-67P. O. Box

(12)

Mayo, 1929 HIMAGSIK.AN 11 hirap na kanilang pinipinsala, lalo nasapánahong

ginagamit ng mga magbubukidna ito ang kanilang mga matwid at karapatan;

Tumututol Kami isiawalang tutong paggamit at pagkasangkapangginagawa sa mga tinatawag na alagad ng batas at katarungan, na siyang nagpapa- dala ng kabuktutan at pamiminsala ngmga asen­

dero at maypasaka sa mga mahihirap na magbubu- bukid;

TumututolKami sa kasakimán ngmga kapita- liita nanagsisipagtamasa sa pamamagitan ng paggamit ng mga makina atpagpapairal ng tina­ tawag naepisyensiya at rasyonalisasyon na walang nakikinabang kundi angmga mamumuhunanat walangnapipinsalaan, kundi ang mga mahihirap

—dahi] sa pagbababa ng sahod at pagbabawas ng tao sa pagawaan, paghahalili ng mgababae, bata at di-sanay na manggagawa samga sanayat ma- tatandang manggagawa—kundi ng mga anak-pawis;

Tumututol Kami sa pagwawalang-kibo at ka- walaJng-tangkilik ng Pamahalaansamgaanak-pa­ wis, lalo na samgasesante at walang mapasukan; at gayun din naman sa mgababae, bata at mata- tanda na sa paglilingkodna manggagawa;

Tumututol Kamiia paglikhang mga bagong puwesto atang malabisna pagdaragdag ng sahod sa matataas na pinuno at kawani niya,samantalang patuloy, kundiman pab&ba nang pababáang di-sa-

patna sahodngkanyang maliliit na kawani at manggagawa;

Tumututol Kami sa pagdaragdag ng mga gugol ngPamahalaan at sa paglikha ng mgabagong ¡btui- wis o impuwegto', pagka’t sa mgapataw naiyan ay walang nabibigatanat napipinsalaan kundi kaming mga anak-pawis—mgamanggagawaat magbubu- bukid;

Tumututol Kami sa kawalan ng mga paaralan samga nayon at iláng na pook,sa paghihigpit na pinaiiralsa mga paaralan, at lalung-lalo na sapag- babayad ng matrikula sa mga anak-mahirap—mang­ gagawa at magbubukid—sallahat ngpaaralang-ba- van, maging ito’y saprimarya, intermdya, aekun- daryaounibersidad;

Tumututol Kami saginawang paraan ng pag- babago sa “Leyde Corporaciores” na lihim na isiriangkot ang pagbabago sa Batas ng mga Lupain, sapagka’tsapamamagitan ng pagbabagong iyanna itinutulot ang“pagbibili, paglilipat, pagpapaupa sa

¡mga ari-arian ng ¡aamahan,” ay walangmalay na itinulot ang panlalagom sa mayayaman at ma- lalawakna lupain rg Pilipinas atgayun dinnaman ang pagtutulotna makapanlinlangang mga sama- han sa pamamagitan ñgtinatawagna “water stock”

(buláng aksiyon) at “non-par stock” (aksiyong walang katapat na halaga);

TumututolKamisa pagsasandugo at pagsnsab-

DE PINTURAS

CASAS v CARAIlllAS BSRT

709 Azcarraga,Manila

TEL. 4-82-54

FUNERARIA HENZON

Cabanatüan, Nueva Ecjja Tel.52 Dr. H. M. Mayor

Cirujano- Dentista Dasng Raon Blg.422,s» salikop

ng daang Trinidad Blg. 560 Malaplt din saAye. RizalSta

Cruz, Maynila K. P.

Teiephono 2-16-66 Tahansn; 9)3 G. Tusson

Telapono 2-53-98

CRUZ OPTICAL RIZAL STUDIO

C. P. CRUZ PHOTO ART GALLERY

OPTOMETRIST-OPTICIAN Reproduction, Enlargement,

Tagaraw na.... 1

Lubhang mapanganib ang inyong mga mata Kumukuha ng larawan sa lahat ng oras, ma- sa alikabok, at init ng araw. Upang malunasan, ging gabi at araw, tulad sa mga bangkete, sayawan gumamit kayo ng salaming yari sa aming Opisi- at anomang pagtitipon. Subukin upang mapatu-

na. nayan.

7-9 GENERAL LUNA, CABANATÜAN,NUEVAEC1JA

(13)

12 HIMAGSIKAN Mayo, 1929 watan ng mga Imperyalistaatmga Patnugot ng

mga LapiangBurgés, na wala silang ibanghangad maJiban saang Suhranin o Usapin sa Pagsasarili ng Pilipinas ay limutin mur.aat ang harapi’y ang di-umano’y “pagpapalusog sa pinagkakabuhayan”

(economic development) ng bayan.Kung paanong hindi maaaring magkatulungan ng walanglámangan ang panginoonat alipin, ganyandinang mangya- yari at siyang katunaya’y nangyayari, sa pagsasa- mahan at pagtutuiunganng isangnakasasakop at nasasakupan (Haway,Porto Riko, Nikaragwa, Bo- libya, HaitíoSto. Domingo ,atb). At bilang pang- wakaa;

Tumututol Kami, kamingmga manggagawa at magbubukid sa 'Pilipinas jaban sa mgaganyang ka- buktutan!

Mabuhayang Pagtutol ngmga Anak-Pawis ha- bangnabubuhayat uuniiral ang panghuhuthot ng tao sa kapwa taoathabang hindinaiguguho ang mgakabuktutan!

Mabuhay angDiwa ngUnang Araw ng Mayo!

ISANG HIWAGANG DAPAT MAALAMAN

Salibingansa bayanr.g Gabanatuan, Nueva F.cija ay isang magandangdalaga at kilala sa ma- taas nalipunan, anak ng isang mayamang

asendero ang walarg tigil ngpananangis at pagha- gulgol.Noo’y kasaiukuyang inihuhulog angbangkay ng kaniyangmutya atpinakamamahal na ina.Inang ang kaniyang wika, huwagmoakong iwan, huwag mo akangulilahin, sasama akosa iyo at mga iba pang taguri ngisang namamanglawnaanak. Ni- lapitansiya ng kaniyangama atinamo, nguni’tang anak ay lalongnaglulungkasot atwalar.g malamang gawin sa pagpupumiglas na tilaanyongibig ng tumalon sahukayat sa paglulungkasot ng dalaga na pigil namanng kaniyang ama atnahulog ang sapatillangdalaga, kaya’t sa halip naang iniiyak at paghagulgol ayang pagkaulila sa kaniyangmi- numutyang inaay iba angnasabi. “Arg aking sapatilla, ang aking sapatilla’—angmalakas na hi- yaw. Angibang nakipag libing ay napataka at ang iba namanay alar.gang mapatawa atalangang malungkot. At sa hangad na makatulongang isang taongnakatayo satabi ay nilusongsa hukay ang nahulogna sapatilla. Nakita nila na dapat nga palang mapahiyaw ang namamanglao na dalaga dahilsa kagandahan ng sapatilla lalona ng maki- ta nila naang tatak nito ay yarisa bantug napa- gawaan ng tsinelas,sapatilla, sapato»at sandalias niANGTIBAYsa daang 710-712-714 Ilaya, Tundo, Maynila.

Bagong Kayayari Lamang ang Ikalawang Pagkalimbag ng

MEER’S 1NTERNAL REVENUE LAW ANNOTATED

Ang bagong saling (Edition) ito ay may malaking pagbabago at mga susog sa unang pagkalimbag (flrst edition) na kalakip ang mga kapasiyahan ng Ktt Hukuman ng Estados Unidos at Ktt. Hukuman ng Pilipinas, mga kurokuro ng mga matataas na pinuno ng Kawani han ng Rentas Internas ukol sa mahahalagang tuntunin at kautusan na hindi napalakip sa unang pagkalimbag noong may walong taong tinalikdan. Ito’y kababasahan ng labal ng mga susog at pagbabago sa batas ng Rentas internas at mga fecha ng pagkakapatibay ng nasabing pagbabago.

Sa Appendix ay nakalagay na lahat ang mga batas o bahagi ng batas na sinasa- klaw ng Kawanihan ng Rentas Internas, tulad ng mga batas ukol sa Income Tax, Bookkeeping, ang Firearms Tax Law ¡ang Radio Registraron Act, ang Prohibited Drug Law o Harrison Narcotic act, ang Tobacco Inspection Law, ang Coal Land Act, ang Marine Mollusca Law, ang Sponge Fisheries Act, Ang Interna! Revenue Allotment Law at ang Insurance Tax Law. Ito ay nagta- taglay rin ng mga tala ukol sa mga tuntunin ng Departamento ng Pananalapi at ng pangkalahatang kautu­

san ng kawanihan ng Rentas Internas.

Ang karamihan sa mga batas na nakatala sa unahan ay may kalakip na kapasiyahan ng mga Hukuman, at mga kurokuro ng matataas na pinuno.

Tanging Nililimbagat Ipinagbibili ng

THE INTERISLAND SALES CO.

93S Ilaya, Tundo_______________________________________________________P. O. Box 2264 Tel.No. 4-S9-95 (Gupitio at ihulogsacorreo»ngkupoug ito)

The Interislands Sales Co.

935 Ilaya. Tundo, Manila.

Mga Ginoo;

Kalakip po nitong matatagpuan niniyo ang halagang P 14.00 at mangvaring padalhan niniyo ako ng aklat ni MEER’S ANNOTATED INTERNAL REVENUE LAW (2nd Edition)

...FaÜgáíén...

Fecha ...TÍnítlrahan...

(14)

HIMAGSIKAN 13 ANGKASAYSAYAN NG

Karugtong ng nasa ika3 pahina Araw ng Mayosa pamamagitan ngisangpagba- bagong buhay at saaraw na ito’yisinagawa ang pinakamahalagang kilus ngmga manggagawa na parabagangibigipakilala na ang Unang Arawng Mayo ay may diwang mapanghimagsik, gaya ng ipaliliwanag namin sa ibaba nito.

KUNG PAPANO ANG PAGKAWATAS NG KONGRESO OBRERO

Nguni’t nang unang arawngMayo ng1913,ay itinatag ditosa Maynila ang kaunaunahangKon- gre-p Obrerona binubuo ng lahat ngmga litaw na ta- gapagtaguyod ng mga anak pawis ihindi lamangdi­

to saSiudad kundi gayóndinnaman sa lahat ng lalawigang malalaki sa Kapuluan Angpagkakata- tag ng rasalbing Konggreso at ngmga sumusunod pa aylubosnaikinagalak ngmga pahayagan na hindi dahil sa kanyang mga dakilang layunin at sa kanyang mga nagawa na’tmaaaringmagawa pa sahaharapin,kungdisa pangyayaring ipinaki- lalang ating mga manggagawa nasila’y higit na nakatatalos sa tunay na kajhulugan ng Unang Araw ng Mayo.

KUNG PAPANONGNALIKHA ANG “ARAW NGPAGGAWA”

Ang unang arawng Mayo, naipinagkakamali

ngibasa araw ng Paggawa, aymay isang paka- hiulugang lipos ngdiwang manghihimagsik. Sa araw na iya’ynakilaiangmga manggagawang amerikano, nasiyang unang unang nagtakdang araw na iyan,na magingisang araw nadapatna itanim sapuso nglahat ng mga manggagawa sa daigdig na nakikipaglabang parati sa ikatata- tag ng isang kapisanang lalongganap kay sa na- tatagnangayon, atisang kapisanan sa ikadadakila ng Katauhan,ngkalooban at mga pangangaila- ngan ng tao.

Nang taong 1880ay natatagang Federación ng mga manggagawang amerikanoat kanadiense, at nangOktubre ng 1884 aypinagkaisahAn sa isang malakingkapulungan ngmga manggagawang

¡diñaos saChicago, E. U., na saika Unang Araw ng Mayo, 1886,simulan ang PANGKALAHATANG AKLASANALANGALANG SA WALONG ORAS NAPAGGAWA.

DITO NA TAYO

Tindahan ni Fortunato M. Carlos Daang Pako Román, Blg. 53 Cabanatuan, N. E. Mayroon bagang Pilipinong nagnanais ng kasarinlan kung sa kabila ng kaniyang paglulun- gati ay sa dayuhan din bibili? Kung nais natin ang kalayaan magtangkilikan tayo.

and Engine^

CHARTERED AS AN EDUCATIONA1.

INSTITUTION MANILA, P. I.

COURSES

OFFERED IN

QiZr

Automobile Driving

Leading to Licensed Chauffeur.

Automobile Mechanics

Leading to Autcmobile Mechanic,

Automobile Engineering

Leading to Automobile Engineer,

Mechanical Engineering

Leading to B. S. in M E.,

Radio Communication

Leading to Radio Operator,

Radio Mechanics

Leading to Radio Technician,

Applied Radio Engineering

Leading to Radio Expert,

Electrical Engineering

Leading to B. S. in E. E.

Write the Director, NATIONAL TRADE AND ENGINEERING COLLEOE 843 Lepanto, Manila. P. I., for particulars.

P. O. Box 2643

(15)

L4 HIMAGSIKAN At sa takdangaraw ay sinimulan ang akla- san. Nagkaroon ng mga madugong paglalaban ang mga kawal ng Pamahalaan at mga nagsisipagaklas.

Ang mga manggagawa’y nagdaos ng mga papulong upang tutulan angmga pamamaslangng mga ala­

gad ng Pamahalaan. Anglahat ay pawang masig- asig sa ikatatamong kanilangmithiin, gayón, man sapapulong na idinaos sa Haymarket,saChicago, aynaghariangganapna kaayusan. Nguni’t ang isang pulutongng mga puijfyang sandatahan ay namagitan at pinagtangkaang patigilin ang papu­

long,atnang mgasandalingisinaisagawa na ng mgatagapangalaga ng kapayapaan, ang kanilang tangkang pasabuginsa pamamagitannglakasang mga taong itongnagkakatipon, ay siyang pagputok ng isangbomba.

Saaklat ni Ricardo Mella na kinunan na- min ngmga talang ito’y nasasaad anggaya ng sumusunod:

“Nangisasagawanalamangangpaglusob ng mga pulisya, ay biglang gumuhit sa himpapawid ang isang bagay na makisiap na sa paglagpak sa pagitan ng una’t pangalawang pangkatng mga pulís, ay lumikha ng isang kakilakilabotna ugong.

Nasugatan angmay 60 pulisiaat angisang nag- ngangalang Degan ay namatay.

“Ang mga pulis sa harap ng ganitong nang- yari’y papikit matang nagpaputok sa mgamang-

gagaiwa,at ang mga ito’y nagkawatak-watakna tumakas. Gayón ma’yhinagad din sila ng putok ng mga alagadng Pamahalaan, kaya'tmarami sa mga mauggagawa ang kungdi namatay ay malub- hang nangatimbuwang sa gitnang mga lansangan s.^ Chicago.

“Nang mga sandaling nagkakainitan na, ang mgamayayamannama’y hindirinnatutuhanang gagawin; at sa malaking pagkalañgo sa tuwai sa nakikitang pagpapatayan ay lado pang ipinagsu- lungan ang alagadng Lakas upang ipagpatuloy ang pagpatay.

| Obreros

Mariqueños

|

1 Ni

JOSE GUEVARRA Tindahan 230-232 Gandara, Manila,

Plione 2-52-98

| --- i

a Nagbibili ng lahat ng uri. ng sapatos na g a matibny, maganda at sunod sa huling moda. Nag- ® S simula kami sa hanap buhay na iío ng taong E]

S 1908, at sa 20 taon singkad na iyan ay nagta- |j a gumpay kami dahil sa kabutihan ng aming pag- S lilingkod. Subukin niyong pasukin ang aming g tindahan. Magtangkilikan tavo.

K A L, A H I

Sapateria, Chiaeleria at Scmbrereria

ni ALEJANDRO BAUTISTA

Daang J. Melencia, Cabanatuan, Nueva

Ecija

Ang mga tsinelas, sapa- tos at ’sombrerong yari sa amin ay matibay, maganda at sunod sa huling moda.

Ang aming mangagawa ay pawang kalahi at sanav sa kanilang gawain. Ang may- ari ang mismong maestro, kaya pinananagutan ang aming yari. Nagbibili ng ka- gamitan sa lalaki, babae at bata.

Tel.2-60-92 1006Avenida Rizal

P. O. Box 2790 Sta.Cruz, Manila

The

GoldRibbon

& Co.

TYPEWR1TER REPAIR SHOP GOVERNMENT CONTRACTOR Ikinararangal naming ihandog ang paglilingkod ng “THE GOLD RIBBON & CO.” isang hanap bu- hay na puhunang ganap na Pilipino sa ilalim ng pa- mamahala ng mga Pilipino at ng mga sanay na me- kanikong Pilipino. Nalalaan kaming tumangap ng maselang gawain at kumpunihin ng lahat ng uri ng Makinilla, Ponograpo, Cash Register, Adding at Cal- culating Machine , mga Kaha de Hierro abp.

Ipinagkakapuri nga naining sabihin na Puhu- nan at mangagawang Pilipino ang nagpapalakad ng aming hanap buhay na ito, hindi lamang sa hangad na tangkilikin kami ng ating mga kababayan, kung hindi rin naman upang ipakilalang tayong mga Pili­

pino ay may kakayahan nang magtatag ng gani­

tong uri ng hanap buhay at makatatangap ng maba- bang halaga na ikasisiya ng lahat, tulad ng mga ga- waing sumusunod:

No. 1 General cleaning, repair & re-touching.

No. 2. General overhauling, cleaning, repair, painting and re-nickeling (Pinanagutan sa 6 na buwan)

No. 3. Rebuilding (Sinasagutan sa 1 taon) Ipinangangako naming mayayari ang alin man sa mga nasasaad sa unahan gaya ng sumusunod:

No. 1, limang araw No. 2, siam na araw No. 3, labing dalawang araw.

Sa mga ibang bagay na nais maalaman ay tu- mawag sa aming telepono 26-09-2

A. L. RAMOS Tagapamahala

(16)

Mayo, 1929 HIMAGSIKAN 15

“Pinagbabarilnang walangkapatupaüumang- gaangmaraming manggagawa, nilusob ang mara- ming tahananng mga manggagawa at pinagdadakip nang walangkadahidahilan, angmga matahimik na nagsisipanahanansamga' bahay na ito.

ANG PAKIKITUNGGALI ALANG-ALANG SAWALONG ORAS NAPAGGAWA AYIKINA- SAWI NG WALONG TAGAPAGTAGUYIOD

At dahi sa mganangyaring ito’y pinagdada­

kipat ibinilanggo ang walong manggagawangna- miminuno sa kilusangito:Angmga pinunong ito’y ang sumusunod: Agusto Spies.Miguel ¡Schwab, SamuelFrelden, AlbertoR. Parson, Adolfo Fischer, Gcrge Engel, LuisLingg at Oscar W. Necbei

SiEngelaynagtankangmagpakalnatay, ngu- ni’t nasansanla.Nakuha ni Lingg ang magpaka- matay sa pamamagitanngpagsususu ng isang di­

namita saloob ng kanyang kuhmgan,. SiSchweb at si Felden ay pinatawad sa kanilang pairnsang kamatayan atnangaibilanggo ng habangbuhay,.

Sina Spies, Fischer, Engel at Parsons ay nangabi- tay noong tanghali ng ika11ng Nobyembre nang 1887. Si Neebeay nabilanggo ng may 15taon.

Binuhatan sila ng salangpagpatay. Ang pag=

sasakdal na iniharap ay nabuuo Saanimnapu’t si- yam na mukha.Angpagsusuringhurado’y turna- gal ng 22 airaw. At nang ika 20ng Agostong ta- ong yaon, 1886

ang hatol aytinupad nang walang anomang pagbabago. At muía na noo’y natanim na sa puso ng lahat ng manggagawasa daigdig ang Unang Araw ng Mayo, at dahildiyanay itinakda tuiloy ng mgamanggagawaang araw na ito na maging isang araw ng pakikitungali alangalang sa kanilang mga karapatan. Kaya’t ito’y maliwanagna pagtuturol ng malaking kamalian ng maraming manggaga- wang. nagdiriwangsa Unang Araw ng Mayo sa pamamagitan ngpagsasaya, at mga tugtugan.

Nangkasalukuyang nililitis ang usapin ng mga pinunong malaking aklasang nabanggit na namin, angmganasasakdal aynagsibigkas ng mga talum- pating karapatdapat na matala sakasaysayan.

HALAWSAMGA TALUMPATI NI AGUSTO SPIES.

“Kung ako ang naghagis ng bomba, okaya’y akoang may kagagawan o may kinalaman manla- mang sana ako sa kagagawang ito, disinsana’yina- minkonadito. Tunay nga na maraming nangasu- gatan atmay ilang namatay. Nguni’t dahilan diya’y naligtas angbuhay ngmaraming tahimikna mama- mayan!Dahil sa bombang iyan,sa halip na mag- karoon ngayon ng libolibong mgabalo’t uli'a’y kaka- unti lamang anginabot ng gayong kasawian.

“Kunginaakala ninyong sa pamamagitanr.g pagbitaysa amin ay masansala paninyo ang kilusan ng mga manggagawa,iyangkilusang kinakailangan

Sakiting Kumita ng T600 isang buwan

Makapagpapatala kahi’t anong oras ea

Philippine College of Sciences

700 Ave Rizal — Maynila — P. O. Box 2477-

Mangyaring padalhan ako ng paliwanag ng mga may tandang kurso, ng walang ano mang aalalahaning gugol:

Meehano Teraphy

(Leading to Q. Se. M., T., B., & M. T. D. degrees) Stenography

Naturopathy Typewriting

(Leading to N. D. degree.) Bookkeepping

Chiropady Accounting

(Leading to L. C. & D. S. C. degrees.) ' Com-Spanish

Optometry Bus. English

(Leading to 0. B., 0. D. & D. 0. S. degree) Public Speaking

Embalming ' Salesmanship

(Leading to Lie. Embalmer.) Business Management May Klase Araw at Gabi—Mga Bihasang Guro—

Mababang unti-untingpagbabayad.

P&ngalan ... ... ... . ... Gulang... ...

Natapossa pinagaralan...Hanap-buhap...

Tinitirhan .......

(17)

HIMAQSIKAN

/y Mayo, 1929 ng angaw-angaw nataong inaalipin ng mgapasahod;

kunginaakala ninyong dahildito’y maymaaantay kayongkaligtasanat pinaniniwalaan naman ninyo, bitayin na kami!... Dito’ynapapaungaong kayo sa bu- nganga ng isaing bulkan, doon at sa dako pa roon, sa ilalimat sa lahat ngdako’yunti unti naguusbong ang panghihimagsik. Isang malagab- lab naapoty itong magpapalagpak sa lahat na....

Nais ninyong mawala naang mga tinatawag min- yong “manggugulo”? Kunggayo’y gapiin ninyo ang mga mamumuhunangnagpapasasa at kumakamal nglimpak-limpak na salapi sa pagod ngmgamang- gagawa, iwalaninyo sa daigdigang mga may pa- sakangnagpapayama»sa mgapatubonglabag sa batasna ibinabayad sakanila ng mga maralita, at walang makaing mga magsasaka,patigilin ninyo ang mga makinang nagpapausbong atnagpapalagosa a- ting mga kalakal, nakapagpapahirap sa mga magsasa kaat nagpapayamannaman sa mga bansa; saman­ talang angmay likhang lahat ng iya’y nabufcuhay, samantalangang Pamahalaan ay siyang naghahrai, ang gutom ay ang kailan ma’y magpapahirap sa tao.

Lipuiin ninyo ang mga daang tren, ang mga telegra- po, ang telepono, ang paglalayag at ang mga bapor, gapiinninyo ang inyong sarili, sapagka’t dahil sa inyo’y nabubuhay ang diwangmapanghimagsik....

Kayo atkayolamangangmga manghihimig- sik at mangugulo! z

Nailahad ko na pe ang aking mga kuro-ku- ro... Atkunginaakala ninyongkailangang gapiin ang aking mga pagkukurong iyan na araw araw ay natatanim sa puso ng parami nang paraming mga anak-pawís, sa pamamagitan ng pagbitay igaga- wadsa aminang hatol na kamatayan dahil lamang sa pag-sasabinaminng katotohanan at hinahamon ko kayongpatunayan dito kung kami’y nagsabing mga kabulaanansinasabikong kung ang kamatayan ang tanging parusang maikakapitninyo sa aming paglalahad ng payak nakatotohanan.... ako'y na- lalaang magpakamatay. Bitayin ninyo kami!ANG KATOTOHANANG KASAMANG MAMATAY NINA SOCRATES, NI KRJSTO,NIGIORDANO BRUNO, NIJUANDEHUSS, ATNI GALILEO AY NABUBUHAY PA; ANG MGA ITO AT ANG MARAMI PA’YNANGASAWI ALANG-ALANG SA KATOTOHANAN. AT KAMI’Y KASUNOD NILA NGAYON!”

Ang talumpating ito ni Spies, naparatingnapa- patigil dahil sa pagtata. ongng Hukom, ay tumagal ng mahigit na dalawangoras. Binigkas ito nang ang puso’y naguumapoy sa malaking kasiglahan, at samantalangsiya’ynagagambala’y lalonamang naguumalab ang kalooban. (Durugtungan)

FUNERARIA

HENZON

Cabanatuao, Nueva Ecija. Tel 52

V. SANTIAGO TRANSPORTATION

Nagyayaot dito muía sa San Antonio, N. E.

at Maynila at sa loob ng lalawigang N. E.

Atlag-Malolos Transportation

Muía sa Malulos ay nagyavaot dito sa May­

nila, Bulakan, Cabanatuan Nueva Ecija.

Abangan ninyong lagi ang aming mga trak na may pamagat na Atlag Malolos Trans.

Villar Transporstation

Nagyayaot dito sa loob ng lalawigang Nueva Ecija, at nagpupunta sa Maynila na nagdadaan na Bulakan at Rizal.

Tagle Transporstation

Muía sa Sta. María, Licab ay nagbibiaje sa loob ng Nueva Ecija at nagtutungong Bulakan at Maynila.

Kalahi Transportation

Nagyayaot dito ang aming mga truck sa San San José, Rosales, Cabiao at mga bayang dinadaa- nan sa lalawigan ng Nueva Ecija. PAMINTUAN AUTO REPATR—Nagkukumpuni ng mga trak, auto at ano mang uri ng makina. Nagbibili kami ng mga kagamitan sa mga trak at auto, gasolina at langis, at iba pa.

Daang Rizal, Cabanatuan, Nueva Ecija.

Bernando & Sons Transportation Central Office Sta. Rosa, N. E.

May trak kaming nagyayaot dito sa Maynila, Bulakan, Cabiao at mga bayang dinadaanan sa lala­

wigan ng Nueva Ecija.

May Carecería kaming gumagawa ng mga ka- ha ng trak at calesa sa murang halaga. Pinana- gutan ang aming mga yari.

Cuyapo Transportation Mayroong 12 trak na nagyayaot dito sa loob ng

lalawigan ng Nueva Ecija, Pangasinan at Nueva Vizcaya.

(18)

HIMAGSIKAN

MAGSIMPAN

Tindahang Pilipino, Puhunang Filipino At Sa Kapakinabangan Ng Bayang Pilipino

617 - 619 ■ 621 Sto. Cristo Malapit sa Divisoria, Maynila

Ibig ninyong makabili ng mura, Magsadya kayo sa MAGSIMPAN Ibig ninyo ang sari-saring Gamot. Pabango, Losion, Bay, Rum. Puliros, Pomada at iba pa?—Magsadya kayo sa aming Botica Laboratorio.

Dito rin ninyo matatagpuan ang bantug na TINTA at TINA sa damit ng “MAGSIMPAN”. Nagkamit ng Unang Gantingpala (Diploma at Me- dalyang Ginto) sa Tanghalan ng Karnabal ng taong 1924 at 1927.

Liwanagin Ninyong Mabuti

Ang

Tatak "MAGSIMPAN

Sa lnyong

Pagbili

Ibig ba ninyo ang sari-saring kagamitan ng inga Eskuela (Sehool Sup- plies) ?

Sa Limbagan at Aklatan ng “MAGSIMPAN” doon ninyo matatagpuan.

Tumatanggap din kami ng sari-saring Limbagin, gaya ng mga Alegatos, Cartelones, Facturas, Etiquetas, Tarjetas at iba pa. •*«

Nagbibili rin kami ng sari-saring Alak na gawa sa Europa at dito sa Filipinas; mga Tabako at Sigarilyong iba’t ibang tatak; oiga Posporong Gui­

tarra, Kahoy o Bulaklak ng bato, Rizal. Bueno, Alivenza at iba pa; mga inimbak sa lata gaya ng mga Gatas, Salmón, Sardinas at iba pa; mga sari-sa­

ring uri ng Asukal: at ang Gawgaw na dalisay at walang halo na kilala sa tawag na GAWGAW “MAGSIMPAN”

Lubliang marami pa kaming mga paninda na liindi nasasabi dito, sa dalnlang tutoong pahahaba

(19)

7,

¡I Pagdiriwang Sa Antipolo

Abril 12 Junio 30 1929

MABABANG SINGIL SA TREN

Nagbibili ng balikang billete hanggang sa Antinolo.

Ang mga walang billete si pabahk ay makabibili sa himpilan ng Railroad na malapit sa Simbahan.

Anim na tren ang magbabalikan sa pagitan ng Tu'nbsn at Taytay at apat naman sa pagitan ng Paco at Tutuban sa araw-araw na tatagal sa buong Pagdiriwang sa Antipolo.

Mayroon namang apat na Dipangkaraniwang Tren (Extra) na patatakbuhin aa mga araw ng Lingo at mga araw ng pagdaraos ng Procesión, gayón din sa mga araw na sinusnndnn at pagkatapoe ng Procesión.

May mga bago at malalaking antobús na magbabalikan sa pagitan ng Taytay at «Antipolo. Ito ay tnmitigil at urna alis sa isang himpilan na ma'spit din sa Simbahan.

Sa lahat ng tren ay may mga antobús na easalnbong sa Taytay at maghahatid sa Antipolo.

MGA ARAW NG

Abril ^2, Mayo 5.

Junio 2,

PAGDARAOS NG PROCESION 7, 14, 21, 28

12, 19, 26 9, 16, 23, 30 LUMULULAN SA TREN

sa Antipolo ay maaaring tumigil sa Maynila ng PAHAYAG SA MGA

Ang mga taga lalawigan na patango ó mangagaüng dalawang araw bago magpatuloy sa paparunan.

May ipinamimigay sa mga himpilan ng Railroad na Itinerariong nagtatakda ng oras ng pagalis at pag- dating ng mga Tren na nagbabalikan sa pagitan ng Maynila. Paco at Taytay.

HALAGA NG SIÑGIL HANGGANG SA ANTIPOLO Kasama ang bayad sa Autobús Tercera Clase Muía sa—

lsang sakay (Id.) ... P0.5G ... 0.52 ... 1.08 ... 1.43 ... . 1.67 ... 2.14 ... 1.15

i

¡8

Terceru Clase sakay Balikan (Ida) (Ida v vuelta)

. P1.13 P2.07 . 1.66 3.00 . 1.72 3.09 . 1.64 2.80 . 2.21 3.79 . 0.85 1.61 . 1.09 2.03 Calamba ...

Sta. Cruz, Laguna Pagsanjan ...

San Pablo- Lncená ...

Noveleta .'...

Naic ... ...

Maynila (Tutuban) ....

Paco ...

Malolos ...

S. Fernando, Pampanga Angeles ...

Cabanatuan ... ...

Baliuag ...

Manila Railroad Company

Referensi

Dokumen terkait

Tiniyak sa pag-aaral na masagot ang sumusunod: 1 pagsusuri sa mga salita: mga salitang nauulit, mga katutubong kategorya, at mga susing-salita sa teksto; 2 masinsinang pagbabasa ng

Dahil din dito pinapakita ang ang oras ay isang ginto na dapat ingatan at pahalagahan kase hindi natin— mababalik yung oras na nasayang.” ani Kalahok 4 “Mga paggawa ng mga gawain