The Development of the Augmented Reality Application for Promoting Sa Kamphaeng Yai Temple Tourism in Sisaket
การพัฒนาแอปพลิเคชันเทคโนโลยีความเป็นจริงเสริม เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยววัดสระกำาแพงใหญ่ จังหวัดศรีสะเกษ
Chanchai Supaartagorn
*and Supharak Hom-ngern
ชาญชัย ศุภอรรถกร* และ ศุภรักษ์ หอมเงินDepartment Mathematics Statistics and Computer, Faculty of Science, Ubon Ratchatani University ภาควิชาคณิตศาสตร์ สถิติและคอมพิวเตอร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
*Corresponding author: [email protected]
Received January 21, 2022 Revised March 26, 2022 Accepted March 31, 2022 Published August 22, 2022
Abstract
The purposes of this research were 1) to design and develop the augmented reality application for Wat Sa Kamphaeng Yai tourism support in Sisaket province, 2) to evaluate learning of the augmented reality application using normalized gain method and 3) to assess the users' satisfaction with the developed augmented reality application. There were five steps in research methodology based on ‘system development life cycle’ (SDLC). Tools used for developing this application consisted of Autodesk Maya program, Street View Download 360 program, Vuforia program, Adobe Audition CC program and Lean touch plugin.
The results showed that there were 8 models in 3D: Prasat Wat Sa Kamphaeng Yai, Component of Prasat, Lintel of Prasat Wat Sa Kamphaeng Yai, Silver Cave, Golden Cave, Big Gong, Folk song and Buddha image in the posture of Naga Prok. It was also found that the learning evaluation using normalized gain was in medium gain level (<g>=0.44). As for the satisfaction evaluation, the average experts’ satisfaction was in the ‘strongly agree’ level (X_
=4.64) with standard deviations (S.D.) at 0.52. The average users’ satisfaction was in the ‘agree’ level (X_
=4.33) with standard deviations (S.D.) at 0.67. Based on the results of this research, a prototype of an augmented reality application for temple tourism support can be applied to promoting tourism in archaeological sites.
Keywords: Thai architecture, Sa Kamphaeng Yai Temple, Augmented reality, Android operating system, Sisaket province บทคััดย่่อ
งานวิิจััยน้�มี้วิัตถุุประสงค์์เพื่่�อ 1) ออกแบบและพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
จัังหวิัดศร้สะเกษ 2) ประเมีินผลการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้ Normalized gain ของแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิ
วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ และ 3) ประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจัท้�มี้ต่อแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิ
วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ วิิธี้ดำเนินการวิิจััยตามีหลักกระบวินการของวิงจัรการพื่ัฒนาระบบแบ่งเป็น 5 ระยะ เค์ร่�องมี่อในการพื่ัฒนา ประกอบด�วิย โปรแกรมี Autodesk Maya โปรแกรมี Street View Download 360 โปรแกรมี Vuforia โปรแกรมี Adobe Audition CC และ ปลั�กอิน Lean touch
ผลการวิิจััยพื่บวิ่า 1) โมีเดล 3 มีิติจัำนวิน 8 โมีเดล ได�แก่ ปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ องค์์ประกอบของปราสาท ทับหลังปราสาท วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ ถุ�ำเงิน ถุ�ำทอง ฆ้�องใหญ่่ รำเพื่ลงพื่่�นบ�าน และพื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก 2) การประเมีินผลแอปพื่ลิเค์ชัันแบ่งเป็นการประเมีินผล การเร้ยนร้�โดยใชั� Normalized gain ได�ค์่าเท่ากับ 0.44 อย้่ในระดับ Medium gain และ 3) การประเมีินผลค์วิามีพื่ึงพื่อใจัจัากผ้�เชั้�ยวิชัาญ่ จัำนวิน 9 ค์น ค์่าเฉล้�ยค์วิามีพื่ึงพื่อใจัอย้่ในระดับมีากท้�สุด ได�ค์่าค์ะแนนเฉล้�ยรวิมีเท่ากับ 4.64 และค์่าเบ้�ยงเบนมีาตรฐาน เท่ากับ 0.52 และการประเมีินผล ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัจัากผ้�ใชั� จัำนวิน 10 ค์น ค์่าเฉล้�ยค์วิามีพื่ึงพื่อใจัอย้่ในระดับมีาก ได�ค์่าค์ะแนนเฉล้�ยรวิมีเท่ากับ 4.33 และค์่าเบ้�ยงเบนมีาตรฐาน เท่ากับ 0.67 จัากผลการวิิจััยน้�ทำให�ได�ตัวิต�นแบบของแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดท้�สามีารถุนำไปประยุกต์ใชั�กับ ข�อมี้ลสถุาปัตยกรรมีหร่อโบราณสถุานอ่�นเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิได�เชั่นกัน
ค์ำสำค์ัญ่: สถุาปัตยกรรมีไทย, วิัดสระกำแพื่งใหญ่่, เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี, ระบบปฏิิบัติการแอนดรอยด์, จัังหวิัดศร้สะเกษ
บทนำำ� (Introduction)
เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี (Augmented Reality: AR) เป็นร้ปแบบหนึ�งของมีัลติมี้เด้ย โดยเป็นการบ้รณาการข�อมี้ล ดิจัิทัลเข�ากับสภาพื่แวิดล�อมีของผ้�ใชั�ในเวิลาจัริง ซึ่ึ�งข�อมี้ล ดิจัิทัลนั�นจัะมี้หลายร้ปแบบไมี่วิ่าจัะเป็นร้ปภาพื่ แอนิเมีชััน วิิด้โอ เส้ยงข�อค์วิามี ซึ่ึ�งเร้ยกรวิมีกันวิ่า ข�อมี้ลมีัลติมี้เด้ย หลักการของ เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเป็นการนำเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็น จัริงเสริมีมีาผนวิกกับเทค์โนโลย้ภาพื่เพื่่�อสร�างสิ�งท้�เสมี่อนจัริงบน หน�าจัอให�กับผ้�ใชั� รวิมีทั�งสามีารถุมี้ปฏิิสัมีพื่ันธี์กับภาพื่เสมี่อน ดังกล่าวิได�ด�วิย (Liu, 2016) ในปัจัจัุบันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
ได�ถุ้กนำไปประยุกต์ใชั�ในงานด�านต่างๆ มีากมีาย โดยเฉพื่าะทาง ด�านสถุาปัตยกรรมีไทย ท้�เก้�ยวิข�องกับการแสดงศิลปะการ ก่อสร�างของไทย อันได�แก่ วิัด อาค์าร บ�านเร่อน โบสถุ์ วิิหาร วิัง สถุ้ป และสิ�งก่อสร�างอ่�นๆ ยกตัวิอย่างงานวิิจััยท้�เก้�ยวิข�อง ในการใชั�เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีประยุกต์ใชั�กับงาน สถุาปัตยกรรมีไทย Sripramai and Limpinan (2017) ได�วิิจััยเพื่่�อ พื่ัฒนาโมีเดลส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดมีหาธีาตุ จัังหวิัดสุโขทัย ด�วิยเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี โดยประกอบไปด�วิยโมีเดล จัำนวิน 8 แบบ ค์่อ เจัด้ย์ประธีาน พื่ระวิิหารหลวิง พื่ระวิิหารส้ง พื่ระอุโบสถุ มีณฑปพื่ระอัฏิฐารศ เจัด้ย์ทรงระฆ้ัง เจัด้ย์ห�ายอด และพื่ระเจัด้ย์อ่�นๆ และจัากผลค์วิามีพื่ึงพื่อใจัจัากกลุ่มีเป้าหมีาย อย้่ในระดับมีากท้�สุด ผ้�ใชั�ให�ค์วิามีสนใจัโมีเดลท้�มี้ลักษณะ 3 มีิติ
ท้�ออกมีาจัากหนังส่อเน่�องจัากให�ภาพื่เสมี่อนเห็นสถุานท้�นั�นจัริงๆ Charoenroop (2017) ได�วิิจััยเพื่่�อประยุกต์ใชั�เทค์โนโลย้ค์วิามี
เป็นจัริงเสริมีในการนำเสนอข�อมี้ลวิัดพื่ระแก�วิ จัังหวิัดเชั้ยงราย
โดยมี้เน่�อหาประกอบด�วิย ประวิัติค์วิามีเป็นมีา ศาสนสถุานท้�
สำค์ัญ่ อันได�แก่ พื่ระอุโบสถุ พื่ระเจัด้ย์ หอพื่ระหยก และพื่ิพื่ิธีภัณฑ์
โฮงหลวิงแสงแก�วิ และจัากผลสำรวิจัค์วิามีพื่ึงพื่อใจัของการใชั�
แอปพื่ลิเค์ชัันกับนักท่องเท้�ยวิจัำนวิน 218 ค์น พื่บวิ่า นักท่องเท้�ยวิ
มี้ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัส้งสุดด�านแอปพื่ลิเค์ชััน ค์่อ การใชั�งานแอปพื่ลิเค์ชััน โดยรวิมีมี้ค์วิามีเหมีาะสมีอย้่ในระดับมีาก ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัด�าน การนำเสนอข�อมี้ลส้งสุด ค์่อ ภาษาท้�ใชั�บรรยายเข�าใจัง่ายและ ถุ้กต�อง อย้่ในระดับมีาก นอกจัากนั�น ปัจัจัุบันยังมี้การนำเทค์โนโลย้
ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีมีาประยุกต์กับการนำเสนอประวิัติบุค์ค์ล สำค์ัญ่ ได�แก่ ท่านสุนทรภ้่ ณ พื่ิพื่ิธีภัณฑ์สุนทรภ้่ วิัดเทพื่ธีิดารามี
กรุงเทพื่มีหานค์ร โดยวิัดเทพื่ธีิดารามีเป็นสถุานท้�สำค์ัญ่ในชั้วิิต ของท่านสุนทรภ้่ท้�ยังค์งมี้ร่องรอยของท่านหลงเหล่ออย้่มีากท้�สุด โดยเป็นวิัดท้�ท่านบวิชัในชั่วิงเก่อบจัะบั�นปลายชั้วิิตเมี่�ออายุได�
54 ปี และจัำพื่รรษาอย้่ถุึง 3 ปี ภายในวิัดจัะมี้จัุดท้�ให�นักท่องเท้�ยวิ
โหลดแอปพื่ลิเค์ชัันท้�พื่ัฒนาด�วิยเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
และทำการสแกนมีาร์ค์เกอร์ หลังจัากนั�นแอปพื่ลิเค์ชัันก็จัะแสดง ภาพื่ 3 มีิติของท่านสุนทรภ้่ในอิริยาบถุต่างๆ ให�นักท่องเท้�ยวิ
ถุ่ายร้ปร่วิมีด�วิย ตัวิอย่างแสดงดัง Figure 1 จัากตัวิอย่างงานวิิจััย และตัวิอย่างงานท้�มี้การนำไประยุกต์ใชั�ร่วิมีกับเทค์โนโลย้ค์วิามี
เป็นจัริงเสริมีข�างต�น ทำให�นักท่องเท้�ยวิและผ้�ท้�สนใจัเสมี่อน ได�ไปอย้่ในสถุานท้�นั�นจัริงๆ เป็นการเพื่ิ�มีอรรถุรสในการรับร้�และ ค์วิามีร้�สึกของการมีองเห็น ซึ่ึ�งนับได�วิ่ามี้ประโยชัน์เป็นอย่าง มีากในการศึกษาสถุาปัตยกรรมีไทย ทั�งการจัำลองลักษณะของ สิ�งก่อสร�างและค์วิามีสามีารถุในการบรรยายประวิัติค์วิามีเป็นมีา ต่างๆ อ้กด�วิย
Figure 1 Example of Augmented Reality in Soonthornphu Museum (Soonthornphu comes back to life at Wat Thepthidaram! Join in the footsteps of great poet in Sri Rattanakosin, 2021) ตัวิอย่างเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีมีาประยุกต์ใชั�ในพื่ิพื่ิธีภัณฑ์สุนทรภ้่
วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ เป็นวิัดท้�สร�างขึ�นในพื่่�นท้�ของปราสาท หินเก่าแก่ ซึ่ึ�งเป็นปราสาทหินขนาดใหญ่่ท้�สุดและสมีบ้รณ์ท้�สุด ของจัังหวิัดศร้สะเกษ ได�รับการขึ�นทะเบ้ยนเป็นโบราณสถุาน ของชัาติ มี้อด้ตเจั�าอาวิาส หลวิงป้�เค์ร่�อง สุภัทโท ผ้�ละสังขารไปแล�วิ
แต่ยังค์งเป็นท้�เค์ารพื่ศรัทธีาของชัาวิบ�านทั�งในจัังหวิัดศร้สะเกษ และประชัาชันทั�วิไป นอกจัากวิัดสระกำแพื่งใหญ่่จัะเป็นสถุานท้�
ท่องเท้�ยวิท้�สำค์ัญ่ของจัังหวิัดศร้สะเกษแล�วิ ยังค์งเป็นวิัดท้�
ทำหน�าท้�เผยแผ่พื่ระพืุ่ทธีศาสนาให�แก่พืุ่ทธีศาสนิกชันได�อย่างด้
พื่ระอุโบสถุของวิัดสระกำแพื่งใหญ่่สร�างตามีแบบสถุาปัตยกรรมี
ไทยภาค์กลาง แต่ตกแต่งลวิดลายตามีแบบศิลปะขอมี ผสมีผสาน กันอย่างกลมีกล่น แต่ละชั่องของกำแพื่งพื่ระอุโบสถุเป็นภาพื่วิาด สุภาษิตค์ำพื่ังเพื่ย เพื่่�อสอนใจัพืุ่ทธีศาสนิกชัน นอกจัากนั�น
ภายในวิัดยังมี้ปราสาทหินวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ ซึ่ึ�งสันนิษฐานวิ่า สร�างขึ�นราวิพืุ่ทธีศตวิรรษท้� 16 เพื่่�อเป็นเทวิาลัยตามีศาสนาฮินด้
สำหรับบ้ชัาพื่ระอิศวิร และต่อมีาได�ถุ้กดัดแปลงเป็นศาสนสถุาน ทางพืุ่ทธีศาสนานิกายมีหายานในศตวิรรษท้� 18 ลักษณะของ ปราสาทหิน มี้ปรางค์์ปราสาท 3 องค์์ บนฐานเด้ยวิกันเร้ยงใน แนวิทิศเหน่อ-ใต� หันหน�าส้่ทิศตะวิันออก โดยปรางค์์ประธีาน ตรงกลางมี้ขนาดใหญ่่สุด ด�านหน�าของปรางค์์ปราสาทมี้บรรณาลัย อย้่ทั�ง 2 ฝั่ั�ง และด�านหลังมี้ปรางค์์อ้ก 1 องค์์ โค์รงสร�างของ ปราสาทสร�างด�วิยหินศิลาแลง แซึ่มีด�วิยหินทรายในส่วินท้�สำค์ัญ่
โดยมี้หินทรายแกะสลักลวิดลายอย่างละเอ้ยดอ่อนงดงามี และ ยังค์งค์วิามีสมีบ้รณ์อย้่มีากหลายชัิ�น ตัวิอย่างปราสาทหิน วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ แสดงดัง Figure 2
Figure 2 Example of Prasat Wat Sa Kamphaeng Yai (Wat Sa Kamphaeng Yai Castle, 2021) ตัวิอย่างปราสาทหินวิัดสระก�าแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ
จัากค์วิามีก�าวิหน�าของเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
ทำให�ผ้�วิิจััย พื่บวิ่า ถุ�าได�นำเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีมีา ประยุกต์และออกแบบโมีเดล 3 มีิติของสถุาปัตยกรรมีและ สิ�งก่อสร�างภายในวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ จัะชั่วิยให�
นักท่องเท้�ยวิและผ้�ท้�สนใจัมี้ค์วิามีเข�าใจัและสามีารถุมีองเห็น โมีเดลในร้ปแบบวิ้ด้โอและโมีเดล 3 มีิติของสถุาปัตยกรรมีภายในวิัด อ้กทั�งนักท่องเท้�ยวิยังสามีารถุถุ่ายภาพื่ร่วิมีกับโมีเดล 3 มีิติ
รวิมีทั�งมี้เส้ยงบรรยายให�ค์วิามีร้�เก้�ยวิกับสถุานท้�สำค์ัญ่นั�นๆ ดังนั�น งานวิิจััยแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อ ส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ จัึงเป็น การนำเทค์โนโลย้เข�ามีาชั่วิยส่งเสริมีและอนุรักษ์ค์ุณค์่าทาง สถุาปัตยกรรมีไทยให�ส่บต่อไปยังค์นรุ่นหลัง
วััตถุุประสงคั์ก�รวัิจััย่ (Objectives)
1. เพื่่�อออกแบบและพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้
ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
จัังหวิัดศร้สะเกษ
2. เพื่่�อประเมีินผลการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้ Normalized gain
ของแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมี
การท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ
3. เพื่่�อประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจัท้�มี้ต่อแอปพื่ลิเค์ชััน เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิ
วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ
ก�รทบทวันำวัรรณกรรม (Literature review) เทคโนโลยีีความเป็็นจริิงเสริิม (Augmented Reality-AR) Hosch (2021) ได�กล่าวิวิ่า เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
เป็นกลุ่มีงานวิิจััยทางด�านวิิทยาการค์อมีพื่ิวิเตอร์ท้�ได�รวิมีข�อมี้ล ดิจัิทัลและโลกค์วิามีเป็นจัริงแบบเร้ยลไทมี์ (Realtime) ด�วิย การแสดงในร้ปแบบ 3 มีิติ
Steve (2016) ได�กล่าวิวิ่า เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
เป็นเทค์โนโลย้ในการแสดงผลท้�หลากหลาย โดยสามีารถุนำ ข�อมี้ลตัวิอักษร ตัวิเลข สัญ่ลักษณ์ ภาพื่กราฟิิกมีารวิมีและซึ่�อน ทับกันได� ทำให�เป็นการเปิดมีุมีมีองของผ้�ใชั�เสมี่อนอย้่ในโลกแห่ง ค์วิามีจัริง
สำหรับหลักการทำงานของเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีน้�
สามีารถุแบ่งประเภทตามีส่วินวิิเค์ราะห์ภาพื่ (Image analysis) เป็น 2 ประเภท ได�แก่ ส่วินท้� 1 ค์่อ การวิิเค์ราะห์ภาพื่โดยอาศัย มีาร์ค์เกอร์ (Marker) เป็นหลักในการทำงาน (Marker based AR) และส่วินท้� 2 ค์่อ การวิิเค์ราะห์ภาพื่โดยใชั�ลักษณะต่างๆ ท้�
อย้่ในภาพื่มีาวิิเค์ราะห์ (Marker-less based AR) กระบวินการ ทำงานภายในประกอบไปด�วิย 3 โมีด้ล ดังแสดงใน Figure 3 (Sanni, 2012) ได�แก่
1. โมีด้ลการจัับภาพื่ (Capturing module) เป็นขั�นตอน การจัับภาพื่ โดยจัะทำการค์�นหามีาร์ค์เกอร์จัากภาพื่ท้�ได�จัาก กล�องถุ่ายภาพื่ แล�วิทำการส่บค์�นจัากฐานข�อมี้ลท้�มี้การเก็บ ข�อมี้ลขนาดของภาพื่และร้ปแบบมีาร์ค์เกอร์ท้�ถุ้กออกแบบไวิ�
2. โมีด้ลการติดตามี (Tracking module) เป็นขั�นตอนท้�
สำค์ัญ่ของเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี โดยจัะมี้การค์ำนวิณค์่า ตำแหน่งเชัิง 3 มีิติของมีาร์ค์เกอร์เท้ยบกับกล�อง แสดงในร้ปแบบ เมีทริกซึ่์ท้�ระบุค์วิามีสัมีพื่ันธี์ระหวิ่างตำแหน่งของกล�องและ ตำแหน่งของมีาร์ค์เกอร์ ในขั�นตอนน้�จัะชั่วิยให�ระบบสามีารถุ
เพื่ิ�มีส่วินประกอบค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเข�าเป็นส่วินหนึ�งของฉาก จัริงได�
3. โมีด้ลการแสดงผล (Rendering module) เป็นขั�นตอน การรวิมีภาพื่ต�นฉบับ และส่วินประกอบค์วิามีเป็นจัริงเสริมีโดย ใชั�ร้ปแบบท้�ค์ำนวิณไวิ�แล�วิในขั�นตอนท้� 1 และ 2 ให�ปรากฏิบน จัอแสดงผลของอุปกรณ์
Figure 3 Augmented Reality Workflow (Sanni, 2012) ขั�นตอนการท�างานของเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
การิป็ริะเมินผลการิเริียีนริ้�ด้�วยีวิธีี Normalized gain ศาสตราจัารย์ริชัาร์ด อาร์ เฮค์ (Richard R, Hake) นักฟิิสิกส์
แห่งมีหาวิิทยาลัยอินเด้ยนา (University of Indiana) ได�เสนอ วิิธี้การประเมีินผลการเร้ยนร้�จัากการสอบก่อนเร้ยน (Pre-test) และการเร้ยนร้�จัากการสอบหลังเร้ยน (Post-test) งานวิิจััยของ เขาได�ทำการเปร้ยบเท้ยบระหวิ่างการเร้ยนแบบมี้ปฏิิสัมีพื่ันธี์
(Interactive: Engagement IE) กับวิิธี้การเร้ยนแบบดั�งเดิมี
(Traditional: T) ของข�อมี้ลการทดสอบกลศาสตร์สำหรับ รายวิิชัาฟิิสิกส์เบ่�องต�น (Richard, 1998) ค์่าเฉล้�ย Normalized gain วิัดจัากอัตราส่วินของผลการเร้ยนร้�ท้�เพื่ิ�มีขึ�น (Actual gain) ต่อผลการเร้ยนร้�ส้งสุดท้�มี้โอกาสเพื่ิ�มีขึ�นได� (Maximum possible gain) เข้ยนเป็นสมีการค์วิามีสัมีพื่ันธี์ได� ดังน้�
<g> = (%<Sf>-%<Si>) (100%-%<Si>)
โดยท้� <g> ค์่อ ค์่า Normalized gain
%<Sf> ค์่อ ค์่าเฉล้�ยของค์ะแนนสอบหลังเร้ยน เป็นเปอร์เซึ่็นต์
%<Si> ค์่อ ค์่าเฉล้�ยของค์ะแนนสอบก่อนเร้ยน เป็นเปอร์เซึ่็นต์
การวิิจััยน้�ได�ทำการทดสอบกับนักศึกษาจัำนวินทั�งหมีด 6,542 ค์น แบ่งเป็นวิิธี้การ IE จัำนวิน 4,458 ค์น และวิิธี้การ T จัำนวิน 2,084 ค์น โดยแบ่งระดับของ Normalized gain เป็น 3 ระดับ ค์่อ
"High gain" เป็นชัั�นเร้ยนท้�ได�ค์่า <g>≥0.7 "Medium gain" เป็นชัั�นเร้ยนท้�ได�ค์่า 0.3≤<g><0.7 "Low gain" เป็นชัั�นเร้ยนท้�ได�ค์่า 0.0≤<g><0.3 ผลการทดสอบได�ผลดัง Figure 4
Figure 4 Compare between Gain and Pretest (Richard, 1998)
เปร้ยบเท้ยบระหวิ่างผลการเร้ยนร้�ท้�เพื่ิ�มีขึ�นจัริง (Gain) กับค์ะแนนสอบก่อนเร้ยน กรอบแนำวัคัิดก�รวัิจััย่ (Conceptual framework)
ในการวิิจััยค์รั�งน้�เป็นงานวิิจััยและพื่ัฒนา (Research and Development: R&D) โดยพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้
ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่ง ใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ กรอบแนวิค์ิดประกอบไปด�วิย 2 ส่วิน ค์่อ 1) ตัวิแปรต�น ซึ่ึ�งเป็นการพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชััน โดยกำหนด ขอบเขตข�อมี้ลสถุาปัตยกรรมีวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ 8 สถุานท้�
ได�แก่ ปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ องค์์ประกอบของปราสาท ทับหลังปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ ถุ�ำเงิน ถุ�ำทอง ฆ้�องใหญ่่
รำเพื่ลงพื่่�นบ�าน และพื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก ขั�นตอนต่อมีา ค์่อ การออกแบบแอปพื่ลิเค์ชััน ทั�งการออกแบบโมีเดลเพื่่�อ
นำเสนอสถุาปัตยกรรมีวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ การออกแบบส่วิน ปฏิิสัมีพื่ันธี์กับผ้�ใชั� และการออกแบบมีาร์ค์เกอร์ หลังจัากนั�น จัึงเป็นการนำองค์์ประกอบข�างต�นทั�งหมีดมีารวิมีกัน และพื่ัฒนา เป็นแอปพื่ลิเค์ชัันเพื่่�อแสดงสถุาปัตยกรรมีวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
จัังหวิัดศร้สะเกษด�วิยเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี 2) ตัวิแปร ตามี ได�แก่ ผลประเมีินการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้ Normalized gain ของแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการ ท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ และผลประเมีิน ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัท้�มี้ต่อแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
เพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ ภาพื่กรอบแนวิค์ิดแสดงดัง Figure 5
ผลประเมีินการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้
Normalized gain ของแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้
ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
เพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัด สระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ
ผลประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจั
ท้�มี้ต่อแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้
ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมี
การท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
จัังหวิัดศร้สะเกษ ข้�อม้ลสถาป็ัตยีกริริมวัด้สริะกำแพงใหญ่่
1. ปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
2. องค์์ประกอบของปราสาท 3. ทับหลังปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
4. ถุ�ำเงิน 5. ถุ�ำทอง 6. ฆ้�องใหญ่่
7. รำเพื่ลงพื่่�นบ�าน 8. พื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก
การิออกแบบแอป็พลิเคชััน (Application Design) การออกแบบโมีเดล
การออกแบบส่วินปฏิิสัมีพื่ันธี์กับผ้�ใชั�
การออกแบบมีาร์ค์เกอร์
เทคโนโลยีีความเป็็นจริิงเสริิม (Augmented Reality)
ตัวิแปรต�น ตัวิแปรตามี
Figure 5 Conceptual framework กรอบแนวิค์ิดการวิิจััย วัิธีีดำ�เนำินำก�รวัิจััย่ (Methodology)
การพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
เพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ ประกอบด�วิยขั�นตอนการวิิจััย ทั�งหมีด 5 ระยะ โดยยึดหลัก กระบวินการของวิงจัรการพื่ัฒนาระบบ (System Development Life Cycle: SDLC) ดังน้�
ริะยีะที� 1 ศึึกษาความต�องการิข้องผ้�ใชั�
ผ้�วิิจััยเริ�มีการดำเนินงานโดยศึกษาถุึงค์วิามีเป็นไปได�ทั�ง ทางเทค์นิค์เก้�ยวิกับเทค์โนโลย้ท้�ใชั�พื่ัฒนา ค์วิามีเป็นไปได�ทาง ด�านการปฏิิบัติงานวิ่าสามีารถุตอบสนองต่อค์วิามีต�องการของ ผ้�ใชั�ระบบหร่อไมี่ ค์วิามีเหมีาะสมีของระบบกับผ้�ใชั� นอกจัาก นั�น ยังมี้การเก็บรวิบรวิมีข�อมี้ลท้�จัำเป็น ได�แก่ ศึกษางานวิิจััยท้�
เก้�ยวิกับการพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันด�วิยเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริง เสริมี หลักการประเมีินผลการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้ Normalized gain
ริะยีะที� 2 การิออกแบบและพัฒนาริะบบ
ผ้�วิิจััยได�แบ่งขั�นตอนการออกแบบและพื่ัฒนาระบบเป็น 6 ส่วิน ได�แก่ 1) การออกแบบและพื่ัฒนาโมีเดล 3 มีิติ ซึ่ึ�งเป็น แบบจัำลองแสดงสถุาปัตยกรรมีของวิัดสระกำแพื่งใหญ่่โดยเป็น โมีเดลในลักษณะของภาพื่ 3 มีิติและวิ้ด้โอ 2) การออกแบบ และพื่ัฒนามีาร์ค์เกอร์สำหรับระบุตำแหน่งท้�จัะให�แอปพื่ลิเค์ชััน แสดงผลโมีเดล 3) การสร�างเส้ยงประกอบ 4) การพื่ัฒนาส่วิน ปฏิิสัมีพื่ันธี์ 5) การรวิมีองค์์ประกอบและ 6) การพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชััน เพื่่�อให�สามีารถุแสดงผลโมีเดลท้�พื่ัฒนาขึ�นบนแท็บเล็ต หร่อ สมีาร์ทโฟินท้�ใชั�ระบบปฏิิบัติการแอนดรอยด์ สรุปขั�นตอนการ ออกแบบและพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชััน แสดงดัง Figure 6
Figure 6 Application design and development process ขั�นตอนการออกแบบและพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชััน
Figure 7 Design and Develop of Buddha image in the posture of Naga Prok การออกแบบและพื่ัฒนาโมีเดลพื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก
ขั้้�นตอนที่่� 1 การออกแบบและพั้ฒนาโมเดล 3 มิติ
(Create models) ผ้�วิิจััยได�ใชั�โปรแกรมี Autodesk Maya ใน การออกแบบและพื่ัฒนาโมีเดล 3 มีิติท้�เก้�ยวิกับสถุาปัตยกรรมี
วิัดสระกำแพื่งใหญ่่ โดยการลงพื่่�นท้�ไปยังวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
อำเภออุทุมีพื่รพื่ิสัย จัังหวิัดศร้สะเกษ รวิมีทั�งหาข�อมี้ลเพื่ิ�มีเติมี
ในอินเทอร์เน็ต ตัวิอย่างโมีเดลของพื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก แสดงดัง Figure 7
นอกจัากนั�นในการพื่ัฒนาโมีเดล 3 มีิติน้�ยังประกอบไปด�วิย ขั�นตอนของการสร�างโมีเดลในแบบ 360 องศา ซึ่ึ�งจัะทำให�ผ้�ใชั�งาน สามีารถุหมีุนภาพื่สถุานท้�บริเวิณปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ให�
เห็นได�โดยรอบ โดยท้�การสร�างภาพื่ 360 องศาน้�จัะใชั�โปรแกรมี
Street View Download 360 ตัวิอย่างการพื่ัฒนาโมีเดล 360 องศาบริเวิณซึุ่�มีประต้ทางทิศตะวิันออก แสดงดัง Figure 8
Figure 8 Design and Develop of Buddha image in the posture of Naga Prok การออกแบบและพื่ัฒนาโมีเดลพื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก
Figure 9 Example of Golden Cave and Prasat Wat Sa Kamphaeng Yai Marker ตัวิอย่างมีาร์ค์เกอร์ถุ�ำทองและปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่
ขั้้�นตอนที่่� 2 การออกแบบและพั้ฒนามาร์คเกอร์
(Create markers) ผ้�วิิจััยได�ใชั�โปรแกรมี Vuforia เพื่่�อสร�าง มีาร์ค์เกอร์ โดยทำเป็นมีาร์ค์เกอร์ในร้ปแบบ QR code และ
กำหนดขนาดท้�ต�องการ ดังตัวิอย่างการสร�างมีาร์ค์เกอร์ของ ถุ�ำทองและปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ แสดงดัง Figure 9
ขั้้�นตอนที่่� 3 การสร้างเส่ยงประกอบ (Create sounds) เส้ยงท้�นำมีาใชั�ในแอปพื่ลิเค์ชัันเป็นเส้ยงท้�ได�จัากการบันทึกใน โปรแกรมี Adobe Audition CC โดยบรรยายถุึงลักษณะของ สถุาปัตยกรรมีในแต่ละจัุด รวิมีทั�งเส้ยงในส่วินของโมีเดลการรำ เพื่ลงพื่่�นบ�าน และทำการส่งออกเป็นไฟิล์ .mp3
ขั้้�นตอนที่่� 4 การพั้ฒนาส่วนปฏิิส้มพั้นธ์์ (Create interactive) ผ้�วิิจััยใชั�โปรแกรมี Unity ร่วิมีกับปลั�กอิน Lean Touch พื่ัฒนาส่วินปฏิิสัมีพื่ันธี์ของวิัตถุุ ได�แก่ ปุ�มีเปิด-ปิดเส้ยง บรรยาย ปุ�มีถุ่ายร้ปสำหรับแชัร์โมีเดล
ขั้้�นตอนที่่� 5 การรวมองค์ประกอบ (Integration) เมี่�อสร�าง ส่วินประกอบต่างๆ เร้ยบร�อยแล�วิจัึงนำโมีเดล มีาร์ค์เกอร์ เส้ยง ประกอบ และส่วินปฏิิสัมีพื่ันธี์ มีาเชั่�อมีโยงกันด�วิยโปรแกรมี
Unity
ขั้้�นตอนที่่� 6 การพั้ฒนาแอปพัลิเคชั้น (Export to Android) ขั�นตอนสุดท�ายจัะเป็นการ export ไฟิล์ โดยไฟิล์ท้�ได�จัะมี้นามีสกุล เป็น .apk ซึ่ึ�งสามีารถุนำไปติดตั�งในแท็บเล็ต หร่อสมีาร์ทโฟินบน ระบบปฏิิบัติการแอนดรอยด์ ทำให�สามีารถุอ่านค์่ามีาร์ค์เกอร์
ผ่านกล�องแล�วิแสดงผลโมีเดล 3 มีิติท้�ตรงกันได�
ริะยีะที� 3 การิทด้สอบริะบบ
ในระยะท้� 3 น้�จัะประกอบไปด�วิยขั�นตอนของการกำหนด ประชัากรและกลุ่มีตัวิอย่าง และขั�นตอนของการกำหนดเค์ร่�อง มี่อท้�ใชั�ในการวิิจััย โดยการกำหนดประชัากรและกลุ่มีตัวิอย่าง ท้�ใชั�ในการวิิจััยน้� แบ่งเป็น 3 กลุ่มี ได�แก่ 1) ผ้�เชั้�ยวิชัาญ่ซึ่ึ�งเป็น อาจัารย์ประจัำหลักส้ตรเทค์โนโลย้สารสนเทศ จัำนวิน 4 ค์น และเจั�าหน�าท้�สำนักงานการท่องเท้�ยวิและก้ฬาจัังหวิัดศร้สะเกษ จัำนวิน 5 ค์น รวิมีทั�งสิ�น 9 ค์น 2) กลุ่มีผ้�ใชั�ประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจั
เป็นประชัาชันและนักท่องเท้�ยวิจัำนวิน 10 ค์น และ 3) กลุ่มีผ้�ใชั�
ประเมีินผลการเร้ยนร้� กำหนดเป็นนักศึกษาสาขาวิิชัาเทค์โนโลย้
สารสนเทศ ค์ณะวิิทยาศาสตร์ มีหาวิิทยาลัยอุบลราชัธีาน้
จัำนวิน 19 ค์น ในรายวิิชัาการออกแบบประสบการณ์ผ้�ใชั�และ ส่วินติดต่อผ้�ใชั�งาน ภาค์เร้ยนท้� 1 ปีการศึกษา 2564 เน่�องจัาก ผ้�วิิจััยต�องการประเมีินผลการใชั�งานแอปพื่ลิเค์ชัันท้�ใชั�เทค์โนโลย้
ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีวิ่าผ้�ใชั�งานจัะมี้ค์วิามีค์ิดเห็นอย่างไรต่อการ ออกแบบแอปพื่ลิเค์ชัันน้� และในการสุ่มีตัวิอย่างเป็นแบบบังเอิญ่
หร่อไมี่เฉพื่าะเจัาะจัง (Accidental Sampling)
การกำหนดเค์ร่�องมี่อท้�ใชั�ในการวิิจััย ผ้�วิิจััยได�พื่ัฒนาขึ�น จัากการทบทวินวิรรณกรรมีท้�เก้�ยวิข�อง โดยในส่วินของการ ประเมีินผลการเร้ยนร้�ได�ใชั� แบบทดสอบก่อนเร้ยน (Pre-test) และแบบทดสอบหลังเร้ยน (Post-test) โดยมี้เน่�อหาเก้�ยวิกับ ค์วิามีร้�ทั�วิไปของวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัำนวิน 10 ข�อ ในส่วิน ของการประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจัได�ใชั�แบบสอบถุามีมี้ลักษณะ เป็นแบบมีาตราส่วินประมีาณค์่า (Rating scale) ใชั�เกณฑ์
5 ระดับของลิเค์ิร์ท (Likert’s scale) ผ้�วิิจััยได�ทำการตรวิจัสอบ การหาประสิทธีิภาพื่ของเค์ร่�องมี่อด�วิยการหาค์่าค์วิามีเชั่�อมีั�น (Reliability) ได�ใชั�ค์่าสัมีประสิทธีิ�อัลฟิา (Alpha Coefficient) ของ Cronbach พื่บวิ่าแบบสอบถุามีท้�ใชั�ในการวิิจััยน้�มี้ค์่าค์วิามี
เชั่�อมีั�นทั�งฉบับเท่ากับ .947 ค์ิดเป็นร�อยละ 94.70 ซึ่ึ�งถุ่อวิ่า แบบสอบถุามีท้�ใชั�น้�มี้ค์่าค์วิามีเชั่�อมีั�นอย้่ในระดับส้งสามีารถุนำ ไปใชั�ในการศึกษาได�
ริะยีะที� 4 การิวิเคริาะห์ข้�อม้ล
ใชั�การวิิเค์ราะห์ข�อมี้ลประเมีินผลการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้
Normalized gain และการวิิเค์ราะห์ข�อมี้ลประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจั
ด�วิยสถุิติ ค์่าเฉล้�ย และค์่าส่วินเบ้�ยงเบนมีาตรฐาน สำหรับเกณฑ์ใน การแปลผลระดับค์วิามีพื่ึงพื่อใจัใชั�เกณฑ์ของ (Vanichbuncha, 2021) แบ่งออกเป็น 5 ระดับ ค์่อ 4.51-5.00 หมีายถุึง อย้่ใน ระดับมีากท้�สุด 3.51-4.50 หมีายถุึง อย้่ในระดับมีาก 2.51-3.50 หมีายถุึง อย้่ในระดับปานกลาง 1.51-2.50 หมีายถุึง อย้่ใน ระดับน�อย และ 1.00-1.50 หมีายถุึง อย้่ในระดับน�อยท้�สุด
ริะยีะที� 5 การิบำริุงริักษาริะบบ
ผลจัากการทดสอบระบบและทำการวิิเค์ราะห์ข�อมี้ล ผ้�วิิจััย ได�ทำการตรวิจัสอบค์วิามีผิดพื่ลาดในการทำงานของระบบเพื่่�อ ทำการแก�ไข ปรับปรุงระบบให�สมีบ้รณ์ นอกจัากนั�นยังมี้การจััด ทำค์้่มี่อเอกสารการใชั�งานของระบบ
ผลก�รวัิจััย่ (Results) ผลการิพัฒนาแอป็พลิเคชััน
ผลการพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
เพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัดศร้สะเกษ จัำนวิน 8 โมีเดล ได�แก่ ปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ องค์์ประกอบ ของปราสาท ทับหลังปราสาทวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ ถุ�ำเงิน ถุ�ำทอง ฆ้�องใหญ่่ รำเพื่ลงพื่่�นบ�าน และพื่ระพืุ่ทธีร้ปปางนาค์ปรก ตัวิอย่าง การแสดงโมีเดลรำเพื่ลงพื่่�นบ�านบริเวิณด�านหน�าปราสาทวิัดสระ กำแพื่งใหญ่่ แสดงดัง Figure 10 ตัวิอย่างการแสดงโมีเดลภายใน ถุ�ำเงิน แสดงดัง Figure 11 และตัวิอย่างการแสดงโมีเดลของไมี�ต้
ฆ้�องใหญ่่ท้�นักท่องเท้�ยวิแสดงท่าทางการถุ่อ แสดงดัง Figure 12
Figure 10 Folk song Uthumphon Model
โมีเดลรำเพื่ลงพื่่�นบ�าน ชัุดรำเพื่ลินเชัิญ่เท้�ยวิอุทุมีพื่ร
Figure 11 Silver Cave Model โมีเดลถุ��าเงิน
Figure 12 Gong Bat Model โมีเดลไมี�ต้ฆ้�อง การิป็ริะเมินผลแอป็พลิเคชััน
ผลการประเมีินการเร้ยนร้�ด�วิยวิิธี้ Normalized gain ผ้�วิิจััย ได�กำหนดให�กลุ่มีผ้�ใชั�งาน ได�แก่ นักศึกษาสาขาวิิชัาเทค์โนโลย้
สารสนเทศ ค์ณะวิิทยาศาสตร์ มีหาวิิทยาลัยอุบลราชัธีาน้
จัำนวิน 19 ค์น ในรายวิิชัาการออกแบบประสบการณ์ผ้�ใชั�และ ส่วินติดต่อผ้�ใชั�งาน ให�ทำแบบทดสอบก่อนเร้ยน (Pre-test) โดยมี้เน่�อหาเก้�ยวิกับค์วิามีร้�ทั�วิไปของวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัำนวิน 10 ข�อ ต่อมีาได�ให�กลุ่มีผ้�ใชั�งานได�ทดลองใชั�งานแอปพื่ลิเค์ชััน และทำแบบทดสอบหลังเร้ยน (Post-test) อ้กค์รั�ง หลังจัากนั�น
ผ้�วิิจััยได�ทำการหาค์่า Class normalized gain หร่อ Class average normalized gain ซึ่ึ�งเป็นการพื่ิจัารณาวิ่า ผลการเร้ยนร้�
ของผ้�ใชั�งานทั�งชัั�นนั�นเพื่ิ�มีขึ�นค์ิดเป็นก้�เท่าของผลการเร้ยนร้�
ส้งสุดท้�มี้โอกาสเพื่ิ�มีขึ�นได� โดยด้ได�จัากค์ะแนนเฉล้�ยของทั�งชัั�น ทั�งก่อนเร้ยนและหลังเร้ยน ได�ค์่า Normalized gain เท่ากับ 0.44 จััดอย้่ในระดับ Medium gain ข�อมี้ลค์่าเฉล้�ยก่อนเร้ยน หลังเร้ยน และค์่า Normalized gain แสดงใน Table 1 และ ใน Figure 13 จัะแสดงกราฟิการกระจัายของค์่า Normalized gain ของกลุ่มีผ้�ใชั�
Table 1 Descriptive statistics of pre-test, post-test and normalized gain ค์่าเฉล้�ยค์ะแนนก่อนเร้ยน หลังเร้ยนและ Normalized gain
กลุ่มผ้�ใชั� สถิติ ค่าเฉลี�ยีคะแนน
Class normalized gain Pres-test Post-test
นักศึกษาสาขาวิิชัาเทค์โนโลย้สารสนเทศ X_
37.37 64.74 0.44
ค์ณะวิิทยาศาสตร์ มีหาวิิทยาลัย
อุบลราชัธีาน้ จัำนวิน 19 ค์น S.D. 14.08 29.70 (Medium gain)
Figure 13 Normalized gain graph
กราฟิแสดงค์่า Normalized gain ของกลุ่มีผ้�ใชั�งาน ผลการประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจั โดยใชั�แบบสอบถุามีซึ่ึ�ง
ประกอบไปด�วิยค์ำถุามีจัำนวิน 5 ด�าน แบ่งกลุ่มีประชัากรและ กลุ่มีตัวิอย่างเป็น 2 กลุ่มี ค์่อ กลุ่มีผ้�เชั้�ยวิชัาญ่ จัำนวิน 9 ค์น ได�ค์่าค์ะแนนเฉล้�ยรวิมีเท่ากับ 4.64 (ร�อยละ 92.80) อย้่ในระดับ มีากท้�สุด และค์่าส่วินเบ้�ยงเบนมีาตรฐาน เท่ากับ 0.52 แสดงใน
Table 2 และกลุ่มีผ้�ใชั� ค์่อ ประชัาชันและนักท่องเท้�ยวิจัำนวิน 10 ค์น ได�ค์่าค์ะแนนเฉล้�ยรวิมีเท่ากับ 4.33 (ร�อยละ 86.60) อย้่ในระดับมีาก และค์่าส่วินเบ้�ยงเบนมีาตรฐาน เท่ากับ 0.67 แสดงใน Table 3
ริายีการิป็ริะเมิน X_
S.D. เชัิงคุณภาพ
1. ด�านการใชั�ประโยชัน์ 4.70 0.54 มีากท้�สุด
2. ด�านค์วิามีถุ้กต�องของเน่�อหา 4.71 0.46 มีากท้�สุด 3. ด�านวิัตถุุประสงค์์การใชั�งาน 4.59 0.57 มีากท้�สุด
4. ด�านสมีรรถุนะการทำงาน 4.61 0.49 มีากท้�สุด
5. ด�านการออกแบบ 4.58 0.55 มีากท้�สุด
รวิมี 4.64 0.52 มีากท้�สุด
Table 2 The results of experts’ satisfaction ผลการประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจัของกลุ่มีผ้�เชั้�ยวิชัาญ่
ริายีการิป็ริะเมิน X_
S.D. เชัิงคุณภาพ
1. ด�านการใชั�ประโยชัน์ 4.40 0.74 มีาก
2. ด�านค์วิามีถุ้กต�องของเน่�อหา 4.58 0.58 มีากท้�สุด
3. ด�านวิัตถุุประสงค์์การใชั�งาน 4.23 0.68 มีาก
4. ด�านสมีรรถุนะการทำงาน 4.20 0.57 มีาก
5. ด�านการออกแบบ 4.25 0.77 มีาก
รวิมี 4.33 0.67 มีาก
จัาก Table 2 ค์่าเฉล้�ยค์วิามีพื่ึงพื่อใจัโดยรวิมีของ กลุ่มีผ้�เชั้�ยวิชัาญ่มี้ค์่าเท่ากับ 4.64 อย้่ในระดับมีากท้�สุด และ ค์่าส่วินเบ้�ยงเบนมีาตรฐานมี้ค์่าเท่ากับ 0.52 เมี่�อพื่ิจัารณา เป็นรายด�านพื่บวิ่า ผ้�เชั้�ยวิชัาญ่ส่วินใหญ่่ให�ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัใน 3 ลำดับแรก ได�แก่ ด�านค์วิามีถุ้กต�องของเน่�อหา (ค์ะแนนเฉล้�ย
เท่ากับ 4.71 ค์ิดเป็นร�อยละ 94.20) ด�านการใชั�ประโยชัน์
(ค์ะแนนเฉล้�ย เท่ากับ 4.70 ค์ิดเป็นร�อยละ 94.00) และด�าน สมีรรถุนะการทำงาน (ค์ะแนนเฉล้�ย เท่ากับ 4.61 ค์ิดเป็น ร�อยละ 92.20)
Table 3 The results of users’ satisfaction ผลการประเมีินค์วิามีพื่ึงพื่อใจัของกลุ่มีผ้�ใชั�
จัาก Table 3 ค์่าเฉล้�ยค์วิามีพื่ึงพื่อใจัโดยรวิมีของกลุ่มี
ผ้�ใชั�มี้ค์่าเท่ากับ 4.33 อย้่ในระดับมีาก และค์่าส่วินเบ้�ยงเบน มีาตรฐานมี้ค์่าเท่ากับ 0.67 เมี่�อพื่ิจัารณาเป็นรายด�าน พื่บวิ่า ผ้�ใชั�งานส่วินใหญ่่ให�ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัใน 3 ลำดับแรก ได�แก่
ด�านค์วิามีถุ้กต�องของเน่�อหา (ค์ะแนนเฉล้�ยเท่ากับ 4.58 ค์ิดเป็นร�อยละ 91.60) ด�านการใชั�ประโยชัน์ (ค์ะแนนเฉล้�ย เท่ากับ 4.40 ค์ิดเป็นร�อยละ 88.0) และด�านการออกแบบ (ค์ะแนนเฉล้�ยเท่ากับ 4.25 ค์ิดเป็นร�อยละ 85.00)
อภิิปร�ย่ผล (Discussions)
จัากผลการพื่ัฒนาแอปพื่ลิเค์ชัันเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็น จัริงเสริมีเพื่่�อส่งเสริมีการท่องเท้�ยวิวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ จัังหวิัด ศร้สะเกษ ทำให�เกิดประสิทธีิภาพื่ขององค์์ค์วิามีร้�ทางด�าน วิิชัาการในศาสตร์ของวิิทยาการค์อมีพื่ิวิเตอร์ในการสร�างโมีเดล 3 มีิติ โดยใชั�วิิธี้ซึ่�อนภาพื่ท้�อย้่ในโลกเสมี่อนให�อย้่บนภาพื่ท้�
เห็นจัริงในด�านองค์์ค์วิามีร้�ทางด�านสถุาปัตยกรรมีไทย การพื่ัฒนา ในค์รั�งน้�ชั่วิยให�ผ้�ท้�สนใจัและต�องการศึกษาโบราณสถุาน และ สิ�งก่อสร�างต่างๆ ได�มีองเห็นภาพื่เสมี่อนจัริง สร�างค์วิามีเข�าใจั
เก้�ยวิกับโค์รงสร�างสถุาปัตยกรรมีไทยในอด้ต ซึ่ึ�งแมี�ปัจัจัุบัน จัะเหล่อเพื่้ยงเศษอิฐ เศษฐานราก แต่ด�วิยเทค์โนโลย้ค์วิามี
เป็นจัริงเสริมีสามีารถุนำค์วิามีรุ่งเร่องของยุค์สมีัยในอด้ต กลับมีาส้่ปัจัจัุบันได�อ้กค์รั�ง สอดค์ล�องกับงานวิิจััย ในการใชั�
เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเพื่่�อเป็นส่�อสำหรับการสอนวิิชัา ทางประวิัติศาสตร์และการท่องเท้�ยวิ (Jiri, & Pavla, 2016) ซึ่ึ�งได�กล่าวิไวิ�วิ่า เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีเป็นเทค์โนโลย้ท้�
มี้ศักยภาพื่ส้งในการนำพื่าให�นักท่องเท้�ยวิได�รับมีิติใหมี่ในการ เร้ยนร้�เก้�ยวิกับสถุานท้�ใหมี่ๆ และการค์�นพื่บประวิัติศาสตร์
ของท�องถุิ�น โดยนำเสนอผ่านส่�อมีัลติมี้เด้ยในอุปกรณ์พื่กพื่า ได�แก่ แท็บเล็ต หร่อสมีาร์ทโฟิน ทำนองเด้ยวิกับงานวิิจััย การใชั�เทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมีสำหรับสิ�งประดิษฐ์ทาง สถุาปัตยกรรมี (Seidametova et al., 2021) โดยได�พื่ัฒนา แอปพื่ลิเค์ชััน AR “Art-Heritage” ในการนำเสนออนุสรณ์
สถุานทางประวิัติศาสตร์ของมีรดกทางวิัฒนธีรรมีตาตาร์ไค์รเมี้ย (Crimean Tatars) ซึ่ึ�งเป็นชันพื่่�นเมี่องของไค์รเมี้ย โดยนักท่อง เท้�ยวิจัะย่นอย้่หน�าบริเวิณอนุสาวิร้ย์ และใชั�อุปกรณ์พื่กพื่าส่อง มีาร์ค์เกอร์ นักท่องเท้�ยวิจัะสามีารถุมีองเห็นภาพื่โมีเดล 3 มีิติ
พื่ร�อมีเส้ยงบรรยายประกอบ อันเป็นการนำเสนอประสบการณ์
ผ้�ใชั�แบบโต�ตอบและการมี้ส่วินร่วิมีผ่านสภาพื่แวิดล�อมีในโลก แห่งค์วิามีเป็นจัริง ดังนั�น การนำเทค์โนโลย้ค์วิามีเป็นจัริงเสริมี
มีาประยุกต์ใชั�กับงานทางด�านสถุาปัตยกรรมีไทย จัะชั่วิยเปิดมีุมี
มีองใหมี่ให�กับนักท่องเท้�ยวิ โดยเฉพื่าะอย่างยิ�งร้ปแบบส่�อ 3 มีิติ
ของตัวิโมีเดลซึ่ึ�งสามีารถุสอดแทรกข�อมี้ลท้�สำค์ัญ่ท้�ต�องการนำ เสนอได� ทำให�เพื่ิ�มีอรรถุรสในด�านการรับร้�และการปฏิิสัมีพื่ันธี์
กับโลกแห่งค์วิามีเป็นจัริงได�เป็นอย่างด้
นอกจัากนั�น หลังจัากท้�ได�ทำการประเมีินผลแอปพื่ลิเค์ชััน ทั�งการประเมีินผลการเร้ยนร้�และการประเมีินผลค์วิามีพื่ึงพื่อใจั
พื่บวิ่า ผ้�ใชั�มี้ประสบการณ์การเร้ยนร้� ค์วิามีเข�าใจัได�ด้ขึ�นในข�อมี้ล ของวิัดสระกำแพื่งใหญ่่ รวิมีทั�งมี้ค์วิามีพื่ึงพื่อใจัในแอปพื่ลิเค์ชััน ในร้ปแบบการนำเสนอข�อมี้ลสมีัยใหมี่ ซึ่ึ�งเป็นการชั่วิยนำเสนอ ข�อมี้ลให�กับนักท่องเท้�ยวิได�อย่างน่าสนใจั สอดค์ล�องกับงาน
