การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย
วิทยานิพนธ์
ของ
ปกรณ์ทรรศน์ ศรีโยวัย
เสนอต่อมหาวิทยาลัยมหาสารคาม เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตร ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา
ธันวาคม 2564
ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม
การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย
วิทยานิพนธ์
ของ
ปกรณ์ทรรศน์ ศรีโยวัย
เสนอต่อมหาวิทยาลัยมหาสารคาม เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตร ปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา
ธันวาคม 2564
ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม
The Development of Program to Develop Teacher’s Competency in Learning Management to Promote the Critical Thinking under Secondary Education Service
Area Office Nong Khai
Pakorntus Sriyowai
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of Requirements for Master of Education (Educational Administration and Development)
December 2021
Copyright of Mahasarakham University
คณะกรรมการสอบวิทยานิพนธ์ ได้พิจารณาวิทยานิพนธ์ของนายปกรณ์ทรรศน์ ศรีโยวัย แล้วเห็นสมควรรับเป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตรปริญญาการศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชา การบริหารและพัฒนาการศึกษา ของมหาวิทยาลัยมหาสารคาม
คณะกรรมการสอบวิทยานิพนธ์
(รศ. ดร. สุวัฒน์ จุลสุวรรณ์ )
ประธานกรรมการ
(รศ. ดร. บุญชม ศรีสะอาด )
อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก
(ผศ. ดร. กาญจน์ เรืองมนตรี )
กรรมการ
(ผศ. ดร. อ านาจ ชนะวงศ์ )
กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิภายนอก
มหาวิทยาลัยอนุมัติให้รับวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ เป็นส่วนหนึ่งของการศึกษาตามหลักสูตร ปริญญา การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารและพัฒนาการศึกษา ของมหาวิทยาลัย มหาสารคาม
(รศ. ดร. พชรวิทย์ จันทร์ศิริสิร )
คณบดีคณะศึกษาศาสตร์
(รศ. ดร. กริสน์ ชัยมูล ) คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย
ง
บทคัดย่อ ภาษาไทย
ชื่อเรื่อง การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิด อย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ผู้วิจัย ปกรณ์ทรรศน์ ศรีโยวัย
อาจารย์ที่ปรึกษา รองศาสตราจารย์ ดร. บุญชม ศรีสะอาด
ปริญญา การศึกษามหาบัณฑิต สาขาวิชา การบริหารและพัฒนาการศึกษา มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ปีที่พิมพ์ 2564
บทคัดย่อ
การศึกษาวิจัย การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริม การคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย มีความมุ่ง หมายเพื่อ 1) เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจ าเป็นของการจัดการ เรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา หนองคาย 2) เพื่อพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย โดยกระบวนการวิจัยและ พัฒนา ประกอบด้วย 2 ระยะคือ ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ การจัดการ เรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา หนองคาย ประชากรที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ครูผู้สอน สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา หนองคาย จาก 56 โรงเรียน จ านวน 2,504 คน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ครูผู้สอน จ านวน 333 คน โดยการค านวณจากสูตรเครซีและมอร์แกน ซึ่งสามารถแบ่งเป็นครูโรงเรียนมัธยมขนาดเล็ก จ านวน 97 คน ครูโรงเรียนมัธยมขนาดกลาง จ านวน 90 คน ครูโรงเรียนมัธยมขนาดใหญ่ จ านวน 81 คน ครูโรงเรียนมัธยมขนาดใหญ่พิเศษ จ านวน 65 คน ผู้เชี่ยวชาญเครื่องมือการวิจัย 5 คน เครื่องมือ เก็บรวบรวมข้อมูล คือ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้าง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์
ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ดัชนีความต้องการจ าเป็น (Modified Priority Needs Index : PNImodified) ระยะที่ 2 การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการ เรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ผู้ประเมินความถูกต้องและเหมาะสมของโปรแกรม ได้แก่ ผู้ทรงคุณวุฒิ จ านวน 5 คน สถิติที่ใช้ในการ วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจ าเป็นของ โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัด
จ
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย พบว่า สภาพปัจจุบันการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริม การคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย โดยรวมทั้ง 6 องค์ประกอบ อยู่ในระดับปานกลาง สภาพที่พึงประสงค์การจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย โดยรวมทั้ง 6 องค์ประกอบ อยู่ในระดับมากที่สุด และความต้องการจ าเป็นเรียงล าดับความต้องการจ าเป็นจากมากไปหาน้อย ได้แก่ การประเมินการคิด การฝึกคิดเป็นรายกลุ่ม การสรุปผลการคิด การเสนอสถานการณ์ที่เป็น ปัญหา การฝึกคิดเป็นรายบุคคล และการเตรียมความพร้อม ตามล าดับ
2. ผลการพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิด อย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย พบว่า ผลการประเมิน ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ ของโปรแกรม และเอกสารประกอบโปรแกรม พบว่า มีความ เหมาะสมระดับมากที่สุด มีความเป็นไปได้ ระดับมากที่สุด
ค าส าคัญ : การจัดการเรียนรู้, การคิดอย่างมีวิจารณญาณ, การพัฒนาโปรแกรม
ฉ
บทคัดย่อ ภาษาอังกฤษ
TITLE The Development of Program to Develop Teacher’s Competency in Learning Management to Promote the Critical Thinking under Secondary Education Service Area Office Nong Khai
AUTHOR Pakorntus Sriyowai
ADVISORS Associate Professor Boonchom Srisa-ard , Ph.D.
DEGREE Master of Education MAJOR Educational
Administration and Development UNIVERSITY Mahasarakham
University
YEAR 2021
ABSTRACT
The purposes of this research were 1) to study the current states, desirable states and the need assessment of learning management for promoting teachers’
critical thinking under Secondary Educational Service Area Office Nong Khai 2) to develop the learning management competency development program for promoting teachers’ critical thinking under the Office of the Secondary Education Service Area Office Nong Khai. The study was divided into 2 phases: Phase 1 is to study the current and desirable states of learning management to promote teachers’ critical thinking under Secondary Educational Service Area Office Nong Khai. The population of this research was 2,504 teachers of 56 schools under Secondary Educational Service Area Office Nong Khai. The sample used in the research consisted of 333 teachers using the Krejcie and Morgan's formula which can be divided into 97 small high school teachers, 90 medium high school teachers, 81 large high school teachers, and 65 extra-large school teachers. There were 5 experts for examination the instruments of this research.
The data collection instruments were questionnaires and unstructured interviews. The statistics used for data analysis were percentage, mean, standard deviation and Modified Priority Needs Index (PNImodified). Phase 2 is to develop the learning management competency development program to promote teachers' critical thinking under the Office of the Secondary Education Service Area Office Nong Khai. The
ช assessors of the validity and suitability of the program consist of 5 experts. The statistics used for data analysis were mean and standard deviation. The results were found that:
1. The current state of learning management to promote teachers’ critical thinking under Secondary Educational Service Area Office Nong Khai, including 6 components at the moderate level. The desirable state of learning management to promote teachers’ critical thinking under the Secondary Education Service Area Office Nong Khai, including 6 components at the highest level. The need assessment of learning management to promote teachers’ critical thinking under the Secondary Education Service Area Office Nong Khai, consisted of 6 aspects which were most needed to develop, sorted in descending order as followed, 1) Evaluating ideas 2) Coaching a group 3) The conclusion of the idea 4) The situation at issue 5) Thinking individually and 6) The preparation.
2. The results of the program's suitability and feasibility assessment and program documentation are appropriate and feasible at the highest level.
Keyword : Learning management, Critical thinking, Program development
ซ
กิตติกรรมประกาศ
กิตติกรรมประกาศ
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ส าเร็จสมบูรณ์ได้ด้วยความกรุณาและความช่วยเหลืออย่างสูงยิ่งจาก รอง ศาสตราจารย์ ดร.บุญชม ศรีสะอาด อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์หลัก รองศาสตราจารย์ ดร.สุวัฒน์ จุล สุวรรณ ประธานกรรมการสอบวิทยานิพนธ์ ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.กาญจน์ เรืองมนตรี กรรมการสอบ และผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.อ านาจ ชนะวงศ์ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ ที่กรุณาให้ค าปรึกษา แนะน า และ ตรวจสอบแก้ไขข้อบกพร่อง ในการท าวิทยานิพนธ์จนเสร็จสมบูรณ์ด้วยดี ผู้วิจัยขอขอบพระคุณเป็นอย่าง สูง
ขอขอบพระคุณ คณาจารย์คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ที่ให้ความกรุณา ชี้แนะเรื่องต่าง ๆ ในระยะเวลาที่ผู้วิจัยศึกษาอยู่ในมหาวิทยาลัยแห่งนี้ ตลอดจนคณะครูและอาจารย์
ทุกท่านที่เคยอบรมสั่งสอน ให้ความรู้นานับปการแก่ผู้วิจัยจากเริ่มศึกษาเล่าเรียนในโรงเรียนเป็นต้นมา จนถึงปัจจุบัน ขอขอบพระคุณ ที่กรุณาเป็นผู้เชี่ยวชาญตรวจเครื่องมือในการวิจัย ผู้ทรงคุณวุฒิประเมิน ความเหมาะสมของร่างโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย
ขอขอบพระคุณ ผู้อ านวยการโรงเรียนและคณะครู โรงเรียนกุดบงพิทยาคาร สังกัดส านักงาน เขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ขอขอบพระคุณ ผู้บริหารสถานศึกษา ครูและบุคลากรทางการ ศึกษาโรงเรียนในสังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ที่ให้ความร่วมมือในการให้
ข้อมูลการวิจัยท าให้การวิจัยในครั้งนี้เสร็จสมบูรณ์ คุณค่าและประโยชน์ของวิทยานิพนธ์ฉบับนี้ ผู้วิจัย ขอมอบบูชาพระคุณบิดา มารดา ครูอาจารย์ทุกท่านที่ได้ให้ความรู้ สติปัญญาและประสบความส าเร็จใน ชีวิต
ปกรณ์ทรรศน์ ศรีโยวัย
สารบัญ
หน้า บทคัดย่อภาษาไทย ... ง บทคัดย่อภาษาอังกฤษ ... ฉ กิตติกรรมประกาศ... ซ สารบัญ ... ฌ สารบัญตาราง ... ฏ สารบัญภาพประกอบ... ฒ
บทที่ 1 บทน า ... 1
ภูมิหลัง ... 1
ค าถามการวิจัย ... 5
ความมุ่งหมายของการวิจัย ... 5
ความส าคัญของการวิจัย ... 5
ขอบเขตของการวิจัย ... 6
นิยามศัพท์เฉพาะ ... 7
บทที่ 2 เอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... 10
การบริหารและพัฒนาการศึกษา ... 11
แนวคิดเกี่ยวกับการพัฒนาครู... 20
แนวคิดเกี่ยวกับสมรรถนะ ... 26
แนวคิดเกี่ยวกับการจัดการเรียนรู้... 44
แนวคิดเกี่ยวกับการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ... 48
แนวคิดเกี่ยวกับโปรแกรมและการพัฒนาโปรแกรม ... 67
บริบทส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 75
ญ
งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ... 79
1. งานวิจัยในประเทศ ... 79
2. งานวิจัยต่างประเทศ ... 85
กรอบแนวคิดที่ใช้ในการวิจัย ... 87
บทที่ 3 วิธีด าเนินการวิจัย ... 90
ระยะที่ 1 การศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ของสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 92
ระยะที่ 2 การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่าง . 98 บทที่ 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูล ... 104
สัญลักษณ์ที่ใช้ในการเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล ... 104
ล าดับขั้นตอนในการเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูล... 104
ผลการวิเคราะห์ข้อมูล ... 105
ระยะที่ 1 ผลการศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจ าเป็นของการ จัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษาหนองคาย ... 105
ระยะที่ 2 การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิด อย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 125
บทที่ 5 สรุปผล อภิปรายผล และข้อเสนอแนะ... 142
ความมุ่งหมายของการวิจัย ... 142
สรุปผล ... 142
อภิปรายผล ... 143
ข้อเสนอแนะ ... 145
บรรณานุกรม ... 146
ภาคผนวก... 158
ฎ
ภาคผนวก ก เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ... 159
ภาคผนวก ข คุณภาพของเครื่องมือ ... 178
ภาคผนวก ค โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 181
ภาคผนวก ง หนังสือขอความอนุเคราะห์ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบเครื่องมือวิจัย ... 237
ภาคผนวก จ หนังสือขอความอนุเคราะห์ผู้ทรงคุณวุฒิ ... 245
ประวัติผู้เขียน ... 253
สารบัญตาราง
หน้า ตาราง 1 สังเคราะห์กระบวนการคิดอย่างมีวิจารญาณ ... 57 ตาราง 2 การสังเคราะห์องค์ประกอบการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ... 62 ตาราง 3 จ านวนประชากรของครูผู้สอน สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย . 93 ตาราง 4 ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานของกลุ่มตัวอย่าง ... 105 ตาราง 5 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สภาพปัจจุบัน และสภาพที่พึงประสงค์ในการจัดการเรียนรู้
ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา หนองคาย โดยรวมและรายด้าน ... 106 ตาราง 6 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับการปฏิบัติสภาพปัจจุบันและระดับสภาพที่พึง ประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ด้านการเตรียมความพร้อม ... 108 ตาราง 7 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับการปฏิบัติสภาพปัจจุบันและระดับสภาพที่พึง ประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ด้านการเสนอสถานการณ์ที่เป็นปัญหา ... 109 ตาราง 8 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับการปฏิบัติสภาพปัจจุบันและระดับสภาพที่พึง ประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ด้านการฝึกคิดเป็นรายบุคคล ... 110 ตาราง 9 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับการปฏิบัติสภาพปัจจุบันและระดับสภาพที่พึง ประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ด้านการฝึกคิดเป็นรายกลุ่ม... 112 ตาราง 10 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับการปฏิบัติสภาพปัจจุบันและระดับสภาพที่พึง ประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ด้านการสรุปผลการคิด ... 114
ฐ
ตาราง 11 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระดับการปฏิบัติสภาพปัจจุบันและระดับสภาพที่พึง ประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ด้านการประเมินการคิด ... 115 ตาราง 12 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็น ... 116 ตาราง 13 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็นด้านการเตรียมความพร้อม ... 117 ตาราง 14 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็น ด้านการเสนอสถานการณ์ที่ เป็นปัญหา ... 119 ตาราง 15 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็น ด้านการฝึกคิดเป็นรายบุคคล ... 120 ตาราง 16 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็น ด้านการฝึกคิดเป็นรายกลุ่ม ... 122 ตาราง 17 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็น ด้านการสรุปผลการคิด ... 123 ตาราง 18 ค่าเฉลี่ยสภาพปัจจุบันและสภาพที่พึงประสงค์ของการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ค่าดัชนีความต้องการจ าเป็น (PNI Modified) และล าดับความต้องการจ าเป็น ด้านการประเมินการคิด ... 124 ตาราง 19 เนื้อหาของโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 135
ฑ
ตาราง 20 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของ โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณสังกัด
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 137 ตาราง 21 ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ของ โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณสังกัด
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย โดยจ าแนกเป็นรายข้อ ... 138 ตาราง 22 ค่าดัชนีความสอดคล้อง (IOC) ของเนื้อหาระหว่างองค์ประกอบและตัวชี้วัดของการพัฒนา สมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่
การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 179
สารบัญภาพประกอบ
หน้า ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคิดการวิจัย การพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้
ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ... 89 ภาพประกอบ 2 ระยะการวิจัย ขั้นตอนการด าเนินการ และผลที่จะได้รับ ... 91 ภาพประกอบ 3 โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณสังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 132 ภาพประกอบ 4 วิธีการพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ... 134
บทที่ 1
บทน า
ภูมิหลัง
ความเจริญก้าวหน้าทางด้านเทคโนโลยีในยุคปัจจุบันมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของโลกทั้ง ด้านธรรมชาติและวิถีการด าเนินชีวิตของมนุษย์ ระบบข้อมูลข่าวสารที่แพร่กระจายไปอย่างรวดเร็ว ทั่วทุกส่วนของโลกมีอิทธิพลส าคัญต่อการพัฒนาประเทศทั้งในด้านเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม การเมือง การปกครอง การศึกษา วิทยาศาสตร์ การแพทย์ สังคมของมนุษย์เริ่มมีความเป็นชุมชนเมือง มากขึ้นท่ามกลางกระแสของการเปลี่ยนแปลงนั้นสมาชิกในสังคมต้องมีการปรับตัวให้เข้ากับ สถานการณ์โลก สิ่งส าคัญที่สุดที่จะท าให้ทุกคนอยู่ในสังคมได้อย่างปลอดภัยและมีความสุขนั้นคือ จะต้องมีการพัฒนาทางด้านการศึกษา การที่ทุกคนมีทักษะที่จ าเป็นในการอยู่ร่วมกันในสังคมท้องถิ่น และสังคมโลกได้นั้น จะต้องได้รับการฝึกฝนเริ่มตั้งแต่เกิดมามีชีวิตอยู่รอดก็ต้องมีทักษะในการปรับตน ให้เข้ากับสภาพแวดล้อม เมื่อเติบโตขึ้นในสังคมแบบใดก็ต้องปรับตนให้เข้ากับสังคมนั้น และเมื่อสังคม เปลี่ยนแปลงเข้าสู่ยุคที่มีความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วก็ยิ่งต้องมีการปรับตนเองให้
เข้ากับสภาพแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไปรอบด้าน (สุคนธ์ สินธพานนท์, 2558)
กระแสการปรับเปลี่ยนทางสังคมที่เกิดขึ้นในศตวรรษที่ 21 ส่งผลต่อวิถีการด ารงชีพของ สังคมอย่างทั่วถึง ครูจึงต้องมีความตื่นตัว และเตรียมพร้อมในการจัดการเรียนรู้ เพื่อเตรียมความพร้อม ให้นักเรียนมีทักษะส าหรับการออกไปด ารงชีวิตในโลกในศตวรรษที่ 21 ที่เปลี่ยนไปจากศตวรรษที่ 20 และ 19 โดยทักษะแห่งศตวรรษที่ 21 ที่ส าคัญที่สุด คือ ทักษะการเรียนรู้ (Learning Skill) ส่งผลให้มี
การเปลี่ยนแปลงการจัดการเรียนรู้เพื่อให้เด็กในศตวรรษที่ 21 นี้ มีความรู้ ความสามารถ และทักษะ จ าเป็น ซึ่งเป็นผลจากการปฏิรูปเปลี่ยนแปลงรูปแบบการจัดการเรียนการสอน ตลอดจนการเตรียม ความพร้อมด้านต่างๆ ที่เป็นปัจจัยสนับสนุนที่จะท าให้เกิดการเรียนรู้ดังกล่าว (ศิริวรรณ ฉัตรมณีรุ่ง เจริญ และวรางคณา ทองนพคุณ, 2556)
แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560–2564) กล่าวถึงการ เตรียมพร้อมด้านก าลังคนและการเสริมสร้างศักยภาพของประชากรในทุกช่วงวัย มุ่งเน้นการยกระดับ คุณภาพทุนมนุษย์ของประเทศ โดยพัฒนาคนให้เหมาะสมตามช่วงวัย เพื่อให้เติบโตอย่างมีคุณภาพ การหล่อหลอมให้คนไทยมีค่านิยมตามบรรทัดฐานที่ดีทางสังคม เป็นคนดี มีสุขภาวะที่ดี มีคุณธรรม
2 จริยธรรม มีระเบียบวินัย และมีจิตส านึกที่ดีต่อสังคมส่วนรวม การพัฒนาทักษะที่สอดคล้องกับความ ต้องการในตลาดแรงงานและทักษะที่จ าเป็นต่อการด ารงชีวิตในศตวรรษที่ 21 ของคนในแต่ละช่วงวัย ตามความเหมาะสม การเตรียมความพร้อมของก าลังคนด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่จะ เปลี่ยนแปลงโลกในอนาคต ตลอดจนการยกระดับคุณภาพการศึกษาสู่ความเป็นเลิศ
กระทรวงศึกษาธิการได้ก าหนดนโยบายในการพัฒนาเยาวชนของชาติสู่ยุคศตวรรษที่ 21 โดยมุ่งส่งเสริมให้ผู้เรียนมี คุณธรรม รักความเป็นไทย มีทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิดสร้างสรรค์
มีทักษะด้านเทคโนโลยี สามารถท างานร่วมกับผู้อื่นและสามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมโลกได้อย่าง สันติ (ส านักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, 2551) แต่สภาพปัจจุบัน พบว่าสถานศึกษา ส่วนใหญ่มีค่าเฉลี่ยด้านการคิดวิเคราะห์ของผู้เรียนอยู่ในระดับต่ า รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กล่าวถึงผลการประเมินนักเรียนในสังกัดส านักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ว่า นักเรียนมีความสามารถด้านการอ่านออก เขียนได้ และการคิดค านวณนั้นไม่ผ่านเกณฑ์ โดยให้มี
การทบทวนการจัดการเรียนการสอน รวมทั้งการกลับมาทบทวนการพัฒนาครูเพราะครูทีเป็นรากฐาน ส าคัญในการพัฒนาเด็ก ประกอบกับการประเมินภายนอกระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน พบว่า ความสามารถในด้านการคิดของผู้เรียนตาม มาตรฐานที่ 4 ซึ่งประกอบด้วย ความสามารถในการคิด วิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ มีวิจารณญาณ คิดไตร่ตรอง และมีวิสัยทัศน์ ความสามารถจ าแนกประเภท ข้อมูลเปรียบเทียบและมีความคิดรวบยอด ความสามารถประเมินค่าความเชื่อถือของข้อมูลก็อยู่ใน ระดับต่ ามาก สมควรได้รับการพัฒนา และสภาพปัญหาปัจจุบันประเทศไทยประสบปัญหาทาง การเมืองและเศรษฐกิจ วัฒนธรรมต่างชาติเข้ามามีบทบาทมากขึ้น ท าให้ได้รับอิทธิพลการ เปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ในสภาวะไร้พรมแดนของข้อมูลข่าวสาร ซึ่งอาจขาด การไตร่ตรอง ขาดการคิดอย่างมีวิจารณญาณ เกิดการเลียนแบบพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม การขาด ปฏิสัมพันธ์กับผู้อื่น ความก้าวร้าว ความรุ่นแรง ความขัดแย้งทางความคิด ที่จะส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิต คนไทยส่วนรวม ผู้ที่สามารถใช้ความคิดได้อย่างชาญฉลาดจึงจะด ารงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีสติและ มีความสุข สภาพปัญหาดังกล่าวจึงจ าเป็นต้องมีการส่งเสริมความสามารถด้านการคิดที่ชัดเจนและเป็น ระบบ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอน ดังนั้นเรื่อง “การคิด” จึงเป็นเรื่องพิเศษที่ส าคัญ ของมนุษย์และความสามารถทางการคิดของมนุษย์เช่นกันที่จะท าให้ได้เปรียบผู้อื่น ผู้ที่มีทักษะในการ คิดระดับสูงมีเหตุผลในการแก้ปัญหา มีความคิดสร้างสรรค์และมีวิจารณญาณที่ถูกต้องเหมาะสม จะ ได้รับการยกย่องจากสังคมและเป็นผู้น าของสังคม (อัจฉรา ฉายวิวัฒน์, 2551)
ทักษะด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณ (Critical Thinking) คือ หนึ่งในทักษะส าคัญใน ศตวรรษที่ 21 ที่ทุกคนจะต้องเรียนรู้ การรู้จักใช้ความคิดพิจารณา วิเคราะห์ สังเคราะห์ ประเมินผล ในเนื้อหาหรือเหตุการณ์ที่เป็นปัญหาหรือข้อขัดแย้ง โดยอาศัยความรู้ ความคิด และประสบการณ์
ตนเอง เพื่อน าไปสู่การตัดสินใจในการปฏิบัติด้วยความเหมาะสมอันสอดคล้องกับหลักการและเหตุผล
3 ซึ่งการคิดอย่างมีเหตุผล และรอบคอบ ภายใต้พื้นฐานของหลักเกณฑ์ และมีข้อมูลที่เชื่อถือได้ ย่อม น าไปสู่ข้อสรุปและการตัดสินใจในทิศทางที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ จ าเป็นต้องประกอบด้วยทักษะต่างๆ คือ การตั้งค าถาม การคิดวิเคราะห์ การคิดสังเคราะห์ การสรุป การประเมิน และการหาแนวทางในการน าไปใช้ โดยใช้เหตุ และผล ประกอบการตัดสินใจ ไม่มีความ ล าเอียง หรือมีอคติต่อเรื่องใดเรื่องหนึ่ง โดยยึดหลักการบนพื้นฐานข้อมูลที่เป็นจริงมากกว่าอารมณ์
และพิจารณาแยกแยะความเป็นไปได้ในแง่มุมต่างๆ การคิดอย่างมีวิจารณญาณเป็นสิ่งจ าเป็นในการ ท าหน้าที่ให้สมบูรณ์ของบุคคลและเป็นพื้นฐานที่ส าคัญของการมีส่วนร่วมอย่างมีประสิทธิภาพในสังคม ประชาธิปไตย โดยมีพื้นฐานความเชื่อที่ว่า การกระท าของบุคคลและความเชื่อมีความสัมพันธ์เชื่อมโยง กันและกัน บุคคลจะกระท าหรืองดกระท าสิ่งใดย่อมขึ้น อยู่กับความเชื่อที่มีต่อสิ่งนั้นแต่สิ่ง ที่ส าคัญ อันดับแรก คือการคิดไตร่ตรองอย่างรอบคอบ มีเหตุผล จึงมุ่งตัดสินใจว่าอะไรควรเชื่อ อะไรควรปฏิบัติ
การคิดอย่างมีวิจารณญาณเป็นการคิดอย่างมีเป้าหมาย การตัดสินใจก ากับได้ด้วยตนเองโดยขึ้นอยู่กับ เหตุผลที่พิจารณาจากหลักฐาน เนื้อหาสาระ แนวคิด วิธีการและกฎเกณฑ์ต่างๆ ซึ่งสอดคล้องกับ ลักษณะของบุคคลในสังคมศตวรรษที่ 21
การจัดการเรียนการสอนจึงต้องมีการปรับเปลี่ยนเพื่อให้สอดคล้องกับสภาพสังคม โดย ต้องเน้นการพัฒนาให้เด็กมีทักษะการคิดมากขึ้นเพราะหากเด็กคิดเป็นหรือคิดอย่างมีระบบ พวกเขา ก็จะสามารถน าข้อมูลที่ได้รับมาสร้างเป็นองค์ความรู้ที่มีประโยชน์หรือตัดสินใจในสถานการณ์ที่เป็น ปัญหาได้อย่างมีเหตุผล อย่างไรก็ตามการที่เราจะพัฒนาทักษะการคิดของเด็กได้นั้น เราต้องเข้าใจ ก่อนว่าการคิดนั้นแบ่งเป็นกี่ระดับ อะไรบ้าง ตามทฤษฏีของบลูม (Bloom’s Taxonomy) นัก การศึกษาชาวอเมริกัน แบ่งความคิดออกเป็น 6 ระดับ ซึ่งประกอบด้วย ความรู้ความจ า (Knowledge) เป็นความสามารถในการที่จะจดจ าและระลึกได้เกี่ยวกับความรู้ที่ได้รับไปแล้ว ความเข้าใจ (Comprehension) เป็นความสามารถในการน าความรู้ความจ าไปดัดแปลง ปรับปรุงเพื่อให้สามารถ จับใจความ และแสดงออกมาในรูปของการแปลความ ตีความ หรือขยายความ การน าไปใช้
(Application) เป็นความสามารถในการน าความรู้และความเข้าใจไปใช้แก้ปัญหาในสถานการณ์ใหม่
การวิเคราะห์ (Analysis) เป็นความสามารถในการแยกแยะเรื่องราวออกเป็นส่วนย่อย และมองเห็น ความสัมพันธ์ของส่วนที่เกี่ยวข้องกัน การสังเคราะห์ (Synthesis) เป็นความสามารถในการที่
ผสมผสานส่วนย่อยๆ เข้าเป็นเรื่องราวเดียวกันอย่างมีระบบเพื่อให้เกิดสิ่งใหม่ที่สมบูรณ์และดีกว่าเดิม การประเมินค่า (Evaluation) เป็นความคิดในระดับสูงสุด โดยเป็นความสามารถในการตัดสิน ตีราคา หรือให้คุณค่าสิ่งต่างๆ ซึ่งอาจเป็นไปตามเนื้อหาสาระในเรื่องนั้นๆ หรืออาจเป็นกฎเกณฑ์ที่สังคม ยอมรับก็ได้ (ตะวัน เทวอักษร, 2556)
4 การศึกษาในปัจจุบันมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว การเร่งพัฒนาศักยภาพของ แต่
ละประเทศก็ต้องมีการแข่งขัน ในการพัฒนาคุณภาพของคนในประเทศที่หลากหลายรูปแบบ โดยเฉพาะการพัฒนาด้านการศึกษา ในยุคที่เทคโนโลยีสารสนเทศมีความก้าวล้ าไปมาก การศึกษา ก็ต้องมีการพัฒนาไปให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก กระทรวงศึกษาธิการจึงก าหนดนโยบายในการ พัฒนาเยาวชน ให้มีคุณธรรม จริยธรรม มีทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ มีทักษะด้านเทคโนโลยี
สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นๆ ได้อย่างมีความสุข (พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542, 2542) สอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติ ฉบับที่ 12 ที่มุ่งพัฒนาคนให้เป็นคนที่สมบูรณ์ มีวินัย ใฝ่
เรียนรู้ มีทัศนคติที่ดี มีทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรม (ส านักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ ส านักนายกรัฐมนตรี, 2560) ทักษะด้านการเรียนรู้และนวัตกรรมเป็นทักษะหนึ่งที่
จะเป็นตัวก าหนดความพร้อมในการเข้าสู่โลกแห่งการงานที่มีความซับซ้อนในปัจจุบัน แบ่งเป็น 3 ด้าน ด้านความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ด้านการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา และด้านการสื่อสาร และความร่วมมือ (วิจารณ์ พานิช, 2555)
ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ได้ก าหนดกรอบนโนบายในการจัด การเรียนการสอนที่เน้นด้านกระบวนการคิดให้สอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติ ฉบับที่ 12 โดยเฉพาะการคิดอย่างมีวิจารณญาณและการแก้ปัญหา ยังพบว่านักเรียนส่วนใหญ่ยังขาดทักษะ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ เช่น นักเรียนเป็นคนไม่มีเหตุผลในการตัดสินใจ นักเรียนมีความอคติต่อ วิชาเรียน นักเรียนขาดความกระตือรือร้นในการเรียนหรือการท างานที่ได้รับมอบหมาย เป็นต้น สภาพ ปัญหาเหล่านี้ได้รับการสะท้อนจากครูผู้สอน ซึ่งหากนักเรียนได้รับการพัฒนาด้านกระบวนการคิด อย่างมีวิจารณญาณแล้วจะสามารถลดปัญหาดังกล่าวได้ (สุคนธ์ สินธพานนท์, 2551; ประพันธ์ศิริ
สุเสารัจ, 2556) จึงมีการเสนอแนวทางในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างทักษะการคิดอย่างมี
วิจารณญาณสู่โรงเรียน
จากเหตุผลดังกล่าวข้างต้น ผู้วิจัยในฐานะของครูผู้สอนในส านักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษาหนองคาย ได้ตระหนักและเล็งเห็นถึงความส าคัญของสมรรถนะครูผู้สอนด้านการจัดการ เรียนรู้เพื่อส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ ผู้วิจัยจึงศึกษาการพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครู
ด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษา มัธยมศึกษาหนองคาย เพื่อให้เป็นประโยชน์ต่อผู้บริหารการศึกษาในการน ามาพัฒนาครูผู้สอนและ บุคลากรการศึกษา ในการเสริมสร้างทักษะการคิดอย่างมีวิจารณญาณ รวมทั้งน ามาปรับปรุงและ พัฒนาการบริหารการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพ และประสิทธิผลมากยิ่งขึ้น
5 ค าถามการวิจัย
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้การคิด อย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย โดยมีค าถาม เพื่อการ วิจัยดังนี้
1. สภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจ าเป็นของการจัดการเรียนรู้
ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคายอยู่ใน ระดับใด
2. โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมี
วิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย ควรเป็นอย่างไร ความมุ่งหมายของการวิจัย
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริม การคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย โดยมี
ความมุ่งหมาย ดังนี้
1. เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจ าเป็นของการ จัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา หนองคาย
2. เพื่อพัฒนาโปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิด อย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย
ความส าคัญของการวิจัย
การวิจัยครั้งนี้ มีความส าคัญของการวิจัยดังนี้
1. ได้ทราบสภาพปัจจุบัน สภาพที่พึงประสงค์ และความต้องการจ าเป็นของครูด้าน การจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่างมีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา หนองคาย
2. ได้โปรแกรมพัฒนาสมรรถนะครูด้านการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริมการคิดอย่าง มีวิจารณญาณ สังกัดส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาหนองคาย
