การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต
วัฒนา ค าเกิด
ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพืชไร่
มหาวิทยาลัยแม่โจ้
พ.ศ. 2562
การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต
วัฒนา ค าเกิด
วิทยานิพนธ์นี้เป็นส่วนหนึ่งของความสมบูรณ์ของการศึกษาตามหลักสูตร ปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชาพืชไร่
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยแม่โจ้
พ.ศ. 2562
ลิขสิทธิ์ของมหาวิทยาลัยแม่โจ้
การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต
วัฒนา ค าเกิด
วิทยานิพนธ์นี้ได้รับการพิจารณาอนุมัติให้เป็นส่วนหนึ่งของความสมบูรณ์ของการศึกษา ตามหลักสูตรปริญญาวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชาพืชไร่
พิจารณาเห็นชอบโดย อาจารย์ที่ปรึกษา
อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก
(ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เรืองชัย จูวัฒนส าราญ) วันที่...เดือน...พ.ศ. ...
อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม
(อาจารย์ ดร.พรพันธ์ ภู่พร้อมพันธุ์) วันที่...เดือน...พ.ศ. ...
อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม
(อาจารย์ ดร.ธิดารัตน์ ศิริบูรณ์) วันที่...เดือน...พ.ศ. ...
ประธานอาจารย์ผู้รับผิดชอบหลักสูตร
(ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.วิชญ์ภาส สังพาลี) วันที่...เดือน...พ.ศ. ...
บัณฑิตวิทยาลัยรับรองแล้ว
(รองศาสตราจารย์ ดร.เกรียงศักดิ์ เม่งอ าพัน) คณบดีบัณฑิตวิทยาลัย
วันที่...เดือน...พ.ศ. ...
ค
บทคัดย่อ ภาษาไทย
ชื่อเรื่อง การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต ชื่อผู้เขียน นายวัฒนา ค าเกิด
ชื่อปริญญา วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพืชไร่
อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.เรืองชัย จูวัฒนส าราญ
บทคัดย่อ
การพัฒนาสายพันธุ์ถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต ประกอบด้วย 2 การทดลอง โดยการทดลอง ที่1 คัดเลือกสายพันธุ์พ่อแม่ที่มีผลผลิตสูง เปรียบเทียบพันธุ์มาตรฐานกับ 3 พันธุ์ ท าการวางแผน ทดลองแบบสุ่มลงในบล็อคอย่างสมบรูณ์ ที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ พบว่า ถั่วเขียวสายพันธุ์หมายเลข #13 มีผลผลิตสูงเท่ากับพันธุ์มาตรฐาน ก าแพงแสน1 ก าแพงแสน2 มีค่าเท่ากับ 2,213.09,2,191.82 และ 2,272.67 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ ตามล าดับ
การทดลองที่ 2 เป็นการพัฒนาพันธุ์ถั่วเขียว โดยการผสมสายพันธุ์ระหว่างสายพันธุ์ที่ดีกับ พันธุ์มาตรฐาน ผลการทดลอง พบว่า สร้างลูกผสมได้ 8 คู่ผสม ท าการคัดเลือกแบบจดประวัติได้ 21 สายพันธุ์ เมื่อท าการศึกษาอัตราพันธุกรรมระหว่างชั่วที่ 4 บนชั่วที่ 3 พบว่า ลักษณะผลผลิต มีค่า เท่ากับ 62.34 เปอร์เซ็นต์ องค์ประกอบผลผลิต ได้แก่ น้ าหนัก 1,000 เมล็ด จ านวนฝักต่อต้น และ จ านวนเมล็ดต่อฝัก มีค่าเท่ากับ 81.61,67.17 และ 94.02 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ ส่วนอัตราพันธุกรรม ระหว่างชั่วที่ 5 บนชั่วที่ 4 พบว่า ลักษณะผลผลิต มีค่าเท่ากับ 61.15 เปอร์เซ็นต์ องค์ประกอบผลผลิต ได้แก่ น้ าหนัก 1,000 เมล็ด จ านวนฝักต่อต้น และ จ านวนเมล็ดต่อฝัก มีค่าเท่ากับ 66.6 79.67 และ 31.71 เปอร์เซ็นต์ ตามล าดับ
ผลการเปรียบเทียบผลผลผลิตสายพันธุ์ใหม่ 27 สายพันธุ์ กับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ใน 2 สภาพแวดล้อม ระหว่าง มหาวิทยาลัยแม่โจ้กับสถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่1(แม่แตง) ผลการ ทดลองมหาวิทยาลัยแม่โจ้ พบว่า สายพันธุ์ MBS5-01(48)57 มีผลผลิตต่อเฮกตาร์สูงสุดเท่ากับ 1,625 กิโลกรัม สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่1 (แม่แตง) พบว่า สายพันธุ์ MBS2-01(125)108 MBS403-1478 MBS5-01(48)57 MBS4-02(48)16 MBS1-02(24)1 และMBS402-5454 มีผลผลิต ต่อเฮกตาร์สูงเท่ากับ 1,263.11 1,247.41 1,237.21 1,176.6 1,172.34 และ 1,157 กิโลกรัม ตามล าดับ ผลการเปรียบเทียบวิธีการคัดเลือกระหว่างแบบจดประวัติ และแบบเมล็ดต่อต้นในชั่วที่ 6 ที่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ พบว่า คู่ผสมที่ 3 วิธีการคัดเลือกแบบจดประวัติมีผลผลิต เท่ากับ 1,091.14 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ แตกต่างกันทางสถิติกับวิธีการแบบเมล็ดต่อต้น มีค่าเท่ากับ 793.22 กิโลกรัมต่อ
ง เฮกตาร์ และคู่ผสมที่ 7 วิธีการคัดเลือกแบบจดประวัติมีค่าผลผลิต เท่ากับ 862.35 กิโลกรัมต่อ เฮกตาร์ แตกต่างกันทางสถิติกับวิธีการแบบเมล็ดต่อต้น มีค่าเท่ากับ 1,138.55 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์
ส่วนสถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) พบว่า คู่ผสมที่ 1 วิธีการคัดเลือกแบบจดประวัติ
มีค่าผลผลิต เท่ากับ 648.03 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ แตกต่างกันทางสถิติกับวิธีการแบบเมล็ดต่อต้นมีค่า เท่ากับ 1,153.78 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์
ค าส าคัญ : ถั่วเขียว, เพิ่มผลผลิต, อัตราพันธุกรรม, ผลผลิต, องค์ประกอบผลผลิต
จ
บทคัดย่อ ภาษาอังกฤษ
Title Development of Mungbean Lines for High Yield
Author Mr. Wattana Kamkerd
Degree Master of Science in Agronomy
Advisory Committee Chairperson Assistant Professor Dr. Ruangchai Juwattanasamran
ABSTRACT
The development of mungbean lines for high yield consists of 2 experiments. Experiment 1. Selecting the parent varieties for high yield compared with 3 standard varieties in RCB at Maejo University. Result was that line no. 13 achieved the highest yield being the same as Kamphaeng Saen 1 and Kamphaeng Saen 2 varieties which were 2,213.09 2,191.82 and 2,272.67 Kg/ha, respectively.
Experiment 2. Mungbean Breeding for high yielding ability of crosss selected lines with commercial varieties. The results found that 21 lines were obtained from 8 crosses by pedigree selection. The heritability (h2) based on F4 - F3 population was 62.34 %. The percentage of h2 on yield components of 1,000 seeds weight, number of pods per plant and number of seeds per pod were 81.61, 67.17 and 94.02 % respectively. The heritability of F5- F4 populations of yield, 1,000 seeds weight, number of pods per plant and number of seeds per pod were to 61.15, 66.67, 79.67 and 31.71 % respectively.
The comparison was between 27 advanced breeding lines with 3 standard varieties in 2 environments at Maejo University and Irrigation No.1 Maetaeng station.The result found that line no. MBS5-01(48)57 save the highest yield at 1,627.47 kg/ha. at MJU station. As will as lines no. MBS2-01(125)108 MBS4-03-14-78 MBS5-01(48)57 MBS4-02(48)16 MBS1-02(24)1 and MBS4-02-54-54 achieving 1,263.11 1,247.41 1,237.21 1,176.6 1,172.34 and 1,157 kg/ha respectively. The comparison of selection methods between pedigree selection and single seed descant selection on generation 6.at found that significantly differences on yield at Maejo University were
ฉ 1,091.14 and 793.22 kg/ha for cross no.3, 862.35 and 1,138.55 kg for cross no.7, 648.03 and 1,153.78 for cross no.1 at Maetaeng Irrigation station.
Keywords : high yield, mungbean, heritability, yield, yield component
ช
กิตติกรรมประกาศ
กิตติกรรมประกาศ
วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ส าเร็จลงได้ด้วยดี เนื่องจากได้รับความกรุณาอย่างสูงจาก ผู้ช่วย ศาสตราจารย์ ดร.เรืองชัย จูวัฒนส าราญ อาจารย์ที่ปรึกษาหลัก ที่กรุณาให้ค าแนะน าปรึกษา ตลอดจน ปรับปรุงแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ ด้วยความเอาใจใส่อย่างดียิ่ง ผู้วิจัยตระหนักถึง ความตั้งใจจริง และ ความทุ่มเทของท่านอาจารย์ จึงขอกราบขอบพระคุณเป็นอย่างสูงไว้ ณ ที่นี้
ขอขอบพระคุณท่านอาจารย์ ดร.พรพันธ์ ภู่พร้อมพันธุ์ และท่านอาจารย์ ดร.ธิดารัตน์ ศิริบรูณ์
อาจารย์ที่ปรึกษาร่วม ที่ได้ช่วยชี้แนะ และให้ค าปรึกษาตลอดมาด้วยความเอาใจใส่อย่างดีสุดท้ายนี้ผู้วิจัย ขอกราบขอบพระคุณบิดา มารดา ที่ให้การอุปการะอบรมเลี้ยงดู ตลอดจนส่งเสริมการศึกษา และให้
ก าลังใจเป็นอย่างดี อีกทั้งขอขอบคุณเพื่อนๆ ที่ให้การสนับสนุน ช่วยเหลือด้วยดีเสมอมา และ ขอขอบพระคุณเจ้าของเอกสารงานวิจัยทุกท่าน ที่ผู้ศึกษาค้นคว้าได้น ามาอ้างอิงในการท าวิจัย จนกระทั่ง วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ส าเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี
วัฒนา ค าเกิด
สารบัญ
หน้า บทคัดย่อภาษาไทย ... ค บทคัดย่อภาษาอังกฤษ ... จ กิตติกรรมประกาศ... ช สารบัญ ... ซ สารบัญตาราง ... ฎ สารบัญภาพ ... ฑ สารบัญตารางภาคผนวก ... ฒ สารบัญภาพภาคผนวก ... น
บทที่ 1 บทน า ... 1
วัตถุประสงค์ของการวิจัย ... 2
ขอบเขตของการศึกษา ... 2
ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ ... 2
บทที่ 2 การตรวจเอกสาร ... 3
2.1 ความส าคัญ ... 3
2.2 ประวัติการปรับปรุงพันธุ์ถั่วเขียวในประเทศไทย ... 4
2.3 การปรับปรุงพันธุ์ถั่วเขียว ... 5
2.4 การศึกษาพันธุศาสตร์เพื่อการปรับปรุงพันธุ์ถั่วเขียว ... 7
2.5 การทดสอบผลผลิตถั่วเขียว ... 10
บทที่ 3 อุปกรณ์และวิธีการ ... 12
อุปกรณ์และวิธีการ ... 12
สถานที่ด าเนินการวิจัย ... 12
ระยะเวลาในการด าเนินการวิจัย ... 13
การทดลองที่ 1 การคัดเลือกสายพันธุ์พ่อแม่ที่มีศักยภาพในการให้ผลผลิตสูง ... 13
การทดลองที่ 2 การพัฒนาพันธุ์ถั่วเขียวที่มีศักยภาพในการให้ผลผลิตสูง ... 16
บทที่ 4 ผลการวิจัยและวิจารณ์ ... 24
4.1 ผลการทดลองที่ 1 การคัดเลือกสายพันธุ์พ่อแม่ที่มีศักยภาพในการให้ผลผลิตสูง ... 24
4.1.1 ผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิต ... 24
4.1.2 การวิเคราะห์สหสัมพันธ์ ... 26
4.2 ผลของการทดลองที่2 การพัฒนาพันธุ์ถั่วเขียวที่มีศักยภาพในการให้ผลผลิตสูง ... 29
4.2.1 ผลของการการผสมพันธุ์เพื่อสร้างสายพันธุ์ถั่วเขียว ... 29
4.2.2 ผลการศึกษาอัตราพันธุกรรมของลักษณะผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตถั่วเขียว .. 30
4.2.3 ผลการปลูกทดสอบผลผลิตจ านวน 2 สถานีทดลอง ... 54
4.2.4 ผลการทดสอบความเป็นเอกภาพของความแปรปรวนระหว่าง 2 สถานีทดลอง ... 74
4.2.5 ผลการทดสอบความแปรปรวนรวมของผลผลิตและองค์ประกอบผลผลิตของทั้ง 2 สถานีทดลอง (Combined analysis) ... 76
4.3 ผลการเปรียบเทียบวิธีการคัดเลือก ... 89
4.3.1 ผลการทดสอบผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิต ณ สาขาวิชาพืชไร่มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 89
4.3.2 ผลการทดสอบผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตที่สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 104
4.4 วิจารณ์ผลการทดลอง ... 119
บทที่ 5 สรุปและข้อเสนอแนะ ... 121
สรุปผลการทดลอง ... 121
ข้อเสนอแนะ ... 122
บรรณานุกรม ... 123
ภาคผนวก... 126
ประวัติผู้วิจัย ... 168
สารบัญตาราง
หน้า ตารางที่ 1 แสดงการเปรียบเทียบลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2558 ... 27 ตารางที่ 2 แสดงค่าสหสัมพันธ์ระหว่างลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบผลผลิตของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ คณะผลิตกรรมการเกษตร มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2558 ... 28 ตารางที่ 3 แสดงจ านวนคู่ผสมของถั่วเขียวที่ผ่านการผสม และจ านวนเมล็ดในรุ่นลูก ... 30 ตารางที่ 4 แสดงค่ามีนสแควร์ ช่วงข้อมูล วาเรียนซ์ สัมประสิทธิ์ความแปรปรวน และอัตราพันธุกรรม อย่างกว้างของลักษณะทางการเกษตรในถั่วเขียวชั่วที่ 3 ไปชั่วที่ 4 จ านวน 23 พันธุ์/สายพันธุ์ ... 37 ตารางที่ 5 แสดงการเปรียบเทียบลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว ลูกผสมชั่วที่ 4 จ านวน 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่
มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2560 ... 38 ตารางที่ 6 แสดงค่าสหสัมพันธ์ระหว่างลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบผลผลิตประชากรชั่ว ที่ 3 ไปยังชั่วที่ 4 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชา พืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2561 ... 41 ตารางที่ 7 แสดงค่ามีนสแควร์ ช่วงข้อมูล วาเรียนซ์ สัมประสิทธิ์ความแปรปรวน และอัตราพันธุกรรม อย่างกว้าง ของลักษณะทางการเกษตรในถั่วเขียวชั่วที่ 4 ไปยังชั่วที่ 5 จ านวน 23 พันธุ์/สายพันธุ์ ... 49 ตารางที่ 8 แสดงการเปรียบเทียบลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว ลูกผสมชั่วที่ 5 จ านวน 21 สายพันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2560... 50 ตารางที่ 9 แสดงค่าสหสัมพันธ์ระหว่างลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบผลผลิตประชากรชั่ว ที่ 4 ไปยังชั่วที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชา พืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2561 ... 53 ตารางที่ 10 แสดงการเปรียบเทียบลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ รวมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2561 ... 60
ตารางที่ 11 แสดงค่าสหสัมพันธ์ระหว่างลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบผลผลิตของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ปี 2561 ... 63 ตารางที่ 12 แสดงการเปรียบเทียบลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ รวมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 70 ตารางที่ 13 แสดงค่าสหสัมพันธ์ระหว่างลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบผลผลิตของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ รวมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทาน ที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 73 ตารางที่ 14 แสดงการทดสอบความเป็นเอกภาพของความแปรปรวนของลักษณะ ผลผลิต และ องค์ประกอบผลผลิต ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ ร่วมกับ 3 พันธุ์ ... 75 ตารางที่ 15 แสดงการวิเคาราะห์ความแปรปรวนรวมของลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบ ผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ ร่วมกับพันมาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่
มหาวิทยาลัยแม่โจ้ และ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 84 ตารางที่ 16 แสดงการเปรียบเทียบลักษณะผลผลิตและองค์ประกอบของผลผลิตของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ ร่วมกับพันมาตรฐาน 3 พันธุ์ ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ และ สถานีทดลอง การใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 85 ตารางที่ 17 แสดงค่าสหสัมพันธ์ระหว่างลักษณะผลผลิตและลักษณะองค์ประกอบผลผลิตของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ ร่วมกับพันมาตรฐาน 3 พันธุ์ ในฟาร์มวิจัย และพัฒนาการผลิตพืช
สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้กับสถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 88 ตารางที่ 18 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่1 ผิวทอง X สายพันธุ์หมายเลข#12 ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 97 ตารางที่ 19 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่2 ชัยนาท84-1 X สายพันธุ์หมายเลข #15 ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 98 ตารางที่ 20 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่3 สายพันธุ์หมายเลข #13 X พันธุ์ป่า ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 99 ตารางที่ 21 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่4 สายพันธุ์หมายเลข #12 X ชัยนาท72 ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 100
ตารางที่ 22 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่5 สายพันธุ์หมายเลข #9 X ผิวทอง ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 101 ตารางที่ 23 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบการเทียบคู่ผสมที่6 สายพันธุ์หมายเลข #8 X สายพันธุ์
หมายเลข #12 ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 102 ตารางที่ 24 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่7 ชัยนาท72 X สายพันธุ์หมายเลข #8 ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ... 103 ตารางที่ 25 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่1 ผิวทอง X สายพันธุ์หมายเลข #12 ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 112 ตารางที่ 26 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่2 ชัยนาท84-1 X สายพันธุ์หมายเลข #15 ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 113 ตารางที่ 27 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่3 สายพันธุ์หมายเลข #13 X พันธุ์ป่า ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 114 ตารางที่ 28 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่4 สายพันธุ์หมายเลข #12 X ชัยนาท72 ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 115 ตารางที่ 29 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่5 สายพันธุ์หมายเลข #9 X ผิวทอง ณ สถานี
ทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง)... 116 ตารางที่ 30 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่6 สายพันธุ์หมายเลข #8 X สายพันธุ์
หมายเลข #12 ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 117 ตารางที่ 31 แสดงการวิเคราะห์การเปรียบเทียบคู่ผสมที่7 ชัยนาท72 X สายพันธุ์หมายเลข #8 ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ... 118
สารบัญภาพ
หน้า ภาพที่ 1 แสดงขั้นตอนการปรับปรุงพันธุ์และการคัดเลือกสายพันธุ์ถั่วเขียว ... 17
ตารางภาคผนวกที่ 1 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะผลผลิต (กิโลกรัมต่อเฮกตาร์) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 126 ตารางภาคผนวกที่ 2 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะน้ าหนัก 1,000 เมล็ด ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 126 ตารางภาคผนวกที่ 3 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนกิ่งต่อต้นของสายพันธุ์ถั่ว เขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 127 ตารางภาคผนวกที่ 4 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนฝักต่อต้นของสายพันธุ์ถั่ว เขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 127 ตารางภาคผนวกที่ 5 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อฝักของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 128 ตารางภาคผนวกที่ 6 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อต้นของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 128 ตารางภาคผนวกที่ 7 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงต้นออกดอกของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 129 ตารางภาคผนวกที่ 8 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงต้นเก็บเกี่ยวของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 129 ตารางภาคผนวกที่ 9 ตารางผนวกที่ 9 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะวันออกดอก ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 130 ตารางภาคผนวกที่ 10 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะวันเก็บเกี่ยวของสายพันธุ์ถั่ว เขียว 5 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ... 130 ตารางภาคผนวกที่ 11 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะผลผลิต (กิโลกรัมต่อ เฮกตาร์) ประชากรรุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ . 131 ตารางภาคผนวกที่ 12 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะน้ าหนัก 1,000 เมล็ด ประชากรรุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 131
ตารางภาคผนวกที่ 13 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนกิ่งต่อต้นประชากร รุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 132 ตารางภาคผนวกที่ 14 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนฝักต่อต้น ประชากร รุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 132 ตารางภาคผนวกที่ 15 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนเมล็ดต่อฝัก ประชากรรุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 133 ตารางภาคผนวกที่ 16 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนเมล็ดต่อต้น ประชากรรุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 133 ตารางภาคผนวกที่ 17 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะความสูงต้นวันออกดอก ประชากรรุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 134 ตารางภาคผนวกที่ 18 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะความสูงต้นวันเก็บเกี่ยว ประชากรรุ่นที่4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 134 ตารางภาคผนวกที่ 19 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะอายุวันออกดอกประชากร รุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 135 ตารางภาคผนวกที่ 20 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะอายุวันเก็บเกี่ยวประชากร รุ่นที่ 4(F4) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 135 ตารางภาคผนวกที่ 21 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะผลผลิตต่อ (กิโลกรัมต่อ เฮกตาร์) ประชากรรุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 136 ตารางภาคผนวกที่ 22 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะน้ าหนัก 1,000 เมล็ด ประชากรรุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 136 ตารางภาคผนวกที่ 23 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนกิ่งต่อต้นประชากร รุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 137 ตารางภาคผนวกที่ 24 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนฝักต่อต้น ประชากร รุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 137 ตารางภาคผนวกที่ 25 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนเมล็ดต่อฝัก ประชากรรุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 138
ตารางภาคผนวกที่ 26 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะจ านวนเมล็ดต่อต้น ประชากรรุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 138 ตารางภาคผนวกที่ 27 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะความสูงต้นวันออกดอก ประชากรรุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 139 ตารางภาคผนวกที่ 28 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะความสูงต้นวันเก็บเกี่ยว ประชากรรุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 139 ตารางภาคผนวกที่ 29 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะอายุวันออกดอกประชากร รุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 140 ตารางภาคผนวกที่ 30 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนของลักษณะอายุวันเก็บเกี่ยวประชากร รุ่นที่ 5 ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 21 สายพันธุ์ ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 2 พันธุ์ ... 140 ตารางภาคผนวกที่ 31 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะผลผลิต (กิโลกรัมต่อเฮกตาร์) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่
มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี 2561 ... 141 ตารางภาคผนวกที่ 32 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะน้ าหนัก 1,000 เมล็ด ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ปี 2561 ... 141 ตารางภาคผนวกที่ 33 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนกิ่งต่อต้น ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี
2561 ... 142 ตารางภาคผนวกที่ 34 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนฝักต่อต้น ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี
2561 ... 142 ตารางภาคผนวกที่ 35 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อฝัก ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ปี 2561 ... 143 ตารางภาคผนวกที่ 36 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อต้น ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้
ปี 2561 ... 143
ตารางภาคผนวกที่ 37 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงต้นวันออกดอก ของ สายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่
โจ้ ปี 2561 ... 144 ตารางภาคผนวกที่ 38 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงต้นวันเก็บเกี่ยว ของ สายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่
โจ้ ปี 2561 ... 144 ตารางภาคผนวกที่ 39 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะอายุวันออกดอก ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี
2561 ... 145 ตารางภาคผนวกที่ 40 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะอายุวันเก็บเกี่ยว ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สาขาวิชาพืชไร่ มหาวิทยาลัยแม่โจ้ ปี
2561 ... 145 ตารางภาคผนวกที่ 41 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะผลผลิต (กิโลกรัมต่อเฮกตาร์) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ า ชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 146 ตารางภาคผนวกที่ 42 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะน้ าหนัก 1,000 เมล็ด ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่
1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 146 ตารางภาคผนวกที่ 43 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนกิ่งต่อต้น ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 147 ตารางภาคผนวกที่ 44 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนฝักต่อต้น ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 147 ตารางภาคผนวกที่ 45 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อฝัก ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่
1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 148
ตารางภาคผนวกที่ 46 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อต้น ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่
1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 148 ตารางภาคผนวกที่ 47 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะอายุวันออกดอก ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 149 ตารางภาคผนวกที่ 48 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะอายุวันเก็บเกี่ยว ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่ 1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 149 ตารางภาคผนวกที่ 49 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงวันออกดอก ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ ปลูก ณ สถานีทดลองการใช้น้ าชลประทานที่
1 (แม่แตง) ปี 2561 ... 150 ตารางภาคผนวกที่ 50 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะ ผลผลิตต่อเฮกตาร์ 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 150 ตารางภาคผนวกที่ 51 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะผลผลิต (กิโลกรัมต่อเฮกตาร์) 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 151 ตารางภาคผนวกที่ 52 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะ น้ าหนัก 1,000 เมล็ด 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 152 ตารางภาคผนวกที่ 53 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะจ านวน กิ่งต่อต้น 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 153 ตารางภาคผนวกที่ 54 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะจ านวน ฝักต่อต้น 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 154 ตารางภาคผนวกที่ 55 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะจ านวน เมล็ดต่อฝัก 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 155 ตารางภาคผนวกที่ 56 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะจ านวน เมล็ดต่อต้น 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 156
ตารางภาคผนวกที่ 57 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะความ สูงต้นวันออกดอก 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 157 ตารางภาคผนวกที่ 58 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะความ สูงต้นวันเก็บเกี่ยว 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 158 ตารางภาคผนวกที่ 59 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะอายุวัน ออกดอก 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 159 ตารางภาคผนวกที่ 60 การค านวณค่าความแปรปรวนทางสถิติ และค่าไค-สแควร์ของลักษณะอายุวัน เก็บเกี่ยว 2 สถานที่ โดยวิธีการของ Bartlett's test เมื่อ df = 29 ... 160 ตารางภาคผนวกที่ 61 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะผลผลิต (กิโลกรัมต่อเฮกตาร์) ของสายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 161 ตารางภาคผนวกที่ 62 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะน้ าหนัก 1,000 เมล็ด ของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 161 ตารางภาคผนวกที่ 63 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนกิ่งต่อต้น ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 162 ตารางภาคผนวกที่ 64 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนฝักต่อต้น ของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 162 ตารางภาคผนวกที่ 65 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อฝักของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 163 ตารางภาคผนวกที่ 66 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะจ านวนเมล็ดต่อต้นของสาย พันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 163 ตารางภาคผนวกที่ 67 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงต้นวันออกดอกของ สายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 164 ตารางภาคผนวกที่ 68 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะความสูงต้นวันเก็บเกี่ยวของ สายพันธุ์ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 164 ตารางภาคผนวกที่ 69 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะอายุวันออกดอกของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 165
ตารางภาคผนวกที่ 70 แสดงผลการวิเคราะห์ความแปรปรวนลักษณะอายุวันเก็บเกี่ยวของสายพันธุ์
ถั่วเขียว 27 สายพันธุ์ร่วมกับพันธุ์มาตรฐาน 3 พันธุ์ เมื่อปลูกทดลอง 2 สถานที่ ... 165 ตารางภาคผนวกที่ 71 แสดงปริมาณน้ าฝนของช่วงเวลาการทดลองของ 2 สถานที่ ... 166
ภาพภาคผนวก 1 ลักษณะเด่นของถั่วเขียวสายพันธุ์หมายเลข MBS5-01(48)57 ... 167 ภาพภาคผนวก 2 แสดงการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมของถัวเขียว ... 167
ถั่วเขียวเป็นพืชเศรษฐกิจที่ส าคัญ สามารถปลูกได้ทั่วทุกภาคของประเทศและสามารถ เจริญเติบโตได้ดีในดินแทบทุกชนิด แหล่งผลิตที่ส าคัญของถั่วเขียวในภาคเหนือ ได้แก่ จังหวัด เพชรบูรณ์ สุโขทัย ก าแพงเพชร เป็นต้น โดยประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกถั่วเขียวรวม 830,000 ไร่ โดยมี
ได้ผลผลิตประมาณ 98,668 ตันต่อปี และสามารถส่งออกปีละ 1.6 หมื่นตัน คิดเป็นมูลค่า 700 ล้าน บาท ปัจจุบันอุตสาหกรรมที่ใช้ถั่วเขียวเป็นวัตถุดิบที่ส าคัญในประเทศ ได้แก่ การผลิตขนมใช้ประมาณ 20,000 ตัน ของปริมาณการผลิตถั่วเขียวทั้งหมด อุตสาหกรรมการผลิตวุ้นเส้นประมาณ 25,000 ตัน ใช้ในอุตสาหกรรมการเพาะถั่วงอกถึง 28,000 ตัน/ปี หรือประมาณ 76 ตันต่อวัน เป็นต้น (ส านักงาน เศรษฐกิจการเกษตร, 2559)
ปัจจุบันพื้นที่เพาะปลูกถั่วเขียวของประเทศไทยลดลงจากเดิม เพราะถั่วเขียวมีผลผลิตต่อไร่
ต่ าเฉลี่ยเพียง 116 กิโลกรัม (ส านักงานเศรษฐกิจการเกษตร, 2559) ปัญหาการผลิตถั่วเขียวที่ส าคัญ พบว่า พันธุ์ถั่วเขียวที่นิยมปลูกในปัจจุบันมีการปรับได้แคบมีข้อจ ากัดในเรื่องของการปลูกหลาย สภาพแวดล้อมที่มีความแปรปรวน ส่งผลท าให้เกิดการระบาดของโรคถั่วเขียวและแมลงศัตรู ต้นทุน การผลิตสูง ค่าใช้จ่ายในการเก็บเกี่ยวสูง ผลผลิตเฉลี่ยต่อไร่ต่ า และคุณภาพของผลผลิตต่ าเนื่องจาก การสุกแก่ของฝักไม่พร้อมกัน โดยเมล็ดพันธุ์ส่วนใหญ่เกษตรกรจะน าเมล็ดที่เก็บไว้มาเป็นเมล็ดพันธุ์
หรือซื้อหา แบ่งปันจากเพื่อนบ้าน ซึ่งกรมวิชาการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร หรือกรมส่งเสริม สหกรณ์มีปริมาณไม่เพียงพอต่อความต้องการของ ดังนั้น เมล็ดพันธุ์ส่วนใหญ่ที่ใช้เพาะปลูกจึงมี
คุณภาพต่ า เช่น อัตราความงอกต่ า ขาดความสม่ าเสมอ ผลผลิตจึงต่ าและขาดคุณภาพส่งผลให้การ วางแผนการผลิตถั่วเขียว
การแก้ไขปัญหาโดยวิธีปรับปรุงพันธุถั่วเขียวเพื่อเพิ่มผลผลิต ซึ่งท าได้ด้วยการคัดเลือกจาก ประชากรที่มีความปรวนแปรสูงการคัดเลือกเพื่อเพิ่มผลผลิต นับว่าเป็นการคัดเลือกที่ยุ่งยากและไม สามารถคัดเลือกไดโดยตรงเนื่องจากลักษณะผลผลิตเป็นลักษณะที่ควบคุมโดยยีนหลายคู่ ซึ่ง แปรปรวนไปตามสภาพแวดล้อมและมีอัตราพันธุกรรมต่ า โดยการให้ผลผลของพืชเกิดจากการรวมกัน ของลักษณะต่างๆ ร่วมกัน (Allard, 1960) ถ้าสามารถลดความปรวนแปรเนื่องจากสภาพแวดล้อมลง ไดก็อาจจะช่วยให้ การคัดเลือกผลผลิตให้ประสบความส าเร็จ อย่างไรก็ตาม การคัดเลือกทางออมโดย ศึกษาการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม (heritability) ที่เกี่ยวข้องกับการให้ผลผลิต น่าจะประสบ ความส าเร็จได้ง่ายกว่าการคัดเลือกผลผลิตโดยตรง ทั้งนี้เพราะลักษณะเหล่านี้มักมีอัตราพันธุกรรมสูง
