Health System Research
การวิจัยระบบสาธารณสุข
1.
การวิจ ัยคืออะไร
กระบวนการคิด ท าอย่างเป็นระบบ
เพื่อค้นหาองค์ความรู้ใหม่
2.
กระบวนการแสวงหาความรู้
Tenacity ( บอกต่อๆ กันมา )
Authority ( ผู้มีอ านาจ ผู้เชี่ยวชาญ )
Intuition ( ลางสังหรณ์ ประสบการณ์ )
Trial & error ( ลองผิด ลองถูก )
Research ( กระบวนการวิจัย )
3.
Health systems research
Health systems research is an approach which aims: to improve the health of the people by making optimal use of research.
to provide relevant information to health managers and policy makers at all levels to assist them in adequate decision making.
4.
Health Systems Research aims
to help solve practical problems, target
resources on high-priority areas, improve the efficiency and effectiveness of health policies and programmes, and reduce the cost of health care.
Health systems research
5.
ลักษณะที่ส าคัญของการวิจัยระบบสาธารณสุขมี 7 ประการ
1. Focus on priority problem
มุ่งเป้าที่ปัญหาที่มีความส าค ัญเร่งด่วน 2. Action-oriented
มุ่งหาค าตอบที่สามารถน าไปปฏิบ ัติเพื่อแก้ปัญหาได้
3. Multidisplinary
ผสมผสานก ับหลายสาขาวิชา เช่น ส ังคมศาสตร์ เศรษฐศาสตร์
4. Multisectiorial
เกี่ยวข้องก ับหลายภาคส่วน เช่น หน่วยงานต่างๆ ของภาคร ัฐ เอกชน ท้องถิ่น ชุมชน ผู้ก าหนดนโยบาย
5. Timely
สามารถให้ค าตอบหรือวิธีแก้ไขปัญหาได้ท ันเวลา 6. Effective & Affordable
ให้วิธีการแก้ปัญหาที่มีประสิทธิภาพและสามารถท าได้
7. Results easily accessible & understood
สามารถเข้าถึงและเข้าใจผลการวิจ ัยได้โดยง่าย
6.
Health System Framework
Health Service System
Physician Roles
HEALTH
Individual factors Environmental factors
•Genetic
•Behavioral
•Mental
•Spiritual
•Physical
•Biological
•Social: Potential of Community Politic & Economic Medical Technology
Characteristic
•Equity
•Quality
•Efficiency
•Social Accountability
•Relevancy
•Provider
•Community Supporter
•Good team member
•Learner
•Facilitator 7.
Health Care System / Health Service System
Natural history of disease
Healthy Susceptability
Preclinical
Clinical Disability
Dead / Recover
Health service
Health promotion
Early detection
Prompt treatment Rehabilitation /
Limitation of disability Specific prevention measures
( Disease prevention )
Secondary Prevention
Tertiary Prevention
Primary Prevention
8.
สรุปข ั้นตอนการวิจ ัย
ประสบการณ์ ปัญหา ค าถามการวิจ ัย ทบทวนวรรณกรรม
ว ัตถุประสงค์ สมมติฐาน Conceptual framework
ระเบียบวิธีวิจ ัย
เก็บข้อมูลและวิเคราะห์
รายงานผล
น าไปใช้ / ขยายผล รูปแบบการศึกษา
เครื่องมือที่ใช้เก็บข้อมูล
ประชากรและกลุ่มต ัวอย่าง สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์
9.
ทบทวนวรรณกรรม
ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
อ่านต ารา วารสาร
ค้นใน internet
ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
10.
การทบทวนวรรณกรรม
ได้ค าตอบ ไม่ได้ค าตอบ
ไม่ต้องท าวิจัย ประเด็นชัดขึ้น
ได้ค าถามวิจัยที่ชัดเจน
กรอบความคิดการวิจัยและตัวแปรที่เกี่ยวข้อง การวิจัยที่มี validity
11.
ค าถามการวิจัย คือ
ปัญหาหรือข้อสงสัยในรูปประโยคค าถามของประเด็นที่ต้องการหาค าตอบ
ลักษณะค ำถำมกำรวิจัยที่ดี ( good research question ) มีดังนี้
F easible มีควำมเป็นไปได ้ที่จะท ำกำรวิจัย
I nteresting มีควำมน่ำสนใจส ำหรับผู ้ท ำกำรวิจัย N ovel เป็นเรื่องใหม่ที่ยังไม่มีผู ้ใดท ำมำก่อน E thical ไม่ผิดจริยธรรม
R elevant มีควำมสอดคล ้องกับสถำนกำรณ์และ
ปัญหำที่เป็นอยู่
12.ต ัวอย่างค าถามวิจ ัยเชิงปริมาณ
DESCRIPTIVE STUDY:
• เด็กที่คลอดจากมารดา ที่ติดเชื้อ HIV
จะติดเชื้อ HIV กี่เปอร์เซ็นต์ ?
13.
ANALYTIC STUDY :
• มีความแตกต่างกันหรือไม่ระหว่าง การติดเชื้อ HIV ของทารกที่คลอด ทางหน้าท้อง และทารกที่คลอด
ทางช่องคลอด
ต ัวอย่างค าถามวิจ ัยเชิงปริมาณ
14.
• การเผชิญปัญหาชีวิต
ของหญิงตั้งครรภ์ที่ติดเชื้อ HIV เป็นอย่างไร ?
ท าไมจึงเป็นเช่นนี้ ?
ต ัวอย่างค าถามวิจ ัยเชิงคุณภาพ
15.
สรุปค าถามวิจ ัย ( 6 W1H )
เชิงปริมาณ
มุ่งตอบค าถาม :
who,what,where,when, whom and association
เชิงคุณภาพ
มุ่งตอบค าถาม : why and how
16.
การตั้งค าถามการวิจัย ( Formulating the research question )
ประเด็นคุณภาพบริการ ( elements of quality )
ค าถามการวิจ ัย
( research question ) Acceptability
( ความพึงพอใจ )
ผู้ป่วยว ัณโรคมีความพึงพอใจต่อการให้การบริการร ักษา หรือไม่ ?
Accessibility
(การเข้าถึงการบริการ) ปัจจ ัยใดที่เป็นอุปสรรคต่อการเข้าถึงบริการของผู้ป่วย ? Adherence
( การติดตามการร ักษา )
ร้อยละเท่าใดของผู้ป่วยว ัณโรคที่ได้ร ับการร ักษาได้ยาครบ course ?
Appropriateness
( ความเหมาะสม ) ผู้ป่วยว ัณโรคเข้าใจสื่อเอกสารแนะน าว ัณโรคที่จ ัดให้หรือไม่?
Comprehensiveness ( การผสมผสาน )
การร ักษาผู้ป่วยว ัณโรคได้ค านึงถึงการติดเชื้อ HIV ด้วย หรือไม่ ?
17.
ต ัวอย่างค าถามการวิจ ัยที่เกี่ยวก ับระบบบริการส าหร ับว ัณโรค
การตั้งค าถามการวิจัย ( Formulating the research question )
ต ัวอย่างค าถามการวิจ ัยที่เกี่ยวก ับระบบบริการส าหร ับว ัณโรค
ประเด็นคุณภาพบริการ ( elements of quality )
ค าถามการวิจ ัย
( research question )
Continuity ( ความต่อเนื่อง ) ผู้ป่วยว ัณโรคได้ร ับการร ักษาโดยแพทย์คนเดียวก ัน ตลอดหรือไม่ ?
Costs ( ค่าใช้จ่าย ) ค่าใช้จ่ายท ั้งหมดในการร ักษาว ัณโรค มีมูลค่าเท่าไหร่ ?
Coverage ( ความครอบคลุม ) ร้อยละเท่าใดของผู้ป่วยว ัณโรคที่ได้ร ับการร ักษา ?
Effectiveness ( ประสิทธิผล ) รพ.ชุมชนสามารถร ักษาว ัณโรคให้หายขาดได้เท่าไร ? ( Success rate )
Efficiency ( ประสิทธิภาพ ) การร ักษาแบบ DOTS มีประสิทธิภาพดีกว่า การร ักษาแบบเดิมหรือไม่ ?
Equity ( ความเสมอภาค ) ผู้ป่วยว ัณโรคที่มาร ับบริการได้ร ับบริการ เท่าเทียมก ันทุกคนหรือไม่ ?
18.
วัตถุประสงค์และสมมติฐาน
۞ วัตถุประสงค์
- วัตถุประสงค์หลัก - วัตถุประสงค์รอง
۞ สมมติฐาน
- เชิงพรรณนา - เชิงวิเคราะห์
19.
กรอบความคิดในการวิจ ัย (Conceptual framework)
• กรอบความคิดที่แสดงถึงความสัมพันธ์ของ
ตัวแปร ( variables ) ที่เกี่ยวข้องในการศึกษา
• กรอบความคิดที่แสดงถึงความส ัมพ ันธ์
ของเหตุ ปัจจ ัย ก ับ ผล
20.
การเข้าถึงบริการสุขภาพ ของผู้ป่วย TB
ปัจเจกบุคคล สิ่งแวดล้อม
ระบบบริการสุขภาพ เพศ อาชีพ
ระดับการศึกษา ฐานะทางเศรษฐกิจ
นโยบาย 30 บาท
ระยะทาง / การเดินทาง วิถีชีวิต/ ครอบครัว
- ขั้นตอนการให้บริการและรักษา - การให้ความรู้แก่ผู้ป่วย
- ระบบการติดตามผู้ป่วย
Conceptual framework
ค าถามวิจัย : ปัจจัยใดที่เป็นอุปสรรคต่อการเข้าถึงบริการสุขภาพของผู้ป่วยวัณโรค ?
21.
Conceptual Framework
ระดับน ้าตาล
ปัจเจกบุคคล สิ่งแวดล้อม
ระบบบริการสุขภาพ พันธุกรรม
ความรู้ ความตระหนัก และการดูแลตนเอง (selfcare)
ผลไม้ตามฤดูกาล งานเลี้ยงรื่นเริง การศึกษา วิถีชีวิต มาตรฐานการดูแลรักษา
การให้ความรู้
ระบบการติดตามผู้ป่วย
22.