6. Nguyin Van Tu- (2005). Nghien cu-u mhdm mau he ABO cua sinh vien y khoa nam thCr hai. Tap chi Y hpc thye hanh. Bp Y t i . (11), tr; 69-70
SUMMARY Study on characteristics
of ABO blood group system of Tay and Kinh ethnic people in Mang Giang
district, Gia Lai province.
The study was carried out on 400 Tay and 402 Kinh people in Mang Giang district in Gia Lai province, using
Beth - Vincent method to determine the ABO blood group system. The results showed that no difference in the frequency of ABO blood groups between Tay and Kinh people (0>B>A>AB). The frequency of genes for ABO blood group system of Tay and Kinh people were: r(0)>q(B)>p(A). The frequency of blood groups by genotype of Tay and Kinh people were also similar: 0/0>B/0>A/0>A/B>B/B>A/A.
NGHIEN CLPU DAC Ol^M CAC NHOM M A U TRONG HE ABO C O A NGLPQI K H O M E V A NGLPQI KINH 6" HUYEN T R A CU
TiNH KIEN GIANG
Dao Mai LuyIn Khoa Y. DH. Tay Nguyen
Nghien ciru dac diem cdc nhdm mdu trong he ABO cOa 402 ngwdi Kho Me vd 414 ngwdi Kinh d xa Ngge Bien, huydn Trd Cii, tinh Kidn Giang bdng phwong phdp Beth -
Vincent eho thay: Tan suit cdc nhdm mdu trong he ABO ciia ngwdi Kha Me Id 0>A>B>AB, edn eua ngudi Kinh Id 0>B>A>AB. Tin suit cdc gen trong he thong nhdm mdu ABO cua ngwdi Kha Me la r(0)>p(A)>q(B) cdn cua ngwdi Kinh Id r(0)>q(B)>p(A). Tan suit cdc genotype trong he thong nhdm mau ABO cua ngwdi Kha Me la 0/0>A/0>B/0>A/B>A/A>B/B edn cua ngwdi Kinh id 0/0>B/0>A/0>A/B>B/B>A/A.
I.DATVANOe
Nhu-ng cdng trinh nghien eCru ve nhdm miu ngirdi Viet Nam da dugc thye hien tCr nhCrng nim diu cua t h i ky XX. Nam 1939, Farinaud d i nghien cu-u nhdm mau ciia ngudi Viet Bac Bp. Nim 1942, Marneffe v i Baracier nghien cCru cie nhdm mau ciia ngudi Mudng d Vu Ban ... Den nay cie nhdm miu trong he A.B.O, Rh, Kell... cua mdt so din tde d mien
Bac Viet Nam nhu Viet, Mudng, Tiy d i dugc nghien cu-u [8].
Cy Tiy Nguyen, dpc diem cie nhdm miu trong he ABO eua mpt s6 din tpc nhu £ de.
Ma ndng, Xe ding, Gia rai, Ba na, Ka ho ...
cung da dugc nghien cu-u [7], [9]. Tuy nhien, vdi mpt so dan tde it ngudi d vung Tiy Nam bp viec nghien eu-u cac chf s6 sinh hpc, trong dd cd die diim nhdm miu trong he ABO cdn
Vietnam Joumal of Physiology 13(2), 8/2009 ISSN: 1859-2376
chua dugc chu y.
Chung tdi tien hinh nghidn cuu de tii nay nhim xic d|nh tan suit cie nhdm mau frong hd ABO, tir dd xic dinh tin suit gen v i tan suit genotype cua ngudi Kha Me v i ngirdi Kinh d huyen Tri Cti. tinh Kien Giang vdi mong muin gdp phan nhd be vio vipe xiy dyng eic chf so
ngudi Khame ndi rieng.
2. 0 6 l TLPONG VA PHU'ONG PHAP
NGHIEN CLPU
2.1 Ddi tipgng nghien cuoi.
Doi tugng nghien eCru l i nhung ngudi khoe manh, khdng mac cac benh v i miu. Cha v i me cua doi tugng ciing mpt din tpc.
sinh hpc cua ngudi Viet Nam ndi chung v i
p: ty 1$ ngwdi ed nhdm mdu 0(p = 0,5) p (1 - p) & khoang saiIgeh (5 =0,05)
n =Z' a/2 a: Mire^nghTa thong ke( a = 0,01) 2^^ = 1,96
So lugng doi tugng nghien cCru (cd miu) dya tiieo cdng thuc udc tinh mpt ty le trong quan the.
Theo cdng thiPC nay thi ea miu (n = 385).
Thye t i chiing tdi da tien hanh nghien cu-u 402 ngudi Kha Me v i 414 ngirdi Kinh. Khu vyc nghidn eCru la xa Ngpc Bien, huypn Tri Cu, tfnh Kien giang. Thdi gian nghien eCru tir thing 09/2006 den tiling 4/2007.
2.2. Phuxyng phip nghien cu'u.
Phuang phap nghien eCru md ta eat ngang, cie doi tugng dugc lya chpn ngau nhien dya trdn danh sich do cin bd dja phuong cung cip. Tat ca eic dii tugng khdng phin bipt tuoi va gidi tinh tardc khi xet nghiem mau deu dugc tip bung den phong vin v i khim lam sing, toai bd cie doi tugng dang mac benh cap tinh hoic mpn tinh. Cac trudng hgp cha va mp khdng ciing dan tde khdng dugc dua vao dien nghien cuu.
Xic djnh nhdm miu he ABO theo phuang phip Beth-Vincent bang cac bai khang the miu anti A. anti B v i anti AB do vien Huyit hpc v i Tojyen mau thinh pho Ho Chi Minh cung
cip. Xac djnh tan suit gen v i genotype dup theo cdng thupc Bemstein [ 3].
Cie so lieu dugc xu- ly theo phuang phip thong ke Y- sinh hpc tren may vi tinh vdi phin mem EXCEL 2000.
3. K t r QUA NGHIEN CCPU V A B A N LUAN 3.1. Ty le cac nhom mau trong he ABO.
Ty Ip eae nhdm miu ciia ngudi Kha Me v i ngudi Kinh d xa Ngpc Bien huyen Tra CCi. tinh Kien Giang dugc tong hgp ti-en bang 1.
Cac so lieu tren bang 1 cho thiy. d ngudi Kha Me ty Ip nhom miu A v i AB cao hon so vdi eic nhom mau tuang u-ng cua ngudi Kinh (p<0.01), bxjng khi do nhdm miu O cua ngudi Kha Me thap han so vdi nhdm miu O cua ngudi Kinh (p 0,001), cdn nhdm mau B cua ngudi Kha Me v i ngirdi Kinh khdng khic nhau (p>0,05). Tan suit cac nhdm miu cua ngudi Kha Me la O > A > B > AB cdn cua ngudi Kinh la O > B > A > AB. So sanh tan suit eic nhdm mau trong he ABO cua ngudi Kinh d xa Ngpc Bien huyen Tra Cii, tinh Kien Giang chung tdi thiy tuang ty nhu so li^u cua cie tie gia nghien eifu d cie dja phuang khic l i
Bang 1. Ty Id cie nhdm mau cua ngudi Kha Me v i ngudi Kinh Nhdm mau
A (%) B (%) AB (%)
0 (%)
Ngudi Kha Me (n = 402) 32,34
23,38 10,70 33,58
Ngudi Kinh (n = 414) 20,77
26,09 7,25 50.24
P
<0.001
>0.05
<0,001
<0,001
0>B>A>AB [1], [2], [5], [6], [7], [8], [9]. Doi vdi ngudi Kha Me tan suit phin bo cac nhdm miu trong he ABO l i 0>A>B>AB. Sy phan bo nay rat khac so vdi tin suit phin bo cac nhdm miu cua ngudi Kinh v i mdt so tpc ngudi d khu vyc Tay Nguyen [7].
3.2. Tan s u i t cac gen trong he nhom mau ABO.
Tin suit eic gen trong he thong nhdm mau ABO cua ngudi Kha Me v i ngudi Kinh d d xa Ngpc Bien, huyen T r i CCi, tinh Kien Giang dugc trinh biy tren bang 2.
Bang 2. Tan suit cac gen cua ngudi Kha Me va ngudi Kinh
Ddi tugng
Ngudi KhaMe(1)(n= 402) Ngudi Kinh (2) (n= 414) P
Tan suit gen P(A)
0,2453 0,1263 (1-2)<0,001
q(B) 0,1881 0.1573 (1-2)>0,05
r(0) 0,5795 0,7088 (1-2)<0,001
Phin bo r(0)>p(A)>q(B) r(0)>q(B)>p(A)
Cac so lieu tren bang 2 cho thiy, phin bo t i n suit gen cua ngudi Kha Me l i r(0)>p(A)>q(B), trong khi dd tan suit phin bo gen eua ngudi Kinh l i r(0)>q(B)>p(A).
Cu ngudi Kha Me, ty le t i n suit gen p(A) cao han so vdi tan suit gen p(A) eua ngudi Kinh (p<0,001), trong khi dd t i n suit gen r(0) thap han so vdi t i n suit gen r(0) cua ngudi Kinh (p<0,001). Nhung tan suit gen q(B) cua ngudi Kha Me v i ngudi Kinh khdng khic nhau (p>0,05).
So sinh t i n suit cie gen trong hp thong nhdm mau ABO cua ngudi Kinh d x i
Ngge Bien huyen T r i CCi, tinh Kien Giang Chung tdi thiy t i n suit cac gen niy tuang ty nhu kit qua nghien cuu cua cie tie gia d cie dia phuang khic l i r(0)>q(B)>p(A) [1], [5], [6], [7], [8], [9].
Tin suit gen eua ngudi Kha Me la r(0)>p(A)>q(B) tuang ty nhu tan suit phin bo eic gen cua ngudi Ba Na d tinh Gia Lai khu vyc Tiy Nguyen [7].
3.3. Tin suit genotype trong he ABO.
Tan suit genotype cac nhdm miu trong he ABO cua ngudi Kha Me va ngudi Kinh d x i Ngpc Bien huypn Tra Cu tinh Kien Giang dugc trinh bay tren bang 3. Cie so
Vietnam Joumal of Physiology 13(2), 8/2009 ISSN: 1859-2376
lidu tren bang 3 cho thay, d ngudi Kha Me tan suit cac genotype A/A, A/0 v i A/B cao han t i n suit cie genotyp tuang Crng cua ngudi Kinh ( p<0.001). t i n suit gen 0/0
thip han so vdi t i n suit genotyp 0/0 ciia ngudi Kinh. Trong khi dd. t i n suit genotyp B/B v i B/0 cua ngudi Kha Me v i ngudi Kinh khdng khic nhau ( p>0.05).
Bing 3. Tan suit cac genotype cua ngudi Kha Me v i ngudi Kinh.
Genotype A/A
A/0 B/B B/0 0/0 A/B
Ngudi Kha Me (n = 402) 0.0602 0,2843 0,0354 0,2180 0,3358 0,0923
Ngudi Kinh (n = 414) 0,0160 0,1791 0,0248 0,2230 0,5024 0,0397
P
<0.001
<0,001
>0,05
>0,05
<0,001
<0,001
Tan suit phan bo cie genotype frong hp thong nhdm miu ABO cua ngudi Kha Me l i 0/0>A/0>B/0>A/B>A/A>B/B, cdn cua ngudi Kinh l i 0/0>B/0>A/0>A/B>B/B>A/A.
So sinh tin suit genotyp cua ngudi Kinh d x i Ngpc Bidn huypn Tri Cu, tinh Kidn Giang chung tdi thiy tuang ty nhu so lieu cua cie tic g'la nghien cuoi d cie dra phuang khic li:
0/0>B/0>A/0>A/B>B/B>A/A [1], [5], [6], [7], [8], [9]. Trong khi dd, tin suit genotyp ciia ngudi Kha Me l i ; 0/0>A/0>
B/0>A/B>A/A>B/B tuong ty tin suit phin bo cac genotyp cua ngudi Ba Na d tinh Gia Lai khu vyc Tiy Nguyen [7]. Sy giing nhau nay cho thiy cd sy gan bd giu3 cac din tpc ciing chung song liu ddi trdn dai dat Viet Nam ndi chung [3].
4. K^Tt-UAN
* Ty le cie nhdm miu hd ABO.
- Ngudi Kho Me: Nhdm miu A chiem 32,34%;
nhdm miu B chiim 23,38%; nhdm miu AB-
10,70 % v i nhom miu 0-35,58 % ( 0>A>B
>AB).
Ngwdi Kinh: Nhdm miu A chiim 20,77%;
nhom miu B chiem 26,09%; nhdm miu AB- 7,25% va nhdm miu 0-50,24 % (0>B>A>AB).
* Tan suit cie gen frong he thing ABO.
- Ngudi Kho Me: Tan suit gen p(A) la 0,2453;
gen q(B) la 0,1881 va gen r(0) l i 0,5795;
r(0)>p(A)>q(B).
- Ngwdi Kinh; Tan suit gen p(A) la 0,1263; gen q(B) l i 0,1573 va gen (O) l i 0,7088;
r(0)>q(B)>p(A).
* Tan suit genotype trong he tiling ABO.
Ngudi Kha Me: Tan suit genotype 0/0 la 0,3358; B/0 l i 0.2180; A/0 la 0,2843; A/B l i 0,0923; B/B la 0,0354 va A/A l i 0,0602.
(0/0>A/0>B/0>A/B>A/A>B/B).
- Ngwdi Kinh.Tan suit genotype 0/0 l i 0,5024;
B/0 l i 0,2230; A/0 l i 0,1791; A/B l i 0,0397;
B/B l i 0,0248 v i A/A l i 0,0160 (0/0>B/0>A/0
>A/B>B/B>A/A).
TAI UEU THAM KHAO
1. Trin Van Be va cpng sy (1995)." Cac chf so huyit hpc ngudi binh thudng". Luge yiu cdng trinh nghien eCru khoa hpe 1975-1994.
Tmng tim huyit hpc va truyen mau TP Hd Chi Minh, fr 1-5.
2. Khoa huyit hgc va truyin mau Benh vien Bach Mai ( 1978). Huyet hpc, tap I. NXB Y hpc. H i Npi.
3. Nguyin Dinh Khoa (1983). Cac din tpc d Viet Nam. NXB Bp Dai hpc v i Tmng hpc chuyen nghiep. H i Ndi.
4. Dd Trung Phin (1996). "Mdt so chf so mau ngoai vi ngudi binh thudng". Kit qua budc diu nghien eu-u mpt so ehf tieu sinh hpc ngirdi Viet Nam. NXB Y hpe. H i Npi. tr 187-189.
5. Vo Phung (1998). Bio cao tong kit mdt so chf tieu sinh hpc cua ngudi binh thudng tai khu vue mien Tmng. Dai hpc Hue, Tardng DH Y khoa.
6. Dao Mai LuyIn, Dd Cdng Huynh (1997)
"Budc dau nghien cCm die diem nhdm mau ngudi £de tai tfnh Dak Lik". Tap ehi Y hpc thye hinh. Bp Y te, (10), tn 66 - 67.
7. Dao Mai LuyIn (2008). Nghien cu-u die diem cac nhdm mau trong he ABO eua mdt so tpc ngudi tai khu vyc Tay Nguyen. "Tap ehi
Khoa hpc". Tardng dai hpc Tay Nguyen, So 3 trang 105-110
8. Nguyin Tin Gi Trpng "chu bien" (1975).
Hang so sinh hpc ngudi Viet Nam. NXB Y hpc.
H i Npi.
9. Vu Due Vong va cs (1996) "Mpt so nhin xet v i cac chi so huyit hpc cua 8 dan tde £ de, Kaho, Mandng, Giarai, Xadang, Bana, Rangao, Chauma d Tay Nguyen tCr 1985 den 1995" Tap chf Y hpc thye hanh.(12), fr 177-181.
SMMARY
Study on characteristics of ABO blood group system of Kho Me and Kinh people in
Eakar district, Dak Lak province.
77?e study was carried out on 402 Kho Me and 414 Kinh people in Tra Cu district, Kien Giang province, using Beth Vincent method to determine the ABO blood group system. The results showed that frequency of ABO blood groups in Kho Me people was: 0>A>B>AB, and in Kinh people was: 0>B>A>AB. The frequency of genes for ABO blood groups of Kho Me was: r(0)>p(A)>q(B) and Kinh people was:
r(0)>q(B)>p(A). The frequency of blood groups by genotype of Kho Me was 0/0>A/0>B/0>A/B>A/A>B/B and Kinh people was 0/0>B/0>A/0>A/Q>B/B>AJA.
P H A N B O CQ CAU BENH TAT VA TCP VONG C O A CONG 0 6 N G DAN CU"
TAI MOT KHU CONG NGHIEP THEO ICD-10
Ta Tuylt Binh, Dao Phu Cu'd'ng va cs Vien Y hgc lao dpng va Ve sinh moi tnrcmg Bdng phwang phdp dieu tra eat ngang cd so sdnh, chiing tdi thu thap cdc thdng tin tir cdc hg gia dinh nham dieu tra ea ciu bdnh tdt vd tir vong trong ddn cw theo bdng phdn lo9i ICD-10.