Phat trien
nguon nhan ILTC chat lUOng cao cua tinh Nam Dinh
trong boi canh cuoc Cach mang Cong nghiep 4.0
Bai vid't trinh bay thtfc trang phat tri#n ngu6n nhSn life of tinh Nam Dinh trong thm gian qua. Xua't phat tuf yeu c^u thtfc te cua xa hoi, ttf Quy hoach phat tri§^n nhan Itfc tinh Nam Dinh giai doan 2011-2020, ttf nhtfng yeu c^u v^
nga6n nhan Itfc cha't Itftfng cao cho cufic Cach mang Cong nghiep 4.0, ttf thtfc trang ngu6n nhSn itfc tgi tinh Nam Dinh hi$n nay, tac gia neu len nhffng de xua't nhim phat trig'n nguon nhan Itfc cha't Itftfng cao cua Tinh trdn phtftfng dien vTmfi: dam bao v^ so'Itftfng, chat Itfgfng, d6ng bo ve ctf ca'u nganh nghi va trinh dd, cting nhtf t r e n phtftfng dien vi m6: hinh thanh mot sd'yeu tonhSn each mdi cho nguon nhan itfc cua Tinh.
THL/C TRANG
Theo Cue Thd'ng kd linh Nam Dinh (2019), tinh dd'n nam 2018, trdn dia ban tinh Nam Dinh cd 70 cd sd dao tao, bao gom: 04 ttffdng dai hpc, 08 trffdng cao dang, 12 trffdng trung ca'p chuydn nghiep vd ttung ca'p nghe, 46 trung tam day nghe va ttung tdm giao due thffdng xuyen vd cd sd dao tao khac. Trong do, cd sd dad tad do tinh Nam Dinh trirc Hep qudn Iy 58 cd sd, bao gdm: 01 trffdng dai hoc, 3 trffdng cao dang va cao ddng nghe, 9 ttffdng ttung cd'p chuyen nghiep va ttung cd'p nghe, 45 ttung tdm day nghe va trung tdm giao due thffdng xuyen va cd sd dao tao khac. Ngoai ra, mdt so doanh nghiep da td chffc dao tad nghe, bdi dffdng, ndng cao kie'n thffc nghe nghiep cho ngffdi Iao ddng. Binh quan hang nam Tinh da dao lao dffdc khoang 35 nghin lffdt ngffdi, ty Ie qua ddo tad nam 2018 dat 60%.
Bdn canh dd, cha't Iffdng dao tao cua cac cd sd dd dffdc quan tdm. Hinh thffc to chffc ddo tao da dang va md rdng: dao tao he chinh quy, dao tao he tai chffc.
dao tao he lien thdng, dao tao theo hinh thffc lien ke't...
Ddi ngu giang vidn, giao vidn d cdc trffdng deu dffdc dao tao tai cdc trffdng dai hoc trong nffdc, mpt so dffdc dao lao tai nffdc ngoai. Da sd' giang vidn, gido vidn dap iJng dffdc yeu cau ve chuan trinh dp chuydn mdn, nghidp vu.
Ngoai ra, cdng tde day nghi cho lao ddng ndng thdn dffdc chu trpng, ky nang nghe cua ngffdi lao ddng da dffdc ndng Idn, dodd, ndng sud't lao ddng, ihu nhdp dd tdng ldn rd ret.
Nhd dd, sd'Iffdng cung nhffcha't Iffdng ngudn nhdn Iffc cua tinh Nam Dinh da dat dffdc mdt sd' ke't qua nhd't dmh.
BANG 1: Cd CAG LAO DOMG COA TINH NAM DINH THEO TRINH DO tSAW 2018 Chitifeu
Tong s6'
Khong cd chuyen mon ky thuat Cong nhiin ky thuat co bang va sO hgc nghe
a'p/c6 chiJng chi Tmng hoc chuyen nghiep
Cao dang - dai hoc trcf len
Sd'ltfdng (ngtfcfi) 1.208.843 371.494 591 315 128 552 117,481
Ty l# (%) 100 30,7 48,9 10,6 9.7
ThS, NCS., Khoa Quan tn ngudn nhan iffc, Trirdng Dai hoc iioi vy Ha l^oi
91
KIMH TE NGANH • LANH THO
BANG 2: Cd CAO LAO DOrHG CCIA TINH NAM DINH THEO NGANH NGHE KINH TE NAM 2013 CdcSiu
lao dong Ch] mu Nong - 13m - ngtf ngtii^p - Nam
-m
Cong nghiep - Xay dffng -Nam
-Nif Djch vu - Nam -Nif
T^ng 83*130 dpng (ngtf&i) 1.208.843
510.132 153-040 357 092 424.304 360.658 63.646 274.407 115 25!
159.156 T y l e % trong t^ng s^
lao dpng cua l i n b 42,3 31.8 69,2 35,1 84,9 15.1 22,6 41.5 58,5
Ty l# % lao d^ng ky tho^t so vSi t^ng so lao d$ng ciia nganh 56,80 42.7 57.3 80,1 74.5 25.5 75,70 37,7 62.3
T y l f ^( Iao dgng CO I r l n h cl6 Tmng hpc chuyen ngfaif p va day nghe 9.7 48.4 51.6 7,8 92.7 6.8 18.30 36.5 63.5
Tifcao^aig trd ten
43 36.8 63,2 113 89.3 9.7 15,6 45.6 54.4 N g u o n : Cue T h o n g ke t i n h jNam Dinh (2019;
Vi trinh dd lao ddng
Sd' lieu d Bdng 1 cho thd'y, ty Ie lao ddng da qua dao lao (cdng nhdn ky thudl cd bang va sd ca'p/cd chffng chl hgc ngh^; tmng hoc chuyen nghiep, cao d i n g - dai hoc trd len) nam 2018 dat 69,3%, da tang len so vdi nam 2015 {theo UBND tinh Nam Dinh (2016). ty le ndy nam 2015 la 60%).
Tuy nhien, ty le Iao ddng cd trinh do tff cao ddng - dai hoc trd len (ngudn nhan Iffc dffdc coi la ngudn nhdn Iffc chat Iffdng cao) ciia tinh Nam Dinh nam 2019 cdn khd thd'p, ty Ie nay chi dat 9,7% trong tdng sd'ngudn lao ddng cua Tinh, tffdng dffdng cd 117.481 ngffdi. Ben canh dd, cd ca'u lao ddng cua linh Nam Dinh theo trmh do chuyen mdn cdn md't cdn dd'i, Iffc lffdng lao ddng cua Tinh la cdng nhdn ky thuat d mffc do cd chffng chi sd cd'p, cdng nhan ky thudt cd bdng cd'p chie'm ty le cao nhd't la 48,9%, lu'c Iffdng Iao ddng chffa cd bang cd'p (chffa qua ddo tao) cdn cao (30,7%).
Ve ca cdu lao dgng
Bang 2 cho thd'y, lao ddng theo nganh nghe kinh t e d tinh Nam Dinh nam 2019 cd tdng so'la 1.208.843 ngffdi. Trong dd, ty le lao dong nganh ndng - lam - ngff nghiep chie'm 42,3% (tffdng dffdng cd 510.132 ngffdi), vdi cd ca'u lao dong cd trinh do cao dang, dai hoc trd len chie'm ty \B rd't thd'p chi dat 4,3% trong tdng lao ddng cua ngdnh, ITnh vffc. Cd cd'u lao dpng nganh cdng nghiep - xay dffng chie'm ty lg 35,i%, tffdng dffdng cd 424.304 ngffdi, trong sd'dd, cd 11,3%
Iffc Iffdng lao ddng cua ngdnh, Imh vu'c cd trinh dd tff cao ddng, dai hoc trd len. Tffdng iff, iTnh vffc, cd cd'u lao dong cua linh vffc dich vu Id 22,6%, cd 274.407 ngffdi trong tdng so' Iao ddng cua Tinh, vdi ty le lao ddng cd trinh dp cao ddng, dai hpc trd len chie'm ty le 15,6%.
92
Nhff v|y, mac du nhffng nam gan day, ngudn nhan Iffc cha't Iffdng cao cua tinh Nam Dinh cd xu hffdng ngay cang tdng, cd cd'u lao dgng theo nganh nghe cd sff chuyen bie'n tich cffc, gidm ty Ie iao ddng trong lmh vffc ndng - lam - ngff nghiep, tang life Iffdng lao ddng trong khu vffc cdng nghiep - xay dffng va dich vu. Tuy nhien, nhin chung, nhdn Iffc chd't Iffdng cao cua tinh Nam Dinh vdn dang ton tai mgt so han che', nhff sau:
- Cd ca'u ngudn Iao dgng cd tiinh dp cao dang, dai hpc trd len vdn cdn kha tha'p (ty le nay chi dat 9,7% trong td'ng so' ngudn lao dgng cua Tinh) (Bang 1).
- Cd ca'u lao ddng theo gidi tinh vdn cdn bd't cap do sff mat can dd'i gidi tinh trong cac nganh nghe cdn cao, nhff:
ngdnh ndng nghiep chu yeu lao ddng nff tham^gia, nganh cdng nghiep, xay dffng.
tao dgng nam van chiem ty le chu yeu.
^ - Dpi ngu cdng nhan ky thuat dffdc '^^? ^^? '^°" ^^^'^ "^^^" ^om cd chuyen mdn ky thuat cao. nhff: dien, didn tiJ, cd khi, vat lieu mdi.. thieu lao dong chuyen mdn khdi nganh dich \ u.
J i i n h dp ngoai ngi? cua doi ngu ngudn nhdn Iffc cha't Iifdng cao cdn ye'u dieu nay anh hffdng Idn tdi cong viec cua ngffdi^lao ddng d cac doanh nghiep cd von dau tff nffdc ngoai.
Nguyen nhdn cua tinh trang nay la do- Chat lupng. Cd cdu dao .ao nganh n < S d mot so trffdng chffa a'tr ,?^^.,;,.. ° . cdu cua xa hdi, cdn na- "" l' .^ ^^^
i "Liyet.
thid'u thffc hanh, thffc t6'. Phdn ldn cac cd sd dang dao tao d day nghe thffdng xuyen; trinh dp cao dang, cao dang nghe cdn thd'p, con tdp trung vdo nghi, nhff:
theu ren, may cdng nghidp, mdc, tieu thu cong nghiep... Nhffng nganh nghe ddo lao chffa dap ffng dffdc tieu chuan qud'c gia, khu vffc nhff: cdng nghe thdng tin, han cong nghe cao, didn, dien tff doanh nghigp, cdng nghe che' tao may... Ben canh dd, giang vien cac trffdng ngoai cong lap, cac trung tam cdn thid'u va ye'u, dac biet la cac trung tam day nghi ca'p huyen.
MOT SO DE XUA'T
Nham phat triin nguon nhdn Iffc cd chd't Iffdng cao cua tinh Nam Dinh trong thdi gian tdi nham dap ffng yeu cau ve ngudn nhan Iffc chd't Iffdng cao cho cugc Cach mang Cdng nghiep 4.0 va hoan thdnh nhffng muc tieu cua Quy hoach phat trien nhdn Iffc linh Nam Dinh giai doan 2011-2020, theo tac gid, cdn chu trpng vao mpt sd' va'n de nhff sau:
Mot la, de'p tue xdy dffng va hoan thign hg thdng cdc vdn ban quy pham phdp ludt ve nhan Iffc, viec lam, giao due - dao tao, chinh sach tien Iffdng, khen thffdng va dai ngd
Hai Id, day manh cdng tac tuyen truyen bang nhilu hinh thiJc va phffdng phap khac nhau, gdp phin giup mgi ngffdi dan nam bdt va hieu rd hdn nffa ve cac chinh sach phat trien nhdn Iffc, nha't la ngudn nhan Iffc chd't Iffdng cao.
Ba Id, dgi mdi quan ly nha nffdc ve dao tao va dao tao nghe, theo dd, dao tao, bdi dffdng nhan Iffc phai dffdc coi la dilu kien tidn quye't de dffa dia phffdng tif mpt tinh nong nghiep trd thanh mdt
tinh cong nghiep vdn minh, hi6n dai trong dieu kien kinh te thi trffdng, toan cau hda va hdi nhap qud'c 16. Vdi tuan diem neu tren, can xdc dinh rd thu' tff u^i tien cua hai Iinh vffc dao tao nhan Iffc vd ndng cao dan tri. Theo dd, can chuyen hffdng manh me h6 thd ng gid o du c va dao ta o trong Tinh tff md t he thd'ng nang v l nang cao dan tri thanh mdi he thd'ng giao due hffdng tdi dao tao nhan Iffc, bdi dffdng nhdn tai, dap ffng yeu cdu chuyg'n dich cd ca'u lao ddng theo dinh hffdng Iao ddng tri thffc va phat triin bd phan tri tue nhan tao cho cu6c Cach mang Cdng nghiep 4.0 lai tinh Nam Dinh.
Bdn Id, de phat huy he't kha nang cua ngffdi Iao ddng de dap ffng vd hoan thanh td't cdng viec dffdc giao, thi ngffdi Iao ddng can phai cd du the Iffc, site khoe phu hdp vdi chuyen mdn, cd sffc chiu dffng deo dai dap ffng nhu'ng qud trinh hoat ddng san xua't kinh doanh trong dieu kien lien tue, keo dai. Ngffdi lao dpng phai cd sff nang ddng, sang tao trong thffc hidn cdng vide va ffng dung nhffng kie'n thffc dffdc dao tao vao cdng vide va thich ffng vdi stf thay ddi cua mdi trffdng nham phdt huy cao do nang Iffc sang tao cua mdi dd'i tffdng Iao dgng trong thffc thi, giai quye't cdng viec.
Ngoai ra, de ndng cad cha't Iffdng ngudn nhdn Iffc, ben canh trinh dd chuygn mdn ky thuat, y thffc td chffc ky ludt, ngffdi Iao ddng can chu trgng tff chu dpng trong vide dao tao ngoai ngiJ, nham dap ffng td't nha't nhffng yeu cau ciia cdng viec trong bdi canh Cach mang Cdng nghidp 4.0 hidn nay.
Ndm la, nang cao chd't Iffdng dpi ngu nha giao trong ITnh vffc dao tao nghe de dat vd cao hdn chuan trinh dd chuyen mdn, nghiep vu sff pham va ky ndng nghe, phil hdp vdi cd cd'u nganh nghi ddo tao. Ben canh dd, Tinh can phai xay dffng va td chffc thffc hidn cac chinh sach, cd che' phii hpp cho phdt trien ngudn nhan life cha't Iffdng cad, trong dd, bao gdm cdc ndi dung v l mdi trffdng lam viec, chinh sach viec lam, thu nhdp, cac dilu kien sinh sd'ng, chinh sach ffu tien, thu hut dd'i vdi ngudn nhdn Iffc chd't lffdng cao, nhdn tai dap ffng yeu cdu tang trffdng, phat trien kinh tg' - xd hgi cua dia phffdng.•
TAIXIEU THAM KHAO __
1. Ngp Minh Tud'n (2013). Qudn ly nhd nudc ddi vdi phdt trien NNL d Viet Nam.: Vdn de vd gidi phdp, De tai nghien cffu khoa hgc ca'p Bg Kd'hoach va Dau tff
2. Nguygn Minh Dffdng, Phan Van ECha (2006). Ddo tgo nhdn lUc ddp ling yeu edu CNH-HDH trong diiu kiin kinh tethi trUdng, todn cdu hoa vd hdi nhgp qudc te, Nxb Dai hgc Qud'c gia Ha Ndi 3. UBND tinh Nam Dinh (2011). Quye't dinh sd 1462/QD-UBND, ngdy 26/08/2020 phi duyet Quy hogchphdt trie'n nhdn lue tinh Nam Dinh giai dogn 2011-2020
4. UBND tinh Nam Dinh'(20I6). Bdo edo sd94/BC-UBND, ngdy 29/07/2016 sa kit 5 ndm thuc hien Quy hogch phdt trien nhdn luc linh Nam Dinh giai dogn 2011-2020
5. Cue Thd'ng ke tinh Nam Dinh (2019). Niin gidm Thdng ke ndm 2018, Nxb Thdng ke 6. Peter McGraw (2014). A Review of Human Resource Development Trends and Practices in Australia: Multinationals, Locals, and Respgnses to Economic Turbulence, Advances in Developing Human Resources, 16(1)