BÀI 11. CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG THỜI LÝ
(1075-1077) I. Giai đoạn thứ nhất (1075)
1/ Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
- Từ giữa thế kỉ XI, nhà Tống gặp nhiều khó khăn:
+ Trong nước: tài chính khó khăn, nội bộ chia rẽ.
+ Ngoài nước: bị 2 nước Liêu-Hạ quấy nhiễu.
Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta.
- Những việc làm của nhà Tống:
+ Phía Nam: xúi giục Cham-pa đánh lên.
+ Phía Bắc: Ngăn cản việc buôn bán, dụ dỗ các tù trưởng dân tộc ít người.
2/ Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ.
a/ Việc chuẩn bị:
- Cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy cuộc kháng chiến.
- Tập luyện quân đội.
- Phong chức tước cho các tù trưởng.
- Đánh bại sự tấn công của Cham-pa.
b/ Diễn biến:
- Lý Thường Kiệt chủ trương “tiến công trước để tự vệ”.
- Tháng 10/1075, Lý Thường Kiệt và Tông Đản chỉ huy 10 vạn quân chia 2 đường thủy và bộ tấn công châu Ung (Quảng Tây) và châu Khâm, châu Liêm (Quảng Đông).
- Sau 42 ngày chiến đấu, ta hạ thành Ung Châu.
- Lý Thường Kiết rút quân về, chuẩn bị phòng tuyến chặn giặc ở trong nước.
c/ Ý nghĩa: làm hoang mang quân Tống, đẩy chúng vào thế bị động.
II. Giai đoạn thứ hai (1076-1077) 1/ Kháng chiến bùng nổ
- Quân Tống: Năm 1076, quân Tống theo hai đường thủy, bộ chuẩn bị xâm lược nước ta.
- Quân ta: Lý Thường Kiệt cho xây dựng phòng tuyến ở các vùng biên giới và trên sông Như Nguyệt.
2/ Cuộc chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt
- Tháng 1/1077, 30 vạn quân bộ do Quách Quỳ chỉ huy vượt biên giới đến bờ Bắc sông Như Nguyệt.
- Quân Tống nhiều lần tấn công vào phòng tuyến Như Nguyệt, bị quân ta đẩy lùi.
- Cuối mùa Xuân năm 1077, quân ta phản công quân Tống thua to.
* Kết quả:
- Quân Tống: “mười phần chết đến năm, sáu phần”.
- Lý Thường Kiệt chủ động kết thúc chiến tranh bằng biện pháp “giảng hòa”.
- Quách Quỳ cho quân rút về nước.
