HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG NÃM2020, ĐỊNH HƯỚNG NĂM 2021 VÀ NHỮNG NĂM TIẾP THEO g
Ị
1 s ự kiện n ®i bât
I của ngành Ngân hàng năm 2020
Năm 2020, đại
dịch
Covid-19
đãgây ảnh
hưởng nặngnề đến kinh tế
-xã hội
của các nước trênthế giới.Tại Việt
Nam,đại dịch Covid-19 cùng
vớithiêntai
đã khiếnmọi hoạt
động thương mại,đầu
tư,du lịch, sản
xuất, kinhdoanh bị
đình trệ.Tăngtrưởng
GDP năm 2020đạt 2,91 %, là mứctăng thấp nhất
của cácnămtrong giai đoạn
2011 -2020, nhưng
trongbối
cảnh đại dịchCovid-19
ảnh hưởng tiêucực đến
mọilĩnh vực kinh
tê' -xã hội, thì đây
làthành công
lớn của Việt Nam với mức tăng trưởngGDP năm
2020 thuộc nhóm caonhất
thế giới.Trongthành công
chungđó,
cósự
đónggóp
quan trọng củangành Ngân
hàng.Với vai trò
huyết mạch của nềnkinh
tế, ngànhNgân
hàng đãvào
cuộcrất
sớm, chủđộng
nắm bắt,dự
báotình
hình,triển
khai hiệuquả
cácgiải pháp
điềuhành chính
sách tiềntệ,
banhành và
thực hiện nhiềugiải
phápứng phó tác
động của đại dịchCovid-19,
thiên tai,đồng
hànhcùng
ngườidân và doanh
nghiệp khắcphục khó khăn, hỗ trợ
nềnkinh tế. Sau đây
là10
sựkiện nổi bật
của ngànhNgân
hàngtrong năm 2020,
do Tạpchí Ngân
hàngbình chọn.
Ngành Ngân hàng có Thông đốc nữ đẩu tiên
N
gày 12/11/2020, Quốc hội đã bỏ phiếu kín phê chuẩn bổ nhiệmbà Nguyền Thị Hồng giữ chức vụ Thống đốc Ngân hàng Nhà
nước Việt Nam (NHNN). Bà Nguyễn Thị Hồng nhận được 467 phiếu đồng ý phê chuẩn, chiếm 97,08% tổng số phiếu bầu. Căn cứ Điều 27 Nội quy kỳ họp Quốc hội, Quốc hội đã phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ nhiệm bà Nguyễn Thị Hồng giữ chức vụ Thống đốc NHNN nhiệm kỳ 2016 - 2021. Bà Nguyễn Thị Hồng trở thành nữ Thống đốc NHNN đầu tiên của Việt Nam
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc trao Quyết định bổ nhiệm Thống đốc NHNN đôi với bà Nguyễn Thị Hồng
và là Thống đốc thứ 15 của ngành Ngân hàng.
Bà Nguyễn Thị Hồng sinh năm 1968, quê Hà Nội, là Thạc sỳ Kinh te phát triển, đã gắn bó với ngành Ngân hàng từ năm 1991. Bà từng giữ chức Phó Vụ
trưởng phụ trách rồi Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ, trước khi được Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm chức vụ Phó Thống đốc NHNN Việt Nam lần đầu vào tháng 8/2014, bổ nhiệm lại vào tháng 8/2019.
số 3+4 I THÁNG2/2021 I TẠP CHÍ NGÂN HÀNG ©
(2(1 Cb? H°ẠTĐÕNG NGÀN HÀNG NÃM202°’ °!NH HƯỚNG NÃM 2021 VÀ NHỮNGNÃM TIÉP THE0
_ Điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, thận trọng góp phẩn kiểm soát lạm phát, hỗ trộ
” phục hối kinh tê tăng trưởng dương
N
ăm 2020, đại dịch Covid-19 đã gây ảnh hưởng nặng nề đến kinh tê - xã hội các quốc gia trên thê giới, trong đó có ViệtNam. Trong bối cảnh đó, với phương châm tập trung thực hiện “mục tiêu kép” của Chính phủ, Thủ
tướng Chính phù, ngành Ngân hàng đã vào cuộc rât sớm, chủ động, linh hoạt, thận trọng trong điêu hành các công cụ chính sách tiền tệ; phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách kinh tế vĩ mô khác góp phần kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ và ngoại hối, hồ trợ phục hồi kinh tế tăng trưởng dương (GDP tăng 2,91%) trước diễn biên phức tạp của đại dịch Covid-19. Mục tiêu kiêm soát lạm phát, giữ chỉ sô giá tiêu dùng bình quân năm 2020 tăng 3,23% so với năm 2019, đạt được
“S1O%
mục tiêu dưới 4% của Quốc hội đề ra trong bối cảnh một năm có nhiều biến động khó lường cho thấy, các giải pháp tiền tệ, tín dụng ứng phó với các cú sôc của nên kinh tê đã được NHNN triên khai quyết liệt, kịp thời, góp phần quan trọng kiềm soát lạm phát, củng cô nên tảng vĩ mô, duy trì môi trường kinh doanh lành mạnh, hồ trợ đà phục hồi tăng trưởng là dấu ấn nổi bật trong điều hành chính sách tiên tệ năm 2020.
Ban hành và thực hiện nhiều giải pháp hỗ trợ, đổng hành cùng người dân và doanh nghiệp vượt qua đại dịch Covid-19
N
gay khi dịch bệnh Covid-19 xảy ra tại Việt Nam, NHNN đã banhành một loạt các văn bản, tạo cơ sở pháp lý cho các tổ chức
tín dụng (TCTD) hồ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân. Trong đó, văn bản quan trọng, mang tính đột phá là Thông tư so 01/2020/TT-NHNN
(2) TẠP CHÍ NGÂN HÀNG I số 3+4I THÁNG 2/2021
ngày 13/3/2020 cho phép các TCTD cơ câu lại thời hạn trả nợ, miền, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hồ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng do đại dịch Covid-19. Tiếp đó, Chỉ thị số 02/CT-NHNN ngày 31/3/2020 yêu cầu các TCTD đẩy mạnh hiệu quả các giải pháp hô trợ khách hàng bị ảnh hường; tiêt
giảm chi phí hoạt động đê có điều kiện giảm lãi suất ở mức tối đa. Đồng thời, NHNN chỉ đạo các TCTD miền phí đối với một số dịch vụ; miền, giảm phí thanh toán qua hệ thống ngân hàng...
Theo NHNN, tính đến cuối năm 2020, các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trà nợ cho khoảng 270 nghìn khách hàng bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19 với dư nợ gần 355 nghìn tỷ đồng; miễn, giảm, hạ lãi suất cho khoảng 590 nghìn khách hàng với dư nợ trên 1 triệu tỷ đồng; cho vay mới ưu đãi lãi suất với doanh số lũy kế từ 23/01/2020 đến nay đạt gần 2,3 triệu tỷ đồng cho hơn 390 nghìn khách hàng. Riêng Ngân hàng Chính sách xã hội đã thực hiện gia hạn nợ cho gần 168 nghìn khách hàng với dư nợ gần 4.200 tỷ đồng, cho vay mới đối với hơn 2 triệu khách hàng với số tiền 72.531 tỷ đồng.
HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG NÃM 2020.ĐỊNH HƯỚNGNĂM 2021 VÀNHƯNG NÃM TIẾP THEO (ggr
•J-
Lãi suất giảm giúp
C l JK
nển kinh tế phục hồi nhanhĐ
ể hồ trợ nền kinh tế trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19,trong năm 2020, NHNN đã điều chỉnh giảm 3 lần đồng bộ các
mức lãi suất với quy mô tưong đối lớn và liên tục với tổng mức giảm khoảng 1,5 - 2%/năm lãi suất điều hành để hồ trợ thanh
khoản, tạo điều kiện cho các TCTD tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thâp; giảm 0,6 - 1%/năm trần lãi suất tiền gửi VND các kỳ hạn dưới 6 tháng, giảm 1,5%/năm trân lãi suất cho vay ngấn hạn VND đối với các lĩnh vực ưu tiên đế hỗ trợ giảm chi phí vay vốn của doanh nghiệp, người dân.
So với các nước trong khu vực, mức giảm lãi suất điều hành của Việt Nam là một trong các mức giảm mạnh nhất.
Lãi suất điều hành giâm sâu đã tạo điều kiện cho nhiều lãi suất trên thị trường xuống mức thấp, qua đó, giúp nền kinh tế nước ta phục hồi nhanh trước ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Mặt băng lãi suất cho vay thấp hơn bình quân khoảng 0,6 - 0,8%/năm so với cuối năm 2019, trong đó có một số ngân hàng đã giảm từ 1 - 2,5%/năm; lãi suất cho vay đối với các lĩnh vực ưu tiên giảm 1,5%/năm so với đầu năm, còn 4,5%/năm.
N
gày 22/01/2020, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiên lược tàichính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm
2030 tại Quyết định 149/QĐ- TTg. Mục tiêu tông quát của Chiến lược là mọi người dân và doanh nghiệp đều được tiếp cận và sử dụng an toàn, thuận tiện các sản phâm, dịch vụ tài chính phù hợp nhu cầu, với chi phí họp lý, do các tô chức được cấp phép cung ứng một cách có trách nhiệm và bên vững.
Với vai trò là cơ quan chủ trì soạn thảo Chiến lược và là cơ quan giúp việc của Ban Chỉ đạo quốc gia về tài chính toàn diện, ngày 24/7/2020, Thống đốc NHNN đã ký Quyết định số 1309/QĐ-NHNN bấn hành
Ngành Ngân hàng ban hành Kê hoạch hành động thực hiện Chiến lược tài chính toàri diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030
Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia.
Kê hoạch hành động nhăm tô chức thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp xác định trong Chiến lược liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của ngành Ngân hàng để đạt được mục tiêu và theo đúng quan điểm đã đề ra tại Chiến lược. Đây cũng là căn cứ để các đơn vị trực thuộc NHNN, các tố chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài... xây dựng hoặc điều chỉnh các chiến lược, kế hoạch, chương trình
hành động theo chức năng, nhiệm vụ đê chỉ đạo, tô chức thực hiện các nhiệm vụ cụ thê của đơn vị.
Kế hoạch hành động còn là căn cứ để tổ chức kiểm tra, giám sát, sơ kết, tống kết, đánh giá và rút kinh nghiệm việc tô chức thực hiện Chiến lược; đồng thời, là căn cứ đê phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh mục tiêu, nội dung của Chiến lược trong trường hợp cần thiết.
Thành công trong việc chuyển đổi sô'
C
huyển đổi số là xu thế tất yếu trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lân thứ tư đang diễn ra nhanh chóng, đặc biệt, đạidịch Covid-19 tuy có tác động tiêu cực đên nên kinh tế, nhưng cũng là yếu tố giúp nhiều ngành,
doanh nghiệp sớm chuyên đôi số và vượt lên trong đại dịch, trong đó, ngành Ngân hàng đã tiên phong trong lình vực này.
Trong chiến lược chuyển đổi số, đa số các ngân hàng Việt Nam đều lựa chọn chuyển đổi số cả kênh giao tiếp khách hàng (front-end) và nghiệp vụ nội bộ (back-end) hoặc sô hóa toàn bộ. Hâu hêt các ngân hàng đều ứng dụng các giải pháp kỳ thuật, công nghệ mới như điện toán đám mây, phân tích dữ liệu, dữ liệu lớn, tự động hóa quy trình băng robot, trí tuệ nhân tạo/học máy, Blockchain, nhận biết và định danh khách hàng bằng phương thức điện tử (eKYC),... số lượng, giá trị giao dịch ngân hàng qua kênh sô của nhiêu ngân hàng Việt Nam có sự tăng trương vượt bậc; một sô ngân hàng
số3+4 I THÁNG 2/2021 I TẠP CHÍ NGÂNHÀNG
(ùì^
cgg> HOẠT ĐỘNG NGÃN HÀNG NĂM 2020,ĐỊNH HƯỚNG NĂM 2021 VÀ NHỮNGNĂM TIẾP THEO
như TPBank, MB đã ghi nhận tỷ lệ hơn 80% giao dịch được thực hiện trên nền tảng số. Hàng chục triệu khách hàng đã trở thành khách hàng số của ngân hàng với việc sử dụng thường xuyên các ứng dụng ngân hàng số trong mọi giao dịch thường nhật như: ứng dụng ngân hàng số VCB Digibank, VietinBank iPay, BIDV Smart Banking, eBank X của TPBank; Omni-Channel của OCB;...
Đồng thời, sự vào cuộc mạnh mẽ của NHNN khi ban hành Thông tư số 16/2020/TT-NHNN ngày 04/12/2020 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 23/2014/TT-NHNN ngày 19/8/2014 hướng dần việc mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tố chức cung ứng dịch vụ thanh toán được coi là quy định nền tảng cho việc thúc đẩy phát triển ngân hàng số.
NHNN 5 nám liền dẫn đẩu về cải cách hành chính
5
năm liên tục đứng đầu các Bộ, ngành Trung ương trong Bảng xếp hạng Chỉ số cải cách hành chính Par-Index do Ban Chỉ đạo Cải cách hành chính (CCHC) của Chính phù đánh giá. Đặc biệt, điếm số điều tra xã hội học nhiều năm liên tiếp dẫn đầu và gần chạm ngưỡng điểm tối đa cho thấy công cuộc CCHC của NHNN được xã hội và chính các Bộ, ngành trong Chính phủ ghi nhận.Các lĩnh vực cải cách thành phần trong chỉ số Par-Index của NHNN đạt kết quả tích cực, xếp thứ nhất bao gồm: Chỉ sổ về chỉ đạo điều hành CCHC; Chỉ số về xây dựng và tổ chức thực hiện thể chế; Chỉ số thành phần cải cách thủ tục hành chính; Chỉ số cải cách tổ chức bộ máy hành
chính nhà nước; cải cách công vụ, công chức; Chỉ số hiện đại hóa hành chính.
Kết quả điều tra xã hội học đánh giá tác động CCHC, NHNN tiếp tục xếp vị trí thứ nhất và cũng là năm thứ 5
0 Ngàn hàng Nhà nước Việt Nam
Bộ Tàichính Bộ Tư pháp Bộ Nồng nghiệp và Phát triến nốngthôn Bộ Ngoại giao Bộ Khoa học và Công nghê Bộ Tài nguyên và Môi trường Bô Nội vụ Bộ Lao động-Thưong binhvà Xã hội Bộ CôngThương Bộ Giáodục và Đào tạo BộXây dựng
BộVănhóa, Thể thao và Du lịch Ị BộThông tin vàTruyén thông
Bộ GiaothôngVặn tài
liên tiếp NHNN dẫn đầu chỉ số này. Đồng thời, theo báo cáo của Nhóm Ngân hàng Thế giới, chỉ số Tiếp cận tín dụng của Việt Nam luôn có sự cải thiện và duy trì thứ hạng cao so với các quốc gia trên thế giới.
Quan điếm và trọng tâm trong điều hành của NHNN là điều
BÀNGXẾP HẠNG CHỈ số CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH (PAR INDEX]
96
94,77 90, 1 2 88,23 87,64 84,96 84,78 84,61 84,42 84,36 84,24 83,98 82,96 82,46 81,58 80,68 80,53
85,63 (trung binh)
hành chính sách tiên tệ và đây mạnh CCHC để đảm bảo mục tiêu kép vừa thúc đẩy sự phát triển của hệ thống doanh nghiệp, phục vụ người dân, đồng thời giảm thiểu rủi ro trong hoạt động ngân hàng, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường kinh doanh tích cực và bền vững.
ại Quyết định số 986/QĐ -TTg ngày 08/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ vể việc phê duyệt “Chiến lược phát triên ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đên năm 2030” đã đề ra mục tiêu đến năm 2020 hoàn thành việc niêm yết cổ phiếu các ngân hàng thương mại cổ phần trên thị
8. Nhiều ngân hàng lên sàn, niêm yết chứng khoán thành công
trương chứng khoán Việt Nam.
Làn sóng lên sàn chứng khoán, trong đó có thị trường UPCoM, được các ngân hàng đây mạnh trong những tháng cuôi năm, bao gôm: Nam A Bank, Viet Capital Bank, SaigonBank, PG Bank và
ABBank. Có 3 ngân hàng thực hiện chuyển từ UPCoM hoặc HNX sang HoSE là VIB, ACB và LienVietPostBank. Ngoài ra, MSB là ngân hàng đưa cổ phiếu niêm yết thẳng lên HoSE.
TẠP CHÍ NGÂN HÀNG I số 3+4 I THÁNG2/2021
HOẠT ĐỘNG NGÂN HÀNG NÃM2020, ĐỊNH HƯỚNGNĂM 2021 VÀ NHƯNG NÃM TIẾP THEO CZ
Bước tiến mới trong hợp tác và hội nhập quốc tế
N
ăm 2020 là năm Việt Nam đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN theocơ chế luân phiên. NHNN đã chủ trì tổ chức một loạt các sự
kiện, hội nghị, diễn đàn, hội thảo trong khuôn khổ hợp tác ngân hàng ASEAN và giữa ASEAN với các nước và các tố chức quốc tế, trong đó có nhiều cuộc họp cấp cao, trao đổi chính sách với các ngân hàng trung ương, cơ quan quản lý tiền tệ và tố chức quốc tế về các biện pháp, đối sách ở cấp khu vực và toàn cầu để xử lý các hậu quả nghiêm trọng của dịch bệnh.
Trong năm, NHNN cùng với Bộ Tài chính giữ vai trò chủ trì
Hội nghị Thống đốc Ngân hàng Trung ương ASEAN lần thứ 16 được tổ chức trực tuyến ngày 02/10/2020
tiến trình hợp tác tài chính tiền tệ và ASEAN và là đồng chủ trì (cùng với Nhật Bản) trong tiến trình ASEAN+3. Tại các hội nghị do Thống đốc NHNN chủ trì, nhiều sáng kiến hợp tác đã được thông qua, trong đó có sáng kiến Các nguyên tắc ngân hàng bền vững do Việt Nam đề xuất nhằm hướng tới xây dựng các nguyên tắc chung có tính bền vững cho hoạt động của các ngân hàng khu vực ASEAN.
Việt Nam cũng đã đảm nhiệm cương vị Giám đốc Nhóm nước
tại AIIB nhiệm kỳ 01/7/2020 - 30/6/2022.
Cùng với đó, NHNN đã trở thành thành viên chính thức của Ngân hàng Thanh toán quốc tế (BIS). Việc tham gia BIS đánh dấu bước tiến quan trọng trong tiến trình hội nhập quốc tế của NHNN và của ngành Ngân hàng khi NHNN có cơ hội tham gia trực tiếp vào quá trình xây dựng, triển khai các chuẩn mực, nguyên tắc, tiêu chí, thông lệ hoạt động tài chính tiền tệ, ngân hàng thế giới.
IX Chính phủ cho phép Vietcombank, Vietinbank, BIDV và Agribank được tăng vốn
N
gày 9/10/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị địnhsốl21/2020/NĐ-CPsửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 12 Nghị định số 91/2015/NĐ-CP
ngày 13/10/2015 về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp. Theo đó, các ngân hàng thương mại cổ phần do Nhà nước nắm giữ trên 50%
vốn điều lệ được Nhà nước chính thức tiếp tục đầu tư vốn để duy trì tỷ lệ cô phần, vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp.
Với quy định mới, 4 ngân
H agribank
Vietcombãnk
hàng là BIDV, VietinBank, Vietcombank và Agribank có hành lang pháp lý để đẩy nhanh
BIDV'i-
VietinBank
việc tăng vốn điều lệ, đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn, có dư địa phục vụ tăng trưởng.■
só 3+4 ITHÁNG2/2021 I TẠP CHÍNGÀN HÀNG