4.2022 ISSN 2734-9888 4
BÁM SÁT CHƯƠNG TRÌNH XÂY DỰNG PHÁP LUẬT Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đặc biệt nhấn mạnh, quá trình giải quyết các vấn đề phát sinh từ thực tiễn phải hết sức, trách nhiệm, quyết liệt trên nguyên tắc thực hiện đúng chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước. Các cá nhân, tổ chức phải kiến nghị cơ quan có thẩm quyền khi phát hiện bất cập.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng đặt ra 15 nhiệm vụ cụ thể theo từng lĩnh vực quản lý nhà nước ngành Xây dựng đối với các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ, cơ quan quản lý nhà nước địa phương.
Trong đó, đối với lĩnh vực xây dựng pháp luật, yêu cầu tiếp tục bám sát thực hiện chương trình, kế hoạch xây dựng pháp luật đã xác định từ đầu năm, bảo đảm thực hiện đúng chủ trương của Đảng, kết luận của Bộ Chính trị, chương trình hành động của Quốc hội, Chính phủ. Chất lượng VBQPPL bảo đảm xử lý các vấn đề trong thực tiễn, thống nhất, đồng bộ với hệ thống VBQPPL, hợp hiến, hợp pháp. Tăng cường công tác quản lý nhà nước nhưng đồng thời phân cấp rõ cho địa phương, cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp nhưng không buông lỏng công tác quản lý nhà nước, tăng cường quản lý nhà nước thông qua công tác kiểm tra, thanh tra.
Đối với công tác tổ chức bộ máy, dự thảo Nghị định thay thế Nghị định số 81/2017/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Xây dựng đã được báo cáo và trình Thủ tướng Chính
phủ, đề nghị Vụ Tổ chức cán bộ tiếp tục bám sát theo kế hoạch, yêu cầu của cơ quan chức năng để kịp thời sửa đổi, bổ sung và sớm ban hành. Chủ động chuẩn bị thông tư hướng dẫn chức năng nhiệm vụ các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, cấp huyện.
Tập trung hoàn thiện Đề án sắp xếp các đơn vị sự nghiệp công lập theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ.
Các đơn vị liên quan phối hợp với Vụ Tổ chức cán bộ xây dựng quy hoạch/chiến lược phát triển nhân lực ngành Xây dựng.
TĂNG CƯỜNG KIỂM TRA CÔNG TÁC QUY HOẠCH Cục Phát triển đô thị chủ động thực hiện quy hoạch hệ thống đô thị và nông thôn quốc gia, quy trình triển khai bảo đảm chặt chẽ. Tăng cường kiểm tra công tác quy hoạch ở địa phương nhất là việc điều chỉnh cục bộ quy hoạch. Xây dựng cơ sở dữ liệu về quy hoạch bảo đảm công khai, minh bạch, cập nhật thông tin về quy hoạch trên cổng thông tin quốc gia. Sở Xây dựng các địa phương, nhất là các đô thị lớn chủ động tham mưu cho cấp, chính quyền triển khai Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Cơ quan chuyên môn của Bộ Xây dựng, các địa phương cùng đồng thời theo sát diễn biến tình hình của thị trường BĐS để có đồng bộ các giải pháp, công cụ kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh, bảo đảm thị trường BĐS phát triển ổn định, lành mạnh. Trước những biến động của thị trường
Chủ động nắm bắt nhiệm vụ quản lý nhà nước để kịp thời giải quyết vấn đề phát sinh
> THANH NGA
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị yêu cầu các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ, cơ quan quản lý nhà nước địa phương chủ động nắm bắt nhiệm vụ quản lý nhà nước để kịp thời giải quyết vấn đề phát sinh, tại Hội nghị kiểm điểm công tác chỉ đạo, điều hành quý I/2022, triển khai chương trình công tác quý II/2022 của Bộ Xây dựng diễn ra trung tuần tháng 4.
Q U Ả N L Ý N G À N H
4.2022
ISSN 2734-9888 5
BĐS phải phát huy chức năng của Ban Chỉ đạo về nhà ở và thị trường BĐS; Tập trung phát triển NƠXH, nhà ở công nhân, cải tạo chung cư cũ. Nguồn cung nhà ở đang sụt giảm, các địa phương thực hiện cải cách thủ tục hành chính để chủ động tháo gỡ, tạo nguồn cung cho thị trường, rà soát, bổ sung chương trình phát triển nhà ở bảo đảm phù hợp chương trình phát triển nhà ở quốc gia.
Quá trình xây dựng pháp luật về Xây dựng phải chủ động tham mưu, làm rõ chức năng quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng về lĩnh vực hạ tầng, bảo đảm có công cụ để thực hiện quản lý nhà nước về cấp nước sạch, đường đô thị.
Cục Kinh tế tiếp tục nghiên cứu, tham mưu cho Bộ, Chính phủ đề quản lý chi phí đầu tư xây dựng, hợp đồng xây dựng. Định mức không có phải bổ sung, chưa phù hợp phải điều chỉnh; thẩm quyền, trách nhiệm công bố giá vật liệu, chỉ số giá xây dựng bảo đảm kịp thời diễn biến tăng giá; chủ động tham mưu về hợp đồng xây dựng trên cơ sở nghiên cứu kỹ.
Hoạt động xây dựng, thẩm định dự án phải chặt chẽ, phối hợp trong thẩm định. Đặc biệt quan tâm công tác thẩm định cho các dự án, công trình nhạy cảm. Địa phương chủ ý quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn. Hoạt động của Hội đồng kiểm tra công tác nghiệm thu bảo đảm đầy đủ hồ sơ, thủ tục, quy trình chặt chẽ, yêu cầu các chủ thể có liên quan thực hiện đầy đủ để bảo đảm chất lượng, an toàn công trình.
Công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, theo chương trình, kế hoạch; chủ
động tham mưu những vấn đề nổi lên, đột xuất, phức tạp, nhạy cảm, nhiều đơn thư; minh bạch, quản lý tốt nội bộ cán bộ trong hoạt động thanh tra. Qua hoạt động thanh tra phải đề xuất cho được giải pháp khắc phục, đề xuất sửa đổi quy định pháp luật. Công tác giám định tư pháp và định giá phải được thực hiện nghiêm túc.
Công tác quản lý doanh nghiệp phải được làm chặt chẽ, đúng quy định nhưng phải làm cho DN tốt hơn, mạnh hơn; không cổ phần hóa, thoái vốn bằng mọi giá.
Bộ Xây dựng nằm trong 5 Bộ ngành được biểu dương phân bổ hết vốn, giải ngân quý I được 25%, phải duy trì kết quả này theo kế hoạch đầu tư công, bảo đảm đúng tiến độ, chất lượng, an toàn, quản lý chặt chẽ. Quản lý, khai thác, sử dụng tài sản công đúng quy định.
Theo báo cáo kinh tế-xã hội của Tổng cục Thống kê, trong 3 tháng đầu năm 2022, kinh tế trong nước khởi sắc, tổng sản phẩm (GDP) ước tăng 5,03% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn tốc độ tăng 4,72% của quý I/2021. Riêng ngành Xây dựng tăng trưởng 2,57%, thấp hơn tốc độ tăng 6,53% của quý I/2021 nhưng đã đóng góp 0,16 điểm phần trăm vào GDP.
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đặt ra 15 nhiệm vụ cụ thể theo từng lĩnh vực quản lý nhà nước ngành Xây dựng đối với các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ, cơ quan quản lý nhà nước địa phương.
4.2022 ISSN 2734-9888 6
NGHIÊN CỨU KHOA HỌC PHỤC VỤ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC
Nghiên cứu khoa học tập trung cho chiến lược phát triển khoa học công nghệ ngành Xây dựng, cập nhật những xu hướng mới, phù hợp với thế giới, đặc biệt lưu ý cam kết tại COP26 của Thủ tướng Chính phủ đến năm 2050 đưa phát thải về 0. Xác định rõ mục tiêu cho phát triển khoa học công nghệ để có giải pháp phù hợp thực hiện. Nghiên cứu khoa học phải phục vụ quản lý nhà nước, bảo đảm tính thiết thực, hiệu quả, tiết kiệm, lựa chọn đề tài chặt chẽ.
Người đứng đầu đơn vị phải quan tâm công tác chuyển đổi số ngành Xây dựng để tạo ra chuyển biến trong chuyển đổi số, tránh tụt hậu, chuyển đổi số từng ngành, từng lĩnh vực, các Sở Xây dựng, QHKT cũng phải thực hiện.
Quan tâm bảo đảm thực hiện tốt công tác xây dựng Đảng, bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng trong công tác quản lý nhà nước, thực hiện đúng nguyên tắc sinh hoạt Đảng, nguyên tắc tập trung dân chủ. Quan tâm công tác đoàn thể, sự phối hợp giữa Bộ Xây dựng với Công đoàn Xây dựng Việt Nam.
Chủ động làm tốt công tác phối hợp giữa các đơn vị trong Bộ, chủ động trao đổi công việc trong xây dựng pháp luật, thực thi pháp luật các lĩnh vực. Chủ động phối hợp với các đơn vị bên ngoài Bộ. Thực hiện quy chế phát ngôn, cung cấp thông tin chính thống để tạo đồng thuận trong thực hiện chính sách pháp luật.
TÌM GIẢI PHÁP BẢO ĐẢM TIẾN ĐỘ DỰ ÁN
Theo Nghị quyết số 29/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội, tổng số kế hoạch vốn đầu tư trung hạn nguồn NSTW giai đoạn 2021-2025 hơn 183.252 tỷ đồng cho các dự án: Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông (giai đoạn 1); dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Cảng hàng không quốc tế Long Thành; dự án hồ chứa nước Ka Pét, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận; dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021- 2025; các dự án đường bộ cao tốc, dự án trọng điểm khác dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2021-2025.
Bên cạnh đó, Nghị quyết số 43/2022/QH15 ngày 11/01/2022 của Quốc hội tăng chi đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước tập trung trong 02 năm 2022 và 2023 đối với lĩnh vực hạ tầng bổ sung 113.550 tỷ đồng.
Như vậy, đầu tư công cho lĩnh vực xây dựng trong giai đoạn 2022-2024 rất lớn. Thứ trưởng Lê Quang Hùng đặt vấn đề về vị trí, vai trò của Bộ Xây dựng trong bảo đảm cơ chế, chính sách thông thoáng cho các hoạt động ĐTXD, trong đó có những điểm “nóng” về quản lý chi phí ĐTXD, hợp đồng xây dựng.
Ông Đàm Đức Biên - Cục trưởng Cục Kinh tế xây dựng cho biết, nắm bắt tình hình ngành Xây dựng đã chịu ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh Covid-19 cũng như biến động giá VLXD tăng cao từ thời điểm năm 2020, Cục Kinh tế xây dựng thường xuyên theo dõi sát biến động thị trường, kịp thời tham mưu cho lãnh đạo Bộ. Trong đó, Cục đã trình Bộ trưởng ban hành Văn bản số 1545/BXD-KTXD
ngày 10/5/2021 về thực hiện các giải pháp để giảm thiểu tác động tiêu cực của dịch Covid-19 và biến động giá thép đến các hoạt động xây dựng, đôn đốc các địa phương công bố giá xây dựng với tần suất dày hơn theo hướng dẫn của Nghị định số 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí ĐTXD.
Qua theo dõi tình hình, Cục Kinh tế xây dựng đã nắm bắt một số vấn đề lớn có vướng mắc, bất cập như: định mức, chỉ số giá xây dựng, hợp đồng xây dựng. Cục đang tập hợp các phản ánh, kiến nghị của doanh nghiệp, để báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Trong thời gian ngắn sắp tới, Cục sẽ làm việc trực tiếp với Bộ GTVT, các địa phương, các hội nghề nghiệp để nghe các ý kiến phản ánh về những bất cập trong quá trình triển khai các dự án ĐTXD.
Trong thời gian vừa qua, Tổ công tác thị trường thuộc Bộ Xây dựng do Cục Kinh tế xây dựng là cơ quan thường trực, có sự phối hợp, tham gia của Viện Kinh tế xây dựng, Viện Vật liệu xây dựng, Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS, đã đi vào hoạt động với nhiệm vụ theo sát thị trường BĐS, thị trường VLXD cũng như giá các mặt hàng liên quan đến hoạt động ĐTXD để có các giải pháp chống đầu cơ, tăng giá.
Ông Đàm Đức Biên khuyến nghị để bảo đảm tiến độ các dự án đầu tư công, trong trường hợp cần thiết, có thể cắt giảm các hạng mục không cần thiết hoặc triển khai ngay các thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư để bảo đảm không ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án.
KHÔNG THIẾU NGUỒN CUNG VLXD
Đối với lĩnh vực VLXD, ông Phạm Văn Bắc - Vụ trưởng Vụ VLXD cho biết, sản lượng sản xuất các sản phẩm xi măng, gạch, đá xây dựng, gạch ốp lát, kính xây dựng không thiếu, thậm chí năm 2021 có tăng trưởng hơn so với năm 2020.
Các sản phẩm VLXD nhập khẩu đa phần là các sản phẩm trang trí thì doanh nghiệp trong nước cũng sản xuất được nên cũng không thiếu ngay cả khi logistics tăng lên, hạn chế nhập khẩu.
Hiện nay có thể thiếu một số loại VLXD như đất san lấp, đá làm VLXD thông thường tại một số công trình trọng điểm do có nhu cầu đột biến tại một số thị trường, một số vị trí, nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thiếu vật liệu do công tác cấp phép khai thác mỏ phức tạp, kéo dài. Tuy nhiên, đối với vùng ĐBSCL, do nguồn cung hạn chế nên luôn thiếu vật liệu. Những năm qua, Bộ Xây dựng đã triển khai nhiều giải pháp nghiên cứu, phát triển VLXD phục vụ cho các công trình tại địa bàn này. Trong đó, vật liệu đắp đường hiện có 02 giải pháp, thứ nhất tận dụng chất thải của các nhà máy nhiệt điện là tro xỉ thạch cao, hiện đã có tiêu chuẩn TCVN 12249:2018 về tro xỉ nhiệt điện đốt than dùng cho san lấp. Thứ hai, gần đây có một số địa phương đã khảo sát sử dụng cát khu vực ven biển để làm vật liệu san lấp.
Thứ trưởng Lê Quang Hùng đánh giá, riêng vùng ĐBSCL, vật liệu đất đắp thiếu rất nhiều vì không có trữ lượng, thiếu ít nhất vài chục triệu m3. Hiện nay, đang có hướng nghiên cứu đưa cát biển vào san lấp bởi nếu sử dụng cát sông, đất để đắp đường thì chi phí rất cao, thời gian kéo dài và cũng
QUẢN LÝ NGÀNH
4.2022
ISSN 2734-9888 7
không thể đáp ứng được nhu cầu về khối lượng lớn. Đề nghị cơ quan chuyên môn của Bộ Xây dựng tiếp tục rà soát, nghiên cứu để tham mưu cho lãnh đạo Bộ.
NHÂN LỰC CHO KIỂM TRA, GIÁM SÁT CHẤT LƯỢNG CÔNG TRÌNH
Thứ trưởng Lê Quang Hùng tiếp tục đặt vấn đề đối với việc kiểm tra, giám sát bảo đảm chất lượng công trình. Trước đây, mỗi năm xây dựng 200 - 300km đường cao tốc, hiện nay phải làm 400 - 500km đường cao tốc trong thời gian ngắn đến năm 2025, làm nhiều và thời gian thi công nhanh, đặt ra không ít vấn đề liên quan đến chất lượng công trình.
Ông Phạm Minh Hà - Cục trưởng Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng cho biết, số lượng các công trình đường cao tốc được xây dựng và chiều dài các đoạn tuyến còn hạn chế. Tuy nhiên, trong nhiệm kỳ này, theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ sẽ đẩy mạnh đầu tư công trong đó tập trung xây dựng các dự án giao thông trọng điểm, đặc biệt là các công trình đường cao tốc có tầm quan trọng và có mức độ phức tạp rất cao, chủ yếu do Bộ GTVT chỉ đạo triển khai. Từ thực tế này đặt ra các vấn đề về chi phí, vật tư, vật liệu, nhân lực, thiết bị. Trong đó, đối với các nhà thầu, đặc biệt là nhà thầu thi công xây
dựng sẽ gặp các khó khăn nhất định về nguồn nhân lực, trang thiết bị… do triển khai với quy mô rộng, khắp cả nước. Ngoài ra, cũng sẽ dẫn đến các vấn đề về năng lực của tư vấn quản lý dự án và các bên liên quan trong bảo đảm chất lượng công trình.
Ông Phạm Minh Hà đánh giá, các nhà thầu Việt Nam hoàn toàn có thể đảm đương khối lượng lớn các dự án nếu có sự quan tâm, sâu sát trong chỉ đạo thực hiện của các cấp, đặc biệt là các bộ ngành có liên quan, trong đó có Bộ Xây dựng, đặc biệt là tập trung tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về chính sách, vật liệu, giá xây dựng, các vấn đề về kỹ thuật xử lý chất lượng công trình. Tuy nhiên, mặc dù thực tế chứng minh các đội ngũ chuyên gia có nhiều kinh nghiệm xử lý các vấn đề kỹ thuật về thiết kế, xử lý trong quá trình thi công, nhưng với số lượng công trình nhiều, phức tạp thì sẽ thiếu chuyên gia do vấn đề phải xử lý sẽ nhiều lên.
Trước tình hình triển khai ĐTXD các dự án đầu tư công, đặc biệt là dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông, Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng đã trao đổi với các cơ quan chức năng, báo cáo lãnh đạo Bộ và các chuyên gia, để có cách tiếp cận, giải pháp phù hợp tăng cường công tác kiểm tra, giám sát bảo đảm chất lượng công trình.v
Ông Phạm Minh Hà - Cục trưởng Cục Giám định nhà nước về chất lượng công trình xây dựng: "Các nhà thầu Việt Nam hoàn toàn có thể đảm đương khối lượng lớn các dự án".