Khoa hoc • Cong nghe va Doi mdi sang tao I
DE GIAM SONG KET CAU RONG:
Cong nghe mdi bao ve M bien Ddng bang song Cub Long
ThS Le Xuan Tu, PGS.TS Iran Ba Hoang Vien Khoa hoc Thuy Ifli mien Nam Bd bien vung Dong bang song Ci^u Long (DBSCL), dac biet ia vung bien Dong trong ttidi gian qua bj xoi \b ngtiiem trpng. Van de nay thu hut 51/ quan tam cua niiieu nha ithoa hoc va da co nhieu giai phap bao ve bd chong xoi id dUdc thUc hien. l\/lpt trong nhOng giai phap do ia de giam song Icet cau rong - mpt cong nghe mdi vdi nhieu Uu diem da dUdc ap dung thanh cong cho khu vi/c bd bien Con Cong (Tien Giang).
Sai loi bii bien ol DBSCL ngay cang nghiem trong
Dai ven bien DBSCL (ta Tien Giang den Kien Giang vdi chieu dai bd bien khoang 744 km) tri/dc day hau fiet dUdc bao ve bdi dai rang ngap man. Tuy nhien, do anh hudng cua bien doi khi hau, nudc bien dang, sU suy giam phu sa d sdng fvle Kong ciing nhiJng hoat dpng gay ton hai cija con ngadi (pha rang, chuyen doi sQ dung dat), khu vac nay dang xay ra sat Id ngay cang nghiem trpng. Theo dieu tra cua Vien Khoa hpc Thuy ldi mien Nam (thang 12/2018), khu vi/c sat Id bd bien dac biet nguy hiem da xay ra d 268/744 km dadng bd vdi toe dp xoi Id 10-40 m/nam.
De bao ve bd bien, khdi phuc ri/ng ngap man ven bien nham giam nhe tac ddng ciia bien doi khi hau va thien tai, nhieu giai phap bao ve bd bien da dadc thac hien. Mdt so giai phap cifng hda nhU ke bao ve bd trac tiep, de giam sdng xa bd bang Geotube, ke ly tam d Ca Mau...
va mpt sd giai phap khac bang va!
lieu cd san d dia phadng nha hang rao tre cua GIZ, ca tram, ca daa da dupc trien khai. Tuy nhien, cac giai phap deu cd nhOng han che nhat
djnh. Ke bao ve true tiep chi phi va quy mo ldn, chi phii hdp cho nhOng doan xung yeu quan trong ve kinh te va quoc phdng. Ke ly tam phat huy hieu qua giam sdng gay boi, tuy nhien gia thanh cao, thi cdng cham lam anh hudng ldn den tien dp cdng trinh, nhat la d khu vuc bien Ddng noi cd bien dp trieu ldn.
Hang rao (chO T, chQ I bang vat lieu tre, tram, bd cay) co the bay tram tich nhang thdi gian ton tai ngan {1 den 2 nam), do dd can phai duy tu b&o dudng thudng xuyen. De mem bang Geotube cd Uu diem la thi cdng nhanh, nhung nhUdc diem la tuoi thp cdng trinh khdng cao, vi de nay d dang tiJi nen khi chiu tac ddng trac tiep cija sdng, tia cUc tim va tac ddng cua con ngudi se nhanh bj hu, lam cat tran ra ngoai khong dam bao ChUc nang giam sdng. Benh canh dd, chi phi duy tu, bao dudng cho loai de nay cao va phai thuc hien thUdng xuyen...
Trade thUc trang dd. Bd Ndng nghiep va Phat tnen ndng thon (NN&PTNT), Bp Khoa hpe va Cong nghe da phe duyet thac hien cum 6 de tai nghien cUu sat Id bd bien DBSCL nham tim ra giai phap bao ve bd bien phii hdp. Trong dd, cdng
nghe de giam sdng ket cau rdng bao ve bd bien la san pham cua de tai "Nghien edu giai phap hdp ly va cong nghe thich hdp phong chdng sat Id, on dinh dai bd bien va cac ci!fa sdng CCfu Long, doan ta Tien Giang den Sdc Trang" (ma sd DTDL.CN-07/17) da dUdc ap dung tai Tien Giang vdi nhUng ket qua kha quan.
Cong nghe mdi giam sdng gay b5i bao ve bit bien
De giam sdng ket eau rong dUdc hinh thanh ta ket qua nghien cau tren md hinh toan va vat ly md phdng tUdng tac sdng vdi cdng trinh, hieu qua giam sdng, truyen song tren mang sdng tai Phong thi nghiem thuy ddng lUc sdng bien thudc Vien Khoa hpc Thijy ldi mien Nam. De cd
M6 hinh cau kien de giam song ket cau r6ng lap ghep thanh tuye'n.
So 5 nam 2020 feMGNGHEViS NafTl
I Khoa hgc - Cong nghe va Doi mdi sang tao
Qua trinh van chuyen va thi cong de giam song ket cau rong.
mat cat dang chCf A, mdi mat cd 12 Id, dudng kinh 40 cm (mat hudng ra bien) va 35 cm (mat sau). Mdt ddn nguyen cau kien dai 2,5 m, cao 2,6 m, chan de rdng 3,12 m dapc bo tri gd hinh rang cua nham tang dien tich tiep xuc cau kien va ma sat day
than tao boi lang d phia sau, ddng thdi che chan cho cay non sinh trudng va phyc hoi nhanh chdng.
Mat khac, loai de nay it can trd den qua trinh di ehuyen cija ddng thac vat dudi nudc, thuan ldi cho trao doi mdi trUdng trudc va sau de.
Quan ly dU an dSu tU xay dang cdng trinh NN&PTNT thupc Sd NN&PTNT Tien Giang IUa chpn lam giai phap bao ve bd bien Con Cdng (xa Phu Tan, huyen Tan PhO Ddng) ta ngudn von cap bach xa ly s^t Id bd sdng, bd bien dUde Chinh phu ho trp eho cac tinh DBSCL. So lupng de giam sdng da thi cdng la 10 de, chieu dai mdi de la 135 m.
Ket qua kiem tra cho thay sau 4 thang gid mua ddng bac, cdng trinh on djnh, cho hieu qua chdng sat Id bd rd ret, bai bien sau de dUdc boi lang. Ddt khao sat vao thang 4/2020 eho thay vdi nhij'ng doan de da hoan thanh 5 thang trUdc, chieu day
De giam song ket cau rong tai Tien Giang. Hieu qua boi lang. Cay ban dang dan tai sinh sau de.
gidp de on djnh. Moi cau kien dapc bd tri ngam am dUdng de tao su lien ket khi lap ghep, giup tang on djnh cho tuyen de. Khi lap dat, cac cau kien dapc dat tren mong lam bang be cU tram va da dam de phan bo deu tai trong xudng nen, gi_am lun.
TrUdc va sau de dapc gia co da hoc de chong xdi chan, dong thdi tang 6n djnh cho edng trinh.
Uu di^m cua de giam sdng ket cau rdng la giam sdng tac ddng vao bd bien, tieu tan nang lapng sdng nhd vao do rdng be mat cau kien.
giam sdng phan xa va ap IUc Ien than de. Cau kien vdi ket cau rdng va ed lo d be mat cho phep bun cat tu ben ngoai de van chuyen qua
Ben canh dd, cac cau kien dUdc san xuat hang loat trong nha may tU be tdng mac cao (M40-M60 Mpa), sa dung van khudn dac thu dUdc che tao bang thep nen dam bao dp chfnh xac ve kfch thude, chat lUdng san pham. Dong thdi giup qua trinh thi cdng ddn gian, nhanh chdng {eau kien dudc chuyen den vj tri cong trinh bang xa lan sau dd dUpc lap dat bang can cau 35 tan dat tren boong). Dieu nay rat cd y nghTa vi cdng trinh bien chl cd the thi cong theo mua bien lang.
Cdng nghe de giam song ket cau rdng do eac nha khoa hpc thupe Vien Khoa hpc Thuy Ipi mien Nam nghien cOu san xuat da dupe Ban
bdi lang ldn nhat dat 0,8 m (trung binh 0,5 m). Sau khi xay dang cdng trinh, bai bdi phfa sau de mpc Ien nhieu cay mam, cay ban, day la dau hieu tdt de khdi phuc rUng ngap man va tham phu thUc vat ven bd.
Phat bieu trong chuyen khao sat thac dja sat Id bd bien Cdn Ngang va kiem tra cdng trinh de giam sdng Con Cdng vao cuoi nam 2019, ChiJ tich UBND tinh Tien Giang Le Van Hudng da danh gia eao giai phap de giam sdng ket cau rong va de nghi ddn vi tu van nghien cUu ap dung cho cac vi tri sat Id khae cija tinh ^