VAN H 6 A CO TRI lYFN
CUA NGJOI NUNG P H A N SLINH
Lfe MINH ANH
Tieu chi lya chon ban ddi
Tieu chuin lya chpn mdt ngudi vp Iy tudng gdm cd: tfnh tinh, kha nang lao ddng, sQc khde, bilt quan Iy cdng viec trong nha va dac biet la tai xe chi, det vai. Cdng viec chfnh cua ngudi phu nQ la lam tit ea nhQng san phim ciia nghi det nhu quin ao, chan (mat pha), gdi dem... mdt each kheo leo. Khi lya chpn chang rl, ngudi ta thudng luu y din sQc khde, kha nang lao ddng, cay bQa thanh thao, san bin gidi, bilt lam mdc, cham chi lam an, gidi nghi ren va dao dQc tdt.
Tdm lai, khi ngudi chdng bilt lam mpi viec dl lam chii gia dinh, sau nay se dupc mpi ngudi coi trpng.
Xua, trong xa hdi truyin thd'ng, dd tudi kit hdn thudng rit sdm, nQ trung binh tQ 15 din 17 tudi, nam tQ 14 din 16 tudi. Va, hdn nhan
thudng diin ra sdm hon do viec so la sd, dam hdi da dupc lam tQ nhiiu nam trudc. Hp cho ring, con cii tQ 15 tudi trd len da la ngudi Idn, cac chang trai, cd gii bit diu cam nhan dupe tinh cam cua ngudi khic gidi.
Trong qui khQ, ngudi Nung Phan Slinh bj chi phdi bdi chi dd gia dinh phu quyin gia trudng, viec nhan duyen hoan toan do cha me quylt dinh. Do vay, hdn nhan khdng hoan toan dya tren su hiiu bilt va tinh cam thuong yeu nhau cua ddi trai gai, ma bj quy djnh bdi nhQng quan he gia dinh, xa hdi. Nhiing tinh toin vl
H6n nhdn Id md'i quan he xud't phdt tir ial ich cua gia dinh, ddng ho, sau dd mdi den hanh phdc cua ddi trai gdi. Trdi qua bao the hd, cudi xin cua ngudi Nung Phdn Siinh da trd thdnh phong tuc, mang bdn sic rldng_ vdi nhufng quy dinh thd'ng nha't vd^ nghi id vd phirong thiifc \6 chiiic nhd't dinh. Ngdy cirdi khdng chi quan trong vdi ddi trai gdi, nd cdn cd y nghia Id cha me da Idm trdn nghia vu, trdch nhidm nudi day con cdi tnrdng thdnh.
kinh tl, dja vj xa hdi, vl sd menh vin cdn hien hQu sau sic trong suy nghi ciia hp, chfnh vi thi, trong nhiiu trudng hpp, kit hdn la do bd me ken chpn. Tieu chuan chpn vp, chpn chdng phai xQng dang vdi ding cap cua ddng hp, dja vj cua gia dinh. Nhiiu khi thjt, rupu, bac tring... la nhitag vat dl djnh gii ngudi con gii khi dupc gd bdn, vd tinh hp da trd thanh vdt pham thuang mai.
Nguyen tdc hdn nhan
Quy tic CO ban trong hdn nhan la phai xac djnh dupc lU0 ldi, diic luat {miu mil) vdi nhau hay khdng.
Nghla la thanh vien trong ddng tdc, tfnh theo huylt thd'ng phfa ngudi cha la 5 ddi, tuyet ddi khdng dupc phep liy nhau.
Ai vi pham quy tic nay se bj coi la mic tdi loan luan, bj cdng ddng len an quylt liet, bj trj tdi va phai lam 11 ta tdi vdi td tien, ddi khi cdn bj dudi ra khdi nha va ddi trai gii dd se khdng dupc hp hang edng nhan la con cii trong ddng hp. NhQng trudng hpp kit hdn cung hp, khic chi du khdng bj cim doan hoin toan, nhung cung khdng dupe khuyin khfch.
Ngudi Nung Phan Slinh thudng dya vao gia pha dl xac djnh nhQng ngudi cd cung hp ndi khdng bao gid dupe liy nhau, trQ nhimg ngudi hp xa, khac chi. Chinh vi thi, mdi ddng hp diu ed gia pha, ghi diy dii ten tudi cua nhung ngudi con trai, tham chf ghi ca hp eua ngudi vp. Trai
So 327 Thang 9-2011
VAN HOA NGHg THUAT TROMC MUQfC gai trudc khi kit hdn phai ghi rd hp ten, tudi, vQa dl thay cung so tudi xem cd hop khdng, ddng thdi xac djnh rd quan he huylt thd'ng ciia ddi trai gai cd sai pham gi khdng, sau dd mdi quyet djnh an hdi. Hp cung khdng cho phep con cd, eon cau dupe Iiy nhau. Viec kit hdn giQa eon di, con gia, luat tyc khdng cim song cung khdng khuyin khfch, vi vay nhiing trudng hap kilu nay chi Ii ngoai le d cic thdn ban.
Hdn nhan truyin thdng thudng la nhQng ngudi ddng tdc liy nhau, bdi Iiy ngudi khic tdc se gap nhiiu han chi trong quan he ung xQ, tam Iy, nip sd'ng, ngdn ngQ... Vi vay, nam nQ thanh nien rit ngai Iiy ngudi khac tdc. Song, vdi sy phit triin xa hdi, cac cudc hdn nhan hdn hpp tdc ngudi ngay cang nhiiu, phd biin d vung bien gidi, vung cu tru xen cai, noi quan he giao tiip diin ra manh me. Cac cudc hdn nhan nay thudng tha'y d eae tdc gin bd vdi nhau vl Ijch sQ, ngdn ngu, van hda nhu Tay, Dao, Kinh, Hoa...
Cac nghi ll trong hdn nhan
Tuc le cudi xin thudng trai qua nhiiu nghi 11 nhu: dam ngd, xin va so la sd, bio la sd, an hoi, cudi chfnh thQc, lai mat.
Ll dam ngd la nghi thQc diu tien trong hdn nhan, cd y nghla rat quan trpng vi nha trai cd thi bilt y kiln ciia nha gai vl viec thanh hdn nhu thi nio. Ngudi dupc chpn lam mdi khdng phan biet nam nQ, nhimg phai dOng tudi, gia dinh hanh phuc, ddng con, nhiiu chau, ndi chuyen kheo leo, cd tai Ong xQ dd'i dip, ed uy tfn, dudc nhiiu ngudi trong ban kfnh nl. Ll dam ngd khdng cd thdi gian cd djnh, ma dupc thye hien quanh nam, chi tranh nhimg ngay xiu, ngay gid ky cua td tien dng ba... Thdi gian di, hudng di nhiiu khi tuy thudc vao sy sip xip ciia thay cung. Budi l l dam hdi chi mang tfnh chit tham dd nen dd ll nha trai mang sang nha gai rit dan gian, gdm cd: triu cau, 1 kg thit Ion, 2 con ga, 1 chai rupu va vai gdi keo. Niu ddng y, nha gai dat 11 len ban thd, mdi dng md'i d lai an cdm, ngdi ndi chuyen. Hdm i'y nha gai se thjt 2 con ga ma nha trai mang sang. Niu khdng ddng y, nha gai se khdng thit ga dd ma thjt ga nha minh dl lam cam thit dai nha trai.
Ll xin la sd (pay pdi minh), nha trai chpn ngay lanh thing tdt, chuin bj dd ll sang nha gai xin gid, ngay, thing, nam sinh ciia cd gai. I i vat nha trai mang sang thudng cd chai rucm, con gi, 1 chile binh day Theo phong tuc, dl linh nghiem trong viec so menh, cd gai ty tay vilt ngay, thing, nam sinh dua cho nha trai, chang trai cung phai ty vilt ngay, thing, nam sinh dua cho cha me minh. Sau khi cd dupre Ii sd ciia ddi tre, cha me cua chang trai mang hai la sd nay din nhd thay cung xem cd hpp nhau khdng.
Niu hdp, nha trai se chu ddng chpn ngay lanh thing td't dl sang nha gii bio la sd da hprp; niu khdng hop thi nha trai phai tra lai la sd cho nha gai va ft tiin bdi thudng danh dy cho ngudi con gii. 6 mdt sd nai, nha trai khdng cin sang bao cho nha gai, sau mdt thdi gian khdng thiy hdi am, nha gai se ty bilt.
Sau khi xem sd thiy hpfp nhau, nha trai se mang 11 vat sang nha gai dl chi'nh thQc bio la sd (pio minh) eua ddi trai gai da hpp nhau. Ong mdi va mdt ngudi thanh nidn mang theo ddi ga trd'ng thiln, hai can gao nip, mdt chai rupu, mdt bao thudc Ii, tit ca diu budc bang lat nhudm dd, ngu y thdng bao cho mpi ngucn xung quanh bie't la ed gai da ed ndi cd chdn.
Dai dien nha gii nhan ll va dua len ban thd t6 tien thip huong, vi bilt chic chin ddi trai gai da hpp sd va se trd thanh vgr chdng nen budi ll dupc td chQc rit long trpng va vui ve. Tiiy nhien, budi ll dupc td chQc Idn hay nhd la tiiy thudc vao kinh te cua timg gia dinh, sau bQa c6 hp hang ben nha gii se thda thuan thdi gian de tie'n hanh II an hdi.
Ll an hdi (kha cay) thye chit la budi thda thuan vl dd 11 cudi giQa nha trai va nha gai.
Ong md'i cung mdt em be trai khoang 12-13 tudi mang theo ddi ga thiln, 6 - 12 kg thjt Ipn, 2 chai ruau, 10 dng gao nip, tiin bpc trong vai dd, 60 kg gao te din nha gai lam com thit dai hp hang nha gii. Tit ca diu la sd chin hay con sd theo cap ddi, tupng trimg cho IQa ddi trong hdn nhin, vdi y nghla ciu mong cho su vudng trdn ciia ddi vp chdng tre. Khi nha trai mang ll sang, dai dien nha gai ddn nhan va dang len bin thd td tien. Sau dd dai dien nha trai gidi thieu So 327
Thang 9-2011
VAN HOA n o TRUVI^N doan nha trai, tuyen bd Iy dp va mpi cdng viec
tQ dd trd di nha gai trao ddi vdi dai dien cua nha trai. Sau bQa cdm, dai dien hai gia dinh bin bac, thda thuan dd sinh II va thdi gian tiin hanh cac nghi ll tiip theo. Khi vl, nha gai thudng lai qua binh, ga, thjt Ion, mdi thQ mdt nua gpi la tra ginh hoan phuc, viec thda thuan vl 11 vat xua kia dupc gpi la tuc thach cudi.
Tuy timg gia dinh, sd lupng dd sinh II dupe thich se khic nhau. Thye hien viec thach cudi ddi hdi sy tinhj, kheo leo cua dai dien hai ben, vQa lo td't chuyen hdn II cho ddi tre, vQa tranh ty ai va thiet thdi vl minh. Tuy nhien, 11 vat nhiiu hay It, mdt phin phu thudc vao kha nang ddi dap, Qng khiu cua ngudi lam md'i trong 11 hdi, phin khac phu thudc vao kha nang kinh t l ciia gia dinh nhi trai, nhimg ll vat nhit thiit phai cd thjt Ion quay, ga, ruau, 1 day hdng (lam bing gia'y bac, mau dd), trong ngay cudi se dupc dat len ban thd td tien. Ngoai ra, nha gai cung phai chuin bj them mdt day hdng dl quang vao cd chu rl khi vai lay td tien nhi vp, niu trong gia dinh, anh chj em nao lap gia dinh trudc phai dl lai day hdng cho ngudi lap gia dinh sau. Lam nhu vay, ngudi lap gia dinh sau se dupc hudng duyen, may min cua ngudi di trudc va day hdng nay se dupe treo mai tren ban thd, kl ca khi cac con da di liy chdng, Iiy vp hit.
Sau 11 an hdi, coi nhu hai gia dinh chfnh thQc ga con cho nhau va xem nhau la thdng gia, nha trai chuin bj diiu kien vat chit dl td chQc le cudi. Nhung tQ luc nay din II cudi, thdi gian thudng keo dai tQ mdt din ba nam, tham chf lau han. Trong thdi gian chd td chQc ll cudi, vao eic djp tit nguyen dan, rim thing 7, nha trai phai mang ll tdi nhi gai, gpi la tyc seu tit.
Ll cudi la viec quan trpng nhit trong nghi thQc kit hdn. Ngoii y nghla tuc le, nd cdn ham chQa ea y nghla vl mat phap ly. Day la nghi 11 dl cdng ddng lang ban thQa nhan chfnh thQc viec thanh vd thinh chdng cua ddi trai gai. Ll cudi thudng dupe td chQc trong khoang thdi gian tQ thing 8 nam trudc din thing 2 im ljch nam sau. Diy la thdi gian ranh rdi, mua mang da thu hoach xong, lucmg thuc, thye phim ddi
dao, thdi tilt mit me, phu hop vdi hdn II. Theo quan niem truyin thdng, niu td chQc 11 cudi vao thing 3, 4 am Ijch thi ddi trai gii se khd thanh vp chdng. Ngudi Niing Phan Slinh kieng mdt nam khdng dupe ga chdng cho 2 chj em, mdt thing khdng td chQc hai dam cudi, cdn niu td chQc vio hai thing nay thi chi danh cho nhung cd gai da bj nhd nhang.
Ll cudi thudng diin ra 3 ngay d hai ben gia dinh. Thdng thudng ben nha gai td chQc trudc, nha trai td chQc sau, song cung cd nai td chQc cung ngay, niu 11 cudi re ddi (1) thi ngupe lai.
Theo quan niem ciia ngudi Nung Phin Slinh, niu hdm cudi sang sdm cd mua phun, budi chiiu hiing ning thi sau nay ddi trai gai se lam an thuan budm xudi gid; niu cd sim set, viec at se khd khan, nhung diiu rui ro cd thi xay ra ddi vdi hp.
Tai nha trai, khoang 8 9 gid sang, nhQng ngudi trong doan di ddn dau an mac dep, din diu la dng mdi, tiip din la chang rl, 2 phu rl, 1 dng ddn, 1 bi ddn, 4 thanh nien khieng Ipn quay, 1 be trai ganh xdi, 1 be gai ganh ddi ga thiln, 2 con ga ludc, 1 dai lua hdng va 1 manh vai (khoang 2 met) gpi la vai tum khd dl tra cdng cm mang nang de dau cho me cd dau.
Trang phuc cua chu rl va phu rl nhu nhau, khdng khac gi ngay thudng ma chi khic la hp thudng mac bd quin ao mdi nhit, dep nhit, cit may tQ loai vai tdt, dep nhit ma gia dinh ty det hoac mua d cha. Ao cham den, kilu cd cQng, xe ngyc, khuy cai bing day vai, thudng cd 4 tui, dai qui mdng. Quin dupc cit tQ vai den nhudm cham, phin cap la vai khic mau. Diy Iimg lam bing spi vai ben hoac sai du ludn budc sin d eo. Trudc kia nam gidi cung thudng bui td sau gay rdi chit khan den, nhimg din nay thudng mac au phuc va cit tdc ngin. Trudc gid di ddn dau, ngudi ta thudng lim 11 cung td tien, theo tuc le tQ trong nha di ra, khdng ai trong doan ddn dau dupc dim chan vao bac cQa chfnh.
Khi doan nha trai din ndi, nha gai cir mdt ngudi dai dien ra ddn va mdt sd ngudi khic ra phu khieng 11 vat vao nha. Ong thay cung la ngudi diu tien budc chan vao nha cd dau, tiip dd la dng, ba mdi, rdi chd rl, 2 phu rl va nhQng
So 327 Thang 9-2011
VAN HOA NGHg THUAT TROMC MIWC ngudi khieng 11 vat. Tiip theo, dng, ba md'i thdng bao 11 vat nha trai mang din va nha gai md ra kiim tra. Sau dd, nha gai lay dai lua hdng nha trai mang din budc vao ban thd td tien, ddng thdi mang dai lua hdng da dupc chuan bj tQ trudc dl thay cung budc vao ngudi chu rl.
Khi thay cung cham nin len ban thd dl khan, chu re quy trudc ban thd, 2 bdn la 2 phu rl. Luc nay dng, ba md'i rdt 2 chen ruau rdi thdng bao cho nha gii biet gid rude dau, chu rl phai lam ll ra mit va lay ta timg ngudi bac tren ben hp hang nha gai. Lam xong, ai cung mQng tiin cho chu re.
Trang phuc cua cd dau cung dupc cit may tQ vai cham den, ao kilu 5 than cai cue sang nach, than ao dai qua mdng, mep dng tay ao dupc can them miing vai mau xanh khac vdi mau ao.
Chd khuy cai d vat ao phfa trudc cung dupc viln mdt bang vai mau xanh, cd diing, ao ludn di kem vdi thit limg. Quan kilu chan que dung rdng, dng rdng, cap rdng, that bing 1 spi day vai, dng quin thudng dai tdi mit ca chan. Cd dau chft khan den hinh vudng kieu md qua, phu dau cung mac gid'ng cd dau.
Trong 11 cudi, tai nha gai, cac cudc hat xudng (cd lau) giQa cac vj khach va cd dau, chu re diin ra tQ luc nha trai din cho tdi khi ddn cd dau vl nha chdng. Cac dieu hat sii chi diin ra khi khach khQa da cd mat ddng dii trong dam cudi, chu rl va dng, ba md'i la nhQng ngudi phai linh cac ve dd'i dd.
Theo tuc Ie, ngudi dupc mdi de'n dy dam cudi thudng mang theo 2 loai tiin mimg: thQ nha't la tiin dupc ghi vao sd, gia dinh se giao cho mdt ngudi dung ra ghi chep cin than sau nay cdn phuc dap lai; thQ hai la tiin mimg rieng cho cd dau, chu rl khi di mdi khach an triu, hut thud'c, udng rupu, khdng ghi vao sd sach. De td long cam cm hp hang ndi ngoai va khach quy, khi di mdi triu, thud'c, cd dau chu rl cung ed qua bilu, dupc dat tren khay triu thud'c va dua de'n timg ngudi mdt.
Din gid ddn dau, thay cung liy mdt tim vai ra dimg trudc ban thd td tien nha gai dl xin gdi khan (via) cua cd dau vl nha, tim khan dd dupre gip lai va dupc dai dien nha trai mang vl dat
tren ban thd td tien. Khi budc chan xud'ng san, niu la ngudi diu tien lap gia dinh, cd dau phai quang tim vai dd len vai anh chj ciia minh, thi ngudi dd mdi khdng bj xui xeo va sau nay mdi cd thi la'y dupe vp, duac chdng.
Theo phong tuc, hai phu dau cung cd dau vl nha chdng. Cd dau mang theo mdt hdm gd dung quin ao, mdt bd im chen, mdt phfch nudc, mdt chau rua mat, mdt chau rua chan, mdt chile chan, mdt chile man, xoong, ndi va toan bd sd II vat ma nha trai da dua tiin cho nha gai sim. Ngoai ra, cd dau cdn phai mang theo mdt ft khan mat dl khi vl den nha chdng con bieu dng ndi, dng bac, dng chu chdng.
Tren dudng vl nha chdng, niu gap dam cudi di ngupe chiiu thi 2 cd dau thudng ddi khan hoac non, dep cho nhau. Khi vl din nha chdng, cd dau phai chd din gid td't mdi dupe budc vao nha, sau khi thye hidn mdt so nghi II thanh sach. Luc nay, trudc cua nha trai da dupc thay cung dat sin mdt chau nudc trong dd cd m6t canh la xanh, khi cd dau dang chuan bj budc chan vao nha, thay mo cim canh la phat nhe vai gipt nudc vao chan cd dau, y mud'n xua di moi dieu khdng td't d ngudi cd dau khi budc chan vao nha chdng. Sau khi da dupc mdi vao nha, cd dau cung phai thye hien cic thu tuc nhu chang rl da lam d nha cd dau, sau dd cd dau cung chu rl di vai lay cha me, chu, bac ben nha chdng.
Ll cudi kit thue khi trdi da td'i mudn, doan khach den dy cung da ra vl va doan nha gai la nhQng ngudi ra vl sau cung trong ngay, duy chi ed 2 phu dau d lai ngu vdi cd dau dem diu tien tai nha chdng. Trudc khi cd dau vao hudng, thay mo se lam II trai chiiu va tQ dd trd di khdng ai dupc phep vao hudng cd dau nQa, khi dam cudi kit thuc, ddi tre da thanh vp chdng va dng, ba md'i cung hoan thanh nhiem vu.
Ll lai mat (hdi Idi) dupre tiin hanh sau 16 cudi 3 ngay, ddi vd chdng tre phai dem ddi ga trdng, 2kg thjt Ipn, 3 - 4 1ft ruau, xdi, che thudc vl tham gia dinh bd me vp, chang rl chi d lai nha vp mdt ngiy, sau dd dua cd dau quay vl nha minh, di cam cm dng, ba md'i. Ddi vd chdng mang din nha dng, ba mdi 1 kg thjt Ipn, x6i.
^ S d ' 3 2 7 Thang 9-2011
VAN HQA GO TRUYI^N tiin, 1 chile khan mat va 1 ddi dep, nhan dng bi
mdi lam bd me nudi. Ong, ba mdi lam vai mam Cdm mdi hp hang ben nhi minh din dy.
Sau ngay nay, cd dau vl sdng cung bd me de trong vai nam diu vi chi vl nha chdng vai ngiy trong nhQng djp II tit, thu hoach mua mang.
Mdi lin nhu thi, chdng hoac anh em hp hang ben chdng dfch than sang ddn cd dau. Chi khi nao sip sinh con diu Idng (cd thai khoang 7 thing), cd dau mdi vl d hin nha chdng. Hinh thQc cu tru ben nha ngoai trong thdi gian diu mdi cudi la tap tuc truyin thd'ng, la nguyen tic kha quan trpng trong hdn nhan ciia ngudi Nung Phan Slinh, thye t l la dl ngudi me cd thdi gian day dd, ehi bao con gai cich thQc lam vp, cham sdc thai nhi va nudi day con cai. Mat khac, day cung la thdi gian cham sdc cha me, nhu mdt phin bao hiiu, tra nghla cdng sinh thanh, dudng due, ddng thdi cha me cung cd quang thdi gian chuin bj tam ly xa con gai, dd bj hing hut trong cudc sd'ng.
Trong trudng hdp gia dinh nha gai neo don, thie'u nhan lye hoac cd con trai nhung cdn nhd thi se lam II re ddi (khiii sinh) gid'ng nhu nghi thQc mdt dim cudi binh thudng va ngudi con rl nay phai vii lay td tien, bao cho td tien bie't ring tQ nay gia dinh cd them thanh vien mdi.
Ben canh dd, 11 cudi rl ddi, nha gai lo tit ca chi phf cho dim cudi. Sau khi cudi, chang trai d rl phai ddi sang hp vp. Kl tQ khi thay mo lam ll xong thi chang rl da trd thanh mdt thanh vien, mdt ngudi con trai trong gia dinh nha vp. TQ dd trd di, chang rl ddi phai cd nhiem vu quan xuyIn cdng viec trong gia dinh nha vp, cham sdc bd me vp nhu bd' me minh, phai thd hp nha vp, con cii se mang hp me. Sau khi bd me vp qua ddi, ngudi con rl dupc thQa hudng tai san nhu mdt ngudi con trai.
Trudc day, da the phd biin trong xa hdi ngudi Nung Phan Slinh, dd thudng la nhung trudng hdp khdng cd con trai hay ngudi vp khdng cd kha nang sinh de. Niu vi hai kha nang dd, ngudi vp ca phai cudi vp Ie cho chdng va chip nhan cung chung sdng vdi ngudi vp le.
NhQng nam trd lai day, cic trudng hop Iiy vp le dl sinh con trai khdng dupc sy ung hd eiia phip
luat va edng ddng, song nguyen vpng phai cd con trai dl nd'i ddi tdng dudng lam cho hien tuong da the chua hoan toan chim diit.
TQ xua din nay, hanh vi ngoai tinh bj cdng ddng thdn ban che cudi vi len an manh me, ngudi ngoai tinh phai chju nhiiu hinh phat khit khe. Niu cd thai thi chang trai chua vp, cd gai chua chdng phai kit hdn vdi nhau, ngudi vp ngoai tinh se bj ca lang che cudi va bj dudi khdi nha chdng. Da sd trudng hop phai bdi thudng tai san cho nha chdng (chi phf ma hp bd ra dl cudi), ngudi chdng ngoai tinh thi phai ndp phat ft nha't mdt con trau va mdt ft tiin bdi thudng danh dy cho nha gai.
Ngudi Nung Phan Slinh cho phep phu nQ tai gia va dan dng lay vp ke. Trudng hpp ngudi chdng gap riii ro qua ddi, ngudi vp vin d lai cham sdc bd me chdng, con cai mdt thdi gian, sau ba nam hit tang cd thi di lay chdng khac.
Niu cd con thi dl lai cho bd me chdng nudi hoac mang theo, tai san cua ngudi chdng qua cd do anh em ben chdng quan Iy, ra khdi nha chi dupc mang theo con va dd dac ca nhan. Trudng hpp ngudi dan dng gda vp cung chi dupc Iiy vp kikhi da hit tang vp ba nam. Ngudi vp kl nay thudng la ngudi dan ba da cd mdt ddi chdng, chi phf cho dam cudi khdng ton kem lim va ngudi de'n dy dam cudi thudng la anh em hp hang, than thudc cua hai ben gia dinh.
Cd thi ndi, hdn nhan ciia ngudi Nung Phan Slinh thi hien rd cac dac trung van hda tdc ngudi qua nguyen tic hdn nhan, nghi thQc cudi xin. Hien nay, cic nghi ll va hinh thQc trong hdn nhan da giam mdt each dang kl, dac biet la dd'i vdi nhQng ngudi dang sd'ng d thj tran. Tuy nhien, dd'i vdi nhimg cu dan d vung sau, vung xa thi quan niem trong hdn nhan vin cdn mang dam chit truyin thd'ng •
L.M.A
1. Re dcri la quan ni6m va each thu'c to chiic \h cudi ciia ngucri Niing Phan Slinh cho nhirng gia dinh nha gai khdng CO con trai. Trucmg hop nay nha trai se \.6 chiic an trudc, nha gai an .sau. Sau do nha gai sang don re ddi \i 6 r6. Ngucri con r^ nay cung dugc hucmg toan b6 quy^n thira k6 tM san khi bd' me vg qua dcri.
Thang 9-2011 S o ' 3 2 7 | |