Qudn ly Tdi nguyen rimg & Moi tru&ng
\h' fGHIEN ClfU XAY DITNG BAN DO PHAN BO RlfNG THEO NGUY CO CHAY TAI TINH DAK LAK
Tran Le Kieu Oanh', Le Sy Doanh^
La Nguyen Khang^ Mai Ngoc Som'*, Nguyen Thanh Tra*
''^'^Truong Dai hpc Lam nghiep '''^Chi cue Kiem lam DdkLdk T O M T A T
Dak L5k la mot trong nhCtag tinh co di^n tich rimg va dat lam nghiep chilm ty le 1dm so vdi t6ng di?n tich tu nhien. Dak LSk cung la mpt trong nhiing tinh c6 nguy ca chay rimg a cap cue ky nguy hiem. Tren dia ban tinh CO khoang 300.000 ha rimg trong diim dl chay, tjp trung chu yeu a dia ban huyen Buon Don, Ea Slip, L5k, Ea H'leo... Ket qua nghien ciru cho thay cho thay, tong dien tich rimg co nguy co chay cao (rat nguy hiem) tren dia ban tinh Dak LSk la 211.012,5 ha; tdng dien ti'ch rimg co nguy ca chay trung binh (nguy hiem) la 146.182,1 ha va tong dien tich riing co nguy ca chay thap (It nguy hiim) la 248.735,8 ha. Nhu vay, xet tren quy mo toan tinh tong dien ti'ch rimg co nguy ca chay a miic rit nguy hiim va nguy hiem cua tinh D5k Lak chilm khoang 60%.
Tir khoa: Chay rirng. Dak Lak, nguy co' chay rirng, tr^ng thai rimg.
I. DAT VAN DE
Rimg la tai nguyen v6 cimg quy bau va co gia tri to Ion nhieu mat doi voi nen kinh ti ciia dat nuac. Viec quan ly bao ve va phat trien von rtmg la trach nhiem va nghia vu ciia cac cip, cac nganh va ciia toan xa hoi.
Nhung nam gan day rtmg tu nhien nuac ta noi chung, rimg tren dia ban tinh DSk Lak noi rieng, khong nhung hi suy giam v^ s6 luang ma chat lugmg cung bi giam siit do viec chat pha rimg lam nuong ray, khai thac rimg bira bai khong theo quy hosich, nan chay rimg thuang xuyen xay ra da din din tinh trang dien tich rimg bi thu hep, tnih trang han han, lii lut thuang xuyen xay ra anh huomg rit Ian den dien tich rimg.
Sau khi chia tach tinh, dien tich dit eo rtmg ciia Dak Lik la 608.886,2 ha, trong do rimg tu nhien la 594.488,9 ha, rimg tr6ng la 14.397,3 ha. Rimg Dik Lik duac phan hi diu khip a cac huyen trong tinh, dac biet la hanh lang bien giai ciia tmh giap Campuchia. Rimg Dik Lak phong phii va da dang, thuang co kit ciu 3 tang: cay gS, co tac dung phong ho cao; co nhieu loai cay dac san vira co gia tri kmh ti, vira CO gia tri khoa hoc; phan b6 trong diiu kien lap dia thuan lai, nen rimg tai sinh co mat do kha 1dm. Do do rimg co vai tro quan trong
trong phong chong xoi mon dit, diiu tiet ngu6n nude va han che thien tai. Rimg va dit lam nghiep co vi tri quan trong trong qua hinh phat trien kinh te xa hoi ciia tinh.
Dak Lak ciing la mot trong nhung tinh co nguy ca chay rimg a cap cue ky nguy hiem.
Tren dia ban tmh co khoang 300.000 ha rimg trong diem de chay, tap trung chii yiu a dia ban huyen Buon Don, Ea Slip, Lik, Ea H'leo... Theo Cue Thong ke, 6 thang diu nam 2015 dien tich rimg bi chay a Dik Lik la 176 ha. Vu chay rimg tai huyen Lik vao thang 4 - 2015 khien 2 ngudi dan thiet mang va thieu rui 20 ha rimg. Mua kho 2014-2015 toan tinh xay ra 5 vu chay rimg, tang ca vi s6 vu, quy mo va mtrc do thiet hai so vdi cung ky nam 2013- 2014. Da CO nghien ciiu trudc do v^ viec phan loai rimg theo nguy ca chay tai tinh Dik Lik.
Tuy nhien chua co nghien cuu nao sii dung kit qua kiim ke rimg vao viec xay dung ban d6 phan vimg theo nguy ca chay tai tinh D i k Lik.
II. DOI TLTONG, PHAM VI VA PHLTONG PHAP NGHIEN C U t l
2.1. Doi tirong nghien cihi
Nhirng dac diem lien quan din nguy ca chay cua eac trang thai rimg co phan bd tren dia ban tinh Dik Lik.
2.2. Pham vi nghiSn cihi
Ve khong gian: Nghien ciiu duac thuc hien tren dia ban tinh Dak Lak.
- vi thai gian: Nam 2014-2015.
2.3. Phu-orng phap nghien cihi
Phuang phap nghien ciiu dac diem phan bd cac trang thai rimg: Su dung phan mem Mapinfo dl chong xep cac Idp ban do: Hien trang rimg, ban dd dia hinh, ban dd hanh chinh tir do phan tich thdng ke dac diem phan bd cua eac trang thai rimg theo dom vi hanh chinh.
Phuang phap dieu tra xac dinh dac diem hien trang rimg: Dieu tra dac diem hien trang rimg duac thuc hien tren 54 d tieu chuan (OTC) (l.OOOm^/d) phan bd dSu tten cac frang thai rimg bao gdm: 10 OTC rimg la rong thudng xanh, 10 OTC rimg la rong nmg la, 10 OTC rung la rong niia rung la, 4 OTC rimg la kim, 2 OTC rimg la rong la kun, 4 OTC rimg tre nua, 4 OTC rimg hon giao gd - tre niia, 6 OTC rimg trong, 2 OTC dit trdng cd cay gd tai sinh va 2 OTC dat trdng cay bui;
- Phuang phap xac dinh khdi lugmg vat lieu chay khd, tuoi: Khdi lugmg vat Heu chay timg loai dugrc dieu tra bang each can vat lieu tuoi, khd rieng re tren 25 d dang ban cd dien tich Im'^. Trong do 9 trang thai rimg tu nhien va 2 trang thai dat chua cd riing mdi trang thai 2 d, rieng trang thai rimg trdng dieu tra 7 d (rimg
Bang 1. Phan bo rirng tren dia ban
Qudn ly Tdi nguyen riimg & Moi tru&ng trdng thdng 3 d, rimg trdng bach dan 2 d va rimg trdng keo 2 d).
- Do im vat lieu chay dugrc xac dinh thdng qua thu thap cac mlu vat lieu chay dudi tan cac rimg tai thdi diem 13 gid trong nhiing ngay cd thdi tiet diin hinh (7 ngay lien tiip khdng mua). Cac mlu do am dugrc bao quan trong tiii nilon 2 lap va dua ve phan tich tai Phdng Phan tich mdi trudng - Trudng Dai hoc Lam nghiep.
- Phuomg phap phan loai rimg theo nguy ca chay: Sir dung phan tich da tieu chuan. Cac tieu chi dugrc sti dimg di phan tich va xep hang cac loai rimg theo nguy ca chay bao gdm: khdi lugmg tham khd, do am tham khd dudi rimg liic 13 gid va khdi lugmg tham tuoi, cay bui dudi cac trang thai rimg. Sii dung phuang phap chi sd hieu qua canh tac ECT (Nijikam, 1982) de xep hang cac trang thai rimg theo nguy ca chay.
Xay dung ban dd phan bd cac trang thai rimg theo nguy ca chay: Ban dd dugrc xay dung tren ca sd ban dd hien trang rimg cap nhat nam 2015 va cip nguy ca chay ciia cac trang thai rimg vdi su hd trgr cua phan mem Mapinfo.
III. KET QUA VA THAO LUAN
3.1. Nghien cihi dac diem phan bo cua cac trang thai rimg tinh DSlc Lak
Dac diem phan bd ciia cac trang thai rimg tai Dik Lik tren dia ban cac huyen, thi xa duac thdng ke qua bang sau.
cic huyen, thi cua tinh Dak Lal(
TT Huyen Dien tich rimg (ha)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Buon Ho Krong Biik CuKuin Buon Ma Thuot Krong Pac Krong A Na Cu M'gar Krong Nang EaKar Ea H'leo Krong Bong M'Drak Lak EaSijp Buon Don
Tong (ha)
43,7 262,7 796,7 1,133,8 2.540,6 4.134,8 8.014,6 8.401,1 32.622,5 44.805,3 70.868,8 71.504,8 84.166,6 90.674,4 107.469,3 527.439,8 TAP CHI KHOA HOC VA CONG NGHE LAM NGHIEP SO 6-2016 83
Qudn ty Tdi nguyen rung & Moi tru&ng So Ueu thong ke cho thiy, phan Idn dien tich rimg hien nay cua tinh Dak Lik hien nay tap trung tren dia ban 7 huyen chinh: Budn Ddn vdi 107.469,3 ha; Ea Slip vdi 90.674,4 ha:
Lak vdi 84.166,6 ha; M'Drak vdi 71.504,8 ha Krdng Bong vdi 70.868,8 ha; Ea H'leo vdi 44.805,3 ha; Ea Kar vdi 32.622,5 ha.
Theo sd lieu thdng ke ciia Chi cue Kiim lam tmh Dik Lak va ket qua tham van ngudi
Bang 2. Phan bo cac kieu riimg co nguy cor chay cao tren dia ban tinh D^k Lak
dan va chinh quyen dia phuang cho thay kieu rimg la rong thudng xanh hiu nhu khdng xay ra chay, nguy ca chay kiSu rimg nay thap. Cdn cac kieu rimg cd nguy ca chay cao va thudng xuyen xay ra chay la: rimg niia rung la, rtmg rung la, rimg hdn giao tre niia, rimg trdng. So lieu thdng ke phan bd ciia cac trang thai rimg cd nguy ca chay cao dugrc the hien qtxa bang 2.
TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Phan loai Buon Don Buon Ho Buon Ma Thuot CuKuin Cu M'gar Ea H'leo EaKar EaSiip Krong A Na Krong Bong ICrong Biik Krong Nang Krong Pac Lak M'Drak
Tong (ha)
Rirng hon giao go -
tre nira 45,1
2,2 147,4 143,1 320,4 2,700,8 0,4 5.327,8 970,3 9.657,4
Riimg bon giao tre n u a - g o 1,7
6,7 0,3 8,3 49,3
65,5 7,6 139,4
Rimg Rime tre ,
nira rung nira
la 0,8
0,4 11,8 56,5 35,3 405,1
41,8 4.322,6 281,5 5.155,7
94,3
64,1 2.588,2 76,9 690,8
3,3 Rimg rung la 99.314,5
2,8 6.855,1 17.355,9 121,4 76.583.9
2,2
52,5 3.517,7 200.288,2
Rimg trong go
270,5 43,7 426,3 110,6 359,2 3.011,0 2.641,3 2.123,1 205,0 636,9 215,1 2.308,2 1.683,0 4.738,2 6.558,3 25.330,3
Rimg trong Idiac 69,2 428,0 444,0 1,8 2.858,1 143,5 491,4 1.399,4 270,9 44,5 148,9 4,8 6.304,4
Tong (ha) 99.796,1 43,7 857,0 554,6 7.280,1 25.815,7 3.149,0 80.089,1 1.968,4 4.063,0 217.4 2.353,1 1.873,6 14.509,9 7.822,4
Hai huyen cd dien tich rimg cd nguy ca chay cao tap trung nhieu nhat la Budn Ddn va Ea Slip, day ciing la hai vimg trgng diem chay rimg cua tinh Dak Lak trong nhieu nam qua, ben canh nhiing nguyen nhan ve dac diem cau tnic vat lieu chay ciia cac trang thai rimg d hai khu vuc nay thi dac diem dan sinh kinh ti, tap quan eanh tac va dieu kien khi hau tu nhien thudng xuyen khd han keo dai eiing gdp phin quan trgng lam cho nguy ca chay rimg tai hai khu vuc nay la cao hom han so vdi cac huyen, thi khac tren dia ban tinh.
Tdng dien tich rimg nira rung la va rung la ciia huyen Budn Ddn la 99.408,7 ha; huyen Ea
Nguon: Thong ke tic Chi cue Kiem 1dm Dak Lak, 2015 Slip CO 77.274,7 ha nhu vay tdng hai huyen chiem 86.69% tdng dien tich rimg khgp ciia ea tinh Dik Lik.
Phan tich sd lieu ve hien trang rimg ciia tinh Dak Lik cho thay, tdng dien tich dat cd rimg va da trdng rimg ciia tinh la 527.439,8 ha tap tnmg phan Idn tren dia ban 7 huyen Budn Don vdi 107.469,3 ha; Ea Slip vdi 90.674,4 ha; Lak vdi 84.166,6 ha; M'Drak vdi 71.504,8 ha;
Krdng Bong vdi 70.868,8 ha; Ea H'leo vdi 44.805,3 ha; Ea Kar vdi 32.622,5 ha. Trong dd, tdng dien ti'eh rimg nua rung la va rung la cua huyen Budn Ddn la 99.408,7 ha; huyen Ea Slip cd 77.274,7 ha nhu vay tdng hai huyen chiem
86,69% tdng dien tich rimg khgp (rimg cd nguy ca chay cao) cua ca tinh Dik Lik. Tdng dien tich rimg trdng va dit da trong rimg cua ca tmh Dik Lik la 52.360,5 ha.
3.2. Nghien cihi dac diim lien quan den nguy cor chay cua cac trang thai rirng tinh Dik L^k
Dac diem lien quan den nguy ca chay cua cac trang thai rimg duac hieu la nhung dac diem chi phdi hoan canh tieu khi hau rimg, khdi lugmg va phan bd vat Ueu chay dudi rimg.
De xac dinh dac diem lien quan den nguy ca
Qudn ly Tdi nguyen rirng & Moi tru&ng
chay ciia cac trang thai rimg de tai da thiet lap 54 d tieu chuan (OTC) dien hinh d nhumg trang thai rimg cd dien tich Idn tai cac vimg trgng diem chay rimg (Ea Sup, M'Drak, Ea H'leo, Budn Ddn, Krdng Bong), thu thap cac thdng tin ve cau tnic riing va khdi luang, do am vat lieu chay dudi tan rimg vao thdi diem 13 gid.
J.2.J. Bac diem cau true binb thai tang eay cao val&p eaybuitbam turn diroi rimg
Ket qua dieu tra dac diem ciu tnic ting cay cao va Idp cay bui tham tuoi dugrc tdng hop d bang 3.
Bang 3. Dac diem cau true cac trang thai rirng chinh tinh D i k LSk
T T T£n trang thai rimg va dat khong co rimg (LDLR)
Tang cay cao Ciy bui
tham tinri Hvn
(m) 15 13 11 9 9.5 12 14 13 8.4 6.6 6.2 9.6 14 13 8.4 8.6 9.1 11 20 16 18 17 16
D13 Ngo (cm) (cay/ba)
35,5 28,4 24,5 15,6 12,8 23,4
25,8 21,4 9,5 9,8 10,6 15,4
30,5 27,3 10,9 13,2 9,2 18.2
34.4 23.6 29 28.5 19.5
440 515 390 295 415 411 560 640 1460 640 580 776 490 440 1180
650 800 712 326 436 381 430 515
Hvntn D13tn Ntn TC Htb CP (m) (cm) (cay/ha) (%) (m) (%) 1. Rimg tiT nhien la rong thiromg xanh
1 Rimg g6 tir nhien mii dat LRTX giau 2 Rimg go tu nhien niii dat LRTX TB 3 Rimg g6 tir nhien mii dat LRTX ngheo 4 Rimg go tu nhien mii dit LRTX ngheo kiet 5 Rimg g6 tit nhien mii dit LRTX phuc h6i
Rimg la rong thuang xanh 2. Rimg la rpng rung la
6 Rimg g6 tir nhien mii dat LRRL giau 7 Rimg g6 tirnhien mii dit LRRL TB 8 Rimg go tir nhien niii dit LRRL ngheo 9 Rimg g6 tir nhien mii dit LRRL ngheo kiet 10 Rimg go tu nhien mii dit LRRL phuc h6i
Rimg la rong rung la 3. Rimg la rong nira rung la 11 Rimg g6 tu nhien niii dit LRNRL giau 12 Rvmg g6 tu nhien mii dit LRNRL TB 13 Rimg g6 tu nhien niii dit LRNRL ngheo 14 Rimg g6 tu nhien mii dit LRNRL ngheo kiet 15 Rimg gS tu nhien mii dit LRNRL phuc h6i
Rimg la rong niia rung la 4. Rimg la kim
16 Rimg go tu nhien mii dat LK giau 17 Rimg go tu nhien mii dat LK TB
Rimg la kim
5. Rimg la rong la kim
18 Rimg go tu nhien mii dat LRLK giau 19 Rimg gS tu nhien mii dat LRLK TB
0,74 0,69 0,5 0,37 0,42 0,54
0,61 0,39 0,24 0,24 0,11 0,32
0,64 0,57 0,52 0,32 0,37 0,48
0,65 0,6 0,63
0,71 0,62
1,1 51 1,2 62 1,7 66 1,8 71 1,5 68 1,4 63.6
0,8 57 0,7 34 0,9 27 0,6 60 0,4 53 0,7 46.2
1,2 45 1 57 0,8 65
1,3 52 1,6 60 1,2 55,8
1.4 67 1,7 60 1,6 63,5
0.9 53 1.1 61
TAP CHI KHOA HOC VA CONG NGHE LAM NGHIEP SO 6-2016
85
Qudn ly Tdi nguyen rimg & Moi tru&ng
TT Ten trang thai rung va dat khong co rirng (LDLR)
Tang cay cao
Cay bui tham tiroi
Rung la rong la kim 7, Rimg tre nira 20 Rimg nOra tu nhien mii dat
Rimg tre niia
8, Rimg hon giao go vii tre nira 21 Rimg hon giao G-TN tu nhien mii dat 22 Rimg h6n giao TN-G tu nhien niii dat
Rimg hon giao go va tre niia 9, Rimg trong
23 Rimg Keo 24 Rimg Bach dan 25 Rimg Thong
Rimg trong
10, C6 cay go tai sinh 26 Dat CO cay go tai sinh niii dat
Dat CO cay go tai sinh nui dat 11, Dat trong cay bui 27 Dat trong mii dat
Dat trong cay bui
Hvn D13 Ngo Hvntn D1.3tn Ntn TC Htb CP (m) (cm) (cay/ha) (m) (cm) (cay/ha) (%) (m) (%)
U 24 472.5 0,67 1 57
13 11 12 11 14 14 13 3,3 3,3 3,3 3,3
24,4 18,9 21,7
10,9 12 21,5 14,8
4,8 4,8 4,6 4,6
372 193 282,5
1950 1435 842 1409
540 540 556 556
11.9 11,9
9,3 11,3 10,3
6.1 6,1 5,5 6,4 5,95
11250 11250
6580 9230 7905
0,72 0,72
0,66 0,71 0,69
0,77 0,61 0,68 0,69
1,1 51 1,1 51
1,2 55 0,7 41 1,0 48
0,8 30 0,7 29,5 0,5 37 0,7 32,2
1,6 68 1,6 68
0,7 79 0,7 79
Phan tich sd lieu ve dac diem cau tnic cac trang thai rimg cho phep di den mgt sd nhan xet sau.
+ Kich thudc cay rimg d trang thai rimg la kim va la rong la kim la Idn nhat vdi dudng kinh binh quan dat 29 cm va 24 cm, chilu cao binh quan dat 18 m va 16 m; tiep theo la trang thai rimg tu nhien la rong thudng xanh vdi dudng kinh bmh quan dat 23,4 cm va chilu cao binh quan dat xap xi 12 m. Trang thai rimg mng la va nira rung la, dudng kinh binh quan chi dat 15,4 cm va 18,2 cm, chilu cao binh quan chi dat 9,6 m va 11 m. Trang thai rirng trong la trang thai co dudng kinh va chilu cao trung binh nhd nhat lin lugt dat 14,8 cm va 13 m.
+ Do tan che ciia rimg rung la, nira rung la thap nhit cd gia tri lin lugt la 0,32 va 0,48.
Trong khi d cac trang thai rimg khac thudng co do tan che dao dgng trong khoang tir 0,5 den xap xi 0,8. Day la mgt trong nhimg yeu td lam tang lugng hue xa va miic dd khd han dudi cac trang thai rimg rung la, niia rung la.
+ Ty le che phii ciia cay bui tham tuoi a rimg trdng la it nhat, trung binh chi dat 32,2%.
Cac trang thai rimg khac deu cd ty le che phii cua tham tuoi cay bui Idn hom, xap xi tir 40%
trd len. Do che phii cua cay bui tham tuai cao nhat d trang thai rimg tu nhien la rong thudng xanh, dat 63,3%, cimg vdi do tan che cao la hai nhan td gdp phan lam cho do am vat lieu chay dudi rimg dat 15,0% cao nhat trong cac trang thai rimg nghien ciiu. Ty le che phii ciia cay bui tham tuai d rimg trong thip cd lien quan den tinh trang phat dgn trong qua trinh cham soc va do tan che cao cua rimg trdng.
Qudn ly Tdi nguyen rimg & Moi tru&ng
Mot so trang thai rimg chinh tinh Dak Lak 3.2.2. Dac diem cua vat lieu cbay lien
quan den nguy cff chay dv&i cac trang thai rung nghien cuu
Lugng tham khd dudi rimg la kim, rung tre niia, hdn giao gd va tre niia, rimg la rong la kim va rimg la rong thudng xanh cd khdi lugng Idn nhit, dat trung bmli khoang 10 tan/ha. Lugng tham khd nhiiu nhit la dudi cac trang thai rimg la kim dat khoang 12 tin/ha, dac diem nay cd lien quan din lugmg tinh diu trong Idp tham khd lam cho tdc do phan hiiy vat Ueu chay dudi cac trang thai rimg nay cham hon han so vdi cac trang thai rimg khac.
Lugmg tham tuai dudi rimg khdng Idn, d
da sd cac trang thai rimg deu dudi 4 tin/ha, chi cac trang thai rimg la rong thudng xanh la cd lugng tham tugi tuomg ddi Idn khoang 8 tan/ha. Lugng tham tuai d cac trang thai rimg rung la va niia rung la chi khoang 1,5 tin/ha.
Dieu nay cd lien quan den tinh trang khd han va do tan che cao cua rimg. Tuy nhien, do am vat lieu ciia tham tuoi dudi cac loai rimg khac nhau ro ret. Trong khi d rimg thudng xanh, rimg tre niia va rung ban thudng xanh do i m lap tham tuoi ludn vugt qua 150 den 200%, thi d rimg khgp do am tham tuoi ludn thip hom 50%. Phan Idn chiing la cac loai hoa thao dang d trang thai bi khd heo, de dang bat lira va gay chay nhu vat lieu khd.
TAP CHi KHOA HOC VA CONG NGHE LAM NGHIEP SO 6-2016 87
Qudn ly Tdi nguyen rimg & Moi trucmg Tham khd phan bd tuang ddi deu tren mat dit, d cac trang thai rtmg ty le che phii cua tham khd diu khoang 80%. Day la diiu kien di duy tri su Ian tran ciia liia khi xay ra chay rimg.
- Do im vat Ueu chay dudi rimg dao ddng Idn. Dudi rimg thudng xanh, rimg hon giao gd va rimg la rong la kim do i m vat Ueu chay xap xi 13 - 1 5 % trong miia chay. Do i m vat lieu chay dudi rimg ning la va niia rung la dat gia tri thip nhit chiing xi xip xi 8 - 9%. Diiu nay cd Uen quan din tinh trang khd ndng do d nhiing dia hinh thip va do tan che thap cua cac trang thai rimg nay.
3.3. Nghien cihi phan lo?i cac trang thdi rung theo nguy cff chay tren dja ban tinh D i k L i k
Phan tich nguy ca chay ddi vdi cac trang thai rimg d tren dia ban tinh Dik Lik, nghien ciiu da can cii ddng thdi vao khdi lugng tham khd, khdi lugmg tham tuoi va dd i m ciia tham khd d l phan loai cac trang thai rimg khac nhau theo nguy co chay. Day la ba yiu td quyet dinh nhit din kha nang ben liia va hmh thanh dam chay khdi diu, hay ndi each khac, chiing la 3 yiu td quylt dinh nhit den nguy ca chay rimg.
Kit qua thdng ke dac diim ciia khdi lugmg tham khd, tham tuai va do am vat Ugu cho cac trang thai rimg dugc trinh bay d bang 4.
Bang 4. Dac diim cua khdi Ivgng tham kho, tham tutri va do §m vat lieu chay cua cac trang thai rimg tinh Dik Lik
TT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ten trang thai rirng va dat Idiong co rung (LDLR)
Rimg tu nhien la rong thudng Rimg la rong rung la Rimg la rong nira rung la Rung la kim
Rimg la rong la kim Rimg tre niia
Rimg hdn giao gd va tre niia Rimg trdng
Dat cd cay gd tai sinh niii dat Dat trdng cay bui
xanh
Khdi luOTig V L C (kg/ha) Mtk (kg/ha)
9.040 9.274 9.742 12.040 9.410 10.350 9.620 8.500 5.500 3.950
W13 (%) 15,0 8,5 9,2 11.9 13.0 12,7 13,1 11,3 13,1 12,9
Mtt (kg/ha) 7.820 1.479 1.552 1.140 2.241 3.250 2.922 1.966 3.100 1.940 can cii vao sd lieu d bang 4 tac gia xac dinh
chi sd fy va chi sd Ect ling vdi tung yeu td va timg trang thai rimg theo cdng thuc trinh bay d
phan phuomg phap xii ly sd lieu, ket qua trinh bay d bang 5.
Bang 5. Chi so fij va chi so Ect cho timg yen to va tung trang thai rung TT
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Ten trang thai rimg va dat rimg (LDLR) Rirng tu nhien la rong thudng Dit CO cay g6 tai sinh nui dit Dat trong cay bui
Rimg hon giao go va tre niia Rimg tre niia
Rimg la rong la kim Rimg trong
Rimg la rong niia rung la Rimg la rong rvmg la Rimg la kim
khong CO xanh
F,k
0,75 0,46 0,33 0,80 0,86 0,78 0,71 0,81 0,77 1,00
Fu F„
0,00 0,12 0,14 0,13 0,15 0,13 0,25 0,39 0,43 0,21
Ft, 0,00 0,60 0,75 0,63 0,58 0,71 0,75 0,80 0,81 0,85
ECT 0,75 1,18 1,22 1,55 1,60 1,63 1,70 2,00 2,01 2,06
Qudn ly Tdi nguyen rung & Moi tru&ng cac trang thai riing thanh 3 cap theo miic nguy hiem vdi lua nhu bang 6.
Phan tich so lieu d bang tren va iham khao y kien cua cac chuyen gia de tai da can cu vao pham vi bien dong cua chi so Ect de phan chia
Bang 6. Phan cap nguy cor chay cho cac trang thai rang tinh Dik L i k T T Cip ngny Ten cap nguy Gia tri cua chi so
cor chay cor chay Ect
Ten trang thai rirng va dat khong CO rbng (LDLR) I
n
m
It nguv hiem
Nauv hiem
Rat nsuv hiem
0 < = E c t < l
l < = E c t < 2
Ect=>2
Rung tu nhien la rong thudng xanh Dit CO cay ^ tai sinh mii dit Dit trong cay bui
Rang hon giao go va tre niia Riing tie niia
Rung la rong la kim Rung trdng
Rimg la idng nua nmg la Rung la r&ig rung la Rung la kim
3.4. Xay dung ban do phan bo rang tfaeo cho toan tinh Dak Lik va cac huyen tren dia nguy cor chay tinh D i k L i k ban tinh vdi muc tieu gdp phin nang cao hieu Vdi ket qua phan loai cac trang thai rimg qua cua cdng tac phdng chay chira chay rimg theo nguy co chay d bang 7, tien hanh xay toan tinh.
dimg ban dd phan bd rimg theo nguy co chay
Bang 7. Phin bo rrmg theo ngny cor chiy tren dBa bin cic hnyen tinh Dik Lik
... . Dien dch rirng theo nguv ca chav (ha) i TT Huj'en 1^—'- -. ^^ = : Tons cong (ha)
Cap I C i p H C i p i n - s - " s ^ ^ i BudnDdn 7.143,6 2.893,1 99.408.2 109.444,9 2 BuonHd 0 45.5 0 45,5 3 Buon Ma Thuot 2"2.6 1.265.5 2,8 1.541,0 4 CuKuin 0 3 1.341,6 0 1.341,8 5 Cu M'gar 4-0.7 2.062,6 6.919,1 9.452,4 6 EaHleo 1.12-.5 21.929,4 19.943.7 54.000,6 7 EaKar 28.619.6 11.748,9 198.3 40.566,8 8 EaSiip •'.4S5.1 26.038.5 77.2'5.9 110.799,5 9 Krong A Na 2.00-,9 5.169,4 0 7.177.3 10 KrongBong 64.035.4 11.16M 2.155.9 77.356.4 11 Krong BiJk 0,3 "94.9 2.2 "9:^.5 12 Krong Nang 5.-40.5 5.^0.4 0 11.380,9 13 Krong pic 3,6 :-.i9'.2 0 3.900,8 14 Lak 63.S53.4 2-.953.1 5.108,4 93.914.9 15 MDrik 56.9-5.2 2-.:34.9 0 S4.210,l Toan tmh 248.735.8 146.182.1 211.012.5 605.9303 Sd heu cho thay. tdng dien n'ch rimg cd lah Dik Lik la 211.012.5 ha; :6ng dien tich ngu\- ca chay cao (rat nguy hiem) tren dia ban rimg co nguy ca chay trung binh fnguv hiem)
TAP cm KHOA HOC VA CONG NGHE L.\M NGHIEP SO 6-2016 89
Qudn ly Tdi nguyen rirng & Moi tru&ng
la 146.182,1 ha va tong dien tich rimg cd nguy tich rirng cd nguy ca chay d miic rat nguy ca chay thap (It nguy hiem) la 248.735,8 ha. hiem va nguy hiem ciia tinh Dak Lak chiem Nhu vay, xet tren quy md toan tinh tdng dien khoang 60%.
Ban do phan bo rirng theo nguy co' chay tinh D i k LSk IV. KET LUAN
Phan Idn dien tich rimg cua tinh Dak Lak tap trung tren dia ban 7 huyen chinh; Buon Ddn; Ea Sup; Lak; M'Drak; Krdng Bong; Ea H'leo; Ea Kar.
- Do tan che ciia rimg rung la, nira rung la thap nhat. Trong khi d cac trang thai rirng kliac thudng cd do tan che dao ddng trong khoang tir 0,5 den xap .xi 0,8. Day la mot trong nhung yiu to lam tang lugng birc xa \ a mire do kho han dudi cac trang thai rirng rung la, nua rung la.
Ty le che phu ciia cay bui tham tuai d rimg trdng la it nhat, trung binh chi dat 32,2%.
Cac trang thai rirng khac diu co ty le che phu cua tham tuoi cay bui Idn hoTi, xip xi tir 40%
trd len. Do che phu cua cay bui tham tuai cao nhat d trang thai rimg ty nhien la rong thudng xanh, dat 63,3%, cimg vdi do tan che cao la hai nhan td gdp phan lam cho do am vat lieu chay dudi rirng dat 15,0% cao nhit trong cac trang thai rimg nghien ciru. Ty le che phu cua cay bui tham tuai d rimg trong thap cd lien quan den tinh trang phat don trong qua trinh cham soc va do tan che cao cua rimg trdng.
Lugng tham kho dudi rimg la kim, rirng tre nua, hon giao go va tre nira, rimg la rong la kim va rirng la rong thudng xanh cd khoi lugng Idn nhat. Lugng tham khd nhiiu nhit la dudi cac trans thai rirng la kim.
Lugmg tham tuoi dudi rimg khdng Idn, d da sd cac trang thai rimg diu dudi 4 tin/ha, chi cac trang thai rimg la rong thudng xanh la cd lugng tham tuai tuang ddi Idn khoang 8 tin/ha. Lugng tham tuoi d cac trang thai rtmg rung la va niia rung la chi khoang 1,5 tin/ha.
Tdng dien tich rimg cd nguy ca chay cao (rat nguy hiem) tren dia ban tinh Dak Lak la 211.012,5 ha; tdng dien tich rtmg cd nguy ca chay trung binh (nguy hiem) la 146.182,1 ha va tdng dien tt'ch rimg cd nguy ca chay thap (It nguy hiem) la 248.735,8 ha. Nhu vay, xet tren
Qudn ly Tdi nguyen rung & Moi tru&ng
quy md toan tinh tong dien tich rimg cd nguy ca chay d miic rat nguy hiem va nguy hiem ciia tinh DSk Lik chiem khoang 60% phan Idn cac dien tich nay tap trung tren dia ban cac huyen Budn Ddn, Ea Slip, M'Drak, Ea H'Leo va Ea Kar.
TAI LIEU THAM KHAO
1. Bao cao kinh te xd hpi nam 2014 cua UBND tinh DdkLdk
2. Cong ty lam nghiep Lak (2009). Phuang dn phong chay chira chay rimg. Dak Lak.
3. Chi cue Kiim lam DSk l i k (2009). Thong ke s6 lieu chay rimg.
STUDY ON MAPPING FOR THE FOREST DISTRIBUTION
Tran Le Kieu O a n h ' , L e Sy D o a n h ^ L a Nguyen Khang^, Mai N g o c Son'*, Nguyen Thanh Tra^
'•^•^ Vietnam National University of Forestry '''^Dak Lak Forest Protection Department S U M M A R Y
Dak Lak is one of the provinces with an area of forests and forest land accounting for a large propotion in comparison with the total natural area. Dak Lak is also a province with the risk of forest fire in the extremely dangerous level. The province has about 300,000ha of forest combustible key, concentrated mainly in the districts of Buon Don, Ea Sup, Lak, Ea H'leo... The results showed that the total of forest area in high fire risk (very dangerous) in Dak Lak province is 211,012.5ha, total of forest area in average fire risk (dangerous) is 146,182.1ha and total of forest area in low fire risk (less dangerous) is 248,735.8ha. Thus, all over the province, the total of forest area in very dangerous and dangerous in Dak Lak province accounts for about 60%.
Keywords: Dak Lak, fire risk, forest fire, forest status.
Ngirtri phan bien Ngay nhan bai Ngay phin bien Ngay quyet dinh ding
GS.TS. V6 Dai Hai 08/11/2016 15/11/2016 28/11/2016
T A P C H i K H O A H O C V A C O N G N G H E L A M N G H I E P SO 6-2016 91