fhanh long Id cdy ttdng

?-3J n

_Ai KHOA HOC - I T N G DONG

f

hanh long Id c d y ttdng c d the manh, tinh Binh Thudn d d trien khai nhieu de tdi nghien cQu khoa hpe lien quan den loci edy "Idm gidu" ndy, Tuy nhien, c d c de tdi nghien cQu ndy chu yeu t g p ttung vdo vdn de sdu benh, ky thudt canh t d c . che bldn vd phdt tnen thQdng hieu Cdc dd tdi nghien cQu khoa hoc lien quan den cdng tdc gidng cdn nhieu hgn ehe

tdi " S U J tdm vd ptidn lgp giong Thanh Long rudt ttdng hipn d o n g trdng tgi tt'nh Binh Thugn" do Trung t d m nghien cQu phdt ttien thonh long chu tri thQc hidn. De tdi dQdc thQc hidn ttong thdi gian 48 thdng Ml thdng 10/2008 den thdng 10/2012 tgi Trgm thQc nghiem gidng c d y trdng Hdm Minh xd Hdm Thugn Nam tinh Binh Thudn,

Quo 4 ndm thQe hidn (2008 - 20121), d d tdi hodn thdnh viec

Qf(M torn va hkan MA aiona \ (S/mmA l(ma mM l/mna \

Trong sdn xudt ndng nghiep, edng tdc gidng Id vd'n de quan ttong hdng d d u edn dUoe quon tdm, d d u tQ nghien cQu, Trong thQc te sdn xud't hien nay eua Tinh, c d y thonh long tdn tai rdt nhieu dong kieu hinh khde nhau Do d d , vide nghien cQu de xdc dinh gidng thonh long rudt trdng c d ndng sudt eoo, dn dinh. hinh dgng qud dep, dong deu. phdm ehd't ngon phu hdp vdi thi hieu ngQdi tidu dung, cd khd ndng chdng chiu tot vdi ede dieu kien bdt ldi c u a thdi tiet vd bQdc d d u bdo tdn c d c gidng thonh long rudt trdng thu thdp dQdc tren djo bdn tinh Id mdt ndi dung het sQc edn thiet

Xudt phdt tQ nhu c d u tren, ndm 2008, Sd Khoa hoc vd Cdng nghe dd tham mQu UBND Tinh c!"ia phep tnen khai thQe hien d d

thu thdp. md t o , ghi nhdn c d c ddc tinh ndng hoc, ndng sudt.

c h d t IQpng edc d d n g / g i o n g thanh long d tdt ede c d c huyen tren dia bdn Tfnh trQ DQc Linh vd Phu Quy, Ket qud dd thu thdp dQdc 13 ddng/gidng c d tinh trong kieu hinh khde nhau vd 1 gidng dQdc trdng phd bien 6 Binh Thudn Id BT16 Tren ed sd c d e gidng thonh long thu thdp dQoe, de tdi dd tien hdnh trdng vd thee ddi ede dde tinh ndng hoc cuo ede ddng thanh long thu t h d p thdng quo 02 khdo nghiep DUS vd VCU de ddnh gid tfnh khde biet. tinh ddng nhdt, tinh dn dinh, gid trj eonh tde vd gid tn sO d u n g e u a e d e d d n g / g i d n g thanh long rupt trdng thu thdp dQdc Ngodi ra.

de ddnh gid mdi quan he di truyen glQo c d c d d n g / gidng

thanh long rudt ttdng thu thdp dUde, d d tdi d d sd dyng ky thupt RAPD vd ISSR ttJ d d xdy dQng dQdc c d y phd he c u o c d e ddng/gidng thu thdp.

Quo theo ddi. ddnh gid 51/55 tinh trong thong qua khdo nghiep DUS cho ttidy do sd edc ddng/gidng thanh long thu thdp dQoe d e u phu hgp vdi sdn xudt ttQ 02 ddng/gio'ng c d cdnh dj d a n g , eong queo khdng phu hdp Tuy nhien 02 ddng/gidng ndy Igi ed mdt sd tinh trang cd gid tn nhu do d d y vo qud hdn 2 mm vd ttpng IQdng qud ttung binh Idn hdn 300 gr Ngodi ro.

ttong ede ddng/gidng thu thdp dQdc ed 4 d d n g / gidng dQpe ddnh gid coo do ed trpng IQdng q u d vd dg d d y vd qud khd (ttong IQdng qud tren 300 gr, dp d d y vd qud tQ 1,39 mm den 1,66 mm) vd c d ti Id phdn thit qud dn dQdc khodng 80%,

Quo tiieo ddi, ddnh gid cdc ehi tieu thdng qua khdo nghiem VCU eho t h d y d a sd c d c ddng/gidng thu thdp dQdc ddu ed khd ndng sinh trQdng thdn/

cdnh phu hdp vdi sdn xudt mong tinh thdm conh coo eua ndng ddn Binh Thudn Tuy nhien, trong dd c d 02 ddng ed khd ndng ra cdnh dQpe ddnh gid d mQe khd vd trung binh nhQng do thdn ednh bj eong/dj dgng, mdu sdc ednh ed xen ke nhQng spe vdng Id nhQng dge tinh khdng phu hop trong sdn xud't Cdc d d n g / g i d n g them gio khdo nghiem cd sd toi q u d dao dpng ttung binh tQ 19-21 toi. Trong dd ed 02 ddng/gidng c d tQ 25 - 27 toi Tai q u d hdu het c d mdu xonh, d d y , cQng. Vd qud cd mdu d d d d e trUng cuo thonh g f

K H & C N l i i n h T h u L U i -

G?-if.99 KHOA HOC-UfNG DUNG

long rudt trdng ngogi ttQ c d 02 ddng/gdng tai qud vd vd qud c d soc vdng. da sd c d dp chdc thit qud c o o trdn 1 kg/enn2. Ndng sudt thuc t d d g t trdn 10 t d n / h a / n d m v d o n d m t h Q 0 2 Cd bidt c d 2 ddng cd ndng sudt thQc te dgt tten 15 tdn/ha/ndm sou 02 ndm trdng.

Bdng edeh sQ dyng ky thudt RAPD vdi 13 ehi thj phdn tQ vd ISSR vdl 13 eh? thi phdn t d cho thdy c d c ddng/gidng thonh long thu thdp ed sQ do hinh eao vd khdng c d sQ khde bidt giQo hai phQdng phdp. Ket qud ddnh gid cho thdy ed sy khde nhau ve mdt dt truyen tren cde gidng thanh tong rugt ttdng thu thgp tpi Binh Thudn, Trong dd c d 01 ddng/gidng ed hd sd khde bidt di ttuydn rdt coo (61,8%) so vdi c d e ddng/gidng thonh long cdn Igi,

Ket qud nghidn cQu eua de tdi c d v nghio rdt quon trgng trong edng tde giong vd tiem ndng Qng dyng vdo son xudt coo trong vipc IQo chpn gidng trdng de ddp Qng nhu cdu cua nhQng thi trQdng khde nhau ttong tQdng toi (iQo chon nhQng gidng cd qud nhd nhQng ndng sud't coo de ddp Qng thi trQdng Chdu Au, nhQng gidng cd vd qud ddy. dep de tieu thy d nhQng thj trQdng ddi hdi thdi gion vdn ehuyen kdo ddi.,.). TQ dd tdng sQc cgnh ttanh eho sdn phdm. Ngodi ro, de tdi cdn cd y nghia quan trgng bQdc d d u trong cdng tdc bao tdn ngudn gen gid'ng thonh long rupt trdng Binh Thudn,/

Bao Qud'c Phdng Ou^n ly Khoa hgc

hanh long Id mdt trong nhUng c d y trdng chu IQc (lua, c a o su, thonh long) md tt'nh dd xep looi. Theo sd lieu Qdc d o t 20 000 ha, vd didn tieh vdn ttep t y e tdng. TrQdc d d y c d y thonh long dQdc xem Id c d y "xdo d d i , gidm ngheo", nhQng nay dd Id e d y idm gidu c u a bd con ndng

NhCmg vdn de kho khan:

- Viec sQ dung thude bdo ve ttiQc vdt tren c d y thonh long edn nhidu bdt edp: Sd dung nhieu iopi thude, pho ttdn nhieu looi cho 1 Idn sQ dung, sd Idn sQ dyng cho 1 IQa qud .

- Dd pH cuo rdt nhieu vQdn dgt rdt thdp. Nhdt Id nhQng vQdn sQ dung phdn tidn khdng theo 4

MOT SO GIAI PHAP CHO NHUfNG KHO KHAN TRONG SAN XUAT

THANH LONG BINH THUAN

ddn, Nhidu vung ndng thdn, trQdc d d y khd khdn thie'u ddi.

nay dd trd nen khd gid vd gidu cd, Thanh long eua Binh Thudn dd duoc e d p chi ddn 6\a ly, Thonh long Binh Thudn dd vQdn xo ro thl trQdng qudc te, ke cd nhQng thi ttQdng khd tinh nhU My, Chdu A u . Nhdt Bdn, Hdn Qudc, Binh Thudn cung Id tinh sdn xudt thonh long dQdc cd'p ChQng chi VietGAP Idn nhdt c d nQdc.

Tuy thudn ldi nhidu, nhLfrig thQc te d d . dong vd se xudt hien mdt sd khd khdn cho viec conh tdc edy thonh long, NhQng khd khdn ndy khdng phdi gidi quyet mdt sdm mdt chieu dQdc, md phdi c d thdi gion vd phdi ed sQ hop tde cua 4 nhd. ttong dd voi trd c u o "Nhd nudc" phdi chu dpo

dung vd 4 nhin. viec Igm dyng phdn NPK qud phd bien.

- Tuyen trung gdy hai re xudt hien vdi mdt dp rdt coo NhQng vQdn trdng Idu ndm mgt sd cdng coo

- Rep sdp gdy hoi re dong gio tdng nhanh, ke cd dipn tich bi hoi vd mQc dd thidt hpi

Tdp d o d n ndm hoi re ngdy cdng phdt tnen, md nguy hiem nhdt Id Phytophthora, Fusarium

- Ngd ddc hQu c d do sQ dyng phdn chudng chQa hoai mye ngdy edng phd bien

- Viee sQ dyng thudc trQ c d bdt hop ly d d ddn den xud't hien mdt sd lodi c d mdi. rdt khd phdng trQ' Rou trai, den gai, ed eu, ed dng..

- Bpnh ddm trdng cdnh, qud

K H & C N B i n h T h u a n - 13 - Sd 02/2013