DIEN DAN TRAO eOl
AN TOAN KHU D!NH HOA
TRONG CHIEN DICH DIEN BIEN PHU NAM 1954
ThS BUI THI THU THUY Hgc vien Canh sat nhan ddn
Tom tat: Chien thang Dien Bien Phu nam 1954 la sU ket tinh suTc manh cua dan toe Viet Nam trong 9 nam khang chien trUdng ky. Trong nhiirng nam thang khang chien day kho khan gian kho do, cac tinh Bac Can, Tuyen Quang, tmh Thai Nguyen dUtfc Trung Ucmg Dang va ChO tjch Ho Chi Minh chon lam can ciir dia each mang, xay dung An toan khu. Trong do. An toan khu Dmh Hoa (Thai Nguyen) co vai tro dac biet quan trong. Tai day, Trung Udng Dang va Chu tjch Ho Chi Minh da co nhiimg quyet dinh ljch siif dUa tdi thang loi to Idn cua chien djch Dien Bien Phii.
Ttr khoa: Dien Bien PhO, An toan khu. An toan khu Djnh Hoa 1 . Vai vet ve An toan khu Djnh Hoa
E)inh Hda la mpt hi^en mien nui d phia Tay Bac tinh Thai Nguyen, trong dd cd 4 xa (Phu Dinh, Diem Mac, Thanh Dinh, E)inh Bien) dia tiie rimg nui rat hiem ttd, nhung lai dl dang vupt cpia nui Hdng sang huyen Son Duong, Yen Son (Tuyen Quang) ttr phia Tay va vupt deo Xo sang huyen Qip E)dn (Bac Can) tti phia Bac. Noi day la dia ban quan cu cua nhieu ddng bao dan tdc nhu Tay, Niing, Dao, Cao Lan-San Chay, Mdng, Hoa Tuy ngdn ngii va phong tue tap quan Wiac nhau, nhung tat ca cac dan tpc noi day deu cd tniyin thong yeu nudc va each mang, mot long kien ttung, quylt xa than vl dit nudc mdi khi cd giac ngoai xam. Vdi vi tri va tinh hinh nhan dan nhu vay, huyen Dinh Hda da dupe Trung uong Dang va Chu tich Hd Chi Minh lua chpn la an toan khu (ATK) ATK cua Tmng uong. Chinh tai day, Chii tich Hd Chi Minh ciing mdt so co quan cua Chinh phu va quan dpi da dung lan tiai lam vide ttong nhiing nam khang chien chdng tiiuc dan P h ^ .
Cudi tiiang 9-1953, tai ATK Dinh Hda, Thai Nguyen, Hpi nghi Bd Chinh tti do Chu tich H6
Chi Minh chu tti da khiing dinh ke hoach H.Nava tiiy cd the gay cho khang chien nhung khd khan mdi, nhung ban than nd la mpt san phim bi ddng, nen chua nhieu mau thuan va cd nhieu nhupc diem khdng the khic phue dupe. Hpi nghi xac dinh phuang cham chung la "tich cue, chu dpng, CO dong, linh hoat", nguyen tic chi dao chien lupc va tac chien la "danh an chic, danh chic tiling, danh tieu diet; chpn noi dich sd hd ma danh, chpn noi djch tijong ddi yeu ma danh;
giij viing chii dpng, kien quyet buoc djch phai phan tan luc lupng"'. Thuc hien chu truong titn, bp dpi ta da md cac chien djch quan su, bude quan Vhap phai phan tan lire lupng ra khip chiln tiudng Ddng Duong. Dd la: giai phdng Lai Chau (10-12-1953), tiln cdng chiln lupc Trung Ha Lao (tti ngay 21-12-1953 ddn ngay 31-1-1954), tiln cdng chien hxac d Thupng Lao (tir ngay 26-1 din ngay 10-2-1954), tien cdng chiln luprc BSc Tay Nguyen (tti ngay 27-1 din ngay 5-2-1954) va danh dich ngay sau lung chiing d ddng bing Bic Bp, Binh Tri Thien, Nam Trung Bd, Nam Bp.
84
TAP CHUiCHSDr DANG 1-2020 Dac biet, ttung tuin thang 11-1953, dai doan
316 cua ta tien len Tay Bic, quan Phap so m i t dia ban chien liroc quan tipng nen da c ^ tdc cho quan nhay du xudng chiem ddng Dien Bien Phu.
Nhd cd sir giup dd cua My, tiiuc dan Phap da bien Dien Bien Phu thanh mpt tap doan cii diem quan su manh nhat Ddng Duong, gom 49 cii dilm.
Phap tuyen bo day la "phao dai bat kha xam pham" va thach thuc quan ta tin cdng.
De ddi phd vdi hanh dpng mdi ciia quan Phap, ngay 6-12-1953, sau khi ban chii truong vake hoach tac chien, Bd Chinh trj da quyet djnh md chien dich tan cdng tieu diet tap doan cu ^ e m ciia Phap d Dien Bien Phu. Day la mdt quylt dinh mang tinh lich sir dupe tiidng qua tai ATK E)jnh Hda.
2. Vai tro cua An toan khu Djnh Hoa trong chien djch Dien Bien Phu
An todn khu Dinh Hoa - nai hum luyen quan su chudn bi cho chien dich Dien Bien Phu
Sau khi quylt djnh md chien djch EMen Bien Phii, tai ATK Djnh Hda, Bd Chinh tti Ban C h ^ hanh Trung uong Dang cimg cac co quan gip nit chuin bi cho chiln djch. Ngay 1-1-1954, tai Khudn Tat tiiudc ATK Djnh Hoa, Chu tich Hd Chi Minh chu tti cupc hpp Bp CMnh tti, chi dinh CO quan lanh dao va chi huy chiln djch, ttien khai ke hoach dieu dpng luc lupng len Tay Bic. Bd Tdng ttr lenh chi tiij cho cac dai doan tiiam gja chien dich tap luyen, giao choDaidoan 308 va Trung doan 102 nghien ciru tap luyen danh tap doan cii diem Xa Ddng Thjnh nam d tiung tam cua ATK E)inh Hoa duoc chpn lam thao ttudng dien tap tiiuc binh danh t£^ doan cir diem.
Sau khi xac djnh dupe don vj diln tap, Bd Tdng Tham muu quylt dinh chpn dja diem 3 xdm: Ban Soi, Deo Tpt, Ddng Lan tiiudc xa Ddng Thjnh la noi bo tti md hinh ttan dia cua "djch". Nhiing xdm nay nim gpn ttong tiiung liing ldn, canh ddng phi nhieu, cd nhilu day nui bao quanh, cd ddng sdng Chu chay
qua. Dja hinh gan gjdng vdi long chao Dien Bien Phii. Dac biet la khu vuc dupe bd tti him hao kien cd gan gjdng dja hinh d Ddi AI. De dam bao sat tiiuc te chien diu, bi mat ve tinh hinh "djch", cdng tac xay dung cdng su tran dja ciia "^ch" do Tieu doan dan quan dia phuong gdm 2 xa: Phuong Tien va Binh Yen (huyen Djnh Hda) tiiuc hien vao giiia nam 1953. He thdng hao co ddng dugc dao sau gan 1 m, dat hai ben hao dupe trong cd nguy trang. Ham ngam cd cay chdng va phii dit, cira him kin dao rat khd phat hien. Cac u siing. Id cdt deu dupe lam chic chin, cd nhieu Id chau mai d cac hudng. Cac dja danh cii diem nhu ddi A1, sdng Nam Rdm, eau Mudng Thanh, ham chi huy cua Ddcat va cac cu diem khac oia quan Phap tai Dien Bien Phu deu dupe md phdng lai de phue vu bd ddi ta dien tap danh djch. Thao tiudng chinh dien t ^ danh tap doan cir diem d xa E)dng Thjnh cd dja hinh va each bo tii rit giong vdi Idng chao Dien Bien nen noi day dupe vi nhu 'T)ien Bien Phil gjiia long Viet Bac".
Tmdc khi dien tap, cac can bd, chien si ta da duoc hpc tap, quan triet vdi khau hieu "thao tmdng nhu chien ttudng", "huan luyen quan ttpng nhu chiln diu". Trong qua ttinh dien t ^ , bp dpi ta chii ddng tiinh sat tap doan eii dilm d Doi^ Thjnh, xac djnh tinh hinh "djch", xay dung quyet tam cho bp dpi. Khi tiln cdng, cac phan dpi hinh tiianh nhieu miii van ddng, nghi binh lira "dich". Hanh ddng ciia ca nhan va phan dpi dupe tiie Men kha bai ban, bp dpi da sir dung hda luc manh, bdc pha khdi tieu diet him ngim. Cupc dien tap tiianh edng da de lai nhirng bai hpc quy gia cho bd dpi ta tiuc tiep chien diu ttxing chien djch Dien Bien Phu.
An todn khu Dinh Hoa-nai ddt coquan lanh dao chiin dich Dien Bien Phu
Trong nhung ngay ehuan bj md man chiln dich Dien Bien Phu, khdng khi lam viec tai ATK Dinh Hda didn ra vd ciing khin ttuong. Tir noi d, lam viec cua Chii tjch Hd Chi Minh d Khudn Tat, Tin
85
DIEN DAN TRAO DOI
Keo din Van phdng Tdng Bi tiiu Tmdng-Chinh d Na Mdn, Phd Thu ttidng Pham Van Dong d Thim Khen (xa Phii Dinh), nhieu chi titi, nghi quylt, sac laih da duoc tmyen di de chi dao, ddng vien can bd, chien sT ngoai mat ttan Dien Bien va toan quan, toan dan tap ttung cho chien dich lich su. Thang 3-1954, Chu tjch Hd Chi Minh giri tiiu ddng vien can bd chien sT ngoai mat tiiin Dien Bien Phu: "Cac chii s ^ ramat tran. Nhiem vu cac chii lan nay rat to ldn, khd khan, nhung rit vinh quang. Cac chii vira dupe chinh quan chinh tti va chinh huan quan su va(Stiiu dupe nhieu thang loi ve tu tudng va chien tiiuat, ky tiiuat Nhieu don vi ciing da danh tiling tim cac mat ti^. Bac tin chic rang cac chii se phat huy thing loi vira qua, quyet tam vupt mpi khd khan gian khd de lam trbn nhiem vu ve vang sap tdi"^.
Ngay 30-1-1954, Dai tudng V6 Nguyen Giap cir ngudi mang tiiu ve ATK Djnh Hda giri Chu tich Hd Chi Minh va Bd Chinh tri de bao eao thay ddi phuang cham tac chien vdi phuong cham "danh chic, tien chic". Nhan tiiiy day la chu ttuong sang sudt, tai ATK Djnh Hda, Bd Chinh tti da phe ehuan phuong cham "danh chic, tien chic" va keu gpi toan Dang, toan dan tap ttung toan lue chi vien cho mat ti:an EHen Bien.
Sau khi cdng tac ehuan bi ve mpi mat da hoan thanh va dupe kiem tt:a ky ludng, diing 17 gid, ngay 13-3-1954, quan ta nd sung tin cdng tap doan cii dilm Dien Bien Phu. Bam sat dien bien tren chien ttudng, Qiii tich Hd Chi Minh ciing cac ddng chi lanh dao Dang va Chinh phii tiep tue cd nhirng chu ttucmg chi dao cupc chien dau tai mat tran Dien Bien va cac chien ttudng ttm ca nudc. Ngay 15- 3-1954, tii ATK Dinh Hda, Chu tich Hd Chi Muih gui dien cho can bd, chien sT ngoai mat ttan Dien Bien: "Bac va Trung uong Dang dupe bao cao vd hai tt^ tiling diu tien cua quan dpi ta d Dien Bien Phu. Bac va Tmng uong Dang cd Idi khen cac ddng chi. Qnkn dich nay la mdt chien dich ljch sir eiia
quan dpi ta, ta danh tiling chiln dich nay cd y nghia quan suvachinhtrj quan ttpng"^. Ngay 19-4-1954, tii ATK Dinh Hda, Bd Chinh tii neu chii ttuong chi dao vdi cac chien trudng ttdn ca nudc can tiep tiic phuong cham "danh nhd an chic" va Uen ttjc hoat dpng ttDng tiidi gian dai de phdi hpp vdi mat tt|n Dien Bien.
Trong cupc khang chien chdng thuc dan P h ^ ndi chung, chien djch Dien Bien Phu ndi rieng, ATK Dinh Hda da phat huy tet vai trd cua mpt tiong nhiing dja ban ddng quan cua CO quan diu nao cupc khang chien. Tai ATK Djnh Hda, Bd Chinh tri, Chinh phu va Chu tich Hd Chi Minh da tiidng qua quylt dinh md chien dich Dien Bien Phu va tap ttung lanh dao, chi dao sat sao cupc chien diu tai cac mat ttan mat tran Dien Bien Phii va cac chien ttudng khac ttong ca nude. Danh gia ve vai tro cua ATK E)jnh Hda, Dai tudng V6 Nguyai G i ^ Idling djnh:
"Djnh Hda tiudc nam 1945 la mdt dia phuong da cd phong ttio each mang kha tet, ttong khang chien chdng Phap da cung vdi Tan Trao (Tuyen (Juang)...
la An toan khu cua Tnmg uong Dang, Chinh phii va Bd Tdng tu lenh. Ddng bao Djiih Hda ludn ludn bao ve, giiip do va gan bd vdi can l)p va chien sy cua cac CO quan Trung uong ddng d day. Tinh cam d6 vd cimg quy bau Tai day, Dang, Chinh phii, va Bp Tdng tu lenh cd nhiing chu ttuong quylt sach gjanh tiling Ipi ttx)ng cupc khang chien ttudng ky cua dan tpc ta, tieu bieu la chien thing Dien Bien Phu"^.
1. E)ai tucmg V6 N g u y m Giap; Tong tap Hoi ky, Nxb Quan dpi nhan dan, H, 2006, Ir. 876
2,3. Dien Bien PM moc vdng tiidi dai, Nxb C ^ N D , H, 2004, IT. 73,74
4. E)ai tirong V6 Nguyen Giap: "Thai Ngi^en la quS hirong thii hai cua tei" Bao TMiVgMi^ ra ngay 15-8-1998.