^ ^ J u t H l l M cufu KHOA HOC
chi nghién cùu Y hpc.
Nguyln Già Khành & Nguyèn Vàn Bang (2009), Nhiém Helicobacter pylori d tré em làm sàng và diiu tri, Nhà xuit bàn Y Hpc, Ha Npi.
Nguyln Thi Vièt Ha, Phan Tbi Hièn, Tran Vàn Quang & Nguyèn Già Khành (2010), Dgc diém làm sàng và cgn làm sàng cùa vièm, loét dg day là tràng do Helicobacter pylori à tri em, Tap chi Nhi khoa.
Nguyèn Van Ngoan (2004), Viim da day mgn linh dtriem- Nghiin cim dàc diim làm sàng. nói soi md binh hgc và diéu tri. Dai hpe Y Ha Nói.
Tòng Quang Hung (2010), Dành già hiéu qua diét Helicobacter pylori cùa haiphàc do diiu tri viim dg day mgn tinh d tri em. Dai hpe Y Ha Npi.
Hoang, T. T., Benglsson, C, Phung, D. C, Sorberg, M. & Gransttom, M. (2005), "Seroprevalence of Hehcobacter pylori infectìon m urban and rural Vietaam", Clin Diagn Lab Immunol. 12(1), pp. 81-5.
DÀC DrEM LAM SÀNG VÀ NGUYÉN NHÀN GAY BÉNH CÀC TRUÒNG HOP BÉNH NHI TLT VONG TRONG V O N G 24 GIÒ NHÀP VIÈN TAI BÉNH VIÉN SAN NHI NGHÉ AN TÌT 2009 DÉN 2014
L TOM TAT
Muc tièu: Mò tà dae diém làm sàng và nguyén nhàn gly bénh càc truòng hpp bénh nhi tu vong trong vòng 24 gió nhIp vién, Bpnh vién San Nhi Nghé An tu 2009-2014.
Phirong phàp nghièn cùu: Mò tà cat ngang có phàn tìch, nghièn cùu djnh lupng toàn bò bénh nhi nhàp vièn lù 2009 dén 2014 lai Bénh vipn San Nhi Nghé An.
Két qua: Trong só 310 bénh nhi tu vong ttong vòng 24 gió dau nhàp vìpo, dac dièm làm sàng và nguyén nhàn gly bpnh khi tré bàt dàu nhpp vién nhu sau:
- Dac diém làm sàng: Toàn bp ttè suy bò hip, trong dó dp 3 là 55,1%); Sóc tuin hoàn chiém dén 62,9%., trong dó tnn ngimg dlp 9%., sóc khòng hói phuc dupc 9%.. Toàn bò tté ó tiang thài bòn me tiong dó AVPU: A là 80,6%..
Càc biéu hièn khàc nhu sót 10,3%), ha nhièt 14,8%., suy dinh duòng 15,5%..
- Bénh chinh: Viém phói 12,9%), de non 10,3%), sóc
Tran Vàn COdng*, Lé Thanh Hai', Hiqm Thu Hién' nhiém khuàn 9,4%, tim bàm sinh 3,6%, bènh vè màu 7,7%, vàng da 1%, bènh ly nào 7,7%, ngat 4,6%, suy ho hip 6,8%.
Tu khóa: Dàc dièm làm sàng, nguyèn nhin gly bènh, tu vong 24h
ABSTRACT:
CLINICAL FEATURES AND CAUSES OF MORTALITY IN CHILDREN WITHIN 24 HOURS OF ADMISSION AT NGHE AN MOTHER AND CHILDREN'S HOSPITAL FROM 2009 TO 2014
Objectives: Describe clinical features and causes of diseases in children who die within 24 hours of admission at Nghe An Molher and Children's Hospital firom 2009 to 2014
Methodology: A cross - seetional study combined quantitative method was carried out on ali of patients
1. B?nh vién San Nhi Nghè An 2. Bénh vién Nhi Ttung mmg
ynhànbài: 04/12/2017 | » Ngày phànbién 08/12/2017 | » Ngày duyétdang: 18/12/2017 SÓl{4Z)-Thàng01-02/2018| -i r o 1
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE
Y
HOC ^ „ ^_
CONGDONG 2018
admitting to the hospital fi-om 2009 to 2014.
Result: Among 310 patients who died within 24 hours of admission, there are some clmìcal features and causes at the time of admission as follow:
- Clinical features. Ali of the patients suffer from respiratory failure, in which those at level 3 is 55,1%);
Cardiogenie shock account for 62,9%), m which sudden cardiae arresi accounts for 9%., unrecovered shock is 9%). Ali the patìents suffer from coma in which AVPU:
A accounts for 80,6yo. Other signs include fever 10,3%), antipyretìc 14,8%, malnutritìon 15,5%).
- Mam diagnosis: Pneumonìa 12,9%i, premature 10,3yo, mfection shock 9,4%., congenital heart disease 3,6%., bematologic diseases 7,7yo, ictems IVo, encephalic disease 7,7%, oppressìon 4,6%, respiratory failure 6,8%.
Keywords: Clinical features, causes of diseases, children who die within 24 hours of admission.
L DÀT VÀN DE
Theo Nguyén Còng Khanh, Pham Vàn Thàng nàm 2005 [1] tu vong ttong vòng 24 gió dàu nhàp vièn khà cao, chiém 57,3%. tóng so tu vong tté em tai bpnh vién, cao nhàt là bènh vièn huyén là 78,2%, tièp dén là bénh vién linh 63,1%., sau dó là càc bpnh vièn nhi 49,5%. Chi có 37,8% so tié tu vong dupc dua dén bènh vién tiong vòng 24 gió khói pbàt bénh do màc bènh qua càp tinh. Ly do bènh nhi dén bènh vién mupn là do khòng pbàt hién dupc bénh chiém 34,6%., truòng hpp lù vong khòng di vién som 26,8%, ty chùa ó nhà 19,8%., nhà qua xa bpnh vìén 6,3%..
Tò Thanh Huong, Nguyén Thj Nga [2] cho thày nguyén nhàn tu vong do càc bènh ho bàp (81,8%), do càc bénh nhiém trùng khàc (12,5%). Theo Nguyén Tàn Vién và Dinh Quang Tuan [3] nghién cùu TVTE trong vòng 24 giò lai phòng HSCC Nhi, Bènh vién Trung uang Hué tiong 5 nàm (1988 - 1992) nguyèn nhàn tu vong phan lón là do bénh nhièm trùng; só tié tu diéu tri ò nhà truóc khi dén bènh vién là 67,l%o. Hièu bièt duoc nhùng dàe dièm làm sàng và nguyén nhàn gay bénh ò tié em eó thè tìm
ra càc bipn phàp ngàn ngùa dupc tu vong khi tiè nh|p vièn bang càc xù tri ban dàu cùng nhu tiong qua trinh vàn chuyèn cip cùu.
Nghé An là mpt dia bàn dóng dàn cu, dja hình phùc tap, có dly dù bình thài dja \^ cùa cà nuóc. Theo nghièn cùu cùa Nguyén Thj Thu Nhan và cs (2001) ty le lù vong ttong vòng 24 gió sau khi nhàp vièn taì Bénh vién Nhi Nghè An (1998 - 1999) là 55,6% [4]
Trèn ca só xàc dinh càc dac diém làm sàng và nguyén nhàn gay bénh, qua dó giàm ty lé tu vong tai Bénh vién San Nhi Nghé An, chùng tòi tién hành nghién cùu vói de lai: "D^c diém làm sàng và nguyèn nhin gay bènh càc truòng hop bènh nhi tir vong trong vòng 24 gìir nhàp vif n tal Bpnh vién Sào Nhi Nghè An tu 2009 dèn 2014".
H. DÓI TlTgfNG VÀ PHU'ONG PHÀP NGHIÉN cCru
1. DÓi tugng nghièn cihi: Bénh nhi lù vong tiong vòng 24 giò diu sau khi nhIp vipn, ttong dó bao gòm:
- Càc bènh nhi già dinh xin vè ttong tình ttang bénh nang, bop bóng, hòn raé slu, dóng tu gìàn, ha nhiét dò, chic chàn là tu vong ngay sau khi xuàt vién, ttong vòng 24 gió dàu ké tu gió sau khi nhap vièn.
- Bpnh nhi có dly dù bó so bénh àn, thòng tìn tinh trang càp cùu, nhàp vién, chuyèn vién phù hpp vói càc myc tièu, chi tìéu ttong nghièn cùu.
2. Thói gian và dia diem nghièn cùu:
Thòi gian tu 01/1/2009 dén 30/09/2014 lai Bénh vién San Nhi Nghè An;
3. Co* mau và phinmg phàp chon mau: Chpn toàn bó dòi tupng ttè em tu vong ttong vòng 24 giò dàu sau khi nhàp vién lai Bpnh vièn San Nbi Nghé An tìJr 01/1/2009 dén 31/12/2014, dàm bào tièu chuàn lya chpn dói tupng nghièn cùu.
III. KÉT QUA NGHIÉN CÙtJ Bang 1. Dành già chùc nàng hd hap thóì diem nhàp vièn Mùc dò ^^~-^,^
suy ho hàp
Phln loai
So sình 1 TÌn sé DÓI
Dp2
10 74
%
4,8 35,8
>1thang Tànsó
3 52
%
2,9 50,5
Téng Tan sé
13 126
%
4,2 40,7
P
0,888 0,232 1 ^A I SÓl(42)-Thàng01-02/2018
^ ^ Nil^HIÉN CÙfU KHOA HOC
Do 3 Tóng
123 207
59,4 100
48 103
46,6 100
171 310
55,1 100
0,1
Nhàn xétì 100%. bénh nhi suy ho hàp truóc khi vào hon so vói ty lè bénh nhi ttén 1 thàng suy bò hàp dò 3, su vién, ttong dó ty lé bpnh nhi so sinh suy ho hàp dp 3 cao khàc biét chua có y nghìa thòng kè vói p > 0,05.
Bang 2. Dành già chùc nàng tuan hoàn thói diém nhIp vièn
^"~"~~~~--,_^^ PhSn loai Chirc nàng ^"^^^~..,,^^
Khòng sóc Sòc con bù Sóc màt bù Kbòng hòi phuc Tim ngùng dàp
Tóng
Scr sinh Tàn sd
66 102 11 21 7 207
%
31,9 49,3 5,3 10,1 3,4 100
>1thàng Tànsó
49 38 3 7 6 103
%
47,6 36,9 2,9 6,8 5,8 100
Tóng Tànsó
115 140 14 28 13 310
%
37,1 45,2 4,5 9,0 4,2 100
P 0,087
0,01 0,127 0,087 0,807
Nhàn xét: 62,9% bénh nhi sóc truóc khi vào vièn, vói ty lé bènh nhi trén 1 thàng có sóe con bù, su khàc tiong dó ty Ip bénh nhi so sinh có sòc con bù cao hon so biét có y nghTa thòng ké vói p < 0,05.
Bang 3. Dành già chùc nàng than kinh thòi dièm nhàp vién
"~~-^.„^^^^ PhSn I09Ì Hòn me —--.„„^
Hòn me AVPU: A Hòn me AVPU: V Hón me AVPU: P Hòn me AVPU: U
Tóng
Sor sình Tan so
171 0 13 23 207
%
82,6 0 6,3 11,1 100
>1thang Tànsó
79 0 9 15 103
%
76,7 0 8,7 14,6 100
TÓng Tànsó
250 0 22 38 310
%
80,6 0 7,1 12,3 100
P
0,46
Nhàn xét: 60 bpnh nhi tìi vong ttong vòng 24 giò tìiang dièm APVU chiém tì lé 19,4%, khòng có su khàc sau khi nhlip vipn hón me mùc dp P, U theo dành già biét theo nhóm tuoi vói p = 0,01.
Bang 4. Càc tình trang kèm theo khàc
Bàc diém
sót
PhSn loai
Có Khòng
So* sinh Tànsó
11 196
%
5,3 94,7
>1thàng Tànsó
21 82
%
20,4 79,6
Tóng Tànsó
32 278
%
10,3 89,7
P
<0,001
s ó 1 (42) - Thàng 01-02/2018 1
155
Y HOC
JOURNAL OF COMMUNITY MEDICINE U Q N C S D O N G ^ U I 0
Ha nhièt
Suy dinh duòng Có Khóng
Có Khóng TÓng
39 168 40 167 207
18,8 81,2 19,3 80,7 100
7 96 8 95 103
6,8 93,2
7,8 92,2
100 46 264 48 262 310
14,8 85,2 15,5 84,52
100 0,005
0,01
Nh|n xét: Dàu hièu sòt gap cao hon ó nhóm tré ttén sinh so vói nhóm ttè ttén 1 thàng tuoi. Su khàc biét có y
•
vói nhóm tté so sình. Ngupc lai, diu hièu ha nghìa thóng ké vói p < 0,00 !.
Bang S. Chan doàn lue nh^p vi^n ó tré tu vong
^~'"~~~-~..„_^^^ PhSn I09Ì Bénh chinh ^^^^--.,„^^^
Viém phòi Sòc nhiém khuàn De non Tim bàm sinh Bénh vé màu Vàng da Tai nan, chàn tbuong Bènh ly nào Ngat Suy ho hàp Càc di tàt BS khàc
Su sinh Tan so
15 12 30 4 14 1 6 9 14 9 3
%
7,3 5,8 14,9 1,9 6,8 0,5 2,9 4,4 6,8 4,4 1.5
>1thàng Tànsó
25 17 2 7 10 2 3 15 0 12 5
%
24,3 16,5 1,9 6,8 9,7 1,9 2,9 14,6 0 11,7 4,9
Téng Tan so
40 29 32 11 24 3 9 24 14 21 8
%
12,9 9,4 10,3 3,6 7,7 1,0 2,9 7,7 4,6 6,8 2,6
P 0,001 0,002 0,001 0,029 0,361 0,217 0,994 0,002 0,007 0,016 0,075 Nhàn xét: Bénh Ihuóng gap bao góm viém phói viém phói và sóc nhièm khuàn gap nhiéu han ó nhóm tiè chièm ti Ip 12,9%, tìép dén là bénh ly de non chiém tì ttén I thàng tuoi và de non gap chù yèu ó tré so sinh, svi lè 10,32%), séc nhiem khuIn chièm tì lé 9,4%., trong dó khàc biét vói p < 0,01.
Bang 6. So nguyèn nhàn khien tré phài nhalp vièn
,
^^^-~--.„^^^ PhSn loai SÓ nguyén nhSii^^^-_,_^^^
1 nguyén nhàn 2 nguyén nhàn
> 3 nguyén nhàn I l TÓng
So sinh Tan so
187 18 2 207
%
90,3 8,7 1,0 100
>1thàng Tànsó
82 14 7 113
%
79,6 13,6 6,8 100
Tèng Tan so
269 32 9 310
%
86,8 10,3 2,9 100
P 0,016 0,128 0,006
hsfi
SÓI(42)-Thàng01-02/20Ì8•\\\ <. fHIÉN cufu KHOA HOC
Nhàn xét: 269 bénh nhi vào vién càp cùu vói 1 phàn loai bènh ban dàu, chiém tì lè 86,8%.; ttong dó ly lé bénh nhi so sinh có 1 phàn loai bénh cao hon so vói ty lé bénh nhi ttén 1 thàng tuoi có 1 phàn loai bénh vói p = 0,016.
IV. BÀN LUÀN Bgc dièm làm sàng
Suy ho hàp: Két qua ngbién cim cùa chùng tòì 100%
tté có biéu hièn suy ho hip, tiong dó suy bò hip dò 2 và suy ho hàp dó 3 chiém ty lè 95,8 %.
Hàu hét tiè tu vong ó bpnh vién là do suy ho hip, nguy co tu vong cao ò nhóm ttè suy bò hip cho thày vai tiò cóng làc phòng ngùa càc bénh ho hip ó tré so sinh và tré nhò là rat quan ttong, ben cpnh dó qua trình càp cùu, v|n chuyèn càp eùu càn duoc ttang bi càc dung cu thòng duòng thò, thò ó xy eho tté.
iSwv tuàn hoàn: Kél qua nghién cùu cùa chùng tói 62,9% bénh nhi vào vièn có sòc hoàc ttong tình trang sóe nàng, tìm ngùng dàp hoac lim dàp rói rac
Nghién cùu cho thiy eó nhiéu ttè có biéu hìén tìm ngùng dlp khi nhàp vién, theo ehùng tói viéc ttang bi càc mày sòc tim tién càc xe cip eùu là eàn thièt. Càn bó càp cùu ciìng cln dupfc dào tao vé càc ky nang bòi tmh tìm.
Suy thàn kinh: Két qua nghièn cùu cùa chùng tòi, trong só 310 bpnh nhi tu vong tiong vòng 24 giò sau khi nhàp vién, có 19,4% bénh nhi vào vién ttong tình tìang hón me mùc P và mùc U (theo thang diém AVPU). Tré vào vién ttong tình tì^ng hón me mùc U có ty Ip tu vong tiong vòng 24 giò sau khì nhàp vìén là 63,3%. cao hon gap 227% so vói nhóm tié hón me ó mùc A,V,P là 27,8%..
Tu két qua nghièn cùu cho thiy, càc bàc phu huynh nhit là càc CBYT co só cln theo dòi càc phàn ùng ó tté, khi ttè eó diu hiéu bit thuòng vè phàn ùng eàn dupc dua dén bènh vién và theo dòi, hòi sue tich ci^e. Thuc tè, khi tté suy thàn kinh là mùc dò bpnh dang ó giai doan nang.
*Nguyèn nhàn bènh:
Vièm phòì là bénh có ty lé màc cao nhàt và là nguyèn nhàn nhàp vièn và tu vong hàng dàu trong nghién cùu. Kèt qua nghién cùu cho thiy ttè duoc chin doàn ban dàu mac viém phói chiém ty lé là 12,9%., de non chiém ty lé 10,3%.
và tìép dén sóc nhiem khuàn chiém ty lé 9,4,
Tu két qua nghién cùu cho thiy, ttè càn dàm bào càc dièu kièn khòng khì thoàng, vé smh và phài dù àm, ttành xa eàc yéu tó di nguyén, vì khuàn. Ben canh dó, cóng tac cap cùu càn dupfc ttang thièl bi thóng duòng thó và ho ttp thò oxy.
Càn thièl day m ^ còng tàc phòng ngùa, luu y chàm sóc nhóm tté de non, càc bénh nhièm khuàn ò tté. Càn có eàc bién phàp xù tri giùp tté khóng hi sòc nhièm khuàn, dàc bìét Imi y dén càc truòng hpp sót cao, co giài ttong qua trình khàm, diéu tri chùng tòi thuòng thày. Diéu tri càn dàm bào càc chi só dành già chùc nàng song ó ttè, giùp tré ón dinh dupc sue khóe.
Só nguyèn nhàn gay tu vong d tré: Da phàn ttè nhap vién và tu vong ttong vòng 24 giò sau khi nhàp vipn do nhièu nguyèn nhàn cùng mpt lue. Dièu dó làm cho tté nhanh suy giàm càc chi só chùc nàng sèng và din tói tu vong ò tré.
Két qua nghièn cùu cùa chùng tòi nhóm 1 nguyén nhàn vào vién ehiém ty lé 86,8%. Cao hon so vói nghièn cùu cùa Phan Ngpc Lan lai Bénh vipn Nhi Tnmg uong [5].
Két qua này phù bop vói linh ttang chuyèn vién chù yéu khóng bang xe càp cùu (34,2%. su dung xe cip cùu) tu tuyén truóc dén Bénh vién San Nhi Nghé An so vói 100% chuyèn vifn eàc bénh nhi cip cùu bang xe cap cùu chuyèn dpng tu Bénh vièn San Nhi Nghè An lén càc bpnh vién tuyén trung uang.
V. KÉT LUÀN VÀ KIÉN NGHI
Két qua nghièn cùu mò tà cài ngang ttén 310 truòng hpp bènh nhi tu vong tiong vòng 24 giò dàu nhap vipn, cho thiy vé llm sàng: Toàn bó tré suy bò bàp, da phàn là dp 3 (vói 55,1 %); Sóc tuàn hoàn chiém phàn lón (62,9%) ttong dó mot só tié tim dà ngùng dap, mot so sòc khòng hòi phuc; toàn bò tré ò trang thài hòn me tiong dò AVPU: A là 80,6%. Bènh chinh: Chiém nhiéu nhàt là càc b^nh viém phói (12,9%), de non (10,3%), sóc nhièm khuin (9,4%).
Tré sa sình và ttè nhò eàn có càc bién phàp phòng ngùa bénh tàt dac bipt dói vói tié vièm phói, tté nhièm khuàn, theo dòi và cham sóe ttè de non. Khi ttè có càc bièu hién vè suy giàm càe chùc nàng song nhu ho hip, luin hoàn, thàn kinh, tié càn dupc dua dén càc co so y tè de dupc chàm sóc kip thòi.
TÀI LIÉU THAM KHÀO
1. Nguyèn Còng Khanh (2005). "Nghién eùu lua chpn tién bò khoa bpc ky thuàt và xly dimg mó hình càp cùu nhi khoa phù hpp eàc tuyén nhàm giàm ty lé tu vong 24 giò dàu", Bào cào long kél di tài Khoa hgc cóng nghè cip nhà
SÒl(42)-Thàng01-02/20!8| -i ^q