KINH TẾ THỦY SẢN

(1)

1 © Nguyễn Minh Đức 2009

TS. NGUYỄN MINH ĐỨC

ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TPHCM

Bài giảng

Các khái niệm về kinh tế

v Kinh tế là gì?

§Sự lưu thông tiền tệ thông qua các hoạt động sản xuất, trao đổi hàng hóa và dịch vụ?

§Sự tạo nên giá trị gia tăng

=> lợi nhuận cao nhất?

(2)

Kinh tế là gì?

v

Theo L. Robbins (1932): Kinh tế là môn khoa học nghiên cứu hành vi con người như là một mối quan hệ giữa mục tiêu và các nguồn lực khan hiếm được sử dụng để sản xuất theo những phương thức khác nhau.

"Economics is a science which studies human behavior as a relationship between ends and scarce means which have alternative uses."

Kinh tế là gì?

v

Theo O. Lange (1963): Kinh tế là môn

nghiên cứu các quy luật xã hội quy định các

hoạt động sản xuất và phân phối sản phẩm

nhằm thoả mãn nhu cầu của con người.

(3)

Kinh tế là gì?

v Theo E. Malinvalid (1972): Kinh tế là môn khoa học nghiên cứu việc sử dụng các tài nguyên hữu hạn nhằm thoả mãn nhu cầu vô hạn của con người.

§Một mặt, kinh tếhọc quan tâm đến các hoạt động sản xuất, sử dụng và phân phối sản phẩm.

§Mặt khác, kinh tếquan tâm đến hệ thống tổchức và hoạt động của hệthống này nhằm hỗtrợcác hoạt động sản xuất

KHÁI QUÁT VỀ KINH TẾ v 1 khái niệm

v 2 bài toán cơ bản v 3 câu hỏi

v 4 môi trường

(4)

S ự khan hi ế m

v Sự khan hiếm là khái niệm vềsự giới hạn khả năng cung cấp vềsản phẩm vật chất hay dịch vụ.

Trên trái đất, tài nguyên thường có hạn và không đủ tài nguyên đểsản xuất ra đủ sản phẩm thoả mãn nhu cầu dường như là vô hạn của con người.

§Nếu không khan hiếm, không có nhu cầu sửdụng tài nguyên một cách hợp lý

§Nếu không khan hiếm, tất cả tài nguyên đều được sử dụng tự do

“Something is said to be scarce when at a zero price, more is wanted than is available” (Steven Hackett, 1998)

Các ví dụ về sự khan hiếm

v Bạn chỉcòn dư2 viên kẹođểcho, nhưng trong nhóm cóđến 5 bạn

v Thời gian buổi chiều tối (sau giờlàm việc) chỉcó 4 giờđồng hồnhưng bạn phải sửdụng khoảng thời gian này đểđi học, tập thểthao, “bù khú” với bạn bè, dọn dẹp nhà cửa,…

v Mức lương tháng của bạn chỉ là10 triệuđồng nhưng phải chi trảcho tiền thuê nhà, tiềnăn uống, mua sắm vật dụng quần áo vàđi du lịch,…

(5)

v Một vùng núi hoang sơnhưng cảnh quan rấtđẹp là nơi trú ngụvà sinh trưởng của những loàiđộng vật hoang dã nhưng cũng làđíchđến của cá tour du lịch; hơn nữa trong lòngđất lại chứa những khoáng sảnđắt tiền có thể xuất khẩu mang lại nhiều ngoại tệ chođất nước

v Một hồnước với nguồn lợi thủy sản phong phú là nơi cư dân quanh vùng có thểđánh bắt thủy sản nhưng cũng có thể sửdụng cho nuôi thủy sản, câu cá giải trí,…

v Câu chuyện Robinson với những cánh rừng mênh mông trên hoangđảo

=> phải lựa chọn và sắp xếp tổchức việc sửdụng tài nguyên một cách tốiưu

TS Nguyễn Minh Đức 2009

Các ví dụ về sự khan hiếm

S ự l ự a ch ọ n

§Sự hạn chế và khan hiếm được hình thành do các nhu cầu, đòi hỏi của con người là không thể thoảmãn, do vậy cần phải có sựchọn lựa

§Nếu tất cảcác hoạt động của con người là hoàn hảo thì trước tiên tất cảmọi người sẽ đápứng nhu cầu của chính b n thân h

(6)

Sự lựa chọn

§Khi bạn không muốn làm một việc này, bạn có thểlàm các công việc khác thay thế

§Thời gian cũng là một tài nguyên có hạn nên phải lựa chọn các sửdụng thời gian phù hợp cho các công việc khác nhau

§Trong cuộc sống, lựa chọn thường xảy ra nhất là việc sử dụng tài chính

• Các nhà sản xuất thường đặt câu hỏi “Tôi nên đầu tưbao nhiêu, và tôi có thểtiết kiệm bao nhiêu”

• Trong cuộc sống chúng ta thường đặt câu hỏi nên chi bao nhiêu cho việc mua thực phẩm, quần áo, các hoạt động giải trí...

§Con người thường cho rằng, ta không thểmua một vài thứ này nếu nhưta vẫn còn mong muốn mua những thứkhác hơn

TS Nguyễn Minh Đức 2009

Sự lựa chọn

§Phân tích kinh tếđòi hỏi một hệthống giá trịđược sử dụng để so sánh và phân loại các cách sửdụng tài nguyên khác nhau

§hệthống các ưu tiên vềnhu cầu và đòi hỏi cũng như ưu tiên phân phối tài nguyên nhằm đạt được các nhu cầu đó

§Do vậy, kinh tế trởthành môn khoa học vềviệc đưa ra các lựa chọn

(7)

Chi phí cơ hội

v Khi một tài nguyên được sử dụng cho một mục tiêu, chi phí cơ hội của sự lựa chọn đó là giá trị của sự lựa chọn tốt nhất đã bị bỏ qua

v Trong các lựa chọn, ta có thể đánh giá tính hợp lý bằng cách so sánh lợi ích mà sự lựa chọn đó tạo ra so với chi phí cơ hội của nó.

v Hãy cho ví dụ về chi phí cơ hội!

Tính hợp lý về kinh tế

v Một giả định quan trọng trong kinh tế đó là trong cuộc sống con người thường đưa ra các quyết địnhđúngđắn

v Một con người kinh tếluôn lựa chọn cách sử dụng tài nguyên để tạo ra các lợi ích (hay sản

(8)

Đường giới hạn sản xuất

D 300

125

Đường giới hạn sản xuất thểhiện các lựa chọn sửdụng rừng khác nhau

50 100 150 Bảo tồn cảnh quan

125 275

200 C

B A

E Khai thác

Kinh tế vi mô

v Nghiên cứu vềcác đơn vị kinh tếcụ thểtrong nền kinh tế nói chung

v tập trung vào 1 đơn vị kinh tế hoặc tập hợp của các đơn vị khác nhau trong nền kinh tế v Liên quanđến việc nghiên cứu về các đơn vị

sản xuất, ví dụ cácđơn vị nuôi thuỷ sản, và

(9)

Kinh tế vĩ mô

v Quan tâm đến toàn bộ nền kinh tế,

v Nghiên cứu các chức năng của hệ thống kinh tế nhằm phù hợp với các vấn đề về lạm phát, ñình trệ hay thất nghiệp ở mức độ

quốc gia hoặc quốc tế.

Môn học Kinh tế Thủy sản

v trang bịnhững khái niệm cơbản vềkinh tếhọc, ứng dụng trong sản xuất nuôi trồng và kinh doanh các sản phẩm thủy sản.

v Các phương pháp phân tích kinh tếcùng với những kiến thức liên quan đến nghiên cứu thịtrường sản phẩm thủy sản là những kiến thức nòng cốt giúp nâng cao khảnăng phân tích và đánh giá các vấn đề kinh tế nảy sinh trong thực tiễn sản xuất và kinh doanh của ngành thủy sản.