KHOA HOC KINH TE VA QUAN LY N G A N H M 6
MdT SO Ndi DUNG CUA LUAT K H O A N G SAN N A M 2010
ThS. HOANG CAO PHUONG ThS.
N G U Y I N XUANQUANG
Tong Cue Dja chat va Khoang san
1. Ndi dung chu yeu cua Luat Khoang san 1.1. Ve pham vi diiu chinh
Pham vi dilu chinh cua Luat Khoang san l i n nay k l thira pham vi d i l u ehlnh eiia Luat Khoang san nam 1996, theo dd ehl dilu ehlnh cae hogt dpng khoang san bao gdm hogt ddng tham dd khoang san va hogt ddng khai thac khoang san.
Hogt ddng phan loai, lam giau khoang san dugc quy djnh n i m trong hoat dpng khai thae khoang san do thudng g i n vdi qua trinh khai thac. Hogt dpng c h i biin khoang san sau khai thac, hoat dpng tieu thu, tang trur, van chuyen khoang san khdng thupc pham vi d i l u ehlnh eua Luat.
1.2. Kit cau
Luat Khoang san gdm ed 11 Chuang, 86 dilu.
Cy t h i nhu sau:
Churang I. NhCrng quy djnh chung (tir D i l u 1 din Dilu 8)
Chuang II. Chiln luge, quy hoaeh khoang san (tu D i l u 9 d i n D i l u 15)
Chuang 111. Bao ve khoang san chua khai thdc (tir D i l u 16 d i n D i l u 20)
Chuang IV. D i l u tra ca ban dja ehlt v l khoang san (tir D i l u 21 d i n D i l u 24)
Chuang V. Khu vye khoang san (tir D i l u 25 d i n D i l u 29)
Chuang VI. Bao ve mdi trudng, sir dung dit, nudc, ha ting ky thuat trong hogt ddng khoang san (tir Dilu 30 d i n D i l u 33)
Chuang VII. Tham dd khoang san (tu D i l u 34 d i n Dieu 50)
Chuang VIM. Khai thae khoang san va khai thac tan thu khoang san (tu D i l u 51 d i n D i l u 75)
Chuang IX. Tai chinh v l khoang san vd ddu gia quyin khai thac khoang san (tir D i l u 76 d i n D i l u 79)
Chuang X. Trach nhiem quan ly nhd nudc v l khoang san (tir D i l u 80 d i n D i l u 83)
Chuang XI. D i l u khoan thi hdnh (tir D i l u 84 d i n D i l u 86)
2. Nhurng noi dung mdi cua Luat Kho:^ng san Lugt Khoang san (sura ddi) dd bd sung 48 dilu mdi hodn todn v l npi dung vd su'a ddi, bd sung C8
d i l u cua Lugt Khoang san nam 1996. NhOng npi dung mdi cua Ludt Khoang san t h i hien tren mot sd nhdm v i n d l chfnh sau day:
2.1. vi chiin Iwgv, quy hoach khoang san D i l m mdi trong Lugt Id da bd sung quy dinh ve Chiln luge khoang san (Dilu 9) nhdm djnh hudng phat triin ngdnh cdng nghiep khai khoang cung nhu edng tdc lap quy hoach khoang san nhim khic phyc tinh trgng chdng cheo trong cdng tac lap quy hogch nhu hipn nay.
Ddi vdi quy hogeh khoang san da bd sung quy dinh v l Quy hogch tham dd, khai thae khoang san ehung ca nudc (Dilu 12); Quy hogch khai thac, sif dyng tirng logi, nhdm khoang san lam vat lieu xay dyng ea nudc; Quy hogch khai thae, sir dung tirng logi, nhdm khoang san khac ca nude va Quy hogeh tham dd, khai thac, sir dyng khoang san cua tfnh, thanh phd tryc thudc Trung uang (Oilu 13).
Quy djnh rd can cur, nguyen t i e lap quy hoach;
dilu ehlnh, cdng bd quy hoaeh. Viee phdn loai quy hogch nhu tren dd lam rd ndi dung cua tirng loai quy hogch, khic phyc tinh trgng chdng cheo v l noi dung giCra cac logi quy hogch nhu hien nay.
2.2. Bao ve tai nguyen khoang san chwa khai thac D i l m mdi cua Lugt Id da quy djnh cy t h i trach nhiem bao ve khoang san chua khai thae cua t6 chirc, ca nhan (Dilu 17), cua Uy ban nhan dan cac d p (Dilu 18), ciia Bd Tai nguyen vd Mdi tru'dng cung nhu cde Bd, ca quan ngang bd ed lien quan (Dilu 19). Dk tgo ca sd phap ly cho cac dja phuang trong viec chii ddng bao ve khoang san chua khai thdc, D i l u 20 cua Luat khdng djnh "Nha nude bao dam kinh phi cho cdng tae bao v?
khoang san ehua khai thae" vd duge bd tri trong dy toan ngan sdch nhd nude hdng nam.
2.3. Diiu tra ca ban dja chat vi khoang san Lugt da khdng djnh cdng tde d i l u tra ca ban dja c h i t v l khoang san nhdm Idm rd t i i m nang, triin vpng cua tai san "khoang san" la trach nhiem cua Nhd nudc ( D i l u 21). D i l m mdi eua Luat la da quy djnh cy t h i v l ndi dung d i l u tra ca ban dja ehlt v l khoang san, cde q u y i n va nghTa vy cua to chirc thuc hipn d i l u tra ca ban dja ehlt ve CdNG NGHIEP MO Sd 4 - 2 0 1 1
KHOA HOC KINH T l VA QUAN LY N G A N H MO
khoang san (Dilu 22, D i l u 23); bd sung quy djnh
"xd hdi hda" ngudn vdn thuc hien d i l u tra ea ban dja ehlt v l kheang san (Dilu 24) vd quyin ciia td chirc tham gia d i u t u cho edng tdc d i l u tra ca ban dja c h i t v l khoang san.
2.4. Ve quy djnh khu vwc khoang san
Da bd sung quy djnh cy t h i v l tieu chi xde djnh khu vye e l m hogt ddng khoang san, khu vye tgm thdi d m heat ddng khoang san (Dilu 28), khu vye dy trCr khoang san qudc gia (Dilu 29); bd sung quy djnh v l khu vye ed khoang san phan tan, nhd le (Dilu 27) lam ca sd xae djnh t h i m quyin d p g i i y phep hogt ddng khoang san cua Oy ban nhan dan tinh, thanh phd true thudc trung uang. Lugt eung da quy djnh rd d i l u kien khu vuc hogt ddng khoang san phai la khu vuc cd khoang san da dugc d i l u tra ca ban dja ehlt v l khoang san vd duge ca quan nha nude cd t h i m quyin khoanh djnh trong quy hogch.
2.5. Cac quy djnh vi hoat dgng khoang san Thyc hipn chu truang cai each thu tyc hanh ehinh trong ITnh vuc khoang san, Luat Khoang san (sira ddi) da bd quy djnh v l khao sat khoang san, c h i biin khoang san, ddng thdi ldng ghep npi dung hogt ddng phan logi, lam giau khoang san vao hogt dpng khai thae khoang san. Dk lya chpn khu vye tham dd kheang san, td chirc, ca nhan chi d n cd van ban ddng y eua Uy ban nhan dan d p tinh (Dilu 37);
•:• Bd sung quy djnh cy t h i v l dipn tich khu vye tham dd (Dilu 38); d l an tham dd (Dilu 39); dilu kipn td chUe hanh n g h i tham dd khoang san (Dilu 35); bd quyin duge thira k l quyen tham dd khoang san (ddi vdi cd nhdn tham dd); bd sung mdi cac quy djnh chat che v l d i l u kipn chuyin nhugng quyin thdm dd khoang san (Dilu 43).
• Quy djnh rd q u y i n , nghTa vy eua td chirc, ed nhan khai thac khoang san; bd quyin dugc thua k l quyin khai thae khoang san (ddi vdi cd nhdn khai thac); bd sung quy djnh v l thdng ke, k i i m ke trur lugng khoang san n h i m tang trach nhipm eiia td chirc, cd nhdn khai thdc kheang san khi sii- dyng tdi san Id "khoang san" vd phyc vy cho cdng tac quan ly.
•:• Bd sung quy djnh v l khu vye khai thdc khoang san; ddng cura md khoang san (Dilu 73, 74, 75); quy djnh cy t h i trinh dp, nang lye gidm ddc dilu hanh md (Dilu 62).
2.6. Cac quy djnh vi giay phep hoat dgng khoang san
•:• Da bd sung quy djnh v l lya chpn nhd dau tu thdm dd, khai thac khoang san; bd sung quy djnh v l vipe d p giiy phep khai thdc khoang san chu y i u thdng qua hinh thirc d i u gia quyen khai thdc
khoang san (d khu vuc da tham dd cung nhu d khu vuc ehua tham dd khoang san). Tru'dng hgp d p phep khdng thdng qua d i u gia thi phai xac djnh rd khu vye hogt ddng khoang san vd phai dugc d p cd tham quyin ehe phep.
• Da bd sung cac quy dinh mdi v l nguyen t i e vd d i l u kien e l p g i i y phep tham dd khoang san (Dilu 40), nguyen t i e va d i l u kien d p g i i y phep khai thac khoang san (Dilu 53) nhim tranh tinh trgng tiiy tipn trong t h i m djnh hd so d p g i i y phep thdm dd, khai thac khoang san, ddng thdi lya chpn duge td chirc, ca nhan cd du nang luc, kinh nghipm khi d p phep. Viee d p g i i y phep tham dd, khai thac khoang san cho hd kinh doanh cung phai bao dam theo cac d i l u kipn do Chinh phu quy djnh.
• Da bd sung quy djnh v l dilu kien chuyin nhirgng quyin tham dd khoang san, quyen khai thac khoang san (Dilu 66) nhim ngan chan tinh trang d i u ca trong hoat dpng khoang san. Thdi han tdi da cho mpt giiy phep tham dd khoang san cung da dilu chinh tir 04 nam len 08 nam d l phii hgp vdi thyc tien, nhit la ddi vdi tham dd khoang san kim logi. Thyc hien cai each hanh chinh, ddng thdi tranh tinh trgng tiiy tien khi thuc hien thu tuc hanh ehinh, da quy djnh ngay trong Luat npi dung hd sa d p , gia hgn, cho phep tra lai, chuyin nhugng quyin tham dd khoang san, khai thac khoang san (cac dilu 47, 48, 59 va Dieu 60) va khai thac tan thu khoang san (Dilu 70, Dilu 71) cung nhu hd sa tham dinh, phe duyet trCr lu'gng khoang san (Dilu 49, D i l u 50). Npi dung chi tilt v l thu tyc d p , gia han, tra lai... ddi vdi giiy phep tham dd, khai thac khoang san, giiy phep khai thac tan thu khoang san giao cho Chinh phu quy djnh.
2.7. Ve phan cap tham quyin cap phep Dk khic phyc nhO'ng bit cap, han c h i trong d p giiy phep tham dd, giiy phep khai thac trong thdi gian qua tgi nhiiu dja phuang, Luat da quy djnh viec phan d p theo hudng giam bdt thu tue hanh ehinh, tang cudng trach nhipm eua chinh quyin dja phuang. Theo dd, giir nguyen thim quyin d p giiy phep thdm dd, khai thac khoang san lam vat lieu xay dyng thdng thudng, than bun va giiy phep khai thac tan thu khodng san cua Uy ban nhan dan d p tinh; bd quy djnh giao cho Uy ban nhan dan d p tinh d p giiy phep khai thae khoang san d nhurng khu vye ngoai quy hogch khoang san cua ca nude va ngoai khu vye dy trO tai nguyen khoang san qudc gia. Ddng thdi, dilu ehlnh quy djnh theo hudng tang cirdng su quan ly eiia Trung uang trong vipe d p phep: ddi vdi cac dipn tich khu vuc cd kheang san phan tan, nhd le chf phdn d p cho Uy ban nhan dan d p tfnh d p phep (thdm dd, khai thdc khodng san) d cdc khu vye da
CdNGNGHllPMOSd4-2011
KHOA HOC KINH Tl VA QUAN LY NGANH MO
dugc Bd Tai nguyen vd Mdi trudng khoanh djnh vd cdng bd. Sy dilu ehlnh nay nhim khic phue nhO'ng tdn tai trong quan ly hogt dpng khoang san nhu d nhiiu nai trong nhung nam vira qua. Vipe khoanh djnh cac khu vuc khoang san d n tiin hanh sdm va chat che, mpt mat tang tinh ehu dpng cua cac dja phirang, mat khac d l quan ly ed hieu qua tai nguyen khoang san, nhat la nhOng khoang san quy hilm.
2.8. Tai chinh ve khoang san va dau gia quyen khai thac khoang san
Dilm mdi mang tinh "dot pha" eua Luat la sy thay ddi ca ban ca ehl quan ly khoang san thdng qua cac quy djnh v l tai chinh, phii hgp vdi nin kinh t l thj trudng. Xult phat tir c h i dp sd hOu toan dan ddi vdi khoang san va quyin dai dien ehu sd hOu toan dan cua Nha nudc, Luat quy dinh khoan thu khi Nha nudc d p quyin khai thac khoang san eho eac td chdc, ca nhan dugc gpi la "Tiin d p quyin khai thae khoang san" (Dilu 77). Day chinh la mpt phin Igi fch ma chu sd hOu dugc hu'dng khi giao quyin khai thac khoang san cho td chirc, ca nhan.
Viec xac dinh mue thu dugc can cir vao tru lugng, chit lugng, dilu kien khai thae khoang san va do Chinh phu quy djnh va hudng ddn cy t h i . Ngoai viec phai nop t i i n d p quyin khai thac khoang san cho Nha nurdc, td chUe, ea nhan dirge phep khai thac khoang san cdn phai thue hipn d i y du cac nghTa vy tai ehinh v l t h u l , phi, le phi theo quy dinh cua phap luat.
Mpt dilm mdi ca ban cua Lugt Id v l nguyen tie, viec d p quyin khai thac khoang san phai thyc hien tren ca sd d i u gia quyin khai thae khoang san nhim bao dam tinh edng khai, minh bgch, tang thu cho ngan sach nha nudc (Dilu 78). Tuy nhien, cd mpt sd khu vuc khoang san, loai khoang san khi d p quyin khai thac khdng t h i thdng qua d i u gia, nhu khoang san cd tinh chiln luge, khoang san d khu vye nhay cam v l mdi trudng, v l bao dam qudc phdng, an ninh, khu vuc da tham dd trudc ngay Luat cd hipu lye... D l giai quyit v i n d l nay, Luat da quy dinh viec d p quyin khai thac khoang san khdng thdng qua d i u gia dugc t i i n hanh d khu vuc khoang san do Thu turdng Chinh phu quyit dinh tren ca sd cac tieu chi do Chinh phu quy djnh d l xem xet cy t h i .
Khi dau gia quyin khai thac khoang san se thyc hien ea d khu vuc chua tham dd khoang san vd khu vye da tham dd khoang san. Trudng hgp trung d i u gia quyin khai thaekhoang san d khu vuc ehua thdm dd khoang san thi td chirc, ca nhan trung d i u gid khai thdc khoang san phai thuc hipn vipe tham dd khodng san. Kit qua tham dd khoang san do Hdi ddng ddnh gid tru Jugng khoang san qudc gia thim djnh, phd duypt d l bao dam Igi ich qudc gia.
2.9. Ve quan ly nha nw&c ve khoang san.
Day Id npi dung quan trpng lien quan d i n quan ly tai san "khodng san" cua Nha nude va cung la d i l m mdi eua Luat, theo dd da quy djnh cu thi trach nhipm quan ly nhd nurdc v l khoang san cua Bd Tai nguyen vd Mdi trudng (Dilu 80), Uy ban nhan dan cac d p (Dilu 81) nham tang cudng hieu qua cdng tae quan ly v l khoang san tgi d p ca sd.
De bao dam sy thdng nhit trong quan ly nha nudc v l khoang san, tgo dilu kipn chu ddng eho Chinh phu trong edng tac dilu hanh, v l thdm quyin lap, trinh phe duyet quy hogeh khoang san quy djnh Dilu 10 da khdng quy djnh cy t h i trach nhiem eua Bd nao ma giao eho Chinh phu quy dinh, phan cdng cu thi cac bd, nganh trong viec lap quy hoaeh khoang san va hudng d i n viec lap quy hogeh tham dd, khai thac, su- dyng khoang san cua dja phuang.
2.10. vi trach nhiem bao ve quyin Ig'i ciia dja phwang va ngw&i dan nai cd khoang san dwg'c khai thac
Nhim thyc thi chinh sach bao dam hai hda lpi ich giOa "Nhd nudc-Ngudi dan-Doanh nghipp", Dilu 5 eua Luat da quy djnh rd han trach nhipm cua td chifc, ea nhan khai thac khoang san ddi vdi dja phuang noi ed khoang san dygc khai thae nhu: hd trg chi phi dau tur nang d p , duy tu, xay dyng hg ting ky thuat SLP dung trong khai thae khoang san va xay dung cong trinh phuc Igi; k i t hgp khai thac vdi xay dyng hg ting ky thugt bao vp, phuc hdi mdi trudng.... Mat khac, Lugt cung quy djnh, n i u td chirc, cd nhdn khai thac khoang san gay thiet hgi d i n hg tang ky thuat,... thi tiiy theo muc dp thiet hgi phai cd trach nhipm sira chOa, duy tu, xdy dyng mdi hoge bdi thudng; phai uu tien sir dung lao ddng la ngudi dja phuang vao hoat dpng cd lien quan....
2.11. Diiu khoan chuyin tiip "'"^
Ngoai viee bao dam cae quyin va Igi fch hgp phap cua cac td chuc, ca nhan hogt ddng khoang san duge elp phep trude ngdy Lugt cd hieu lye (khoan 1, khoan 2 Dilu 84), d l bao dam binh ding giOa cac dy an khai thdc dugc d p theo quy djnh eua Lugt va cac dy an khai thae khoang san da dugc d p phep trudc ngay Luat cd hipu lye (trude thdng 7/2011) khoan 3 Dilu 84 quy djnh: cac dy an khai thae khoang san da dugc d p phep trudc ngay Lugt cd hipu lye cung phai thyc hipn thu tiin d p quyen khai thdc khodng san dl bao dam quyin cua chu sd' huu Nhd nudc.n
Ngudi bien t$p: Ho ST Giao
SUMMARY
The article introduces some main new contents of Vietnam Mineral Laws.
CdNG NGHIEP MO Sd 4-2011