KINH T E NGANH - DjA PHl/ONG
mmi THUAN
Tiem ndng vd co hoi ddu tU
Tinh Ninh Thuan thuoc vung Duyen hai Nam Trung bo, dien tich tU nhien 3.360 km^, dan so 582,7 nghin ngUOi (nam 2008), co vj tri dja ly thuan loi voi 3 true giao thong chlnh gom quoc Ig 1A, difong 27, duifng sat B k - Nam, Nlnli Thuan la diem giao thong quan trgng, nam tren nga ba ndi Men cac vimg kinh te trgng diem Oong Nam Bg, Nam Trung Bg va Tay Nguyen, each san bay qudc te Cam Ranh 60 km, each Nha Trang 105 km, Da Lat 110 km, Thanh phd Hd Chi Minh 350 km. Day la lgi the het siJfc co ban de Ninh Thuan day manh phat trien, giao luu kinh te - xa hgi vol cac tinh, thanh phd trong vimg va trong ca nildc. Tinh Ninh Thuan cd nhieu tiem nang phat trien ve nang lugng, tai nguyen khoang san, du ljch va nong nghiep. Vdi nhiing uu the tren, Ninh Thuan la diem den day tiem nang ddi vdi cac nha dau tu trong va ngoai nudc.
Tiem nang va CO hgi dau tu phat trien
Ninh Thuin cd dien tich tu nhien khdng liin nhung lai cd c i c vung tu nhien da dang gdm: biin, vung ddng bing, miin ntti gan vdi cac tiim nflng, Igi the tren nhiiu ITnh vuc, dac biet li tiim nflng vi Igi the to Idn vi biin. Chinh vl vay, kinh td biin dugc xae dinh l i nganh kinh te mui nhgn, dugc Tinh quan tim khuye'n kbich diu tu. Vdi bd biin dii 105 km, ngtt Iruong Ninh Thuan cd thi khai thflc quanh nflm va la mdt trong 4 iigu trudng trgng diim ciia ca nudc vdi tdng tru lucmg c i , tdm tuong ddi ldn, k h i nflng khai thic khoang 50 nghin tin/nam, cd nhiiu loai hai san cd gia tri kinh te cao cd thi phuc vu cho cdng nghiep chd biin va xuit khflu, vcii he Ihdng cac cing ca dugc dau tu kha ddng bd bao gdm cac cing Ddng Hii, C i N i , Ninh Chu va ben c i My Tan. Tinh cd dinh hudng phat triin nganh Thuy sin ciia Tinh thinh Trung Iflm sin xuai lom gidng chfli lugng cao cua ca nucic; tirng budc hinb thanh trun"
tflm dich vu hau cin nghi c i khu vuc nham tao diiu kien cho cdng nghiep c h i bidn, cdng nghiep ddng sira tau thuydn va dich vu tren dia bin Tinh phit trien.
Du lich cua Tinh cung cd nhidu diiu kien d i phit triin. Phan Rang - D i Lat - Nha Trang l i mgt trong 7 vung trgng didm du lich cua c i nudc de'n nflm 2020. Cbinh phu da ddng y chii truong cho khdi phuc tuyeii dudng sit TTiip Cham - Da Lat. Do dd dinb hud'ng phit triin
T H U T H U Y
du lich ciia Ninh Thufln trong nhung nam tdi la phit huy cic lgi thd vd du lich bien, du lich sinh thii, lich sir va van hda, dua du lich that su la nganh kinh td quan trgng trong ndn kinh td ciia Tinh.
Ninh "Hiuan cd bd bidn dii 105 km, cd nhidu bai tim dep ndi tidng va mdi trudng nudc bien trong sach, thdi tiet khi h i u ning im quanh n i m va cd ty le ddng bao Chim sinh sd'ng liSn nhit, noi day dang cdn nhiiu lang nghi vi cic cdng trinh kie'n true cd Chim pa dugc Nha nudc xe'p hang Di tich Qud'c gia, diy la nhung dieu kien thuin lgi d i Ninh Thuin xiy dung du lich biin v i du lich van hoi.
D i y cdn la nai rat phtt hgp di sin xuii mudi cdng nghiep cd nang suit v i chii lucmg cao. Ddn nam 2010, dien tich ddng mudi gin 4.000 ha, san lugng hing nam dat 500 nghin tin t i p trung d Quan Tlie, Phuang Cuu, Dam Vua. Vdi
So 18/2009 3 8
Kfaih td v a Dtf b a o
KINH TE NGANH - DIA PHl/ONG
sin lucmg tren dam bio cung cap nguyen lieu cho nganh cdng nghiep hda chit sau mudi va chd biin mudi tinh.
Cd nhiiu md da granit Id thien vdi tru lugng len din gin 01 ty m3, tinh Ninh Thuin di dang khai thic vi thuan Icri vi van chuyin. Tlieo dinh gii ciia cac nhi chuyen mdn, da Granitic cua Tinh dat chuin vi do min, do bdng vi do cung, ed nhiiu mau sac dep, cd thi che bidn thanh cic sin phim phuc vu cho xiy dung trong nudc vi xufli khiu.
Day li mot lgi the trong khi nhu ciu thi trudng dang rfli Icin, Tinh chu truang tbu httt vd'n diu tu vio khai thac vi che bie'n da granitte, xfly Jung sin phflm da granitte trd thanh san phflm chu luc cd quy md Icin.
Ninh Thuin cd 2 md nudc khoing (md Tfln My - huyen Ninh Son va md Nhi Hi - huyen Ninh Phudc) cd quy md ldn, chit lugng dat tieu chufln, thuan lgi cho viec xay dung cic nhi may san xuit nudc khoing ddng chai, kei hgp phat triin du lich nghi dudng, tam nudc khoing ndng, tam bun.
Vdi dac diim khi hau ning ndng quanh nam, dien tich dii sin xufli ndng nghiep loan Tinh la 69.704 ha, vdi hon 2/3 dien tich tu nhien li ddi nui, dien tich dii trdng, ddi mil trgc va dit chua sU dung cdn khi ldn tren 50 ngin ha la thuin Igi ldn di Ninh Thuin phit triin manh cdng nghiep chd bie'n ndng-lam sin, phat triin nhttng ciy trdng, vat nudi dflc trung cua dia phuong nhu nho, thud'c li sgi ving, bd, de, cim, bdng, cay necm... Rimg cua Ninh Tliuan li mdt the' manh cd y nghia rfli quan trgng dd'i vdi phit trien kinh td- xa hdi vi cii tao mdi trudng sinh thii, dien tich dit rttng cd gin 187 nghin ha, do che pbii ning dat hon 47,6%, trong dd rttng san xuat 58,5 ngan ha, rttng phdng hd diu ngudn 98,9 ngin ha.
Ngoii linh vitc thiiy sin, du lich bien, sin xufli mudi vi cdng nghiep hda chit sau mudi. tinb Ninh Thuin cting dugc danh gii li mot trong nhttng vung cd tiim nflng phit triin nang lucmg dien gid rfli ldn. Tlieo nghien cttu cua Ngin hing the gidi, eic vttng gid tiim nang d Ninh Thuan chu ydu tip trung tai huyen Ninh Phudc. 0 do cao 65m cua huyen Ninh Phudc cd td'c do gid trung binh 7 - 7,5m/s. Tren cic dinh ntti td'c do gid trung binh len deii 8 - 8,5m/s.
Hudng gid chu ye'u la Bac Ddng Bac vfl Tfly Tfly Nam. Td'c do gid manh nhfli frong nam ttt 18 de'n 28m/s (d do cao 12 met).
Thuc trang kinh te-xa hgi tinh Ninh Thuan
K i ttt khi tii lap Tinh, mac du phai ddi mat vdi nhung khd kbfl.i thich thuc trong diiu kien kinh te hdi nhap, cic yiu td dien hiin phttc tap cua nin kinh td thi trudng nhung dudi su lanh dao ciia Tinh Ding bd va quydt tim nd luc phfln diiu c i he thdng chinh tri vfl nhfln din, Ninh Thuin co bin d i dai dugc mdt sd tie'n bd quan trgng tren cic linb vuc kinh te'-xa hdi Irong 4 nflm thuc hien Kd hoach 5 nflm 2006-2010.
V i kinh td, td'c do tflng trucing kinh td binh quan 4 nam 2006- 2009 dat 9,8% cao ban giai doan 2001-2005 l i 8,2%. GDP binh quin diu ngudi 9,3 trieu ddng. Co cflu kinh td, ndng lam nghiep va thuy sin chie'm 4 4 , 1 % , cdng nghiep vi xiy dung chidm 18,9%, dich vu chie'm 37%.
Nang lire sin xufli cac nginh ndng nghiep, thuy san dugc md rdng, dat td'c do tang trucing cao.
Ndng nghiep binh qufln 4 nflm GTSX tang 12,5%, hoan thinh muc tieu ting trudng kd hoach 5 nflm, quy md san xufli dugc md rgng, GTSX/ha udc dat 37 trieu ddng/ha dat muc tieu 5 nflm (35-
40 trieu ddng), ket qui dflu tu cho thuy Igi dang phit huy hieu qua, dung tich cic hd dap gfln 13 trieu m-*, ty le chii ddng tudi dat 42%, cd kha nflng dat muc tieu 45% vio nam 2010, chfln nudi cd nhiiu thuan lgi vi gia ca, tdng din gia sue cd chiiu hudng tflng. Tinh da hoin thinh chi tieu tflng trucmg KH 5 nflm vi thuy sin tflng 11%, d i hinh thinh vung sin xufli gid'ng tiip trung quy md tren 6 ty con gidng/nam vi trung rflm dich vu hflu cin nghi c i cua khu vuc.
Cdng nghiep, xfly dung tflng 12,7%, Tinb ihuc hien tdi quy boach phit triin cic kbu cdng nghiep tren dia ban Tinh vi bd sung vio quy hoach khu cdng nghiep cua ca nudc, hinh thinh mot so sin phim cdng nghiep chii luc cd Igi thd, quy md Icin nhu mudi cdng nghiep, vat lieu xfly dimg; duy tri va phit triin cac san phim tiiu thu cdng nghiep truyin thd'ng nhu c h i bie'n nudc mflm, chd bidn c i hip, del thd cam, gdm Bau True.
Ddi vdi cac nginh dich vu td'c do tang trucing khi, tflng 10,5%.
Dich vu van tai xe buyt, cdng cdng phit triin manh, hoat ddng thuong mai cd budc chuyin bie'n tich cue, cd nhiiu nha phin phdi Icin diu tu tren dia bin. Thuang mai miin nui phat trien kha tao luu thdng hing hoi thdng sufli giua cac vung, miin, xa hdi hoa trong phit triin chg dat kit qua tich cue, toan Tinh cd 98 chg cic loai. Mat do thue bao dien thoai dat 19 miy/van dfln, vugt chi tieu KH din nam 2010 li 17 miy/van dfln.
Tinh da huy ddng 12.050 ty ddng vugt muc lieu KH 5 nam, nhiiu muc tieu hoan tbinb, co ciu vd'n diu tU chuyin dich dung dinh hudng, vd'n diu ttt c i c thanh phan kinh td dat 55%, thu hut vdn ODA dat 80-100 trieu USD. Ngudn vdn NSNN diu tu dung hudng, thuc K h i h td v a Dtf b a o So 18/2009
39
KINH TE NGANH - DjA PHl/ONG
hien chil truang diu tu phit trien kinh td gin vdi giai quyet cic van dd xa hgi. Mdt so cdng trinh dang phat huy hieu qua tich cue, nhai la cic cdng tiinh thuy lgi da dugc diu tu (ty le dien tich chu ddng tudi hien nay dat 42%).
Vi xa hdi, Tinh da dat dugc nhiiu kit qua tich cue, hiu hit cic chi tieu vi xa hdi dat v i vucrt kd hoach, cic chinh sach xa hdi dugc thuc bien cd bleu qua tic ddng tich cue de'n cii tbien va ning cao ddi sd'ng nhan dan. V i giio due, da hoan thanh pbd cap THCS vio cudi nim 2008, den nay da dat ty le 19% sd thi sinh dtt thi diu vio cic trudng Dai hgc, Cao ding; quy md dio tao nghi dat tren 30 ngan lao ddng. Cdng tic Y td va cham sde sue khoi nhfln dfln dugc thuc hien diy du, udc ddn cudi nam 2009 dat ty le tri em dudi 5 tudi bi suy dinh dudng giim 1,5%, giim ty le sinh 0,4%0, ty Id ting din so tu nhien dat 1,22%. Giii quydt viec lim mdi cho ngudi lao ddng dat 54.350 ngudi, giim ty le hd ngheo l i 1%. Ca sd vat chit c i c nginh x i hdi dugc tflng cudng, cdng tic phdng chd'ng dich benh d ngudi vi gia stte cd hieu qua. Cdng tic cai each hanh chinh cd chuyin bidn rd nil, cdng tic phdng chd'ng tham nhung, ling phi dugc chi dao quydt liet, nhiiu vu viec vi pham dugc phat hien vi xtt ly kip thdi, cdng tic giai quyei khie'u nai cdng din dugc thuc hien tdi, an ninh ehinh tri dn dinh, qud'c phdng dugc gitt vung.
Trai tham do mdi ggi cac nha dau tu
Nhflm tao budc dot phi trong viec thu httt ngudn lue trong vi ngofli nudc cho diu ttt pbit triin, tao ddng lire tang trttdng kinh td eiia tinb Ninh Thuin ddng thdi thu hep khoing cich phat triin vdi eac tinh, thanh trong e i nudc ndi chung va cic tinh Nam Trung Bd
Hqi nghi xue tien ddu tu Ninh Thudn vdi chu de "Ninh Thudn tiem ndng vd ctr hqi ddu tu" seduffc Bq Ke hoqch vd Ddu tu (MPI), UBND tinh Ninh Thudn vd To chttc Xiic tien Thuong mqi Nhdt Bdn dong to chttc. MPI ddnh gid ddy Id Hqi nghi xttc tien ddu tu quan trqng nhdt trong ndm 2009, v&i ky vong se bie'n Ninh Thudn thdnh Tinh co nen kinh te'"sqch", phdt trien ben vung.
Tqi Hqi nghi, Ldnh dqo tinh Ninh Thudn se gidi thieu nhttng tiem ndng, Iqi the ciing nhu chii truang, chinh sdch uu ddi ddu tu cua Ninh Thudn ddi voi cdc nhd ddu tu trong vd ngodi nudc. Ddy cung se Id ca hqi cho cdc to chttc, cdc nhd ddu tu trong vd ngodi nu&c gap go, chia se kinh nghiem, tim hieu ca hqi hop tdc ddu tu kinh doanh tren dia bdn Tinh.
Hqi nghi cdp quoc gia dtf kien se thu hut khodng 400-500 dqi bieu trong nu&c vd qudc te tham du bao gdm ldnh dqo cdc bq, ngdnh; cdc dan vi Ngdn hdng Vieteombank, Bq Nong nghiep vd Phdt trien nong thon, Hqi ddng kinh doanh My-Asean vd cong ty ke't ndi ddu tu, Ca quan hqp tdc Qudc te'Nhdt Bdn vd cdc nhd ddu tu, tong cong ty, tap dodn kinh te...
Trong khuon kho Hqi nghi, con co hai su kien ben le Id Toa ddm
"Phdt trien ndng luqtig vd ca so hq tdng khu vuc Duyen hdi Nam Trung Bq: Cahqi vd Thdch thttc trong giai doqn m&i" vd "Diin ddn Xue tien ddu tu Nong-Ldm nghiep-Thiiy sdn cho cdc tinh khu vuc Duyen hdi Nam Trung Bq (Phu Yen-Khdnh Hod-Ninh Thudn-Binh Thuan)".
ndi rieng cung nhu de tuyen truyin eic chu truang chinh sich uu dii diu tu, gidi thieu tiim nang va lgi the phit triin vi cung c i p thdng tin cic du i n keu ggi diu ttt trgng diem ciia Tinh, mot Hdi nghi Xttc tie'n diu tu vio tinh Ninh Thuin vdi chu di "Ninh Thuan- tiim nang va CO hdi diu tu" se dttgc td chttc vao ngay 17/10/2009. Cd 54 danh muc du an trong cic linh vuc cd nhiiu tiim nang phit triin nhu cdng nghiep nang lugng "sach" (dien gid, mat trdi), du lich, khai thic vi chd bidn khoing sin, thuy sin...
dugc Ninh TTiuan gioi thieu tai Hdi nghi nay v i hy vgng se thu hut dugc 35.400 ty ddng vd'n diu tu ciia c i c nhi diu ttt trong nude v i qud'c te.
Trong 54 du in ed 31 du i n eu thi, 23 du i n mong mud'n, linh vuc cdng nghiep, du lich, dd thi dttgc chu trgng vdi ty trgng vd'n Icin. Quy md vd'n ldn nhii l i du an Khu lien bgp dd thi - cdng nghiep huyen
Thuin Nam vdi tdng vd'n du kidn li 6.100 ty ddng; kd ddn l i cic du an khu du lich sinh thii gin vdi du lich mao hiim Mui Dinh: 5.000 ty ddng, khu du lich sa mac ddi cat Nam Cuong: 3.000 ty ddng, khu du lieh cao ci'p d vudn qud'c gia Nui Chua: 4.000 ty ddng...
Cung vdi nhung ca ehe ehinh sich uu dai nhit dinh cho cic nha diu tu quan tim de'n phit triin kinh td-xa hdi ciia tinh Ninh Thuin, mong ring qua Diin dan nay, Ninh Thuin se thuc su la diem de'n h i p din vdi c i c n h i diu tu trong tuong lai, ddng thdi trd thanh dia phuang cd nin kinh t i phit triin nhanh, bdn vung tai khu vuc Duyen hai Nam Trung Bg.
Tinh Ninh Thuin mdi ggi cac nha diu tu trong vi ngoai nudc hay de'n vdi Ninh Thuan de cung diu tu phat trien, nhd dd Ninh Thuin se phit huy dugc nhung tiim ning va loi the cua minh. •
So 18/2009 40
Kfaih t e v a Dtf b a o