S65(247)j016 NG6N NGC & B(n S6NG 77
MOT SO DAC DIEM TEN BAI TREN BAO THAI NGUYEN
SOME CHARACTERISTICS OF TITLES ON THAI NGUYEN NEWSPAPER D O A N T H J M I N H PHirONG
( HVCH; D^i hgc Sir ph^m, DH Thai Nguydn)
Abstract: This article examines, classifies and indicates the characteristics of the forms and fimctions of the tities on a specific local newspapers - Thai Nguyen newspapers. Based on that, this article also points out the advantages, limitations and suggests remedial measures in how to name articles on this newspaper, to improve the quality and attractiveness of the fffess works to readers.
Key words: titie, press works; Thai Nguyen newspaper; characteristics of tities.
1. D^t vin de Thd nhdt, tin bdi eo tinh thong tin: Ddy Tdn bdi Id tdn ggi mft bg phfn efta tdc Id dang tdn bdi ed cd sl lugng Idn tiift h^
phim bdo chi: la ca sd dl phdn bift bdi bdo (38,7%). Tdn bdi dugc xem Id dgi difn cua ndy vdi bdi bdo khdc, giiip ngudi dgc
de ddng xdc dinh mftc dg quan trgng cua thdng tin va chgn dgc; Id phin quan ttgng nhit ttong mgt bdi bdo bdi nd Id phin diu tidn thu hiit su chii y cua dgc gid. Tdn bdi cung ddng vai ttd quan trgng ttong vifc tl chftc ttang bdo vd sdp xIp thdng tin ttong bdi vilt.
Trong bdi vilt ndy, chiing tdi s5 tiln hdnh khdo sat, phdn logi vd chi ra nhfing d^c dilm vl chfie ndng ciing nhu hinh thuc cua cdc tdn bdi ttdn mft td bdo dia phuang cy thd: Bdo Thdi Nguydn.
2. D|c diem ten bdi tren bdo Thdi Nguyen
2.1. Xii theo tieu chi chdc nang Qua xft li 1255 ten bdi ttdn bdo Thdi Nguyen, tfi tieu citi chfie ndng, ehiing tdi thu duge ket qud sau:
Bdng I. Ten bdi trdn bdo Thdi Nguydn xdt theo tidu chi chfie nang STT
1 2 3
Tin bai c6 tinh thong tin c6 tinh gpi
h5nhpp(lva2)
S6 lir«mg (%) 486 (38,7%) 147(11,7)%
622 (49,6%) T6ng 86:1225(100%)
vdn bdn dd thdng tin ve nfi dung, thudng thi hifn nhfing quan hf nhit djnh vdi bf phfn ngi dung efta vdn bdn, cd tdc dyng dinh hudng cho ngudi dgc, giup ngudi dgc thdng qua tidu de cd thi ndm bit dugc ngi dung quan trgng nhit cua vdn bdn.
Cdc ten bdi ndy phdi tdm tdt dugc todn bf nfi dung thong tin cua bdi bdo, trd ldi mgt edch don gidn mgt ttong so cdu hdi ca bdn nhu: Chuydn gi xdy ra? Xdy ra d ddu? Xdy ra khi ndo? Lien quan den ai? Nhu the ndo?,... Tftc Id ngudi vilt thudng di thing vdo vin dl, dft ten bdi rd rdng, de hilu, ngudi dgc khi tiep xuc lin diu ed thi ndm bdt dugc ngay ngi dung efta bdi bdo. Vi dy:
H0i nhd bdo Vi$t Nam: Ki ni$m 65 ndm ngmf thdnh Igp vd hgi nghj thi dua todn
^M/C.(SI bdo 4617/2015).
Trong tdn bdi ttdn, ngudi vilt da dl cgp ludn din sy kifn cdn thdng tin (Ki ni$m 65 ndm ng^ thdnh ldp vd hgi nghf thi dua todn qudc) vd ca quan t l chftc (H0i Nhd bdo Vi?t Nam).
Dgng ten bdi vdi tfnh thong tin nii bft thudng cd uu dilm la dl lulu, dl nhd vd rd rdng vl thdng difp muln truyln tdi nhung ddi khi lgi khdng thu hut, khdng tgo dugc sy td md cho dfc gid tilp cfn vdi bdi vilt.
Thd hai, tin bdi co tlnh ggi: cdc nhd bdo sfi dyng ttrang doi ft (11,7%). Ddy Id dgng
78 NG6N NGC & Ddi S6NG S6 5 (247)-2016
tdn bdi ngudi vilt khdng ndu rd tiidng tin sd ndi den trong bdi md chi phdn dnh cdi thin cua bdi bdo, chii yeu tao ra sy hip din, kfch thich sy td md ciia ngudi dgc khi tilp cfn vdi bdi vilt. Vf dy:
(2) Trdn trd td mgt ldng nghi. (so bdo 4609/2015).
Khi dgc tidu dl ttdn, ngudi dgc se khdng hinh dung ngay dugc thdng tin ngudi viet muln phdn dnh trong bdi vilt ndy la ^ : Ldng nghi dugc ndi din la long nghi ndo? Ai trdn trd? Tgi sao lgi trdn trd? Vd trdn trd vi diiu gi? Mft logt cdc cdu hdi dugc d$t ra ggi cho ngudi dgc sy td md muln dgc tilp bdi vilt de ttd ldi eho nhiing thdc mic ciia minh. M$t khdc, qua ngi dung bdi viet, cdn thay ngay tfi tdn bdi, tdc gid dd thi hifn duge sy thiu hilu vdi noi khi efta nhfing ngudi ddn ldng nghl ldm bdn d xdm Gd Chd, xd Cao Nggn, Thdi Nguydn. Hay ndi each khde, ten bai dd mang sftc ggi vd sftc bilu cam rit cao.
Cdc vi dy klidc: "Khde tinh" caa t^i phgm budn bdn "cdi chet trdng". (so bdo 3628/2012); 3 ddi ti-anh "m0t ldi vi" (sl bdo 3633/2012); Khodng ldng xdn xao. (sl bdo 3646/2012); "Bay" eung ehe Thdi. (si bdo 4027/2013)
Dang tdn bdi ndy cd tfnh ggi thudng cd nhifm vy khai ggi dfc gid, cd tdc dyng tgo ra cdm hfing ban diu khien ngudi dgc pl:^
dgc toan bf bdi bdo dl thda mdn tri td md ciia minh.
Thu ba: tin bdi hdn hgp: Cliilm sl lugng Idn nhit (49.6%). D$c dilm cua dgng ndy Id vita cung cip duge thdng tin khdch quan cho ngudi dgc, nhung cftng ding thdi ggi dugc sy td md ciia ngudi dgc dii vdi vin de duge ndi den. Vi dy:
(3) Xe qud tdi "vd tu" di qua cdu treo Hudng Thugng (sl 4596/2015).
Khi dgc tdn bdi bdo ndy, dfc gid ding thdi se nhdn duge thdng tin vl vy vifc xe qud tdi vi pham luat If; bdn cgnh dd sd bfc If thdi df bit binh va td md vl vifc tai sao dd da Id dilu cam md ldi xe van cd thi vi
phgm. Hg sd quan tdm din cdch gidi quylt vd hf qud cua vifc xe vfn chuyln qud tdi.
Vi the, tidu dl ndy viia cung cip thdng tin, vfia ggi sy td md cho dfc gid.
Cd thi gidi tiifch If do tidu dl ndy dugc sii dyng rfng rdi vd phi biln hon so vdi hai dang kl trdn Id: Tidu dl ndy, mft mat viia cd thd thdng tin vl nhfing vin dl mdi nhit dang dien ra ding thdi viia cd thi dem din sy hip dan, ggi sy td md cho ngudi dgc. Ben cgnh dd, dang ten bdi ndy cdn thi hifn dugc sy chuyen nghifp efta chlnh ngudi cim biit: viia truyln tdi dugc thdng tin cin thilt, vfta ggi dugc tri td md md khdng xa rdi nfi dimg bdi bdo. Vdi nhu ciu dgc bdo efta dfc gid hifn nay, nlu chi dugc cung cip thdng tin tiii ehua thi thda mdn; hay neu chl ^a td md md dgc, neu khdng ed thdng tin mdi thi cung khdng bin ggi Id bdo. Lya chgn tieu dl dgng ndy Id cdch thdng minh dl ldm mdn nhan vd vfta y dfc gid.
2.2. Dyra vdo tiiu chf hinh thirc Dya vdo tidu chi lunh thfic hay dya vdo cdc thu phdp dft tdn bdi thudng gdp, qua xft II 1255 ngfi lifu tdn bdi, chftng tdi thu dvtqc kit qud sau:
Bdng 2. Tdn bdi tt^ bdo Thdi Nguydn xdt tiieo tieu chf hinh thfic TT
1 2
3 4
5
6
Thd pbfip
Ddng con sd 6t nhSn m^nh Ddng cdu true bd lihig mi diu lihig hi$n difn 6 gitTa t£nb&t
D$t ra nhftng cSu hdi DCing cdc don vj cik ngdn ngtt dan gian nhu thdnh ng(t, tijc ngCt, ca dao,...
Dya theo t6n cic tic p h ^ v9n hpc, difn iadi, tfin ca khi^ ndi tiing...
Dfp l^i nhttng mSu cdu trdc tit c6 sSn ho$c cia trdc tit vin Id nhttng chfch chuin da timg ndi tiing trong 1 ^ bio
s i lin xolti hifn 1
1 316 i (25.2%) '
6(0.47%)
11(0.87%).^
4(0.32%) •'.
'i
4 (0.32%)
0 (0%)
J
^
(
S6£P47)J016 NGON NGg&BflHS6NG 79
7 8 9
10
11
12 13
Tpo ra nhihig cSu triic mdi 1?, bSt thuimg cho tto hii Dinfi bien Dhfiptu tir Dflng nhftng ttr nga dang ho$c v§n \i di^u bl &n d6i v(5i da s6 dOc eii T ^ ra m0t ni§nh d^ c6 v6 ngugrc d6i 1 ^ cho d$c gii khSng th£ khang Hm hilu Dua ten rtSng ISn d ^ ten b&i, d&nh p h ^ cdn 1^1 ci^
tit khii qudt v^ d$c dilm, tinh ch^L... cia ten rieng d6
Si!r dyng diiu c&u Si]r dvng ttr ngft dich Sm vi l6i vilt tit
0(0%) 68(5.35%)
8 (0.63%)
62(5.42%)
164(13.1%)
470(37.5%) 133 (10.6%) Ttassb: 1255 (100%)
Bdng trdn cho thiy:
1) Cd hai tiift phdp (6) va (7) bdo khdng xuit hifn lin ndo trdn bdo Thdi Nguydn.
Dieu ndy eho thiy hiu hit cdc tdc gid tren bdo Thdi Nguydn da cd ^ thfic trong vifc ddt tidu dl tin, bdi nhdm ddm bdo chftc ndng tiidng tin Id chft yiu tdi ngudi dgc. Vi Id mft td bdo Ddng cd uy tin cua dja phuang vd cua viir^ nen ede tiidng tin dugc truyln tdi thudng mang tinh chinh thing ndn vifc ddt tdn cdc bdi vilt ciing ddi hdi sy nghidm tftc vd cin trgng.
2) 11 tiift phdp ddt ten bdi cdn Igi deu dugc cdc tdc gid trdn bdo Thdi Nguydn sft dyng vdi mftc df khdc nhau. Trong dd, 4 thft phdp dugc sfi dyng vdi tin so cao nhit. Cy till nhu sau:
Mpt /d, sd dung ddu edu
Qua khdo sdt, chiing tdi thiy vifc diing diu cdu trong ddt tdn bdi trdn bao Thdi Nguydn dugc cdc tdc gid sft dyng vdi sl lugng vd tin so cao nhit vdi 470 lugt, chilm 37.5 %. Cdc tdc gid cd sy lya chgn, sfi dyng linh hogt cdc diu cau. Chdng hgn:
- Ddu hdi: Thdng thudng, diu hdi dugc sft dyng trong mft sl trudng hgp ngudi vilt muln ddnh diu sy nghi ngd hay thi hifn hSm y mia mai, chdm bilm vl mgt vin de ndo dd md tdc gid ngim ddt ra cho ngudi dgc. Vi dy: Li?u cd khd thi? (sl bdo
3659/2012). Cau hdi till hifn sy nghi ngd vl vifc kilm sodt thjt trong 8 gid (tbjt song chi dirge bdn trong vdng 8 gid sau khi gilt mo nlu bdo qudn d nhift df thudng) lifu cd dugc thye hifn dl ddm bdo an t o ^ vf sinh thye phim cho ngudi tidu dftng. Tdc gid dft ra cau hdi ndy de ngudi dgc cimg suy nghi vd dua ra nhthig -y kiln cua niinh.Ngodi ra, cdu hdi cdn dugc sft dyng dl kfch thich, gdy sy chft y eiia dfc gid. Vi dy: Thdy gi qua th{ec ki$n m$t sd quy hogch tu mgt so d^e dn?
(sl bdo 3665/2012). Tidu de ti^ dd dgt ra cdu hdi dl chi ra tdc dyng vd tdc hgi cjua vifc thyc liifn mft sl quy hogch tft mft sd dy dn.
Ngudi dgc s5 ty lim thiy cdu tra ldi khi dgc het nfi dung cdn lai cua vdn bdn.
- Ddu ngogc kep: Trong cdc logi diu, diu ngodc kdp dugc cdc tdc gid sft dyng khd nhilu trong vifc ddt tdn bdi vdi nhfing myc dfch khdc nhau. Cd khi, diu ngodc kdp dimg dl trich dan hay thudt lgi nguydn vdn mft cdu ndi, mft tft ngft, mgt tdn ggi,...Vi dy:
"Mien Nam yiu qtry luon d trong tim tdi"
(sl bdo 4042/2013); 150 dodn viSn cdng dodn tham gia Hgi thi "Cdn bg na cdng gidi" (sl bdo 4035/2012); Triin khai chuong trinh "Vi sac khde cdng ddng ndm 2013" (sl bdo 4029/2013)... Ngodi ra, khi muon dftng mft tft ngfi khdng theo nghia thdng thudng thi tii dd sS dugc dft trong diu ngofc kdp hofc dftng cho nhung tft chua r5 nghia hofc khdng edn tiidng dyng, chdng hgn nhftng tiing ldng, nhiing tft cd nguon glc nude ngodi mdi nhfp hay dd qud xua, itiiim trdnh nhung hilu nhim khdng cin thilt.
- Ddu ngodc dan: Trong cdc tieu de cd sft dyng dau cdu, so vdi diu ngofc kdp thi diu ngodc don dugc cdc tdc gid sft dyng it han, chft yiu dugc dung vdi chftc ndng ghi chu vd bl sung cho nfi dung trudc dd. Vi dy: Liin minh buu chinh thi gidi (CPU): Thdm vd ldm vi?e tgi Thdi Nguyin (Sd bdo 4022/2015),...
NGON NGU" & B(n S 6 N G s l 5 (247)-2016
- Ddu hai chdm: Ddu cdu ndy ciing dugc cac tac gia sfi dung nhilu, chft yiu vdi myc dich bdo hifu bf phgn cdu dftng sau nd Id ldi ndi efta mft nhdn vft hofc gidi thich cho bg phan dftng trudc. Vf du: Che VietGAP:
Hudng tdi sdn xudt an todn (so bdo 4025/2013). Trong tidu dl tren, diu hai chim bdo hieu ngi dung bo sung cho phin trudc nd. Nhd vay, ngudi dgc cd thi hieu rd ban ve che VietGap.
- Ddu ggch ndi: Xuit hifn trong mft sl tieu dd tin bdi tren bdo Thdi Nguydn nhdm chu thfch hodc kit ndi cdc thdnh phin ddng lap tiong cdu. Vi du: Trung thu - Tit cua tinh thucmg yeu (so bdo 4034/2013). Tdc gid sft dyng ddu g^h nii dl chft thich them Cho ngudi dgc hilu dugc ^ nghia efta Trung thu.
Vi dy: Hgp tdc todn di$n Vi$t - Ldo si khdng ngicng phdt triin ben chdt vd ndng lin tdm cao mdi (sl bdo 3668/2012). Vi dy 3: Khai thdc tiim ndng thuong mgi - du lich (sl bdo 3665/2012). Trong cdc vi dy trdn, dau gach noi duge diing de bieu thi moi quan hf gifia cdc thdnh phin nhu Vi?t, Ldo, thucmg mgi, du lich binh dang nhir nhau.
Hai la, sd dung cdc con sd : Dgng tidu de ndy cd tac dung tao ra sy rd rdng vd cd tfnh thuyet phyc cao dii vdi dfc gid. Bdi le thdng qua nhfing con so, ngudi dgc sd cd cdi nhin chinh xdc va tin cdy ban dii vdi thdng tin md tdc gid dua ra. Chinh vi vfy, tin sl sft dyng cdc con so trong tdn bdi trdn bdo Thdi Nguydn khd cao vdi 316 lugt, chiem 25.2%, chi ft hon tidu dl co sfi dyng diu cau 154 lugt, tuong duong 12.3%, tiic Id dftng tiift 2 trong 13 dang thftc,...
Vi dy: Vo Nhai: Gieo cdy duge 20% di?n tich laa xudn^(sd bdo 4576/2015); Hd trg trin 2,3 ty ddng cho xd Tdn Cuong (sd bdo 4235/2014): Dinh Hda: trdng mdi, trdng lgi 230 ha che. (sd bdo 4235/2014); Hudng tdi Dgi hgi TDTT tinh ldn thu VII: Trao 56 bg huy ehuong eho 2 mdn karatedo vd Vovinam. (sd bdo 4236/2014),...
Trong ede ten bdi dugc khdo sdt tren bdo Thdi Nguydn, hiu hit cac s6 tft dft nhd hav ldn dlu dugc vilt dudi dgng so, khdng viet dudi dgng chft. Ngodi ra, ngudi vilt cdn sii dyng cd sl La Md trong tidu dl d mft sl trudng hgp bilu thi cdc ki Dgi hgi lin tiiii may, ede khda ciia QuIc hfi.
Vifc dua con sl ldn diu dl bdi bdo giiip i ^ d i dgc c6 cdi nhin rd rdng vd cd niem tin chdc chdn ban doi vdi tiidng tin ma ngudi viet dua ra. Bdi le, dd cd dugc cdc con so dd, phdng vien, nha bdo ciing phdi cd sy khao sdt thyc tl hofc thong ke, tong hgp tft nhftng nguIn thdng tin khdc nhau nhdm dl phdn dnh kip thdi cdc thdng tin trdn dia bdn 6 nhftng thdi diem nhit d)nh. M$t khde, dung eon sl nhin mgnh dd gdp phin tgo ra nfi dung rd rdng, dl hilu, vd tdng df ddng tin cgy doi vdi dgc gia. Loi ddt tdn b ^ ndy gan nhu thdnh "miu" theo logt tdn bdi phdng sy dilu tra cy thi.
Ba la, dua tin riing iSn ddu tin bdi, ddnh phdn con lgi cila tin bdi de khdi qudt ve dgc diem, tinh chat.:.eua tin riing do: Doi vdi dgng tidu dl ndy, cdc tdc gid trdn bdo Thdi Nguydn sfi dyng tuang dii nhilu, ddc bift doi vdi nhftng bdi viet mang tfnh thdng tin cao. Theo kit qua khdo sdt, ten bdi dgng ndy cd ,164 lin xuit hifn, chilm 13.1%. Myc dfch chft yiu ciia dgng tidu dl ndy Id tgo dilm nhin cho cdc sy vft, sy vifc dugc ndi trong bdi. Vi dy: Cong ty Mani Ha Npi: Tgo vi?c lam dn dinh eho hon 2300 lao d$ng (sl bdo 4617/2015); PAii Binh: Trdng mdi 300ha rOng sdn xudt (sl bdo 4605/2015);
Viettinbank tdi trg 2 ti ddng xdy trudng hgc (sl bdo 4591/2015).
Trong cdc vi dy tren, cdc tdc gid f^ d|t ten rieng (tfi chi dia danh, tdn cdng ly) ISn diu ten bdi. Dilu ndy t^o cho tieu de chia thdnh hai phin rd rdng (mft Id tdn ridnp, hai Id nfi dung sy vifc, van de lien quan den tdn ridng dd). Dilu ndy giftp dgc gid khdng bi rli mdt, ngi dung lai diy du, de hilu. Cdc tSn rieng dugc cdc tac gid sft dyng hau hit Id cdc
S65(247)-2016 N G 6 N N G f & flOlI S 6 N G 81
tto riSng gia v6i tSn C0 quan to chtic, t&i cic dia phuong trtn dia bto Tinh. Dilu nay g6p phSn p h ^ anh mot each r5 n6t mau sac ciia mOt 16 bdo dja phirong.
Bon Ih, su dyng tii ngU djch dm va loi viit til
De tao tiSu de ngSn gpn, tranh dM ddng, cdc til ngU quen thudc (thuong Id ten cdc t6 chuc, CO quan, don v), ten chijcc danh...trong v& ngodi nu6c) duac vilt tdt bdng cdch giii l^i cac chQ cdi d^u cua moi dm tilt vd luoc bo cac phin cdn l^i cua am tilt. D ^ g tieu de c6 sii dung ttr ag& tlich dm vd lli vilt tdt dugc nliilu tdc gid stir dyng tucmg dii phi Men v6i 133 lan xult hi$n, chilm 10.6%. Vi du: Thanh lap D0i thu tifc hai quan KCN Song Cong (sl bdo 4597/2015); Thdm tra cac di an, tcr trinh ciia VBND linh (sl bdo 4605/2015); HBND huy$n PM Luang: Td chiic Id hQp bdt thuang de bdu cae chiic danh (sl bdo 4605/2015); Hoi - ddp chinh sach BHXH, BHYT, BHTN (sl bao 4234/2014).
Ngodi ra cdn cd ten viet tdt tieng nude ngodi nhu: Bdo hi^m x3 hgi tinh va BIDV:
U kit hap tdc thu, thu na cac logi bao hiim (sl bdo 4602/2015) (BmV: Bank for Investment and Development of Vietnam/
Ngan hdng dlu tu vd phdt triln Vi|t Nam) hay Vi$t Nam luon ung h0 va coi trgng hap tdc ASEAN Trung Qudc (so bao 4023/2013) (ASEAN: Association of Southeast Asian Nations/- Hi$p hpi cdc quIc gia Ddng Nam A).
Ngodi ra, tr6n bdo Thdi Nguyen, cdc nha bdo cdn sur dung mot sl thii phdp Ididc nhu:
+ Dung cau tnic bd liing md dlu ICmg hi$n di?n 6 gifta ten bdi: Mdt sd tdc gia dung d ^ cliim liing ddt sau tit ngfi nhdm bilu thj su chdm bilm, hdi hudc hodc gdy bit ngd trong suy nghl cua ngudi dpc.Vi d\i: 27 Iri4u... il hay nhiiu? (sl bdo 4027/2013);
Hhgn tiln din bit lhdnh...mang na (sd bdo 3671/2012).
+ Ddt ra nhung cau hdi: Cac cau hdi thuong cd tdc d^ng manli, vira ggi su phdn dodn cia d§c gia vl m0t van dl bile xfic, dang dupc quan tdm nao dd, vua hiia hpn cau trd ldi thda ddng trong bai vilt. Vi dy:
B^nh dai trang nen an uong vh diSu tri nhu thi nao? (so bdo 4025/2013); Giai quyit ehi do cytu TNXP: Vuang mic a ddu? (s6 bao 4036/2013): Vi sao Thong tu 38 chua phdi huy hieu qua? (sl bao 3663/ 2012).
+ Diing thanh ngft, tyc ngtt, ca dao, dan ca... nhdm t^o la hifu qua tham mi cho ten bai bao, biln nhftng cau vdn von xa l^trd thanh nhiing cdu vdn ddi thudng md hit siic smh dpng, cd khd ndng dilnd^t tliuu nhftng thdng tin md ngudi viet mudn giii gdm. Vf dy: Giup nguai m^t mieng khi ddi han ca goi khi no. (sl bdo 4595/2015); Biy con khong nuoi da^c mf (so bdo 4027/2013); Gieo gl gft ndy (sl bdo 4037/
2013); Phai lam cho lang "phong thuin tifc na" (sl bdo 3658/2012),...
+Dua theo tSn cdc tdc pham vdn hpc, di?n dnh, tSn ca khiic: thudng Id nii tiing von dirpc ddng ddo mpi ngudi, biet tdi vd ySu tllicb; tao cam gidc than guen, gdy In tupng vdi ngudi dpc. Vi dy: Noi dau cdn & lgi (so bdo 4232/2014); Hanh hurang vi dit Ti (sl bdo 4595/2015); Vui Tit tmng thu (sl bao 4036/2013).
+ Diing bi$n phdp tu tit: nhftng bifn phdp tu tft thudng dupc cdc tdc sft dyng bao gom:
nhan hoa [Xe qud tdi "vd lu" di qua cdu treo Hudng Thuang (sl bdo 4596/ 2015), In dy ii2on dudng tii sv quyil tdm (sl bdo 4602/2015); hoan dy (Den trudmg bdng ddi chan cua mf (sl bao 4249/2014)...
+ T90 ra m§t mfnh dl cd vd "ngupc ddi":
Vdi 62 lupt xuat hi?n, chilm 5.42%%, phuang thuc nay su dyng nhftng kit hop tft ngu 1^ vd bat thuong dl tao ra lli ndi 1$ ve ngft nghia, kich thich sy chil -j ciia ngudi dpc. Vi dy: Ddu mS vd nuac hoa. (sl bdo 4594/ 2015); Sdp hit lu0 di chua biit mill ehiin thdng (sl bdo 4240/2014); Cho muan
82 N G 6 N N G C & Ddi S 6 N G s l 5 (247)-2016
di^n thogi roi ldm chuy$n ngudi ldn (s6 bdo 4250/2014).
3. Nhan xdt
3.1. Phin ldn cdc tdn bdi d l u da ddp ting dugc cdc tidu chi nhu: tfnh trung thuc, tinh chfnh xdc, cd sftc ldi c u I n vd trinh bay khd d^p. Cdc tdn bdi ft nhilu d l u t h i hifn dugc nfi dung vd sdc thdi efta bai bdo. Cdc thdng tin dugc dua ra trong tdn bdi d l u chinh xdc.
Tft ngfi dugc sfi dyng diing chfnh td vd g i n gui, d l hilu vdi dfc gid; trlrtii bay vdi mgt khodng trlng hgp Ii. Moi ten bai thudng ed gigng difu phft hgp vdi phong cdch, vdi t h i logi md nd phdn dnh trong mSi tin, bdi.
Bdn cgnh dd, van cdn mft s l tdn bdi thudng xuyen Idp lai nhihig khudn m i u cd sdn. Loi dan efta cdc tidu dd cd cau trfte tuang ty nhau, t ^ ndn cdm gidc nhdm chdn;
ngdn tft sdo rong; lgm dung cdch vilt tit;
m a ho ve nghia. Mgt so tdn bdi cdn qud ddi, ldm gidm di tinh h i p d i n trong each trinh bdy Cling nhu khdng gdy dugc hftng thft cho ngudi dgc.
3.2. D I khdc phyc nhfing hgn chl neu trdn, thilt nghTa, nhOng ngudi ldm bdo ndn lya chgn ki cdng tfi ngfi khi sfi dyng ldm tidu d l cho tin, bdi: chi cin dung nhiing tft ngfi that don gidn nhung phdi mdi lg, gay dugc i n tugng cho ngudi dgc; khdng ndn lgm dyng nhfing tii ngfi vilt tdt; nen dung nhfing tfi ngft ngin, manh, cd t h i kliich thich sy td md cua ngudi dgc; logi bd di nhihig tfi ngfi rudm rd, ddi ddng, Ian man trong tidu dl.
Trong tidu de bdo, khdng ndn dftng nhiing tfi ngfi nhu mang tinh mf nh Ifnh h o ^ gid dinh, m a ho; hgn chl sft dyng nhfing tft ngfi chuydn mdn; trdnh ddt tidu de sdo rong md khdng quan tdm d i n v i n d l can bdn lufn;
trdnh sfi dyng nhfing tfi ngfi da cu vd nhfing kilu tidu d l dd nhdm; trdnh dftng chft nude ngodi mft cdch khdng c i n thilt,...
4. Ket lufn
Qua phdn tich trdn, cd t h i thiy ten bdi Idbd phfn quan trgng nhat cua bdi bdo.
Id cdng cy d l thu hftt sy chu f ciia dgc gid.
Trdn bdo Thdi Nguydn xuit hifn nhilu dgng tdn bdi c6 chftc ndng vd hinh thfic khdc nhau. rong thdi dgi kinh t i t r i thftc nhu ngdy nay, trinh dg ddn trf va nhdn thftc ciia dgi bg phfn nhan ddn ta d& dugc nang cao ddng k l , tuy vfy, v i n chua cd sy ding d l u git)^ cdc vftng miln, cdc ndn vdn hda khdc nhau. Vifc lya chgn nhftng ngdn ngii mang tfnh p h i qudt d l cho ai nghe cung hilu vd ldm theo Id dilu cdc nhd bdo ndn suy ngam khi d^t tdn bai. Sft dyng ngdn ngft mft cdch cd chgn lgc, cd sang tgo vira t h i hifn ^ thfic n g h l nghifp eua ngudi lam bdo chdn chinh vira gdp p h i n gift ^ va ph^
huy sy trong sdng cua tiing Vift.
T A I L I $ U T H A M K H A O CHINH 1. Hodng Anh (1998), Mdt sd thuph^ nhdm tdng cudng tinh biiu cdm trong ngdn ngi? bdo chi, T/c Ngdn ngft vd ddi song so 7.
2. Nguyen Diic Dan (2007), Ngdn ngfi bdo chi. Nhfhig vin dl co bdn, Nxb Gido dye, H4 Nfi.
3. Nguyin Dftc Dung (2001), Sdng tgo tdc phdm bdo chi, Nxb. VSn hoa - Thdng tin, H.,
4. Quang Dgm (1985), Ngdn ngd bdo chi, Tfp san Ngudi ldm bdo, s l 1,1985.
5. Nguydn Thj Vdn Ddng (2003), Ddi diiu nen biet ve tieu de bdo chi tieng Anh vd tieng Vi?t, T/c Ngdn ngfi va ddi sing, s l 11,2003.
6. Vu Quang Hdo (2001), Ngdn nga bdo chi, Nxb Dgi hgc QuIc gia, H.,
7. Nguyin Thi Thanh Hucmg (2001), Mgt si nhdn xit vi ddc diim ngdn nga cua cdc ddu de trong bdo chi tiing Anh hi^n dgi, T/c Ngdn ngii, s l 9+10 nfim 2001.
8. H I Ld (1982), Nhd ddu nhung tiiu de bai viit cd sOc hdp ddn, T/c Ngdn ngfi S J , s l 1 n5in 1982.
9. Philippe Gaillard (2003), Nghi ldm hdo, Nxb Thdng tin, Hd Nfi.
10. Shostak M. (1996), Tieu di tdc phdm bdo chi, T/c Nhd bdo, Nga, s l 5, 6/1996.