NGƯỜI TRONG BAO
Sê- khốp
I/ Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả
a/ Tiểu sử: (SGK)
Sê-khôp (1860-1904), sinh ra và lớn lên ở thị trấn Ta-gan-rốc, bên bờ biển A-dốp
- 1884, tốt nghiệp khoa y trường Đại học Tổng hợp Mát-xcơ-va, Sê-khốp vừa làm bác sĩ nông thôn vừa viết báo
- 1887, được giải thưởng Puskin của viện Hàn lâm khoa học Nga - 1900, được bầu làm viện sĩ danh dự Viện Hàn lâm khoa học Nga b/ Sự nghiệp sáng tác: (SGK)
2/ Hoàn cảnh sáng tác
(SGK)3/ Bố cục:
2 phần-Bê-li-cốp khi còn sống “từ đầu...không nói thêm điều gì”
- Bê-li-cốp chết (còn lại)
II/ Đọc- hiểu văn bản:
1/ Chân dung và tính cách của Bê-li-cốp:
a/ Chân dung: Chân dung Bê-li-cốp được vẽ bằng những nét vẽ rất kì quái, khác người:luôn đeo kính đen, vật dụng của y đều màu đen, để trong bao, mang bao, cho vào bao, ý nghĩ cũng giấu trong bao“người trong bao”
b/ Tính cách:
- Thích thu mình vào trong vỏ, tránh tác động của cuộc sống bên ngoài
- Là người nhút nhát, lo lắng, sợ tất cả thể hiện qua câu nói cửa miệng của y “Nhỡ lại xảy ra chuyện gì thì sao”, sợ hãi hiện tại, ngợi ca, tôn sùng quá khứ (say mê tiếng Hy Lạp cổ, 1 tử ngữ là ví dụ tiêu biểu)
- Thích sống theo những thông tư, chỉ thị 1 cách máy móc.
- Tự tin, tự hào về cách sống đúng mực của mình, không thể chấp nhận lối sống phóng khoáng, sôi nổi, hồn nhiên, vui tươi thể hiện qua việc Bê-li-cốp nhắc nhở chị em Va-ren-ca về việc đi xe đạp
Đây là tính cách điển hình của 1 bộ phận người Nga lúc bấy giờ
2/ Cái chết của Bê-li-cốp:
a/ Nguyên nhân cái chết:
- Ngã đau lại mắc bệnh nặng không chịu chạy chữa
- Sốc nặng trước thái độ và hành động của chị em Va-ren –ca, của mọi người
- Cách sống bảo thủ, kì dị như Bê-li-cốp bị mọi người căm ghét, xa lánhcái chết tất yếu vì cô đơn
b/ Ý nghĩa của cái chết:
- Với Bê-li-cốp, cái chết là điều giải thoát và hạnh phúc.Vì quan tài mới chính là cái bao tốt nhất“Bê-li-cốp nằm trong quan tài với nụ cười hiền lành và mãn nguyện”.
- Với mọi người, cái chết của Bê-li-cốp giúp thoát khỏi gánh nặng.Chưa được bao lâu, mọi việc lại diễn ra như cũ (nặng nề, vô vị, tù túng...)kiểu người Bê-li-cốp, lối sống trong bao đã ảnh hưởng, tác động sâu rộng, dai dẳng, nặng nề đến nền đạo đức, văn hóa không chỉ ở thế kỉ XIX, ở nước Nga không thôi
3/ Hình ảnh biểu tượng: cái bao
- Nghĩa đen: vật dụng để bao, gói, đựng hàng hóa, đồ đạc, có hình túi, hình hộp, Bê-li-cốp thường dùng trong sinh hoạt hằng ngày
- Nghĩa bóng là chỉ lối sống và tính cách của Bê-li-cốpNghĩa biểu trưng: “Cái bao” biểu trưng cho 1 kiểu người, 1 lối sống đã từng tồn tại dai dẳng ở nước Nga cuối thế kỉ XIX.
4/ Chủ đề tư tưởng của truyện:
- Lên án mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao và tác hại của nó đối với xã hội, văn hóa, đạo đức nước Nga trong hiện tại và tương lai.
- Bức thiết cảnh báo và kêu gọi mọi người phải thay đổi lối sống ích kỉ, tầm thường, hèn nhát, vô vị..
5/ Nghệ thuật
:- Xây dựng hình tượng nhân vật điển hình
-Chọn ngôi kể là ngôi thứ 3 câu chuyện vừa mang tính khách quan vừa mang tính chủ quan
- Tạo cấu trúc kể chuyện (truyện lồng trong truyện
- Giọng kể mỉa mai, châm biếm, bề ngoài bình thản, trầm tĩnh nhưng bên trong, bức xúc, trăn trở
- Đối lập giữa các kiểu người Bê-li-cốp>< chị em Va-ren-ca
Bê-li-cốp>< những giáo viên trong trường, người dân trong thành phố - Xây dựng thành công biểu tượng “cái bao”
- Kết thúc truyện “Không thể sống mãi như thế được” gây ấn tượng mạnh.
