• Tidak ada hasil yang ditemukan

Nghien ctfu tao nguon thtfc an co ham

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2024

Membagikan "Nghien ctfu tao nguon thtfc an co ham"

Copied!
7
0
0

Teks penuh

(1)

M G H I E M C L J t l 5 L T 5 I I M H T R U O I M G

V A P H A T T R I E I M C U A T R U M Q U E ( P e r i o n y x e x c a v a t u s ) T R E N D I E U K I E M T H U C A M P H A M H E O

N

ghien ctfu tao nguon thtfc an co ham lifting dinh dUdng cao, re tien de phuc vu chan nuoi va giai quyet phan thai ra tif dong vat nuoi la van de dude chu trong hien nay. Trim que (Perionyx excavatus) la loai dong vat de dUdc tim thay trong tat ca cac loai dat (trir vung cifc va sa mac) [9] co kha nang dap ifng nhifng yeu cau dat ra.

Au trung trim que difdc dem ve nuoi tren moi trUdng da chuan bi san. Sau do, cho trim an phan heo va phan bo theo Bang 2.1 va Bang 2.2, each 3 ngay cho an 1 lan. Trong lifting trim tang nhanh tren 100 lan/2 thang d ca 2 moi trUdng thiic an va chieu dai trim tang htin 20 lan; dac biet d nghiem thu-c VFI2 va VFII2 (cho an 100% trong ltfting cti the) dat hieu qua kinh te'nhat.

Trim co the phat trien tdt tren ca hai moi Drifting phan bo va phan heo. Trong lifting trun chiu sif tac dong cua yeu td thiic an nhifng chieu dai thi khong chiu anh huting trifc tie'p bdi yeu td nay.

T l / KHOA: Perionyx excavatus; phan heo;

phan bo; sinh trUdng: phat trien.

l.Gidri thieu

Trim que (Perionyx excavatus) dap ling dUtic nhu cau trong che bien thirc an cua vat nuoi do trim que co ham lifting dinh difdng cao htin so vdi cac loai thifc an khac [protein (22,18%), lipid (9,9%), dudng tdng sd (0,74%) [ 1 ]. Dong thdi trun que thich nghi 6 nhiet do 20-27"C; chiing phat trien nhanh, sinh san manh. de dang nuoi trong

NGUYEN TH] QUE TRAN - PHAM THI CAM HANG TrUdng Cao ddng Cong dong Soc Trdng

dieu kien nhan tao. Thifc an ciia trim que la phan bo, phan heo, rau cai,...[8]

Cung vdi stf phat trien ciia nganh chan nuoi heo, phan heo ngay cang trd thanh mot van de nghiem trong doi vdi moi trUting, dac biet la vdi quy mo san xuat cong nghiep nhU hien nay. Trong hau he't cac trUdng hdp, chat thai ciia heo dUdc thao di theo cac mUdng thoat ma khong co bat ky mot phUOng phap xtf ly nao gop phan dang ke vao 6 nhiem ngudn nUdc va pha huy moi trUdng. Theo [6] thach thUc 6 nhiem moi trUdng nghiem trong d khu nuoi thii ket hdp vdi stf quan li phan bon bao gdm khi nha kinh va NH„ trim que md ra tiem nang lam diu bdt nhieu tinh doc hai cua nhUng yeu to nay. Vi vay, nuoi trun que' sir dung ngudn thtfc an phan heo khong nhifng giai quyet 6 nhiem moi trUdng, giai quyet viec lam cho mot sd lao dong nhan roi trong nong thon ma con mang lai ngudn thu nhap dang ke cho ngUdi nuoi ddng thdi cung cap nguon thtfc an gia re va dn dinh cho ngUdi channuoi.

2. Mo ta

2.1. Chuan b| thtfc an va cham sdc trun que trong thi nghiem

2.1.1. Thtfc an

- Thtfc an ttf phan heo = 70% phan heo + 30%

Trang 12 Thong tin Khoa hoc va Cong nghe tinh Soc Trang

(2)

rdm + Che pham sinh hoc Trico— DHCTciafa nam Trichodenna (thdi gian u la 20 - 25 ngay)

- Thdc an tir phan bo = 70% phan bo nidi + 30%

nirdc (do ti le khi amoniac la rat thap it gay anh hifdng den sii phat trien cua trim, mui phan bo nidi con co tac dung dan du trun vi vay khong can ii hoai).

2.1.2. Ltfa chpn trun bo'tri thi nghiem Trai chat nen (chu yeu la rdm difpc ii chung vdi che pham Trico - DHCT vdi lieu lifdng che pham cho 1 m3 rdm la 0.2 kg pha vdi 20 lit nifdc, tifdi nude 3 ngay/1 lan trong 25 ngay) vdi do day

10 cm roi tha trim trifdng thanh (0.11 g - 0.30 g) da xuat hien dai sinh due vdi mat do 1.5 kg/m".

Tong lifdng trun difdc tha trong thi nghiem 20 kg trun trifdng thanh. Nhifng ngay dau khong nen cho trim an de chuyen hoa het phan chat nen. Sau khi nudi khoang 24 ngay thi trim tao ken tiep dd loai bo hoan toan trun trifdng thanh thu difdc hon hdp trim tif 1 den 3 ngay tudi va chat nen dung de bd tri tin nghiem.

Hdn hdp trun va chat nen difdc bo' tri trong hoc xi mang cd dien tich moi hoc la 2 m x 0.5 m x 0.25 m. Khdi lifdng hon hdp trun va chat nen trong mdi hoc la 25 kg.

- Trim tudi 1: trun d 14 ngay tudi - Trim tudi 2: trun d 21 ngay tudi -Trim tudi 3: trimd28 ngay tudi - Trim tudi 4: trun d 35 ngay tudi - Trim tudi 5: trun d 42 ngay tudi - Trim tudi 6: trim d 49 ngay tudi - Trim tudi 7: trun d 56 ngay tudi

2.1.3. Xay diing chuong trai bo trf thi nghiem

Dien tich de nuoi trun thi nghiem la 24 m:. Nen difdc xay bang xi miing. mai chuong dUdc Idp bang la tam, dude che chan kin dao dam bao nhu cau anh sang cho trim phat trien. Moi hoc dude

K H O A H O C V A C O N G N G H E f f xay bang gach ong tren nen xi mang va cd the tich lot long 0.5 m x 2 m x 0.2 m.

2.1.4. Cham soc va cho an Cho an

Trim dirdc nuoi thi nghiem trong thdi gian la 56 ngay. Trim diitic cho an theo trong lifting trun 1 lan/ngay theo Bang 2.1. Trim d giai doan dau rat khd xac dinh trong lifdng, trong thi nghiem chi thu trim tif tudi 1 trd ve sau. Sau moi tuan tudi thu trim tren dien tich 0,25m x 0,25m/lhpc de xac dinh trpng lifdng thdc an cho trim d tuan tudi ke'tiep.

Cach thu trim trong thi nghiem: thu ddng loat trun sinh khoi trong 18 hoc trim thi nghiem. tren mdi hoc thi nghiem thu vdi dien tich 0.25 m x 0.25 m/lhpc va thu mpt each ngau nhien; dd sinh khdi thanh ddng hinh thap tren tam bat nylon da trai san ngoai nang, danh dau can than tirng hoc tranh l i n lpn sinh khdi giiia hoc nay vdi hoc khac, trim gap nang se chui xudng phia difdi, dung tay gat dan dan phan dat phia tren sau do thu trun. Khi thu trim can chii y khong nen de trim tie'p xiic nhieu vdi anh nang se gay soc cho trim. Trim vifa thu dddc difdc can can than de xac dinh lirdng thdc an cho lan sau. Sau do do ca phan trim va phan sinh khdi trd lai hoc trim trudc do.

Lifting thdc an diftic xac dinh difa tren trpng lifting trim la d dang ran, sau khi can xong thi dude pha vtii nifdc ti vdi ti le 1 kg phan/1.5 lit nifdc va cho trim an. Trong khi cho trim an nen md cda chuong de tranh sif tich tu mui gay anh hifdng khong td't cho trun.

Cham soc

Trong thi nghiem nhiet dp trong moi hoc trim luon dam bao 28 - 30"C, dp am 60 - 62% bang each Idp mai la va tifdi nifdc bang each phun sifting. De xac dinh dp am thich hdp cho trim, ta diing tay bop nhe dat trong hoc trim thay nifdc tham tay la dii dp am. Tranh sif xam hai ciia cac loai con trung nhif cdc, kien, ran mdi,....

l ining tin Khoa hpc va Cong nghe tinh Soc Trang Trang 13

(3)

2.2. PhUdng phap b6'tri thi nghiem

2.2.1. Thi nghiem 1: danh gia su* phat trien chieu dai va trong hiring trim tren moi tnidng phan bo (thi nghiem doi chdng)

a. Cach bo t r i thi nghiem

Thi nghiem difdc bd tri hoan toan ngau nhien vdi 3 nghiem thdc (VFI1, VFI2 va VFI3), 3 lan lap lai.

Bang 2.1: Cac nghiem thiic trong thi nghiem 1 Nghiem thiic Lifdng phan bo/trong luting trim

VFI1 80%

VFI2 100%

VFI3 120%

b. Phu'dng phap lay so lieu

Lay sd lieu theo tudi trim, qui Udc bay ngay dUdc tinh la mpt tudi trim, ngay lay chi tieu la ngay thd 7 trong giai doan tudi do: Moi lan lay chi tieu, chpn nhUng con trim ldn nhat trong moi lan lap lai vi day la mau dai dien cho sU phat trien chieu dai, trpng lUdng theo thdi gian. O moi lan lap lai, lay chi tieu 20 con, sau dd lay trung binh.

c. Chi tieu theo doi

Trpng lUdng trun (gram) td tudi 1 den tudi 7 dUdc can blng can dien td 3 so le.

Chieu dai trim (cm) td tudi 1 den tudi 7 dUdc do bang thudc 20 cm (cd vach chia 0.5cm).

d. Phan tich thong ke

Sdlieu tho sau khi lay ket qua dUdc nhap vao excel de tinh trung binh va sau do lap bang thong ke chuyen sang phan tich ANOVA va danh gia phep thd LSD bang phan mem SAS v6.12.

2.2.2 Thi nghiem 2: danh gia sii phat trien chieu dai va trpng hip'ng trun tren moi trifdng phan heo

Tat ca the thdc thdng ke, phUdng phap thuc hien, chi tieu theo doi va phan tich thong ke deu giong thi nghiem 1 nhUng 3 nghiem thUc trong thi nghiem nay dUdc ky hieu VF1I1, FII2 VA VFII3 va thdc an cho trun la phan heo theo Bang 2.2.

Bang 2.2: Cac nghiem thdc trong thi nghiem 2 Nghiem thiic Luting phan heo/trong luting trun

VFI11 80%

VFII2 100%

VFI13 120%

2.3.3 So sanh sii phat trien chieu dai va trpng lUdng trun tren ca hai moi triidng phan bo va phan heo

Sau khi co ket qua ciia thi nghiem 1 va thi nghiem 2, tdng hdp ca hai so' lieu tren cung mpt bang thdng ke rdi phan tich ANOVA danh gia phep thdDuncan bang phan mem SAS v6.12.

3. Ket luan

3.1. Khao sat su* sinh trufdng va phat trien trpng ltfdng cua trun que tren dieu kien phanbo

Qua phan tich LSD, Bang 3.1 cho thay sii khac biet giUa 3 nghiem thdc tren moi trUdng thtfc an phan bo, dac biet la nghiem thdc cho an lUdng thUc an bang 100% trpng lUdng trim (VFI2) co sif gia tang trpng lUdng nhanh hdn cac nghiem thtfc con lai vdi dp tin cay 99%.

Bang 3.1: Ket qua phan tich LSD ciia ba nghiem thdc ve trpng lUdng trim (gram) tren moi trUdng phan bo

Nghidm thifc Tuoi 1 Tuoi 2 Tuoi 3 Tuoi 4 Tu6i 5 Tu<i*i 6 Tufl'i 7 VF1I 0.00133b . 0.0223333b 0.042667b 0.095000b 0.139000c 0.209000b 0.250000b VFI2 0.00267a 0.0253333a 0.051667a 0.124667a 0.177667a 0.224333a 0.272000a VFI3 0.0020ab 0.0253333a 0.050333a 0.100667ab 0.166000b 0.22 1000b 0.233333b

LSD 0.0009 0.0013 0.0039 0.0253 0.0076 0.022 0.0197

C v (%) 20.41 2.37 3.56 10.45 2.07 4.33 3.45

Ghi chii: Nhifng gid tri trung binh trong tifng cot khdng mang chit giong nhau thi sai khde cd y nghia (p<O.OI)

Trane 14 Thong tin Khoa hpc va Cong nghe tinh Sdc Trang

(4)

DUa vao khdi luting cua trun que (gram/con) thay rang trun d nghiem thu?c cho an 100% va

120% trong lifting cti the xuat hien dai sinh due sdm nhat va co kha nang bat cap vao tuan tuoi thir 5 (42 ngay tuoi, trpng lUdng trung binh d nghiem thiic VFI2 = 0.1777+0.0202 g, VFI3 = 0.16598+0.0189 g. Trong khi do trun cho an 80%

trpng lifting cti the thanh thuc tre htin d tuoi thu" 6 (49 ngay tudi, trpng ludng trung binh d nghiem thifc VFI1 = 0.2090+0.0312 g)

gram 0.300

Tuoi Tuoi Tuoi Tuoi Tuoi Tuoi Tuoi 1 2 3 4 5 6 7

Hinh 3.1: Sif phat trien trpng lifdng trim (gram) tren moi trudng phan bo

Trong 8 tuan nuoi, trim phat trien rat nhanh.

trpng lUdng co the tang tren 100 lan (Hinh 3.1). Sff phat men nhanh ve Uong lUdng ciia trim que the hien ro htin tU tuan thU 4 (tuoi 3) tfti di. O nghiem thffc VFI3 tuy phat trien nhanh htin d nghiem thffc VFI1 nhUng lai phat trien cham htin nghiem thffc VFI2.

3.2. Khao sat sff sinh trffdng va phat trien trpng luo'ng cua trun que tren dieu kien phan heo

Tren moi trUdng phan heo, trpng lUdng trim tang htin 100 lan sau 8 tuan. Trong tudi 1, 2, 3 sff phat trien trpng lUdng trim cua 3 nghiem thUc la nhUnhau.

Bang 3.2: Ket qua phan tich LSD cua ba nghiem thffc ve trpng lifting trim (gram) tren moi trffdng pha n heo

K H O A H O C V A C O N G N G H E Tff tudi 3 trd di trun d 2 nghiem thdc VFII2 va VFII3 phat trien nhanh htin nghiem thdc VFII1 va sff phat trien trpng lffdng cua 2 nghiem thdc nay hau nhffbang nhau (hinh 3.2).

Tuoi 1 Tuoi 2Tu6i 3Tu6i 4Tu6i 5Tu6i 6Tu6i 7 Hinh 3.2: Sff phat trien trpng lifting trun (gram) tren moi trUdng phan heo

Tuy nhien, khong cd sff khac biet ve sff gia tang trpng lffdng trim d 3 nghiem thdc d giai doan tudi 7 (Bang 3.2). Dieu nay chdng to, tff tudi 6 sang tudi 7 sd dung cong thffc cho an 80% trpng lffdng thffc an phan heo/trpng luting trim mang lai hieu qua kinh te htin.

3.3. So sanh sff phat trien trong lffdng trim giffa moi trffdng phan bo va phan heo

Trong 8 tuan nuoi trim tren 2 loai thffc an phan bo va phan heo, ket qua phan tich Duncan cho ket qua r5 rang la trim d nghiem thdc VFI2 cd

Nghl<m

IhiCc Tutf'i 1 T u tfi 2 Turfi 3 T u <fi 4 Tutf'i 5 T u o'i 6 Tuoi 7 V F 11 1 0.0013 3 3 3b 0 .02 133 3a 0 .04 133 3a 0.09266 7b 0 13 6 6 6 7b 0.193 3 3 3 b 0.2313 3 3 a V F 112 0.0026667a 0 .0230 0 Oa 0 .048000a 0.10666 7 a 0 ,16 5 6 6 7a 0.2 15 00 0a 0.246333a V F 113 0.0020000a b 0 .022000a 0 .048333a 0 . 1 0 0 6 6 7 a b 0 ,16 13 3 3a 0.2 1 3000a 0.244000a

LSD 0.0009 0.0032 0.008 1 0.0 1 2 0.0 1 25 0.0 1 1)9 0.0 1 52

C v (% ) 20.41 6.3 1 7.79 5.2 9 3.58 2.3 1 2.79

Ghi chii: Nhtfng gid tri trung binh trong t&ng cot khdng mang chif gid'ng nhau thi sai khde cd y nghTa (p<0.01)

Thong tin Khoa hpc va Cong nghe tinh Soc Trang Trang 15

(5)

Bang 3.3: Ket qua phan tich Duncan ciia 6 nghiem thiic ve trong lifpng trun (gram) tren moi trifdng phan bo va phan heo

Nghiem thiic Tuoi 1 Tuoi 2 Tuoi 3 Tuoi 4 Tuoi 5 Tuoi 6 Tuoi 7 VFI1 0.0013333b 0.022333b 0.042667b 0.095000cd 0.139000c 0.209000b 0.233333c VFI2 0.0026667a 0.025333a 0.051667a 0.1 12333a 0.177667a 0.243333a 0.272000a VFI3 0.0020000ab 0.025333a 0.050333a 0.100667bc 0.166000b 0.221000b 0.250000b VFII1 0.0013333b 0.021333b 0.041333b 0.092667d 0.136667c 0.193333c 0.231333c VFII2 0.0026667a 0.023000ab 0.048000a 0.106667ab 0.165667b 0.215000b 0.246333bc VFII3 0.0020000ab 0.022000b 0.048333a 0.100667bc 0.161333b 0.213000b 0.244000bc

Cv (%) 18.26 5.71 5.67 3.51 2.68 3.46 3.32

Ghi chu: Nhifng gid tri trung binh trong tifng cot khdng mang chif gid'ng nhau thi sai khde cd y nghia (p<0.01)

sif phat trien trpng lifpng viidt troi hdn cac nghiem thiic con lai va khi ket thiic thi nghiem trpng lirdng trim ciia nghiem thirc VFI2 cao nhat vdi dp tin cay 99% so vdi cac nghiem thiic con lai.

Bang 3.4: Sii phat trien trpng lifpng trim que (gram) tren hai dieu kien thiic an

tang trpng ciia trim trong 2 dieu kien thiic an nay la khong dang ke ve mat kinh te.

3.4. Khao sat sii sinh tru'dng va phat trien chieu dai trun tren hai dieu kien thdc an phan bo va phan heo

Tren hai dieu kien thdc an khac nhau, sif phat trien chieu dai ciia trun tren hai nghiem thdc an la tifdng difdng nhau.

Dieu kien

thu"c an Nghiem

thifc TLTB' ban da'u

(gram /con) T L ' ldn nhat

( g ra m /co n) TLTB dai dUOc sau 56 ngay (gram/con)

Ti le lang T L/nga y (gram /con)

VFI1 0.00 I ±0.0004 0.250 0.233±0.043 0.004 1

Phan bd VFI2 0.002±0.0003 0.385 0,264±0.044 0.0047

VFI3 0.00 i ±0.0009 0.320 0.250±0.001 0.0044

V F111 0.00 1 ±0.0003 0.250 0.236±0.01 5 0.0042 Phan heo VFII2 0.002±0.0003 0.3 2 1 0.243±0.042 0.0043

VFII3 0.00 1 ±0.0009 0.304 0.243±0.046 0.0043

Trong luong trung binh Trong luefng

Tren 2 loai thdc an. ti le tang trpng lirdng trim tren phan bo trung binh/ngay la 0,0044±0,0003 g/con/ngay. trong khi do tren phan heo la 0,0043±0.0001 g/con/ngay. Sif khac biet ve ti le

Bang 3.5: Phan tich Duncan ciia 6 nghiem thdc ve chieu dai trim (cm) tren 2 moi trddng phan bo va phan heo

Nghiem thu*c Tuii i 1 i- mt i : Tuoi 3 Tuoi 4 Tuoi 5 l uoi 6 Tuoi 7

\ ::i: 0.46667a 1.9 181111a 4.0203c 5.9667ab 7.9667a 8.4 167bc 1 1.53333a VFI2 0.53333a 2.00033a 4.3073ab 6.2000ab 8.0233a 8.7183a 1 1 .611000a VFI3 0.50000a 1.96633a 4.4497a 6.2333a 8.0217a 8.5800*4 1 1 56667a VF1II 0.46667a 1 .81800a 3.9520c 5.8667b 7.6967a 7.9050e 1 1 43333a VFII2 0.53333a 1.91433a 4.174()bc 6.0667ab 7.8017a 8.2667cd 1 1.53333a VFII3 0.50000a 1.84633a 4.3217ab 6.0667ab 7.776a 8.14030c 1 1 ,50000a C i l c< ) 7.30 2.65 3.11 2.90 2.61 1.61 0.74

Ghi chii: Nhifng gid tri trung binh trong tifng cot khdng mang chO gid'ng nhau thi sai khde cd y nghTa (p<0.01)

Trang 16 Thong tin Khoa hoc va Cong nghe tinh Soc Trang

(6)

K H O A H O C V A C O N G N G H E | Trong nghien ciru nay, hau het cac thong so

chieu dai d cac giai doan tuoi tren cac dieu kien thifc an deu khong co y nghTa khac biet ve mat thong ke, dac biet la cac giai doan tudi 1. 2, 5 va ludi 7 (Hinh 3.6).

14 000 cm 12 000 10 000 - 8 000 6.000 - 4000 :

2 000 • 0000 I rrn

Tuoi 1

EVFI

• VFIl

Tuoi 2 Tuoi

3

Tuoi 5

Hinh 3.6: Bieu do so sanh chieu dai trun (cm) tren thiic an phan bo va phan heo

Theo 13] co sif giam nhe 45 mm chieu dai va 2 mm difdng kinh trim dat trong chat nen hoan toan khac nhau vdi cd che thu hoach va phan loai trim dat nhifng khdng co y nghia thifdng mai. Nhif vay, sif thay ddi chieu dai trun d trong thi nghiem tren khdng han chi do tac dong cua thifc an ma con cac yeu to thuoc ve thao tac va cung khong anh hifdng dang ke den san lifdng trim thu hoach. Dieu nay chiing id riing chieu dai trim khong chiu sif anh hifdng trufc tiep bdi loai thiic an.

4. Da nil giii

Nghien ctfu cho thay trun que cd kha nang sinh trifdng va phat trien tot tren ca hai dieu kien ihue an phan bd va phan heo trong cac dieu kien phoi tron khac nhau trong thi nghiem nay d 30"C va do am 80%. Thi nghiem cho ket qua ti le sinh tnidng cua trun la vdi 0.0044±0,0003 g/con/ngay uong phan bd pha loang vdi nifdc ti le 7:3 d 30"C va 0,0043±0,0001 g/con/ngay trong phan heo pha loang vdi nifdc cd bd sung che pham Trico-DHCT ti le 7:3 d 30"C so vdi 0.0035 mg/con/ngiiv trong 30 ngay dau d 25"C trong phiin trau bo khong

pha loang (theo Reinecke et ai, 1992) trich dan bdi [4]

Theo [2], lUdng thdc an tieu ton cd lien quan mat thiet vdi am dp thdc an. Iddng thdc an tieu ton cang nhieu am dp cang cao va dp am anh hifdng true tiep den kha nang tieu hda thdc an cua trim.

lam giam sinh khoi trun, lam giam pham chat phan trun. Ben canh do. phan bo la loai thdc an cd ham Iddng protein cao nhdng khi thifa de sinh khi doc do qua trinh len men thdi tao NH, gay anh hudng tdi trim do phan bd chda ti le C/N la 17:19 va phii hdp vdi ket qua nghien cdu cda [4| cho rang P.excavatus khdng the song tot trong chat thai hdu cd chda nhieu NHS. Vi vay mdc cho an 120% va 80% trpng Iddng ciia trun difdc xem nhU cong thdc cho an khong cd ldi cho su' phat trien ciia trun que.

Co nhieu nghien cdu ve chieu dai trun d giai doan ken, theo [51. Perionyx excavatus dai hdn so vdi cac loai Pontoscolex corethrurus, Lampito mauritii, Polypheretima elongata, Dichogaster modiglianii, Drawida nepalensis, va ngiln hdn Eutyphoeus gammiei vdi cac thong so' lan lifdt 6.52±0.44 mm; 5.0+0.28 mm; 5.0±0.4 mm;

3.6±0.35 mm; 2.0+0.28 mm; 4.6±0.21 mm;

7.4±0.45 mm. Loai Eutyphoeus gammiei tuy ldn nhat va cho kich thudc ken ldn nhat nhifng thdi gian phat trien ken rat dai va luting ken rat it. Dieu nay chdng td trun dai nhat khong hdn cho san lifpng cao nhat. Theo [8], Perionyx excavatus la loai trun nhd. chieu dai khoang 3.75 - 8.35 cm va so vdi Lampito mauritii -16 cm thi Perionyx excavatus ngan hdn, nghien cdu cua [71 chieu dai trun que khoang 6.5 - 15 cm phu hdp vdi sif tang trUdng ciia trim irong nghien cdu nay (khoang

11.5 cm). Tuy nhien, cd rat it tai lieu nghien cdu ve sif tang trddng va phat trien chieu dai cua trim que tren cac dieu kien thdc an khac nhau. nhdng nghien cdu trddc chii yeu tap trung vao sU tao sinh

Thong tin Khoa hpc va Cong nghe tinh Soc Trang I rang 17

(7)

khdi va san lUdng trun.

5. Tai lieu tham khao

[1] Do Minh ST & ctv, 2002. Mpt sd nghien cifu ve trim que nham che bien thifc an cho gia siic. DH Khoa HpcTff Nhien.

[2] Nguyen Van Bay, 2002. Nghien ciiu san xuat va sii dung trun dat (loai Perionyx excavatus) lam thifc an bd sung cho ga de gop phan nang cao hieu qua nuoi ga tha vUdn d hp nong dan. Luan an tien si.

[3] Borges.S., H. Hubers and R. Bayron, 1997. In Search for an Appropriate Species for Vermicomposting in Puerto Rico. Department of Biology, University of Puerto Rico.

[4] Edwards, C. A., J. Dominguez and E.F.

Neuhauser, 1998. Growth and reproduction of Perionyx excavatus (Perrier) (Megascolecidae) as factors in organic waste management. Volume 27, number 2/june. 1998.

[5] Gautam Bhattacharjee and P.S.

Chaudhuri, 2002. Cocoon production, morphology, hatching pattern and fecundity in seven tropical earthworm species - a laboratory- based investigation.

[6] Meena Khwairakpam, Renu Bhargava, 2007. Feasibility Studies on Consortium of Earthworms for Vermicomposting, Chennai, India, pp.282-288.

[7] Piper Selden. Michael DuPonte, Brent Sipes and Kelly Dinges, 2003. Illustrations of the earthworms occurring in and around Chennia.

India.

[8] Piper Selden. Michael DuPonte, Brent Sipes and Kelly Dinges. 2005. Composting Worms for Hawaii.

[9] Shrawan K.. Gupta. Richa Srivastava, Neeraj Mathur and Prem. N.. Saxena, 2006. The Comparative Effects of Metals on the Hatching of Earthworm Cocoons. ATLA 34,491-498. India.

(Tiep theo trang 11)

R H I T H T t f A G H I E U xYOI T I E X G B I L t f I D U N G -

mat ban hang, mat thUdng hieu ma se thiet hai, ton kem rat ldn cho cac doanh nghiep xuat khau khi phai doi lai va xd ly tranh chap. Vong xe'p Duy Ldi da mat quyen xuat khau khi chi dang ky bao hp quyen sd hffu cong nghiep va kieu dang cong nghiep trong nUdc ma khong dang ky nhan hieu d nUdc ngoai.

Doanh nghiep can dang ky de dffdc bao hp

Khong chi nhan hieu hang hoa, cac nhan hieu dich vu ndi tieng nhff: Vietnam Airlines, Vietnam Tourist... cung dUdc nam trong ddi tUdng bao hp. Dac biet, mpt nhan hieu trung hoac tUdng dUdng vdi nhan hieu ndi tieng co the se bi coi la xam pham nhan hieu ke ca trUdng hdp hang hoa, dich vu dUdc sd dung khong trung vdi hang hoa, dich vu ciia nhan hieu noi tieng neu co nguy cd gay hieu lam.

Nhan hieu, nhat la nhifng nhan hieu ndi tieng, can phai dUdc dang ky va bao hp. Tao dUng, bao ve mpt thUdng hieu la dam bao mpt moi trUdng canh tranh lanh manh cho phat trien kinh te va xuat nhap khau ciing la bao ve quyen ldi ciia doanh nghiep.

Biet each xay dffng thUdng hieu cho ndi tieng ddng thdi bao ve khai thac dUdc no co hieu qua cung nhUtranh vi pham nhan hieu noi tieng khac, cac doanh nghiep can cd mpt chien lUdc thUdng hieu lau dai va cu the trong qua trinh hpi nhap.

(Tmng bdi nay cd sir dung thong tin tren website http://vneconomy.vn (Bdo dien tii - Thdi bdo Kinh te

Viet Nam)).

Trnne 18 Thong tin Khoa hpc va Cong nghe tinh Soc Trang

Referensi

Dokumen terkait