ĐỀ SỐ 1- LUYỆN THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM 2021 I. Đọc hiểu (3,0 điểm)
Đọc văn bản sau:
NHỮNG GÌ CÒN LẠI...
Những gì còn lại sau mưa Là cơn hồng thuỷ bất ngờ bủa vây
Mẹ cha chắt bóp bao ngày Một đêm lũ cuốn trắng tay, trắng đầu
Chỉ còn nước bạc, bùn nâu Chỉ còn bao nỗi lo âu chất chồng
Chỉ còn mẹ với mùa đông
Ngực trần không yếm, bếp không khói chiều Bàn thờ kê chiếc bàn xiêu
Gió mưa chưa tạnh, còn nhiều bão giông Những gì còn lại trong tâm
"Còn da lông mọc", còn mầm cây lên Còn đây hơi ấm trăm miền
Còn đây " máu chảy ruột mềm" thương nhau Những gì còn lại... mai sau
Nghĩa tình, đạo lý nhắc nhau ghi lòng Nguyễn Hữu Thắng
( Nguồn https://www.facebook.com) Thực hiện các yêu cầu:
Câu 1. Xác định thể thơ của văn bản.
Câu 2. Chỉ ra và nêu tác dụng 1 biện pháp tu từ trong 4 dòng thơ sau:
Chỉ còn nước bạc, bùn nâu Chỉ còn bao nỗi lo âu chất chồng
Chỉ còn mẹ với mùa đông
Ngực trần không yếm, bếp không khói chiều
Câu 3. Theo Anh( chị), những từ ngữ đậm chất dân gian trong các dòng thơ sau có ý nghĩa gì?
Những gì còn lại trong tâm
"Còn da lông mọc", còn mầm cây lên Còn đây hơi ấm trăm miền
Còn đây " máu chảy ruột mềm" thương nhau
Câu 4. Thông điệp tâm đắc nhất của anh,chị trong văn bản là gì? Nêu lí do.
Phần II. Làm văn (7,0 điểm) Câu 1(2,0 điểm)
Từ nội dung văn bản ở phần Đọc hiểu, anh/ chị hãy viết một đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ ý nghĩa lối sống nghĩa tình, đạo lý trong cuộc sống con người.
Câu 2. (5,0 điểm)
Phân tích giá trị hiện thực được nhà văn Tô Hoài thể hiện trong đoạn trích sau:
Lần lần, mấy năm qua, mấy năm sau, bố Mị chết. Nhưng Mị cũng không còn tưởng đến Mị có thể
ăn lá ngón tự tử nữa. Ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi. Bây giờ thì Mị tưởng mình cũng là con trâu,
mình cũng là con ngựa, là con ngựa phải đổi ở cái tàu ngựa nhà này đến ở cái tàu ngựa nhà khác, ngựa
chỉ biết việc ăn cỏ, biết đi làm mà thôi. Mị cúi mặt, không nghĩ ngợi nữa, mà lúc nào cũng chỉ nhớ đi
nhớ lại những việc giống nhau, tiếp nhau vẽ ra trước mặt, mỗi năm mỗi mùa, mỗi tháng lại làm đi làm
lại: Tết xong thì lên núi hái thuốc phiện, giữa năm thì giặt đay, xe đay, đến mùa thì đi nương bẻ bắp, và dù lúc đi hái củi, lúc bung ngô, lúc nào cũng gài một bó đay trong cánh tay để tước thành sợi. Bao giờ cũng thế, suốt năm suốt đời như thế. Con ngựa, con trâu làm còn có lúc, đêm nó còn được đứng gãi chân, đứng nhai cỏ, đàn bà con gái nhà này thì vùi vào việc làm cả đêm cả ngày.
Mỗi ngày Mị càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa. Ở cái buồng Mị nằm, kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng. Mị nghĩ rằng mình cứ chỉ ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến bao giờ chết thì thôi.
(Trích Vợ chồng A Phủ, Ngữ văn 12, Tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam 2020, tr. 6)
ĐỀ SỐ 2- LUYỆN THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN NGỮ VĂN NĂM 2021
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc văn bản sau:
(1)“Có một loại lực vô cùng mạnh mẽ, loại lực mà đến tận bây giờ khoa học cũng chưa thể tìm ra định nghĩa chính xác cho nó. Lực này bao hàm và chi phối cho mọi loại lực khác, thậm chí càng đứng sau vô vàn hiện tượng vũ trụ vận hành mà chúng ta vẫn chưa lí giải. Đó chính là TÌNH YÊU.
(2)Khi các nhà khoa học tìm kiếm một học thuyết chung cho vũ trụ, họ đã bỏ qua lực vô hình nhưng mạnh mẽ nhất này. Tình yêu là ánh sáng soi chiếu tâm hồn những người biết trao và nhận nó. Tình yêu là lực hấp dẫn, bởi nó khiến người ta cuốn hút nhau. Tình yêu là sức mạnh bởi nó phát triển bản tính tốt đẹp nhất trong ta, giúp nhân loại không bị che mắt bởi sự ích kỉ, mù quáng. Tình yêu hé lộ và gợi mở. Tình yêu khiến ta sống và chết,…
(3)Để giúp khái niệm tình yêu trở nên dễ hình dung hơn, cha đã thực hiện một sự thay thế đơn giản trong phương trình nổi tiếng nhất của mình. Thay vì sử dụng công thức E=mc2, ta chấp nhận rằng, năng lượng hàn gắn thế giới có thể tạo ra từ tình yêu nhân với tốc độ ánh sáng bình phương. Chúng ta hoàn toàn có thể kết luận rằng : tình yêu là năng lượng bất khả chiến bại, bởi nó là vô hạn, …
(4)Nếu loài người muốn tồn tại, nếu ta muốn tìm ý nghĩa của sự sống, nếu ta muốn bảo vệ thế giới và tất cả cũng như giống loài khác, tình yêu chính là câu trả lời duy nhất…”
(Thư của Albert Einstein gửi con gái về nguồn ánh sáng sức mạnh vô hình, dẫn theo http:// www.chungta.com, ngày 22- 4- 2016) Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản trên.
Câu 2. TheoAlbert Einstein: để giúp khái niệm tình yêu trở nên dễ hình dung hơn, ông đã thực hiện một sự thay thế đơn giản trong phương trình nổi tiếng nhất của mình như thế nào?
Câu 3. Phép điệp cú pháp(“ Tình yêu là…”) trong đoạn (2)có tác dụng như thế nào?
Câu 4. Bài học sâu sắc nhất mà anh/chị rút ra từ nội dung văn bản trên.
II. LÀM VĂN( 7,0 điểm):
Câu 1 (2,0 điểm)
Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chịvề câu nói ở phần Đọc- hiểu: “Nếu loài người muốn tồn tại, nếu ta muốn tìm ý nghĩa của sự sống, nếu ta muốn bảo vệ thế giới và tất cả cũng như giống loài khác, tình yêu chính là câu trả lời duy nhất…”.
Câu 2(5.0 điểm)
“Mong các chú cách mạng thông cảm cho, đám đàn bà hàng chài ở thuyền chúng tôi cần phải có người đàn ông để chèo chống khi phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng đặng một sắp con nhà nào cũng trên dưới chục đứa. Ông trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con, rồi nuôi con cho đến khi khôn lớn cho nên phải gánh lấy cái khổ. Đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không thể sống cho mình như ở trên đất được! Mong các chú lượng tình cho cái sự lạc hậu. Các chú đừng bắt tôi bỏ nó!- Lần đầu tiên trên khuôn mặt xấu xí của mụ chợt ửng sáng lên như một nụ cười- vả lại, ở trên chiếc thuyền cũng có lúc vợ chồng con cái chúng tôi sống hòa thuận, vui vẻ.
- Cả đời chị có một lúc nào thật vui không? - Đột nhiên tôi hỏi.
- Có chứ, chú! Vui nhất là lúc ngồi nhìn đàn con tôi chúng nó được ăn no...”.
(Trích Chiếc thuyền ngoài xa- Nguyễn Minh Châu, Ngữ văn 12, Tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2008, tr. 76) Phân tích vẻ đẹp tâm hồn người đàn bà hàng chài ở đoạn trích trên. Qua câu chuyện của người đàn bà hàng chài ở tòa án huyện, anh/chị nhận thức được gì về cuộc sống?
