Trong rất nhiều các giải pháp th phát triển n ng nghi p thị ược xem như m t hướng i tối ưu có tính khả thi cao ể giải quyết các bất c p li n quan trong tiến tr nh
thị hoá, hướng tới x y d ng các thị sinh thái bền vững cho tương lai.
Thành ph vư n- Singapore.
ThS. HỮU HÒA
h g gh h
CH N
H NG B N V NG CHO C C TH
TRONG T N TR NH TH HO
Trang trạitr n s nthư ng tòa nhàv nphòng Het Schieblock trungt mthành ph Rotterdam.
T
rong quá tr nh phát tri nkinh t xãh i c a n cta hi nnay đ th hóa làm tquá tr nht t y ukhách quan Đ th hóa trongđi u ki nti n c ng nghi phóa ítg n v icác y u t n i t ilàmđ ngl ccho kinh t đ th đã làm tr mtr ng th mcác khó kh n l n c acácđ th Đó làm t b ph nlaođ ngn ng nghi p b m t đ ts nxu t tr n nthi u c ng nvi c làm M t b ph n d n c t n ng th n chuy n v đ th làm vi c làm giat ng nhuc u v l ng th c th cph m v n đ v sinhm itr ngđ th c ngbnhh ng nghi mtr ng s nhi m kh ng khí nhi mngu n n clàđi u kh ng th tránh kh i Đ y là cácy u t đed a s phát tri nnhanh vàb n v ngc acácđ th hi nnay
S ph b n c a n ng ngh p snh thá đ th t m t s qu c g atr n th g
T cu ith k XX n ng nghi p đ th đã tr thành xu th trong quá tr nh phát tri n đ th các qu cgia M t s qu cgiađi nhnhv phát tri n n ng nghi p đ th hi nnay nh Cu Ba n ng nghi p đ th phát tri n m nhm đ cung ng th cph m t i s ng choc d n đ th Nh đó th đ Lahabanađãt túcđ cđ n lo ith cph mnày N m có h n v n d nCu Ba làm vi ctrong ngànhn ng nghi p đ th s d ng
km đ tđ th Ch ng tr nhn ng nghi p đ th c aCuba làm tthành c ng n t ng Cácn ng tr i trongđó nhi u n ng tr inh hi nlà ngu ncung c pph n l n l ng rau cho Cuba Theot ch cFAO ngày nay ng i Cuban pvàoc th kho ng calo ngày h n c l ng calo mà chính ph M khuy ncáoc ngd n M Giaoss Catherine Murphy m tnhà xãh i h c đã có hàng ch c n mnghi n c u v các n ng tr i Lahabana nh nxét Đ là m t m hnh thú n u x t rng Cuba là qu c g acóg n d n s s ng đ th Đ unà ch ngt các thành ph có th t s nxu t l ng th cmà n đ mb ocác l ích xãh à m tr ng
T iCaiR AiC p đ u th p k m tnhóm giáos n ng nghipTr ng Đ ih cAin Shams phát tri nph ng pháp tr ng rau trn s nth ngt ikhu v c đ th đ ngd nBanđ uh làmv i quym nh sau khi cóh uthu nchính th c c a T ch c L ngN ng FAO vào n m h m r ng nhanh chóng T iMumbai n Đ làm ttrong các thành ph cóm t đ d ncao nh t th gi i ng ikm Trongb i c nh thi u đ t hi m n c đ ng ng i nghèo Ti n s Doshiđ a ra ph ng pháp làmv n h u c quym nh tr n banc ng th mchí treo trn t ng trn c s d ng bã mía tr n đ tđ ng trong túi nh ahay trong các lo i h p ng l pxe đ h d ncó rau nt igia và t ng thu nh p Theo cách th c c a ng h giađnh có th t túcđ c kg rau qu m ingày trong ngàyc a n m
Trung Qu c n ng nghi p đ th đóng vai trò quan tr ng trong vi c n ng cao kh n ng thích nghic acác thành ph gi iquy t r t t tcácv n đ dođ th hóa quá nhanhg yra cho các đ th Đi unàys đ c ch ng minh qua víd th đ B cKinh và thành ph Th ngH i N ng nghi pven đ đóng vai trò quan tr ng trong vi c cungc pngu n l ng th c s ch cho
nh ng ng i d n th đ B cKinh Trongn m t l rau cungc pcho thành ph B cKinh là và Th ng H ilà Do kho ng cáchv n chuy nng n c ng làm gi mchi phí s nxu t l ng th c Giá rauđ cv n chuy n đ nB cKinht khuv cphía Nam Trung Qu clà cao do giád ucao Đ ng th i gi m v nchuy n s làm gi mphát th iCO Khi có th m h a vi c t cungc p l ng th c s chr t quan tr ng
Nh ng kh ng gianm đ th nh đ t n ng nghipcó th đ cs d ng làmn i c p c unh đi mđnhc t mth i N m
dch SARS B cKinh cácb nh vin đ cđ tt mth i t inh ngv ng venđ n imà cácb nh nh n đ c cung c pth cph m s ch và an toàn
N m sau th m h a đ ngđ t T Xuyn h u h tcácl u t m đ c d ngl ntrong ph mvir ng nh ng khuđ tn ng nghi pvenđ Cács n ph m t n m đ cs nxu t qu n Fangshan B cKinh chi m t ng s n l ngn m c athành ph Quá tr nhs nxu t g mtái ch ch tth i n ng nghi pvàđeml i l inhu ncho nh ng ng i n ngd n
Trongs nh ng ng i d nnàyh n
ng i đ c tham gia vào các ho t đ ng li nquanđ nn ng nghi p đ th Cácc ng vi cnàyđã thu hút nhi unh ngd ndic h là nh ngn ngd ncó kinh nghi mvà b ng vi c s d ng cáck thu tti nti n nh nhà kính h có th ki mnhi u ti n h n góp ph n n ng cao thu nh p cho giađnhc a h n ng th n Gi ithích cho xuh ng phát tri n c a n ng nghi p đ th Giáos Ti n s Mangstl ng iph trách chi n l c th ng tin và an toàn th cph mtoàn c utr n t pchín ng nghi p c aFAO
h p www fao org docrep i e i e htm chor ng g á c l ng th c t ngt ora nh ngs tha đ trong cácht u d ngc ang d n B n c nh đó cphát tr n n ng ngh p đ th là chakhóam ra conđ ng phát tr n b n
ng th cch tcho cácđ th snh thá trongt ng la là u t chính thúcđ m hnhn ng ngh p đ th phát tr n T các th c t r tthi tth c đó có th kh ngđnh phát tri n n ng nghi p đ th nh tlàn ng nghi pvenđ có vai tròr tquan tr ng trong vi ctham gia gi iquy tcácv n đ khó kh n c acác đ th trong quá tr nhđ th hóa Đ y làm t h ngđi quan tr ng cho cácđ th t iDuyn h imi nTrung vàT y Nguynhi nnay và trongt ng lai
a tròc an ng ngh p đ th ch n l cphát tr n b n ngc a cácđ th trongt ntr nhđ th hóa h nna
B n c nh nh ng thànht u v kinht xãh i c aquá tr nhđ th hóa đã làm thayđ i di n m o c akhuv c đ th góp ph n n ng caom c s ngc a m t s b ph n d n c th đ th hóac ng làmn ysinh nhi u v n đ ph c t p c n s m đ c gi iquy t Đó là cácv n đ nh vicdid n n ng th nra thành th tnh tr ng th t h c th tnghi pvà ph n hoá giàu nghèo v n đ nhà và qu n lý tr t t an toàn xãh i đ th v n đ c s h t ng quát ivà nhi m m i tr ng v n đ an toànv l ng th c th cph m v n đ c nh quanđ th
N ng nghi p th phát trin Hà Lan Nng ngh p đ th phát tr n Hà Lan
M tth c t hi nnayc aquá tr nhđ th hóa n cta là di nra tr ndi n r ng nh ng cácy u t kinht đ th làmđ ngl cchođ th hóa th còn nhi ukhó khan Đ th hóa ch chú tr ng theo chi u r ng mà ítd avào đ ngl c n i t i chi u s u Đ th hóa trongđi u ki n n n t ng nh v ycàng làm cho các khó kh n n i t inh tr n th mph n c ng th ng và khót mra các gi ipháp kh cph c
D atr nnh ng u th n i b ttrong vi cph ntích vai tròc a n ng nghi p đ th c ngv ivi c t mhi u đúc rút kinh nghi mnhi u đ th trnth gi i đã ápd ng chúngt inh nth yphát tri n n ng nghi p đ th th c s làm t đ ngl c n i t i r tquan tr ng chos phát tri nnhanh vàb n v ngc acác đ th Vi tNam hi nnay
Khái ni m n ng nghi p đ th đãđ c nhi u t ch c các nhà nghi n c u đ c ptr nnhi ugócđ khác nhau Chung quyl i n ng nghi p đ th là quá tr nhs nxu t s nph m n ng nghi p t nguynli u ch bi n đ n ti uth s nph mph h p v i đi u ki n đ tđai khíh u th y v n sinh thái t ohi uqu kinht đ ng th i góp ph n n ng cao ch t l ngm i tr ng Quá tr nhđóđ c di nra
cácv ng xenk ho c t ptrung đ th baog m n i đ v ng giáp ranh và ngo i
a tròc an ng ngh p đ th th h nqua nh ng uđ mn b tsau N ng ngh p th góp ph ncung ng ngu n l ng th c th cph m t s ng t ch cho các th
An ninhl ng th cvà an toànv sinh th cph mlàv n đ đãvàđangr t đ c quant mhi nnayt icácđ th đ c bi tlà nh ng ng icó thu nh p th p t icácđ th c acácn c đang phát tri nnh n cta Cóv là ngh ch lýn u đ a ra nh n đnh này nh ng tr nth c t l ilàr tkhách quan Quy m d n s đ th kh ng ng ng giat ng trong quá tr nhđ th hóa quá tr nh nàyc ngđ ng th i đ ycách d n nghèo venđ vàotnh th m t t li u s nxu tchính vàv n đ giat ng cách khó kh n h thu nh pth p khuv c đ th càng ngày càng khó ki msoát B nth nngu ncungl ng th cth c ph mch t l ng caov igiáđ tđ ch h ngđ ncách thu nh pcaov v y nguyc thi u h tngu n l ng th c c b n đáp ng cho cách khó kh nngày càng tr n nhi n h u V v y phát tri n n ng nghi p đ th làc ucánh duy nh tchov n đ này Ng id n
N ng nghi p th góp ph nki n tạokh ng gian sinh thái ti ních và ángs ng n ng th ncó th t s nxu t đ ccác
nhuc u l ng th c th cph m đ đáp ng nhuc utrong ngày còn ng i d n nghèođ th th kh ng th muađ c l ng th cth cph m n ukh ng có ti n Dov ynguyc thi u l ng th c dinhd ng ng i d nthành th l n h nsov i n ng th n nh tlà trong đi u ki ngiác cácm thàng thi t y u giat ngm nh nh hi nnay
Trongđi u ki nhi nnay khái ni m nghèođói kh ng ch dành ri ng cho khuv c v ng núi v ngs u v ng xa mà hi n h ungayt icácv ng ven đ th vàđ y làv n đ chung khách quan trong ti ntr nhđ th hóa Đ đ mb ophát tri n b n v ng gi m kho ng cách quá xa trong nhuc udinh d ng thi t y u c ang i d n đ th phát tri n n ng nghi p đ th th c s làm tgi ipháp quan tr ng hi nnay N u t ch c t tvi c s nxu t đ c quy ho chh plý n ng nghi p đ th có th t ora ngu n l ng th c th cph m t i s ng và an toàn t ich góp ph n tol nvào vi c đáp ng nhuc uti u d ngc a c d n đ th
N ng ngh p th t o clàm àthu nh pchom t b ph n d n c th Trong ti ntr nhđ th hóa v cácm c ti uchungc acácđ th màv n đ thuh pdi ntíchđ tn ng nghi p c a n ngd nvenđ di nra ph bi n Ng id n m t t li u s nxu t bu c ph ichuy n đ i ngh nghi ptrong đi u ki nkh ng có tr nhđ v n h n ch kinh nghi mthích ngv i l i s ng và tác phongc ng nghi p r tth p v v y v n đ vi clàm cho ng ilao đ ng nh tlà nh ng giađnh venđ càng tr n n c pthi t Nh ng ng i đàn ng có th làm các ngh t m đ ki m s ng nh ng trong giađnh ph n ng igià và tr ems làmđ cg B n c nhđó làn sóng di chuy n d n c t n ng th n v thành th đ t mki m vi clàmc ng giat ng nhanh chóng Trongv n đ nàyv i N ng nghi p đ th n u đ c quant mvà có quy ho ch có chi n l cph h p đ t n d ng qu đ tđ th vàs claođ ng
d i d đ góp ph nquan tr ng vào vi cgi iquy tbài toán vi clàm và thu nh ptrong ti ntr nhđ th hóa N ng ngh p th d t p c ncácdch
th
Trongđi u ki nqu đ tđ th vàv ng venb h nch vi cápd ngc ng ngh m ivàos nxu t n ng nghi p đ t ng s n l ngc ytr ngv tnu ilàv n đ mang tínht t y uvàc pbách Trong khim t b ph nkhál n n ngd n khuv c n ng th nch acóđi u ki n ti p c n v icácdchv khoah cvà c ng ngh cònt ch c s nxu t s n xu t n ng nghi ptheol iqu ng canh truy nth ng th n ng nghi p đ th có r tnhi uthu n l itrong vi c v n d ng nh ngdchv khoah c c ng ngh vàos nxu t B n c nhđó n ng nghi p đ th còn có kh n ng phát tri ntheo cácm hnh chuy nbi t đ cung ng nhi u dchv chođ th nh cungc p c yxanh hoat ivà th cph mcho kháchs n cung ngdchv dulch dchv and ng
N ng ngh p th góp ph nqu n l b n ng tà ngu nth nnh n g m nh m m tr ng
N ng nghi p đ th có th táis d ng ch tth i đ th đ làm ph nbón n c t i chos nxu t n ng nghi p góp ph nquan tr ng vi clàm gi m
nhi m m itr ng Ch tth i đ th đang th c s t othành ápl cngày càngt ngc ngv i s giat ngd n s
đ th B ngc ng ngh x lý thích h p có th t n d ngm tph nngu n ch tth i đ th ph c v s nxu t n ng nghi ptheoh ngs nxu t s ch an toàn và hi uqu Đi unày th t s cóý nghatrong vi c c ithi n m itr ng n ng cao ch t l ng cu c s ng N ng nghi plà ngànhs nxu t y u c u m t l ngn c r t l ntuy nhi n v i n ng nghi p đ th b ng cách táis d ng ngu n n cth inó có th c i thi nc ng tác qu nlý tài nguy n n c h ngt i m cti uphát tri n b n v ng cho cácđ th
T i cácđ th tnh tr ngđ tđaib b n hóa suy thoái thi umàum c ng đ c quant mkh ng kém sov ivi c
nhi mvà thi ungu n n c Ph n l n đ tđai kém ph nhi u b nhi m b ndo các hóa ch t c ng nghi p dob
nhh ngb iho t đ ngx y d ng M ttrong nh ng nhi m v quan tr ng c a n ng nghi p đ th là táit och t dinhd ng chođ t th ng qua táis d ng các ch tth i h u c t các ho t đ ngc a đ th Đi unàyv agóp ph ngi m nhi m m itr ng cho cácđ th v agi mcác hóa ch tkhi đ a ph nbón hóah cvàođ td g y
nhi mth m l i v agi m đ c chi phí mua ph nbón N ng nghi p đ th đ cs nxu t t ich ven cácđ th n nsau thu ho ch chi phíđóng gói v nchuy nvàb oqu n b ng khol nh đ cb quan ngóp ph ngi mgiá thànhđ nm c t i đa Ch t l ng các
s nph m đ cđ mb oan toànđ ng th igóp ph ngi m l ng xec tr ng t i l nvào ra cácđ th gi mtain n và nhi m đángk cho khuv c đ th N ng ngh p th góp ph n t o c nh quan th à c th n s c kh c ng ng.
Phát tri n đ th sinh thái hay đ th xanh là nh ngc m t đang tr n nph bi n t icác di n đànv phát tri n đ th hi nnay M cti u h ng t ilà quy ho ch vàx y d ng cácđ th cóm itr ng vàc nh quan th n thi n v ithi nnhi n đ mb ocác ti u chu n t tchos ckh e c ngđ ng Đ i v i m cti unày trong ti ntr nhđ th hóa và phát tri n c a cácđ th phát tri n n ng nghi p đ h th c s làm t gi ipháp hi uqu nh t Ngoài cácý nghanh tr n n ng nghi p đ th s t orah th ngc nh quan các vành đai xanhr t ýnghacho cácđ th C y xanh c ng vi n m ng xanh tr ncác banc ng hay các vànhđai xanh bao quanh venđ là nh nghnh th cvà s nph m c a n ng nghi p đ th S n xu t n ng nghi p đ th m t m t v a đ mb ocác nuc u v dinhd ng m tkhác nóc ng chính làm t hnh
th claođ ng gi itrí góp ph n n ng cao th l c tríl cchoc d n đ th
tlu n
Đ th hóa làm tquá tr nht t u kh ng th kh ngx ra d mu nha kh ng mu n t ng la c ath g n n m các thành ph Đó làk tlu n c a h ingh th ngđnh th gi i v đ th do Li n H pQu c t ch c t iIxtambul Th Nh K Th c t t c đ đ th hóac a n cta nói chungđang di nra ngày càng nhanhv c quym vàs l ng Đ th hóa nhanh trongđi u ki nhi n nayc a n cta th c s làmn ysinh nhi u b t c p Phát tri n n ng nghi p đ th đ c xem là gi iphápt i uđ gi iquy tcácb t c pnày M c d ch m iphát tri n m nht nh ngn m
c ath k XX tr l i đ y songn ng nghi p đ th đã góp ph n r t l ntrong chi n l cphát tri n b n v ngc acác đ th trnth gi i
n cta nhnchungn ng nghip đ th đã hi ndi nsong còn d ng manh mún ph n l nlàs sángt o c ang i d n M c d ph mvi ho t đ ng ch a r ngm c đ phát tri nch acao ch a toàn di nnh ng hi uqu kinht xã
T I LIỆU THAM KHẢO
1. Nguy nNg cTu n(chủbi n), Nh ngv n kinht x h ivàm itrư ngv ng ven các th l ntrong quá tr nh phát trin b n v ng, NXB Khoa h c x h i, HàN i, 2003
2. Tr nh Duy Lu n,X h i h c th,NXB Khoa h c x h i, HàN i2004
3. E.Stigh Joseph, Kinht h c c ng ng, NXB Khoah c x hi, HàN i1995
4. Ngnhàng Phát trinCh u (ADB), th hoá và kh n ng chu ng Ch u ,NXB Th ngk , HàN i2001
5. Dionys Forster. Module 1, Introduction intu Urban Agriculture, Duebendof, January 23, 2002 6. Luc J.A. Mougeot. Growing better Cities.
Urban Agriculture for sustainable development.
International Development Research Centre 2006 h i m itr ngc a n ng nghi p đ th đãđ c ch ng minh nhi uthành ph thu cnhi u n cphát trinvàđang phát tri ntrnth gi i Hiv ngn ng nghip đ th s là giipháp và làh ngđi chi n l cchos phát trinnhanhb n v ng c a cácđ th trong ti ntr nhđ th hóa hi nnayc a n cta
* r ngĐ h c u n
Urban agriculture development: Sustainable direction for cities in the process of urbani ation
Abstract:Among many solutions, the development of urban agriculture is considered as an optimal and highly feasible direction to solve the related inadequacies in the process of urbani ation, towards the construction of ecological cities. sustainable for the future.
In the process of socio-economic development of our country today, urbani ation is an inevitable and objective process. Urbani ation in pre-industrial conditions has little association with intrinsic factors driving the urban economy, which has exacerbated the great di culties of cities. That is a part of agricultural workers who lost their productive land and became jobless A part of the population moves from rural areas to urban areas to work, increasing the demand for food and food, and urban environmental sanitation is also seriouslya ected air pollution, water pollution are inevitable These are the factors that threaten the rapid and sustainable development of urban areas today.
Urban agriculture development is considered the optimal solution to solve these inadequacies. Although it has only developed strongly since the 70s of the twentieth century, urban agriculture has made a great contribution to the sustainable development strategy of cities around the world.
In our country in general, urban agriculture has been present, but it is still in a fragmented form, mostly the creativity of the people. Although the scope of activities is not wide, the level of development is not high, and it is not comprehensive, the economic - social - environmentale ects of urban agriculture have been proven in many cities in many developed and developing countries. developed in the world. It is hoped that urban agriculture will be the solution and strategic direction for the rapid and sustainable development of cities in the current urbani ation process of our country.
