PHÁT TRIÈN NGUỒN NHÂN Lực THÀNH PHỐ HÒ CHÍ MINH

(1)

PHÁT TRIÈN NGUỒN NHÂN Lực THÀNH PHỐ HÒ CHÍ MINH

ThS. NGUYÊN THỊ KIMNGÂN <*>

ThS. ĐẶNGTHỊ YÉN <“>

Tóm tắt: Thành phố Hồ Chỉ Minh trung tâm phát triển kinh tế của cả nước, đang phấn đấu trở thành thành phố thông minh trong mạng lưới các đô thị thông minh ở ASEAN.

Trong đó, phát triến nguồn lực luôn là vấn đề mà Thành phố đặc biệt quan tâm. Hội nhập quốc tế và Cách mạng công nghiệp 4.0 đã đặt ra những yêu cầu đối với nguồn nhân lực ở Thành phổ Hồ Chí Minh hiện nay. Trước yêu cầu trên, Thành phố cần có định hướng mang tinh chiến lược đế phát triến nguồn nhân lực vừa bảo đảm số lượng, vừa bảo đảm chất lượng đế đáp ứng yêu cầu xây dựng thành phố thông minh.

Từ khóa: nguồn nhân lực; phát triển; Thành phổ Hồ Chí Minh

I

Khái quát một sốthuận lọi và chính sách pháttriển nguồnnhân lực của

• Thành phố Hồ Chí Minh - về thuận lợi

Thứ nhất, Thành phố Hồ Chí Minh có hệ thống các trường đại học, cao đẳng uy tín và chất lượng cao. Hiện, trên địa bàn Thành phố có 54 trường đại học, 52 trường cao đẳng, 64 trường trung cấp, 82 trung tâm giáo dục nghề nghiệp và 346 cơ sở hoạt động giáo dục nghề nghiệp*0. Giai đoạn 2016 - 2019, các trường có 25.423 giảng viên, gồm 18.985 giảng viên cơ hữu, 6.438 giảng viên thỉnh giảng. Trong đó, 22.134 giảng viên có trình độ sau đại học (chiếm tỷ lệ 87,1%), gồm: 151 giáo sư, 1.074 phó giáo sư, 5.228 tiến sĩ và 15.681 thạc sĩ(2).

Đặc biệt, trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh có hệ thống các trường thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Đây là hệ thống cơ sở đào tạo quan trọng thực hiện các đề án

(')và("’Học viện Chính trị khu vực II, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

trong việc đào tạo nguồn nhân lực nói chung và nguồn nhân lực chất lượng cao nói riêng cho Thành phố Hồ Chí Minh. “Mô hình giáo dục 4.0 trên nền tảng áp dụng CDIO hiện đại tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, giai đoạn 2018 - 2022” đã triển khai tại 05 trường đại học thành viên, 19 chương trình đào tạo đại học với 175 môn học được xây dụng và cập nhật theo mô hình giáo dục 4.0. Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã xây dựng hệ thống học liệu gồm 1.700 giáo trình, 33.800 luận án, luận văn, 3.500 đề tài nghiên cứu khoa học(3).

Thứ hai, Thành phố Hồ Chí Minh có các khu công nghiệp, khu công nghệ cao cho sự tiếp cận khoa học, công nghệ và thực hành trên thực tiễn của nguồn nhân lực chất lượng cao. Theo quy hoạch phát triển đến năm 2022, Thành phố Hồ Chí Minh có 23 khu chế xuất, khu công nghiệp với tổng diện tích khoảng 6.038,8 ha(4). Trong đó, Khu công nghệ cao là một trong những trung tâm đào tạo và phát triển khoa học, công nghệ; Khu công nghệ thông minh và đổi mới sáng tạo, hạt nhân của

(2)

78_____________________________________

khu đô thị sáng tạo tương tác cao phía Đông, nơi tập trung các doanh nghiệp đối mới sáng tạo, đáp ứng yêu cầu cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh.

Thứ ba, Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm phát triến kinh tế, có sự liên kết chặt chẽ giữa các vùng kinh tế trọng điểm và quốc tế.

Giai đoạn 2016 - 2020, thành phố và các tỉnh trong vùng đã triển khai liên kết về cung cầu hàng hóa, phát triển giao thông, du lịch, bảo vệ môi trường, kiếm soát dịch bệnh, đào tạo nguồn nhân lực để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của vùng. Việc liên kết giữa các vùng kinh tế trong nước và quốc tế tạo điều kiện cho Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện các đề án, kế hoạch để đào tạo và phát triển nguồn nhân lực. Một trong những biện pháp hữu hiệu và mang lại hiệu quả cao chính là việc trao đổi và hợp tác quốc tế trong việc phát triển nguồn nhân lực. Qua đó, học hỏi cũng như tiếp cận được các thành tựu khoa học, kỳ thuật và công nghệ tiên tiến trên thế giới.

- Một so chính sách trọng tâm trongphát triên nguôn nhân lực

Thời gian qua, công tác phát triển nguồn nhân lực đã được xác định là nội dung quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của Thành phố Hồ Chí Minh. Thành phố đã thực hiện nhiều chương trình, kế hoạch nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, trong đó tập trung nâng cao chất lượng đào tạo đại học cũng như hoạt động giáo dục nghề nghiệp. Thực hiện Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 28/5/2020 của Thủ tướng về đấy mạnh phát trỉến nhân lực có kỹ năng nghề, góp phần nâng cao năng suất lao động và tăng năng lực cạnh tranh quốc gia trong tình hĩnh mới, Thành phố Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều chương trình, như Chương trình hành động số 19-CTrHĐ/TU ngày 31/10/2016của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về Chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực giai đoạn 2016 - 2020; Quyết đĩnh số 6252/QD-UBND ngày 30/11/2016

• Kinh nghiệm - Thực tiễn của ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Ke hoạch thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ X về Chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhãn lực giai đoạn 2016 - 2020; Quyết định số 5190/QĐ-UBND ngày 20/11/2018 của ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh ban hành Ke hoạch đấy mạnh thực hiện chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thành pho Hồ Chí Minh giai đoạn 2018 - 2020; triển khai phương pháp giảng dạy mới theo mô hình STEM nhằm giáo dục kỳ năng và định hướng nghề nghiệp cho học sinh phổ thông; xây dựng mô hình trường trung học phổ thông tiên tiến theo xu hướng hội nhập quốc tế, như Trường trung học phổ thông Lê Quý Đôn, Trường trung học phổ thông Nguyễn Du, Trường trung học phổ thông Nguyễn Hiền với sĩ số học sinh/lớp ít (30 học sinh/lớp); xây dựng được mô hỉnh trường quốc tế Việt Úc (SIC) làm mô hình chủ đạo trong hệ thống các trường quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh. Thành phố hiện có 02 trường trung học phố thông chuyên15* với các lớp chuyên Vãn, tiếng Anh, Toán, Tin, Vật lý, Hóa học, Sinh học và các nhóm chuyên tiếng Pháp, tiếng Trung, Lịch sử, Địa lý. Ngoài ra, do địa bàn rộng nên để đáp ứng nhu cầu học tập của các học sinh ở xa khu trung tâm, thành phố hiện cũng có 04 trường trung học phố thông có lớp chuyênl6).

Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ X đã xác định Chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là một trong bảy chương trình đột phá. Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI tiếp tục cụ thể hóa bằng việc chỉ đạo xây dựng, triển khai Đề án đào tạo nhân lực trình độ quốc tế, tập trung vào 08 ngành trọng điểm, gắn với nhu cầu phát triển của Thành phố... Thành phố đã xây dựng Đe án Giảo dục thông minh và học tập suốt đời giai đoạn 2020 - 2030. Thành phố Hồ Chí Minh triển khai Đe án Đào tạo nhân lực trình độ quốc tế giai đoạn 2020 - 2035 và đại học chia sẻ. Đây là cơ sở để các trường

Khoa học chính trị - số 10/2021

(3)

đại học được phân công xây dựng 09 đề án nhàm đào tạo nhân lực có trình độ quốc tế của 08 ngành trọng điểm.

2. Thực trạng nguồnnhân lực ởThành phố Hồ ChíMinhgiai đoạn 2016 - 2020

- Nhữngkết quả đạt được

Qua 05 năm thực hiện các chính sách phát triển nguồn nhân lực, nguồn nhân lực Thành phố Hồ Chí Minh đã tăng lên cả về số lượng và chất lượng, số lao động đã qua đào tạo trên địa bàn Thành phố tăng qua các năm, năm 2016 chiếm 75,02%, năm 2018 chiếm 81,81%, năm 2020 là 85,69%. Trong đó, tỷ lệ lao động chưa qua đào tạo ngày càng giảm, từ 23,83% năm 2018 xuống còn khoảng 14,4%

năm 2020(7).

Trong năm 2020, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã đào tạo và cung cấp cho thị trường lao động 141.832 người ở các trình độ, trong đó, 50.699 là sinh viên nữ và 1.198 là người dân tộc thiểu số. Tỷ trọng nguồn nhân lực sau đào tạo giáo dục nghề nghiệp ở các nhóm ngành, nghề trọng yếu của Thành phố năm 2020 lần lượt là: 14,83% ở 04 nhóm ngành công nghiệp trọng yếu; 82,49% ở 09 nhóm ngành dịch vụ và 2,67% ở 08 nhóm ngành, nghề tự do dịch chuyển lao động trong khối ASEAN|8). Tính đến tháng 4/2020, Thành phố đã tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cho trên 76.658 lượt cán bộ, công chức, viên chức. Trong đó, lý luận chính trị: 23.217 lượt; quản lý nhà nước: 21.030 lượt; chuyên môn, nghiệp vụ:

26.835 lượt; ngoại ngữ: 2.045 lượt, tin học:

3.531 lượt (bao gồm cả khối Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội Thành phố)<9).

Chất lượng đào tạo nguồn nhân lực ở các hệ đào tạo của Thành phố ngày càng đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động. Theo ý kiến đánh giá của các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố về mức độ đáp ứng công việc của lao động (lao động quản lý, lao động gián tiếp, lao động trực tiếp) đều đạt 80% trở lên, đặc biệt lao động quản lý đáp ứng tốt về thái độ, tác phong làm việc; kiến thức chuyên

79 môn; năng lực tư duy, sáng tạo; kỳ năng lãnh đạo, quản lý; kỹ năng xử lý công việc nhạy bén và hiệu quả.

Theo cơ cấu trình độ, nhu cầu tìm việc của người lao động qua đào tạo chiếm 94,12%, trong đó:

+ Đại học trở lên chiếm 63,21%, nhu cầu tìm việc ở các vị trí như: kế toán trưởng, kỳ sư cơ khí, nhân viên pháp lý,...

+ Cao đắng chiếm 22,28%, tập trung ở các vị trí: kế toán viên, chuyên viên kinh doanh, nhân viên digital marketing, nhân viên IT,...

+ Trung cấp chiếm 6,75%, tập trung ở các vị trí: nhân viên ke toán, nhân viên văn phòng, lễ tân, thu ngân,...

+ Sơ cấp chiếm 1,88%, tập trung ở các vị trí: tài xế lái xe, nhân viên bán hàng, nhân viên hành chính văn phòng,...<10).

Nhu cầu tìm việc của lao động chưa qua đào tạo chiếm 5,88%, tập trung ở một số vị trí: nhân viên kho, nhân viên đóng gói thủ công, nhân viên giúp việc,...(11)

Từ sổ liệu trên cho thấy, nhu cầu tuyển dụng lao động qua đào tạo chiếm 85,6% tổng nhu cầu nhân lực. Trong đó, trình độ đại học trở lên chiếm 20,9%, cao đắng chiếm 17,62%, trung cấp chiếm 21,56%, sơ cấp chiếm 25,52%, tập trung ở một số nhóm nghề: Quản lý điều hành, công nghệ thông tin, tài chính - tín dụng - ngân hàng - bảo hiểm, marketing, y dược,...(12)

Giai đoạn 2016 - 2020, tỷ lệ lao động qua đào tạo làm việc trong các lĩnh vực công nghệ, dịch vụ trình độ cao và trong các ngành công nghiệp, dịch vụ trọng điểm của Thành phố đạt từ 85% - 90%. Chất lượng đào tạo, nhất là hệ đào tạo chính quy ở trình độ cao đẳng và trung cấp đã được các doanh nghiệp chấp nhận, một số ngành nghề thuộc lĩnh vực y tế như: điều dường, dược sĩ, y sĩ trình độ trung cấp đã được các cơ sở y te công lập tuyển dụng. Các ngành, nghề trình độ sơ cấp và đào tạo nghề dưới 03 tháng đã đáp ứng nhu cầu của người học và doanh nghiệp, góp phần vào giải quyết việc làm cho thị trường lao động Thành phố(13).

(4)

80_____________________________________

Trong năm 2021, trước tình hình dịch bệnh COVID-19 dự kiến nhu cầu nhân lực ở Thành phố Hồ Chí Minh cần khoảng 270.000 - 300.000 chồ làm việc, trong đó có 140.000 chồ việc làm mới. Nhu cầu nhân lực qua đào tạo chiếm 85,8%, trong đó nhu cầu nhân lực có trình độ sơ cấp chiếm 25,21%, trung cấp chiếm 21,3%, cao đẳng chiếm 18%, đại học trở lên chiếm 21,29%(l4).

- Hạn chếvà nguyên nhân

Từ số liệu về thực trạng nguồn nhân lực có thể thấy, hiện Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những địa phương có nguồn lao động dồi dào, trình độ và chất lượng ngày càng được nâng cao. Tuy nhiên, quá trình phát triến nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao, chưa tương xứng với yêu cầu phát triển cùa Thành phố Hồ Chí Minh. Thị trường lao động phát triền chưa đồng đều, mất cân đối giữa cung - cầu lao động; lao động còn thiếu nhiều kỳ năng và thiếu lao động kỳ thuật cao.

Các nhà khoa học, chuyên gia đàu ngành, có kiến thức liên ngành... còn thấp. Một bộ phận sinh viên tốt nghiệp chưa đáp ứng tốt về chuyên môn, trình độ ngoại ngữ, kỹ năng mềm để tiếp cận công việc, đòi hỏi nhà tuyển dụng phải thực hiện đào tạo sau khi tuyển dụng.

Nguyên nhân là do hạn chế trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành chính sách và tổ chức thực hiện các chương trình đào tạo nguồn nhân lực; chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài, đào tạo đội ngũ chuyên gia, lao động kỹ thuật cao còn ít; chính sách và công tác tổ chức đào tạo nghề chưa theo kịp yêu cầu nâng cao năng suất lao động, chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh của nền kinh tế; chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu công tác quản lý nhà nước, cải cách hành chính có hiệu quả. Tình trạng sử dụng bất hợp lý nguồn nhân lực, tỷ lệ không sử dụng hết trình độ chuyên môn kỹ thuật chiếm từ 16% - 24%<15). Ngoài ra, đại dịch COVID-19 là nguyên nhân tác động không nhỏ đến sự phát triển nguồn nhân lực của Thành phố, nhất là từ năm 2020 đến nay.

• Kinh nghiệm - Thực tiễn 3. Quan điểm và giải pháp phát triển nguồn nhân lực ở Thành phốHồ ChíMinh thời gian tói

- Quan điểm phát triển nguồn nhân lực của Thành phốHồ Chí Minh

+ Phát triển nguồn nhân lực là để nhằm hiện thực hóa mục tiêu “... xây dựng thành phổ thông minh, phát triên nhanh, bên vững, giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước ”<i6ì mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã xác định. Cụ thể, đến năm 2025, Thành phố Hồ Chí Minh là đô thị thông minh, thành phố dịch vụ, công nghiệp theo hướng hiện đại, giữ vững vai trò đầu tàu kinh tế, động lực tăng trường của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và cả nước, đi đầu trong đổi mới sáng tạo, có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình.

+ Phát triển nguồn nhân lực của Thành phố phải phù hợp trong sự tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, với sự xuất hiện của công nghệ cao, máy móc thông minh, robot trí tuệ nhân tạo. Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ làm thay đổi lớn đến thị trường lao động và việc làm trên nhiều góc độ khác nhau: cung - cầu lao động, cơ cấu lao động, bản chất việc làm... Tác động của Cách mạng công nghiệp 4.0 đối với việc làm sẽ là sự chuyển dịch từ sản xuất thâm dụng lao động sang thâm dụng tri thức và thâm dụng công nghệ.

+ Mục tiêu phát triến kinh tế của Thành phố giai đoạn 2020 - 2025, tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa trên địa bàn Thành phố (GRDP) bình quân hằng năm là 8%(17). Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế; chuyến đổi mô hình tăng trưởng từ phát triển theo chiều rộng sang phát triến theo chiều sâu. Đế đáp ứng mục tiêu này, nhu cầu lao động cho giai đoạn 2020 - 2025 bình quân mồi năm là 310.000 - 330.000. Đen năm 2025, nhu cầu qua đào tạo chiếm 87%, trong đó, trình độ trung cấp chiếm 28%, sơ cấp nghề chiếm 21%, cao đẳng chiếm 16%, đại học chiếm 19% và trên đại học chiếm 3%(18).

(5)

- Giải pháp phát triên nguôn nhăn lực của Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 -2025

+ Nhóm giải pháp về chính sách

Một là, Thành phố Hồ Chí Minh cần quan tâm, chú trọng việc xây dựng chính sách giáo dục phổ thông phát triển theo hướng nâng cao trang bị các kiến thức, kỳ năng cần thiết cho học sinh. Trong đó, cần triển khai mô hình thí điểm Trung tâm điều hành giáo dục thông minh và Đe án mô hình trường học thông minh. Với sự phát triển của kinh tế số và khoa học, công nghệ hiện đại, Thành phố Hồ Chí Minh cần tiếp tục mở rộng việc thí điểm đưa nội dung trí tuệ nhân tạo đến với học sinh các trường phổ thông. Đẩy mạnh học trực tuyến để hình thành kho tài nguyên học liệu số phục vụ việc tự học của học sinh, xây dựng xã hội học tập thông minh, đặc biệt trong bối cảnh dịch COVID-19. Bởi vì, nguồn nhân lực chất lượng cao cần có thời gian đào tạo dài và được tiếp cập với những thành tựu tiên tiến của khoa học, công nghệ.

Thực tiễn hiện nay cho thấy, việc chú trọng đầu tư cho nguồn nhân lực chất lượng cao đa phần chỉ được thực hiện ở bậc đại học và đào tạo chuyên sâu sau đại học.

Hai là, cần có cơ chế, chính sách mang tính chất đột phá, như xem học sau đại học là một nghề toàn thời gian; trả lương cho người học sau đại học; có chính sách hồ trợ những cá nhân thực hiện việc học sau đại học và có thành tích trong nghiên cứu khoa học; thu hút đội ngũ chuyên gia đầu ngành trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao... Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao không chi quan tâm đến số lượng, mà phải bảo đảm về chất lượng. Muốn nâng cao được chất lượng thì cần có những cơ chế, chính sách mang tính đột phá. Bất kỳ hoạt động nào, muốn đạt hiệu quà cao cần được quan tâm đầu tư và có những chính sách khuyến khích, khen thưởng hợp lý. Đặc biệt, cần phát huy vai trò của các chuyên gia; thu hút trí thức Việt kiều... với nhiều

_____________________________________ 81 hình thức đóng góp khác nhau; đề ra giải pháp phân luồng đào tạo cán bộ, công chức, viên chức để bố trí các chức vụ lãnh đạo, quản lý cũng như bồi dưỡng trở thành người có chuyên môn sâu trên các lĩnh vực.

+ Giai pháp về dự bảo nhu cầu thị trường Thị trường lao động đã và đang có những biến động mạnh do ảnh hưởng của dịch COVID-19. Hoạt động dự báo cung - cầu lao động có hiệu quả không chỉ kết nối hỗ trợ người lao động trên địa bàn tìm việc, mà còn gắn liền với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược phát triển các ngành trọng điểm của Thành phố Hồ Chí Minh, tránh tình trạng đào tạo tràn lan ở những ngành, nghề, lĩnh vực có nhu cầu thấp hoặc hiện hiện đang không có nhu cầu phát triển. Tình trạng này dẫn đến thực trạng sinh viên sau khi đào tạo không tìm được việc làm, thất nghiệp sẽ gây sức ép cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Vì vậy, Thành phố Hồ Chí Minh cần coi trọng việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trên các lĩnh vực đang có nhu cầu phát triển, như điện tử - công nghệ thông tin, cơ khí - tự động hóa, logistics, thương mại điện tử, y tế, công nghệ cao...

+ Nhóm giải pháp vể đào tạo, bồi dưỡng (1) Tạo liên kết giữa các cơ sở đào tạo có uy tín, chất lượng trên địa bàn để đào tạo nguồn nhân lực ở các lĩnh vực đang cần nguồn nhân lực chất lượng cao và phát triển mạnh. Thành phố Hồ Chí Minh đã và đang thực hiện tốt việc đào tạo và phát triến nguồn nhân lực. Tuy nhiên, việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực đa phần đang được thực hiện theo hướng đơn ngành.

Trong bối cảnh hiện nay, việc đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Thành phố nên phát triển theo hướng đa ngành và có sự liên kết. Nguồn nhân lực chất lượng cao ở thành phố thông minh phải là một nguồn nhân lực có kiến thức sâu và rộng, có thể kết nối giữa các lĩnh vực với nhau, sử dụng một cách thành thạo các tiến bộ khoa học, kỹ thuật. Việc đào tạo và phát

(6)

82_____________________________________

triển nguồn nhân lực theo hướng đa ngành còn tiết kiệm được thời gian và kinh phí trong quá trình đào tạo sau khi tuyển dụng cũng như tự nâng cao trình độ và bổ sung kiến thức của nguồn nhân lực.

(2) Thực hiện các đề án đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại các cơ sở đào tạo theo hướng tạo điều kiện để các cơ sở đào tạo tiếp cận và nghiên cứu những ứng dụng hữu ích nhằm phát huy tính sáng tạo. Thành phố thông minh không chỉ có sự phát triển về khoa học, công nghệ, mà con người trong thành phố cũng phải là con người “thông minh”. Nghĩa là, công dân trong thành phố thông minh phải được tiếp cận với khoa học, kỹ thuật tiên tiến, từ đó có thể tạo ra những ứng dụng hữu ích, áp dụng vào thực tiễn cuộc sổng, nhất là những ứng dụng “xanh”. Việc tạo điều kiện để các cơ sở đào tạo tiếp cận và nghiên cứu còn thúc đấy sự phát triển tính sáng tạo của nguồn nhân lực. Con người chỉ có thể phát huy hết khả năng khi có thể tự do thể hiện sự sáng tạo trong học tập, nghiên cứu. Việc đào tạo nguồn nhân lực mang tính sáng tạo cao là một trong những xu thế phát triển nguồn nhân lực được nhiều nước tiên tiến trên thế giới áp dụng.

(3) Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực quốc tế. Bên cạnh việc hợp tác quốc tế về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, cần đổi mới theo hướng hội nhập về hệ thống chương trình đào tạo của các cơ sở đào tạo trong nước với chương trình đào tạo hiện đại của thế giới. Có chính sách, ke hoạch khuyến khích, tạo điều kiện đê các trường đại học có thể tiếp cận các chương trình đào tạo mới theo tiêu chuẩn quốc tế, cải cách các chương trinh sằn có sao cho phù hợp với đặc thù ở Việt Nam nói chung và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. Đồng thời, tổ chức các lớp liên kết, mời các chuyên gia nước ngoài giảng dạy, giới thiệu các công nghệ mới cho các nhà khoa học; tạo mối quan hệ hợp tác hữu hiệu với các trường đại học, viện nghiên cứu của Thành phố Hồ Chí Minh có

• Kinh nghiệm - Thực tiễn nền khoa học mạnh hoặc những nơi có công nghệ mà chúng ta cần, từ đó phát triển khoa học, đẩy mạnh hội nhập quốc tếo

(1) Thành phố Hồ Chi Minh gắn giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao với xây dựng thành phố thông minh, https://baodansinh.vn, ngày 20/12/2019

í2)v"(t)|ỡáơ cáo tống kết thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ X về Chương trình nâng cao chất lượng nguồn nhân lực giai đoạn 2016 - 2020

(3) Tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chát lượng cao, https://nhandan.com.vn, ngày 25/8/2020

<4)http://www.hepza.hochiminhcity.gov.vn/web/

guest/quy-hoach-va-du-kien-phat-trien

<5) Trường trung học phổ thông chuyên Lê Hồng Phong và Trường trung học phố thông chuyên Trần Đại Nghĩa còn có các lớp bậc trung học cơ sở được tuyến chọn qua kỳ thi tuyến sinh lớp 6

(6)Trường trung học phổ thông có lớp chuyên: trung học phổ thông Nguyễn Thượng Hiền (Quận Tân Bình), trung học phố thông Mạc Đĩnh Chi (Quận 6), trung học phổ thông Gia Định (Quận Bình Thạnh), trung học phố thông Nguyễn Hữu Huân (thành phố Thủ Đức)

(7), (8) vá (18) Kỷ yêu ỊỊộị thảo khoa học, Định hướng phát triển Thành phô Hô Chi Minh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2045, tr.93 và 96

(i0),(ii)và(!2) ỊỊáo cáo Phị trường lao động năm 2020 - Dự báo nhu cầu nhân lực năm 2021 tại Thành phố Hồ Chí Minh, http://www.dubaonhanluchcmc.gov.

vn, ngày 30/12/2020

(l3) Hoàng Cảnh, Thành phố Hồ Chi Minh nhìn lại kết quả nâng cao chất lượng nguồn nhân lực giai đoạn 2016 - 2020, http://laodongxahoi.net, ngày 01/6/2020

^Thành phố Hồ Chí Minh cần số lượng nhân lực trình độ đại học ngang với trung cấp, sơ cấp, https://thanhnien.vn ngày 08/01/2021

(l5)https://bnews.vn/thieu-nguon-nhan-luc-chat- luong-cao-tai-thanh-pho-ho-chi-minh/80223.html, ngày 30/3/2018

(16) và (17) Nghị quyết Đại hội đại biếu Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025, https://www.hcmcpv.org.vn, ngày 10/6/2021