QUẢN LÝ GIÁO DỤC
PHÁT TRIỀN ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CẤC TRƯƠNG TRUNG HỌC Cơ SỞ ở THÀNH PHỐ RẠCH GIÁ, TỈNH KIÊN GIANG '
Trần Kim cảnh*
* Trường Đại học Đồng Tháp
ABSTRACT
ThePrime Minister has approved the project“Trainingandretraining teachersand educational managers to meet the requirements offundamental and comprehensive renovationof general education in the 2016- 2020period,with a visionto 2025 This once again affirms theimportanceof currentteacher.
Keywords: The Prime Minister, Managers,Education
Ngày nhận bài: 4/6/2021; Ngày phăn biện: 7/6/2021; Ngày duyệt đăng: 9/6/2021
1. Đặt vấn đề
Trong những năm qua việc thực hiện mục tiêu
“Nâng caodân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡngnhântài” các trường trung học cơ sở ởthànhphốRạchGiá,tỉnhKiênGiang đã đạt được những thành tựu rất quan trọng và tíchcực, trong đócósự đóng góp rất lớn cùa đội ngũ giáo viên (ĐNGV).
Tuynhiên, bêncạnh những thành quảđã đạtđược, ĐNGV của cácnhàtrường còn nhiều bất cập: ĐNGV còn thiếu so vói yêu cầu, cơ cấu chưa đồng bộ nên khó khăn trong công tác giáo dục, trong việc bồidưỡng nâng caotrìnhđộđội ngũ; Chất lượngđội ngũ cònhạn chế, trình độ chưa đồng đều giữa các bộ môn vàvềnăng lực chuyên môn; Tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trìnhđộ, năng lực sư phạm của ĐNGVchưađược tổ chức một cách có hệ
thống. Xuất phát từ lý đócơ bàn trên tác giả cho rằng vấn đề đặt ra làcần phát triểnvà xây dựng ĐNGV đàm bảo cảvềsố lượng cũng như chất lượng. Vì vậy, tác giả chọn chủ đề“Pháttriển ĐNGV các trường trung học cơsở ở thành phố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang”để nghiêncứu.
2. Nội dung nghiên cứu
Kháosátbằngphiếutrưngcầu ý kiến cánbộquản lý và giáoviên của 10 trường trung học cơ sởtrong thànhphố, Phòng Giáođục và Đào tạo; phối hợpvới quansát,trao đổi và thống kê.
2.1. Thực trạng phát triển ĐNGVcác trường trung học cơsở ởthành phổ Rạch Giả, tỉnh Kiên Giang
2.1.1. Thực trạng lập quy hoạch, kếhoạchphát
triên ĐNGVtrunghọccơ sở thành phổRạch Giá, tinh KiênGiang
Bàng 2.1. Tống hợp kết quả điều tra thực trạng quy hoạch và xây’
dựng kê hoạch phát triên đội ngũ giáo viên THCS thành phổ Rạch Giá, tình Kiên Giang
TT Nội dung
Mức độ đạt đưọc (N=275)
4 3 2 1 ĐTB Thứ
bậc 1 Điều tra, khào sát, đánh giá
thựctrạng đội ngũgiáo viên. 255 20 3,93 3
2
Lap quyhoạchđàmbào về so lượng, cơcấu đội ngũ giáo viên theo quy định.
258 17 3,94 2
3
Đảmbảoyêu cầu chấtlượng đội ngũ giáoviêntheo chuẩn nghề nghiệp.
260 15 3,95 1
4
Rà soát,sắpxếp biên chế phù hợpvới từng bộ môn trong nhà trường.
236 39 3,86 4
Tổng hợp kết quả điều tra thực trạng quy hoạch vàxâydựng kế hoạch pháttriển ĐNGV THCS thành phốRạch Giá, tinh KiênGiang, số liệu thu thậptrình bày ở bảng 2.1. cho thấy,có 4/4 nội dung đượccán bộ, giáoviênđánhgiá rằng việc xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển đội ngũ GVTHCS thành phố Rạch Giá,tỉnh Kiên Giangởmức độ tốt.Trong đó,nộidung 3được xếp thứ bậc 1, có ĐTB là 3.95 và nội dung2 được xêp thứ bậc 2 cóĐTB là3.94.Tuy nhiên,công tác rà soát, phânbổ thườngxuyên số GVTHCS tại các trường để đảm bảo nhu cầuđãthựchiện nhưng chưa có hiệu quả chi xếp thứ bậc 4 với ĐTB là 3,86.
2.1.2. Thực trạng tuyêndụng và sử dụngĐNGV trung học cơ sở ở thànhphố Rạch Giá, tĩnh Kiên Giang
Khảo sát thựctrạngtuyển dụng, sử dụng đội ngũ GVTHCS kết quả khảo sát cho thấy,thực trạng tuyển TẠP CHÍ THIẾT BỊ GIÁO DỤC - số 245 Kỳ 2 - 7/2021 «153
II
QUẢN LÝ GIÁO DỤCchọn giáoviên thì tiêu chí công tác tuyển chọn giáo viênđảm bảo côngbàng, khách quan, chính xác được đánhgiá làtốt nhất với ĐTB là 3.7. Tuy nhiên, công tác xét tuyểncòn nhiêu lỏng lẻo,chưachú trọngđên chất lượng chuyên môn sâu, chưa có chính sách ưu tiênđốivới đội ngũGVTHCS, việc sử dụng giáoviên của các trường THCS còn gặp những khó khăn, bất cập.
2.1.3. Thựctrạng về đào tạo và bồi dưỡng ĐNGV các trường trung họccơ sởởthànhphố Rạch Giá, tinhKiên Giang
Thực trạng đào tạo,bồi dưỡngđội ngũ GVTHCS.
Thựctế, quakhảo sát chothấy hàng năm các trường đều cókếhoạchbồi dưỡng GVTHCS theophâncấp.
Nộidung bồidưỡng ở các lóp tập huấn này chủyếu tập trungvào nhữngvấn đề liên quan đến đổi mới quản lý giáodục, hoàn thiện kỹ năng sư phạm, phương pháp dạy học,sử dụngthiết bị giảngdạy. Tuy nhiên, đúng trước yêu cầu đổi mớivề giáo dục và phát triển đội ngũ GVTHCStronggiai đoạn hiện nay thìvẫn còn nhũng biểuhiện hạn chế: tổ chức tập huấnchuyên môn đôi khi chưa hiệuquả, thờigian tổ chức các lớp tập huấn còn ngắn chưa đủ để giáo viên tiếp thu mộtcách tốt nhất.Việc tổchức tập huấn chuyênđề ở trường chưa phùhợpvới nhucầucùagiáoviên,đặc biệt chưa phù hợp với những mặt hạn chế của GVTHCS cần được khắcphục.
2.1.4. Thựctrạng vềkiểm tra đánh giá ĐNGVcác trường THCS thành phổ Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang
Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá đội ngũ GVTHCS.Thực tế khảo sát cho thấy hoạt động kiểm tra đánhgiá ĐNGV được các trường thực hiện thường xuyên, có minhchứngcụthể. Côngtáckiểm tra, đánh giá ĐNGVở các trường THCS thực hiện bằng nhiều hìnhthứckhácnhau như thông qua hoạt động dự giờ;
thao giảng, chuyên đề; kiểm tra hoạt động sư phạm;
hội thi GVTHCS dạy giỏi các cấp... Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy, những đánh giácủa cácđoàn kiểm tra, thanh tra về chất lượng giáo viênthườngchỉ dừng lạiở những nhận xét chung theochuẩn nghề nghiệp, còn né tránhnhững nhậnxét cụ thể về hạn chế, thiếusóttrong phẩmchất, năng lựccủa giáo viên hoặctậpthểGV.
Tóm lại, qua nghiên cứu thực trạng về công tác phát triển ĐNGV ờcác trườngtrung học cơ sở của thành phố Rạch giá, tác giả nhận thấy: Việc phát triển ĐNGV trong thời gian qua đã được quan tâm, có những thuận lợi, khó khăn riêng như ĐNGV tâm huyết với nghề,cơ sở vật chất tương đối đáp ứng được nhu cầu dạy và học, sự quan tâm của các ngành và toànxãhộiđốivới nhà trường,... Tuynhiên,các biện
pháp phát triển ĐNGV trong thời gian qua mới dừng lại ờ mức độ nhất định, cònbộc lộcnhững vấn đề cần điều chỉnh, bổ sung như: Côngtác lập kế hoạch, cơ chế chính sách, công tác tuyểndụng, đào tạo lại, bồi dường, sửđụng ĐNGV chưa phù họpvới thực tế và hiệu quả đạt chưa cao; cơ sở vậtchất,trangthiếtbị, đồ dung dạy học tuyđãđược đầu tư,trangbịnhưng chưa đáp ứng được yêu cầuđổimới giáo dục hiệnnay.
2.2. Biện pháp pháttriển ĐNGV các tnrờng trung học Cff sở ở thànhphố RạchGiả, tỉnh Kiên Giang
2.2.1. Biện phápnâng cao nhận thức cho cản bộ quán lý vàgiảo viên về sựcần thiết phát triên ĐNGV
Việcbồi dườngchínhtrịtưtưởng cho đội ngũcán bộ quản lý vàgiáoviên chính lànâng cao nhậnthức, ý thức trách nhiệm để mỗi thành viên thực hiện tốt nhiệmvụ được phâncôngphụ trách. Đặcbiệt, ĐNGV sẽ thực hiện có hiệu quả cácphong trào thi đua như của nhà trường phát động ... Qua việcthực hiện các cuộc vậnđộng và cácphong tràothi đua,đội ngũcán bộ quản lý và giáo viên càng nhậnthứcđượctầmquan trọng cùacông tác pháttriển ĐNGV trong nhà trường trong giai đoạn phát triển và hội nhập.
2.2.2. Xây dựng kế hoạch phát triênĐNGV 2.2.2.1. Xây dựngkếhoạch, quyhoạchphát triên ĐNGV
Để quy hoạch thực hiện có hiệu quả, một trong những yêu cầu cơbản là phải đánh giá đúngthực trạng ĐNGV tiưng học cơ sở hiệncó. Việc xâydựng kế hoạchquyhoạch pháttriển ĐNGV phảicăn cứ tình hình giáo viên của trường và củatoànngành;căn cứ nhu cầu giáo viên hàng năm đểxây dựng kế hoạch về thực hiện việc tuyển chọn, sử dụng, đàotạo, bồi dưỡng phùhọp. Vì vậy, chính quyềncác cấpphải chì đạo chặt chẽcác cơ quan có liên quantham giathẩm định,phànbiệnquyhoạchmạnglưới trường, lớp;quy hoạch đội ngũ và đề án phát triển đội ngũGVTHCS docơquan quản lýgiáo dục đềxuất.
2.2.2.2. Đổimói công tác tuyển dụngvàsứdụng ĐNGV
Phân công, sử dụng ĐNGV hợp lý, phù họp với nănglực là việc làm quan trọng nhằm pháthuy tối đa năng lực,sự tận tâm cống hiến của ĐNGV. Đồng thời tạođộnglựcđể giáo viên an tâm công tác, phấn đấu không ngừng nângcao trình độchuyên môn,nghiệp vụ.
Việcphâncông, sửdụngĐNGV ờ các trường bao gồm:
- Hiệu trưởng cần căn cứ vào mụctiêu, nhiệm vụ, qui mô phát triển giáo dục vàsố lượng giáoviên đủ đáp úng yêu cầu đềrađể xây dựngkế hoạch, phương
154 . TẠP CHÍ THIỄT BỊ GIÁO DỤC - số 245 Kỳ 2 - 7/2021
QUẢN LÝ GIÁO DỤC
II
án, bố trí giáo viênmột cáchhợp lýmang tính ổn định.
- Trên cơ sở kế hoạch năm học, hiệu trường chì đạo các tổ chuyên môn lập kế hoạch dự kiến phân công giáo viêngiảng dạy dựa trênnguyên tắc đã được thốngnhất chung trong nhà trường cólưu ý đến từng điềukiện hoàncảnhcủa giáo viên.
- Căncứ vào mục tiêu, kế hoạch của nhà trường cùng vớikế hoạch dự kiếnphân công chuyên môn của tổ. Lãnh đạo nhà trường nghiên cứu, điều chỉnh, bổ sung và thống nhất việc phâncông nhưng phải đảm bão sự cânđối,phùhợp với điềukiện thực tếtìnhhình tạinhà trường.
- Ngoài việc đàm bảo chất lượnggiáo dục, đảm bào đúng trình độ được đào tạo, đúngchuyên ngành thì người quản lí cần chú ý đến hoàn cảnh, nguyện vọng,điềukiện, năng lực, độ tuổi củatừnggiáoviên khi phâncông,bố trí việc làm cho GV đểđạthiệu quả công việc caohơn.
- Mạnh dạn phân công cho nhũng giáo viên trẻ nhưng có trình độ chuyên môn giỏi, có phẩm chất chínhtrịvữngvàng,cótâm huyết với nghề. Đồng thời không bốtrí chuyênmôncho nhũnggiáo viên không đùnănglực, trình độ.
2.2.2.3. Đẩy mạnh đào tạo và bồi dưỡng ĐNGV Nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho ĐNGV chính là nâng cao chất lượng giáo dục, uy tín của nhà trường. Vì thế, côngtác đào tạo, bồi dưỡngphải đượcđa dạngvề hình thức,toàndiện về nội dung nhàm thu hút ĐNGV và mang lại hiệu quả thiếtthực.
Côngtác đào tạo, bồi dưỡng ĐNGV cầnđàm bảo cácnội dung sau:
- Trang bị cho ĐNGV những kiến thức kỹ năng nghề nghiệp cần thiết theo yêu cầugiảng dạy, giáodục trước mắt. Đồngthời,tạo cho ĐNGV một tiềm năng nhất địnhvềkhoa học bộ môn để tiếp tụchoàn thiện năng lực sư phạm trong quá trình giảngdạy.
- Nhà trường cần xây dụng kế hoạch bồi dưỡng trình độ chính trị, năng lực tin học, ngoại ngữ cho ĐNGV kịpthời
- Gắn quá trinh đào tạoở trường sư phạm với việc bồi dưõng sau khi tốt nghiệp, coi đó làhai quá trình có mối quan hệ hếtsức mật thiết và hữu cơ của một quá trìnhthốngnhấtlà xây dụng nhân cách người GV.
- Kết quả bồi dưỡng phải được đánh giá nghiêm túc, kháchquanvàđược sử dụng làmcăn cứ đánh giá, xếp loại giáo viên tùng năm.Giúp giáo viên xác định rõ nhũngmặt mạnh, hạnchế của bản thân làm cơ sờ choviệc xây dụng kế hoạch tự bồi dưỡngcủa GV.
2.2.2.4. Cải liến công tác kiêm tra đánh giá ĐNGV
Đe tổchứctốtcông tác kiểm tra,đánh giáĐNGV, Hiệu trưởngcần phảithựchiện theo các bướcsau:
- Ke hoạch kiểm tra cần phải được xây dụngcùng lúc vớiviệc xâydụng kếhoạch năm học và được thông qua mộtcách dânchủ trong Hội nghịcông chức,viên chức đầu năm.
- Đe côngtác kiểm tra đạtkết quà tốt,Hiệutrưởng cần xây dụnglực lượng kiểm tra hợplý,đảm bào tính khoa học, tính dân chủ, có định hướng phân công nhiệm vụ cụthể và đadạng hóa ởnhiều bộ môn ngay từ đâu năm học.
- Sau khi kiểm tra cần thực hiệnsơ kết, tổngkếtrút kinh nghiệm, cần chú ý lưutrữ các thôngtinvề hoạt động kiểm tra bằnghồsơ kiểm tra. Cáckếtluận kiểm tra là cơ sờ cho Hiệutrường racác quyết định điều chỉnhhoàn thiện dần năng lựcsưphạmcùa giáoviên.
3. Kếtluận
Trêncơ sởkhảo sát và đánhgiá thực trạng ĐNGV, đánhgiá công tác pháttriểnĐNGV, tác giảđã đề xuất các biện pháp phát triển ĐNGV trung học cơ sở ở thànhphố Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang, các biện pháp đã đê xuât sẽ tác động đên cácchủ thêquản lývàcác khâucủaquá trình quản lý, các thành tố của quá trình pháttriển ĐNGVtrang học cơ sở. Các biện pháp này đượcthực hiện đồng bộ, đảm bảocác nguyên tắcsẽ góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, giáo dục;
xây dụng ĐNGVđủ vềsốlượng, đồng bộvềcơcấu, có chất lượng; phát huy tính sángtạo, tích cực, tinh thần trách nhiệm của giáo viên; nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm cho giáo viên; tác động đếnquá trình quàn lý ĐNGV, hy vọng sẽ góp phầnnângcaođượcchấtlượng giáo dục toàndiệncủa nhà trườngtrongthờigiantới.
Tài liệu tham khảo
[1] . Ban Bí thư Trung ương Đảng (2004), Chi thị sô40-CT/TWvê việc xây dựng, nâng caochất lượng đội ngũnhà giáovà cán bộ quản lýgiáodục. Hà Nội
[2] . Chínhphủ(2020), Nghị địnhsẩ71/2020/NĐ- CP ngày 30 thảng 6 năm 2020 cũa Chính phù quy định lộtrình thực hiệnnâng trình độchuânđượcđào tạo cùagiáo viên mầm non, tiêu học, trung học cơ sở.
Hà Nội
[3] . NguyễnLộc(2010), “Mộtsổ vẩn đềlý luậnvề phát trién nguồn nhân lực", Tạpchỉ Khoa học Giáo dục, (2),Hà Nội.
[4], Nguyễn Văn Đệ (Chủ biện,2014),Thực trang và giãi pháp nâng cao chátlượngĐNGV mầm nonvà phô thôngtạitình Đồng Tháp. ĐồngTháp
TẠP CHÍ THIẾT BỊ GIÁO DỤC - số 245 Kỳ 2 - 7/2021. 155
