PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA MẶT TRẬN Tố QUỐC VIỆT NAM

NGHIÊNcủu - TRAO ĐÔI

PHẢN BIỆN XÃ HỘI CỦA MẶT TRẬN Tố QUỐC VIỆT NAM

một số vấn đề đặt ra và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động

ThSVŨ VĂNPHONG Học viện Chính trị khu vực II

P

^{hản xà hội, biện}thể hiện việc thực hiện, ^{xã hội là mộthìnhthức của}phát huy dân^{dân chủ} chù, giúp cho quá trình ban hành và tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách được vận hành một cáchkhoahọc, hiệu quảnhằmlàm cho các quyết sách của hệ thống chính trị đáp ứng được lợi ích chungcùacộng đồng xã hội, thúc đây sự ôn định và phát triển của xã hội; đây là yêu cầu khách quan mang tính phồ biến trong việctô chức và vận hành quyền lựcchínhtrị của các nhànước dân chủ. Nó là một trongnhữngbộphận cấu thànhcần thiết, tấtyếu của hệthống kiểm soát quyền lực trong quá trình xây dựngnhà nước pháp quyềnvàthựcthi dân chủ, nhằm khắc phục xu hướnglạm quyền, ngăn chặn sự tha hóa quyền lựcnhànước.

1. Phản biện xã hội của Mặt trận Tô quôc Việt Nam -phương thứcbảo đảmcho Nhân dân tham giaxây dựng Đảng và Nhà nước

Hoạtđộng phản biệnxãhội ờ nước ta đã được thê hiện trongcác văn kiện của Đảng và pháp luật cua Nhà nước. Đây là sự vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước của dân, do dân, vi dân vào xây dựng Nhànướcphápquyền xã hội chu nghíaớnước ta hiện nay. Theo đó, phản biện xãhội donhiều chủ thê thực hiện, trongđó nhấtthiếtphảicó sự phản biệncua nhân dân, mà phưong thức hữu hiệunhất là thông qua Mặt ưận Tổquốc Việt Nam - chủ thể cóvịtrí, vaitrò quantrọng đặt biệt. MặttrậnTổ quốc ViệtNamlàmột thành tố chiến lược của hệ thống chính trị nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủnghĩa xã hội, làtổ chức

“liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, cáctôchức chính trị - xã hội, tô chức xã hội và cáccá nhân tiêu biểutrongcác giai cấp,tầnglóp xã hội, dân tộc, tôn giáo và người ViệtNam định cư ởnước ngoài”1, thể hiện sức mạnh của nhân dân có tổ chức;

không có một tổ chức nàoưong xãhội có thànhphần rộng rãinhư Mặt ưận; có vai trò “là cơsở chính trịcùa chính quyềnnhân dân; đại diện, bảo vệquyền và lợi ích họp pháp,chính đángcùaNhân dân; tập họp,pháthuy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuậnxã hội; giám sát, phảnbiện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhànước, hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tô quốc”2. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam không nhùng là phươngthứctổ chức tập hợpquần chúng mà còn là diễn đàn dân chù cuacác tầng lópnhândân, phát huyquyền làm chủ của Nhân dân; là một diễn đàn của tự do tư tương,cùatư duy, hộitụtrí tuệ củaNhân dân vềnhững vấn đề củaxã hội trên những lĩnh vực quan trọng của đời sốngđất nước, trong đó có phànbiện xãhội.

Với bản chất nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhândân, vì nhân dân, cách thức tổ chức và thực hiện quyền lựcnhà nước xã hội chu nghĩa Việt Nam phai thể hiện được quyền làm chu của Nhân dân đối với quyền lực nhà nước, thông qua nhiều hình thức khác nhau. Trong đó, phanbiệnxà hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là hoạt động nhận xét, đánh giá, nêu chính kiến, kiến nghị đôi với dự thảo các chủ trương, đườnglối của Đảng, chínhsáchvàphápluậtcủa Nhà nước.

NGHIÊN CỬU - TRAOĐÓI

Mụcđích của phản biện xã hội là“nhằm phát hiện những nội dungcòn thiếu, chưa sát, chưa đúng, chưa phù họp trong các văn bản dự thảo của các cơ quan Đảng,Nhànước;kiến nghịnhữngnộidung thiết thực, góp phần bảo đảm tính đúng đắn, phù hợp với thực tiễn đời sống xã hội và tính hiệuquả trong việc hoạch định chủ trương,đườnglối củaĐảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; bảo đảm quyền và lợi ích họppháp của nhân dân; phát huy dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội”3. Đồng thời, phản biện xã hội cũng là một phương thức bảo đảm công dân chủ động “tham gia quànlýnhànước”,tham gia gópý trong quá trình hoạch định và thực thi chính sách, pháp luật của nhà nước, thực hiện quyền hiếnđịnh cơ bản đãđược quy định trongHiếnpháp năm 2013: “Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham giathào luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề cùacơsở, địaphương và cảnước”4.

Với tính chấtvà mục đích nhưvậy, phan biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc ViệtNam có những vai trò cơ bản như: Thứnhất, phản biện xã hội là một hình thức đênhândânthực hiện quyềndânchu,khắc phục các biêu hiện dân chủ hình thứctrongnhànước pháp quyền; thứ hai, phản biện xã hội là một phương thức kiêm soát quyền lực nhà nước sau quá trình ủy quyền; thứ ba, phản biện xã hội có vai tròđiều hòa mâu thuẫnxãhội, phòng ngừa xungđộtxã hội, tạo sự đồng thuận xãhội; thứ tư, phản biện xã hội có vai trò góp phần rèn luyện thêm kỹ năng chính trị hiện đại, khắc phục sự trì trệ của hệ thống.

2. Thựctrạng phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

a) Những kếtquả đã đạt được

Nhận thức rõ vai trò, vị trí của hoạt động phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong thời gian gần đây, hoạt động này đã được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các cấp uy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc các cấp và đã đạt được những hiệuquả nhất định.

Trước het, trên cơ sở chủ trương, nhận thức và thực tiễn, đặc biệtđểthực hiện các nghị quyết Đại hội X, XI và nhất là Cương lĩnhnăm 1991 (bổ sung,phát triên năm 2011) của Đảng, Hiến pháp năm 2013 đã quy định về vai trò phản biệnxãhội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.Đây là lần đầutiên vai trò, chức năng

phản biện xã hội của Mặt trận Tô quốc Việt Nam được hiến định, đánh dấu một bước mới trong nhận thức của Nhànước ta về hoạt động này.

Trên tinh thần Hiến phápnăm 2013, lần đầutiên LuậtMặt trận Tổ quốcViệt Nam năm 2015đã dành mộtchương riêng quy định hoạtđộngphản biện xã hội. Theo đó, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội đã có những giải phápđổi mới, củng cố, kiện toànvề nộidung, phươngthức hoạt động, từng bước khắc phục bệnh hành chính, quan liêu, tinh gọn tổchức bộmáy, thực hiện tốtcácphương pháp vận động, thuyết phục, tập hợp lực lượng và nâng cao chất lượng, tính độc lập trongphản biện xã hội, từng bước thích ứng với điều kiện phát triển nền kinhtế thị trường định hướng xã hội chú nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chu nghĩa, dân chu hóa đời song xã hội. Tuy là nhiệm vụ còn rất mới và khó khăn nhưng Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã tíchcựctriên khai thực hiện phản biện xã hội, nhất là đối với các dự thảovănbản của cơ quan nhà nước cùng cấp cóliên quan trựctiếpđến quyền, lợi íchhợp pháp, chính đáng cùa Nhân dân, quyền trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Thứ hai, hoạt động phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc các cấp đã được tăng cường trong những năm gần đây, trở thành hoạt động thường xuyên, trọng tâm và đã cỏ những chuyển biến tích cực, đượcxem là hoạt động độtphá của Mặt trận và các tôchứcchính trị - xã hôi đêthực hiện nhiệm vụ tham gia xây dựng Đang, Nhà nước. Phản biện xã hội cùa Mặt trận Tổquốc Việt Namvàcác đoàn thể chính trị - xã hội đã cónhiều kiến nghị, đề xuất quan trọng đối vớicác cơ quan Đảng, Nhà nước và các cơ quan chức năng ở các cấp, góp phần làm sáng tỏ mộtcách khách quan những kết quả và hạn chế trong việc thực hiệnchínhsách, pháp luật.

Thử ba, phản biện đã góp phần tích cực trong việc hoàn thiện và nâng cao chất lượng các chính sách, quy định và các đề án, dự án, chương trình kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại...trước khi banhành và tô chức thực hiện, tạo sự đồng thuậnxã hội về nhận thức và thống nhất về hành động của các tầng lớp nhàn dân; qua đó, phát hiện những nội dung cònthiếu, chưa sát, chưa đúng, chưa phù họpvới thực tế cũngnhư vớiquy định của

NGHIÊN CỨU -TRAO ĐỎI

pháp luật và chủ trương của Đang; từ đó, có kiến nghị điều chình, bô sung những nội dung thiết thực, phù họp góp phẩnbảo đảm tínhđúng đắn, phù họp, đáp ứng vớiđòi hỏi thựctiễn và chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách,phápluật của Nhà nước.

Theo Báo cáo sơ kết 5 năm thực hiện Luật Mặt trậnTổ quốc ViệtNam của ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, trong 05 năm 2015 - 2020, Ban Thường trực ủy ban Trung ương Mặt trận Tỏ quốcViệt Namđà tổchứcphảnbiện xãhội được 08 dự án luật. Các dự án luật được phản biện là những dựthảovănbảnliên quan trực tiếpđến quyền,nghĩa vụ cùa công dàn, đóng vai trò quan trọngđối vớiđời sống xã hội và được nhân dân quan tâm. Các tổ chức chính trị - xã hội cũng đã tham gia đề xuất nội dung và hiệpthươngxây dựng dựthảo kế hoạch phản biện xã hộihằng năm của ủybanTrungương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, tổ chức thực hiện việc chủtrì hoặc tham gia phản biện xã hộitheo phân công trong các kế hoạch hằng năm.

Trong 5 năm (2015 - 2020), Mặt trậnTổquốc Việt Nam các cấp đãtổ chức được 44.619 cuộc phan biện xã hội. Trong đó, Mặt trận Tổ quốc cấp tỉnh chủ trì phản biện xà hội được 2.166 cuộc; Mặt trận Tổ quốc cấp huyện chù tri phan biệnxã hội được 8.350 cuộc;

Mặt trận Tổ quốccấpxã chủ trì phản biệnxãhội được 35.454cuộc.

Nhiềuýkiến phản biện xãhộicủaủybanTrung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cơ quan trung ương của các tổ chức thành viên đã được các cơ quan soạn thảo tiếp thu, đánh giá cao, đã và đang trở thành mộtkênh thông tin quan trọng, cần thiết giúp Đảng, Nhà nước khi xem xét,quyết địnhcác vấn đề trong công tác lãnh đạo, quan lý, điều hành đất nước. Hoạt độngphan biệnxã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các địa phương đã tạo điều kiện để các tầng lóp nhândânphát huy quyền làmchutrong việc tham gia vào quá trình xây dựng các chính sách, quy định và các đề án, dự án, chương trình cua địa phươngcó liên quan đếnquyền và nghĩa vụ của nhân dân. Quađó, góp phần hoànthiệnvà nâng cao chất lượngcácchínhsách,quyđịnh và cácđề án, dự án, chương trình này trước khi ban hành, tạo sự đồng thuận xã hội về nhận thức và thống nhất về hành động của các tầng lóp nhân dân. Hoạt động

phản biện xã hội cũng giúp nâng cao vai trò, vị trí của Mặt trận Tô quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hộitrong tình hình mới.

Thứ tư, thông qua hoạt động phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc, phát hiện, phổ biến những nhân tố mới, những mặt tích cực; phát huy quyền làm chu của nhân dân, góp phần xây dựng, chình đốnĐảng,xây dựng chínhquyền,nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, quản lý của Nhà nước; xây dựng khối đại đoàn kết toàn dântộc, góp phần hoạch định và thực thực hiện đúng, có hiệu quả hơn các chủtrương, đường lối củaĐảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước, ổn định tình hình nhân dân,thực hiện các mục tiêu phát triểnkinh tế - xã hội của các địa phương và cả nước. Hoạt động phản biện xã hội cũng giúp nâng cao vai trò, vị trí cua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trongtình hình mới.

b)Nhữngmặt hạn che, bấtcập

Cho đến nay, hoạt động phản biện xã hội cùa Mặt trận Tổ quốc vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế cả về nhậnthức cũng như thái độ trong thực hiện của cácchủ thể cóliênquan:

Thứ nhất, hoạtđộng phản biện xãhội của ủy ban Mặttrận Tổ quốc Việt Nam và các tố chức chính trị - xãhộicòndừng ở chừng mực nhấtđịnh,hiệu quả chưa cao; chu yếu được thực hiện ở cấp trung ương, cấp tỉnh; cấp huyện chưa thực hiện phản biệnxãhội được nhiều, đặc biệt ở cấp xã hầu như vẫn chưa thực hiện được thực chất hoạt động phảnbiệnxãhội. Hoạtđộng phàn biện xã hội cua Mặt trận Tổ quốc ởcác cấp chủ yếu chì tập trung vào phanbiệnđốivới một số các dự thảo văn bản, chưa tập trung phản biện được những văn bảnvềquyhoạch,kếhoạch,đề án, dựánliên quan đến các vấn đềbức xúc, được xãhội quan tâm. ớ cấp tình, hoạt động phản biệnxã hội đối với các dự thảo văn bản này cũng chủ yếu thực hiệnở một số ủy ban Mặttrận Tô quốc ViệtNam ởcác thành phố lớn như TP. HàNội, TP. Hồ Chí Minh, TP. Đà Nằng.Nhiềudự thảo văn bàn quantrọng liên quanđến quyền, lợi ích hợppháp, chínhđáng của Nhân dân đã được xây dựng, ban hành trongthời gian qua cònchưa được Mặt trận Tổ quốc phảnbiện.

Thứ hai, chất lượng hoạt động phản biện xã hội còn rất khiêm tea. Nhiềuý kiến phản biện, kiến nghị

NGHIÊN cứư - TRAO ĐỎI

còn chung chung, chua đù cụ thê và mạnh mè; chua đua ra được các cơ sở lý luận và thực tiền đu sức thuyếtphục cho các ý kiến,kiếnnghị phản biện. Có những trường họp, tại các hội nghị phan biện xã hội cónhiều ý kiến rất xác đáng, rất mạnh mẽ và cụ thể thuyết phục nhưng tạivãn bân phản biện gửicơ quan chu trì soạn thảo thi lại không thể hiện, phản ánh đượcnhững tinh thầnvànội dung phản biện này.

Thứba. pháp luật về phản biện xã hội của Mặt trận Tô quốc đã tương đoi hoàn thiện, nhưng quy định còn có điêm không thực tế, thiếu tính khả thi, nhiều quy định còn chung chung, định tính, chưa đủ cụ thẻ đêtriênkhai thực hiện được ngay trong thực tế mà cần phải có hướngdẫn, giải thích. Việc triển khai thực hiện còn nhiều hạn chế. nhiều quy định không mang tính bắt buộc đoi với các cơ quan nhà nước, nhất là trong việc tiếp thu, giải trình, xem xét giải quyếtcác kiến nghị sau phản biệnxàhội cua Mặt trận nẻn hiệu lực thi hành chưa cao. Chínhsách, pháp luật, tốchức bộ máy vàđộingũ nhân sự cũngnhưcác điều kiện khác để bảo đàm cho hoạt độngphan biện xã hội của Mặt trận Tô quốc Việt Nam hiện nay vần còn nhiều hạn chế, bất cập. Các chế độ, chính sách, kinh phí dành cho phản biện xà hội còn thấp,chưa thật sự tạo độnglực cho phản biện xãhội.

Thứ tư, hoạt động phản biện xã hội của các tổ chức chínhtrị - xà hộihầunhư chưa được quan tâm thích đáng và chưa được tổ chức thực hiện thường xuyên. Các tô chức chínhtrị - xã hội hầunhư rất ít đứng ra chủ trì tô chức được các hoạt động phan biện xã hội mà chủ yếu cử đại diện tham gia các hoạt động phan biện xã hội do ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổchức. Hơn nữa, sự phối họp giữa các tố chức thành viên trong mặt trận để thực hiện phản biện xãhộicòn chưachặt chẽ, chưathuhút và phát huy đầy đu vai trò hoạt độngcủa các tồ chức, lực lượng xã hội tham gia, chưa thật sự vận động, huy động, tập hợp và khơi dậy được các tiềm năng, nguồn lực trong nhân dân, trong hệ thống tô chức Mặt trận và các đoàn thê; còn tồn tại tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm, “dĩ hòa vi quý”, dề người, dễ ta, bệnh hình thức, hành chính trong phan biện xã hội; trình độ chuyên môn, năng lực nhìn nhận vấn đề, phân tích, đánh giá và kết luận trong quá trình phản biện của mặttrận còncómặt bất cập.

Thứ năm, Mặt trận còn tở ra lủng túng về nội dung, phương pháp thực hiện phản biện xà hội nên hiệu quả còn rất hạn chế, chưa ngang tầm với vịtrí chính trị - pháp lý cua mình, chất lượng phan biện cua Mặt trận còn thấp. Hoạt động phản biện xã hội của Mặt trận Tô quốc vẫn còn khá mờ nhạt, chưa thựcsự phát huy được tác dụng góp phần kiểmsoát quyền lực, làm trong sạch và lành mạnh hệ thống chính trịở nước ta hiện nay.

Thứ sáu, nhân lực trong phàn biện xã hội còn nhiều hạn chế về kiến thức, kỹ năng, thái độ, khả năng tư duy phản biện; các chế độ, kinh phí cho phan biện xà hội còn thấp nên chưa tạo được động lựcthậtsự... Nguồn nhân lực chưa đápứngyêu cầu phản biện xã hội của Mặt trận,côngtácbố tricán bộ cho việc thực hiện nhiệm vụ phản biện chưa phù hợp,cơ chế thuhút nguồn nhân lực chấtlượngcho phan biện chưa được quan tâm đúng mức.

Thứbảy, nhậnthức cua một số cấp ủy đang, lãnh đạochính quyền về chức năng, nhiệm vụ phản biện xã hội cua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên còn chưa đầy đủ, chưa sâu sắc và toàndiện, dẫn đên coi nhẹ phản biện xã hội của các tô chức này. Trong thực hiện hoạt động phan biện xã hội, lành đạo Mặt trận Tồ quốc Việt Nam chưa thê hiện được bản lĩnh dámnói, dám làm, dám chịu trách nhiệm; vần còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại vachạmtrongquátrình phản biện xã hội.

Văn kiện Đại hội XIII cùa Đảng đã đánh giá:

“Các nguôn lực. tiềm năng sáng tạo của nhân dân trong xây dựng và bào vệ Tổ quốc chưa được phát huy tốt;... chất lượng, hiệu quà hoạt động giám sát, phan biện xã hội chưa đều”5. Đồng thời, Đảng cùng xácđịnh: “Đê cao vaitrò chủ thê, vịtrí trung tàm cùa nhân dán trong chiến lược phát triền đất nước. Phát huy tính tích cực quyền và tráchnhiệm của nhân dân tham gia xây dựng, chình đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, Mặt trận Tổquốc vàcáctổchức chính trị - xã hội...

Hoạt động phản biện xã hội của Mặt trậnTổ quốc cònnhừng bất cập, tồn tại trên có nhiềunguyên nhân khác nhau, trong đó cónhững nguyên nhân chính như Mặt trậnchưa thật sự vận động được đông đảo các tầng lóp nhân dân, cáctốchức, cá nhàn tham gia vào hoạt động phản biện, chưa khai thác, phát huy được

NGHIÊNCỬU-TRAOĐỎI

sức mạnh, tiềm năng, trítuệ, nguồn lực trong các giai tầng, cáctôchức, cũng nhưcác cá nhân tiêu biểu; thê chế pháp lý về phản biện xã hội còn chưa đầy đù.

chưa đồng bộ, thiếu khả thi và tản mạn gây anh hương nhất định đến chất lượng, hiệu qua cua hoạt động phản biện xàhội; kinh phí, cơ sở vật chất, điều kiện cân thiết cho phản biện xà hội còn bất cập; chất lượng nguồn nhân lực, kiến thức, kỹ năng, tư duy phản biện còn nhiều hạnchế.

3. Một số giảiphápnâng cao hiệu quả phảnbiện xã hộicủaMặttrậnTốquốctrongthòigiantới

Trước yêu cầu nâng cao hiệu quả phản biện xã hội củaMặt trận Tổ quốc, cần tăng cườngthực hiện các giải pháp cơbảnsau:

Thứ nhát, Mặt trận Tô quốc cán vận động được đôngđao các tằng lớp nhân dân tham gia vào các hoạt độngphảnbiện băng nhiều hình thức, biện pháp đa dạng khác nhau vì đôi tượng cua phan biện xãhội là chủ trương, đườnglối, chínhsách do ĐảngvàNhà nướcban hành và việc thựchiện các chủ trương đó.

Phạm vi của phản biện xã hội rất rộng, từ chủ trương, chính sách về kinh tế, chính trị, văn hóa, tư tường, từ đối nội đến đối ngoại, do đó phải phát huy sức mạnh tông họp của toànxã hội mới có thể thực hiện có hiệu quả. Đối tượng cua phan biện xã hội là các chủ trương, chính sách do cấp uy đang và chính quyền các cấp ban hành thì chuthể phan biện xã hội nhất định phải là mặt trận vàcác đoàn thể. Mặt trận Tô quốc nhất thiết phải làm nhiệm vụ phản biện xã hội.

Thực hiện tốt nhiệm vụ này vừa phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, vừa góp phần xây dựng Đảng, chính quyền, vừathê hiện được vai trò cùa Mậttrậnvà các đoànthể.

Việc bảo đảm tính độc lập tương đối gắn với vị trí, vị thế của Mặttrận là một yếu tố rất quan trọng bảo dam tính khách quan và chinh kiến cua Mặt trận, liênquantrực tiếp đến hiệu quả, giá trị của nội dung phan biện. Tính độc lập trongphan biện xàhội bảo đảmmồi nhận xét, đánh giá, lập luậnthực sự là tiếng nói cùa chủ thề phản biện, không chịu sự chi phối củabất cứ sức ép nào, không phụ thuộc vào ý muốn cua chù thể bị phản biện. Ý kiến phàn biện phải được lập luận trên một cơ sơ khoa học nhất định và các yếutố quyền lợi chính trị - kinh tế - xã

hội, phái phù hợpvới xu hướng chung,lợi ích chung cua cộng đồng, xãhội.

Thứhai, tiêp tục xây dựng và hoàn thiện cơ chê pháp lý vê phản biện xã hội của Mặt trận Tỏ quốc

Việt Nam phai trên cơ sở quán triệt quan diêmcủa Đang vê mở rộng dân chủ, tạo điều kiện đè nhân dán tham gia quản lý xã hội, thảo luận và quyết định những vàn đê quantrọng.

Cần nghiên cứu, xây dựng dự án “Luật về hoạt động phản biệnxãhội” và tiếp tục hoàn thiện các quy định về phánbiện xãhội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cần quy định rõ về trách nhiệm cua các chủ thể có văn bán là đối tượng của phản biệnxãhộitrướccác yêu cầu phản biện của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũngnhư bảođảm những điềukiệncần thiết cho việc thựchiện quyền và trách nhiệm của Mặt trận. Ngoài ra, nhằm tạo công cụ, môi trường thúc đấyphản biện xã hội, cần ban hành mới hoặc sửa đổi một số luậtnhư Luật vềHội, Luật Dân chủ cơ sở, Luật Tiếpcận thông tin, Luật Báo chí... Đó là những cơ sở pháp lý quan trọng đê thực hiện tốt và cóhiệu qua chức năng phản biện xàhội của Mặt trận đốivớihoạt động củacơ quan Đáng, Nhànước,gópphầntăng cường sự lãnh đạo của ĐangđốivớiNhà nước và pháthuyquyền làm chủ cua nhàn dân thông qua Mặt trận Tổ quốc ViệtNam. Đồng thời tôchức tốt việc triên khai thực hiệncác quy định của pháp luật về phản biện xã hội cùa Mặt trận Tổ quốc ViệtNam. Bên cạnh đó, cần thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổbiến rộng rãi về quyền và nghĩa vụ cua công dân trong tích cực tham gia thực hiệntốtcác quy định cùa Hiếnpháp, Luật Mặt trận Tồ quốcViệt Nam và các quy định khác cua pháp luật về vai trò phánbiện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và cáctổchức chính trị - xã hội.

Thứba, hoạt động phản biện xã hội của Mặttrận và cácđoàn thè muôn có chátlượng, hiệuquả cần có độingũ nhân lực phản biện có nănglực, có trình độ, có tinh thản trách nhiệm cao, tâm huyếtvới côngviệc.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cần xây dựng tổ chức bộ máy thực sự là cơ quan chuyên môn vừng mạnh, đàm bảo hoàn thành nhiệm vụ. Tổchức phải đủ về sốlượngvàchấtlượng, tô chứchoạt động một cách hợp lý, khoa học. Xây dựng tiêuchuẩn của đội ngũ nhàn lực nói chung, cán bộ mặt trận có năng Xem tiếptrang36