II QUẢN LÝ GIÁO DỤC
QUẢN LÝ HOẠT DỘNG BỒI OUÕNG NẶNG LỤC
CHO CÁN BÔ QUẢN LÝ ĐÀO TẠO ở HỌC VIỆN KHOA HỌC QUÂN sự ĐÁP ÚNG YÊU CẦU ĐÔÌ MÚI GIÁO DỤC
Nguyễn Anh Toàn*
* Học viên Lớp Cao học Quàn lý giáo dục 2020 - 2022, Học viện Chính trị
ABSTRACT
Capacity building for training managers is an important and necessary task of the Military Science Academyto enhance the effectiveness ofthis activity, appropriate management measures are required. The article presents the management of capacity’buildingactivities for trainingmanagers at the Military Science Academy to meet the requirements of educationalinnovation.
Keywords: Management, training activities, training managers Received: 6/1/2022; Accepted: 7/1/2022; Published: 20/1/2022
1. ĐặtVấnđề
Cán bộ quản lý (CBQL)đào tạo lànhữngcán bộ, sĩ quan đàmnhiệm chức năngtham mưu,quản lý,tô chức, điềuhành đảm bảo cho quá trình giáodục, đào tạo (GD-ĐT) của các nhà trường diễn ra đúng quy trình, chặt chẽ và hiệu quả, góp phần nâng cao chât lượng GD-ĐT ởcác nhà trường quânđội (NTQĐ).
Yêu cầu đổi mới GD-ĐTờ các NTQĐ đặt ra đòi hỏi đội ngũ CBQLgiáo dục phải đáp ứng những yêu cầu mới cả vê trình độ, năng lực, phâm chât, chức danh frongđó năng lựccủaCBQL giáo dục là nhân tố quyết định chấtlượngGD-ĐT. Bôi dưỡng năng lực (BDNL) cho độingũ CBQL giáo dục kịpthời, phù hợp với tình hình thực tê có ý nghĩa then chôt, quyêt định thành côngfrong đôi mới GD-ĐT ở các NTQĐ.
Học viện Khoa họcquân sự (KHQS)là trungtâm đào tạođa ngành, đa cấpvà NCKH hàng đầu của Quân độitrong đào tạo ngành trinh sát vàngoạigiaoquân sự.
Y thứcrõ vinh dự và trách nhiệmcủa mình, thời gian qua, Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện đã có nhiều chủ trương,giải pháp lãnhđạo, chỉ đạo xây dựngHọc viện theo hướng “cách mạng, chính quy, chuân hóa, hiện đại”; frong đó, trọng tâm là đôi mới, nâng cao chấtlượng GD-ĐTvà thu được kết quả tích cực, góp phầnđángkê vào tiến trìnhhiệnđại hóa củaquânđội.
Tuy nhiên,so với yêu câu đặt ra,GD-ĐTcùa Học viện còn có những mặt hạn chê,bât cập như: Mộtbộphận CBQL đào tạo chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ giáo dục trong thời kỳ mới; vẫn còn mộtbộ phận nhỏ CBQL đào tạocó biêu hiện thiêutrách nhiệm và tâm huyết với nghề; năng lựccủamộtbộphậnCBQL đào tạo còn thấp; tưduygiáodục chậmđỗi mới,chưa theokịp yêu cầu đổi mới, phát triển đất nước nhất là
ưong bối cảnh hội nhập quốc tế và một trongnhững nguyên nhân hạn chếđó là quản lý hoạtđộng BDNL cho CBQLđào tạo ở Họcviện.
2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Năng lực của CBQLĐT
CBQLtrong lĩnh vực GD-ĐT được gọi là CBQL giáodụchoặcCBQL đào tạo, có nơigọilà CBQL GD- ĐT.
Năng lực của CBQLđào tạo là tổng hợptrình độ kiếnthức,kỹnăngvà thái độưonghoạt động quản lý, điều hànhquá trình đào tạoở Học viện; là mộttrong nhữngnăng lựcquantrọng giúp CBQL đào tạo tham mưu,điềuhành, quản lý quá trình đào tạo một cáchcó hiệuquả.Chất lượng, hiệu quảBDNL phụthuộc nhiều yếu to,trongđó yếu tố quảnlý giữvaitrò quan trọng, có ý nghĩa quyết định. Quản lý BDNL cho CBQL đào tạo ở các NTQĐ nói chung, ở Học viện KHQS nói riêngcàng trởnên cấpthiết, cóvai trò quan trọng,góp phân xây dựng đội ngũ CBQL đào tạo theo hướng chuân hóa hiện nay.
Năng lực của CBQL đào tạo ởHọc viện KHQS là tổng hợptrình độkiến thức, kỳnăng nghiệp vụ chuyên môn và kỹ năng quản lý nhà trường, đảm bảo cho CBQL tô chức và thực hiện có hiệu quả, chât lượng chức trách, nhiệm vụ được giao; đáp ứngtôtmục tiêu yêu câuGD-ĐTcủa Học viện.
2.2. Cẩutrúcnăng lựccủa CBQL giáodụcở các NTQĐ
2.2.1. Năng lực hoạtđộng chính trị - xãhội: Đây là năng lựchàngđầucủangườiCBQL đào tạo ở Học viện KHQS, thểhiện rõ nét nhất, cụ thể nhấtnhân cách cúa người sĩquan về lập trường,tư tưởng, chính trị xã hội, phương pháp làm việc của người cán bộcách mạng. CBQL giáo dục, không chỉđơn thuân là quản lývề chuyên môn còn là người đưa chủ trương, chính sách của Đảng, phápluật của nhà nước vào cuộc sống 150 . TẠP CHÍ THIẾT BỊ GIÁO DỤC - sổ 257 KỲ 2 -1/2022
QUÁN LÝ GIÁO DỤC II
1 sự hiệu qua,thuânthụccủa cáchoạt động như năng lực xãhội,tuyêntruyên, vận động giảng viên, học viênvà nhân viênthựchiện tốt chù trương, chínhsách đó trong cuộc sống một cách hiệu quả.
2.2.2. Năng lực chuyên môn,nghiệp vụ: Đâylà năng lựcquantrọng,thêhiện trình độ vêchuyên mônnghiệp vụ QLGD củaCBQL đào tạoởHọc việnKHQS hiện naỷ. Năng lực nàyphàn ánh
người cán bộQLGD n ong(
kê hoạch hóa các hoạtđộng giáo dụchọc viên; năng Iự<ftôchức, chỉđạo, triênkhai các hoạt động giáodục học viên ờđơn vị; nănglực dựbáo, dự đoán, KTĐG cặc hoạt độnggiáo dục học viên,đảm bảo đitrước,đón đâjutrong các hoạtđộng giáo dụchọc viênởcác nhà trường. Đây là những năng lực bản lề quan trọng, có tíhh chất quyết định đến việc thực hiện cácchứcnăng quân lý,hiệu quả quản lýcủa ngườiCBQL đào tạo ở Học viện KHQS hiện nay. Năng lựccủa CBQL đào tạo
ờIHọc việnKHQS còn đượcthêhiện ở khả năngphân tíỊchdự báo, tầm nhìn chiến lược; khả năng thiết kế, xay dựngkếhoạchhoạt động, tổchức, điềuhành,triển kmai cáchoạt động quản lýGD,ĐT cùa Học viện; kha năng tô chức bộ máy và xây dựng, phát triên đội ngũ, quản lý nhân sự,các nguôn lực.
Năng lựcquàn lý: Với chức trách,nhiệmvụquản lýđòi hỏi người CBQL đào tạophải có khảnăng lập kế hoạch, to chức thực hiện, khảnăng chỉ đạo vàđiều nành, khả năng giám sát, kiểm tra.
j 2.2.3. Năng lựcgiao tiếp ủng xử", đây lànăng lực quan trọng đôi với người CBQL đào tạo ờ các NTQĐ hiện nay, bởi đối tượng tác động cùahọ là giảngviên, Ị họcviênvà sựphát triên nhân cách họcviêntheomục liêu GD, ĐTcủa nhà trường. Năng lực phàn ánh nhận thức,thái độcũng như phương thứcthêhiện của CBQL đào tạovới các mối quan hệ hàngngày (với cấp trên, với đồng cấp,với học viênvà với địa phương), thể hiện sự mẫumực, môphạm, tự tin và chính quy trong các hoạtđộng giao tiếp ứngxử, ảnh hưởng,chi phối vàtác động trực tiêp tới sự hình thành và pháttriênnhân cách học viên trong nhà trường. Đặc biệt, trongbối cảnh hiện nay,đâycòn là năng lựcthể hiện sự hiểubiếtxã hội, giá trịbản thânvà nghệ thuật giao tiêp, xử lý các mốiquanhệ, vãn hóa ứng xử củamỗi CBQLđào tạo ở Học viện KHQS hiện nay.
2.2.4. Năng lựctựhoànthiện', thêhiệngiátrị,nghị lựcvà sự nỗlực không ngừng củamỗi CBỌL đào tạo ở các Học việnKHQS hiện nay. Trước nhữngsự phát triên của xã hội, yêu cầu nhiệm vụ của nhàtrường và thựctiền giáo dục học viên, đòi hỏingười CBQL đào tạophải không ngừng vươn lên, thực hiệncóhiệu quả chức trách, nhiệm vụ bản thân trong tình hình mới.
Do đó,nănglực tự hoàn thiệncủaCBQL đào tạo thê hiện giá trịnhân cách của bảnthân trongcuộcsống,sự vươnlên không ngừng,khắc phục khókhăn, giankhổ luôntự tu dưỡng, tự rèn luyện,trau dồi về phẩm chất
và nàng lực của bản thân, thực hiệnngàycàng hiệu quả chức trách,nhiệmvụcủamình.
2.2.5. Năng lực thíchứng: đây lànănglựcthểhiện tínhxãhộivàthờiđạicủamỗiCBQL đào tạo,thêhiện sự linhhoạt, sáng tạotrong tưduy, dĩ biến, ứngbiến trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ củamồi người.
Thực tiễnxã hội và nghề nghiệpluônthay đổi,mỗinội dung, đôi tượng, nhiệm vụ giáo dục luôn có tính đặc thù, do đó, người CBQL đào tạo ở Học viện KHQS phải có tư duy linh hoạt,khả năng xử lý tình huống khéo léo, hợp với xuthếvàthực tiễnphát triển của đoi tượng. Nàng lực này thêhiện sự làm chủ của bản thân trong các tình huống GD, ĐT, trong thựchiện chức trách, chuyênmôn, nghiệp vụ với hiệusuâtvàhiệu quả caonhấtđốivớimọitìnhhuống.
Ngoàira, người CBQL đào tạo ởHọc viện KHQS hiện nay còncân phải có cácnăng lực như: năng lực hợptác vàcạnhtranh; năng lực lao động nghênghiệp chuyên biệt; năng lực nghiêncứu khoa học; năng lực tổ chức vàquânlý.
2.3. Hoạt động BDNL của CBQL đào tạo ở Học việnKHQS
Hoạt động BDNL cho CBQLđào tạo ởHọc viện KHỌS là việc cập nhật,bổsung kiến thức về chuyên môn,kỹnăng nghiệpvụsư phạmvà kỹnăng quản lý nhà trường cho CBQL đào tạođê đảm bảo cho họ tô chứcvà thực hiệncóhiệuquả, chất lượng chức trách, nhiệm vụ được giao; đáp ứng tôt mục tiêu, yêu câu GD-ĐT ơ Học viẹnKHQS.
Nộidung: BDNLchoCBQL giáo dục ở cácNTỌĐ cótínhtoàndiện bao gồm:
Bôi dưỡng cập nhậthệ thống kiến thức chung,kiến thức cơ bản và kiên thức chuyên môn đảmbảo cho ngườiCBQL giáo dục ở các NTQĐ cótrình độchuyên môn cao,amhiếu lĩnhvựchoạt động chuyên môn cùa mình.
Bồi dưỡngcác kỳ năngnghiệp vụ sư phạm, đảm bảo choCBQLgiáo dục ởcácNTQĐ thành thục các kỹ năngdạy học, kỹ năng giáo dụchọcviên, kỹ năng giao tiêp sư phạm,...Đây là nội dung bôi dưỡng giúp cho nàng lực của CBQL giáo dục được toàn diện, khăng định uy tíncùa minhđôi với tậpthê giáo viên (giảngviên)và học viên trong nhà trường.
Bôi dưỡng hệ thông kỹ năng quản lý nhà trường, đó làcác kỹ năng vạchkê hoạch;kỹ năng raquyêtđịnh;
kỳ năng tô chức thực hiện kê hoạchquảnlý; kỳ nàng điềukhiên, điều chinh quản lý,...
BDNL đôi với CBQLnhà trường như năng lực xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện kế hoạch, năng lực ra quyết định, thực hiện quyết định, nàng lựckiểmtra, giám sát...
Bên cạnh đó nội dung BDNL còn cần chúý bồi dưỡng tổng hợp các giátrịvà chuẩn mực đạo đứcnghề nghiệpcủangười CBQL giáo dục ởcác NTQĐ.
TẠP CHÍ THIẾT BỊ GIÁO DỤC - số 257 KỲ 2 -1/2022 . 151
II ỌUẢN LÝ GIÁO DỤC
Phươngpháp bồi dưỡng: Sử dụng đa dạng, linh hoạtcách thức, phương pháp phù hợp với nộidungbôi dường, đảm bảo tính nghiêm túc, thiêtthựchiệu quả.
Ngoài các phương pháp sứ dụng trong giờ lênlóp,cân phát triên các phươngpháp: thào luận, đôi thoại,thực hành,thamquan thực tê...
Hìnhthứcbồi dưỡng: Vận dụng nhiều loại hìnhbồi dưỡng, tuy nhiên tập trungchủyếucác hình thức bồi dưỡng sau: Bồi dưỡng thôngquacác lớptập huấn do các cơquan QLGD các cấp tô chức; bôi dưỡng tập trung; bôi dưỡngtừ xa quacácphươngtiệnthông tin đạichúng,các hình thức bổtrợ.
2.4. Yêu cầu đổimớigiáo dục và những vấn đề đậtra trongquản lýhoạt động BDNL của CBQLđào tạo ở Học viện KHQS
Nghị quyết Đại hội XIII tiếp tục khẳng định đổi mới GD-ĐT đang trờ thành mộtkhâu đột phá chiến lược phát triẻn kinh tếxãhội trong xuthế hội nhập cua đấtnước.
Nhiệm vụ xây dựng QĐNDViệtNam cáchmạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại đòi hỏi công tác GD, ĐT trong các NTQĐ phải đào tạo ra nguồnnhân lựcchất lượng cao, tinhthông, nhạybén trước mọi tình huống thực tiễn, thực sự có phẩm chất, năng lực toàndiện, yêu nghê đê luôn đáp ứng yêu câu phát triên của xãhội, của quân đội.
Nghị quyết Hội nghị Ban Chấp hành TU' Đàng lần thứ tám (khóa XI) vê đôi mới căn bản và toàn diện GD-ĐTtronggiaiđoạn mới xácđịnh: “Xây dựng quy hoạch, kê hoạchđào tạo, bôidưỡng đội ngũ nhà giáo vàcán bộ quản lýgiáo dục gán với nhucầupháttriển kinh tê-xã hội, bảo đàm an ninh, quôc phòng và hội nhập quôctê. Thực hiện chuân hóa đội ngũ nhà giáo theotừngcấp học và trinh độ đào tạo.
Yêu cầu đôi mới giáo dục của Đảng là tập trung nâng cao trình độ và chât lượng đội ngũ CBQL giáo dụcnóichung, trongđócóđộingũCBQL đào tạo
Thứnhất, nângcao trình độ đặt ra vấn đề đôi mới mạnh mẽ mục tiêu, nội dung, phươngpháp đào tạo, đào tạo lại, bôi dường và đánh giákêt qua học tập, rèn luyện cùa đội ngũ CBQL đào tạo theo yêu cầu cả về trinh độ học vân,trìnhđộ chuyên môn và trình độquản lýchì huy.
Thử hai, yêu cầu nâng cao chất lượngđặtravấnđề độingũ CBQL đào tạoở Họcviện KHQS pháitíchcực rèn luyệnphẩm chất “Bộđội Cụ Hồ”.
Người CBQLđào tạo ờ Học viện KHQS vừa là người quảnlý, chi huy, vừa là ngườianh,ngườiđồng chí, đóng đội cúa học viên. Do vậy, họ phải thường xuyên rènluyện,tíchluỹphâm chât chính trị, đạo đức, lôi sống, gần gũivới học viên trong suốt quá trìnhgiáo dục tạo nên nhàn cách, tác phong, lối sống của học viên. Học viên ở các học viện, TSQ đang ở lứa tuôi trường thành, có sự khác biệt về tàm sinh lý. Người
CBQL đào tạoởHọcviện KHQS sẽcó ành hưởng rất lớn nhân cách của học viên saunày. CBQL đào tạo ở Học viện KHQS, đặc biệt làcán bộ ở Phòng Đào tạo, Ban Kháo thí và Đảm bảo chất lượng giáo dục phải chuân mực trongsinhhoạt, nói đi đôi với làm, thường xuyên traudồi lối sốnglànhmạnh,biết ưánh xavà lên án những hành vi tiêu cựctrongGD. ĐT.
Thứ ba,yêucầu đổimớiGD-ĐT giao quyềntựchủ, tự chịu trách nhiệm chocác học viện, TSQ quân đội.
Do vậy, các học viện, trường sĩ quanquân đội đang tíchcực đôi mớivà nâng cao chất lượnggiáo dục. Một trong nhữngđiêu kiệnđảm bảochât lượng GD-ĐT là đội ngũ giảng viênvà CBQL giáo dục. Yêu cầu này đòi hòi CBQL đào tạo ở Học viện KHQS phải nâng caonăng lực quàn lý,điêuhành,nănglực chuyên môn nghiệpvụđê nâng caochấtlượngGD-ĐT. CBQL đào tạo ởHọcviện KHQS phải tích cực thực hiện nhiệm vụ,chức ttách cùamìnhđểcókinh nghiệm trong quán lý,điềuhành quá trình đào tạo.
3. Kếtluận
Yêu cầu đổi mới GD - ĐT, sự nghiệp xây dựng và bao vệ Tô quôc hiện nay đãđang và sẽ còn đặt ra nhiều nhữngvấn đề cần phái giải quyết. Đối với các nhà trườngưongquân đội nóichung, Học viện KHỌS nói riêng lànơi đào tạo ra những người sĩ quan trinh sát,đảm nhiệm nhiệm vụtình báo trong quân đội,phát triên ờ họ cả về phẩm chất đạo đức, năng lực nghề nghiệp và năng lực hành động. Vi vậy, quá trình đào tạo, người CBQLđào tạo phải nêucao trách nhiệm, nănglựctrong quản lý, điêuhành quá trình đào tạo. Đê đáp ứng yêu cầuđổi mới GD-ĐT, các chù thể quàn lý củaHọcviện KHQS cântập trung BDNL cho CBQL đào tạo,đảm bảo cho họ có đù kiếnthức,kỹ năng và thái độtrong quản lý,tôchức,điêu hành quá trình đào tạo.
Tài liệu thamkhảo
1. Ban Chấp hành TƯ Đáng (2018),Nghị quyếtsố 26-NQ/TWngay19/5/2018, Hợi nghị TƯ7(khóa XII) về tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp. nhất là cáp chiên lược, đù phâm chát, nănglực và uy tín.
ngangtầmnhiệmVII.
2. Ban Bí thư TƯ Đáng (2004), Chi thịsố40-CT/
TWngày 15/6/2004 của Ban Bi thư về việc xây dimg, nàng cao chátlượng đội ngũ nhàgiáo vàCBQL giáo dục, HàNội.
3. Bộ Quốc phòng (2013),Quyết định số 2523/QĐ- BQPvể Chiên lược phát triênGD-ĐTưongQuán đội giai đoạn2011 - 2020, Hà Nội.
4. Bộ Qụốc phòng (2016),Thông tư số51/2016/TT- BQP về Điêulệ Công tác nhà trường Quàn đội nhàn dãn Việt Nam, Hà Nội.
5. Bộ Tổng tham mưu, Cục Nhàtrường(2006), Từ điênGiáo dục học quán sự,NXB Quân độiNhândân.
152 . TẠP CHÍ THIẾT BỊ GIÁO ĐỤC - số 257 KỲ 2 -1/2022
