V3in de hOm nay
Quan ly va sul dung co hieu qua CQC Quy Tdi cliinti Nlid ntfofc
T
rong he thdng TM chfnh 'qu6c gia, cic Quy T ^ chinh Nha nu6c li 1^0 phan cdu I h ^ h quan trong cua tAi chfnh nhk nudc. BSn canh Ngdn sich Nhi nudc (NSNN). tAi chfnh Nhi nudc c6n bao g6m cdc quy tdp trung, cdc quy chuyfin d&ng ciia Nhi nudc.CSc quy tii chfnh Nhi nudc ngoii NSNN c6 vai trd hit siic quan trong trong vide thuc hifin cdc chiJc ning, nhifim vu ciia Nhi nudc 6 tCtng thdi kJ. Muc dfch thid't lap cdc loai quy niy li d^ cdc nginh, cdc dia phuong, cac dem vi c6 th^ huy ddng cdc khoan thu vi sCr dung chi ti&xi mOt cdch linh hoat, chu ddng, phCi hgp vdi cdc muc tieu chuong trinh ma Nhi nudc dat ra. Day la sir th^ hien nguyen tac tip tning, ddn chii trong quan ly Nhi nudc v^ kinh i&, tii chfnh.
So vdi quy NSNN, cdc quy Tii chfnh ngoii NSNN cung cd nhiing die'm gidng nhau v^ cac khfa canh sau:
- D6u li tii chinh Nha nudc, thudc sd hiiu toin ddn vi jAuc vu cho nhu cdu chung cua nhdn ddn, ciia xa hdi.
- Cho dii cdc quy dugc thidt Idp vdi cdc muc dich cu th^ khdc nhau nhung d^u nhdm thuc hien su can thiep cua Nhd nudc mdt cdch huu hieu vio nen kinh le thi trudng.
- Mgi quyf^t dinh tao lap cung nhu sii dung quy d^u Ii Nhi nudc.
PGS.TS B|ng Vdn Thanh - Nha nudc cd toin quy^n chi phdi vi sir dung, chiu su quan ly ciia chinh quy^n cdc cdp, dieu hinh hoat ddng ciia cac quy theo chfnh sdch, chd dfl ciia Nhi nudc.
Nhin chung, quy mfl, dd Idn cua cdc quy Tii chmh Nhi nudc ngoii NSNN ciing nhu quy mfl NSNN phu thudc vio thuc trang ciia nin kinh tdnhu GDP, miic tdng trudng GDP, ty sudt doanh Igi cua nin kinh ii, gid ca, thu nhdp, Iai sudt v.v... Hon nira, cho d i ngudn luc ciia xa hfli cd dugc tdp trung, huy dflng vio quy NSNN hay quy Tdi chi'nh Nha nudc ngoii NSNN thi dd thuc su vdn li su chuyen giao ngudn luc til cdc khu vuc trong nin kinh tdcho khu vuc Nha nudc, tilr hing hod cd nhdn sang hing hod cflng cflng vi thuc hidn cdc chuang trinh phdn phdi lai thu nhdp ciia Nha nudc.
Viec quan 1^ cdc quy Tii chfnh cflng ngoii NSNN cdn phai chit che, trdnh lam dung, thdt thoat.
TXiy nhien Quy tii chfnh ngoai NSNN cung cd su khdc biet khd co ban vdi NSNN vi quy NSNN.
- Tfnh chdt sii: dung rieng biet:
Cdn cii vio trinh dfl phdt tri^n kinh tdxa hfli, tnnh dfl quan IJ tii chfnh Nhi nudc trong tiing thdi kJ ma Nhi nudc cho phep hinh thinh cac quy ngoii NSNN vdi cdc muc dfch sii dung rieng biet. Cdn cii cd chd huy dflng vi su dung do Nhi nudc quy dinh, cdc td chiic, cdc nginh, doanh nghiep thuc hiSn ludn
chuyin vdn diing muc dfch cua quy. Thdng thudng cdc quy ngoii ngdn sdch thuc hidn **tiln nio diing vio viec dy" nhu ten goi ciia quy.
- Chiu su didu chinh, kilm tra ft hon tir phia cdc td chtic chfiih quyin Nhi nudc. Ca chd hoat ddng cua loai quy niy dugc thuc hien mdt each linh hoat. Chiiih sdch chi dd dilu chinh cdc quy ngoii Tii chinh Nhi nudc ngoii ngdn sdch.
Nhi nudc thudng dugc quy dinh bdng cdc van ban dudi ludt tfnh bit budc thdp hon so vdi quy ngoii NSNN.
- Quy NSNN chu ydu phuc vu cho cdc muc tilu dn dinh, thudng xuyen, Idu dii c6a Nhi nudc trong khi tinh dn dinh ciia cdc quy 1 ^ chinh ngodi NSNN thdp hon quy NSNN. Mdt sd quy ngoii NSNN hoat ddng cd tinh chdt dn dinh nhu: Quy ciia cdc doanh nghiip Nhi nudc, quy Bao hilm xa hdi.
Nhin chung cdc quy Tii chuih ngoii NSNN dugc hinh thinh nhdm dap iing nhting muc tieu nhdt dinh cua Nhi nudc trong tittig then kJ. Khi cdc muc tieu dd dugc hoin thinh cung li liic chdin diit hodc tam thdi ngiing hoat ddng cua quy.
- Pham vi hoat ddng ctia quJ 1 ^ chinh ngodi NSNN thudng bi gidi han trong cdc chuong tiinh muc tieu nhu ten ggi cua quy. Vf du: Quy bao vd mdi trudng Vilt Nam dugc thinh lap di hd trg tii chinh trong fihh vuc bao vft mfli
•-^fUi du ^d' If'dn 't-' 'yCietn todn id l/idng //..iO/J
Vlfn ai hfim nay
trudng. Quy trg giiip phdp 1^ Viet Nam li quy cua Nhi nudc nhdm trg giiSp phdp IJ miln phi cho ngirdi nghio, ngudi dugc hudng chi'nh sdch uu dai.
Thuc td d Viet Nam sd lugng cdc quy T^i chfnh ngoai NSNN ngiy cing nhilu, lugng vdn ngay cing Idn. Ca chd vdn hinh cdc quy khdng hoin toin gidng nhau. Cd nhilu loai quy Tdi chfnh ngodi NSNN khdc nhau.
Theo muc dfch sit dung, cdc quy Tii chinh ngoii NSNN bao gdm:
- Nhom cdc quy du irS, du phong: Quy du trii qudc gia; quy bao hilm xa hfli; du trii tii chinh;
quy tich luy tra ng nudc ngoii, du trii ngoai hdi d ngdn hing Trung uong...
- Nhdm cdc quy chuyin dung ciia cdc doanh nghiep Nhi nudc nhu quy ddu tu phdi triln, quy nghien ciiu khoa hgc vi ddo tao cua cdc Tdng Cdng ly Nhi nudc, quy du trii bdt budc ciia cdc Ngdn hdng thuong mai; cdc quy dugc phip thidt lap cua cdc don vi su nghiep thuc hidn theo ca chd tu chii tii chinh nhu: quy du phdng dn dinh thu nhap, quy khen thudng, quy phuc Igi vi quy phdt triln hoat dflng su nghiip. Vdn dilu Id do NSNN cdp cho doanh nghiep cung cd thd dugc coi li quy chuyen diing v.v...
- Nhdm quy cd linh chdl hd trg cdc hogi ddng kinh li- xd hdl, cdc chuang trinh muc tidu qudc gia, nhu quy ddu tu phdt triln dd thi, quy Ak\x tu xdy dung co sd ha tdng, quy phat triln ndng thdn, quy bao ve mdi tnrdng, quy hd trg cai cdch hinh chinh, quy hO trg phdt triln hgp tdc xa, quy hO trg xudt kh^u lao ddng, quy phdng chdng ma tuj, quy bao trg tre em, quy xod nan mil cha v.v...
Theo cdp qudn ly. cdc quy Tdi
chinh ngodi NSNN cd thi chia ra thinh cdc loai:
Cdc quy do chinh quyin Trung uang qudn ly nhu Quy bao hilm xa hdi, quy tfch luy tra ng nudc ngoii, quy du trfi ngoai hdi, quy binh dn gid xdng ddu, quy duy tu dudng bd...
- Cdc quy do chinh quyin dia phucmg qudn ly: quy du trir tai chinh thudc ngdn sach tinh, quy ddu tu ca sd ha tdng dd thi, quy ddu tu phdt triln ndng thdn v.v...
Thuc td hien nay, cho thdy:
Mgt, cdc quy ldi chinh ngodi NSNN qud nhieu. Cd khoang 50 quy dang hoat ddng, Quy md nhilu quy khd Idn, len tdi ca trim nghin ty ddng, duy tri vd vdn hinh uen tuc hing chuc nim. Tdng ngudn vdn cua cdc quy tai chinh N h i nudc Idn hon ca NSNN.
Thinh Idp cdc quy Id cdn thidt, nhung qud nhilu quy ddn din ngudn luc tai chinh ciia ddt nudc da eo hep lai din trai, phan tdn.
Khdng it uudng hgp, NSNN bdi chi, Nhi nudc phai di vay, mugn ca trong nudc vd ngoai nudc dl bil dap bfli chi NSNN, nhung nhilu quy c6n tdn du ca trdm ty ddng chua tieu ddn hodc chua tieu dugc.
Hai, Cache'qudn ly quy khdc nhau ddn ddn viec vdn hanh, kilm tra, kilm sodt vi gidm sat ciia cdc chii the gdp khdng ft khd khan va trong khdng ft trudng hc^ Nha nudc khdng kilm sodt dugc. Quy tai chmh Nha nudc ngoii ngdn sdch ciing la tiln cua ddn, cua Nha nudc nhimg hdu nhu viec hinh thinh, quan ly vi sii dung dugc bdo cdo cdng khai hang ndm trudc ca quan ddn cii. Nhilu dai bilu ciia ddn, chii chua ndi tdi nhdn ddn chua dugc bidi ddn cdc quy, chii chua ndi l i chua bidt ddn viec quan IJ vi chi tilu cdc quy.
Ba, Thiiu mdi khung phdp ly
chung di diiu chinh viec qudn ly vd sA dung cdc quy. Cho dl'n nay, ngoii ludt NSNN, cdc ludt thud, chua hi cd ludt chd tii toan bd tai chinh Nha nudc, tai chfnh qudc gia, trong dd cd cac quy tii chinh Nhi nudc. Thdm quyin quylt dinh thu chi quy va trach nhiem quan IJ quy chua thdt rd rang.
Bdn, Muc tieu nhieu quy chua thdt ro rang vi trong khdng ft Irudng hgp sau nhilu nam, tieu tdn khd nhilu tiln nhung muc tieu cCia viSc hinh thinh quy vdn khdng dat dugc.
Ndm, Khflng it tiln vdn cua quy da dugc sii dung khflng diing muc dfch, thdm chi bi lang phi, bi chidm dung vi chilm doat.
Dl ndng cao hieu qua quan ly va sCt dung quy 1 ^ chinh ngoii NSNN cdn thuc hien cdc giai phap sau:
ThA nlidl: Cdn sdm tao dung khung khd phdp 1J cho quan IJ cdc quy tii chinh ngoii NSNN. Cdn sdm soan thao va ban hinh Ludt T^i chinh Nhi nudc chd dinh vi chd tai toin bd hoat ddng tii chinh Nha nudc bao gdm ca NSNN, cdc quy tii chinh tdp trung vi hoat ddng tin dung Nhi nudc. Khdng thd tidp tuc dilu hdnh vi vdn hinh cac quy tii chinh Nhd nudc ngoai NSNN bdng nghi dinh, quylt dinh vd thdng tu.
ThA hai, Cdn cdn nhdc ky khi thinh lap quy va han chd thanh Idp cdc quy. Chi thanh Idp quy trong trudng hgp cdn thidt va ch&i diit hoat dflng ciia quy ngay sau khi dat dugc muc tieu. Ngudn luc tii chinh vi nhiem vu tii chinh cdn dugc tdp tmng hon, han chd su lang phi khflng cdn thiet trong viSc phdn tdn ngudn luc Iai chinh vl nhiing khoan lai vay, phi vay ng, tra ng . Cd kd hoach va co chd sit dung vdn tam thdi nhin rdi cua cdc quy cho ylu cdu chi tilu ciia Nha nudc khi tam thdi thidu ngudn.
/JaA du .'Jie'todn ^-' jCidm todn id' titdng J/2043
Van ai hdm nay
ThA ba. Xdc dinh ro muc dich cua quy, dam bao sii dung quy mgt cdch tidt ki|m theo diing muc dich thanh Idp quy, tranh chiem dung, sai muc tieu, tham d, lang phi quy.
ThA lu, Xdy dung va kien toan chd dfl tao Idp, sir dung, phuong thiic quan IJ quy phii hgp cho tCmg thdi ky. Thuc hien cdng khai hod cdc ngudn hinh thanh quy, cac thinh vien gdp vdn cd dilu kien gidm sdt hoat dflng cua quy. Tliuc hiin chddd kilm todn chat che vdi cdc hoat ddng ciia quy nhdm trdnh tu tudng hinh thinh "vuong qudc ddc Idp" sii dung quy mdt cdch lang phf, tuy tien.
ThA ndm, Ap dung cdc phuang thiic quan IJ khdc nhau tuj theo timg loai quy. Nhin chung cdc quy Tii chinh ngoii NSNN ddu do nhilu ca quan tham gia vi vdy viec xdc dinh chiic ndng, nhiem vu cua
tittig thinh vien trong viec quin 1J quy phai ro ring, cu thi, vila tranh chdng cheo, vila tranh so hd gdy that thodt tiln quy.
ThA sdu, Cdc quy Tai chinh ngoai NSNN phai dugc quan IJ tai Kho bac Nhi nudc vi gui vio tii khoan tai Kho bac Nha nudc, thuc hien chi tra true tilp cho cdc don vi giao dich nhdm gidm sat viec sii dung ludn chuyin vdn.
ThA bdy, Cdc quy phai chiu su quan IJ Nha nudc ve tai chinh cua CO quan tii chinh cdp tren true tidp. Td ehiic cdng tdc kd todn, theo ddi, cdp phdt vi quan IJ quy phai tudn thu theo cde quy djnh hien hinh ciia Nhi nudc va Ludt Kd todn, Kilm toan. Hing ndm bdo cdo quyet todn quy dl cac cdp cd thdm quyin phe duyet.
ThA Idm, Tdng cudng gidm sdt, kilm tra vi thai^ tra hoat ddng
ciia cde quy. Tmh hinh quan IJ, hinh thinh vi sii dung vdn ctia cdc quy phai dugc bdo cdo cdng khai trong cac kJ hgp Hdi ddng nhdn ddn vi Qudc hdi. Qudc hdi vd Hfli ddng nhdn dan cdn tdng cudng giam sdt viec sut dung quy vi nhiing muc tieu cdn dat dugc ciia cde quy.
ThA chin, Dl eao trdch nhilm giai trinh vl cdc quy ciia cdc l6 chiic ed nhdn thinh Idp, quan IJ vi sii dung quy.
Ndi tdm lai, ciing vdi viec phdt triln cac quy Tii chinh ngodi NSNN cdn dam bao tinh ehu dflng, sdng tao, xa hdi hod cdc hoat ddng ciia Nhi nudc. Viec nghiin cihi hodn thien ea chd quan 1J cdc quy niy l i hit siic quan trgng, dim bao nilm tin cho nhdn ddn, cho nhiing ngudi gdp quy vi thuc hidn cd hiiu qua muc tieu cua Nhi nudc.D
Hufdng di cho he thong ngan hang Viet Nam hien nay
NhiTng dieu Viet Nam can quan tdm
Trong h6i canh kinh td thd gidi hien nay, Viet Nam khdng nen cam thdy bj thua thiet vl giam tdng tnrdng kinh td. Ddy la vSn dl ehung cua hdu hit cdc nen kinh td, chii khdng phai rieng ciia Viet Nam. Viec cdn lim liic niy Id nhanh chdng cung ed cdc vdn dl mang tinh nin tang eiia nin kinh td vT md dc' duy tn tdng tnrdng kinh td vi phdt triln bin viing.
Suy giam ddu tu ciing Ii cdu chuyin cua loin thd gidi. Tdng gid
111 TS. Trdn Van Hung tri ddu tu suy giam nhung vdn ddu tu true tidp til nudc ngoii (FDI) se ddn noi nao thudn lgi. Ngudn vdn ddn Chdu A trong dd cd Viet Nam cd thi vdn dn dinh. Viet Nam khflng lo thidu vdn ma vdn dl li ditng ngudn vdn dd nhu thd nio cho nhu cdu phdt triln ddt nudc la mdt vdn dd nan giai, dang lim day dut nhilu nhi quan IJ. Ddng vdn FDI, giii ngdn va phdn bd mdt cdch hieu qua vdn ddu tu, dam bao chdt lugng ngudn vdn Id dilm cdn luu J Irong viec thu hiit vdn FDI.
Khung hoang kinh le thd gidi
xay ra d My til cudi ndm 2007 din nay da di vao hdi kit, nhung he luy ma nd dl lai se khiln nhilu nudc phai dilu chinh lai chidn lugc. Cdc nudc phai eai td hd thdng kinh tl, thuang mai, tii chinh, trong dd c6 viec phai phdi hgp, kilm sodt tii chinh tiln te. Hien nay li thdi dilm Viet Nam cdn cd nhiing su thay ddi, dilu tidt vi ca cdu lai nin kinh td. Khdng bao gid dugc tu man vdi thinh qua kinh td dat dugc md cdn chu ddng kilm sodt chdt che cdc biln dflng hing ngdy dl cd bien phdp d^i phd kip thdi.
/4rt/t du '"He tf-dn ?-' Jtidm loan id'lAdn^ 7/2043
