TCNCYH Phu trUdng 80 (3C) - 2012
OÁC DIÉM H Í N H T H Á I C Á C M Á N H xu'aNG s o B Á O QUÁN
TAI LABO BÁO QUÁN MÓ DAI HOC Y HÁ NÓI TCP 2002 - 2010 LIÉN QUAN GIÜ'A TÍNH TRANG MÁNH XIFONG
VÁ KHÁ NÁNG NHIÉM KHUÁN
Quách Thj Yén 1, NgóDuyThin^
' Hpc vían YHCT Tu$ Tinh, ^ Dpi hpc YHé Ngi
Nghién cúu dupc thpe Ivén nhám mó tá eác dpc diém hính tháí vá tmh trpng mánh xuxmg sp dupcléy tú nhOng bénh nhén mó hpp sp giái áp dupe báo quán lpnh sáu tpi labo báo quán mó Dpi hpc y Há NQÍ ÍI>
2002 - 2010 va piíán tich mói lién quan giúa tinh trpng manh xuxrng vá khá náng nhiém khuán. Có 3587 bpph nhán duq/e má SQ nao giái áp gúi xuang sp báo quán lpnh sáu tpi Labo Báo quán mó - Dpi hpc YHá Npi (tú tháng 2 2002 den 12.2010). Da só bénh nlián eó mpt mánh xuang gúi (81,3%). có nhúng tnmg hpp có den 9 mánh do vá vpn. SÓ lupng mánh xuvng có kích thuóc duúi 70cm' nhiéu nhát (61,7%). Có 0.5% mánh xuong du-ái 4em'. Có 20% eác mánh xuvng gúi bao quán khóng spch, eón nhiéu cán can\áu tu, tóc dinh. Có si/ lién quan giüa các mánh xuxrng khóng spch vá ty Ip nhiém khuán
Tü khóa: Tinh trang mánh xuang sp, báo quán lanh sáu, mó giái áp I. DÁT VAN DÉ
Mói nám ó nuóc ta có háng chgc nghin truang hgp chán thuóng sp nao, u nao phái pháu thugt mó hpp sp giái áp. Các mánh xuang sp láy ra trong pháu thuát giái áp khóng thé láp Igi dugc ngay má phái báo quán tgm thói chó ghép tgí eho bpnh nhán sau náy nhám khác phuc tinh trgng khuyét sp. Viéc láp Igi mánh xuang khóng nhúng duy tri chüe náng báo vp nao, má con dám báo tính thám my cho bpnh nhán [1].
Truóc dáy, mánh xu'óng thuóng dugc báo quán tgm thói báng cách vúi duói da byng bpnh nhán. Bipn pháp náy bát bupc bpnh nhán phái trái qua hai lán pháu thuát: mót lá pháu thuát dé VÚI mánh xuar^g ngay sau mó hpp sp giái áp; hai lá láy mánh xuang ra dé ghép Igi. Quá trinh phlu thugt tuy dan gián nhung thuóng dé Igi spo xáu hogc có thé xáy ra bién chúng, dác bigt lá nhiém trüng. Mánh xuóng
de duó'i da bgng láu ngáy có the bj án món, di chuyén, gáy khó chju cho b$nh nhán.
Cüng dá có pháu thugt vién sü dgng các vát liéu sinh hpc dé tgo hinh vóm sp nhu titán, góm, xi máng sinh hpc, vgt liéu tóng hap composite [2]; hogc sú dgng xuong ty thán (xuang máo chgu, sun suón). Thgc té cho tháy mánh xuong cúa chinh bénh nhán lá logi vgt lipu lí tuóng nhál néu dugc báo quán dúng ky thuát. Nám 2002, Labo Báo quán mó - Truóng Dgi hpc Y Há Ngi dá nghién ciíu üng dgng qui trinh báo quán Ignh sáu dé báo quán các mánh xuang sp náy. Trong 8 nám áp dgng, dá có hon 3000 mánh xuang sp áu^c báo quán, trong dó han 2000 mánh dá áiíQ'C ghép trá Igi cho bpnh nhán.
Muc tiéu xác djnh mpt só dgc diém hinh thái, tinh trgng mánh xuang vá mói lién quan gíüa tinh trgng mánh xuong vá khá náng nhiem khuán, Nghién cüu dugc tién hánh vói mgc tieu
228
TCNCYH Phu trUüng 80 (3C) - 2012 Mó tá các dgc diém vé hinh thái, tinh trgng
các mánh xuang sp tai Labo báo quán mó - Topóng Ogi hpc Y Há Ngi tü nám 2002 - 2010.
Phán tich mói lién quan giüa tinh trgng mánh xuong vá khá náng nhiém khuán cúa các mánh xuang sp báo quán Ignh sáu tgi Labo báo quán mó - Truóng Dgi hpe Y Há Npi tü 2002-2010
11. DÓI TU'O'NG VÁ P H U a N G PHÁP 1. DÓÍ tugng nghién cúu
Tát cá các mánh xuong sp dugc báo quán tai Labo báo quán mó - Truang Dgi hpe Y Há Ngi tú tháng 2.2002 den 12.2010
2. Phuang pháp vá chí tiéu nghién cúu 2.1. Phü'O'ng pháp nghiér} cú'U Thiét ké nghién cüu mó tá hói cüu 2.2. Bien só vá chí só nghién cú'U Só lugng mánh xuang trong mpt máu : Só máu có mpt mánh xuong nguyén vpn, có 2 mánh xuong, só máu dáp nát có tü 3 mánh xuang tro lén
Kích thuóc mánh xuong: rát nhó (duói 4 cm^), nhó, trung binh, lón, rát lón
Tinh trang mánh xuang' sgch (khóng con cán co, máu tg, khóng dính tóc, chát bán), khóng sgch (con nhiéu eán ea, máu tg, dính tóc, các chát bán khác do vó khi b\ chán thuang sg nao)
MÓI quan hé giüa tinh trang mánh xuong vát/lg nhiem khuán.
2.3. Phwcyng pháp thu tháp thóng tin
Phuang pháp thu tháp thóng tín báng cách dién phiéu iheo máu (phg igc kém theo)
2.4. Phwong pháp xú' ly só li$u
Các só liéu du'p'c lám sgch truóc khí xú iy. Xú ly só liéu báng phán mém chuang trinh , SPSS 15,0 vói các test thóng ké y hpc.
2.5. Ky thuát khóng che sai sá Tgp huán cho nhóm nghién cüu cách dién thóng tin tren phiéu nghién cüu.
Dpo dú'c trong nghién cú'u Do nghién cüu cúa chúng tói chí lá thóng ké các yéu tó lién quan den mánh xu'ang sp cúa chính các bénh nhán gúi tai labo, khóng có sg can Ihipp váo máu nghién cúu nén van dé vé dgo düc nghién cüu khóng cán thiét phái dgt ra. Tuy nhién các thóng tin lién quan den các bpnh nhán eó mlu nghién cúu déu du'gc giü bi mgt.
III. KÉT QUÁ
Tóng só máu xuong güi báo quán tai labo tú 2-2002-12-2010 lá 3587
1. Dac diém vé hinh thái
3.1. SÓ lugng mánh xuang sp cúa mót máu gúi
só mlu BQ
30GO 2500 2Ü00 1500 1000 500
i r r 2916 81.3%
^
427
..nh 2
0 z
Tiánh 3 mánh >^ o S ó m á ' j B G
75 68
3 mánh Khóng ró
Biéu do 1. SÓ iLPo-ng mánh xu'ang so cúa mót máu gú>i
Trang tóng sé 3519 mlu có thóng tin vé sé liíong mánli xuang, chiém 98,1%
(3519/3587) có 2916 máu báo quán có 1 mánh xu'ang (81,3%); 427 mlu báo quán có 2 mánh xu'ang, chiém (14,6%); 101 mlu c6 3 mánh (3,5 %); 75 mlu tren 3 mánh, (2,6%); sé lupng mánh xuang trang 1 mlu báo quán nhó nhát lá 1, nhiéu nhét lá 9, trung binh lá 1,26 mánh 22'9
TCNCYH Phu trUdng 80 (3C) - 2012
xuang. Trong nhüng máu có nhiéu mánh xuong táp trung chú yéu lá 3, 4 mánh, só lugng mlu có tren 5 mánh rát íl. Có 68 mlu báo quán khóng ró thóng tin, chiém 1,9%,
Hiiili 1- Co niót m a r i l i xu'O'ng n g u y ó n ven (A) vá m ^ n h x u ' c n g vo' nhiéu mánh (8 2. K i c h t i u r ú c cae n i ü i i h xu'o'iig sg (jiri báo q u a n
SÓmáuBQ ^"'^
250C. "•'•'• - -I 2 0 0 0 ' ^ '
1500 ^ ~
O
\oSÓ.Ú.B(¡
<4 4-<20 20-<70 70 >100 Khóng Kich ihuCTC (cm-)
m
Biéu dó 2. Phán bó kích thuác các mánh xuang
Trong tóng só 3587 máu mó xuong sp báo quán, có tói 2169 máu có tóng kích thuóc mánh xuang sg tú 20 - 7acm2 (60,5%), só máu có kich thuóc tü 70cm2 - lOOcm^ chiém 15,8%, sé máu có kich thuóc tren 100cm2 chiém 14,7% , só mau có kích thuóc rát nhó, duói 4an^, chiém 0,5%. Ngoái ra có mót lugng nhó só máu khóng khai thác dugc thóng tín vé kích thuóc cúa máu xuang sp güi, chiém 2%.
Hinh 2. Mánh xuang có kich thuác nhó (duái 20 cm^)
230
TCNCYH Phu trUdng 80 (3C) - 2012 1.3 Tinh trang mánh xuang
Báng 1: Tinh trang mánh xuang Tinh trang IVIX
sé lu'o'ng MX
%
Tóng 3587 100
Sach 2757 76,9
Nhiéu cán co, máu tu 746 20,8
Khóng ró thóng tin 84 2,3 Trong tóng só 3587 máu xuo'ng sg báo quán, có 2757 máu rát sgch; rát it, thgm chi khóng có cán ca máu tu, chiém 76,9%; 746 máu có nhiéu cán có máu tu, bién máu, bán, thám chi có hipn tugng viém, chiém 20.8%; 84 máu khóng khai thác dugc thóng tin, chiém 2,3%.
2, MÓÍ lién quan gíüa tinh trgng mánh xuang vá khá náng nhiém khuán Báng 2. Lién quan gíüa tinh trang cüa mánh xuang vái két quá cay khuán N^^Két quá cay khuán
IVIX \ , S?ch
Con nhiéu cán, co', máu ty
Du'ang tinh
6 23
Ám tinh
509 190
Tóng só mau CK lán 1
515 213 Khóng ró
lóng
p = 0
Trong tóng só 736 máu duac cay khuán, có 515 máu sach (chiém 70%), 213 mlu con nhiéu cán ca máu tu (chiém 29%), 8 máu khóng ró thóng tin (chiém 1%). Két quá trong sé 516^máu xyong sgch auac cay khuán chi có 6 mlu duang tinh (6/515), ty lé > 1 %. Nguac lai trong sÓ 213 . mlu xuang khóng s?ch duac cay khuán có den 23 máu duang tinh (23/213), chiém den 11%,
Trong tóng só 3519 máu có thóng tin vé só IV. BAN LUÁN
So luang vá kich" thuó'c mánh xuang ' trong mgt máu báo quán: trong 3587 mlu báo quán, chi có khoáng 98 % mlu thu tháp duac thóng tin, van có 2 % mlu khóng khai thác íuoc thóng tin. Nguyén nhán do nhiéu yéu tó:
Ihú' nhál. các máu dá duac dóng gói vá xú IJ tai Thánh phó Hó Chi Minh nén khóng thé má ra dé láy thóng tin; thú 2, mót só bénh nhén tú' vong truác khi xú ly nén nguó'i nhá b#nh nhán den láy lai xuang; vá mót yéu tó nüa lá bo thiéu sót cüa nhán vién quén khóng dién dáy dü thóng tin.
luang mánh xuang trong mót lán gúi, máu có 1 mánh xuang chiém ti lé cao nhát (81,3%), máu 2 mánh chiém 14,6%; máu 3 mánh chiém 3,5%; máu tren 3 mánh chiém 2,6%. Trong nhúng máu có nhiéu mánh, táp trung chú yéu lá 3-4 mánh, sé lui?ng mlu có tú 5 mánh trá lén rát it, tuy nhién có mlu tói 9 mánh xuang bi vá vgn. Khá náng iién xuang có lién quan den só luang mánh xuang. Truóng hgp xuang có mót mánh, chác chán khá nang lién sé tót han. Bói váy, theo chüng tói, cán theo dói quá trinh lién xuang sau ghép lai dói vái nhúng
231
TCNCYH Phu trúóng 80 (3C) - 2012 truóng hgp xuang bj vó vun nhiéu mánh. Néu kél quá khóng tót, có thé lopi bó nhüng truóng hgp náy dé tpo hinh khuyét sg báng các vgt lipu khác nhu mánh cae bon hoác titán dé dám báo két quá diéu trj cho b^nh nhán.
Trong tóng só 3517 máu có thóng tin vé kich thuóc, tóng kich thuóc trong mót máu tü 20 - 70 cm^ - kích thuóc trung binh - chiém li Ip cao nhál (61,7%), máu có kích Ihuóc lón (70-100 cm2) vá ral ion, tren 100 cm^ tuong üng lá 16,2% vá 15%; só máu có kich thuóc rát nhó, duó'i 4cm2 rát it, chiém 0,5%. Theo mpt só nghién cüu vá qui luát lien xuang, néu kich thuóc mánh xuong duói 4cm2 ó bpnh nhán nhó tuói, ó khuyét có khá náng tu lién, khóng cán báo quán vá ghép Igi mánh xuong
Oa só các mánh xuang sg du'oc láy ra sau pháu thuát giái áp vá báo quán tpi labo lá sach, it cán cá, máu tu, chiém 76,9%; máu xuong con nhíéu cán ca, máu ty, thpm chí eón dính cá tóc, các chát bán khác lá 20,8%; ti Ip khóng khai thác dugc thóng tin chiém 2,3%.
Ty le eáy khuán duong tính ó nhüng mánh xuong bán, nhiéu eán co máu tu (11%) cao han nhóm có mánh xuang sgeh (1%). Diéu náy cho tháy mánh xuang sau pháu thugl bán, nhiéu cán ca eó nguy có nhiém khuán cao vi mánh xuong bán (dgc bipt trong chán thuóng sp nao), nhiéu máu tu lá mói truóng thugn Igi cho vi khuán phát trien. Sg khác bí^t náy có y nghía thóng ké vói p < 0,01. Diéu náy
quán cán dugc lám sgch.
V. KÉT LUÁN
Trong tóng só 3587 b^nh nhán mó sp nao giái áp güi xuang sp váo báo quán Ignh sáu tgi labo báo quán mó- Dgi hpc Y Há N^i (tú tháng 2/2002 den 12/2011).
SÓ bpnh nhán có m0t mánh x^ong (81.3%), tuy nhién cüng eó nhüng truang hg'p có den 9 mánh do vó \/\^n
Nhüng mánh xuong có kich thuóc drói 70cm' nhiéu nhát (61,7%). Có 0,5% mánh xuong duói 4cm'
Có 20% các mánh xuang güí báo quán khóng sgch, con nhiéu cán ca máu ty, tóc dinh.
Các mánh xuang con bám nhiéu cán ca, máu tg có ty Ip nhiém khuán cao han mánh xuong duoc lám sgch ngay tü dáu.
TÁl LIÉU THAM KHÁO 1. Ly Thj Tuyét Hang, Nguyén Thi Mpng Trinh (2000). Nghién cúu báo quán mánh xuang sp dé ghép tg thán. Lugn van tótnghi^
bác sT y khoa - Dgi hpc Y TP Hó Chí Minh 2. Nguyén Cóng Tó (2004). Nghién CCFU tgo hinh vóm sp báng vgt lipu tó hgp Cacbon Intost 2. Lugn van Tién sy y hpc
3. Dáo Xuán Ly (2008). Nghién cúu phau thuát tgo hinh vóm S(j báng xuang sp tg" han báo quán ignh sáu. Lugn van bác sJ chuyén khoa 2-Dgi hpc YHá Npi
ggi y: các mánh xuong truóe khi güi di báo Summary
MORPHOLOGICAL CHARACTERISTICS AND STATUS OF SKULL FRAGMENTS DEEP COLDSTORAGEAT TISSUE PRESERVATION LABORATORY HANOI MEDICAL UNÍVERSITY FROM 2002 - 2010 - RELATIONSHIP BETWEEN OF BONES STATUS AND
POSSIBILITY ¡NFECTION
The purpose of this study was to evalúate morphologícal characterístícs and status of^H s*""
fragments were preserved ín the tissue preservation laboratory Hanoi f\Aedical Uníversity from 20"^
- 2010 and expiare bones status and possibilíty infection. Results: 3587 patients have open cranial t"
T C N C Y H Phu trUdng 80 (3C) - 2012
ecompression and sent fragments of skull bone to preserved Most patients have one fragment of skull one (81,3%). but there are also cases broken piece to 9 fragments. The number of bone fragments with zie less than 70em'was most (61.7%). There are O 5% less than 4 cm'. 20% of the fragments of bone /as no clean, more muscle, hematoma, even hair stick There is relationship between the bone status (no
•lean) and infection rates. Concllusion: Should evaluete the possibitity oí 'iie. bone healing in the patients vith bone broken pieces. The bones are too small (< 4cm^) with young patients, should regraft or self- lealing? Should be clean bones to limit bacterial contamination
Keyvi/ords: deep c o l d s t o r a g e ; s k u l l f r a g m e n t s t a t u s ; d e c o m p r e s s i o n
sü DUNG ROBOT TRONG PHAU THUÁT THAY KHÓP Gol TOAN BÓ
Trán Trung Düng Tnmng Dai Hoc Y Há Ngi
Sú dung robot trong pháu thugt thay kháp gói lá mót trong nhiíng tién bó mói cúa y hoc. Muc liéu nghién cúv nhám dánh giá hiéú qúá cúa viéc sú dgng robot trong vá ngay sau mó trong pháu Ihúál Ihay kháp gói toan bg. Kél qúá nghién cúu cho tháy Injc chi Irung binh sau mó dat duvc lá 0.8o ± 1o: cán báng khoang gáp duói dat duac 95,5% các trúóng hgp. Thái gian pháu thúét irung binh iá r35 phúl. Kél luán:
Pháu thuát thay kháp gói có sú dgng robot có nhúng uu diém vimt trói Irong viéc phuc hói các yéu ló ca tigc nhung có nhuxyc diém lá thái gian pháu thuát kéo dái.
TCH khoá; thay kh á p gói toan bp, robot I. B A T V A N D É
P h i u thuát thay k h á p gói dá chúng tó dipac hiéu quá diéu tn bénh ly thoái hóa kháp gói qua nhiéu chuc nám Cmg dung tren thé giói. Két quá diéu trj ngáy cáng tét h a n , tuói thp cúa kháp nhán tao ngáy cáng d u g c kéo dái. Trong nhúng yéu tó ánh h u ó n g den két quá diéu trj thi truc c a hgc cúa chi. s ú cán báng trong ngoái vá xoay quanh truc cúa kháp nhán t^io dóng vai tro quan trong. Các tién bó trong pháu thuát thay kháp gói déu nhám dé cái thi$n nhúng yéu té n á y S y xuát hien cúa thiét bi djnh vj khóng gian (navigation) da cái thi§n dáng ké các yéu tó tren, tuy nhién van dé
quan trpng lá sau khi xác djnh vi trí các lát cát xong thi viéc thuc hién lát cat v l n phu thuóc váo phau thuát vién vá dung cu cát, do dó van có thé ánh h u ó n g den két quá. T ú dó náy sinh các y t u ó n g vé s ú dung robot dé thuc hién các lát cát t u dóng nhám dám báo dat d u g c múc dó chinh xác cao nhát. Tai bénh vién S^i Hpc Quóc Gia Chonnam Han Quóc {DHQGCN) s ú dung hé thóng robot ROBODOC (Integrated Surgieal Systems, Sacramento, CA, LISA) trong pháu thuát thay kháp gói. Dáy iá hé thóng robot t u dóng, có thé t u t h u c hién lát cát hoán chinh nhung van cho phép pháu thuát vién dúng quá trinh t h u c hién bát c ú lúe nao
2 3 3