Thac ti§n

^ • :

Thac ti§n - Kinh nghiem

Tgp chf C<bng s d n

TINH DAK LAK CHU DONG THUC DAY LIEN KET VUNG VA KET NOI KINH TE, TAG DONG LUC MOI CHO TANG TRUONG

VA PHAT TRIEN

BUIVANClTOfNG*

Thifc hipn chu trucmg, dinh hu&ng cua Bdng vd Nhd nu&c vi liin kit vung vdkit nii kinh ti, trong th&i gian qua, tinh Ddk Ldk da tich cifc tham gia nhiiu chuang trinh hop tdc, liin kit mang tinh chdt npi viing vd liin vung, dong th&i chd dpng triin khai nhiiu hogt dpng kit nii kinh ti trong vd ngodi nu&c, gop phdn khai thdc, phdt huy hiiu qud han tiim ndng, lpi thi cua tinh vd cua viing Toy Nguyin.

Mdt so ket qua &.p. duwc thM gian qua Dak Lak la tinh nam 6 vi tri tnmg tam viing Tay Nguydn, vdi dien tich tu nhien 13.125,37kra^, din sd hon 1,9 trieu ngudi.

Thanh phd Budn Ma Thudt la dd thi loai I true thupc tinh, noi giao nhau giiia qudc Id 14 vdi qudc Id 26 va qude Id 27, ndi Budn Ma Thupt vdi eac thanh phd Nha Trang (tmh Khanh Hda), Da Lat (tinh Lam Ddng), Pleiku (tmh Gia Lai), kgt ndi vdi eac tinh, thanh ttong khu vuc Nam Trung Bd va cac tinh vung Ddng Nam Bp. Dik Lik cd 73,4km dudng bien gidi tilp giap vdi Cam-pu-chia, 1^ tinh nim ttong Khu vue Tam giac phat ttien Cara-pu-chia - Lao - Viet Nam va duge xac dinh la rapt cue phat trign cua khu vue nay Dd la nhiing didu kien de Dak Lik rad rdng eo hdi kit ndi kinh te va hgp tac dau tu vdi cac nudc ttong khu vuc Ddng Nam A.

Vi liin kit viing vd kit ndi kinh te trong nuac:

Trong hon mudi nam qua, tinh Dak Lak da tham gia ky ket va thuc Men nhieu

chuang trinh lien kgt hgp tae vdi eae tinh ttong khu vue Tay Nguygn va viing lan can, nhu Chuong trinh hgp tac phat ttien kinh tg - xa hdi giiia Thanh phd Hd Chi Minh va tmh Dik Lik (ky kit nam 2009); Chuong ttmh lign kgt phat trign kinh tg - xa hdi giiia eae tinh Lam Dong - Khanh Hoa - Binh Thuan - Nmh Thuan - Dik Lik - Phii Ydn (ky kit nam 2012); Chuang ttmh hpp tac phat trien giiia nam tinh Tay Nguyen va Khanh Hda, Phii Yen (ky kgt nam 2014); Hgp tae phat triln du lich Binh Dinh - Phii Yen - Gia Lai - Dik Lik (ky kgt nam 2016). Qua trien khai thuc hien, radt sd ndi dung, chuang trinh hgp tac da phat huy hieu qua tieh cue, dac biet la ttong ITnh vuc du lich, giao due, y te, ndng ngMep, kit ciu ha ting giao thdng, xiie tien thuang mai, dautu...

v l kit ndi giao thdng, cae tmh ttong khu vuc Tay Nguygn da thdng nhat de xuat vcd

* TS, Uy vien Tmng irong Dang, Bi thu Tinh iiy Dak Lik

Thu-c tien - K i n h n g h i e m T^p chi c a n g a

Trung uong dau tu hoan thanh Du an nang cap, rad rgng qudc Id 14 (dudng Hd CM Minh) doan qua cae tinh Tay Nguyen, danh dau budc ngoat quan ttgng thiie day phat trign eua vimg Tay Nguyen, tang eudng giao thuang eua eae tinh ttong khu vuc voi cae vimg kinh tg ttgng diem phia Nam, dae biet la Thanh phd Hd Chi Minh. Trong luih vuc du lich, cac ben lien ket chat che de thuc Men cac chucmg ttinh lign kgt dao tao, bdi duong ngudn nhan luc du lich; phoi hgp trien khai nhieu boat dgng xiie tign du lieh nhim khai thac cd hieu qua cac tiem nang, ban sac du lich eua mdi dia phuang; lign ket xay dung eae tua (tour), tuyen du lich ket ndi cac tinh.

Trong ITnh vuc y te, tinh Dak Lak va eae tinh tham gia ky ket phdi hop hieu qua ttong cdng tac phdng, chdng dieh benh, eung cap va hd trg thdng tin kip thdi nham kiera soat va ngan chan lay lan dieh benh tten dien rdng; phdi hgp thue hien thanh cdng nhieu chuong ttinh hpp tac ve dao tao, ehuygn giao edng nghe, nghien eim khoa hpc, ttao ddi thong tin vg ky thuat thuc Men cac thii thuat ttong kham, chiia benh.

Trong xiic tien dau tu - thuang raai, thdng qua thuc hien eac chuang ttinh hgp tac, lign kit, da thu hiit duge dang ke vdn dau tu tir eae nha dau tu ngoai tinh ttong cac liiih vuc phat triln nang lupng tai tao, che bien ndng san, k i t eiu ha ting khu dd thi, eac sieu thi, trung tam thuong mai; ben canh do, eung tao digu kien md rpng thi trudng de tidu thu cac mat hang ndng san eua tinh.

Ve kit ndi kinh te vd hcrp tdc quoc te:

La rapt tinh ttong Khu vuc Tam giac phat triln Cam-pu-chia - Lao - Viet Nam, tinh D i k L i k da tham gia ky kit nMlu thda thuan, ban ghi nhd hgp tac ttgn nhieu ITnh vue voi rapt sd tinh cua Cam-pu-chia va cac tinh nara Lao. Thong qua hgp tac, tinh D i k Lik da phdi hgp, giiip da cac tinh ban ttong khao sat va xay dung nhieu cdng trinh ket ciu ha ting thidt yeu, hd ttg vat chat, nhu

y l u phira ein thilt. Cae chuang ttinh ngo^i giao van hda, bilu diln nghe thuat, giao luu thi thao thudng xuyen dugc cac ben to chiic. Hoat dgng bao ve ngudn tai nguyen mdi trudng nudc; phdng, ehdng xam rihap bign gidi, bao dam an ninh - qudc phdng;

xay dung bien gidi hda binh, hiru nghi va cung phat triln eiing duge cac ben quan tam triln khai. V l hop tac diu tu, mot sd doanh nghiep eiia tinh D i k Lik da diu tu vao ba du an ndng ngMep ttong ITnh vuc trdng cao su tai Lao va mdt du an tai Cam-pu-ehia, thdng qua do da mang lai hieu qua kinh te cho cac doanh nghiep, giai quyit viec lam cho ngudi lao ddng dia phuang eua vimg du an. Ngoai ra, ttong khudn khd Chuong trinh hgp tae Cam-pu-ehia - Lao - Viet Nam, eac tinh Tay Nguyen va tinh Binh Phudc da ciing de xuat va dugc CMnh phii, Ngan hang Phat trien chau A (ADB) d i u tu Du an Hd trg phat triln khu vuc bien gidi, gdp phan hoan thidn kit eiu ha tang giao thdng kgt ndi va phat trien du lich.

D I tang cudng thu hiit dSu tu, tinh Dak L i k ciing ehii trgng thiic day quan he hgp tae, ket ndi vdi cac nude ngoai khu vuc. Tinh D i k L i k va tinh Gieo-la-buc (Han Qudc) da ky Ban thda thuan ve quan he hgp tac (thang 8-2017); thanh phd Budn Ma Thudt va thanh phd Gdn-ban (0-xtray-h-a) da ky kit thda thuan ve thidt lap quan he hgp tac giiia hai thanh phd (thang 11-2019)... Ngoai ra, tinh da phdi hgp vdi cae co quan Trung uong thara gia nhieu chuang trinh quang ba dia phuong d eae nudc Anh, Dire, My, Nga, 6-xttay-li-a, Nhat Ban, Niu Di-lan va Han Qude.

Thdng qua cae hoat ddng hgp tae phat tridn kmh tl, tinh Dak Lik da gidi thieu tigra nang, the raanh va danh muc cae Hnh vuc cin thu hiit d i u tu cua tinh, nhit la ITnh vuc ndng nghiep cdng nghe eao, du lich, giao due, nang lugng tai tao; ddng thdi, tao dilu kien cho cac doanh nghiep frong tinh tim kilm ca

78 Sf( 940 (thang 4 nam 2020)

Thuc tien - Kinh nghiem T a p <M C d n g sAn

hdi hgp tac, dau tu, md rdng quan he thuong mai, thi trudng xuat khau hang hda eae san phim chu luc; hgc tap, trao ddi kinh nghiem, ky nang va phuong phap quan ly hien dai;

chuyin giao khoa hpc va cdng nghe.

Trong raudi nara qua, tinh Dik Lak da thu hut dugc bay du an co vdn dau tu true tigp nudc ngoai (FDI), vdi sd vdn dang ky la 46,35 ttieu USD trong cac ITnh vuc che bien ndng san, thuang raai dich vu, xir ly mdi trudng, giao due - dao tao; thu hiit dugc hon 27 trieu USD hd frg frong cac ITnh vue y tl, giao due va an sinh xa hpi tii cac td chiic phi chinh phii (NGO).

Nhirng van de flat ra

Ben eanh nhijng kgt qua dat dugc neu tten, thuc tg cho thay viee lign ket vimg va kit ndi kmh tl cua tmh frong thdi gian qua vln cdn mpt sd han chg nhat dinh, nhu mpt sd chuong trinh hgp tae mcri chi dimg lai d van ban ky kit; ehua phat huy duge tiem nang, lgi thi cua cac tinh tham gia lien ket va ehua thvrc su la dpng lue eho tang trudng va phat triln kinh tl cua dia phuang ciing nhu khu vuc; nhilu ndi dung hgp tac dugc ttiln khai chua bam sat dinh hudng va chuang trinh dl ra; viee thu hiit, huy ddng eae ngudn vdn dau tu eho phat ttiln kinh tl ciia tinh ehua nhidu;

chua phat huy dupe vai trd cua doanh nghiep ttong thuc hien cae rauc tieu, nhiera vu lign kit viing va kit ndi kinh tl... lam eho hieu qua cua cac hoat ddng lien kdt, hgp tae chua duge nhu ky vgng.

Nhftng han ehl neu tren xuit phat tii nhieu nguyen nhan, trong dd nguygn nhan ehinh la cac dcm vi tham gia lign kit ehua nhan thiic day du vai ttd va tim quan trgng ciia lidn ket viing dan den chua tieh cue trign khai thuc hien cac ndi dung da ky ket; viee dau tu cho kgt ciu ha tang giao thdng ket ndi edn nhigu han chl; co ehl boat dgng eua lien ket vimg thilu CO sd phap ly; co chl digu phdi trong lien kgt vimg ehua xac dinh cu thg, nhat la

vai ttd ciia don vi dau radi va ttach nhiera cho timg dia phuang; cae chuong ttinh lidn ket, hpp tae ehua dugc tdng ket, danh gia kip thdi.

Trong giai doan hien nay, ygu cau thiic day lien ket vimg va ket noi kinh te cua tinh Dak Lak tiep tuc dugc dat ra manh me, quyet Hgt.

Quygt dinh sd 286-QD/TTg, ngay 9-3-2018, eiia Thu tudng Chinh phu, vg Quyet dinh phi duyet diiu chinh, bd sung Quy hogch tdng thi phdt trien kinh ti - xd hpi tinh Ddk Ldk den nam 2020 vd dinh huang din ndm 2030, chi ro: Can phat ttien kinh te Dak Lak theo hudng lien ket md, hdi nhap kinh te khu vue va qude tg, frgn co sd lien ket phat huy hieu qua tdng hpp vimg Tay Nguygn, tham gia va nang dan vai trd ciia tinh frong chudi gia tri toan ciu, khang dinh vi the cua tmh ddi vdi vimg Tay Nguyen, Khu vuc Tam giac phat triln Cam-pu-chia - Lao - Viet Nam va ca nude. Xae dinh lien kit hgp tac phat tridn giiia tinh Dik Lik vdi cac dia phuang trong nudc va khu vuc la radt frong cac giai phap quan trgng nhira thuc hien Quy hoaeh, Quyet dinh sd 286-QD/Tfg yeu eiu; Tmh Dik Lik tilp tue thuc hien chuang ttmh hgp tac vdi cac dia phuang; day manh hgp tac phat trien vdi cac tinh vimg Tay Nguyen, viing Ddng Nara Bd va eac tinh Duyen hai mign Tmng, vdi cac tinh trong Khu vue Tam giac phat triln Cam-pu-chia - Lao - Viet Nara.

Kit luan sd 67-KL/TW, ngay 16-12-2019, eua Bp Chinh tri, ve "Xdy dung vdphdt trien thanh phd Buon Ma Thupt, tinh Ddk Ldk din ndm 2030 vd tdm nhin den ndm 2045 " ciing khing dinh: Xay dung va phat triln thanh phd Budn Ma Thudt frd thanh do thi trung tam viing Tay Nguygn tren eo sd khai thac va phat huy tdi da eae tiera nang, lpi thg cua thanh phd, nhit la tai nguygn tMen nhien, eac gia tri van hda, lich sir, vi tri dia ly tiung tam vimg Tay Nguyen, Khu vuc Tam giac phat triln Cara-pu-chia - Lao - Viet Nam;

diy manh va nang cao hieu qua boat ddng

S6 940 (thang 4 nam 2020) 79

Thiic tien - Kinh nghiem T v p chf C^ng a

lien ket voi cac tinh Tay Nguyen, Duyen hai mien Tmng va Khu vue Tam giac phat triln Cam-pu-chia - Lao - Viet Nam.

Vdi cac kgt qua dat dugc va nhiing han chg trong thdi gian qua ve lien kit vimg, kit ndi kinh te; nham thue hien quyit liet, ddng bp, manh me Quyit dinh sd 286/QD-TTg va Ket luan sd 67-KL/TW; fren co sd tilm nang va lgi the cua dia phuang, tinh Dik Lik tilp tue ehu dpng thiic day lign ket vimg va ket noi kinh tg, phat triln theo hudng lien kit rad, hpi nhap kinh tg khu vue va qudc td, tao ddng lue mdi cho tang tmdng, phat tridn.

Thiic day lign kgt vung va kgt ndi kirih te la rapt trong nhiing nMem vu frgng tam ciia tit ca cae nganh, eae cap frong tinh, la eo sd de phat huy cao nhat ndi luc, huy dpng tdt cae ngudn lire ben ngoai; tap tmng phat trien cac nganh cd lgi thg so sanh, nganh kinh tg mGi nhpn nham gdp phan phat tridn kinh te, ket hgp vdi giir viing qude phdng - an ninh, bao dam frat tu, an toan xa hgi tten dia ban tinh Dik Lik.

Nhung nhi§m vu can thuc hien Vg lign kgt vung, tinh xac dinh tap trung thue hien lien kit chat che vdi cac tinh ttong viing Tay Nguygn, vimg Bac Tmng Bd va Duygn hai miln Tmng, Khu vuc Tam giae phat triln Cam-pu-eMa - Lao - Viet Nam.

v l kit ndi kinh tl: ttong nude, tinh tap trung kit ndi kinh tl vdi cac tinh ttong vimg Tay Nguyen, Thanh phd H6 Chi Minh va cac tinh vung Ddng Nam Bd, Thu do Ha Ngi tten eae ITnh vuc san xuat, che bien, tigu thu cac san phim ndng nghiep ma tinh ed loi thg, nhit la cac san pham ndng nghiep cdng nghe cao; xiie tiln thu hut dau tu ttong eac lmh vuc: nang lugng tai tao, dien gid, dien mat ttdi, ehl biln ndng san...; phat trign cae ITnh vuc dich vu, nhit la dieh vu du lich thdng qua cac hoat ddng thiic day, quang ba du lich, eung cap cae san pham du lich dac tturig eua Dik Lik. Ddi vdi kit ndi kinh te qude te, tinh

uu tien kit noi kmh tl fron^ tidu thu hang hda va rad rdng thi tmdng xuit khau; chuyen giao khoa hgc - cdng nghe; tang cudng hgp tae qude tg va thu hiit FDI.

Dg tiiy:e Men hieu qua eac lien ket vimg va kit ndi kmh tl, ttong thdi gian tdi, tinh Dik Lik ehu ddng thue hien cae giai phap chu yeu:

Mpt la, triln khai xay dung Quy hoach tinh Dik Lik din nam 2030, tim nhin den nam 2050, ttong dd xae dinh rd quy hoach khdng gian, lanh thd gin vdi quy hoach eac nganh, ITnh vue, san pham; chii ttpng tinh phil hgp giita Quy hoach tinh vdi Quy hoach vimg va Quy hoach qudc gia.

Hai Id, xac dinh lien kit virng va kgt noi kinh tg la mgt ddng luc mdi cho phat trien kmh tl - xa hgi ttong ngi dung Nghi quygt Dai hdi Dang bp tinh Dik Lik nhiem ky 2020 - 2025, nhim nang cao nhan thiic vl y nghTa, tim quan ttpng va trien khai cd Meu qua npi dung lign kgt vimg va ket ndi kinh tl ttong kl hoaeh phat tridn kinh tg - xa hpi eiia tiing nganh, dia phuong ttong tinh. Ddng thdi, tap trung thue day phat trign kmh te ciia tinh dua tten tiem nang va lpi the.

Ba la, tap tmng huy ddng eac ngudn von de dau tu he thdng kgt cau ha tang eua tinh, nhat la ket cau ha tang giao thdng ket ndi vdi cac khu du lieh, cae khu, cum cdng nghiep;

khu nong nghiep ung dung edng nghe eao va cac viing cd tilm nang phat triln kmh tl.

Kip thai thao gd khd khan, diy nhanh tiln dp trign khai dau tu xay dung eac cdng trinh, du an ttgng diem, nhu phat triln nang lugng tai tao, dien mat frdi, dien gid tai Ea Slip, Budn Ddn, Ea H'Leo, BCrdng Biik, Krdng Nang; khu cdng nghiep Phii Xuan, khu ndng nghigp edng nghe eao, khu chan nudi tap trung, Du an khu du lich nghi duong cao eip Hd Ea Nhai, Du an dudng Dong - Tay, hd thiiy lgi Ea Tam, hd Ea Kao, dudmg vanh dai phia Ddng, khu du Uch nghi duong, khu dd thi sinh thai Ca-phg Sudi Xanh, san gdn hd

80 S6 940 (thang 4 nam 2020)

Thuc tien - Kinh nghiem T(|ip chf C^ng a

Ea Kao,... gan vdi dau tu, tdn tao, phat huy gia tri eae di tich lieh sit, cac danh lam, thang canh frgn dia ban tinh (thac Dray Nur, thac Thiiy Tien, thac Krdng Kraar, Nha day Budn Ma Thugt, Khu can cii khang cMgn H9, H5...), gdp phan phat trien du lich, thiic day kinh tg - van hda - xa hdi cua tinh.

Bon la, cimg vdi cac tinh da ky ket cae chuong ttinh hgp tac, lien ket kinh te kip thai tdng kit, danh gia kgt qua thue Men; ra soat, hoan thien quy che, co che phdi hgp, ngi dung frong lien ket vimg va ket noi kinh tg;

xSy dung ke hoach trign khai cu thg cho npi dung hgp tac nham bao dam trign khai hieu qua ttong thuc tg ddi vdi tieng dia phuang va ca viing.

Chil dpng, tich cue md rdng quan hg hgp tae kinh te qudc te nhara thu hiit FDI; hd frg chuyin giao khoa hgc - cdng nghe, thiet bi tign tign; rad rdng thi tmdng xuat khau eae san pham ndng san chu luc, eae san pham cd lgi the cua tinh.

Ndm la, tap trung dao tao ngudn nhan lire, nhat la nhan luc chat lupng cao, dap ung yeu cau edng nghiep hda - hien dai hda. Chii ttpng dao tao, bdi duong nang luc, kien thiie cho dpi ngu can bd lara cdng tac hudng dan dau tu, du lich, ddi ngu can bd quan ly kinh te, quan tri kinh doanh, ky thuat... bao dara cd ban ITnh chinh tri viing vang, cd trinh do chuyen radn, dao diie tdt. Xay dung ehinh saeh cu the dl thu hiit nhan tai, nh^n luc chat lugng cao vg lara viee tai dia phuang, nghien Cliu thuc Men ca chg thue, hgp tac, tu van ddi vdi ehuyen gia dau nganh ttong eac ITnh vuc cong nghe cao phuc vu cho phat trien cua tinh; ddng thdi, tap tmng day raanh cai each hanh ehinh, hoan thien till chl, tang cudng img dung khoa hpe - edng nghe, nhat la edng nghe thdng tin frong xSy dimg, phat trien eae nganh, ITnh vuc.

Ben canh su chu d^ng eua dia phuang, tinh Dik Lik kiln nghi vdi Trung uomg quan tam mdt sd ndi dung:

Thu nhdt, sdm hoan thanh Quy hoach qudc gia, Quy hoach vimg theo Luat Quy hoach, trong do xac dinh Igi thi so sanh eua tiing vimg, xac dinh ngi dung then chdt ttong lidn ket vimg, phuang hudng phat trign ket eau ha tang vimg. Day la cac can cu quan trgng dg tinh ttign khai lap va thuc hien Quy hoach tinh bao dam thdng nhat vdi dinh hudng phat trien cua qude gia va eua viing.

Thii- hai, nghign ciiu, ban hanh cac quy dinh phap ly lam co sd de xay dung va thuc hien lien ket viing dat higu qua; ddng thdi, ban hanh eae chinh saeh hgp ly de tao dieu kien cho cae vimg, cac tinh cdn khd khan, nhit la cac tinh ttong khu vue Tay Nguyen ed didu kien thiic day lign ket vung va ket ndi kinh tg, gdp phan phat ttidn kirih te - xa hpi, bao dam qudc phdng - an ninh va nit ngan khoang each phat ttien so vdi cac vimg, cac tinh khac ttong ea nuoe.

Thic ba, do dieu kien ngan sach eiia tinh Dik Lik cdn han chg, kign ngM vdi Trung uong cin quan tam dau tu cac edng trinh thude he tiidng kit cau ha tang giao thdng kgt ndi giiia Dak Lik vdi cac dia phuang khae trong vimg, nhu xay dung dudng cao tde Dik Lik - Khanh Hda; nang cap md rdng qudc Id 27, qudc lo 29; xay dung true dudng sit Tay Nguydn qua dia ban tinh (Da Nlng - Kon Tura - Dik Lik - Binh Phude va tuygn nhanh Budn Ma Thugt - Tuy Hda);

phat triln Cang hang khdng Buon Ma Thugt thanh Cang hang khdng qudc tg; dau tu kdt ciu ha ting cira khiu Dik Rue dk giiip cho tinh diy raanh lign kit viing, kgt ndi kinh te vdi cac tinh frong vung Tay Nguygn, vimg Bie Tmng Bd, Duygn hai raien Tmng, vimg Ddng Nara Bd, Khu vuc Tara giae phat friln Cam-pu-ehia - Lao - Viet Nara va cac tmh, thanh phd ldn trong ea nude nhara sdra khing dinh vi thi ciia tinh Dak Lik ddi vdi viing Tay Nguyen, Khu vuc Tara giac phat trien va ca nudc. •

S6 940(th^ng4nara2020) 81