QUAN TRj-QUANLY
PHAT TRIEN DOI NGU GIAO VIEN TRUNG HOC PHO THONG VUNG TAY BAC DAP tfNG YEU CAU CUA THCfl KY HOI NHAP
• DAM TH! THU TRANG
TOM TAT:
Tay Bae la viang eo vi tri dae bidt va vai tto rat quan ttpng. Khu vUc nay khdng cbi phtfc tap vl dia hinh ma con da dang vd thanh ph^n dSn toe do do cdng tac gi^o due gap rS't nhidu khd khan. Phat tridn giao due Tay Bae la van de ludn dtfdc stf quan tam eua Dang va Cbinh phu vdi mong mud'n nang cao dan tri, dao tao va phat tridn ngudn nhan Itfc chat Itfdng ebo da'l ntfde.
Trong giao due, ngtfdi thay giff vi tti quan trong va then chd't quye't dinh de'n stf thanb cdng.
Nh|n thtfc dtfdc dieu nay, bai vie't da phan lich thtfc ttang cua giao vidn ttung hoc phd thong viing Tay Bac va dUa ra mdt sd' giai phap phat ttidn ddi ngQ ttfng btfdc ddp tfng dtfdc ydu eau cua thdi ki hdi nhSp.
Tif khoa: Tay Bac, dac didm giao due va giao vien THPT viang TSy Bae, quy dinh chuan nghe nghiep dd'i vdi gido vidn THPT.
1. Dgt va'n dd
Tay bac la viing lanh thd khdng chi phtfc lap ve dia hinh, ed chieu dai dtfdng bien gidi giap vdi Trung Qud'c va Lao ma edn da dang ve thanh phan dSn toe. Chinh vi dac didm nay ma va'n de giao due d TSy Bac gap r§,'t nhieu Idid khan. Trong thdi gian qua nhd stf quan tam cua Dang va Chinh phu mil chung ta tha'y rang chat Itfdng giao due cd nhieu bien chuyen lich cUc gop phan nang cao dan tti. Tuy nhien, ben canh nhffng thanb tieh dat dtfdc thi giao due Tay Bae c5n gap nbieu bat cap nhtf la; sd'ngudi khdng di hoe chie'm ly le 26,8%, cbS't lUdng giao due edn tha'p do ly le hoe smh bd hoc, Itfu ban eao, ty le hoc sinh td't nghiep trung hoe pbd thong trong may nam gan day cua nbieu linh trong viang ludn d nbdm tha'p nba't ntfde,...
Thtfc trang tren cho tha'y, va'n di cap thid't bien nay la phai phat tridn stf nghiep giao due T^y Bae
mdt each loan dien dd nang cao hdn ntfa trinh do din tri. Khi tnnh do dSn tri phat tridn, cae dan tdc Tay Bac se cd nhan thdc diing dan hdn va ed nhtfng lae dong lich c\lc de'n xa hdi. Luc dd, bo cd tbd tid'p tbu dtfdc nhffng he ttf ttfdng ly luan khoa hoe, ttang bi eho minh dtfdc nhffng ttf duy khoa hoc, dap tfng nhffng ydu cau, ddi hdi cua thdi ky cong ngbidp hoa, hien dai hda.
Trong so cae giai phap de phat tridn giao due - dao tao nang cao dan tri Tay Bac tbi giai phap xay ddng va phat tridn ddi ngu giao vidn dap tfng ydu cau cua thdi dai mdi la gi^i phap then ebd't. Ngtfdi thay chinh la ngtfdi quye't dinh dd'n sU thanb cdng cua giao due, vdi vai tro nhU vay thi ngtfdi thay bac ttung hoc pbd thdng edn phai mang thed nhtfng trdng trach nang nd hdn bdi bac trung hoc pho thong la bac mang y ngbia quyet dinb de'n nghe nghidp va ttfdng lai cua cae em hoe sinh sau nay.
S d 4 - T h o n g 3/2019 133
l A P CHi CONG THUONG
Ngtfdi thay trung hoe phd thdng cd iam tdt nhidm vu cua minh thi mdi gdp phan cung cap dUdc ngudn nhan Itfc cha't Itfdng eho dat nUdc. NbSn thtfc dUde vai trd cua ngUdi tbay, tdi da chon ebu de "Phat trien doi ngu giao vien trung hoc phd thdng vung Tay Bac dap tfng ydu c^u eua thdi ky bdi nhap", vdi mong mud'n gdp phan trong viec dao tao dtfdc nguon nhan Itfc ehS't Itfdng dd phat tridn stf nghidp giao due Tay Bac.
2. Cd sdly luSn
Xay dUng va phat tridn ddi ngu giao vidn trung hoc phd thdng dap tfng dtfdc yeu cau cua Bp Giao due - Dao tao cung nhtf ydu eau eua thdi dai cdng nghiep bda, hien dai hda da't ntfde la va'n de dtfdc de cap nbieu trong cae bdi thao, didn dan, bai bao. Xay dtfng va phat tridn ddi ngu giao vien bay do cbinh ia phat ttidn nguon nban Itfc dap tfng ydu e^u eua tbdi dai mdi. Ndi dd'n van dl chat Itfdng ngudn nhSn Itfc do'i vdi stf phat tridn cua dat ntfde theo bai vie't cua TS. Nguyen Thanh: "Phat tridn ngudn nban lUc phuc vu cdng nghiep hda, hidn dai hda da't nUde, NXB Giao due, Ha Ndi 2002" da neu rd phat tridn ngudn nban lUc la ye'u to' quye'l dinb den stf thanh cQng eua stf nghidp cdng nghiep bda, hien dai hda da'l ntfde. Tae gia ciing dtfa ra mdt so' dinb htfdng ebu yeu trong viec phat tridn nguon nhan Itfc ed cha't Itfdng cho cdng nghiep boa, hien dai boa d nUdc la hidn nay vdi mot hd thd'ng cac giai phap ddng bd vd kmh le - xa bdi, giao due va dao lao, eham sdc stfe khde, nang cao chat Itfdng dan sd', eai thidn mdi trtfdng sd'ng, va van hoa. Trong hd thd'ng eac giai phap do thi giao due va dao tao ia
"mpi trong nhffng ddng Itfc quan trong nba't tbue day stf nghiep cdng nghiep hda, hidn dai hda, ia dieu kien tien quye't dd phat tridn ngudn Itfc con ngUdi".
Nhu v^y giao due la mdt trong nhtfng dong Itfc quan trpng nhS't thue day stf nghiep cdng nghiep boa, hidn dai hda dS't ntfde va giao vidn ehinh la ngtfdi giff vai tro quyd't dinh de'n stf thanh cdng cua giao due. Ndi dd'n van de phat ttidn dpi ngii giao vien da ed nhidu y kie'n va bai bao khae nhau.
Trong cud'n sach:"Cba't Itfdng giao due - Nhffng van de li luan va thtfc lidn", tac gia Nguydn Htfu Chau nghien ctfu ve md'i quan hd cua giao vien vdi chat Itfdng giao due va da ehi ra nhtfng nang
Iuc ed ban ma ngtfdi giao vien c^n cd, do la: nang Itfc chuan doan, nang Itfc dap tfng, nang Itfc danh gia, nang Itfc thid't lap md'i quan he thuan ldi vdi ngtfdi khac nha't la vdi hpc sinh, nang Itfc tridn khai ehtfdng trinh giao due; va nang Itfc dap tfng trach nbiem vdi xa bdi.
NhUvSy dd'i vdi ly thuyd't ve phat trien ngudn nh^n Itfc tbi giao due ddng vai ttd quyd't dinh, trong giao due ngtfdi tbay lai ddng vai trd quan trpng, quye't dmh dd'n stf thanh cdng cua giao due.
Dd'i vdi thdi ky cdng nghiep hda, hien dai hda dat ntfde ydu eau dat ra dd'i vdi ngtfdi thay cang cao hdn, ngtfdi thay can ludn ludn hpc tap nang cao trinh dp dap tfng yeu eau ma xa hdi dat ra cho minh. Nhan thffc dtfdc dieu nay va ban ve vide phat tridn giao due viing T^y Bae, bai vid't se phan tieh thtfc trang, dac diem cua giao vien phd thdng Tay Bac va dtfa ra mot sd' giai phap giup phat trien va nang eao nang Itfc nghe nghiep cua giao vidn irung hpc phd thdng Tay Bac dap tfng yeu cau cua thdi dai mdi.
3.Thufc trgng, dgc did'm cua giao vidn trung hoc phd thdng viing TSy B^c
Nhtf chung tablet Tay Bac la khu vtfe bao gom he thd'ng nui non trung diep, d d§y co tren 20 tdc ngudi eUtrii, van boa Tay Bae da dang va doe dao chinb la san pbam cua sU kd't hdp ban sac rieng cua hdn hai mtfdi dan toe ay, ttong do eac dSn tdc Thai, H'mdng, Dao ed thd xem la nhffng dai dien tteu bidu, gdp phan quan ttong bdn ca trong vide hinh thanh van bda cua kbu vtfe. Mat do dSn sd TSy Bae tha'p nba't ca ntfde, dia hinh phffc tap, dan sd' nhieu thanh phan dan tdc giy rat nhidu khd khan cho giao due. Tff vi tri dia Iy, dieu kidn ttf nhidn, xa hdi vung Tay Bac chung ta co thd tha'y mdt sd dac diem cua giao vien trung hoe phd ihdng ndi diy nhusau:
(i) Gido vien trung hoc pho thong ngudi ddn tdc thieu sod Tdy Bac chiem ty le cao
Hidn nay giao vien ttung hpc phd thdng Tay Bae tbi thanh phan giao vien trung hpc phd thdng ngtfdi dan tdc thie'u sd' chie'm ly Ie cao hdn cac viing khae, giao vien ngtfdi dan toe thieu sd'cd dac diem ia thie'u tinh dn dinh, cd nhieu nguyen nhan nhtfng trong dd cd nguyen nhan anh hffdng eiia ebinb sach dinh bidn, ve ttinh dp dao tao hau bd't dat ebuS'n va ttdn chuan tbeo qui dinh, nhung con bat cap ve nang Itfc stf pham.
134 So 4-Thang 3/2019
gOANIRI-qOANLV
(ii) Gido vien trung hoc phd thong Tdy Bac la ngUdi da vdn hda, da ngon ngi?
Mdi dan tdc ed ban sac, van hda va tteng ndi rieng, ehinh vi vay viing Tay BSe vdi thanb phan da dan toe thi giao vidn cung la ngtfdi da van bda, da ngdn ngff. Dd truyen dat tri thtfc va giao due dao dtfc, Id'i sd'ng cua cac em hoe sinb thi giao vien chinh la ngtfdi phai hidu ro nha't ve hpc sinh cua minh, dd ttf do cd nhtfng lac ddng tieh ctfe, pbu bdp vdi phong tue, tap quan cua ttfng dan tdc, ebinh vi viy giad vidn pbd thdng vung Tay Bae phai chu ddng tim hieu dac diem, tie'ng ndi cua cae dSn Idc trong vung.
(iii) Dieu kien day hoc vd phdt trien nghe nghiep cdn nhieu khd khdn
Tay Bae la vdi dac didm dia hinh la nui non Iriing diep kbie'n cho cd sd vat cha't eon ehtfa dong din va cd nhieu ndi cd sd vat chat edn kba kbd khan, ddn gian chi la mdi dap tfng dtfdc nhu cau cd phdng dd hoe. Didu kien ed sd vat chat, thie't bi day hpc, cd sd ha t^ng cong nghe thdng lin cung la can trd dd'i vdi giio vidn trong day hoe, trong kbai thae thdng tin dd nSng eao nang lUe chuyen mdn, phat trien nghe nghiep.
Vdi eac dae diem trdn tbi giao vien trung hoc phd thdng Tay Bae cd ban da dap ffng dtfdc tidu chuan nghd nghiep dd'i vdi giao vien trung hoc phd thdng. Hp la nhtfng ngUdi cd pham chat ehinh tri, dao dtfc nghd nghiep: yeu nghe, gan bo vdi nghe va chac chan trong dieu kien khd khan cua viing, hp chinh la la'm gtfdng cho cae em hoc sinb va ddng hanh ciang cac em hpc sinh, giup cae em vUdl khd. Ho cung la ngtfdi co nang Itfc giao due, tim hieu dd'i ttfdng: bp pbai la ngtfdi hieu rat rd hpc sinh cua minh, dac didm van hoa va gia dinh eua tii'ng em rdi ttf dd mdi ddng vidn giup dd cae em hpc sinh de'n trtfdng. Hp eiang la nhffng ngUdi dap tfng dtfdc eac ttdu chuan ve nang Itfc day hpc, nang Itfc giao due, nang lUc boat ddng chinh tri, xa hpi.
Tuy nbidn giao vien trung hoc phd thdng Tay Bac mdi dap tfng dtfdc nhffng yeu cau cd ban vd lidu ehu^n nghd nghidp eua giao vien trung hpc.
Trong didu kien hien nay, khi ydu eau ciaa xa hdi ngay cang eao, yeu cau dd'i vdi giao vien cung se cao hdn, tbeo quy djnh mdi eua bp giao due va dao lao ve phan hang giao vidn, dd cdn la nhtfng yeu clu vd trinh dp ngoai ngff, trinh dp tin hpc va kha nang nghien ctfu khoa hpc. Day cung la diem yd'u
cua giao vidn trung hpc pbd thdng Tay Bac do dieu kien ed sd vat chat, dieu kidn day hpc va phai ttidn giio due con nhieu kho khan.
Nhtf chung ta da bie't dac didm giao vidn vung Tay Bac la ed ty le giao vidn ngtfdi dSn tdc thidu so' eao, ban than hp da la da ngdn ngff va thtfc te khi hoc lap tie'ng Viel cung da la mdt ngoai ngff cua bp, vi vay viec yeu eau dat chuan ve ngoai ngtf thtf 2 la kha kbd khan. Mat khac mdi trtfdng hoc tap ngoai ngff edn ebffa td't, dd'i vdi vide hpc ngoai ngtf thi mdi trtfdng va didu kien hpc lap kha quan trong, neu khdng ed mdi trUdng hpc tap, khdng ed trang thie't bi tdi thidu nbU dai, bang eat set,... thi vide hoc cung gap nbieu trd ngai.
Van de tie'p theo la ve chuan tin hoc: Cd sd vat cha't cbua day du nhu la chtfa cd mang internet, chtfa ed may tinb de thtfc hanh d^n de'n giao vien trung hpc pbd tbdng Tay Bae hau nhtf ehtfa dap ffng dtfdc ydu cau dat chuan. Hpc phai di ddi vdi banh, cd ly thuyet ma khdng dtfdc thtfc hanh tren may ibi kie'n thffc se bi mai mdt dan. Va khi lin hoc kem thi do chinh \i mdt didm yeu trong thdi dai cua khoa hpc, cong nghe. Trtfdc yeu dn eiia tbdi dai la phai ludn ludn cap nhat nhffng tid'n bp xa boi va tid'n bp khoa hpc cdng nghe, ne'u khdng bat kip thi se bi tut lui.
Nbu vay tbeo lidu ebuan dd'i vdi giao vien ttung hpc pbd tbdng hidn nay thi giao vidn Tay Bae van edn chtfa dap tfng dtfdc day du. Cbinh vi vay, vide phat ttidn, nang eao nang Itfc nghe nghidp cua giao vien Tay Bae la van de can thie't va se dtfdc de cap dd'n trong phan tie'p theo.
4. Mdt so' giai phap phat trie'n dpi ngu giao vien trung hoc phd thdng Tay Bdc dap dng yeu cau cua thdi ky hpi nhap
Phat trien giao due THPT vung Tay Bae se gdp phan nang cao mat bang d§n tri, ddng thdi tao ngudn di dao tao nhan lUc tai ebd, dae biel la nhan Itfc ttinh do cao. Ddi ngu giao vien THPT viing Tay Bac la Itfc Itfdng quyet dinh quy rnd va cha't Itfdng giao due THPT. Vi vay, phat trien mot dpi ngu giao vien THPT Tay Bae du ve sd Itfdng, dong bd vd ed cau, dat ebuan vd chat Itfdng dd dap tfng dtfdc ydu cau ddi mdi can ban va loan didn giao due d vLing Tay Bac ia ydu cau bffe thiet.
Dpi ngu giao vien la nhan Iffc chu yd'u eua cae tttfdng THPT. Phat ttidn ddi ngu giao vidn THPT la phat trien ngudn nhan Itfc eho giao due pbd
So 4 - T h a n g 3/2019 135
U P CHi CONG THIfONG
nsuin r$igcuc7M«W
tbdng. Bdi vay, nghien ctfu phat trien dpi ngij giao vien THPT d cac tinh vffng Tay BSe can tid'p can phat tridn ngudn nhan lUe.
Dtfa theo Iy thuyd't ve phat tridn ngudn nhan lUc ma TS. Nguydn Thanh da dtfa ra cac giai pbap ve kinh Id' - xa hgi, giao due - dao tao, van hda va theo quan diem ve ehS't lUdng giao due eua lac gia Nguyen Hffu Chau cung vdi vide nghidn effu cae qui dmh, lieu chuan eua Bd Giao due - Dao tao dd'i vdi giao vien trung hpc pbd thdng hien nay, tdi xin dffa ra mdt sd' giai phap phat tnen nang Itfc nghe nghidp eua giao vien trung hpc phd tbdng viing Tay Bac.
(i) Phdt trien doi ngd gido viin trung hoc phd thong Tdy Bac du vi sd luang vd chdt luong
Day la mot yeu to' quan ttpng bdi ne'u thid'u giao vien thi va'n dd ve nang cao chat lUdng chuyen mdn se khdng dUde quan tam tdi nhidu. Vi vay irtfdc lien can phat trien dpi ngu giao vien du ve so' lUdng va dam bao cha't Itfdng cd ban cho giao due. Tay Bae la vimg
nui non hiem trd va la ndi sinb ^__^___^__
sd'ng eua hdn 20 dan tdc, vi vay giao due d day cung gap nhieu
khd khan ve vide dam bao so'Itfdng va chat Itfdng giao vien. Dae bidt thid'u hut giao vidn d cac viang dan tdc thidu so', do didu kien sdng tai cae viing dan toe edn tha'p nen khd thu hut eac giao vien viang ddng bang len cdng tac va ciing khd giff chan ho d day lau, mat khac bo cung chua bidu hd't ban sac, van bda eua cae viing dan tdc thieu sd' nen trong qua trinh giao due gap nhieu khd khan trong vide truyen tri thtfc cung nbtf ttf ttfdng, dtfdng lo'i chinb sach eua Dang va nha nUde. Chinh vi vay, dd dam bao ngudn giao vien trung hoc phd thdng Tay Bac thi vide phat tnen dpi ngQ giao vidn ngtfdi dan tdc thieu so' la mot ye'u to' quan trpng va la mdi Ip irinh lau dai, ke' hoach phai dat dtfdc sau nhffng khoang thdi gian nha't djnh chSng ban 3 nam, 5 nam, 10 nam.
136 Sd4-Thang 3/2019
Bieu do 1. Sd hgc sinh trung hgc pho thong ndm 2017 tgi cdc tinh vitng Tdy Bdc
Bieu do 2. Sd hgc sinh trung hgc pho thdng ddn tpc it ngUdi tgi cdc tinh vOng Tdy Bdc ndm 2017
Jlbli
I N^if. Tifcfl H/c m ^ K
Tuydn chpn giao vien trung hoc phd thdng ngtfdi dan tpc thidu so' d vung dan tdc thieu sd cung la va'n de c^n dUdc quan lam. Theo bai bidu do ttdn ebo tha'y rang thd'ng ke mdi nha'l nam 2017 ttong 6 linh viang Tay Bac ly le hpc sinb thudc cac dan ipc it ngUdi chie'm ty Ie eao len tdi tren 67%;
dae biet Sdn La ttong khi co 29.340 hpc sinb thi eo tdi 22.693 hpc sinh ngtfdi dan tdc thieu so. Trong Idii dd, ly le giao vien ngtfdi dan toe thidu so so vdi tdng giao vien eua viang chiem ty Ie tha'p chi khoang xa'p xi 22%. Vi vay, lang so' Itfdng giao vien ngtfdi dan tdc thieu sd d cac trtfdng ttung hoc pbd tbdng vung dan tdc thieu so', dam bao ti Ie giao vidn ngUdi dan toe thidu so'ttfdng tfng vdi ti Id dan sd' ngtfdi dan tdc thidu so' d dia phtfdng va ttfng btfdc giai quye'l va'n de cd ca'u thed dSn tdc
QUANTR!-QUANLY
{tpc ngUdi), dam bao cha't lUdng td'i thieu cha'p nhan dUde la viec can thid't.
Hoan tbien chinh sach dac thii la dieu kidn dam bao thUc hien dtfdc mue dich tuydn chpn giao vidn trung hpc phd thdng ngtfdi dSn tdc thieu sd' ebo vung dan tdc thidu sd'. Chinh sach dae thu trdng tuydn chpn phai didu chinh cac van de sau: Tju tidn luydn chpn giao vidn ngtfdi d^n tdc thidu sd' tai dia phUdng; dam b^d tuyen bd't so' giao vidn thudc be cd luydn, tuyen thang va qui dinh cd che' tuyen chpn cu thd de'n cap huyen.
(ii) Quy dinh chudn nghi nghiep rieng ddi vdi gido viin trung hoc phd thdng Tdy Bdc
Hien nay lieu ehuin nghe nghidp do'i vdi giao vidn trung hpc phd tbdng la ddu ebuan chung cho ca ntfde, trong do ed nhtfng tieu chuan ma giao vien TSy Bae dae biel vung dan tdc thieu so'khd dat dUde ngay nhtf tieu ebuan ve nghien ctfu khoa hpc, tieu ebuan ngoai ngtf, tin hpc. Chinh vi vay nen co tieu chuan ridng cho vung nui Tay Bae, phii hdp vdi dac thu eua giao vidn trung hpc phd thdng Tay Bae. Didu do khdng cd ngbla la bo qua lieu chuin ebung eua Bd Giao due - Dao lao, ma viec dat chuan se dtfdc phat tridn dan iheo ttfng giai doan, dat chuan tff muc tieu tha'p hdn roi nang idn eao dan, ke hoach dat chuan cua giao vidn trung hpc phd tbdng TSy Bac cung nen dUdc xay dtfng theo Id trinh chang ban 3 nam, 5 nam, 10 nam.
(id) Thudng xuyen td chdc cdc hoat dong ddo tao, boi dudng ndng cao chuyen mon, nghiep vu
Dd giup giao vidn cd thd nSng eao trinh do va ngay e&ng dap tfng ydu cau cua Bd Giao due - Dao tao thi phai td ehtfe boat dong danh gia giao vidn theo dinh ky. Sau mdi ddt kiem tra lai td chffc hoat dpng dad tao, bdi dudng, dao tao lai giiip giao vien tmng hpc phd tbdng Tay Bae rut ngan khoang each giffa nang lUe thUe le' va yeu cau vd ehu£n nghe nghiep; Dan dan trang hi day du tidu chuan eua ngudi giao vidn cua thdi dai mdi.
(iv) Dau tu trang thiet bi hien dai cho gido due Tdy Bac
Co the tha'y rang va'n de giao vien trung hoc
phd thdng Tay Bac edn yd'u la lidn quan de'n khoa hoe cdng nghd, ngoai ngff. Dd la nhtfng tieu chuin dd'i vdi ngffdi giao vien bien dai. De giup nang eao trinb dp eho giao vien ttung hpc phd thdng Tay Bae thi Nha ntfde cung can dau ttf trang thie't bi bien dai nhidu hdn nffa cho viang Tay Bae. Mot vai trang thie't bi hidn dai cd ban nbu may tinh, mang internet. Va dd khdng bi lang phi stf dau ttf cung nhtf btf bong may mdc thi sau mdi lan trang bi can cd chuyen gia di kem di htfdng dan giao vidn sff dung.
(v) To chiic cdc Idp gidng day ve phuong phdp nghien ciCu khoa hoc theo dinh ky
Trang hi eho giao vidn trung hpc phd thdng lU duy khoa hpc ciing la dieu can thie't, dd nang cao nang Itfc cung nbtf trinh dp nghien ctfu khoa hoc ed thd thtfdng xuyen md Idp giang day phtfdng phap nghidn effu khoa hpc eho giao vidn trung hoc pbd thdng Tay Bae. Ldp hpc se cung ca'p cho bp ky nang cd ban ve quy trinh, phtfdng phap nghidn cffu khoa hpc, ddng thdi gidi thidu de'n bp cae cdng trinh nghien ctfu da thanb cdng dd'i vdi vung TRy Bac dd bo cam thay vide nghidn effu khoa hoc gan gui hdn; bdn canh do cung gidi thieu dd'n hp nhtfng tid'n bd cua khoa hoe the' gidi de hp cap nhat. Dac biel sau mdi ldp hoe ndn gdi y va md ra cho giao vien trung hpc pho thdng Tay Bac nhffng dd'i ttfdng, budng nghien ctfu gan gui vdi cupc sd'ng hang ngay cua ho de hp cd the tham gia nghien ctfu khoa hoc.
5. Kd't lu^n
Phat ttien dpi ngu giao vien trung hpc phd thdng Tay Bac dap tfng yeu c^u eua thdi dai mdi la van de cap thie't, didu nay se giiip sU nghidp giao due Tay Bac ngay cang phat trien, gdp phan cung ca'p dUde ngudn nhan life cha't lupng cao cho da't nUdc va giup stf nghidp chinb tri vung them vffng vang. Bai vie't da de cSp de'n mdt so' giai pbap vdi mong mud'n gdp phan giiip ndn giao due Tay Bae ngiiy cang phat tridn va gdp phan dao tao dtfdc ngudn nhan Itfc chat Itfdng cao cho stf nghiep cdng nghidp hoa, hidn dai hoa da't ntfde •
TAI LIPU THAM KHAO:
1. Nguyin HUU Chau (2008), Chdt luang gido due - Nlntng vd'n de li luan vd thuc tiin. NXB Gido due.
So 4 - T h a n g 3/2019 137
l A P CHl CONG IHOONG
thdng. Bdi vSy, nghien ctfu phat tridn dpi ngu giao vien THPT d cac tinh vung Tay Bac can tie'p can phat tridn ngudn nban Itfc.
Dtfa theo ly thuydt ve phat tridn ngudn nhan Itfc ma TS. Nguydn Thanh da dtfa ra cac giai phap ve kinh le' - xa hdi, giao due - dao tao, van hda v^ tbeo quan didm ve cha't Itfdng giao due eua tac gia Nguydn Htfu Chau cung vdi viec nghien ctfu cae qui dinh, tidu chuan cua Bd Giao due - Dao tao dd'i vdi giao vien trung hpc pho thdng bidn nay, ldi xin dtfa ra mdt so' giai phap phat tridn nang Itfc nghd nghiep cua giao vidn trung hgc pbd thdng viang Tay Bac.
(i) Phdt trien dgi ngd gido vien trung hoc phd thong Tdy Bac du ve so'luang vd chd't luong
Day la mot ye'u to quan trgng bdi ne'u thie'u giao vidn thi vi'n de ve nang cao chat lUdng chuyen mdn se khdng dUdc quan tam ldi nhieu. Vi vay trtfdc tidn cIn phat trien dpi ngu giao vien du ve sd' Itfdng va dam bao cha't Itfdng cd ban cho giao due. Tay Bac la vung nui non hidm trd va la ndi sinh sd'ng cua bdn 20 dan toe, vi vay giao due d day ciing gap nhieu
khd khan ve viec dam bao so' Itfdng va cha't itfdng giao vien. Dac bidt thie'u hut giao vien d cac vung dan tpc thieu sd', do dieu kidn sd'ng tai eac vung dan tdc eon thap nen khd thu hut eac giao vien viing ddng bang len cdng tac va cung khd giff chSn hp d day lau, mat khae hg cung chua bidu hd't ban sac, van bda cua cae vung dan tdc thieu sd' ndn ttong qua trinb giao due gap nhieu khd khan trong vide truydn tri thtfc cung nbtf ttf ttfdng, dtfdng Id'i chinb sach eua Dang va nha nUdc. Cbinb vi vay, dd dam bao ngudn giao vien trung hgc phd thdng Tay Bac thi viee phat tridn dgi ngu giao vien ngddi dan tdc thieu so' la mdt yeu to quan ttpng va la mdt Id ttinh lau dai, kd' hoach phai dat dtfdc sau nhffng khoang thdi gian nba't dinb chang han 3 nam, 5 nam, 10 nam.
Bieu dS 1. Sd hgc sinh trung hgc pho thong ndm 2017 tgi cdc tinh vung Tdy Bdc
Jll-li
Bieu do 2. Sd hoc sinh trung hgc pho thong ddn tdc it ngifdi tgi cdc tinh vung Tdy Bdc ndm 2017
Tuydn chpn giao vidn ttung hoc pho thdng ngtfdi dan tdc thieu so' d viang dan tpc thidu sd' cung la va'n de can dUdc quan tam. Theo hai bieu do tren cho tha'y rang tbd'ng kd mdi nba't nam 2017 ttong 6 tinb vung Tay Bae ty Id hpc sinh thudc cae dan tdc it ngUdi ebie'm ty Id eao len tdi ttdn 67%;
dae bidt Sdn La trong khi ed 29.340 hoc sinh thi co ldi 22.693 hpc sinb ngtfdi dan toe thieu sd'. Trong khi dd, ty Id giao vidn ngUdi dan tdc thieu sd' so vdi tdng giao vidn cua viing ebie'm ty Id tha'p chi khoang xa'p xi 22%. Vi vSy, tang sd' itfdng giao vien ngtfdi dSn tdc thidu sd d eac trtfdng trung hgc pbd tbdng vung dan tdc thieu sd', dam bad li le giad vidn ngtfdi dan toe thieu so ttfdng tfng vdi ti Id dan sd ngtfdi dan toe thidu sd' d dia phtfdng va ttfng btfde giai quye't va'n de cd eau theo dSn tpc
136 So 4 - T h a n g 3/2019
QOANTRj-qOANir
(tdc ngtfdi), dam bao eha^t Itfdng td'i thidu cha'p nhSn dtfdc la viec can thie't.
Hoan thidn chinh sach dae thii la didu kien dam bao thtfc hien dtfdc muc dich tuydn chon giao vien trung hpc pbd thdng ngtfdi dan tdc thieu sd eho viing dan tdc thidu sd'. Chinh sach dae thii trong tuyen chpn phai didu ehinh eac van de sau: Uu tidn luyen chgn giao vidn ngtfdi dSn tdc thidu so' tai dia phtfdng; dam bao tuydn he't sd giao vien thudc bd cd tuydn, tuydn thang va qui dinh cd che' tuyen chpn cu the de'n ca'p huydn.
(ii) Quy dinh chudn nghe nghiep rieng dd'i vdi gido viSn trung hoc pho thong Tdy Bac
Hien nay tieu chua'n nghe nghidp dd'i vdi giao vien trung hgc pbd thdng la tieu ebuan ebung eho ca ntfde, trong do ed nhffng lieu chuan ma giao vien TSy Bae dac bidt viing dan tpc thidu sd'khd dat dUde ngay nbtf tidu chu^n vd nghien cffu khoa hoc, lieu chuan ngoai ngtf, tin hgc. Cbinh vi vay nen co tieu chuan rieng ebo vdng nui Tay Bae, phu hdp vdi dac thu cua giao vien trung hpc pbd tbdng TSy Bac. Dieu do khdng cd ngbia la bo qua lieu ehuan ebung eua Bd Giao due - Dao tao, ma viec dat chuan se dupe phat tridn dan theo tffng giai doan, dat chuan ttf mue tidu tha'p hdn rdi nang Idn cao dan, kd' hoach dat chuan eua giao vidn ttung hpc phd thdng Tay Bae cung nen dUde xay dUng theo Id trinb chang ban 3 nam, 5 nam, 10 nam.
(iii) Thudng xuyen td chdc cdc hoat dong ddo lao, boi dudng ndng cao chuyen mon, nghiep vu
De giup giao vien cd the nang eao trinh dp va ngay cang dap tfng yeu cau cua Bp Giao due - Dao tao tbi pbai td ehtfe hoat dpng danh gia giao vien theo dmh ky. Sau mdi ddt kiem tra lai td chffc boat ddng dao tao, bdi dudng, dao tao lai giiip giao vien trung hpc phd thdng Tay Bae rdt ngan khoang each giffa nang lUe thue id' va ydu eau ve chuan nghe nghiep; Dan dan ttang bi day du tidu chuan cua ngudi giao vidn cua tbdi dai mdi.
(iv) Ddu tu trang thiet bi hien dai cho gido due Tdy Bac
Co the tha'y rang van de giao vien trung hoc
phd tbdng Tay Bac con yeu la lien quan de'n khoa hpe^edng nghd, ngoai ngff, Dd la nhtfng tidu ebuan dd'i vdi ngUdi giao vidn bien dai. Dd giiip nang eao trinb do eho giao vidn trung hpc phd tbdng Tay Bac thi Nha nUde cung can dau tu trang thie't bi hidn dai nbieu bdn nffa eho vung Tay Ba'c. Mdt vai trang thiet bi bien dai cd ban nbu may tinh, mang internet. Va dd khdng bi lang phi stf dau ttf cung nhtf btf bong mdy mdc thi sau mdi lan trang bi can cd chuydn gia di kem de htfdng dan giao vien su" dung.
(v) To chdc cdc ldp gidng day vi phuang phdp nghien edu khoa hoc theo dinh ky
Trang bi cho giao vidn trung hoc phd tbdng ttf duy khoa hoc cung la didu can thid't, dd nang cao nang lUc cung nhtf trinb dp nghidn ctfu khoa hgc cd the thudng xuydn md Idp giang day pbtfdng phap nghien ctfu khoa hpc eho giao vien trung hoc pbd tbdng Tay Bae. Ldp hpc se cung cap cho hg ky nang cd ban ve quy tnnh, phtfdng phap nghien ctfu khoa hpc, ddng tbdi gidi thidu dd'n hp eac cong trinh nghien ctfu da thanb cdng dd'i vdi viang Tay Bae de hg cam tbS'y vide nghien effu khoa hgc gin gui hdn; ben canh dd ciang gidi thieu dd'n hp nhffng tie'n bp cda khoa hpc the' gidi dd hg cSp nhat. Dae biet sau mdi Idp hgc ndn gdi y va md ra ebo giao vidn ttung hpc pbd tbdng Tay Bac nhtfng dd'i Itfdng, htfdng nghien ctfu gan gui vdi cudc sd'ng hang ngay cua hp de hp ed thd tham gia nghien ctfu khoa hpc.
5. Ket luan
Phat tridn ddi ngu giao vien trung hoe pbd thdng Tay Bae dap tfng yeu eau eua thdi dai mdi la va'n dd ca'p thie't, didu nay se giup sU nghiep giao due Tay Ba'c ngay cang phat trien, gdp phin cung ca'p dtfdc ngudn nhan life cha't Itfdng eao cho dat ntfde va giiip stf nghiep chinh iri viang thdm vffng vang. Bai vie't da de cap den mot so' giai phap vdi mong mud'n gdp phan giup nen giao due Tay Bac ngay cang phat trid'n va gop phan dao lao dtfdc ngudn nhan life cha't Itfdng cao cho sU nghiep cdng nghiep hda, hidn dai hda da't nUde •
TAI LIEU THAM K H A O :
1. Nguyin HQu Chau (2008), Chdt luang gido due - Nlnlng vdn de li luan vd ihifc tien, NXB Gido due.
So 4-Thang 3/2019 137
TAP CHi GQNe THIflfNG
2. Nguyen Thi My Ldc (2003), NgUdi gido vien thi'ki XXI: Sdng Igo-hiiu qua. Tap chi Day vd Hoc ngdy nay.
3. Bd Gido due - Ddo tao (2015). Thdng tU liin tich guy dinh md sd, lieu chudn chdc danh nghi nghiep gido viin trung hoe pho thdng cdng lap.
4. Hd Diic Hd (2016), Phdt Irien ddi ngQ gido viin trung hpc phd thong ngudi dan ldc thieu sd d cdc tinh viing Tay Bdc, Ludn dn Tii'n si Khoa hoe Gido due.
5. Hd DUng Hdi (2010), Phdt trien gido due - Ddo tao ndng cao ddn tri vdng Tdy Bac.
6. htips://vi.wikipedia.org/wiki/Viing_Tdy_BdcJViit_Nam)
Ngay nhgn bai: 3/2/2019
Ngay phan bidn danh gia va su'a chffa: 13/2/2019 Ngay cha'p nhgn dang bai: 23/2/2019
Thong tm tdc gid:
ThS. DAM THI THU TRANG TrtfoTng Dai hpc Thrfcfng mai
DEVELOPING THE QUALITY OF HIGH SCHOOL TEACHERS IN THE NORTHWEST VIETNAM IN ORDER TO MEET THE REQUIREMENTS OF THE COUNTRY'S INTEGRATION PROCESS
• MA. DAM THI THU TRANG Thuongmai University
ABSTRACT:
Northwest is a special area which plays a very imporiant role and have an exceptional position in Vietnam. Due lo the region's ethnic diversity and georgraphical isolation, the education in this region has to face with many challenges. The task of education development in the Northwest Vietnam always receives top attention from the Party and the Govemment with a sttong desire to improve the quahty of this regidn's human resources and local people's intellecutal standards. In the education field, teachers hold a key position that determines the success of education activities.
This ariicle analyzes characteristics of high school teachers in the Northwest Vietnam and provides some solutions to gradually develop the quality of this reigon's teachers in order to meet the requirements of the country's integration process.
Keywords: Northwest Vietnam, characteristics of education and high school teachers in the Ndrthwest Vietnam, regulations on professional standards for high school teachers.
138 So 4 - T h a n g 3/2019