Nghién ciifu traa ii\
Vai trò cùa ke toàn quàn tr[ hàng ton kho vói quàn tri doanh nghiép
. Ths. Phan HUong Thào*
Dóì vói moi doanh nghièp, hàng tSn kho luón dóng vai trò rà't quan trong trong qua trinh hoat dóng san xuat - kinh doanh.
Chmh vì vày, viéc kié'm soàt tón kho rà't càn thié't de dàm bao tón kho luón ò mite vita du. Nè'u mixc tÓn kho qua cao se khiéh già thành tàng cao, khó canh tranh vói dó'i thù trén thi trixòng. Ngitc/c lai, néu màc tón kho thà'p se làm giàm doanh so hàn hàng, gay dinh tré trong san xuà't. De quàn ly tòt dtttìc hàng tón kho, phài có Sii ké't hdp hièu qua giùa càc bó phàn chàc nàng trong doanh nghiép, trong dó ké'toàn nói chung va ké'toàn quàn tri nói rièng là cóng cu quàn ly hthi hièu khóng thè thié'u dó'i vói nhà quan Iy.
Tùkhóa: Hàng tén kho, quàn tri doanh nghiép, ké'toàn quàn tri hàng tén kho
1. Khài quàt ve ké toàn quàn trj hàng ton kho trong DN
Ké toàn quàn trj (KTQT) hàng tón kho (HTK) là mot bó phàn eùa KTQT, cung cà'p càc thòng tin càn thiét cu thè, kjp thói, thich hgp eho càc hoat dòng quàn trj HTK trong doanh nghiép (DN). KTQT HTK khóng ehi eung càp thóng tin qua khù ma con cung càp nhùng thòng tin djnh huóng (du toàn) nhàm giùp cho nhà quàn trj de dàng phàn tfch, dành già va ra eàe quyét djnh thieh hgp".
KTQT HTK luón luón tón tai trong mòi tè chùc, tuy nhièn tàe dung eung càp thòng tin cho càe dèi tugng khàc nhau sé khàc nhau, tuy thuóc vào vièc xày dyng va khai thàc he thóng ké toàn dó. Càe DN ò càc nuòc phàt trièn trèn thè giòi dà xày dung he thóng KTQT HTK hién dai, eung eàp thòng tin hùu fch eho càc nhà quàn tri nói bÓ de trp giùp hp trong viéc lap ké hoach, td
ehùc thuc hièn ké hoach va kièm tra, dành già viéc tht/c hièn ké hoach HTK.
De dùa ra dupc phuong àn kinh doanh mang lai Igi nhuàn tòi uu truòc hét DN phài nàm vùng nhùng quy luàt eùa thj truòng, ngoài ra DN con phài biét càch phàt huy, tàn dung tòi da nhùng nguón lue eó san, tìm ra mot só giài phàp quàn ly khoa hgc phù hgp vói co cà'u tè ehùc rièng cùa mình. Do vày, vièc td chùc KTQT HTK luón là su quan tàm hàng dàu cùa nhiéu DN va dùgc vàn dung vào cóng tàe quàn ly eùa hg, bòi KTQT có vai tró quan trgng trong viéc eung càp thóng tin kétoàn hùu ich, linh hoat, nhanh chóng va hièu qua phuc vu tòt eho qua trình quàn ly kinh doanh eùa DN.
Tuy nhién cho dén nay, he thóng ké toàn Viét Nam trong dó eó KTQT con khà nhiéu dièm bàt eàp so vói nhiéu quóe già, Theo ké't qua khào sàt so bò cùa tàc già, càe DN biét dén va àp dung
Nhàn: 27/9/2018 Bién tàp: 08/10/2018 Duyét dàng: 18/10/2018 KTQT ò mùc dò don giàn khoàng 23%;
eó tòi 61% DN dùgc khào sàt déu tra lòi là biét nhung khóng àp dung, con lai là chùa biét dén, Vièc nhàn thùc va qua trình td chùc KTQT trong diéu kién va mói truòng eùa eàe DN Vièt Nam, dàc bièt là tó ehùc KTQT HTK con gap nhiéu khó khan va khòng trành khòi nhùng han che bòi mot só nguyén nhàn chù yéu nhu: Càe DN có àp dung KTQT nhung mó hình àp dung chùa khoa hpc va hgp ly, nhà quàn trj chùa quan tàm nhiéu dén vièc àp dung KTQT trong DN, trình dó nguòi làm KTQT chua dàp ùng duge nhu càu thóng tin cùa nha quàn ly...
2. Vai trò cùa KTQT HTK vói quàn trjDN
Trong giai doan hién nay khi Vièt Nam ngày càng hòi nhàp sàu róng vtì nén kinh té thè giói va khu vùc thì ké toàn nói ehung va KTQT nói rièng là yéu tó rat quan trpng de tao nèn sùc manh cho càe DN, Vai trò eùa KTQT HTK dèi vói DN dupc thè hién trèn càe phuong dièn khàc nhau, cu thè:
2.1- Trén phuang dién chùc nàng quàn tri
- Dói v& chiJrc nàng làp ke hoach:
làp ké hoach là eóng viéc quan trpng eùa quàn trj DN, nò lièn quan dén viéc xày dung mot con duòng di dén muc tiéu chung va muc tiéu cu thè cùa don vj, Càc DN thuóng xày dung ké hoach
* Trùòng Dai hoc ThuOng mai
I ^ J ^y^i c^d Me icmt W MiJm ùìam àS'^ta/. wif 40/20-48
Nghièn cihi trao d^i
chién lugc va ké hoach hoat dóng.
KTQT HTK có vai trò quan trgng dòi viji qua trình làp 2 loai ké hoacli này. Càc ké hoach chién lugc thuóng cò tàm nhin dai han, xàc làp càc myc tièu tài ehinh dai han. KTQT HTK eung càp càc thóng tin tài chinh hièn tal va có tinh chat dy bào có dó chinh xàc khà cao phuc vu cho cóng viéc này. Trong khi dó ké hoach hoat dóng thuòng lién quan dén càc cóng vièe hàng ngày. Thóng tin KTQT HTK ve tùng loai hàng, tùng bò phàn hoat dóng, tùng loai san pham ò càc thcn dièm cu thè sé rat hùu ich cho viéc làp ké hoach này. Thóng qua thóng tin cùa KTQT HTK cung cap, càc nhà quàn ly có co sò de phàn bo ngàn sàch phù hpp cho eàe hoat dóng san xuàt, du trù, bàn hàng, dàu tu nham dàm bào cho su an toàn va phàt trièn cùa DN. Oè dat dugc càc muc tièu dó, KTQT sé xem xét càe dù lièu ljeh sù phuc vu cho dy doàn chì phi HTK trong tùOng lai. KTQT HTK có thè dy kién nhùng thàch thùc dèi vói hoat dóng cùa DN, giùp nhà quàn trj san sàng dói phó vói càc rùi ro có thè xày ra lièn quan dén HTK.
- Dói VÓI' C/JÙC nàng to c/iùc fhuc hièn: nhà quàn trj khi chf dao thùc hièn luón phài dua trèn ké hoach hoat dóng dà dugc de ra. Dóng thói, muón chi dao, càe nhà quàn trj DN cung eàn phài eó thóng tin càp nhàt ve mpì hoat dóng cùa don vj trén càe khia canh, dja dièm, dói tugng lièn quan. Trong qua trình thue hièn, KTQT luón thuòng xuyén theo dói, quàn ly ve mat só lugng, già tri de cung cap nhùng thòng tìn kjp thòi cho nhà quàn tri nhàm quàn ly HTK, góp phàn trành thàt thoàt, giàm thiéu chi phi va nàm bàt thj tn/óng de eó ké hoach trfch làp du phòng eho nhùng HTK có khà nàng ÌDJ giàm già, phàn ành dùng già trj thuàn cùa moi loai hàng. Ben canh dó, viéc trình bay thóng tin trong càe bào cào HTK bao góm eàe khia canh tài chinh va phi tài chinh eùa eóng ty ò càc thòi dièm khàc nhau theo yéu càu quàn trj làm eho cóng viéc chi dao thuc hién ké hoach cùa càe giàm dóc trong quàn tri DN sé de dàng hon.
- Boi vói c/ìtìc nàng kiém soàt va dành già: Kiém soàt là vièc xàc djnh va khan thuóng càc cóng vièc/hoat dóng mang lai két qua theo muc tièu cflng nhu phàt hièn va sua chùa nhùng sai sót, sai pham. Khi kièm soàt, dành già.
càc DN càn xàc djnh càc tièu chi dành già va do luòng. Do luòng giùp so sành ké hoach vói két qua thuc hièn, KTQT HTK có vai tró quan trpng trong vièc do luóng va dành già két qua cùa dem vi.
Càe cóng cu tinh toàn ehi tièu lièn quan dén HTK eùa KTQT nhu vóng quay HTK, ty trpng HTK... có thè giùp cung càp thòng tin ve khà nàng tài ehinh, mùe dò dàp ùng tài chinh, chi phf co hói, thu nhàp dugc giù lai va càc chi phi lièn quan dén viéc tàng nguón tài chfnh tu ben ngoài. KTQT HTK sé cho biét bò phan nào, khi nào, vàn de nào eó su chàm tré, vi pham ké hoach de càc càp quàn trj có hành dòng phù hgp. Dóng thòi, tu viéc sù dung eàe thuóc do tài chfnh va phi tài chfnh, KTQT HTK sé giùp nhà quàn trj nhàn dién cùng nhu dành già két qua thye hièn cóng vièc, nhùng vàn de tón tai phye vy dàc lue cho vièe làp ké hoach ky tiép theo,
- Boi vó/' chi^c nàng ra quyét dmh:
Thòng tin KTQT HTK là nhàn tó dóng vai tró chù dao trong viéc dua ra càc quyét djnh lièn quan dén HTK cùa nhà quàn tri DN, Qua trinh ra quyét dinh cùa nhà quàn trj là viéc lùa chpn tu nhiéu phucmg àn kinh doanh khàc nhau, trong dó mòi phùong àn dùgc xem xét bao góm rat nhiéu thóng tin cùa ké toàn. De có thóng tin cho vièc ra quyét dinh, KTQT HTK sù dung càc phuong phàp phàn tich thfch hgp, chpn Ipe nhùng thòng tin càn thiét rói tèng hgp, trinh bay chung theo mot trình ty de hiéu. Càc thòng tin này có thè dién dat duòi nhiéu hình thùc nhu: mó hình toàn hpc, dó thj, bang so sành.... de nhà quàn trj eó thè xù ly nhanh chóng, kjp thói. Thóng qua eàe bào cào ve HTK nhu: bào cào tÓn kho, bào cào lugng dàt hàng tÒi uu, bào cào tình hinh dù triJ vàt tu theo tién dó san xuàt... sé cung cap, phàn tich, chùng minh cho càc quyét djnh cùa nhà quàn trj.
2.2. Trén phucmg dién vi tri quan tri
- Dòi vói càc nhà quàn tri cap cao (CEO, Hói dòng quàn trj): Càc dòi tugng này rat eàn thòng tin de dành già tình hình kinh doanh, xày dung mue tiéu va ké hoach nhàm dat dupc mue tiéu dà de ra. Hg càn làm vièc chat che vói bò phàn KTQT de có dugc càe bào eào thfch hgp va toàn dièn cho nhùng ITnh vuc cy thè can dugc tu vàn. Mayanja MK va Vander Poli HM (2011) cho ràng, nhàn vièn KTQT HTK nèn trinh bay vói hói dóng quàn tri bào cào phàn tich sàu ve càc vàn de chfnh trong mói trucmg kinh doanh ben trong va ben ngoài trén co sò nhùng hièu biét sàu ve hoat dóng quàn ly tài san. De giùp DN nghièn cùu va thye hièn càe chfnh sàch tài chinh lòn, KTQT HTK sé tdng hgp, phàn tfch càc thóng tin ve tùng foai HTK cùa don vj, xàc djnh càc nguón tal chfnh có thè huy dòng ò mùe tói da, chi phf phài tra nhu chi phf dat hàng, chi phf dy trù, chi phf bào quàn.... Thóng qua dó, Hòi dóng quàn trj va càe CEO sé eó càe quyét djnh va chi dao thye hièn phù hgp nham làm tang già trj tài san cùa còng ty,
- Dói vói càc nhà quàn trj càp taing gian, quàn ly càe bò phàn ehùc nàng:
Do vj tri còng vièe dugc phàn còng nén càe dói tugng này càn càc thóng tin chi tiét, kjp thòi va có tinh thuóng xuyén de mot màt dành già tình hinh hoat dóng kinh doanh va trièn khai ké hoach chién lugc. Màt khàc, nhùng thóng tin hàng ngày cùng rat can thiét de ra quyét djnh hàng ngày dat duge càc muc tièu chung va cu thè cùa dem vj. Càe nhà quàn trj ò càc cà'p khàc nhau, vói chùc nàng va nhièm vu dugc giao khàc nhau, trong nhùng thòi dièm khàc nhau sé càn nhùng thóng tin khÓng gióng nhau, Thóng tin do KTQT HTK cung càp dàp ùng dù càe dac diém càn thiét dó, Tuy nhién, DN nói chung, càc nhà quàn trj DN nói riéng càn xàc djnh duge nàng lue thuc sù cùa nhàn vièn thuc hién KTQT HTK de dua ra càc yéu càu cy thè, Ehrhardt va Brigham (2009) cho ràng, KTQT là nguói góp phàn giù gin
.i€ //lam^ 40/2048 ^ ^
Nghièn cùfu trao doi
dao due cùa DN cung nhu eàe nhà quàn tri' DN. KTQT nói ehung va KTQT HTK nói riéng, thòng qua cóng vièc cùa mình có thè phàt hièn gian lan lién quan dén HTK cùa DN va bào cào già trj theo thuc té, tu dó mot màt tàc dòng dén eóng vièe eùa eàe nhà quàn trj phài thùc hièn thàn trgng, dàm bào minh bach va mat khàc tao su tin cày cho càc nhà dàu tu.
3.'Két luàn
KTQT là mot finh vuc khoa hgc kinh té, tao kénh thòng tin quàn trj hùu fch nèn có vai tró quan trgng trong hò trg cho còng tàc quàn tri DN. Càe thóng tin do KTQT HTK eung cap là he thóng thóng tin dàng tin cày, minh bach, kjp thòi ve tràch nhièm cùa nhà quàn tri trong diéu hành, quàn ly tài san cùa DN.
Màt khàe, thóng tin KTQT HTK tao diéu kién cho càc chùc nàng quàn trj duge thye hièn tót hon va gàn hoat dóng cùa DN vói mói trùòng ben ngoài DN, Chfnh qua vièc trao dói thóng tin ma DN, dàc biét là nhà quàn tri mòi hièu rÓ nhu càu cùa khàch hàng, khà nàng cùa nguói cung càp va càe vàn de khàc này sinh trong tè chùc.
Do dó, eàe DN nói ehung va DN Vièt Nam nói rièng can coi trgng loai ké toàn này va tu dò có càe bièn phàp cu thè de xày dùng, tó ehùc va duy trì he thóng KTQT có hièu qua trong don vi.P
Tài liéu tham khào ì. Nguyén Thi Thu (2009), Kétoàn - Ca.
sa cho quyét dinh quàn ly, NXB Thàng ké.
2. Pham Vàn Duoc & Huynh Lai (2009), \ Mó hình va ca chi'vàn hành KTQT, NXB tài ;
chinh. • 3. Alan Robert (l997).Charts of\
Accounis in Europe: An Overview, Management Accounting, Jun. Voi. 75. Iss. 6, page 39-40.
4. Garrison II998), Managerial Accounting: Conceptsfor Planning, Control, Decision Making. Irwin. Boston.
5. Mayanja MK and Vander Poli HM (2011). Management accounting: An instru- ment for implementing effective corporale govemance.
6. Ehrhardt va Brigham (2009). 1 Financial Management: theory and prac-1 (ice, Ì3th Edition. South Western Cent a gè learning
memveviec
• W I V I I
qia kétoàn c o i già" ""
có Ifienii he thong ERP CI Vièt Nam
^ ^ ^ Phan Thi Bào Quyén*
Nhàn: 15/10/2018 Bièn tàp: 16/10/2018 Duyét dàng: 18/10/2018
Nghièn cihi này nham miic dich tìm bang chùng thuc nghiém cho chuòi già tri ké'toàn cua Hunton (2002) thóng qua viéc kié'm dinh tàc dóng trite tiè'p va gian tiè'p cua lói ich ké'toàn rìhàn duac tùhé thóhgERPdó'i vói thành qua hoat dóng cùa doanh nghiép. Ké't qua phàn tich PLS-SEM vói dùliéu tà 120 doanh nghièp dà xàc nhàn vai trò cùa càc chuyén già ké'toàn trong viéc góp phàn nàng cao thành qua hoat dóng cùa doanh nghiép trong mói truòng ERP.
This study aims to find out empirical evidence for Huntons accounting value chain (2002) via validatìng direct and indirect impacts o£ ERP perceived accounting benefìts on organizational performance. The PLS-SEM resulta from the data setof 120 adopting organizations confirm accounting professional relè in adding value dealing withimproving organizational performance in the ERP context.
TÙ khóa: Idi ich ké'toàn nhàn ducfc tìt he thò'ng ERP, thành qua hoat dóng cùa doanh nghiép, thành qua cùa chuyén già ké'toàn (ERPperceived accounting benefits, organizational performance, accountant performance).
1. Dàt vàn de
Nhùng nàm gàn day, ngày càng nhiéu doanh nghièp (DN) \(sn ò Vièt Nam chpn trièn khai he thÒng hoach djnh nguón lue DN (Enterprise Resource Planning - ERP). Thóng tin này lày tu bào eào ehi sò thùong mai dièn tu 2018 cùa Hièp hói Thuong mai dién tu Vièt Nam thay thè cho càc he thòng chùc nàng rìéng lé (nhù: phàn mém ké toàn, phàn mém quàn ly nhàn su, phàn mém quàn ly hàng tòn kho..,).
He thóng ERP dugc ky vgng sé tàng nàng suàt thóng qua vièc chuèn hòa càc qui trình hoat dóng, nàng cao khà nàng ra quyét dinh thóng qua vièc tich hgp thóng tin toàn DN, làng cuóng hpp tàc giùa càe td chùc bang càch két nói chùng mot càch suón sé, va, quan trpng nhàt, duy trì uu thè canh tranh cùa DN mot khi nhùng Igi ich này dugc thòa man (Davenport, 1998). Hièn nhién ràng, ben canh nhùng Igi ich àn tuong cùa nò, vièc trìén khai he thòng này
*Oal hoc Kinh té TP.Hó Chi Minh
•i/a// r/// ,^'ùìdn %^ .y{mr> ^ Aó &m.