KHOA HOC VA CONG NGHE
tJMMMi^^H
IH)kVH XAXG lillkV, MIK XOAK LA, IM\ m: MJK HAI LIIA
VA BIEN PHAP PHONG TRiJ
KS. DAO NGUYEN (gidi tlti^u) I- BENH VANG LUN,
LUN XOAN LA, LUN SQC
DEN
1. Benh Vang lun (Ida co):
- Tac nhan gay benh:
Benh vang lun hay benh vi rut lua cd do vi riil lua cd gay ra va ray nau la mdi gidi truyen benh. Benh vang lun mdi dau xuat hien va gay hai nang tai vung ddng bang sdng Cdu Long, sau lan dan ra cac tinh phia Bac.
- Trieu chiing:
Trieu chdng benh vang lun cd 2 dang dien hinh la lua vang lun va lua cd.
+ Trieu chdng lua vang lun:
- Mau sac cay lua bj benh: la lua chuyen dan td xanh nhat - vang nhat - vang cam - vang khd;
- Vi tri la bj vang: la dudi bj vang trudc, lan lUdt den cac la tren;
- Vet vang tren tU chdp la vang lan vao trong be;
- Oac diem dua la lua bj benh: la lua cd khuynh hudng xoe ngang;
- Benh lam giam chieu cao va sd chdi cua bui lua;
- Rudng lua bj benh nga mau vang, chieu cao cay khdng ddng deu
+ Trieu chdng luacd:
- Bui lua lun cho ra nhieu danh tep, moc thing cd dang gidng nhu bui cd.
- La ngan, hep, mau
- Ria la rach gdn sdng, doc theo gan cd budu
- Chdp la bien dang xoan tit lai
- Lua khdng tro dUde, bi nghen ddng, hat lep...
LUu y: Cd trUdng hdp tren mdt bui lua ddng thdi
Ld lua khi mdc b$nh vdng liin xanh vang.
- La non cd nhieu ddm ri sat hoac mau nau dd.
2. Benh lun xoan la:
- Tac nhan gay benh:
Benh lun xoan la do Vi rut gay ra va ray nau la mdi gidi truyen benh. Giai doan man cam nhat la td ma den khi lua cudi lam ddng.
- Trieu chiing:
- Cay bj lun, mau la xanh dam
xuat hien ca trieu chdng benH vang lun va lun xoan la
3. Benh lun soc den:
- Tac nhan gay benh:
Benh lun spc den do vi rut gay ra va ray lUng trang, ray nau nhd la mdi gidi truyen benh - Giai doan man cam nhat la td ma den khi lua cudi lam ddng. Benh da gay hai tren'42.000 ha lua mua nam 2009 tai mot so tinh phia Bac.
- Trieu chLing:_
• Cay bj nhilm benh thap Idn, la xanh dam, chop la bi xoan van, khong trd bdng hoac trd khong thoat va hat bj lep.
- Hat bien mau nau gid'ng vdi trieu chdng cua benh den lep hat.
-Cd cac not phong mau trang chay doc gan cija la, phien la, Idng than.
- Cac not phong, luc dau trang sau chuyen mau nau den den. •
- Benh Lun spc den cdn gay benh cho ngo (nhat la ngd vu Ddng).
- Nqd bj benh khong phat trien dUdc, cay can .cdi, de nhanh, la day, xanh dam co nhdng gd spc chay doc la va gan la, la gidn, d l gay khong trd cd dUdc (neu bi sdm td giai doan cay eon), bj mudn thi co tro cd phun rau nhUng khdng cho nang suat.
- Giai doan bj hai min cam nhat cua 'ngd la td khi gieo trong den 6 - 8 la th|t
* Luu y: Car) phan biet benh vang liin vdi cac trieu chdng vang la khac:
• Tren ddng rudng cung thudng xuat hien mot sd dang benh khac cd trieu chdng gan gidng vdi trieu chdng benh Vang liin do la trieu chiing ngd ddc hOu cd. Trieu chdng dac trdng cua ngd doc hdu cd la khi nho cay lua len thijhay dat cd mau den_va re bj thd'i den... Do r l khdng hut dUdc dudng chat nen la
(Xem tiep trang 7) TAP CHi KHOA HOC, CONG NGHE & MOI TRUCING HAI DUONG So 02 * 4/2010
K H O A H O C V A C O N G N G H E
^Ddn vj chjj tri: Cdng ty CP Che bien ndng san thUc pham xuat khau Hai DUdng.
2. De tai: L/ng dung CNTT xay dung md hinh quan ly hoc sinh trong cac trudng THCS tren dja ban tinh Hai DUdng. Nghien cdu trudng hdp cu the tai trUdng THCS Le Quy Ddn, TP. Hai DUdng.
Ddn vi chu tri: Trudng Trung hoc cd sd Le Quy Ddn, TP. Hai DUdng.
3. De tM: Ung dung CNTT trong quan ly benh vien tai Benh vien'da khoa tinh Hai DUdng.
Ddn vj chu tri: Benh vien Da khoa tinh Hai DUdng 4. De fa; L/ng dung CNTT trong quan ly he thdng phat thanh - truyen hinh tinh Hai DUdng.
Ddn vj chu tri: Dai Phat thanh va Truyen hinh tinh Hai DUdng
5. De tai: L/ng dung CNTT xay dUng mang tin hoc dien rdng quan ly cdng tac qudc phdng quan su dja phuong tinh Hai DUdng
Ddn vj chu tri: Bd ehi huy Quan sU tinh Hai DUdng 6. De tai: L/ng dung cdng nghe thdng tin, xay dung mang LAN khdng day tai UBMT To qudc tinh Hai DUdng.
Ddn vi chu tri: Oy ban mat tran To qudc tinh Hai DUdng 7. Nghiep vu cua Thdng tin khoa hoc cdng nghe va Tin hoc:
7.1 Xuat ban Tap chi Khoa hoc, Cdng nghe va Mdi trudng.
7.2. Xuat ban Ban tin Kinh te, Khoa hoe, Cdng nghe va Mdi trudng
7.3. Nhiem vu thdng tin tU lieu khoa hoe va cdng nghe.
thu vien.
7.4. Quan trj mang LAN cua Sd Khoa hoc va Cdng nghe
7.5. Dao tao tin hoc van phdng cho can bd, cdng chdc xa, phudng, thj tran cac huyen, thanh pho.
7.6. Duy tri hoat ddng Webside cija Sd Khoa hoc va Cdng nghe
7.7. Tang eUdng tiem lUc
V. LINH VUC TAI NGUYEN VA MOI TRUCJNG
1. Dt/an; Trien khai md rdng md hinh cdng dong tham gia bao ve mdi trUdng ndng thdn tinh Hai DUdng
Ddn vj chu tri: Sd Khoa hoc va Cdng nghe tinh Hai DUdng
2 Nhiem vu Ktioa hgc cong nghe: Danh gia viec ap dung cdng nghe trong san xua't gach set nung bang Id lien tue kieu dUng va Id gach thu cdng cd xd ly khdi bang nude vdi.
Ddn vj chu tri thuc hien: Sd Khoa hoc va Cdng nghe tinh Hai DUdng.
VI. KINH PHI DOI UNG DU AN TRUNG UONG
1. Duan:XaY dUng va phat trien nhan hieu tap the nep cai hoa vang Kinh Mdn
Ddn vi chu tri: Sd Khoa hoe va Cdng nghe tinh Hai DUdng
2 Du an: Tuyen truyen ve sd hdu tri tue tren Dai truyen hinh tinh.
Ddn vj chu tri: Oai Phat thanh va Truyen hinh tinh Hai DUdng a
U P H X m ; IJIW LIIK XOAN LA, LIIK MM] IMkV...
(Tiep theo trang 8) nga mau vang td chdp la
xudng va td mep la vao (cay lua bj benh vang lun bd-rl van phat trien binh thudng).
II. PHONG TRU BENH VANG LUN, LUN XOAN LA, LUN SPC DEN
Benh vang lun, lun xoan la, lun soe den do vi rut gay ra, la doi tUdng gay hai rat nguy hiem tren lua va ngd cho den nay chua cd thudc phdng trj; Ray la mdi gidi truyen benh, do
vay mdc dp lay lan rat nhanh va khd kiem soat. Vi vay phai ap dung long hop cac bien phap phdng Ird:
* Phong benh:
- Gieo trdng gidng lua khang ray. Gieo cay lap trung, thue hien mdt vung, mdt gid'ng, mot thdi gian trong khung thdi vu lot nhat.
- ThUc hien Irielde va ddng bd cac bien phap phdng trd ray nau, ray lUng trang, ray nau nhd.
- Xd ly mam IrUdc khi gieo bang thudc dac hieu Kola 600FS, Cruiser Plus 312.5FSdelrdrayngayld giai doan dau cua cay lua.
Trong vu xuan che phu nilon cho ma de han che ray xam nhap (ban ngay md nilon).
- Ap dung cac bien phap canh tac dong bd de lao cay lua khoe, nhat la giai doan lua non de gia tang sdc de khang cua cay.
* Trd benh:
Bien phap trd benh hdu
hieu nhai la lieu huy ngudn benh Iren ddng rudng, cu the sau:
- Giai doan lua dudi 30 ngay tudi, neu rudng lua bj nhilm benh tren 20% sd danh thi phai lieu huy ngay bang each tieu huy hoac cay vui ca rudng de diet mam benh; trUdc khi cay vui phai phun trd ray triel de tranh ray phat tan sang rudng khac.
Neu bj nhiem nhe dudi 20% sd danh Ihi phai nho bd cay benh va vui xuong rudng, khdng bd Iran lan tren bd a
TAP CHi KHOA HOC, CONG NGHE & MOI TRUCiNG HAI DUONG So 02 * 4/2010
