Die Matie 1945-04-13

n« 'IJS c In'SIlIU )l1,,'h.I~

Un IH't:o par 'n klein lW'i{ U·

ding brocl t: .. an hierdio h k n- d rabrtkaat ontv una. Ro n'"

u I II .mank. rom 1 .. 1\ II

•

Die Eik tadwinkel '

(l!:ldm .) BIlle

..

^"

l.murx ('.S.' ,-Bllf·l\hllllt!t·1. ...

--- -

I IlK'1''-;: 1}1ES,r..;

\11'

FIETSE H "IHO"S ENS.

i

nog • r-rk

^I'~

~haaJ'

?~~~~!'.)

dt';:JlI.~,ro

~~(,c~lt~~:;!~"k~~:~ STELLENnOSSI~ STU (n:NTEKOFJRANT •

die A. .S.-'" I, :o.tell('nbo ('II.

DEE!. V. No. G. ---

IS •

• •

• n

Ons S.V.R. Tree Self "Handelend"

Op!

aar dit sy plig was om die STUDENTE- UNIE tot handeling te lei

Verlede Dinsdagaand het die Studeutera d hesluit om te reageer

01)

(lie nondroep wat daar van di mindel'beidsgToel) aan Wits uitgeg'aan het in verband met. d~;e segT(_'J..~sielnv(l8sie aan ons Univer ttette (sien DIE MATn~, 6 April). Die S.V.H. han- deling sal hestaan uit 'n r ele lje telegramme - 'n 'telegram aan die Mini. tor van Onderwys, aan die Speaker van die Volksraad, die indiener vall die seATeg·as.ie-'VI()01·~tel in die parlen lent, en aan die minderheldsnroep wat die f.;eg·reg'Hsj,cheg'insel wil hand- haaf aan Wits. Hierdie telegramme sal dan natuurltl dip segre- u'a:~i(l",tandpunt. van die Studenteraad weergee.

• ,~AMB4 'S DIE S. '.

^t."

)

Sons een S. V.H.-Jid dit uitdruk, dle telegramm w ord

^na-

tuurlil namens die S.V.H. ge .... tuur, want hulle "Imn <Ut nie namens die Rtuden1c-unie stuur nie" ('n S.V.H. wat groter ,~ "- troue van die studente gemeenslmp weguedra ltd, ..

'Uti

waar- 'I ynlik beter in staat g'cwees het om, met alge n nco A10,edl em ing', tot 'n hoer mate namens die Stud.ente-unie

^hi)

te 1.1'(>e). Wat h 111 d'lt om in

1;!0'1l

drlngende saal

^{I '()~}

die

^'11

veri larinA'

Ite

doeu namens 19 s.v.n.-} de'! at die milldHheid

^'gTOl!)l

in di e

^>

Noordc

g'

vra het was nie die steun van

'11

klein groepie Studentel'aads- lede nip ..:._ hulle het gevra om outrode deur di'{\ HTl DR "n~-

l.lNIES

as

geheel ann on: 1 Tn:vcl'siteite. Nie

'11

Studenteraads- vergaderlng' na aanleiding waarvan 'n paar telegramme ultge- . tuu .... al word nie, maar

'11

Jlla~~averg'aderin~; waarop eli u- dentegemeensl all

sy

'.:tandlmnt ~eldeJ' en onomwond-

HOU

kon stel' en ann die puhliek veri ondig ali id,e"lal

001

in huUe optrede.

"Hicruit sal die klein persentasie val negrof'illsti esc studente in Suid-Af'r]! a duidelik hlyk" (aangehaal uit die omsendhrl f).

I1ULLE PUG VI~nHUIM!

Waarom 'het die S. V .u, sy plig so ska~delil yer.:uim in ~ie

verbund

't Waarom is die Stud(\nte-unie

me gelei tot sodanige

massa-opt rede nil

?

Of

is die Stud,elltel'uad hom

so

hewur

an

sy

h

unag' ds 1 hv maai llewer veilhr wegskuil in sy madskamer, ei vandaar hand l' nam ns homself in pllaa: van nal1l~ns. die stu- dontegemeere I ap wat hy vie, onde

'st(ll

word om te dl n!

Daar is nat uurlik •

'11

and

I'

f it wat in die verband in · tn- m 1'1 in~' geneem mn t word: di leiding in die mil dCl'heid

1'0(\1'

aan Wits wat 'try vir segregu le is honf'sa: klil ge

I

m d ur di .N.S.-lei(_\18 aldaar. let party-ld Inlikheid in ons 1):U,ty-S.V.R.

dalk hier

⁰⁰¹

na r~l'e getree (onult resprol e)

10111

.'odoend di

~t ryd te laat verlam

W .. HU·

die Pat'ty d,nn nil ~ leiding' a

Il~egi('(~

It

t nie maar 'n ,

Vlf1C)

meet' dinamlese organisasie, die .. .N.S.?

13 APIUL 1913,

Nuwe asis van Heldedagviering R.D.B. Word Genader

nnJ II •

^.&.

J.P.- .. ~x.n. HBT OJ> ... 'Y JON{; "nJ

ttL

1(;

nUIJ)gLIIU~ JUJ VB GJ~LEW~m V

HBLE MI~I ,}~ ~,,~L. ~c V N DII~ BEGINSI·~L V IU~G E VEHDI ~NS1'I.~ IN une H'l'nnBNTI4jGl~M}~I~NRI{AP.

'11

wat a volg lui en voorgestel is deur G.

l{.

W~~h) (sci () J.

C. Sadie), is aarureneem met

s1.egs twee teenstemme:

(1) nat 'n brief ger'g' word ann die Be. tuur van die like Redding daadbond-tal vir samewerking insal e (.rgani

van Hetdcdagvlerlng.

(2) Oa

^l

1 ;n gienoemdt\ brief voorg(d I word vir dk do

f

komitee te benoem, hesu ande uit vyf lode, aangowys

0

politiel e ba ~is(!) deu r di S.V.R. Plus .ior lerle aange die R.U.B. q)estuur.

om wil ems van rsl

at so'n O1'ganisas;

.1. '.

osieor met en in an 'n Stude

Itt 1' •

J'iete '(' in mlJ

^'I)'~

pnrtypolltiel

HI I

di,{\ euigst« . maat 'ta ALLIi~ I EG MIRI{ E

!\Inr. P. Jr. IlJnp,' 11>1' clit lwt op uugter«

W, r.

di( "SJ van lit A.N ,S. insal

^(_I

Held

¹

JeW i( rin:

\ OOI'g'(

dra,

⁾¹¹

a am nd nu nt voor st 1 d: t di S.V.1L in

"1,-

mew r! illA' me t '.N ,S. di

^l

viet m' . '\1 waarn -m

^OJ)

di

basiv .'OOS

a. )

in

1J

13.

Sy aanrlrang

⁽¹⁾

handhaw ing van die beg'in '{ I van reg

^J

et ('goter (1) donie

^0l'P.

.eval. Daar i: ni die minste I)oging

amlO'€

ve

rd

um

ni:gl' an sy argurneute

(t(

WC(T- W ni .. ) - 'Ieg':-, d

'll'.'kol)l)iA'

g -

om

die

^.1

'.S. sy re' t

"Dm NUJ-POLI'I'lhl I

n .. 'IH"

'() DER \V~J

HbT U AI Dn~ MASSA WliJPIU .. R~ IN SUID-Ali RI- KA GADEGESLAAN'!

-0

• WAT GAAN VAN IIULLI~

WOHD AS DAAR NIB ... Glir NOli .. G .WEHK IS NIE?

o

• STAAP DHJ PROBLhEM VAN W i"RKLOOSHEJD nne wsnm n IN nrr: GESrG'?

-0-

ONS VOOl S bN u MET 'N

BOEK VAN 'N W

lJTEN-

SKAPLJKl!J OP DI

^iJ

PHO- BLli~EM.

-0-

PI ()BLEM or

i

lV1PLOYM.E T

Deur PAUL H. DOUGLAS, r

.f

s or in Elonomi aan die

Universiteit van .hicago.

b perkt gefal is

nog

in oorraad.

P .': :n/-

c. s. V. - Boekha del Die

P1 instraat - St -llenbosch.

On hi dud kundig bedienin n betroubare

medi yue n .

•

JOERNING en SEUN

( i.n •• ) Bplc.

lIo k Bir 1- en Plein traat, S '1' E

J J

J

^J

E N B 0 S C

Di~ I

).' HlIII 001,1

I .. CANTERVILL " •

HOST .h,

rl 5

14<

u hton

Rob . rt Young

V YDA

n

A R A

13

n

14 APRIL

II ND- n ANJ)Jt,R B }'.['E, :VAT MOg AI... NS

vm

J/ER1'A 1.J-lJIIJ 0, /)orpstrllOI.,

J.'tlHll 188

Stt,lll'llbosrh.

00

"Ouvoo!' 'nardelike oorgawc"

voorwaar 'n rnstige saak; dit 1

erger as 'n volledlge milttere neder- Iaag; dit is selfmoord. Dlt is du geen wond r dat Duit rs vanda Hewer 'n ver krlkllke elude wil

he

as ^'II ver 'krikkiug sender elnde, 1>it vyand van Duitsland het hi rdl

"versl{rikl·lng sender- etude" reeds h I'

llaaldelik n met nadruk wereldkun- dj go maak, Origens . al daar 001\

Dutts rs ees at die ~(>skleden van ersaiIJe. nog nle vergeet het

DIE MATIE

Die Oorlog

"Liewer n Verskriklike Einde as Verskrikking sonder Einde"

, n

lie Kot'reapond

.0

^.an:

H. S. MARAIS, HOOFREDAKTEUR,

DaKbr Ie.

Korresponden ie i. Inskrywin an:

Die M tie Admini.tra.ie, Pe ebus 28.

STELLENBOSCH.

Inskrywin a Id 5/- per r.

.D W. r ldcescbiedenis is 't

W ereld~ ricbt,

Ver.eld;nz, d wet der Histori ."

- TeD Kat.

Die milU(>re po-dsle van Dultsland 11 t g dur nde die afgelop w ke utters sleg' geword. Amerlkann se, Brltse. Kanadese en Franse tr oepe het in di weste dlep in Dultsland blnne- gedrlng. Op die oomhUk word CUR

Duits stede sao Bremen 11 Han- nover bedr Ig. Nie all en net utters waardevoll Industrle-gebtede vir die Duitsers V 1'101'e gegaan nie, maar ook dl lugmag van die oeaureerde h t op n-oot sknal orderf en varwoesttng

001' Dultslund uitg saai , Hi rdte 13 April 1945.

No.6,

D ('IV.

HELDEDAG 1945

Deur Prof. t. A. Wiid

ult l'. kriti ke mllit 1'0 posiste van nie, di Dulta r het nog kriti k r geword deur di _ geweldlg Russi se druk aan die oostelike front. OIl di oombl1k staan die Rooi L Cl' voor die POOl't

van 'die bistoriese weenen, Dit i">

onnodig om daarop te wvs dat die

g w ldige lang front te 11 die Rus vanat die Oossee In die noorde tot in die Balkuu ^€11 nan die Adriati Sec in die uide utt 1'13 hoe else ann die Dultse militere leiding moot tel.

.IN

LlEln:n 's

'EUSKIUKUl

e

)~I.r))I~

S' nmSJnUJOOI'H SO~ HIm

m

^'HE

A.N.S. Taksraad 1945

_I>

Di A.N.S. R ad vir 1945 i s vol' ss m st 1:

Tak leier: H. S.

Marais.

G ko e lede: Mejj. Martina Rooe Bri itte P pendick, Lenie 00

Mnr . A. C. Viljoen,

J.

W. Bell, 1, M. Olivier.

Ampsdraers: Sekretaris: H. Bat nardt. D monstr sielei r: Evert Pot, gieter. Redakt ur "Die Matie": H. S Marais.

I ierdie sameste11ing i natuurlai onderhewig aan wysiging of toevo^t ging n gelang vr n om tandighede.

A.N.S.·} d word v rsoek om hun volst teun te v rl en aan die Raa~

aangesien get roue ondersteuning va"

die led die ba ie e vereist i '\11 . uks in die jaar wat voorle .

prJ • gbok- r tt

1 Wetenskap/ike ~

._.~* Brokkies * __ J

(Deur Ernst Marais) . Di ware verwoesting wat d ur weerlig aangebring word is onder

e~ ktriese toerusting (veral boog pan- nm -geleidin oor groot distansies), en v rnietiging van 'eiendom. Die Amerikaans ingenieurs bet die afge- lope jare die saak baie ernstig aange- pak en sparme in enieurs het bul so- rn rma ride in di Tennessee berg- r ekse deurgebrin ,waar hulle letter- lik saam met weerIig elewe het, want die streek word getei ter d ur e- middeld 20 dond rstorms p r sorner- maand. Suksesvolle af'leimetodes is vandag re ds sover ontwikkel dat hoo spanning-geleidin slegs by wyse van uitsond ring beskadig word.

'n H uis word deur 'n eenvoudige weerlig-afleier-sisteem nogal doeltref- fend beskerm. Weerlig bet die g - Woonte -orn die maklikste pad, t.w. die kortste pad, na die aarde te ne m. Om die rede word die afIeier op die hoog- ste punt van di huis g pIa 5, nl. dre koor teen, wat om bo enoemde rede die mees trefbare punt is. Sy uit- werking is nou tweeledig. Eerst ns bi d die afleier 'n maklike pad vir die groot elektri se stroom na die

~arde, en so kan verwag word dat lndi n die slag wel plaasvind, di

flei r en nie die buis getref sal word nie. Tweedens laat die afJeier baie van die po itiewe ladin s op die aard- kors onder die wolk die lug inlek, en so word die moontlikheid van 'n Jag verrninder, Dit b rus op die f it dat elekt isiteit met buit ngewone e- , mak v naf sker p punt ontsnap. 'n AfJ ier kan nie, soos fouti t party

n:t

aa1 aangeneem word, we rlig-tref- hngs verhoed nie, maar sl gs die moontlikheid verminder, en waar 'n huis weI get ref word. i . die verwo s- ting mind r, 'n We rligstraal se troom begin by niks, g an op tot 'n root waarde, en word weer niks binn "n ged It van 'n ekon . )u hoew 1 111 'n wissel troom nie, b sit dit tiie geva rli e induktiewe eien-

kapp van 'n vinnig vert nd rende troom en hou nie van 'n skerp draai nie. Moet dus ni die afl ier-draad om Ike hoekie styf omklink ni, want d ar gaan di huis b skadig word!

.Afleierdraad moet verder aan 'n pyp gold er word wat bai diep die aardc ingedryf i , sodat dit in kon- tak is met die go dgeleidenc1e perrna- n nte nat aarde. Vol ende k r meer cor di persoonlike evare van w er- lig.

Die Arbeidsdi nskamp

• Dit vind plaa van Vrydag, 20 April tot S terda , 28 April.

Di kampfooi i £] (veel minder as wat nige vakansi op Stell en- bosch u sal kosI)

Op Blaauwklip, pla S van oom Willie d Waal.

• Name moet in ehandig word voor mere-sand om twaalf-uur.

• 'n K mpv rgadering al in die loop v n vol end week aan kondi word.

Maak seker d t u di I amp by- woon. U k, n m t eni 0.. of i i r in v rbindin tree of m t ni e rn n- ap wat u dan na di offi irk n

\1 rwy .

BI~])ANKL VIT ._' . .r.If.

hi rm e b -

Operas in Kaapstad

MUSI :JKVERENIGING GEE

\,OOUSMAA ^r

In Kaapstad ncem die Op ras i oen weer 'n aanvang vanaf Maandag 16 April tot 28 April, met L Boh~me L T.osca, La Tr. vi. ^t en F u ^t

OP

op die program. DIe deelnemer is min of meer die elfd as verled jar, en La Boheme neem 'n a nv ng Maandagmidqag, 18. des r met May Cooper en DIrk Lour ns l'n die hoof- rolle. La Traviata volg Maanda aand met Rose Alper, Albina Bini en Kris- tian Halvorsen. Die Puccini-opera word min of meer deur een ro p waar eneern, terwyl La 'Traviata en Faust deur 'n twe de w ar eneem word.

Sondagaand eerskom nd het die Musiekver.enigi.n 'n spesial plat- program 10 die Con ervatorium om operaganger 'n voor maak te g van wat kom. ~lke op ra, veral La Tra- viata, La Boheme en La To c a1 kursories behandel word, en va~ die vernaamst arias daaruit sal g speel word. Almal is baie welkom en veral operagang rs word baie hartlik lit- genooi om daar 'n oei a tel' rond op te doen.

Die S.A.- Vi bedryf

DU. 'ON BONDE voou DIE

HANDF~LSVEHEN]GING

HE;\JDEZ\,OI J.' OtEAN A

r dat u mor eog nd

JflEET ll?

r ho aw r dit soma i.

ry vir di ditji. n t •

Idji • .1

Sor dat u toekoms nie, nri 'n uk- e volle Univer iteit loopb n, deur ebrek aan geldelike vermoe bel In-

mer word nie. jong profe ionele m nne en vroue w t d t hulle 1 mi ien lank moet wa voord t hulle 'n wins ewende betrekkin al n opbou. Pokter of prokureur moet 'n pra tyk of vennoot k P koop. Die m klik te en be te marrier om u pl nne te bewerkstelli i om nou te p r en u be paring in UN) • LENINGSERTI lKA te bel.

N

Onder Onsies

Mnr. Awi Viljo n, A.N.S. R ds- lid, wat vir 'n opera i in di plaas- lik hospitaal was, is op di b en n fri& en gesond.

* * *

'Di Mati wil graag m n er Pi rr Fourie hartlik lukwens met y be- no rning tot diri ent van die Maties.

On wens jou die all rbest toe, en di heelhartig st un van al die tudente.

Vanjaar ing on. darem mo

"Ikey!"

* *

Vanaand vind Da bre k s root jaarlikse ni -ds ns-funksi plaa binne in Dagbr k.

II<

*

Die interd bat tus n die Deb ts- v r nigin van U.S. en U. . w t van- and sou pla svind, het d ur die mat g v 1.

srlFJ,N VA. EIIFE'T\I) ..

7L 1.:1..

Go ie ~aad!

•

Dram 'n tyd in die 1 e v n I m n d t hy i h

tji I wil I. t druk, al ia dit net .... , •

rtf

rt Ij

•• tori at bOI h.

Suikerbo i

Melk alon

Foon 94 nty e

etrel toor

.., 11 probeer on root

" r keidenheid oeturyne en keuri e

Aptyt-drankie .

L: ill on: II u unt ,1 h nod

,'lm,:n o HEn

DO

.11

\ II II rlnen t r m t,

Vir

DRUI

0, thou!

a, d 01 b

n 'D

lri k

^11.(

SPORT ATLKIIEI -I TEH\, \1 SI1

nie.

1 01 .' E1 .'TOEI

in kan, mo t d r Mey an t haal:

n hull pell ook

Ander By enkomste

't l-ruqbyklul het 'n d tryd ^t n Li -

\ II.' mo , ip V (. ⁿ

Spe • al Aan

•

-B NODIGHEDE BYONS

KOM

To r a k ,Grond iltjie, Lan Ka iekou e, Kort Kaki bro hie, Ka ieh md en.

o pry e b ie billik

o: .' AU" 1·"IfI EEunEHS

.. 't U11

lIullt· ....

di sal be-

Ons wil aari di begin van die vyf- d jaargan van Die M atie ens hart- lik te dank rig aan om, advert erders wat deur hulle getroue ondersteuning aan DIe Matie gereelde publika ie vel'S ker her in di v rlede. Ons i seker van u steun 111 die jaar wat voorle, n vertrou dat DIe M etie ook grootlik tot u voordeel sal str k.

Studente, steun die adverteerders wat u blad ondersteun.

BAlE I)A. I'IE

Ons wi! hierme graag ons har tlik- ste dank uitspr ek teenoor men er C. G. Haupt wat on in die afgelope weke met sov el ywer byg staan h t in die opstel van die sport-rubr iek.

Dit is w rk 'nat men alleen uit b - lang ,t llin kan doen, aangesi n daar n geldelik v rgoeding aan ver- bond i nie. Ongelukkig dwing drukke akademiese werksaarnhede hom nou om terug te tree, maar hy

• I nog help w ar nood klik. Neg- maals bai dankie, Ho efie. en alle suks s m t die aks demiese.

DIE GESKIELKU I

1(; : J)

E I API1 \1 JSl\UJ

Het U Kennis Genee van

DIE SOSIOL()(yIESE V .:HE 1(;1

r(;

Die Sosiolo ie e Vereniging v Stellenbo ch het no maar twee b staansjar e deurleef. Hi rdie Verer gin het egter g durende bogeno r

de kort tydperk s d rt y tigtin he Item I b wus van homself en doelstellings geword, duid like vor aangeneem en reeds op v ste vo t staan gekom. Kortliks bcyw die Vel' niging hom om algemene b langstellin aan t w kk r en kenn te vel' prei d ur mid del van op bare Ie mgs, ns., in verband m

ake v n • ktuele osiologiese maatskaplike belan .

Lidm atskap van die Verenigin ni bep rk sle s tot Studente van D oartern nt van Sosiologie en Mac skaplike Werk nie, maar is ook 0

vir eni e bona fide lid van die St dente-Unie wat wen om aan te slu Sluit aan en onder steun die S iologie e V reniging as u tred hou met die ontwikk ling van sosi logics v r skynsels n maat kapli vraagstukke in on" land!

Ek d nk "Di M ti " vir plasin JAN

J.

VAN ROOYEN,

Voor itt

DIE (JNIYEn~ 11 EITHI OOf,

.. en van die best gemcenskap wa rby 'n nuweling kan ansluit di Univ r iteitskoor. Die lede kc eenma I p r we k byrn kaar in ( Opvoedkundes al elke Dinsdaga om 7 uur. Die koor sing J' te sow as kla i k mu i k, n di 'n b a wren me uur tjie vir lkeen w dar 1 aan d eln m.

U hoef nie '11 g oe end stem he nie. U 1 g ou eli iangure I g ni t.

(Jr.

Eo

• viswink I vir

VARS GEBAKT.tJ; VIS, AARTAPPELREPIES, SOUTVIS en KIPPERS.

i nou in die

Ge on waar G br. Dar er & Kit.

w

G VES G

Kom Be i ti on Voorraad n ura otr

FBEHOEFTES

van voor-oorlo

e

kwaliteit

⁰⁰

Potlode, 0 fenbo k , Gloy (die egt )

ro Ecclesia - Boekbandel

PI in t at Stellenbo ch