Proposal Senam Kaki Diabetik

Oleh Kelompok 2: Oleh Kelompok 2: 1.

1. DDiinna a AAmmaalliiaa, , SS. . KKeepp 121222331111110011003377 2.

2. TTrri i AAyyu u DDiiaah h AAnnddjjaannii 112222331111110011003388 3.

3. uukkhhaammmmaad d SSyyaa!!ii""uuddiinn 11##2233111111001111$$22

KEMENTERIAN PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN KEMENTERIAN PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN

UNIVERSITAS JEMBER  UNIVERSITAS JEMBER 

PROGRAM STUDI ILMU KEPERAWATAN PROGRAM STUDI ILMU KEPERAWATAN Alama%: &l. Kaliman%an

BAB I. PENDAHULUAN 1.1 A"#$%&%& S%'#&%

Dia+e%e( elli%u( /D merupakan (ua%u penyaki% menahun yan* di%andai oleh kadar *luko(a darah mele+ihi normal dan *an**uan me%a+oli(me kar+ohidra%, lemak, dan pro%ein yan* di(e+a+kan oleh kekuran*an hormon in(ulin (eara rela%i! maupun a+(olu%. ada umumnya dikenal 2 %ipe dia+e%e(, yai%u dia+e%e( %ipe 1 /%er*an%un* in(ulin, dan dia+e%e( %ipe 2 /%idak %er*an%un* in(ulin. Ada pula dia+e%e( dalam kehamilan, dan dia+e%e( aki+a% malnu%ri(i. Dia+e%e( %ipe 1 +ia(anya dimulai pada u(ia anak4anak (edan*kan dia+e%e( %ipe 2 dimulai pada u(ia de5a(a per%en*ahan /#040 %ahun. Ka(u( dia+e%e( dilaporkan men*alami  penin*ka%an di +er+a*ai ne*ara +erkem+an* %erma(uk 6ndone(ia.

&umlah penderi%a D di dunia dari %ahun ke %ahun men*alami penin*ka%an. )erda(arkan da%a )adan Ke(eha%an Dunia /O pada %ahun 2003, jumlah  penderi%a D menapai 19# ju%a ji5a dan diperkirakan menin*ka% menjadi 333  ju%a ji5a di %ahun 202 menda%an*, dan (e%en*ah dari an*ka %er(e+u% %erjadi di ne*ara +erkem+an*, %erma(uk ne*ara 6ndone(ia. An*ka kejadian D di 6ndone(ia menempa%i uru%an keempa% %er%in**i di dunia yai%u 8,# ju%a ji5a. enderi%a D di S;D Ko%a Semaran* +erda(arkan da%a dari in(%ala(i ekam edik pada %ahun 2011 %erdapa% $$3 ji5a yan* menderi%a D, $13 ji5a dian%aranya men*alami komplika(i %idak menu%up kemun*kinan jumlah %er(e+u% akan menin*ka% di %ahun menda%an*. &umlah popula(i yan* menin*ka% %er(e+u% +erkai%an den*an hal !ak%or  *ene%ika, li!e ekpe%any +er%am+ah, ur+ani(a(i yan* meru+ah pola hidup %radi(ional ke pola hidup modern, pre<alen(i o+e(i%a( menin*ka% dan ke*ia%an !i(ik kuran*. D perlu diama%i karena (i!a% penyaki% yan* kronik pro*re(i!,  jumlah penderi%a (emakin menin*ka% dan +anyak dampak ne*a%i! yan*

di%im+ulkan.

Di(%ri+u(i penyaki% ini ju*a menye+ar pada (emua %in*ka%an ma(yaraka% dari %in*ka% (o(ial ekonomi rendah (ampai %in**i, pada (e%iap ra(, *olon*an e%ni( dan daerah *eo*ra!i(. =ejala D yan* +er<aria(i yan* dapa% %im+ul (eara perlahan4 lahan (ehin**a penderi%a %idak menyadari akan adanya peru+ahan (eper%i minum

yan* le+ih +anyak, +uan* air keil le+ih (erin* a%aupun +era% +adan yan* menurun, *ejala %er(e+u% +erlan*(un* lama %anpa memperha%ikan die%, olah ra*a,  pen*o+a%an (ampai oran* %er(e+u% memerik(akan kadar *ula darahnya.

1.2 Pr*&#" M#&#$#+

Apakah pem+erian pendidikan ke(eha%an %en%an* (enam kaki dia+e%ik dapa% menam+ah 5a5a(an pa(ien %en%an* ara pene*ahan komplika(i D>

BAB II. TUJUAN DAN MAN,AAT

2.1 T-#"

2.1.1 T-#" U**

Ke*ia%an pendidikan ke(eha%an ini +er%ujuan un%uk mem+eri pen*e%ahuan dan ke%erampilan kepada pa(ien dan keluar*a khu(u(nya di ruan* An%urium, SD Dr. Soe+andi, &em+er.

2.1.2 T-#" K+&&

1. a(ien dan keluar*a mampu menjela(kan pen*er%ian (enam kaki dia+e%ik. 2. a(ien dan keluar*a mampu menjela(kan %ujuan (enam kaki dia+e%ik. 3. a(ien dan keluar*a mampu man!aa% (enam kaki dia+e%ik.

#. a(ien dan keluar*a mampu melakukan lan*kah4lan*kah (enam kaki dia+e%ik.

2.2 M#"##'

1. enam+ah pen*e%ahuan pa(ien dan keluar*a %en%an* (enam kaki dia+e%ik. 2. enam+ah pen*e%ahuan dan ke%erampilan pa(ien dan keluar*a %en%an* ara

 pene*ahan komplika(i D.

BAB III KERANGKA PENYELESAIAN MASALAH 3.1 D#&#r P*%/%r#"

enuru% )arne( /2012, komplika(i yan* palin* (erin* %erjadi pada pa(ien dia+e%e( melli%u( adalah %erjadinya peru+ahan pa%olo*i( pada an**o%a *erak +a5ah

yan* di(e+u% kaki dia+e%ik /dia+e%i !oo%. Kaki dia+e%e( adalah (alah (a%u komplika(i kronik yan* palin* di%aku%i dan %erjadi (e+anyak 1? /Akh%yo, 2009. a(alah kaki pada penderi%a dia+e%e( yan* %idak dia5a(i dapa% menye+a+kan (irkula(i darah dari kaki ke%un*kai menurun /*an**uan pem+uluh darah,  +erkuran*nya pera(aan pada kedua kaki /*an**uan (yara!, dan +erkuran*nya daya %ahan %u+uh %erhadap in!ek(i /i(nadiarly, 200$@ Soe*ondo e%.al, 2011@ )arne(, 2012.

Dia+e%e( melli%u( menjadi penye+a+ ampu%a(i kaki palin* (erin* di luar  keelakaan. Tera%a% le+ih dari 1 ju%a oran* yan* diampu%a(i aki+a% dia+e%e( (e%iap %ahun. 6ni +erar%i (e%iap 30 de%ik ada ka(u( ampu%a(i kaki karena dia+e%e( %erjadi di(eluruh dunia. Da%a peneli%ian 6ndone(ia menunjukkan an*ka ampu%a(i 1430? dan an*ka kema%ian 17432? (er%a hari pera5a%an un%uk 284#0 hari. ;n%uk ne*ara maju (eper%i Amerika men*ha+i(kan 10? dana dari ke(eluruhan pen*elolaan di+e%e( melliu( /-ran(i(a, 2012. )er+a*ai komplika(i dia+e%e( inilah yan* merupakan penye+a+ u%ama penin*ka%an an*ka ke(aki%an dan kema%ian pada ka(u( dia+e%e( melli%u( /Smel%er B )are, 2002.

3.2 Kr#"/# P"$&#%#" M#&#$#+

ena%alak(anaan un%uk mene*ah %erjadinya +er+a*ai komplika(i pada  penyaki% D dapa% dilakukan den*an %erapi dia+e%e( den*an ara men*on%rol kadar *ula darah (emak(imal mun*kin un%uk mene*ah %erjadinya keadaan yan* le+ih +uruk, karena neuropa%hy akan %eru( +erlan*(un* (eirin* perjalanan penyaki% yan* dideri%a. enan*anan neuropa%hy ini dilakukan den*an %i*a hal yai%u /1  penyuluhan@ /2 pen*o+a%an nyeri@ dan /3 pera5a%an kaki /Tandra, 2008. era5a%an kaki merupakan upaya pene*ahan primer %erjadinya luka pada kaki dia+e%e(. Tindakan yan* haru( dilakukan dalam pera5a%an kaki un%uk men*e%ahui adanya kelainan kaki (eara dini, memo%on* kuku yan* +enar, pemakaian ala( kaki yan* +aik, menja*a ke+er(ihan kaki dan (enam kaki dia+e%e( /Soe*ondo, e%.al. 2011.

enuru% Kon(en(u( erkumpulan Cndokrinolo*i 6ndone(ia /erkeni %ahun 2011, pena%alak(anaan dia+e%e( melli%u( pada da(arnya %erdiri a%a( empa% pilar  yai%u eduka(i /penyuluhan, %erapi *ii medi( /perenanaan makan, la%ihan  ja(mani /eeri(e dan in%er<en(i !armakolo*i( /o+a% OO. Komponen la%ihan  ja(mani (an*a% pen%in* dalam pena%alak(anaan dia+e%e( karna e!eknya dapa% menurunkan kadar *luko(a darah den*an menin*ka%kan pen*am+ilan *luko(a oleh o%o% dan memper+aiki pemakaian in(ulin /Smel%er B )are, 2002. a%ihan  ja(mani yan* dianjurkan +erupa la%ihan yan* +er(i!a% aero+ik (eper%i jalan kaki,  +er(epeda (an%ai, jo*in* dan +erenan*. a%ihan ja(mani (e+aiknya di(e(uaikan den*an umur dan (%a%u( ke(e*aran ja(mani. Selain i%u, melakukan la%ihan ja(mani yan* %era%ur dapa% mele+arkan pem+uluh darah (ehin**a dapa% %erjadi penurunan %ekanan darah /Ku(mana, 200$. -rekuen(i yan* dianjurkan adalah +e+erapa kali  permin**u (elama 30 meni% a%au le+ih (eara %era%ur dan %idak +erle+ihan

/i%hok, 1999 dalam riyan%o, 2012. 6n%en(i%a( yan* dianjurkan (e+e(ar #04 70?, ak%i<i%a( rin*an (ampai (edan* /Crmi%a, 2009 dalam riyan%o, 2012. a%ihan ja(mani a%au olah ra*a yan* dianjurkan (alah (a%unya adalah (enam kaki dia+e%e( meli%u( /Akh%yo, 2009.

BAB IV RENANA PELAKSANAAN TINDAKAN .1 R#$%&#&% P"$&#%#" M#&#$#+

endidikan ke(eha%an merupakan upaya un%uk mem+erikan pen*alaman  +elajar a%au menip%akan (ua%u kondi(i +a*i pa(ien dan keluar*a un%uk 

menerapkan ara4ara hidup (eha%. Dalam reali(a(i penyele(aian ma(alah men*enai pa(ien den*an D yan* dapa% dilakukan adalah melakukan pendidikan ke(eha%an %en%an* (enam kaki dia+e%ik un%uk mene*ah komplika(i pada D.

.2 K+#$##/ S#&#r#"

Khalayak (a(aran pada ke*ia%an ke(eha%an ini yai%u pa(ien dan keluar*a yan* mempunyai penyaki% D.

.3 M'45 #" D%"#/#"

1. &eni( model pem+elajaran : eramah dan demon(%ra(i 2. anda(an %eori : Di(ku(i dan %anya ja5a+

3. an*kah pokok 

a. enip%akan (ua(ana per%emuan yan* +aik   +. ena*ajukan ma(alah

. en*iden%i!ika(i pilihan %indakan d. em+eri komen%ar 

e. ene%apkan %indakan lanju%

= Sasaran = pemateri