KONSEP MAKANAN DAN
AMALAN PEMAKANAN
MAKANAN DAN
PEMAKANAN
•
Makanan ialah bahan yang menarik rasanya
dan pada masa yang sama boleh
menghilangkan rasa kelaparan
•
Makanan juga ialah bahan-bahan pepejal
atau cecair yang apabila dimakan boleh
menyebabkan pertumbuhan badan,
membekalkan tenaga dan mengawal proses
perjalanan badan dengan perkataan lain
ianya mengawal kehidupan
•
Pemakanan adalah sains nilai makan
termasuk berbagai-bagai kumpulan
makanan, makanan berzat dan
perseimbangan makanan
•
Makanan berfungsi untuk membekalkan
tenaga kepada manusia untuk terus hidup
•
Terdapat pelbagai jenis makanan untuk
tubuh badan yang sihat dan cergas seperti
karbohidrat, protein, lemak, vitamin, garam
mineral dan gentian
TUJUAN PENEKANAN
KONSEP PEMAKANAN
DALAM PAKK
•
Meningkatkan kesihatan kanak-kanak
•
Membina kelaziman kanak-kanak
supaya makan makanan yang berkhasiat
•
Meningkatkan proses perkembangan
dan pertumbuhan yang positif
•
Memelihara adab sopan dan peraturan
makan
•
Berpeluang memperolehi bimbingan
ilmu pengetahuan tentang pemakanan
•
Memantapkan daya ketahanan
JENIS MAKANAN YANG
DIPERLUKAN OLEH
KANAK-KANAK
JENIS
FUNGSI
SUMBER
Karbohidrat
Membekalkan
tenaga dan haba
bagi mengekalkan
suhu badan
Nasi, roti, ubi,
kayu, keledek,
kentang
Lemak
Membekalkan
tenaga
Minyak
sayur-sayuran, mentega,
minyak sapi,
minyak limpa,
limpa ikan
Protein
Membina
otot-otot tubuh badan,
membina tisu baru
dan menggantikan
tisu yang mati
atau rosak
Ikan bilis, telur,
susu, daging, ikan
JENIS MAKANAN YANG
DIPERLUKAN OLEH
KANAK-KANAK (sambungan)
JENIS
FUNGSI
SUMBER
Vitamin A Penting untuk
kesihatan mata dan
dapat mengelakkan
penyakit rabun
ayam
Tomato, lobak,
minyak limpa
ikan,
sayur-sayuran
berdaun hijau
Vitamin B Untuk membina
sel-sel darah
supaya kulit
sentiasa segar dan
cantik
Susu, telur,
bijirin,
buah-buahan dan
sayur-sayuran
segar
Vitamin C Untuk kesihatan
kulit. Kekurangan
vitamin ini boleh
menyebabkan
penyakit kulit dan
gusi berdarah
Jambu batu,
betik, limau,
oren,
sayur-sayuran
berdaun hijau
JENIS MAKANAN YANG
DIPERLUKAN OLEH
KANAK-KANAK (sambungan)
JENIS
FUNGSI
SUMBER
Vitamin D
Membantu
pertumbuhan gigi yang
sihat dan kuat.
Kekurangan vitamin ini
boleh menyebabkan
tulang menjadi lemah
Ikan, minyak
limpa, susu,
telur, mentega
Vitamin E
Otot-otot berfungsi
dengan berkesan selain
menjadikan bulu dan
rambut menjadi hitam
dan berseri
Gandum,
kekacang,
sayuran
berdaun, bijirin,
hati haiwan
Vitamin K
Mempercepatkan darah
membeku apabila
mendapat luka atau
kemalangan
Sayuran
berdaun hijau,
telur, kacang
soya, minyak
soya, minyak
limpa, ikan,
bunga kubis
JENIS MAKANAN YANG
DIPERLUKAN OLEH
KANAK-KANAK (sambungan)
JENIS FUNGSI SUMBER
Garam mineral
Untuk membantu perkembangan dan pertumbuhan kanak-kanak Kalsium dapat membina
pertumbuhan tulang dan gigi supaya kuat
Fosforus
Kaliummembolehkan otot kanak-kanak berfungsi di samping
membantu perkembangan saraf Natrium membantu pengawalan imbangan cecair di dalam badan
Besi penting untuk pembentukan hemoglobin yang memproses oksigen di dalam darah
Susu, ikan bilis, ketam, kulit udang
Kismis, telur, ikan, kuaci, daging Buah belimbing, pisang, oren, sayuran berdaun Kicap, makanan berjeruk semulajadi, garam Telur, kismis, daging ayam, hati, ikan, kacang tanah
ELAKKAN DARIPADA
KANAK-KANAK
Makanan berikut harus dielakkan
daripada kanak-kanak;
•
Makanan ringan disebabkan
pewarna tiruan, perasa atau gula
yang berlebihan yang boleh
merosakkan kesihatan
•
Makanan yang masin – garam yang
berlebihan akan menyebabkan
penyakit lain apabila dewasa
•
Makanan yang manis
•
Makanan dalam tin
•
Buah-buahan jeruk
•
Makanan yang berminyak dan
berlemak
PANDUAN PIRAMID
MAKANAN
Roti, bijirin, nasi & kumpulan pasta
Kumpulan sayur-sayuran &
buah-buahan
Kumpulan daging, ayam,
ikan, telur dan kekacang
Kumpulan susu,
dadih dan keju
Lemak, minyak
dan manisan
LANGKAH-LANGKAH YANG
DISYORKAN MENGIKUT
PIRAMID MAKANAN
•
Makan pelbagai makanan
•
Makan sekurang-kurangnya lima
hidangan buah-buahan dan
sayur-sayuran dan 3-6 hidangan roti
berserat tinggi, bijirin dan kacang
setiap hari
•
Kurangkan makanan yang diproses
•
Makan buah-buahan dan
sayur-sayuran dengan kulit sekali tetapi
pastikan makanan yang dibasuh
dengan bersih
•
Dapatkan serat dari makanan dan
tidak dari bentuk pil
•
Banyak minum air kosong iaitu lebih
kurang enam hingga lapan gelas
GIZI SEIMBANG
•
Gizi seimbang merupakan gizi
yang mengandungi karbohidrat,
lipid, protein, vitamin, garam
mineral, air dan serabut dalam
nisbah yang betul untuk
KESAN GIZI YANG TIDAK
SEIMBANG
KESAN HURAIAN
Malnutrisi • Kekurangan nutrien tertentu dalam makanan
• Malnutrisi menyebabkan pelbagai penyakit seperti anemia, kwasyiorkor, skurvi dan riket Kwasyiorkor • disebabkan kekurangan protein
• gejala seperti perut buncit, pertumbuhan badan dan otak terencat, kehilangan selera makan, badan lemah
Skurvi • disebabkan oleh kekurangan vitamin C
• lemah dan sentiasa mengalami sesak nafas
• gusi membengkak dan mudah berdarah Tekanan darah
tinggi
• pembawa kepada serangan sakit jantung dan strok
• kerana pengambilan garam yang
berlebihan yang menyebabkan ginjal gagal berfungsi
Kegendutan • sebab: makan terlalu banyak
• berat badan adalah 20% melebihi berat badan yang berpatutan dengan
ketinggiannya
• akan menyebabkan diabetis melitus, darah tinggi, kanser kolon
KESAN GIZI YANG TIDAK
SEIMBANG (sambungan)
KESAN
HURAIAN
Diabetis
melitus
(kencing
manis)
•
berlaku apabila ara glukosa yang
berlebihan daripada julat normal
terdapat dalam darah
Osteoporosis
•
berlaku kerana pengurangan jisim
tulang akibat pengambilan kalsium
yang tidak mencukupi dalam gizi
•
kurang kalsium akan menyebabkan
tulang menjadi semakin nipis dan
rapuh dan mudah patah
Sakit jantung
dan strok
•
tahap kolesterol dalam darah tinggi
•
kolesterol berlebihan terenap pada
dinding arteri dan menyempitkan
salur darah dan jantung sukar untuk
mengepam darah
Penyakit
kanser
•
gizi yang mengandungi lemak
haiwan yang banyak
KEPENTINGAN MAKANAN
SEIMBANG
Menyediakan makanan yang seimbang
adalah penting bagi kanak-kanak
yang sedang membesar.
•
Dapat memberi tenaga yang
diperlukan oleh setiap kanak-kanak
dalam aktiviti belajar sambil
bermain
•
Dapat membantu ketahanan badan
bagi mengelakkan daripada
jangkitan penyakit serta sembuh
daripada luka ataupun penyakit
•
Ia penting bagi pembinaan badan
dan juga pembesaran yang baik
•
Otak dapat berkembang dengan
sihat dan cerdas
CARA MEWUJUDKAN
WAKTU MAKAN YANG
MENYERONOKKAN
•
Elakkan memarahi kanak-kanak semasa
makan
•
Jangan ugut kanak-kanak untuk makan
•
Galakkan kanak-kanak makan sendiri
•
Memperkenalkan sesuatu jenis
makanan baru secara langsung dan tidak
langsung
•
Makanlah bersama-sama
•
Elakkan melakukan aktiviti lain semasa
makan (menonton televisyen)
•
Elakkan menghidangkan makanan yang
terlalu banyak
•
Sediakan makanan ringan yang kurang
lemak dan berkhasiat (buah-buahan,
sayur-sayuran dan dadih)
PANDUAN MEMILIH
BAHAN-BAHAN MENTAH
SEGAR DAN BERSIH
BAHAN MENTAH KEADAAN BAHAN MENTAH
Sayur-sayuran • segar
• berkeadaan elok
• cantik bentuknya
• pilih sayur-sayuran yang berdaun hijau Ikan • badannya berkilat dan bercahaya
• badannya tidak diselaputi lendir yang tebal
• matanya bercahaya dan tidak terbenam
• insangnya segar dan berwarna merah terang segar
• teksturnya keras dan anjal
Daging • dagingnya segar
• teksturnya keras dan anjal
Ayam • isinya segar
• berisi pada bahagian dadanya Udang • kepalanya tidak tertanggal
• tidak berbau busuk
• badannya tidak bertompok-tompok hitam Telur • segar dan tidak disimpan terlalu lama
• kulitnya tidak retak
• bersih dan tidak diselaputi kekotoran atau najis Bijirin • bersih dan tidak bercampur dengan bahan lain
• kering dan tidak berketul-ketul
• berbau harum dan segar
• tidak ada bubuk atau ulat
