Kemiskinan dan Pendapatan Isi Rumah

(1)

Kemiskinan dan Pendapatan Isi Rumah

Persidangan Meja Bulat: Isu dan Cabaran Institusi Zakat di Malaysia. Anjuran Institut Kajian Tinggi Islam Antarabangsa (IAIS) Malaysia dan Lembaga Zakat Selangor (LZS)

3 November 2016

Dato’ Charon Wardini bin Mokhzani

(2)

Kh azan ah R es ear ch I n stit ute

Pengenalan

2

(3)

Ekonomi Malaysia telah mencapai

pertumbuhan yang memberangsangkan

KDNK nominal, mengikut negeri, 2012 dan 2014 KDNK nominal setiap penduduk, mengikut negeri, 2012 dan 2014 0 50 100 150 200 250 Perlis Kelantan Terengganu Melaka Kedah N. Sembilan Pahang Perak P. Pinang Sabah Johor Sarawak K. Lumpur Selangor KDNK nominal RM b 0 20 40 60 80 100 Kelantan Kedah Sabah Perlis Perak Terengganu Johor Pahang N. Sembilan Melaka Selangor P. Pinang Sarawak K. Lumpur

KDNK nominal setiap penduduk

2014 2012

RM k

(4)

Kemiskinan tegar berjaya dibasmi

Kadar kemiskinan dan kemiskinan tegar, 1984 – 2014

0% 5% 10% 15% 20% 25% 1984 1987 1989 1992 1995 1997 1999 2002 2004 2007 2009 2012 2014 Kemiskinan 2014, 0.6% Kemiskinan tegar 2012, 0.2%

4 o

Purata pendapatan garis kemiskinan (PGK) isi rumah miskin bagi tahun 2014 di

Semenanjung ialah RM930, Sabah RM1,170 dan Sarawak RM990.Manakala bagi

isi rumah miskin tegar pula, masing-masing ialah RM580, RM710 dan RM660.

(5)

Walau bagaimanapun, kadar kemiskinan mengikut

negeri-negeri di Malaysia adalah berbeza

5

0.0 0.0 0.1 0.1 0.2 0.2 0.3 0.3 0.4 0.6 0.6 0.7 0.7 0.9 0.9 1.1 4.0 0.0 0.5 1.0 1.5 2.0 2.5 3.0 3.5 4.0 4.5 Johor W.P. Putrajaya Melaka W.P. Kuala Lumpur Perlis Selangor Kedah Pulau Pinang Negeri Sembilan Malaysia Terengganu Pahang Perak Kelantan Sarawak W.P. Labuan Sabah

Kadar kemiskinan mengikut negeri, 2014 (%)

o

Bagi tahun 2014, kadar

kemiskinan tertinggi

adalah di Sabah, diikuti

Labuan dan Sarawak.

o

Kadar kemiskinan sifar

dicatatkan di Johor dan

Putrajaya.

Nota:

(6)

Namun, kemiskinan bukan hanya diukur

pada jumlah pendapatan

o

Indeks Kemiskinan Pelbagai

Dimensi (MPI) juga melihat

kepada beberapa indikator lain

seperti pendidikan, kesihatan,

taraf hidup dan pendapatan.

o

Negeri-negeri di Semenanjung

Malaysia menunjukkan akses

kepada kemudahan asas yang baik

berbanding Sabah dan Sarawak.

0% 20% 40% 60% 80% 100% Se la n g o r N. Se m b ila n J o h o r M e la k a Pa h a n g P. Pi n a n g M A L AYSIA Pe ra k Sa b a h Sa ra w a k Pe rl is Ke d a h Te re n g g a n u Ke la n ta n 2012 2014 0% 20% 40% 60% 80% 100% Se la n g o r N. Se m b ila n J o h o r M e la k a Pa h a n g P. Pi n a n g M A L AYSIA Pe ra k Sa b a h Sa ra w a k Pe rl is Ke d a h Te re n g g a n u Ke la n ta n 2012 2014 0% 20% 40% 60% 80% 100% Se la n g o r N. Se m b ila n J o h o r M e la k a Pa h a n g P. Pi n a n g M A L AYSIA Pe ra k Sa b a h Sa ra w a k Pe rl is Ke d a h Te re n g g a n u Ke la n ta n 2012 2014

Isi rumah luar bandar dengan akses kepada air paip, 2012 dan 2014 (%)

Isi rumah luar bandar >9km daripada pusat kesihatan awam, 2012 dan 2014 (%)

Isi rumah luar bandar >9km daripada sekolah menengah, 2012 dan 2014 (%)

(7)

Pendapatan Isi Rumah

(8)

Secara keseluruhan, pendapatan penengah isi

rumah pada 2014 meningkat 12% berbanding 2012

8 o

Pendapatan penengah isi rumah pada tahun 2014 meningkat kepada

RM4,585 berbanding RM3,626 pada 2012.

Pendapatan penengah isi rumah Malaysia, 2012 - 2014

RM RM3,626 RM4,585 RM4,150 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 3,500 4,000 4,500 5,000 2012 2014 (Nominal) 2014 (Malar) 12%

(9)

Kebanyakan isi rumah mempunyai lebih

daripada seorang pencari nafkah

Purata saiz isi rumah dan bilangan penerima pendapatan, 2014

Taburan isi rumah, mengikut bilangan penerima pendapatan, 2014 3.7 4.2 4.3 4.4 4.5 0 2 4 6

Purata saiz isi rumah

Bumiputera Lain-lain MALAYSIA India Cina 1.7 1.8 1.8 2.0 1.8 0 1 2 Bilangan penerima pendapatan Satu 43.3% ≥ Lima 1.2% Empat 4.1% Tiga 12.2% Dua 39.2%

9

o Hampir 60% daripada isi rumah di Malaysia mempunyai lebih daripada seorang pencari nafkah. o Ini menunjukkan semakin ramai ahli isi rumah keluar bekerja untuk menambah pendapatan isi

rumah.

Nota:

Isi rumah ditakrifkan sebagai seorang atau sekumpulan orang yang bersaudara atau orang yang tidak bersaudara yang biasanya tinggal bersama dan membuat peruntukan yang sama untuk makanan dan keperluan hidup yang lain

(10)

35% (2.2 juta) isi rumah Malaysia

berpendapatan melebihi RM6,000

69.2 64.4 52.0 47.0 40.0 36.9 35.0 34.1 26.5 26.1 26.0 22.9 20.9 19.7 19.7 18.9 15.2 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Putrajaya K. Lumpur Selangor Labuan Johor Melaka MALAYSIA P. Pinang N. Sembilan Sarawak Sabah Terengganu Kedah Perlis Pahang Perak Kelantan

Peratus isi rumah

RM 6k - < 7k 7k - < 8k 8k - < 9k 9k - < 10k 10k - < 11k 11k - < 12k 12k - < 13k 13k - < 14k 14k - < 15k ≥ 15k %

10

Peratus isi rumah berpendapatan melebihi RM6,000 sebulan mengikut kelas pendapatan, 2014

o Sebanyak 13.7% (876 ribu) isi rumah di Malaysia berpendapatan melebihi RM10,000. o Ini menunjukkan peluang yang lebih tinggi bagi mengutip zakat daripada golongan

(11)

Sementara itu, 65% (4.16 juta) isi rumah Malaysia

berpendapatan kurang daripada RM6,000

30.8 35.6 48.0 53.0 60.0 63.1 65.0 65.9 73.5 73.9 74.0 77.1 79.1 80.3 80.3 81.1 84.8 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 Putrajaya K. Lumpur Selangor Labuan Johor Melaka MALAYSIA P. Pinang N. Sembilan Sarawak Sabah Terengganu Kedah Pahang Perlis Perak Kelantan

Peratus isi rumah

Below RM 2k 2k - < 3k 3k - < 4k 4k - < 5k 5k - < 6k %

11

Peratus isi rumah berpendapatan kurang RM6,000 sebulan mengikut kelas pendapatan, 2014

o Hampir 12% (767 ribu) isi rumah di Malaysia berpendapatan RM2,000 sebulan dan ke bawah. o Situasi ini menunjukkan satu cabaran kepada golongan ini untuk menghadapi kos sara hidup

(12)

Dari segi kadar gaji penengah, Malaysia mencatatkan

peningkatan sebanyak RM100 pada 2015 berbanding 2014

12 1,100 1,200 1,260 1,310 1,400 1,495 1,500 1,500 1,600 1,600 1,700 1,800 1,800 1,900 2,175 2,200 2,967 0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000 Sabah Kelantan Sarawak Kedah Terengganu Perlis Pahang Perak Malaysia Melaka Pulau Pinang Negeri Sembilan Labuan Johor Selangor Kuala Lumpur Putrajaya RM

o Pada 2015, gaji penengah bagi semua negeri berada di bawah RM3,000.

Gaji penengah 2015 dan Kadar Pertumbuhan Tahunan bagi 2015 berbanding 2014, mengikut negeri

Kadar pertumbuhan (2014-2015), % 8.3% 0.0% 8.7% 5.6% 20.0% 9.1% 0.0% 6.7% 6.7% 15.4% 0.0% 10.7% 16.7% 1.6% 5.0% 15.4% 10.0%

(13)

Hampir 20% sumber pendapatan isi rumah B40

datang daripada pindahan tunai

Sumber pendapatan isi rumah B40, 2009 – 2014 (peratus)

48.1 47.8 49.5 20.9 21.5 19.2 13.2 12.8 _12.6 17.8 17.8 18.8 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 2009 2012 2014 Pe ra tu s pendapatan is i ru m a h Pekerja bergaji Bekerja sendiri

Pelaburan dan hartanah Pindahan tunai diterima

13 o Golongan B40 ialah isi rumah yang

mempunyai pendapatan bulanan kurang daripada RM3,900.

o 70% sumber pendapatan isi rumah B40 adalah daripada gaji dan upah dan pendapatan daripada bekerja sendiri.

o Di samping itu, hampir 20%

pendapatan isi rumah B40 bergantung kepada pindahan tunai seperti BR1M, bantuan pendidikan, zakat, dan

sumbangan/ bantuan ahli keluarga seperti anak yang bekerja.

o Jumlah ini adalah lebih tinggi

(14)

Perbelanjaan Isi Rumah

(15)

Perbelanjaan terbesar isi rumah terutamanya B40 adalah

untuk makanan, diikuti perumahan & utiliti, dan

pengangkutan

Peratus perbelanjaan bulanan ke atas barangan dan perkhidmatan, mengikut kategori pendapatan, 2014

o Isi rumah berpendapatan kurang RM2,000 membelanjakan dalam lingkungan RM403 sebulan untuk makanan (di rumah dan di luar rumah) dan minuman bukan beralkohol.

0% 20% 40% 60% 80% 100% < 2 k 2 k - < 3 k 3 k - < 4 k 4 k - < 5 k 5 k - <6 k 6 k - < 7 k 7 k - < 8 k 8 k - <9 k 9 k - < 1 0 k 1 0 k - < 1 5 k 1 5 k a n d a b o v e

Perumahan dan utiliti

Kesihatan Pendidikan

Alcoholic beverages & tobacco

Rekreasi dan kebudayaan

Pakaian dan kasut

Pelbagai barangan dan perkhidmatan

Perabut dan penyenggaraan isi rumah

Makanan (di rumah & di luar rumah) dan minuman bukan beralkohol

Pengangkutan

Restoran dan hotel

Komunikasi 1 5 k ke a ta s

(16)

Harga makanan dan minuman meningkat lebih

tinggi berbanding kadar inflasi

Indeks-indeks harga pengguna bulanan, 2010 – 2015 CPI Bukan Makanan 95 100 105 110 115 120 125 J a n -1 0 J u l-1 0 J a n -1 1 J u l-1 1 J a n -1 2 J u l-1 2 J a n -1 3 J u l-1 3 J a n -1 4 J u l-1 4 J a n -1 5 J u l-1 5 Makanan 95 100 105 110 115 120 125 J a n -1 0 J u l-1 0 J a n -1 1 J u l-1 1 J a n -1 2 J u l-1 2 J a n -1 3 J u l-1 3 J a n -1 4 J u l-1 4 J a n -1 5 J u l-1 5 Makanan & minuman bukan Makanan di rumah Makanan di luar rumah Minuman bukan beralkohol

Indeks harga pengguna untuk makanan & minuman,

makanan di rumah, makanan di luar rumah, dan minuman bukan beralkohol, 2010 – 2015

16

(17)

Perbelanjaan minimum harian (untuk 5 orang bagi satu isi rumah) untuk bakul makanan bagi mencapai saranan MDG

Perbelanjaan bulanan minimum untuk bakul makanan yang mencapai MDG, 2014

Bandar

Perbelanjaan harian setiap isi rumah Perbelanjaan harian setiap orang Kota Bharu RM 25.21 5.04 Alor Setar 26.17 5.23 Johor Bahru 27.76 5.55 Kuala Lumpur 28.43 5.69 Kuala Terengganu 29.38 5.88 Kota Kinabalu 33.06 6.61 Kuching 38.45 7.69 17

Perbelanjaan untuk makanan berkhasiat yang

lengkap

Nota:

1. Bakul makanan terdiri daripada beras, roti, telur, ayam, dhal, betik, kangkung, ikan kembung, susu tepung, minyak masak, dan bawang.

2. Kesemua makanan di dalam bakul makanan adalah berdasarkan saranan Panduan Diet Malaysia (MDG), Kementerian Kesihatan Malaysia (MOH).

3. Kalori harian yang disyorkan mencerminkan jantina dan umur untuk model 5 orang ahli isi rumah merangkumi lelaki dan perempuan dewasa (berumur 30-50 tahun), kanak-kanak lelaki (berumur 7-9 tahun), kanak-kanak perempuan (berumur 4-6 tahun) dan kanak-kanak (berumur 1-3 tahun)

(18)

Cabaran Lain

18

(19)

Perangkap skim ansuran mudah

19

Pengiraan kadar peratus tahunan (APR) sebenar untuk barangan pengguna, 2014 TV Samsung Mesin Basuh Toshiba Peti Sejuk Toshiba

Harga RM1,549 RM1,024 RM1,049

Tempoh Pinjaman 5 tahun 5 tahun 2 tahun

Ansuran RM15/minggu RM10/minggu RM16/minggu

Jumlah faedah dibayar RM2,419 RM1,657 RM463

Jumlah keseluruhan dibayar RM3,968 RM2,681 RM1,512

Jumlah faedah dibayar/harga 156.1% 161.8% 44.1%

APR sebenar 46.10% 47.40% 37.9%

Perodua Viva BMW316i

Harga RM24,936 RM209,800

Kadar faedah yang diiklankan 3.38% 2.53%

Tempoh Pinjaman 9 tahun 5 tahun

Ansuran RM271/bulan RM3,545/bulan

Jumlah faedah dibayar RM6,827 RM23,886

Jumlah keseluruhan dibayar RM31,763 RM233,686

Jumlah faedah dibayar/harga 27.38% 11.39%

APR sebenar 6.14% 4.79%

Pengiraan kadar peratus tahunan (APR) sebenar untuk kereta, 2014

APR Kad kredit Platinum APR Overdraf bank swasta

15% - 18% 8.10%

(20)

Jumlah hutang isi rumah adalah tinggi

berbanding jumlah simpanan

Profil pinjaman pembiayaan, mengikut tujuan, 2014 and 2015

45.7 48.6 16.6 15.5 15.7 15.0 7.7 7.6 6.5 6.1 3.9 3.5 3.9 _3.7 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 2014 2015 Pe ra tu s h u ta n g is i ru m a h Lain-lain Pembiayaan peribadi Bukan kediaman Sekuriti Kad Kredit Kediaman Sewa beli

o Kebanyakan isi rumah meminjam untuk membiayai hutang rumah dan kereta. o Kajian oleh BNM mengenai

Keterangkuman dan Keupayaan

Kewangan (2016) mendapati hanya 6% rakyat Malaysia boleh bertahan untuk tempoh melebihi 6 bulan, dan 18%

mampu bertahan sehingga 3 bulan selepas kehilangan sumber pendapatan utama mereka.

o Pendidikan kewangan dalam kalangan rakyat Malaysia adalah penting agar mereka dapat mengurus pendapatan, perbelanjaan dan hutang dengan baik.

(21)

Pengangguran belia adalah lebih tinggi

berbanding pengangguran keseluruhan

Pengangguran, mengikut tahap pendidikan, 1982 – 2015

Kadar pengangguran vs kadar pengangguran bagi umur 25 - 29 tahun, 1995 – 2015 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 1982 1987 1993 1999 2004 2009 2014 Pe ra tu s Pe n g a n g g u ra n Tertiari % Menengah %

Tiadakan pendidikan formal % Pendidikan rendah% 21 2015 0.0% 2.0% 4.0% 6.0% 8.0% 10.0% 12.0% 1 9 9 5 1 9 9 6 1 9 9 7 1 9 9 8 1 9 9 9 2 0 0 0 2 0 0 1 2 0 0 2 2 0 0 3 2 0 0 4 2 0 0 5 2 0 0 6 2 0 0 7 2 0 0 8 2 0 0 9 2 0 1 0 2 0 1 1 2 0 1 2 2 0 1 3 2 0 1 4 2 0 1 5 Ka d a r p e n g a n g g u ra n 25-29 Keseluruhan 20-24

(22)

azan ah R es ear ch I n stit ute ©

Anak yang dibesarkan oleh ibu/bapa dalam kuintil

pendapatan terendah telah naik sekurang-kurangnya

satu kuintil pendapatan

Peratus anak dalam setiap kuantil pendapatan mengikut kuantil pendapatan ibu/bapa

26% 21% 13% 18% _10% 22% 23% 22% 14% 10% 21% 25% 23% 23% 19% 20% 19% 24% 25% 30% 11% 12% 17% _20% 32% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Q1 Q2 Q3 Q4 Q5 Pe ra tru s anak dalam s e ti a p k u in ti l pendapatan

Kuintil pendapatan ibu/bapa

Q5 Q4 Q3 Q2 Q1

Kuintil pendapatan adalah merujuk kepada klasifikasi khusus mengenai sampel yang terbahagi kepada lima kumpulan, dengan kira-kira 20% responden dalam setiap kuintil.

Sumber: Mendaki tangga mobiliti sosio-ekonomi di Malaysia (KRI,2016)

o 74% anak yang dibesarkan

oleh ibu/bapa dalam kuintil pendapatan terendah telah naik sekurang-kurangnya satu kuintil pendapatan o 68% anak yang dibesarkan

oleh ibu/bapa dalam kuintil pendapatan tertinggi telah turun sekurang-kurangnya satu kuintil pendapatan

(23)

23 Tahap pendidikan ibu/bapa berbanding tahap

pendidikan anak

Peratus anak bagi setiap tahap pendidikan, berbanding tahap pendidikan ibu/bapa (keseluruhan)

2% 6% _5% _1% 59% _60% 42% 8% 33% _35% 57% 92% No formal education

Primary MenengahSecondaryMenengah TertiariTertiary

Peratus anak bagi setiap tahap pendidikan,

berbanding tahap pendidikan ibu/bapa (Bumiputera)

1% 5% _4% _1% 61% _58% 43% 8% 33% _38% 56% 92%

No formal education Primary Secondary Tertiary

Peratus anak bagi setiap tahap pendidikan, berbanding tahap pendidikan ibu/bapa (Cina)

4% 6% 3% 1% 46% 60% 33% 7% 44% 37% 65% 93%

No formal education Primary Secondary Tertiary

10% 13% 1% 85% _74% 54% 4% 5% 13% 45% 96% No formal education

Primary Secondary Tertiary

Peratus anak bagi setiap tahap pendidikan, berbanding tahap pendidikan ibu/bapa (India)

Tiada pendidikan

formal Tiada pendidikan_formal

Tiada pendidikan formal Tiada pendidikan formal Rendah Rendah Rendah Rendah Menengah Menengah Tertiari Tertiari Tertiari Menengah Pe ra tu s a n anak bagi s e ti a p ta h a p pendidik an Pe ra tu s a n anak bagi s e ti a p ta h a p pendidik an Pe ra tu s a n anak bagi s e ti a p ta h a p pendidik an Pe ra tu s a n anak bagi s e ti a p ta h a p pendidik an Tertiari Menengah Rendah Tiada pendidikan formal

(24)

24

Peluang naik tangga pendapatan untuk anak daripada kumpulan B40

Apakah yang menentukan mobiliti pendapatan ke

atas bagi mereka yang dibesarkan oleh ibu bapa

daripada kumpulan B40?

o Anak yang berpendidikan tertiari mempunyai peluang yang lebih tinggi untuk naik tangga pendapatan berbanding mereka yang tiada pendidikan tertiari (4.6 kali).

o Anak lelaki mempunyai peluang yang lebih tinggi untuk naik tangga pendapatan berbanding anak perempuan (3.6 kali).

o Anak yang ibu/bapa mereka mempunyai simpanan mempunyai peluang yang lebih tinggi

untuk naik tangga pendapatan berbanding anak yang ibu/bapa mereka tidak mempunyai simpanan (1.7 kali).

o Anak yang dibesarkan di bandar mempunyai peluang yang lebih tinggi untuk naik tangga

pendapatan berbanding mereka yang dibesarkan di kawasan luar bandar (1.5 kali).

Faktor

Nisbah Kemungkinan

(Odds Ratio)

Anak yang mempunyai pendidikan tertiari 4.6

Anak lelaki berbanding anak perempuan 3.6

Ibu/bapa yang mempunyai simpanan 1.7

(25)

Kesimpulan

o Malaysia masih mengalami pertumbuhan ekonomi di sebalik cabaran ekonomi semasa.

o Kadar kemiskinan negara berada pada tahap yang rendah dan kemiskinan tegar

telah berjaya ditangani disamping pendapatan isi rumah terus meningkat.

o Walaupun peratusan isi rumah yang hidup di bawah garis kemiskinan adalah rendah,

isu kemiskinan terpencil seperti gelandangan (homeless) dan kemiskinan bandar masih wujud.

o Di antara golongan yang terdedah kepada kemiskinan ialah seperti anak yatim, ibu

tunggal, orang tua, orang kurang upaya dan penghidap penyakit kronik.

o Selain itu, isi rumah yang berpendapatan rendah dan mempunyai tanggungan

yang ramai juga mempunyai risiko yang tinggi untuk jatuh miskin sekiranya mereka

hilang punca pendapatan seperti diberhentikan kerja atau mengalami

kemalangan.

o Keadaan menjadi semakin rumit apabila kebanyakan isi rumah ini tidak mempunyai

simpanan atau dibebani hutang.

o Tekanan terhadap isi rumah berpendapatan rendah ini juga bertambah dengan

peningkatan kos sara hidup terutamanya dari segi harga makanan, perumahan, utiliti dan pengangkutan.

o Bantuan dalam bentuk pindahan tunai daripada kerajaan dan institusi zakat dapat

membantu golongan ini untuk menjalani kehidupan dan wajar diteruskan.

(26)

Usaha penambahbaikan

o Walaupun memberian pindahan tunai boleh membantu golongan miskin dan

berpendapatan rendah, usaha membantu golongan ini haruslah difokuskan ke arah

meningkatkan pendapatan mereka.

o Ini dapat dicapai melalui peningkatan tahap pendidikan dan kemahiran. Ibubapa

dan kerajaan boleh bersama-sama memainkan peranan dalam memastikan anak-anak memperolehi pendidikan yang sewajarnya.

o Pelaksanaan sistem pindahan tunai bersyarat wajar dipertimbangkan. Contohnya di

Brazil di bawah program Bolsa Familia, penerimaan bantuan (ketua isi rumah)

disyaratkan untuk memastikan anak mereka didaftarkan dan hadir ke sekolah. Insentif tambahan diberikan dalam memastikan anak perempuan hadir ke sekolah.

o Di samping itu, pencapaian pendidikan tidak semestinya terhad kepada pendidikan

akademik sahaja. Ia boleh diperluaskan dengan merangkumi pendidikan vokasional

dan teknik.

o Bagi golongan yang mempunyai minat keusahawanan, bantuan dan latihan untuk

memulakan perniagaan boleh disalurkan. Kejayaan usahawan ini seterusnya boleh menjadi pemangkin dalam mewujudkan peluang pekerjaan dan seterusnya membantu mengurangkan kadar pengangguran.

o Pendidikan pengurusan kewangan perlu diperluaskan kepada semua golongan

agar setiap ahli isi rumah boleh mengurus pendapatan, perbelanjaan dan hutang dengan

(27)