YGS Tarih Tam İsabet Soru Bankası.pdf

(1)

(2)

1. BÖLÜM: TARİH BİLİMİ

Tarih Bilimine Giriş �� 3 Tarih Yazıcılığı - Tarihin Diğer Bilimlerle İlişkisi �� 7 Tarama �� 9

2. BÖLÜM: UYGARLIĞIN DOĞUŞU VE İLK UYGARLIKLAR

Tarih Öncesi Çağlar �� 11 İlk Çağ Uygarlıkları (Mezopotamya Uygarlığı) �� 13 İlk Çağ Uygarlıkları (Mısır, İran, Hint, Çin, Orta Asya, D. Akdeniz Uygarlıkları) �� 15 İlk Çağ Uygarlıkları (Anadolu Uygarlıkları) �� 17 İlk Çağ Uygarlıkları (Ege ve Yunan Uygarlıkları, İskender ve Roma İmparatorluğu) �� 19 3. BÖLÜM: İLK TÜRK DEVLETLERİ

Türklerin Tarih Sahnesine Çıkışı �� 21 Orta Asya'da ve Avrupa'da Kurulan İlk Türk Devletleri �� 23 Diğer Türk Devletleri ve Toplulukları �� 27 Tarama �� 29

4. BÖLÜM: İSLAM TARİHİ VE UYGARLIĞI

İslamiyetin Doğuşu ve Hz. Muhammed Dönemi �� 31 Dört Halife Devri �� 33 Emeviler ve Abbasiler Dönemi �� 35 Türk ve İslam Bilginleri (Kültür ve Uygarlık) �� 37 Tarama �� 39

5. BÖLÜM: TÜRK İSLAM TARİHİ (10. - 13. YÜZYILLAR)

Türklerin İslamiyet'i Kabulü �� 41 İlk Türk İslam Devletleri �� 43 İlk Türk İslam Devletlerinde Kültür ve Uygarlık �� 47 Tarama �� 49

6. BÖLÜM: TÜRKİYE TARİHİ (11. - 13. YÜZYILLAR)

Anadolu'da Kurulan İlk Türk Beylikleri �� 51 Türkiye Selçuklu Devleti �� 53 Türkiye Selçuklularında Kültür ve Uygarlık �� 57 Tarama �� 59 Genel Tekrar �� 61

(3)

1. Modül

Test 1

Tarih Bilimine Giriş

1.

Tanım: Geçmişte yaşamış insan topluluk-ları arasında meydana gelen olaytopluluk-ları yer ve zaman gösterip sebep-sonuç ilişkisi içerisinde objektif bir şekilde inceleyen bi-lim dalıdır.

Olay: 1514'te Çaldıran Ovası'nda Yavuz Sultan Selim ile Şah İsmail arasında Ana-dolu egemenliği üzerine savaş yapılmıştır. Yapılan savaş sırasında Yavuz'un kahra-man orduları Şah İsmail'i mağlup ederek Doğu Anadolu egemenliğini pekiştirmiştir. Tanım ve Olay dikkate alındığında ta-nımda verilen ögelerden hangisi olay-da yer almamaktadır?

A) Zaman B) Yer

C) İnsan İlişkileri D) Objektiflik E) Sebep-sonuç

2.

Bir olayın tarihi bir olay olabilmesi için mutlaka insanı ve toplumu konu alması gerekmektedir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi ta-rihin konu alanı içinde değerlendirile-mez?

A) Savaşlar B) Göçler

C) Depremler D) İstilalar E) Ticaret

3.

Tarih biliminin fen bilimlerinden ayrıl-masında;

I. deney ve gözlem yapamaması, II. objektif sonuçlar için uğraşması, III. uygarlığa katkı sağlaması

durumlarından hangilerinin etkili oldu-ğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

4.

"Tarih, çevremizi saran ve bizi meşgul eden bugünün kaygı, sıkıntı ve sorunları adına geçmiş zamanların sorgulanmasın-dan başka birşey değildir."

Fernand Broudel'in bu sözüne bakarak tarih ile ilgili,

I. geçmişten ders çıkartılması gerektiği, II. olayların aynen tekrar ettiği,

III. dönemin şartlarının dikkate alınması gerektiği

yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I, II ve III

5.

İlk Osmanlı parasının Orhan Bey döne-minde basıldığı bilinirken, yapılan araş-tırmalar sonucu Osman Bey döneminde bakır para olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durumun tarihin aşağıdaki özellik-lerinin hangisinden kaynaklandığı söy-lenebilir?

A) Deney gözlem yapılamaması B) Tarihin tekrarlanamaz olması C) Dönemin şartlarının dikkate alınması D) Olayların objektif şekilde

değerlendiril-mesi

E) Yeni bulguların mevcut bilgileri değişti-rebilmesi

6.

Tarihi Olay: Geçmişte yaşamış insan top-lulukları arasında meydana gelen siyasi, sosyal, ekonomik olayların kısa zaman diliminde gerçekleşmesidir.

Tarihi Olgu: Tarihi olaylar sonucunda ortaya çıkar ve uzun bir zaman diliminde gerçekleşir.

Bu bilgiler dikkate alındığında aşağıda-ki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? A) Tarihi olay — İstanbul'un fethi B) Tarihi olgu — İslamiyet'in yayılması C) Tarihi olgu —_{Yüzyıl Savaşları} D) Tarihi olay — Malazgirt Savaşı E) Tarihi olgu — Milliyetçiliğin etkili olması

7.

Aşağıdakilerden hangisi tarih araştır-malarında en güvenilir olan yazılı kay-naklardan biri değildir?

A) Paralar B) Resimli yazılar C) Anallar D) Kitabeler

E) Mağara duvarı resimleri

8.

Tarihçinin elde ettiği verilerin yeter-li olup olmadığını tespit ederek elde edilen verileri gruplara ayırarak hangi konu için ne kadar veri kullanılacağını kararlaştırma aşaması aşağıdakiler-den hangisi ile adlandırılmaktadır?

A) Tasnif B) Tahlil

C) Tenkit D) Kaynak tarama E) Terkip

9.

Tarih neden-sonuç zinciri içinde de-vam eden bir bütünlük arzetmesine rağmen tarihin sınıflara ayrılmak isten-mesinde,

I. daha kolay araştırmak,

II. birinci elden kaynaklara ulaşmak, III. evrensel olaylar elde etmek

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

(4)

Cevaplar 1. D 2. C 3. A 4. A 5. E 6. C 7. E 8. B 9. A 10. B 11. D 12. C 13. C 14. D 15. A 16. A 17. E 18. E

10.

Aşağıdaki gelişmelerden hangisinin oluş tarihinin diğerlerine göre daha belirgin olduğu söylenebilir?

A) NATO 1952'de kurulmuştur.

B) 20 Ocak 1921'de Türkiye Cumhuriye-ti'nin ilk anayasası yapılmıştır.

C) TBMM'nin açılması 23 Nisan olarak kararlaştırılmıştır.

D) Kadınlara seçme ve seçilme hakkı ilk kez 1930'da verilmiştir.

E) Mart 1921'de Sovyet Rusya ile TBMM Moskova Antlaşması'nı imzalamıştır.

11.

Türklerin tarih boyunca kullandığı aşağıdaki takvimlerin hangisinde din değiştirmenin etkili olduğu savunula-bilir? A) Rumi B) Miladi C) 12 Hayvanlı Takvim D) Hicri E) Celali

12.

Atatürk'ün "Türk evladı ecdadını tanıdık-ça daha büyük işler yapmak için kendinde kuvvet bulacaktır." sözü doğrultusunda aşağıdakilerden hangisinin gerçekleş-tirildiği söylenebilir?

A) Tevhidi Tedrisat Kanunu'nun çıkarıl-ması

B) Millet Mekteplerinin açılması C) Türk Tarih Kurumu'nun açılması D) Maarif Teşkilatı hakkında kanun

çıka-rılması

E) Ankara'da Ziraat Fakültesi'nin açılması

13.

Yakın bir zamana kadar İslamiyeti seçen ilk Türk devletinin Karahanlılar olduğu ka-bul edilirken yeni belgeler ışığında bu bilgi İtil Bulgarları olarak yeniden düzenlenmiş-tir.

Bu durum tarihi bilginin, I. değişebilirliği,

II. kesin olmayışı, III. objektifliği

özelliklerinden hangilerini yansıttığı söylenebilir?

14.

Takvim ile ilgili,

I. evrensel nitelikli olayların takvimin başlangıcı olduğu,

II. tarihin takvimle başladığı,

III. zaman kavramının bilinmesinin top-lumsal ihtiyaç olduğu

yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

15.

Tarihçinin, tarihi bir olayı aktarırken belgelere dayanmasının tarihe,

I. güvenilirlik, II. öznellik, III. süreklilik

özelliklerinden hangilerini kattığı söy-lenebilir?

16.

Tarihte genel olarak önceki olayın sonuç-ları sonrakinin nedenleri arasında yer alır. Buna göre aşağıdakilerden hangisinde böyle bir ilişkinin olduğu söylenebilir? A) I. Dünya Savaşı ─ II. Dünya Savaşı B) İstanbul'un Fethi ─ Anadolu Türk

siyasi birliğinin sağlanması C) Trabzon Rum İmparatorluğu-nun yıkılması ─ Haçlı birliğinin bozulması D) Anadolu'nun

Türkleşmesi ─ Malazgirt Savaşı E) Paranın icadı ─ Ticaretin

başla-ması

17.

Aşağıdakilerden hangisi tarihi belgele-rin değerlendirilmesinde izlenen yön-temlerden biri değildir?

A) Tasnif B) Kaynak tarama C) Tenkit D) Terkip E) Gözlem

18.

Tarihin tanımında yer alan aşağıdaki ögelerden hangisi aynı zamanda tarihe objektiflik özelliği katmaktadır? A) Yer

B) Zaman C) İnsan ilişkileri D) Geçmişi inceleme E) Belgeler

(5)

1. Modül

Test 2

1.

Tarihin daha kolay araştırılması öğrenil-mesi, öğretilmesi ve incelenmesi için za-mana, mekana ve konuya göre sınıflama yapılmıştır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi ko-nuya göre sınıflandırmaya örnektir? A) Yakınçağ tarihi

B) Osmanlı Yükselme Dönemi C) Asya Tarihi

D) Anadolu Tarihi E) İnkılap Tarihi

2.

Tarihi olayların değerlendirilmesinde dönemin şartlarının dikkate alınması tarihe;

I. objektiflik,

II. neden-sonuç ilişkisi kurma, III. tekrarlanamaması

özelliklerinden hangilerini kazandırdı-ğı söylenebilir?

3.

Yazılı kaynaklar yazısız kaynaklara göre daha net bilgiler içermektedir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisinin diğerlerinden daha net bilgi içerdiği söylenebilir? A) Fosiller B) Çömlekler C) Kılıçlar D) Anallar E) Kaleler

4.

M.Ö 0 İlk Çağ M.S 375 1453 3500 1789 Fransız İhtilali İstanbul’un Yakın Çağ Yeni Çağ Orta Çağ Fethi Kavimler Göçü Yazının icadı Tarih öncesi dönem Tarih sonrası dönem

Miladi takvim ile ilgili yukarıda veri-len bilgilere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Tarihi çağların değişmesinde evrensel nitelikli olaylar etkili olmuştur?

B) En uzun süren çağ ilk çağdır.

C) M.Ö 3500 tarihi günümüze yaklaşık 5500 yıl uzaklıktadır.

D) Milattan önceki yıllar tarih öncesi yıllar olarak adlandırılmaktadır.

E) Yazının icadı tarihi çağların başlama-sını sağlamıştır.

5.

Türklerin güneş yılı esasına dayanan 12 Hayvanlı Türk Takvimi'ni kullanma-larına bakarak,

I. astronomi ile uğraştıkları, II. uğraş alanlarının bilimi etkilediği, III. zaman kavramı ile ilgilendikleri yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

6.

Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk tarihi-nin sadece hanedan ve İslam tarihin-den ibaret olmadığını belirtmesi, I. ümmetçi,

II. milliyetçi, III. devletçi

fikirlerinden hangilerinin dikkate alına-cağının göstergesidir?

7.

Tarihte mutlak değerlerin olmamasının tarihçiyi,

I. sürekli araştırma yapma,

II. sadece birinci elden kaynakları incele-me,

III. olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma

gelişmelerinden hangilerine doğru yönlendirdiği savunulabilir?

8.

M.Ö 1071 yılı ile ilgili,

I. M.Ö XI. yüzyılın ilk çeyreğidir.

II. Tarih öncesi döneme denk gelmekte-dir.

III. Günümüze uzaklığı milata olan uzaklı-ğından daha fazladır.

bilgilerinden hangilerinde yanlışlık yapılmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

9.

♦ Seyahatnameler ♦ Kitabeler ♦ Paralar

♦ Devletin resmi evrakları

Tarih araştırmalarında kullanılan yuka-rıdaki kaynaklar aşağıdakilerden han-gisi ile adlandırılmaktadır?

A) Birinci elden kaynaklar B) Ana kaynaklar C) İkinci elden kaynaklar D) Sözlü kaynaklar E) İşitsel kaynaklar

(6)

Cevaplar 1. E 2. A 3. D 4. D 5. E 6. B 7. A 8. C 9. B 10. D 11. E 12. E 13. A 14. B 15. C 16. A 17. C 18. A

10.

Aşağıdakilerden hangisi, tarihi olayla-rın özellikleri arasında gösterilemez? A) Olaylar dönemin şartları dikkate

alına-rak değerlendirilir.

B) Tarihi olaylar kesinlikle tekrarlanamaz. C) Tarihte deney ve gözlem metodu

uygu-lanamaz�

D) Elde edilen bilgiler her zaman doğru kabul edilir.

E) Olaylar aktarılırken objektiflik ilkesi dikkate alınır.

11.

Tarihin tanımında yer alan aşağıdaki öğelerden hangisinin tarihin bir bütün halinde incelenmesine yardımcı oldu-ğu söylenebilir?

A) İnsan ilişkilerini incelemesi B) Olaylarda yer belirtmesi

C) Nesnel yöntemin dikkate alınması D) Olayların belgelere dayandırılması E) Neden-sonuç ilişkisini kurması

12.

I. Tasnif: Elde edilen verilerin belli bir dü-zene göre sınıflandırılmasıdır.

II. Tahlil: Elde edilen verilerin yeterli olup olmadığının tespit edilmesidir.

III. Tenkit: Elde edilen verilerin gerçek veya sahte olup olmadığının saptan-masıdır.

IV. Terkip: Ayrı olan verilerin birleşik hale getirilmesidir.

V. Kaynak tarama: Elde edilen verileri resmi belgelerle kıyaslama

Yukarıda tarih biliminin yöntemleri ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

13.

Tarihin tanımında yer alan, I. neden - sonuç,

II. yer - zaman, III. objektiflik

kavramlarından hangilerinin aynı za-manda sürekliliğin de sağlanmasına yardımcı olduğu söylenebilir?

14.

Aşağıdakilerden hangisi tarihin özel-liklerinden biri değildir?

A) Tarihi olaylar üzerinde deney ve göz-lem yapılamaması

B) Olayların pragmatik bakış açısıyla değerlendirilmesi

C) Tarihin kesin kurallarının olmaması D) Olayların dönemin şartlarına göre

değerlendirilmesi

E) Bilgilerin belgelere dayandırılarak verilmesi

15.

Aşağıdakilerden hangisi tarihin hem zamana hem de mekana göre sınıflan-dırılmasına örnek gösterilebilir? A) Osmanlı Duraklama Dönemi B) Orta Asya Tarihi

C) Ortaçağ'da Avrupa Tarihi D) İnkılap Tarihi

E) Batı Avrupa Tarihi

16.

Tarih biliminin,

I. deney ve gözlem yapamama, II. neden - sonuç ilişkisi kurma, III. zaman gösterme

özelliklerinden hangilerinin fen bilim-lerinden ayrılmasına neden olduğu söylenebilir?

17.

Havaların ısınması ve buzulların erimesiy-le birlikte insanlar mağaralardan çıkıp ta-rımsal faaliyetler yapmaya ve dolayısıyla yerleşik yaşama geçmişlerdir.

Yukarıdaki durumda tarihin tanımında yer alan aşağıdaki ögelerden hangisi üzerinde durulduğu söylenebilir? A) Yer B) Zaman C) Sebep - Sonuç D) Objektiflik E) Belgeler

18.

Atatürk'ün "Biz bize benzemekle övünü-rüz�" sözüne bakarak,

I. kendi tarihine vakıf olma,

II. tarihi değerlendirmeleri objektif yapma, III. dünya tarihinden soyutlanma

yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

(7)

1. Modül

Test 3

Tarih Yazıcılığı - Tarihin Diğer Bilimlerle İlişkisi

1.

Tarih biliminin zaman içinde geçirdiği aşa-malardan bazıları şunlardır:

I. Olayların hikayeleştirilerek anlatılması II. Milli veya dini duyguları geliştirmek için

bazı olayların öne çıkarılması III. Olayların araştırılarak ve belgelere

da-yanılarak açıklanması

Bu aşamalardan hangilerinin tarihe bilim niteliği kazandırdığı savunulabi-lir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III

2.

Tarih araştırmalarında, yapılacak araştır-manın sınırlarını belirlemek ve öğrenme-yi kolaylaştırabilmek için, tarih, zaman, mekân ve konulara göre tasnif edilmiştir. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi zaman ve mekâna göre tasnifte tarihe yardımcı olan bilim dallarıdır?

A) Kimya - Coğrafya B) Paleografya - Kronoloji C) Kronoloji - Coğrafya D) Kronoloji - Etnoğrafya E) Coğrafya - Epigrafya

3.

Tarih araştırmaları sonunda elde edilen bilgilerden, yalnız tarih bilimi ile uğraşan-lar değil, sosyolog, ekonomist, arkeolog gibi farklı alanlarla uğraşan birçok uzman da yararlanır.

Bu ifadelerle tarih biliminin hangi özel-liği vurguIanmıştır?

A) Başka bilimlere katkı sağlaması B) Elde edilen bilgilerin belgelere

dayan-dırılması

C) Sosyal bilimlerin verilerinden yararlan-ması

D) Olayların neden - sonuç ilişkisi içinde incelenmesi

E) Olayların geçtiği yerde araştırma ya-pılması

4.

Bir tarihsel olay hakkında objektif bir bilginin elde edilebilmesi için, olayla ilgili,

I. yerin ve zamanın belli olması, II. neden ve sonuçların bilinmesi, III. belgelere ulaşılması

koşullarından hangilerinin gerekli ol-duğu savunulabilir?

5.

Tarihi olaylar birbirine bağlı olarak geli-şirler. Bir tarihi olay başka bir tarihi olayın meydana gelmesine yol açar.

Bu bilgiler ile,

I. neden - sonuç ilişkisini araştırma, II. kronoloji biliminden yararlanma, III. olayın meydana geldiği yerle ilgili

kay-nak taraması yapma

yöntemlerinden hangilerine vurgu yapıldığı ileri sürülebilir?

6.

Tarihi olayların ortaya çıkmasında ve şe-killenmesinde meydana geldiği yerin coğ-rafi özellikleri etkilidir.

Bu bilgiler,

I. coğrafya biliminin verilerinden yararla-nılması,

II. diplomatik araştırmalara ağırlık veril-mesi,

III. coğrafya insan etkileşimini ortaya ko-yan araştırmaların yapılması

durumlarından hangilerine olan ihtiyacı artırmaktadır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III

7.

Tarihe yardımcı olan, I. Arkeoloji,

II. Diplomatik, III. Epigrafya

bilimlerinden hangilerinin inceleme materyallerinin tümünün yazılı döne-me ait olduğu savunulamaz?

8.

Filoloji (Dilbilim); diller arasındaki akraba-lık bağlarını ve sözcük alışverişini araştırır. Buna göre filoloji,

I. toplumlar arası siyasi anlaşmaları öğ-renme,

II. toplulukların yakınlık derecelerini orta-ya koyma,

III. toplumlar arası kültürel alışverişi sap-tama

çalışmalarından hangileriyle tarihe yardımcı olan bir bilim dalıdır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

9.

– Kitabeleri inceler.

– Olayların geçtiği yeri belirler. – Tarih öncesi devirleri inceler. – Irkların özelliklerini inceler.

Yukarıdaki öncüllere göre aşağıdaki bilim dallarından hangisi tarihçinin ya-rarlandığı yardımcı bilim dallarından biri değildir? A) Coğrafya B) Epigrafya C) Nümizmatik D) Arkeoloji E) Antropoloji

(8)

Cevaplar 1. C 2. C 3. A 4. E 5. E 6. D 7. A 8. E 9. C 10. A 11. B 12. D 13. A 14. E 15. D 16. E 17. C 18. D

Tarih Yazıcılığı - Tarihin Diğer Bilimlerle İlişkisi

10.

Tarihi olayları neden-sonuç ilişkisi içe-risinde belgelere dayanarak aktaran tarih yazıcılığı aşağıdakilerden hangi-sidir? A) Bilimsel Tarih B) Öğretici Tarih C) Sosyal Tarih D) Kronik Tarih E) Pragmatik Tarih

11.

Tarih araştırmalarında yardımcı bilimler-den yararlanılır.

Buna göre aşağıdaki sıralamalardan hangisinde dil bilimi, yazıt bilimi, yazı bilimi sırasıyla verilmiştir?

A) Filoloji, Nümizmatik, Epigrafya B) Filoloji, Epigrafya, Paleografya C) Sigilografya, Epigrafya, Paleografya D) Heraldik, Sigilografya, Paleografya E) Nümizmatik, Paleografya, Epigrafya

12.

Tarihe yardımcı bilimlerden;

─ diplomasinin daha çok devletler arası siyasi belgeleri,

─ nümizmatiğin eski paraları, ─ epigrafyanın kitabeleri,

─ sicilografyanın belgeler üzerindeki mühürler ve damgaları

inceledikleri dikkate alınırsa, aşağıda-kilerden hangisi bu incelemelerin kap-samı dışında kalır?

A) Lozan Antlaşması B) Kültepe tabletleri C) Orhun Anıtları D) Türkmen çadırları E) Osmanlı kaimeleri

13.

Özellikleri ve içerikleri göz önüne alın-dığında,

I. kitabeler, II. destanlar, III. halk hikâyeleri

kaynaklarından hangilerinin daha ke-sin bilgiler içermesi beklenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

14.

Tarih araştırmacıları heraldik, paleograf-ya, sosyoloji gibi bilim dallarından yarar-lanmışlardır.

Tarihçiler bu yolla,

I. araştırmanın güvenilirliğini artırma, II. araştırmaların sonuçlarını bilimsel

ve-rilere dayandırma,

III. nesnel değerlendirmeler yapma amaçlarından hangilerine ulaşmaya çalışmışlardır?

15.

Tarih araştırmacılarının olayların mey-dana geldiği yerin bilinmesine önem vermelerinde,

I. olayların meydana geldiği dönemin ko-şullarına göre değerlendirilmesi, II. coğrafi koşulların olaylar üzerindeki

et-kisinin anlaşılması,

III. ikinci elden kaynakların araştırılması amaçlarından hangilerinin etkili oldu-ğu savunulabilir?

16.

Türklerin siyasi yaşantısı hakkında araştırma yapmak isteyen bir tarihçi; I. Diplomasi,

II. Kronoloji, III. Nümizmatik

bilimlerinin hangilerinin verilerinden yararlanır?

17.

Hititler Dönemi’ne ait tarihteki ilk yazılı antlaşma olan Kadeş Barış Antlaşma-sı’nın kazılar sonucu ortaya çıkarılan metni aşağıdaki tarihe yardımcı bilim-lerden hangisinin doğrudan inceleme alanına girmez?

A) Arkeoloji B) Diplomasi C) Nümizmatik D) Filoloji

E) Paleografya

18.

Tarih araştırmalarında doğru sonuçla-ra ulaşabilmek ve tasonuçla-rafsızlığı sağlamak için,

I. Kaynak taraması yapılmalı ve farklı kaynaklardan yararlanılmalıdır. II. Tarihi olaylarla ilgili genellemelerin

doğruluğu bilimsel verilerle teyit edil-melidir.

III. Araştırmacılar kendi değer yargılarıy-la, duygularıyla hareket etmelidir. ilkelerinden hangilerine uyulması ge-rekmektedir?

(9)

1. Modül

Test 4

Tarama

1.

Müslümanlar 622 yılını Hicret Olayı'nı, İb-raniler MÖ 3761 Yaradılış yılını, Yunanlar ilk olimpiyat oyunlarının yapıldığı MÖ 776 yılını, Romalılar MÖ 753 Roma şehrinin kuruluşunu takvimlerinin başlangıç yılı olarak kabul etmişlerdir.

Bu bilgilere göre ulaşılabilecek en ge-nel yargı aşağıdakilerden hangisidir? A) Toplumlar kendileri için önemli olayları

takvimlerine başlangıç yapmışlardır. B) Her takvimde başlangıç yılı Hz. İsa'nın

doğumu olarak kabul edilmiştir. C) Sadece dini olaylar takvimlere

başlan-gıç yılı olmuştur.

D) Takvimin günümüze ulaşmasında daha çok İslam uygarlıkları etkili ol-muştur.

E) Savaşlar, takvimin uygarlıklar arasın-da yayılmasınarasın-da etkili olmuştur.

2.

Türklerin kullandığı, I. Hicri,

II. Miladi,

III. On İki Hayvanlı

takvimlerinden hangileri farklı kültür-lerden etkilenmelerinin bir sonucu ola-rak gösterilebilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

3.

Tarihçilik anlayışını Fransız Annales eko-lü doğrultusunda tanımlayan Halil İnalcık, tarihçilere gerçekleri belgelere dayandıra-rak, çarpıtmadan ve abartılara kaçmadan yazmalarını tavsiye etmiştir.

Buna göre Halil İnalcık ile ilgili, I. objektif tarih anlayışını savunduğu, II. milli tarihin ön planda tutulmasını

iste-diği,

III. bilimsel araştırmacılık ilkelerine uyul-ması gereğini belirttiği

durumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

4.

Fransız İhtilali ile Osmanlı Devleti'nde çıkan azınlık isyanları arasında bağlan-tı kurmaya çalışan bir tarihçinin, tarih biliminin hangi özelliğini kullandığı söylenebilir?

A) Geçmişi inceleme

B) Olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurma

C) Deney ve gözlemden yararlanma D) Kesin kurallar koyma

E) Olayların geçtiği yeri belirtme

5.

"Altay dilleri içinde birbirine en fazla yakın-lık gösteren diller Türkçe ve Moğolcadır. Moğollar Cengiz Han döneminde Uygur yazısını alarak kendi yazı dillerini kurmuş-lardır."

Tarih biliminde bu bilgilere ulaşılma-sında aşağıdaki yardımcı bilim dalla-rından hangisinden daha çok yararla-nıldığı savunulabilir?

A) Diplomatik B) Filoloji C) Epigrafya D) Antropoloji

E) Felsefe

6.

Alman tarihçi Leopold Van Ranke "Araş-tırdığı döneme kendisini götürebilen insan tarihçidir." demiştir.

Bu söz ile, tarih araştırmalarının, I. birden çok belgeden yararlanılması, II. olayların, yaşandığı dönemin

koşulları-na göre değerlendirilmesi, III. yazılı kaynakların kullanılması

özelliklerinden hangilerine vurgu ya-pıldığı savunulabilir?

7.

Aşağıdakilerden hangisi tarih öğreni-minin faydalarından biri değildir? A) Devletlerarası ilişkilerde doğru politika

izlenmesini sağlar.

B) Vatan ve millet sevgisini artırır.

C) Geçmişte kullanılan savaş taktiklerinin geliştirilmesine ortam hazırlar.

D) Toplumların, geleceklerine daha iyi yön vermelerini sağlar.

E) Sorunların çözümünde geçmişin tec-rübelerinden yararlanılır.

8.

Bir yerleşim yerinde yapılan kazılarda tan-rıça heykelleri, ipek halılar, kılıç, ok, yay vb. eşyalar bulunmuştur.

Bu yerleşim yerindeki buluntuların in-celenmesinde,

I. Nümizmatik, II. Arkeoloji, III. Paleografya

yardımcı bilimlerinden hangilerinden faydalanılması beklenir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

9.

Tarihi olaylarda iki tür neden bulunmak-tadır. Birincisi insan etkisiyle ortaya çıkan nedenler, ikincisi ise doğa olaylarının etki-siyle ortaya çıkan nedenlerdir.

Buna göre aşağıdaki olaylardan han-gisi yukarıda belirtilen birinci tür ne-denlerin etkisine örnek olarak gösteri-lemez?

A) Mondros Ateşkesi sonrası Türk Kurtu-luş Savaşı'nın başlaması

B) Orta Asya'da kuraklık yaşanmasının Türk göçlerine neden olması

C) İstanbul'un fethinin Coğrafi Keşiflere ortam hazırlaması

D) Mısır'da mumyacılığın tıp ve anatomi bilimlerini geliştirmesi

E) İpek yolunun Türk - Çin savaşlarına neden olması

(10)

Cevaplar 1. A 2. C 3. D 4. B 5. B 6. B 7. C 8. B 9. B 10. D 11. B 12. C 13. D 14. A 15. D 16. B 17. C 18. E Tarama

10.

"Tarih, milletlerin tarlasıdır. Her toplum geçmişte bu tarlaya ne ekmişse, gelecek-te onu biçer."

Voltaire'nin bu sözüne göre,

I. geçmişle gelecek arasında sürekli bir bağ olduğu,

II. tarihi olayları çeşitli dönemlere ayıra-rak incelemek gerektiği,

III. geçmişi, öğrenmenin bugünün anlaşıl-masına yardımcı olabileceği

durumlarından hangilerine ulaşılabi-lir?

11.

"Tarihçinin dili, dini ve ırkı yoktur." Bu ifadenin, tarih biliminin, I. geçmişi inceleme, II. objektif olma,

III. neden-sonuç ilişkisi kurma

özelliklerinden hangileriyle ilgili oldu-ğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III

12.

Tarihi olayların açıklanmasına yardımcı olan sözlü, yazılı, çizili, sesli ve görüntülü her türlü malzemeye kaynak denilmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi ya-zılı kaynaklar arasında gösterilemez? A) Kitabeler B) Yıllıklar C) Mağara resimleri D) Fermanlar E) Paralar

13.

Tanım: Tarih geçmişte insanların birbir-leriyle olan ilişkilerini yer ve zaman gös-tererek, neden-sonuç ilişkisi içerisinde belgelere dayanarak inceleyen sosyal bir bilimdir.

Durum: Fatih Sultan Mehmet 1453'te İs-tanbul'u fethettikten sonra, Hıristiyan bir-liğini parçlamak amacıyla buradaki Orto-doksları himaye etmiştir.

Yukarıda verilen durumda, tarihin tanı-mında yer alan unsurlardan hangisine değinilmemiştir? A) Yer bildirmesi B) Neden-sonuç ilişkisi C) Zaman bildirmesi D) Belgelere dayanması E) Geçmişi incelemesi

14.

"Ormanların tarihini arslanlar değil avcılar, insanların tarihini haklılar değil galipler ya-zar�"

Yukarıdaki sözün,

I. araştırmacının olayları objektif bir bi-çimde incelemesi,

II. güçlü devletlerin tarihlerine daha geniş yer verilmesi,

III. tarihi bilgilerin mutlak doğru olması anlayışlarından hangilerine aykırı oldu-ğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

15.

Tarih biliminde yer alan, I. terkip,

II. kaynak arama, III. tasnif

yöntemlerinin uygulanma sırası aşağı-dakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) I, II, III B) I, III, II C) II, I, III

D) II, III, I E) III, I, II

16.

Fatih Öğretmen 9. sınıflara konuyu anla-tırken Mezopotamya, Anadolu, İran, Doğu Akdeniz, Ege gibi başlıklar kullanmıştır. Buna göre Fatih Öğretmen,

I. zaman, II. mekan, III. konu

tasniflerinden hangilerini kullanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

17.

Tarihi olayları kesintisiz verebilmenin ko-şulu, olaylar arasında neden-sonuç ilişki-lerini kurmaktır.

Bu bağlantının kurulmasında tarih bi-liminin aşağıdaki yardımcı bilimlerin hangisinden faydalandığı savunulabi-lir?

A) Antropoloji B) Coğrafya C) Kronoloji D) Sosyoloji

E) Epigrafya

18.

Tarih felsefesinin ortaya çıkmasında, I. toplumların kısa ve uzun süreli

hedef-lerini belirleme ihtiyacı duymaları, II. insanların kazandıkları tecrübeleri

so-runların çözümü için yeniden yorumla-maları,

III. toplumların ulusal tarihlerini insanlık tarihi içerisinde oturtmaları

durumlarından hangilerinin etkili oldu-ğu söylenebilir?

(11)

Test 5

1. Modül

Tarih Öncesi Çağlar

1.

Tarih Öncesi Çağlarda,

─ Eski Taş Devri'nde taş ve kemikten, ─ Yeni Taş Devri'nde toprak ateşte

pişiri-lerek,

─ Maden Devri'nde madenler işlenerek araç gereçler yapılmıştır.

Bu bilgilere dayanarak ulaşılabilecek en genel yargı aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) İnsanların zamanla araç-gereç yapı-mında geliştiği

B) Bölgeler arası etkileşimin sınırlı olduğu C) İnsanlığın gelişiminde dinsel inanışın

etkili olduğu

D) Her dönem araç-gereç yapımında ate-şin kullanıldığı

E) Avcılık ve toplayıcılık yapılmasının yeni buluşlara ortam hazırladığı

2.

Orta Taş Çağı'nda ateşin bulunması in-sanların yaşamlarının da kolaylaşmasını sağlamıştır. İnsanlar ateşi kullanarak so-ğuktan ve vahşi hayvanlardan korunmuş-lar, avladıkları hayvanları ve gıdalarını pi-şirmişlerdir.

Buna göre ateşin bulunmasının, I. insan ömrünün uzaması, II. uygarlığın gelişmesi,

III. avcılık ve toplayıcılığın sona ermesi durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu savunulabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

3.

Tarih Öncesi Çağlar Taş Devri ve Maden Devri olarak ikiye ayrılmıştır.

Bu ayrımın yapılmasında, I. yazı,

II. kullanılan araç-gereçler, III. ateşin bulunması

unsurlarından hangilerinin dikkate alındığı savunulabilir?

4.

Bir yerleşim yerinde yapılan kazılarda sırasıyla,

─ çakmak taşlarının yontulmasıyla yapı-lan baltalar,

─ kilden çanak ve çömlekler, ─ tunç heykeller

─ demir silahlar bulunmuştur.

Bu yerleşim yeri ile ilgili aşağıdakiler-den hangisine ulaşılamaz?

A) Yapılan araç-gereçler giderek daya-nıklı hale gelmiştir.

B) Maden Devri'ne geçişte gelişmiş bir toplumla etkileşim yaşanmıştır. C) Tarihsel gelişim sürecine uygun değildir. D) Savaşçılık özelliklerini zamanla

kay-betmişlerdir.

E) Taş, toprak ve maden işlenmiştir.

5.

Tarih öncesi çağlar insanlık tarihinin en eski, uzun ve karanlık dönemidir.

Bu özelliğin,

I. tarih öncesi çağların yeterince aydınla-tılması,

II. döneme ait doğru bilgilere kolay ulaşıl-ması,

III. insanlığın gelişiminin yavaş bir süreçte seyretmesi

durumlarından hangilerini engellediği söylenebilir?

6.

Eski Taş Çağı'nda,

I. avcılık ve toplayıcılık yapılması, II. insanların mağara ve kovuklarda

yaşa-ması,

III. mağara duvarlarına resimler yapılması durumlarından hangileri insanların tü-ketici bir kültüre sahip olduklarını gös-terir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

7.

Eski Taş Çağı'nda insanlar olumsuz iklim koşullarından dolayı mağara ve kaya sığı-naklarında yaşamışlardır.

Bu yaşam şeklinin,

I. toplumsal yaşamın oluşması, II. ilkel bir kültürün ortaya çıkması, III. tüketici yaşam kültürünün görülmesi durumlarından hangilerini engellediği söylenebilir?

8.

Yeni Taş Çağı'nda,

─ Toprağın işlenerek tarım yapılması, ─ Su kenarlarında kulübeler yapılması, ─ İlk köylerin kurulması

gelişmelerine bakarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Avcılık ve toplayıcılığın tamamen sona erdiği

B) Üretici yaşamın başladığı C) Yerleşik hayata geçildiği D) Toplumsal yaşamın görüldüğü E) Doğaya bağlılığın azaldığı

9.

Tarih Öncesi Çağlarda,

I. bitki liflerinden elbiseler yapılması, II. topraktan çanak-çömlek yapılması, III. mağara duvarlarına resimler çizilmesi gelişmelerinden hangileri insanların doğaya bağlılıklarının azaldığını ve üretici yaşama geçildiğini gösterir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

(12)

Cevaplar 1. A 2. B 3. B 4. D 5. D 6. A 7. A 8. A 9. C 10. E 11. B 12. B 13. E 14. A 15. C 16. A 17. D 18. B

Tarih Öncesi Çağlar

10.

Tarih Öncesi Çağlarda madenin işlen-mesinin,

I. gündelik hayatta kullanım, II. silah yapımı,

III. tarım aletlerinin yapımı

gibi faaliyetlerin hangilerine katkı sağ-laması beklenebilir?

11.

İnsanoğlu, ilk siyasi örgütlenmeleri Tunç Devri'nde oluşturmuştur.

Bu bilgi doğrultusunda Tunç Devri'nde, aşağıdaki gelişmelerden hangisinin görülmesi beklenebilir?

A) Tarımsal faaliyetler yapılması B) Kent devletlerinin kurulması C) Yerleşik hayata geçilmesi

D) Daha dayanıklı araç-gereçler yapılması E) Özel mülkiyetin gelişmesi

12.

Tarih Öncesi Çağlarda yazı kullanılma-dığından yeterince bilgi ve belge mevcut değildir.

Bu durum tarih biliminin, aşağıdaki yardımcı bilim dallarının hangisinden yararlanılmasını gerekli kılmıştır? A) Nümizmatik B) Arkeoloji C) Paleografya D) Epigrafya E) Coğrafya

13.

Tarih Öncesi Çağlarda uygarlıklar arası etkileşim yaşanmasında,

I. göç, II. ticaret, III. istila

unsurlarından hangilerinin etkili oldu-ğu savunulabilir?

14.

Orak, bıçak ve tahıl öğütme taşlarının bu-lunduğu Diyarbakır - Çayönü, Türkiye'de üretim yapılan en eski merkezdir.

Buna göre Çayönü ile ilgili,

I. gelişmiş bir köy yerleşmesine sahip ol-duğu,

II. ilk siyasal örgütlenmenin görüldüğü, III. Anadolu'da Tarihi Çağlara ilk kez bu

bölgede geçildiği

durumlarından hangilerine ulaşılabi-lir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III

15.

Bir yerleşim yerinde yapılan kazılarda, I. demir saban,

II. tahıl saklama kapları, III. yanmış buğday taneleri, IV. sulama kanalları bulunmuştur.

Bu buluntulardan hangileri bu yerle-şim yerinde tarım yapıldığının kesin kanıtı olarak gösterilebilir

A) I ve II B) I ve III C) I ve IV D) II ve III E) III ve IV

16.

Aşağıdakilerden hangisi Yeni Taş Ça-ğı'nda insanların yerleşik yaşama geç-mesi ve köylerin kurulmasının sonuç-larından biri değildir?

A) İnsanların klanlar halinde yaşamaya başlaması

B) Ortak savunma önlemlerinin alınması C) Toplumsal yaşamın başlaması D) Mimari faaliyetlerin görülmesi

E) Anlaşmazlıkların çözümü için hukuk kurallarının oluşması

17.

Tarih Öncesi Çağlar bütün topluluklarda sırasıyla ve aynı anda yaşanmamıştır. Bu durumda,

I. bölgelerin gelişmişlik düzeyinin birbi-rinden farklı olması,

II. topluluklar arası etkileşimin az olması, III. dinsel inanışın toplumları geri

bırak-ması

unsurlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

18.

Aşağıdakilerden hangisi Tarih Öncesi Çağların özellikleri arasında gösterile-mez?

A) Çağlar, insanların araç - gereç yapı-mında kullandıkları malzemenin türü-ne göre adlandırılmıştır.

B) Yazının kullanımıyla her bölgede aynı zamanda Tarih Çağları başlamıştır. C) Araç - gereç yapımında sırasıyla taş,

toprak ve maden kullanılmıştır. D) Bu çağlar, dünyanın her bölgesinde

aynı anda yaşanmamıştır.

E) Bazı toplumlar etkileşim nedeniyle bir-den çok dönemi aynı anda yaşayabil-miştir.

(13)

Test 6

İlk Çağ Uygarlıkları (Mezopotamya Uygarlığı)

1.

Ur, Urug, Kiş ve Lagaş gibi şehir devlet-lerinden oluşan Sümerlerde "Patesi" adı verilen yöneticilerin aynı zamanda başrahip olması aşağıdakilerden han-gisinin göstergesidir?

A) Dini ve siyasi gücün birleştiğinin B) Yönetimle yargının ayrıldığının C) Sınıf farklılıklarının sona erdiğinin D) Siyasi birliğin sağlandığının E) Asillerin yönetimde etkili olduğunun

2.

Mezopotamya bölgesinde yapılan kazılar-da Sümerlere ait M.Ö. 4000 yıllarına ait bazı eserlerin Orta Asya'daki M.Ö. 5000 yıllarına ait eserlere benzediği görülmüş-tür.

Bu bilgiye dayanarak, aşağıdaki yargı-lardan hangisine ulaşılabilir?

A) Tarihi olaylar arasında neden - sonuç ilişkisi vardır.

B) Orta Asya ile Mezopotamya arasında kültürel bağ vardır.

C) Sümerler özgün bir medeniyete sahip-tir.

D) Orta Asya göçleri ekonomik nedenlere dayanmaktadır.

E) Mezopotamya halkları göçebe yaşam tarzına sahiptir.

3.

Babil Hükümdarı Hammurabi ülkesini çok sert kanunlarıyla yönetmiş, güçlü ordular oluşturmuş ve memurları rütbelendirerek görevlendirmiştir.

Hammurabi'nin bu uygulamalarına ba-karak;

I. Oligarşik bir yönetim sistemi kurmuş-tur.

II. Yönetimde soyluların etkinliğini kaldır-mıştır.

III. Güçlü bir bürokrasi oluşturmuştur. yargılarından hangilerine doğrudan ulaşılabilir?

4.

Sümerler yazıyı kullanan ilk toplumdur. Sümer çivi yazısı, tapınaklara getirilen ürünleri tespit amacıyla ilk defa rahipler tarafından kullanılmıştır.

Bu bilgilere göre, aşağıdaki yargılar-dan hangisinin doğruluğu savunula-maz?

A) Ekonomik etmenlerin, yazının bulu-nuşuna katkı sağladığı

B) Tarihi devirlerin Sümerlerle başladığı C) Sümerlerin istilalarla açık bir bölgede

yaşadığı

D) Tapınakların çok amaçlı kullanıldığı E) Buluşların ihtiyaçlara bağlı olarak

orta-ya çıktığı

5.

Mezopotamya ve Anadolu, sahip oldukla-rı çok önemli jeopolitik konumlaoldukla-rının yanı sıra, uygun iklimleri ve verimli toprakları sayesinde yaşamaya elverişli ülkeler ol-muşlardır.

Mezopotamya ve Anadolu'nun bu özel-liklerinin,

I. tarih boyunca birçok göç dalgası ve is-tila hareketinin buralardan geçmesi, II. birçok uygarlıkların meydana gelmesi, III. farklı etnik gupların bir arada yaşaması durumlarından hangileri üzerinde etkili olduğu söylenebilir?

6.

Mezopotamya’ da astronominin gelişi-minde;

I. dini inanış, II. siyasi yapı, III. hukuk devleti

unsurlarından hangilerinin doğrudan etkili olduğu söylenebilir?

7.

Yazı, Asurlu tüccarlar aracılığıyla Orta Anadolu'da kullanılmaya başlanmıştır. Bu durum aşağıdakilerden hangisine kanıt olarak gösterilebilir?

A) Anadolu'da merkeziyetçi devletlerin kurulduğuna

B) Anadolu halklarının çok tanrılı inanış-ları benimsediklerine

C) Ticaret faaliyetlerinin toplumlar arası etkileşimde önemli bir rol oynadığına D) Yazının ilk defa Anadolu medeniyetleri

tarafından kullanıldığına

E) Mezopotamya‘da ticari faaliyetlerin yapılamadığına

8.

Sümer kralı Urgakina halkın tarımsal ürün-leri tapınağa getirmesi zorunluluğuna son vererek istediği şekilde değerlendirmesi-ne olanak sağlayan hukuki düzenlemeler yapmıştır.

Urgakina'nın bu uygulama ile,

I. din adamlarının ekonomik alandaki yetkilerini sınırlandırma,

II. özel mülkiyete son verme,

III. halkın ekonomik özgürlüğünü kazan-masını sağlama

hedeflerinden hangilerine ulaşmak is-tediği savunulabilir?

9.

Sümerlerde Lagaş kralı Urgakina'nın din adamlarının halktan mal toplama anlayışına son vererek, herkesin üretti-ği şeyleri satma veya kullanma hürriye-ti gehürriye-tirmesi aşağıdakilerden hangisine yönelik bir gelişmedir?

A) Devletler hukukuna B) Köleliğin kaldırılmasına C) Askeri yapılanmaya D) Tımar sistemine E) Özel mülkiyete

1. Modül

(14)

Cevaplar 1. A 2. B 3. C 4. C 5. E 6. A 7. C 8. D 9. E 10. C 11. A 12. C 13. D 14. D 15. E 16. C 17. C 18. A

İlk Çağ Uygarlıkları (Mezopotamya Uygarlığı)

10.

Sümerlerde tapınaklarda toplanan ürünle-rin bir kısmı ile yoksul ve düşkünlere yar-dım ediliyor, kıtlık zamanlarında bu ürünler halka dağıtılıyordu.

Bu bilgiler Sümerlerde aşağıdakiler-den hangisinin bir göstergesidir? A) Halkın farklı hak ve sorumluluklara

sa-hip sınıflara ayrıldığının

B) Siyasal birliğin sağlanamadığının C) Sosyal devlet anlayışının

benimsendi-ğinin

D) Devlet yönetiminin din adamlarının elinde olduğunun

E) Tarımın ticaretten daha fazla yapıldığı-nın

11.

─ İlk yazılı kanunları hazırlamışlardır. ─ Ay yılı esaslı takvim hazırlamışlardır. ─ Mezopotamya medeniyetinin temelini

atmışlardır.

Yukarıda özellikleri belirtilen İlk Çağ uygarlığı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sümerler B) Babiller

C) Akatlar D) Elamlar

E) Asurlular

12.

Hammurabi yasalarında, idam cezası; tarla hırsızlığı, adam kaçırma, tecavüz, kaçan köleye yardım etme gibi suçlara uy-gulanmaktaydı

Bu bilgilere göre Babillilerle ilgili, I. sosyal devlet anlayışının yerleştiği, II. özel mülkiyet anlayışının olmadığı, III. toplumsal sınıf ayrımının olduğu durumlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

13.

Babil kralı Hammurabi' nin hazırladığı ya-salar; ticaret, evlilik, aile, mülkiyet, tarım, maaşlar, kiralar, alışveriş ve köle ticareti gibi çeşitli konularda 282 yasayı içermek-teydi

Buna göre Hammurabi yasaları incele-nerek Babil toplumu ile ilgili,

I. dini yapı, II. sosyal yapı, III. ekonomik yapı

alanlarından hangileri ile ilgili bilgilere ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

14.

Sümerlerde en ağır suçlar için ölüm ceza-sı verilmekle birlikte, cezaların büyük bir kısmı para cezasıydı. Ayrıca unutulmama-lıdır ki bu yasalar ilk yazılı kanunlardır. Bu bilgiler,

I. tarihi devirlere girildiği,

II. Anadolu ve Kafkasya’da Sümer kültü-rünün etkili olduğu,

III. hukuk devleti anlayışına geçiş süreci-nin başladığı

durumlarından hangilerine kanıt ola-rak gösterilebilir?

15.

M.Ö. 3000 yıllarına ait Sümer şehirlerinde yapılan kazılarda dinsel, bilimsel ve edebi belgelerle katipler tarafından kaydedilen resmi belgelerin bulunduğu arşivler orta-ya çıkarılmıştır.

Buna göre yukarıda belirtilen belgele-rin kullanılmasıyla Sümerlerle ilgili, I. siyasi ilişkiler,

II. inanç sistemi, III. sosyal yapı

alanlarından hangilerine ait bilgilere ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III

16.

Bir Sümer şehri olan Uruk' ta M.Ö. 3500’lerde tapınaklarda doğan yazı, önce kolaylıkla anlaşılabilen işaretlerden oluşu-yordu. Yüzyıllar geçtikçe daha soyut işa-retlerin kullanılmasıyla da onları anlayabi-len kâtiplerin toplumsal statüsünde büyük bir yükselme görülmüştür.

Buna göre Sümerlerle ilgili,

I. dini inanışın uygarlığın gelişimine kat-kıda bulunduğu,

II. kültürel birikimin yeni kuşaklara aktarı-labildiği,

III. sınıf ayrımının ortadan kalktığı durumlarından hangilerine ulaşılabi-lir?

17.

Aşağıdakilerden hangisi Sümer şehir devletlerinde ortaya çıkan tapınak ya-pılarına verilen genel addır?

A) Polis B) Site C) Ziggurat D) Ateşgede E) Karum

18.

Aşağıdaki İlk Çağ uygarlıklarından hangisi özellikle Mezopotamya’nın ku-zeyinde hakimiyet kurarak bölgede ya-yılma göstermiştir?

A) Asurlular B) Babilliler

C) Sümerler D) Elamlar

(15)

Test 7

İlk Çağ Uygarlıkları (Mısır, İran, Hint, Çin, Orta Asya, D. Akdeniz Uygarlıkları)

1.

Çin medeniyetine ait aşağıdaki buluş-lardan hangisinin Avrupa'nın siyasi re-jiminin değişmesine ortam hazırladığı söylenebilir?

A) Kağıt B) Barut

C) Matbaa D) Pusula

E) İpek

2.

Hindistan'da kaynaşmış bir toplum ya-pısının ve eşitlik anlayışının oluşama-masında,

I. kast sisteminin uygulanması, II. farklı dinlerin bir arada bulunması, III. sık sık istilaya uğraması

durumlarından hangilerinin etkili oldu-ğu söylenebilir?

3.

Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde ilk çağ uygarlıkları ile ilgili doğru bir bilgi verilmemiştir?

A) Mısırlılar → Matematik ve geo-metri biliminin geliş-mesini sağladılar. B) Persler → Posta teşkilatını

kurdular.

C) Fenikeliler → Tarihte yazıyı kulla-nan ilk toplumdurlar. D) Hint → Verimli toprakları

nedeniyle dış saldı-rılara açıktırlar. E) İskitler → Atlı göçebe

kültü-rünü Ön Asya top-lumlarına öğretmiş-lerdir.

4.

Aşağıdaki medeniyetlerden hangisinin coğrafi şartları tarımsal faaliyetlere uygun olmadığı için kolonicilikte ileri gitmişlerdir? A) Mısır B) Hint C) Hitit D) Fenike E) Sümer

5.

İlk Çağ toplumlarında, I. yazı, II. takvim, III. para

hangilerinin icadı uygarlığın gelişme-sine katkı sağlamıştır?

6.

Çin medeniyetinde Tibet, Tunguz, Türk ve Moğol etkisi görülmektedir.

Bu duruma göre Çin'de, I. özgün,

II. sentez, III. dışa kapalı

kültürlerinden hangilerinin ortaya çık-tığı söylenebilir?

7.

♦ Doğu - Batı kültürü arasında köprü va-zifesi görmüşlerdir.

♦ Alfabeyi kullanan ilk toplumdur. Yukarıda özellikleri verilen medeniyet aşağıdakilerden hangisidir?

A) İyon B) Yunan C) Fenike D) Mısır E) Lidya

8.

Mısır medeniyeti ile ilgili, I. piramitlerin inşa edilmesi, II. mumyacılık sanatının gelişmesi, III. güneş yılı takviminin kullanılması verilerinden hangilerinde dini yaşamın mimariyi etkilediği söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

9.

Fenikelilerde merkeziyetçi devlet anla-yışının görülmediğine,

I. şehir devletleri halinde örgütlenmeleri, II. kolonicilik faaliyetlerinde bulunmaları, III. doğu -batı ticaretini geliştirmeleri durumlarından hangileri kanıt olarak gösterilebilir?

(16)

Cevaplar 1. B 2. A 3. C 4. D 5. E 6. B 7. C 8. A 9. A 10. C 11. A 12. C 13. E 14. B 15. A 16. C 17. D 18. C

İlk Çağ Uygarlıkları (Mısır, İran, Hint, Çin, Orta Asya, D. Akdeniz Uygarlıkları)

10.

Mısır'da Tanrı - Kral anlayışının olması, I. teokratik,

II. koyu mutlakiyet, III. meşrutiyet

yönetim şekillerinden hangilerinin be-nimsendiğinin göstergesidir?

11.

İbrani inanç ve kültürünün geniş çoğ-rafyalara yayılmamasında,

I. dinlerini sadece kendi milletlerine ait görmeleri,

II. Filistin bölgesinde yaşamış olmaları, III. Romalılar tarafından dünyanın değişik

bölgelerine sürülmeleri

durumlarından hangilerinin etkili olduğu savunulabilir?

12.

Pers Kralı Darius ülkeyi satraplık denilen yirmi hükümete bölerek, hepsinin başına birini atamıştır. Egemenliği altında bulu-nanları ırklarına göre ayırıp her birini ver-giye bağlamıştır.

Bu bilgilere bakılarak,

I. Yerel yönetimlerin güçlenmesini en-gellemiştir.

II. Verginin tahsilinde etnik unsur dikkate alınmıştır.

III. Federal bir yönetim tarzı benimsemiş-tir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

13.

Anadolu, Mezopotamya ve Hindistan top-raklarının verimli olması bu bölgelerin sık sık istilaya uğramasına sebep olmuştur. Buna göre,

I. Farklı kültürlerin etkisine açık olmuş-lardır.

II. Dışa açık bir toplum yapısı özelliği ta-şımışlardır.

III. Sentez bir kültürün oluşması sağlan-mıştır.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

14.

Mısırda, I. matematik, II. astronomi, III. anatomi

bilim dallarından hangileri dini inanç-larının etkisi ile gelişme göstermiştir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II

15.

Budizm inancı Hindistan'da doğmasına rağmen Çin'de daha hızlı ve kolay yayıl-mıştır.

Bu durumun Hindistan'ın, I. kast sisteminin etkisi, II. sık sık istilaya uğraması, III. hinduizm inancının bulunması

özelliklerinin hangilerinden kaynaklan-dığı söylenebilir?

16.

Fenikeliler çoğunlukla Asur, Babil, Pers ve Yunanlara vergi ödeyerek varlıklarını sür-dürmüşlerdir.

Yalnız bu bilgiye bakılarak Fenikeliler ile ilgili,

I. vergi verdiği devletlerden siyasi yön-den zayıf olduğu,

II. temel geçim kaynaklarının ticaret oldu-ğu,

III. farklı toplumlarla etkileşim içinde bu-lunduğu

yorumlarından hangileri yapılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

17.

Hindistan'da millet olma bilincinin za-yıf olmasında,

I. budizmin ortaya çıkması, II. kast sisteminin olması, III. çok uluslu toplum yapısı

18.

I. Güneş yılı takviminin bulunması II. Piramitlerin yapılması

III. Matematik biliminin gelişmesi

Mısır medeniyeti ile ilgili verilen yuka-rıdaki gelişmelerden hangilerinin eko-nomik geçim kaynakları ile bağlantılı olduğu söylenebilir?

(17)

Test 8

İlk Çağ Uygarlıkları (Anadolu Uygarlıkları)

1.

İlk Çağ'da Anadolu'da,

I. İyonyalıların deniz ticaretinde gelişme-si,

II. Hitit ülkesine "Bin Tanrı İli" denilmesi, III. Urartularda hayvancılık faaliyetlerinin

görülmesi

durumlarından hangilerinde coğrafi şartların etkili olduğu savunulabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

2.

Hititlerde kralın eşi olan "Tavananna" adı verilen kraliçe, kralın olmadığı zamanlar-da Pankuş Meclisi'ne başkanlık eder, dini toplantılar ve bayramlar düzenlerdi. Bu durum Hititlerle ilgili aşağıdakiler-den hangisinin kanıtıdır?

A) Kralın otoritesinin zayıfladığının B) Kraliçenin devlet yönetiminde söz

sahibi olduğunun

C) Kadınların yönetime katıldığının D) Ülkede dini kuralların kraliçe

tarafın-dan oluşturulduğunun

E) Kraliçenin, kralların belirlenmesinde etkili olduğunun

3.

Hititlerde, kralı denetleme yetkisine sa-hip asillerden oluşan "Pankuş" denilen bir meclis bulunuyordu. Ancak Pankuş Mecli-si bu yetkilerini zamanla kaybetmiştir. Bu durumun,

I. mutlakiyet, II. demokrasi, III. sosyal devlet

anlayışlarından hangilerini güçlendir-diği söylenebilir?

4.

İzmir ve Büyük Menderes nehri arasında yaşayan İyonyalıların, Lidyalılar tarafından Anadolu ve Mezopotamya ile ticaret yap-maları engellenmiştir.

Bu durum İyonyalılarda aşağıdakiler-den hangisine ortam hazırlamıştır? A) Tarımsal faaliyetlerin başlamasına B) Deniz ticaretinin gelişmesine

C) Balkanlara doğru göçler yaşanmasına D) Lidyalılarla savaşlar yapılmasına E) Ekonomik yapının dışa bağımlı

olması-na

5.

MÖ 700'de Lidyalılar tarafından para icat edilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçlarından biri değildir?

A) Takas uygulamasının öneminin azal-ması

B) Ekonomik hayatın canlanması C) Halkın refah seviyesinin düşmesi D) Alışverişin kolaylaşması

E) Sermaye birikiminin oluşması

6.

Friglerde tarıma çok büyük önem verilmiş, tarımla ilgili işlenen suçlar en büyük suç kabul edilmiştir. Saban kırana ve öküz öl-dürene ölüm cezası verilmiştir.

Buna göre Friglerle ilgili,

I. Hukuk kurallarının belirlenmeside eko-nomik anlayış etkili olmuştur.

II. Laik hukuk sistemi oluşturulmuştur. III. Farklı uygarlıklarla yaşanan etkileşim

hukuk anlayışında belirleyici olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve II E) I, II ve III

7.

İyonyalılarda,

I. kral baskısı olmadığı için özgür düşün-ce ortamı olması,

II. farklı coğrafyalarla ticaret yaparak et-kileşim yaşanması,

III. saray ve tapınak mimarisinin gelişmesi durumlarından hangilerinin bilimsel alanda gelişmelere ortam hazırladığı savunulabilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

8.

Anadolu tarih boyunca farklı uygarlıkların kurulduğu bir coğrafya olmuştur.

Bu durumda Anadolu'nun, I. geçiş yolları üzerinde olması, II. çok tanrılı inançların görülmesi, III. ikliminin ve topraklarının elverişli

olma-sı

özelliklerinden hangilerinin etkili oldu-ğu savunulabilir?

9.

Hititlerin,

─ Asurlulardan çivi yazısını almaları, ─ Sümer kanunlarını geliştirmeleri, özelliklerine bakarak,

I. Mezopotamya uygarlıklarından etki-lendikleri,

II. özgün bir uygarlık ortaya çıkardıkları, III. devleti yazılı anayasa ile yönettikleri durumlarından hangilerine ulaşılabi-lir?