Tarikh:
PENGERTIAN DAM
Binatang Al-an’am Seperti Unta,
Lembu, Kambing Yang Disembelih
Atau Gantinya Daripada Makanan
Atau Puasa Yang Dikenakan
Ke Atas Mereka
SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM
SEMASA DALAM IHRAM
PAKAIAN
BERWANGI-WANGIAN (L/W)
ALAM SEKITAR
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN
DAM
Seseorang itu wajib membayar dam
apabila
ketika
ihram
dia
melakukan
perkara-perkara berikut :
1. Melakukan
Perkara-perkara
Yang
Di
Larang Dalam Masa Berihram (Larangan
Dalam Ihram)
3. Membuat Haji
Tamattu’ Atau
Qiran
(Menurut
Syarat-syarat
Yang Wajib Di Bayar Dam)
4. Luput Wuquf Di Arafah
5. Meninggalkan
Tawaf
Wada’
Bagi Mereka Yang Tiada Uzur
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN
DAM
6. Berlaku Ihsar Bagi Orang Yang Telah
Berniat
Ihram
(Terhalang
Daripada
Menyempurnakan
Wuquf
Di
Arafah,
Tawaf
Atau
Sa`ie
Dengan
Sebab
Ketakutan Daripada Musuh, Penyakit
Dan Sebagainya)
7. Melanggar
Nazar
Dalam
Masa
SEBAB-SEBAB DIWAJIBKAN
DAM
PEMBAHAGIAN DAM
1. Tertib dan Taqdir
2. Takhyir dan Taqdir
3.
Tertib dan Ta’dil
PENGERTIAN
TERTIB :
Seseorang itu hendaklah mengerjakan
satu
demi
satu
mengikut
tertib,
ini
bermakna tidak boleh dipilih atau diganti
dengan
yang
lain
kecuali
tidak
berkemampuan mengerjakannya.
PENGERTIAN
TAKHYIR :
Seseorang itu boleh memilih
antara jenis-jenis dam yang
diwajibkan.
PENGERTIAN
TAQDIR :
Kadar dam tersebut yang
telah
ditetapkan
oleh
syarak.
PENGERTIAN
TA’DIL :
Menukar
kepada
membayar
dam dengan cara berpuasa jika
tidak
mampu
mengeluarkan
PENGERTIAN
IHSAR :
Dam untuk tujuan melepaskan diri
daripada pantang larang ihram bagi
seseorang yang sudah berniat ihram
tetapi
tidak
dapat
menyelesaikan
rukun hajinya atau rukun umrahnya
atau kedua-duanya.
TERTIB BERMAKNA SATU
DEMI SATU, TIDAK BOLEH
DIPILIH ATAU DIGANTI
DENGAN YANG LAIN KECUALI
TIDAK TERDAYA MELAKUKAN
DAN TAQDIR PENENTUAN
SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM
1.
IHRAM TAMATTU’ ( dengan
syarat-syaratnya )
2. IHRAM QIRAN ( dengan
syarat-syaratnya )
3. LUPUT WUQUF DI ARAFAH
SEBAB
– SEBAB DIKENAKAN DAM
5.
TIDAK BERMALAM DI MINA (dengan syarat
-syaratnya)
6.
TIDAK BERMALAM DI MUZDALIFAH
( dengan syarat - syaratnya )
5.
TIDAK BERIHRAM DI MIQAT
6.
MENINGGALKAN TAWAF WADA’
DAM YANG DIKENAKAN
1.
MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING / 1 PER
7 DARIPADA LEMBU / UNTA / KERBAU, JIKA TIDAK
BERKUASA;
2.
HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI, 3 HARI DI MASA
HAJI DAN 7 HARI APABILA DIA BALIK KE
TEMPATNYA, JIKA TIDAK BERKUASA;
3.
HENDAKLAH DIKELUARKAN SATU CUPAK
TIAP-TIAP SATU HARI (SEPULUH CUPAK), JIKA TIDAK
DAM TERTIB DAN TAQDIR
TERTIB BERMAKNA SATU DEMI SATU, TIDAK BOLEH DIPILIH ATAU DIGANTI DENGAN YANG LAIN KECUALI TIDAK TERDAYA
MELAKUKAN DAN TAQDIR PENENTUAN SYARA’ SEBAGAI GANTIAN
1. IHRAM TAMATTU’ ( DENGAN SYARAT-SYARATNYA )
5. TIDAK BERMALAM DI MINA (DENGAN SYARAT-SYARATNYA)
6. TIDAK BERMALAM DI
MUZDALIFAH ( DGN SYARAT-SYARATNYA )
2. IHRAM QIRAN ( DENGAN SYARAT-SYARATNYA )
3. LUPUT WUQUF DI ARAFAH 4. TIDAK MELONTAR JAMRAH
SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM
MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS / KAMBING / 1 PER 7 DARIPADA LEMBU /
UNTA / KERBAU
JIKA TIDAK BERUPAYA DENGAN SEBAB TUA
HENDAKLAH DIKELUARKAN SATU CUPAK TIAP-TIAP SATU HARI (SEPULUH
HENDAKLAH BERPUASA 10 HARI, 3 HARI DI MASA HAJI DAN 7 HARI APABILA
DIA BALIK KE TEMPATNYA
JIKA TIDAK BERKUASA
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR
Sebab – sebab di kenakan dam :
1. Membuang
/
mencabut
/
menggunting 3 helai rambut / bulu
dari mana-mana anggota
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR
3. Memotong
/
menanggal
/
membinasakan kuku
4. Memakai bau-bauan
5. Memakai minyak di kepala /
janggut
/ semua
bulu muka
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR
6. Melakukan
perkara
permulaan
persetubuhan
7. Melakukan
persetubuhan
selepas
selesai
tahallul
awwal
tetapi
belum
selesai tahallul thani ( kedua )
8. Melakukan
persetubuhan
selepas
melakukan
persetubuhan
yang
DAM YANG DIKENAKAN
1. Menyembelih seekor kambing /
kibas; atau
2. Bersedekah
kepada
6
orang
fakir miskin sebanyak 2 cupak
setiap seorang ( 6 orang x 2
cupak ); atau
KETETAPAN PADA BARANG YANG BOLEH DI GANTI
DAM TAKHYIR DAN TAQDIR
SEBAB – SEBAB DIKENAKAN DAM
1. MEMBUANG / MENCABUT /
MENGGUNTING 3 HELAI RAMBUT / BULU DARI MANA-MANA ANGGOTA
2. MEMAKAI PAKAIAN YANG DILARANG DALAM IHRAM
3. MEMOTONG / MENANGGALKAN / MEMBINASAKAN KUKU
4. MEMAKAI BAU-BAUAN 5. MEMAKAI MINYAK DI KEPALA /
JANGGUT / SEMUA BULU MUKA SELAIN DARIPADA BULU YANG TUMBUH DI PIPI DAN DAHI
6. MELAKUKAN PERKARA PERMULAAN PERSETUBUHAN
7. MELAKUKAN PERSETUBUHAN
SELEPAS SELESAI TAHALLUL TETAPI
DAM YANG DI KENAKAN
ATAU
BERSEDEKAH KEPADA 6 ORANG
FAKIR MISKIN SEBANYAK 2 CUPAK
MAKANAN TIAP-TIAP SEORANG
ATAU
BERPUASA 3 HARI
MENYEMBELIH SEEKOR KIBAS /
KAMBING
DAM TERTIB DAN TA’DIL
Sebab
– sebab dikenakan dam :
Persetubuhan yang merosakkan haji,
iaitu
persetubuhan
yang
dilakukan
sebelum tahallul awal atau sebelum
selesai kerja–kerja umrah dan wajib
untuk
qada’ haji tahun berikutnya serta
DAM YANG DIKENAKAN
1. Menyembelih seekor unta, jika
tidak berkuasa;
2. Menyembelih seekor lembu, jika
tidak berkuasa;
4.
Hendaklah membeli makanan dengan
nilai
seekor
unta
dan
dibahagikan
kepada fakir miskin di Tanah Haram
5.
Hendaklah
berpuasa
beberapa
hari
sebanyak
bilangan
cupak
makanan
yang dapat dibeli dengan nilai seekor
SEBAB-SEBAB
DIKENAKAN DAM
DAM YANG DIKENAKAN
MENYEMBELIH SEEKOR UNTA (SUAMI SAHAJA)
JIKA TIDAK BERKUASA
MENYEMBELIH SEEKOR LEMBU (SUAMI SAHAJA)
JIKA TIDAK BERKUASA
DIGANTIKAN DENGAN 7 EKOR KAMBING (SUAMI SAHAJA)
JIKA TIDAK BERKUASA
HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR UNTA DAN DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN DI TANAH HARAM
(SUAMI SAHAJA)
TA’DIL BERERTI APABILA SESEORANG TIDAK BERKUASA
MENGELUARKAN MAKANAN HENDAKLAH DIGANTI DENGAN BERPUASA
DAM YANG DIKENAKAN
DAM TERTIB DAN TA’DIL
PERSETUBUHAN YANG MEROSAKAN HAJI, IAITU PERSETUBUHAN YANG DILAKUKAN SEBELUM TAHALLUL AWAL ATAU SEBELUM SELESAI KERJA –KERJA UMRAH DAN WAJIB
Takhyir bererti boleh dipilih satu daripada perkara –
perkara ( dam ) yang ditetapkan (diwajibkan) :
Sebab-sebab dikenakan dam :
•
Memburu binatang yang halal di makan atau
membinasakannya di tanah haram / halal semasa
dalam ihram
•
Memburu binatang yang halal di makan atau
membinasakannya di tanah haram Makkah semasa
dalam ihram atau tidak beriham
Sebab-sebab dikenakan dam :
•
Memotong, menebang atau mencabut
pokok di Tanah Haram Makkah ( kecuali
pokok mati )
Dam yang dikenakan :
•
Menyembelih binatang mengikut bandingan binatang
yang diburu, jika rusa bandingannya lembu, jika kijang
bandingannya kambing dan pokok yang ditebang
Atau
•
Membeli makanan dengan nilai harga binatang
bandingan dan dibahagikan kepada fakir dan miskin di
Makkah
Atau
•
Hendaklah berpuasa beberapa hari sebanyak bilangan
TAKHYIR BERERTI BOLEH DIPILIH SATU DARIPADA PERKARA – PERKARA YANG DITETAPKAN
ATAU POKOK YANG DIPOTONG / DITEBANG / DICABUT JIKA SAMA SEPERTI DI ATAS IAITU MENGIKUT BANDINGAN
POKOK BESAR BANDINGANNYA LEMBU, JIKA KECIK MENYEMBELIH BINATANG MENGIKUT BANDINGAN BINATANG YANG DIBURU, JIKA RUSA BANDINGANNYA
LEMBU, JIKA KIJANG BANDINGANNYA KAMBING ATAU
MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI HARGA BINATANG BANDINGAN DAN DIBAHAGIKAN KEPADA
FAKIR DAN MISKIN DI MAKKAH ATAU
HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN HARGA NILAINYA IAITU SATU CUPAK SATU
HARI DAM YANG DIKENAKAN SEBAB-SEBAB DIKENAKAN DAM 1. MEMBURU BINATANG YANG HALAL DI MAKAN ATAU MEMBINASAKANNYA DI TANAH HARAM / HALAL SEMASA DALAM IHRAM 2. MEMBURU BINATANG
YANG HALAL DI MAKAN ATAU MEMBINASAKANNYA DI TANAH HARAM MAKKAH SEMASA DALAM IHRAM ATAU TIDAK BERIHAM
*(Belalang adalah binatang buruan.)
DAM IHSAR
DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI
DARIPADA PANTANG LARANG IHRAM
BAGI SESEORANG YANG SUDAH
BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT
MENYELESAIKAN RUKUN HAJINYA
ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU
KEDUA - DUANYA
SEBAB DIKENAKAN DAM
1. TERTAHAN / DITAHAN OLEH MUSUH
DALAM PERJALANAN; ATAU
2. TERKEPUNG / BERPENYAKIT
3. TIDAK DAPAT MASUK KE MAKKAH
SEDANGKAN DIA SUDAH BERIHRAM
DAM YANG DIKENAKAN
1.
MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING & BERCUKUR/
BERGUNTING, jika tidak berkuasa
2.
HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI
SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA
FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU, jika tidak
berkuasa
3.
HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI
SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG
Sebab-sebab lain
:
Dam
Ihsar
juga
boleh
dipakai
untuk
menyelesaikan masalah wanita yang datang
haid dan tidak dapat melakukan tawaf haji /
umrah kerana terpaksa balik segera ke tanah
air.
Begitu juga pesakit yang berpenyakit berat yang
terpaksa di hantar balik ke malaysia untuk
Apabila wanita itu telah suci dan
mandi hadath besar, begitu juga
pesakit berat telah sembuh dari
penyakitnya, hendaklah pergi lagi
ke
tanah
suci
Makkah
menyelesaikan haji / umrahnya
yang belum selesai
CARA MELAKSANAKAN DAM IHSAR
SETELAH KELUAR DARI MAKKAH 2 MARHALAH (91km) ATAU LEBIH ATAU SETELAH SAMPAI KE TANAH AIR HENDAKLAH
:-1. MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL, DAN DAGING SEMBELIHAN ITU DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN TEMPATAN
2. JIKA TIDAK MAMPU HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN BERCUKUR ATAU BERGUNTING DENGAN NIAT TAHALLUL, DAN MAKANAN ITU DIBAHAGIKAN KEPADA FAKIR MISKIN TEMPATAN
3. JIKA TIDAK MAMPU JUGA HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK
DENGAN
BERPUASA
DAN
BERCUKUR
ATAU
BERGUNTING
DENGAN NIAT
TAHALLUL
IHSAR
ITU,
MAKA
TERHASILLAH
TAHALLULNYA
SEKALIPUN
BILANGAN HARI PUASANYA BELUM
SELESAI.
CONTOH NIAT TAHALLUL IHSAR
AKU MENYEMBELIH KAMBING INI SEBAGAI DAM IHSAR UNTUK
TAHALLUL NUSUK KU.
AKU BERSEDEKAH MAKANAN SEBAGAI GANTI MENYEMBELIH
KAMBING DAM IHSAR UNTUK TAHALLUL NUSUK KU.
AKU PUASA ESOK HARI SEBAGAI GANTI MENYEMBELIH
AKU BERCUKUR ATAU BERGUNTING BAGI TAHALLUL NUSUK KU.
1
3
2
SEBAB DIKENAKAN DAM
DAM YANG DIKENAKAN
• TERTAHAN/DITAHAN OLEH MUSUH DALAM PERJALANAN
• ATAU TERKEPUNG / BERPENYAKIT
• TIDAK DAPAT MASUK KE MAKKAH
SEDANGKAN IA SUDAH BERIHRAM
MENYEMBELIH SEEKOR KAMBING & BERCUKUR/ BERGUNTING
JIKA TIDAK BERKUASA
HENDAKLAH MEMBELI MAKANAN DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING DAN DIBAHAGIKAN KEPADA
FAKIR MISKIN DI TEMPAT TAHALLUL ITU JIKA TIDAK BERKUASA
HENDAKLAH BERPUASA BEBERAPA HARI SEBANYAK BILANGAN CUPAK MAKANAN YANG DAPAT DIBELI DENGAN NILAI SEEKOR KAMBING
DAM IHSAR
DAM UNTUK MELEPASKAN DIRI DARIPADA PANTANG LARANG IHRAM BAGI SESEORANG YANG SUDAH BERNIAT IHRAM TETAPI TIDAK DAPAT MENYELESAIKAN
RUKUN HAJINYA ATAU RUKUN UMRAHNYA ATAU KEDUA - DUANYA
DAM IHSAR JUGA BOLEH DIPAKAI UNTUK MENYELESAIKAN MASALAH WANITA YANG DATANG HAID DAN TIDAK DAPAT MELAKUKAN TAWAF HAJI / UMRAH KERANA
DAM YANG DIKENAKAN